Trijfel
Parij se Monet-'show'
wordt een kassucces
LIEVE CHOCO
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1980
VARIA
PAGINA 27
In ieders leven komt een moment
waarop de sterren voor hem
gaan spreken. De eerste keer
dat ik voor de sterren viel. was
bij het lied: ,Als sterren
fonk'lend aan de hemel
staan.x", dat ik met zeer veel
gevoel kon zingen,althans die
eerste regel, omdat dit lied te
gelijk ontlook met mijn liefde
voor Alice. Een klasgenootje.
Ik spreek nu van de lagere
school. Nu nog. als ik de be
hoefte voel me geheel over te
geven aan hartverscheurende
sentimentaliteit, vind ik veel
baat bij het zingen van .Als
sterren fonk'lend aan de he
mel staan..." .hoewel .Sprook
je is uit, 'n mooie droom is
voorbij" ook nog wel eens wil
helpen.
De tweede keer dat ik opeens
door het stardomvan de
hemel werd gefrappeerd was
in mijn diensttijd. Ik moest
wachtlopen bij de munitie
bunker Kranenburg in Har
derwijk. na een half uurtje
raakte ik oververmoeid van
dat lopen, ik ging eens in het
gras op de grond zitten, ik
ging eens op mijn rug liggen
zonder overigens mijn waak
zaamheid één seconde te laten
verslappen want de Rus lag
op de loer, en wat zag ik toen
ik onwillekeurig even omhoog
keek? De sterrenhemel, in al
zijn pracht en glorie! Nou
nou, dacht ik, dat zijn er nog
al wat vanavond! Ik ben een
tijdje blijven liggen kijken,en
raakte zo geïmponeerd dat ik
even overwoog katholiek te
worden, of gelovig.
Helaas, voordat ik kon afwegen
of het één opwoog tegen het
ander, hoorde ik in de verte al
de onbedaarlijke hoestbui
van mijn collega-soldaat die
mij kwam aflossen, in gezel
schap van de piketwacht, of
hoe heette zo'n hoge onderoffi
cier. Als we iemand gingen
aflossen moesten we altijd
hoesten of luid lachen, opdat
de ander bijtijds wakker kon
worden en alert op zijn post
kon gaan staan. De ongrijp
bare, wonderbare sfeer waar
in dat bataljon sterren aan de
hemel me gebracht had werd
natuurlijk wreed door die
V
Door
.Mco
Scbeepmakcr
hoestbui verbroken, en daar
aan wijt ik het nog steeds dat
ik niet katholiek geworden
ben. Of gelovig.
Firmament
Ik heb die ervaring nog eens in
een sonnet verwerkt. Het heet
Met Firmament":
Dit is mijn stad, waar in het
Vondelpark
de boterbloemen mensen zijn
geworden,
die in een door Le Roy gescha
pen orde
uit heel de wereld zijn bijeen ge
harkt.
Zij zitten overdag bij 't Monu
ment
te luisteren naar 't getokkel van
gitaren
terwijl de Amsterdammers
naar ze staren:
maar wel de droom ervan: een
vaag besef
dat dit het was wanneer je op je
rug
de lucht bekeek, met alle sterren
aan.
Maar jaje had geen rugzak en
geen lef,
en keerde haastig weer naar
huis terug
als het je tijd werd om naar bed
te gaan
Planeet
sterren weer even een beroep
op mijn ontvankelijkheid de
den, was eergisteren, toen er
boven Pingjum een hele
zwerm voorbij kwam. Wel net
zoveel als indertijd boven
Harderwijk, u>ant dat is het
democratische van sterren: ze
fonk'len evenveel boven een
dorp als boven een wereld
stad, het zijn geen trekauto-
maten waarvan je er altijd
veel meer in grote steden ziet
dan in kleine dorpen
De maan was gisteren terugge
bracht tot een slank sikkeltje
meteen buikje naar rechts, en
op gelijke hoogte van de
maan, maar twee meter naar
rechts, stond een zeer heldere
ster aan de hemel. Ik had geen
idee hoe hij heetteen vond dat
buitengewoon stupide van
mezelf, en ook van mijn 5-ja-
nge hbs, die me dat ncxrit ge
leerd had. Want hoe gaat dat?
Ik bracht een tijdje geleden
Sara naar de kleuterschool,
aan de hemel hing een wit
rond ding, ze vroeg of dat de
zon was, ik zei ja nou nee het
lijkt eigenlijk meer op de
maan, maar is die er dan niet
alleen 's avonds en 's nachts?
