Grootste gemeente
raad van Europa
Blik in de weekbladen
Europees parlement
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1980
STRAATSBURG - De be
moeienissen van de Europe
se parlementariërs, met hun
riante salarissen, vergoe
dingen, toeslagen en andere
emolumenten die hun leven
draagbaar moeten maken,
blijven een bron van verma
kelijke berichtgeving. Na de
verwerping van de Europese
begroting voor 1980, in de
cember vorig jaar, werd in
de EG het systeem van
twaalfden ingevoerd. Dit
houdt in dat maandelijks
een twaalfde wordt uitgege
ven van het bedrag dat in het
voorgaande begrotingsjaar,
19 <9 dus, was opgevoerd. Dat
geldt ook voor de salarissen,
vergoedingen enz. van de
Europese parlementa
riërs.
Maar voor hun eerste vergade
ring, in september, hadden
de nieuw verkozen Europese
volksvertegenwoordigers
tal van vergoedingen op een
hoger peil gebracht. Door
het systeem van twaalfden
moesten ze in januari nood
gedwongen een stapje terug
doen, een minder aange
naam gevolg van de verwer
ping van de begroting. In fei-.
te moeten de EP-afgevaar-
digden nu uitkomen met ca.
60 procent van de dagver
goedingen en reiskosten. Bij
de Duitse christen-democra
ten, doorgaans zeer welva
rend ogende dames en heren,
ontstond behoefte aan fi
nanciële aanvulling. Zou het
niet mogelijk zijn, zo vroeg
men zich in deze kring af, het
twaalfden-systeem te door
breken wat de EP-vergoe
ding aangaat? Uitzonderin
gen zijn mogelijk, zo bleek
bij het nazien van de regle
menten, maar dan moet er
sprake zijn van dringende
humanitaire redenen.
Een voorstel tot voedselhulp
aan hongerige vluchtelingen
uit Afghanistan leek de idea
le mogelijkheid om als breek-
ijzer te fungeren. Maar de
meerderheid van de Europe
se parlementariërs in de be
grotingscommissie stak er
toen een stokje voor. De
combinatie van Afghaanse
ellende en de geldbesognes
van de Europese afgevaar
digden zou het in de publici
teit niet al te best doen, was
hun redenering. En tenslotte
is 60 procent van zo'n EP-ki-
lomctcr-vergoeding (99 cent
per kilometer voor de eerste
400 km) toch ook nog aar
dig?
Henk Vredeling handen en voeten
STRAATSBURG - „Het
zou tijd worden dat het
Europese Parlement,
politiek gesproken,
handen en voeten
krijgt", verzucht Henk
Vredeling. „De meeste
Europese parlementa
riërs weten nog steeds
niet waar ze mee bezig
zijn", klaagt Leo Tin-
demans. „Mij valt het
nog wel mee, maar ik
ben dan ook met ontzet
tend lage verwachtin
gen naar Straatsburg
gekomen", constateert
Arend de Goede.
Meningen over het Europese
Parlement die er niet om lie
gen. Driekwart jaar na de ver
kiezingen voor de 410 af
gevaardigden voor een kwart
miljard Europeanen is de
Straatsburgse assemblee
hard op weg zich te ontwik
kelen tot de gemeenteraad
van Europa: eindeloze debat
ten, ontelbare vragen, maar
politiek haalt het allemaal
niets uit, minder nog dan in
de gemiddelde gemeente
raad.
Natuurlijk, voor het eërst in zijn
lange geschiedenis, verwierp
het Europese Parlement, in
december vorig jaar, de EG-
begroting voor 1980, een daad
waaraan vooral de naam van
de Nederlandse socialist Piet
Dankert is verbonden. Het
Parlement maakte gebruik
van een van de weinige be
voegdheden waarover het be
schikt en toonde de Europese
ministerraad even zijn tan
den.
Van tafel
Dat was ook wel nodig, want de
ministers uit de negen EG-
lidstaten hadden alle wensen
van het Parlement met een
nauwelijks verholen vertoon
van minachting van tafel ge
veegd. Maar op de begro
tingskwestie na, behandelt de
Europese ministerraad de
gekozen Europese volksver
tegenwoordiging precies als
de vroegere assemblee die uit
parlementariërs uit de lidsta-
Dit oordeel is afkomstig van ir
Henk Vredeling, thans aan
zijn laatste jaar als Europees
commissaris voor sociale za
ken, daarvoor vele jaren lang
Europees parlementariër. Hij
wordt bijgevallen door de
Belgische oud-premier Leo
Tindemans, een van de „grote
kanonnen" van de Europese
christen-democratie. Hij zegt
„Het Parlement heeft nog
niets aan respect bij de rege
ringen van de Negen gewon
nen"
Arend de Goede, een van de
twee D'66-leden in het Euro
pese Parlement, oud-staats
secretaris van financiën, ook
jarenlang lid van de Tweede
Kamer, stelt mismoedig vast
„In dat halfjaar dat ik mee
draai, heb ik nog van niemand
een politieke visie over de
toekomst van Europa ge
hoord. De fractieleiders van
socialisten, christen-demo
craten en liberalen komen
niet uit de verf. En er komen
veel te veel kleine zaken aan
de orde"
In de kijker
Bosbranden in Frankrijk, de
schade aangericht door de
orkaan Frederic in het Carai-
bische-Zeegebied en het
kleuren van aubergines die
op de Shetland-eilanden
worden geteeld, geen
probleem of gebeurtenis ont
snapt aan de aandacht van de
Europese parlementariërs.