Ik wist het eigenlijk niet ze
ker: nooit bij stil gestaan,
rwoit zo aan gedacht. Omdat
ik nu ook wel eens wilde weten
welke ster twee meter naast de
maan stond heb ik een een
voudig boekje gekocht: Met
Heelal" van Nigel Henbesl,
vertaald door Chriet Titulaer
Daarstaa t het dus ook niet in.
Hoe de maan eruit ziet, dat
wel. en dat hij in zevenen
twintig eenderde dag om de
aarde draait.maarnietofhij
overdag ook zoel eens mag
schijnen.
Maar die heldere ster naast de
maan heb ik gelukkig gevon
den. Het is geen ster maar een
planeet: Venus. Met helderste
object aan de hemel na de zon
en de maan". Nooit geweten.
Te zien als .avondster" na
zonsondergang, of als mor
genstervoor zonsopkomst. In
1980 moetje hem van januari
tot en met mei bij zonsonder
gang zoeken. Toch leuk om te
weten, want je weet maar
nooit.
l PARIJS (GPD) - Honderd dertig
doeken van Claude Monet
1840-1926) zijn tot 5 mei te zien in
het Parijse Grand Palais" De
tentoonstelling maakt deel uit
van een manifestatie die „het
jaar van het erfgoed" wordt ge
noemd. Ze werd dan ook door pre
sident Giscard dEstaing ge
opend. Even geheim als onzinnig
waren de woorden die de presi
dent bij deze gelegenheid sprak
Het doel van de tentoonstelling
was volgens Giscard dat twee
dingen goed tot de Fransman
moesten doordringen. Allereerst
..dat de artistieke schatten van
Frankrijk de Fransen toebeho
ren" en vervolgens „dat wij - de
Fransen - een erfgoed bezitten
dat tot de mooiste van de wereld
V behoort". Een dergelijk waardig
S chauvinisme behoeft de bezoeker
J niet af te schrikken. De tentoon-
stelling is een van de fraaiste die
Parijs de laatste jaren heeft ge-
Monet wordt wel de leider van het
impressionisme genoemd. Hoe
wel de eerste veertig jaar van zijn
leven en werken uitgelachen en
gehoond, zou op 't ogenblik een
Nederlander bijvoorbeeld geen
„Franser" schilder kunnen be
denken dan Monet, evenmin als
een „Fransere" tijdgenoot dan de
componist Claude Debussy. Bij
het doorwandelen van deze ten
toonstelling van Claude Monet
biijkt echter eens te meer dat
Monet niet de schilder van
Frankrijk was, maar loutër van
het Seine-dal tussen zijn geboor
teplaats Parijs en het Le Havre,
waar zijn vader bij een neef in een
grossierderij van drogisterij-arti
kelen werkte.
De grootste wonderen schiep Mo
net in dit kleine stukje wereld, de
monsterlijkste dingen maakt hij
zodra hij zich er buiten waagde,
zoals tijdens zijn beide reizen
naar Holland, of gedurende zijn
verblijf in Bordighera aan de
Middellandse Zee. Daar kon hij
het licht niet aan.
Honderd dertig doeken zijn onder
alle omstandigheden te veel. In
het geval van Monet zijn ze echter
ook lang niet allemaal van het
zelfde hoge niveau. Voor de Mo-
net-show werd het museum van
het impressionisme op de Place
de la Concorde - het Musée du
Jeu de Paume - leeggesloopt. En
het is grappig bezoekers in het
Grand Palais met open mond
voorbij de doeken te zien schui
felen die ze elke dag in dat Musée
du Jeu de Paume hadden kunnen
zien, of in het Musée Marmottan,
aan de westkant van de stad.
Anders is het gesteld met de schil
derijen die de leiding van het
Grand Palais nog net voor het
uitbreken van de koude oorlog
heeft weten te lenen uit het fabel
achtige museum Poskjin in Mos
kou, en uit de Hermitage in Le
ningrad. Dergelijke zeldzame
ontmoetingen rechtvaardigen
alleen al een bezoek aan het
Grand Palais. Er is het door de
zcedamp van Sainte-Adresse ge
dempte zomerlicht over Jeanne-
Marguerite Lecadre in de tuin"
de witte vrouw met de witte para
sol, de gorgelende rozestruiken
en de koele schaduwen over het
in de zon gestoofde gazon (uit de
Hermitage). En dan uit Moskou
de „Seringen in de zon", een
naast elkaar van pasteltinten die
je alleen maar in het n,Ue de
France" ziet in de zomer als je
met je hoofd onder de struiken
bent gaan liggen om uit te rusten
van de wijn.