Vooral diegenen onder hen
die in kiesdistricten zijn ver
kozen, zoals de Engelse af
gevaardigden, grijpen elke
gelegenheid aan om zich
thuis in de kijker te plaatsen.
In het laatste halfjaarlijkse
opinieonderzoek dat de Eu-
ropese Commissie in de ne
gen EG-landen liet uitvoeren,
werd de vraag gesteld (aan
9000 ondervraagden) wat van
het Europese Parlement werd
verwacht. In alle EG-landen
kwam hetzelfde antwoord: de
economische crisis bestrij
den. Tegelijkertijd werd
daaraan toegevoegd dat er
wel veel woorden maar wei
nig daden uit de bus zouden
komen.
In januari wijdde het Europese
Parlement een ganse dag aan
het probleem dat een kleine
zeven miljoen Europeanen
heelt getroffen: werkloos
heid. Het was het eerste debat
over een belangrijk „thema",
het eerste na de discussies
over de EG-begroting waarin
„oude rotten" zoals Dankert,
Nooteboom, de Duitser Aig-
ner en enkele anderen de
hoofdrollen hadden gespeeld.
Nu zouden ook anderen een
kans krijgen.
Het Parlement reserveerde 420
minuten spreektijd voor dit
Europese probleem. Die wer
den gevuld door 56 sprekers,
van wie alleen al zestien uit de
socialistische fractie. Voor de
twee Europese commissaris
sen (Vredeling en de Frans
man Ortoli) die zich met het
werkgelegenheidsvraagstuk
bezighouden, was dertig mi
nuten uitgetrokken. Er wer
den vier moties ingediend,
waarvan er twee werden aan
genomen. Deze twee zijn voor
een deel met elkaar in
strijd.
Ir. Vredeling: „Het politieke re
sultaat was dus nul komma
nul. Na het debat had ik drie
minuten spreektijd over. Dat
was genoeg, want bijna nie
mand stelde een vraag aan de
Europese Commissie. Twee
van de vier resoluties heb ik
nooit gezien. De hele opzet
was a-politiek en bureaucra
tisch, een wild-west-debat,
waarin 46 van de 56 sprekers
niets anders te melden had
den dan dat ze tegen de
werkloosheid zijn"
Oplezen
De meeste Europese parlemen
tariërs menen kennelijk dat
politiek maken gelijk staat
aan het oplezen van redevoe
ringen. De Goede: „Dat is on
ervarenheid. Op zichzelf niet
verwonderlijk: 350 van de 410
parlementariërs hebben nooit
eerder in een parlement geze
ten. Het eigenlijke deugdelij
ke politieke werk gebeurt in
de (vijftien) commissies,
voorzover men ervoor wil
werken. Ik schat dat een
kwart hard werkt, een kwart
zijn zaakjes bijhoudt, en de
rest, ach, die gelooft het
wel".
Het zwakke, weinig inspireren
de optreden van de leiders
van de belangrijkste fracties
heeft daar alles mee te maken.
Fractiediscipline bestaat
nauwelijks, zeker niet bii de
Leo Tindemans
.ze weten nog steeds niet waaT
ze mee bezig zijn
Door Jan Gerritsen
socialisten, die met 110 af
gevaardigden ^de grootste
groep vormen. Maar Ernest
Glinne (socialist), Martin
Bangemann (liberaal) of Egon
Klepsch (christen-demo
craat) - om er maar eens drie
te noemen - zijn de Europese
krantelezer evenmin nader
gekomen om hun gedurfde
visie of gewaagde confronta-
Egon Klepsch, een gezette, al
tijd van tevredenheid glim
mende Duitser die in Bonn
nooit tot de eerste rang door
drong, gaf op de nieuwjaars
receptie van zyn christen
democratische club in Brus
sel onlangs een staaltje van
naïviteit dat de EG-kiezers zal
aanspreken. Hij had een be
zoek gebracht aan Washing
ton, waar het Europese Par
lement hoger wordt aange
slagen dan in Europa zelf. Hij
was er dan ook buitengemeen
vriendelijk ontvangen.
Beter
Een Amerikaanse afgevaardig
de noemde, aldus Klepsch
aandoenlijk, de resolutie over
Afghanistan die wij hadden
aangenomen, beter dan een
motie over hetzelfde bran
dende probleem die het Con
gres had aanvaard. Klepsch
was het blijkbaar ontgaan dat
de Amerikanen zich hadden
uitgesproken voor een boycot
van de Olympische Spelen,
iets wat de Europese parle
mentariërs tot verdriet van
Washington hadden nagela
ten. Voorlopig rommelen we
maar wat aan, aldus Klepsch
over het Europees Parlement,
maar we beloven beter
schap.