Een succes-schilder dus ineens,
Monet, evenals het impressio
nisme nu plotseling door ieder
een wel „begiepen" wordt, en tot
een van de succesvolste en com
mercieel aantrekkelijkste kunst
stromingen uit het recente verle
den werd. Toch kwam al dit
moois en warms tot stand in een
wereld vol onbegrip.hoon en
haat. Monet leefde - net als zijn
bentgenoten - van de hand in de
tand en maakte hij de vreselijkste
uil.
RUDOLF BAKKER
Schepen
(Kleine vaart)
Adriana 19 120 zw Kreta nr Gibraltar,
Almenum 19 te Rotterdam,
Alsyta 19 te Rotterdam.
Atlantic Comet pass 19 Boulogne nr Rot
terdam,
Atlantic Island 19 vn Amsterdam nr
Cork,
Bastiaan Broere pass 20 Dover nr V.illa-
garcia.
Belle Heloise pass 19 Kp Bougaroni nr
Gibraltar.
Berrusse 19 vn Rotterdam nr Londen.
Breehelle 19 50 wnw Trinidad nr Puerto
Cabello.
Calafia 20 positie Nigeria.
Carebeka-1 19 te Rotterdam.
)Grote vaart)
Aldabi 19 vn Buenos Aires nr Santos.
Alphacca 20 te Durban.
Amersfoort 20 te Marseille.
Amstelburcht 19 250 zzw Corfu nr Bei-
roeth,
Amstelstraat 19 300 w Minicoi nr Suez.
Amstelstrand 19 vn Baltimore nr New
Orleans.
Amstelveen 19 vn Basrah,
Antilla Cape 19 vn Maracaibo nr Bay-
Baarn 20 vn Delfzijl nr Antwerpen,
Barend recht 20 te Savannah verw.,
Bilderdyk 20 140 wnw Key West nr Sa-
Britseum pass 19 Kp. St. Vincent nr
Hamburg,
Broere Emerald 19 vn Le Havre nr Rot
terdam.
Dockexpress-12 19 vn Djeddah nr Yan-
Eemhaven 19 180 z Recife nr Rotterdam.
Eemsborg 20 te Delfzijl.
Farsum 19 vn Bahia Blanca nr Las Pal-
Getafix 19 te Philadelphia,
Gooiland pass 19 Kp. Villano nr Rio de
Janeiro,
Hollandia 20 te Amsterdam.
Honolulu 19 vn Panamakanaal nr
Guayaquil.
Incolrans Spint 19 te Le Havre.
Kieldrecht pass 19 Aruba nr Vancouver.
Kylix 20 te Eastham,
Latia 19 500 zw Mossamedes nr Lyme-
crises door. Wie zijn doeken nu
ziet begrijpt nauwelijks dat de
maker er van eens serieus op het
punt van zelfmoord heeft ge
staan.
Na de Parijse kunstmanifestaties
„Moskou-Parijs", „Picasso" en
„Dali" zal ook „Monet" een
overweldigend kassucces wor
den. Op een stille februari-och-
tend verdringen de bezoekers
zich in de zalen. En blijft er wei
nig meer over van de atmosfeer
van licht, rust en individualiteit
die de werken van Monet uit
stralen. In de verhelderende dia
show aan het begin van de ten
toonstelling wordt verwezen naar
de serie waterlelies in hel mu
seum van de Orangerie, een ge
bouw dat zij aan zij ligt met het
Musée du Jeu de Paume. Noch in
de geproken tekst, noch in de ca
talogus wordt er echter op gewe
zen dat het museum van de Oran
gerie voor onbepaalde tijd we
gens herstelwerkzaamheden ge
sloten is. Wel zijn er waterlelies te
zien in het Musée Marmottan, dat
buitengewoon aanbevelens
waardig is. Monet's zoon lega
teerde dit museum alles wat er bij
de dood van zijn vader in het ate
lier te vinden was. Een belangrij
ke collectie.
Uit het „Marmottan" in het Grand
Palais te zien is ook het beroemde
doek „Impressie, opgaande zon"
Een imbeciel uit die dagen moest
daar zo vreselijk om lachen dat
hij er in zijn kritiek honend over
sprak als van „impressionisme"
Dat bleef de noemer waaronder
Monet en zyn vrienden werden
gevangen.
Impressionisme is nu voornamelijk
- los van de artistieke elementen -
heimwee naar een wereld waar
van ecologen nog dromen, maar
die nooit weerom komt. Het zien
van Monet in februari is ook iets
als - eveneens heel on-artistiek -
een voorschot nemen op de lente.
Je komt er wat springerig weer
r"4
JU HE0T PRIMS LEONARD EEN MEP OP
ZUN <ONIN<LU<E HOOTD GEGEVEN.1 DAT IS
EEN DUIDELIJK GEVAL VAN MAJESTEIT" -
SCHENNIS! DAT KOSTJE JE PROLETARISCHE
KOP, KEREL!
PRINS LEONARD!
ONS REISGELD
i° hAfZQA' 1
ME DIZCrt
APVEPrtAJT !E
BePEwu
c
©PI»
VI Ql
tfAfzrCpectAuir AJOPI^?
POKTPfZ TIKK&e'.
Ai VAcr U /EKOER O ir
EU<AAf?, UtAj PIKKEr/K.
iOOPT" OAAK POOtZ
EAJ MAAK POOC
EAj rrAAK POOK
/MC IA- «nfl
Hy 2it er 20 triest by te
kyken ion morgen -ik zal de,
Krant /oor hem
Sa halen,
De avonturen van Jommeke
GKATINSCHOTEL
VAN ZUURKOOL
Spool 7S0 ut /milk»
je» Uur
K« l». I I
Tirr
l\)n, droog
ii een klontje
WIN A HORN
Moordrecht 19 360 wnw Str. Soenda nr
Gove,
Mytilus 19 400 wnw Tananarive nr Dur
ban,
Nedlloyd Bahrein 19 vn Port Said Ham
burg.
Nedlloyd Bangkok 19 te Salalah,
Nedlloyd Chatham 19 260 zo Seychellen
nr Dakar,
Nedlloyd Ebro 19 vn Bremen nr Ant
werpen.
Nedlloyd Franklin 20 vn Timaru nr Ma
nilla.
Nedlloyd Lek 20 te Abidjan verw
Nedlloyd Linge 20 te Dar es Salaam,
Nedlloyd Nile 20 te Hamburg.
Nedlloyd Rosario 19 vn Marseille nr Ge-
Nedlloyd Rotterdam 20 le Kuwait verw.,
Nedlloyd Rouen 19 vn New York nr Port
Said,
Nedlloyd Simonskerk 19 vn Mombasa
nr Kobe.
Nedlloyd Willemskerk 19 vn Karlshamn
nr Oslo.
Nedlloyd Wissekerk 19 te Pantoloan.
Niso 19 65 wzw Hoek van Holland nr
Sola.
Obelix 19 660 ono Boston nr Philadel
phia.
Polydorus pas 19 Malaga nr Cadiz.
Rijnborg 19 vn Mantyluolo nr Bollsta,
Thameshaven 20 tc Bremen,
Zaria 19 vn Tees nr Gothenburg.
Leid.se bioscopen
LUXOR: "Rabbi Abraham in het Wilde
Westen da. 2.30. 7.00 en 9.15 uur. al.
Nachtvoorstelling; "Magnum Force", vr
en za. 11.30 uur. 16 jr.
CAMERA "Het geheim van Bear Is
land". da. 7.00 en 9.15 uur. 12 jr.
Kindermatinee: "Lucky Luke en de 4
Daltons", za. en woe. 2.30, zo. 2.00 .iur.
Nachtvoorstelling: "Lost and found", vr
enza. 11.30 uur. 16 jr.
LIDO L "Thunderball", da. 2.30,7.00 en
9.15 uur. zo. ook 4.45 uur, 12 jr.
LIDO 2: "Die Blcchtrommel', da. 2.30 en
8.00 uur. 16 jr.
LIDO 3: "Courage fuyons", da. 7.00 en
9.15 uur, do., vr., ma. en di. 2.30 uur, al.
Kindermatinee: 'Tckcnfilmcaroussel",
za. en woe. 2.30 uur. zo. 2.30 en 4.45 uur.
STUDIO: "La Luna". da. 2.30 en 8.00
uur, za. zo. en woe. alleen 8.00 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Jungle-boek", za. en
woe. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: Tess", da. 2.00 en 8.00 uur,
16 jr.
REX: "Verpleegsters all-in", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Het heetste hoertje
aller tijden", vr. en za. 11.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Escape from Alcatraz", da.
6.30,9.00 uur, do vr.. ma. en di. ook 1.30
uur, zo. 4.00, 6.30 en 9.00 uur, 16 jr.
Kindervoorstelling: "Q en Q", za. zo. en
woe. 1.3Ö uur.
Nachtvoorstelling: "De groene baret
ten", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 2: "Mad Max", da. 1.45, 6.45 en
9.15 uur, zo. ook 4.15 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "De terugkeer van
Draculaza. 12.15 uur, 16 jr
EURO 3: "Het geheim van Bear Island",
da. 1.45, 7.00 en 9.30 uur. zo. 2.00, 4 30.
7 00 en 9.30 uur. za. ook 12 15 uur. 12 jr
EURO 4: "Dracula da. 2.00.7.15 en 9.45
uur. zo. 2.15. 4.45. 7.15 en 9.45 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Zware lading", za.
12.15 uur, 18 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: Terug naar het Poseidon
avontuur", vr. en za. 7.00 en 9.15 uur. zo.
4 00 en 6.15 uur. woe/8.15 uur. 12 jr.
"Halloween", zo. en ma. 8.45. di. 8.15 uur,
16 jr.
Kindermatinee: "Lucky Luke, de balla
de van de Daltons", za. 2.00 en 2.45 uur,
zo. 2.00 uur, woe. 2.00 en 3.45 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
ito:, v.ill. ndienst elke dag Academe.ch
Ziekenhuis behalve' van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diaconos-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-zickcnhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconcssenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdcling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patient).
Sint Elisabeth-zickcnhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdcling: dug. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uuj an '..ui I8J0 10J0 uur. Babfthow
laatste kwartier van middag- en avond-
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15 00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurcnafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bvzuek aan ernstige pali#n tan; wanneer
voor ernstige pntienti-n doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kuartcn
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkltniek.
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-10.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag.
14 15-15 00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klus 11-11.30;
13 30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13 30-14.15 en 18.30-19.30 uur. Kruumnf-
deling 13 30 14 10 alleen 1 achtgeno
ten I!) 20 uur. Kinderafdeling voor ou
der» 18 18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)
c(0Aidc) lieuias
21 februari 1981)
Honderd jaar gelegen stond in
de krant
- De oorlogscorrespondent van
de "Times 'en de "Daily Tele
graph". de bekende militaire
schrijver dr. Rustel, wiens
onpartijdigheid boren ver
denking is. heeft eenigé voor
de Engeltche troepen com
promitteerende bijzonderhe
den bekend gemaakt. Overal
in de Transvaal, waar de
Briische troepen doortrokken
hebben zij op de schandelijk
ste wijze huisgehouden.Zoo is
m Heidelberg geen winkel te
vinden, die met geplunderd
en vervolgens vermeld is. De
soldaten hebben alles in de
stad gestolen, tol zelfs de
kerkklok toe. Britsche officie
ren erkenden en bet rem den
de gruwelen in Heidelberg en
andere plaatsen, doch ver
klaarden machteloos te zijn.
Te Middelburg hadden de sol
daten den voornaamsten h<>
lelhouder aangevallen,, hem
tegen den grond geslagen en
van ul njn bezittingen be-
roofd. Te Newcastle werd het
logement met groote sleenen
bekogeldomdat men weiger
de aan de soldaten drank te
geven. De demoralisatie is zoo
erg. dat een kapitein ver
klaarde dat hij de eene helft
zijner troepen noodig had om
de andere le bewaken.
Vijftig jaar geleden
-Bij de laatst gehouden volks
telling in Chan Si in Noord-
Cluno bleek de vrouwelijke
bevolking slechts 4 op 10 te be
dragen. dus belangrijk min
der dan normaal. Oorzaak
daarvan is de afschuwelijke
gewoonte van het ter dood
brengen van pasgeboren
meisjes. Als een vrouw bij
hoar derde bevalling op
nieuw een meisje ter wereld
brengt, wordt dit on her roe
pel ijk gedood. De onderpre
fei ten in genoemde provincie
hebben nu tegen de voort woe*
kering van dit kwaad beloo
ningen uitgedoofd aan allen,
die dit euvel helpen beslrij
den Zij hebben een desbetref
fend ontwerp voorgelegd aan
de provinciale regeering, die
er reeds haar goedkeuring
aan heeft gehecht. Men ver
wacht dat het nieuwe systeem
een einde zul maken aan de
k i ndermoordenofschoon alle
tut nu toe daartegen onder
namen maatregelen vruchte
loos Zijn gebleven.