Typerend voordat „rommelen
is dat het Europees Parle
ment de resolutie inzake de
Russische invasie in Afgha
nistan aannam nadat de Eu
ropese ministerraad zich in
Brussel al had uitgesproken.
In Straatsburg was blijkbaar
niemand op het idee geko
men wat eerder te vergade
ren, zodat de motie nog ter
kennis van de ministers van
buitenlandse zaken van de
Negen kon worden gebracht.
Misschien dat deze politici er
iets aan hadden gehad.
Het is trouwens toch de vraag
wat de Europese minister
raad aan moet met de resolu
ties die in steeds stijgende ge
tale op zijn vergadertafel
worden afgeleverd. Over Af
ghanistan mag het Europese
Parlement zich overigens
helemaal niet uitspreken, is
de visie van de Franse gaullis
ten, die de Europese as
semblee wel graag in Straats
burg maar tevens zo klein
mogelijk willen houden. In
hun „Lettre de Strasbourg"
wordt de vergadering van de
410 vergeleken met de „Toren
van Babel" - hoog ins Blaue
hinein.
Ongerust
Een afgevaardigde heeft on
langs ongerust geïnformeerd
wat de EG-ministers doen
met al die uitspraken over Af
ghanistan en al die andere
grote en kleine wereld
problemen. In Brusselse EG-
kringen is het antwoord daar
op: niets. In het laatste halve
jaar is het pas één keer voor
gekomen dat een bewinds
man uit een EG-lidstaat ver
wees naar een resolutie die in
het Europese Parlement werd
aangenomen.
Het was de Nederlandse staats
secretaris Dirk van der Meij,
die eraan herinnerde dat de
Straatsburgse vergadering
haar teleurstelling had uitge
sproken over het verzaken
van Frankrijk inzake het
Rijnzoutveidrag, waarin de
zoutvervuiling van de Rijn
wordt aangepakt. Prompt
kwam de reactie van de Fran
se vertegenwoordiger daar
heeft het Europese Parlement
zich niet mee te be-
Omdat de Europese volksver
tegenwoordigers de gevoe
ligheden van de regeringen in
de negen hoofdsteden ken
nen - en in de ene hoofdstad is
dat wat erger dan in de andere
- halen ze het nooit in hun
hoofd te protesteren tegen het
negeren van hun resoluties.
Een welingelichte zegsman
die de besluitvorming van de
negen permanente vertegen
woordigers in Brussel van
nabij volgt „Het Parlement
heeft nog nooit formeel ge
vraagd: Waarom bent u, mi
nisterraad, van ons advies af
geweken"
Het antwoord op deze vraag zou
bestaan uit een handeling die
in in Haags politiek jargon
wordt betiteld als „kirt" - met
een kluitje in het riet sturen.
Een parlement dat zichzelf
respecteert, zou dat echter
niet voortdurend kunnen ac
cepteren; in andere woorden,
er zou een nieuwe politieke si
tuatie worden geschapen. Dat
de huidige Europese parle
mentariërs daar nog lang niet
aan toe zijn, wordt eens te
meer bewezen door het feit
dat ze een ander, niet onbe
langrijk instrument ook (nog)
niet gebruiken.
Recht
In het geval van belangrijke fi
nanciële besluiten heeft het
Europese Parlement het
recht van „concertatie" (sa
menspraak) met de Europese
ministerraad, het orgaan dat
uiteindelijk de beslissingen
in de EG neemt Nederland en
andere landen willen deze
bevoegdheid best uitbreiden,
Frankrijk en Denemarken
zjjn tegen. En het Europese
Parlement? Het laatste half
jaar is er geen enkele nieuwe
concertatieprocedure gestart,
aan de zes of zeven „die er nog
lagen" uit de vorige zittings
periode, is niets meer ge
daan.
Vredeling: „Dat zouden ze in
derdaad veel meer moeten
doen. Maar behalve deze sa
menspraak met de minister
raad schijnt het Parlement
ook nog te moeten leren dut
het de Europese Commissie
moet controleren. Als de
Commissie bijvoorbeeld een
door het Parlement voorge
steld amendement verwerpt,
dan komt het Parlement daar
niet op terug. Ze laten het
maar in het midden. Het Eu
ropese Parlement moet, al
gemeen gesproken, meer rea
geren op de executieve (be
stuursorgaan)".
Het zal geen verwondering
wekken dut d«- vraag naar
meer bevoegdheden - die
menig kiezer zich nog uit de
„verkiezingsstrijd van vorig
jaar zal herinneren - nauwe
lijks meer wordt gehoord. Dat
wordt bij voorbuut als on
haalbaar beschouwd, gezien
de harde afwijzende opstel
ling van Purijs en Londen in
de eerste plaats, maar ook van
Kopenhagen, waar men De
nemarken van vreemde Eu
ropese smetten vrij wil hou
den.
Het Europese Parlement geniet
nog stilletjes na van zijn held
haftige verwerping van de
Europese begroting in de
cember vorig jaar. En speelt
de Europese gemeenteraad.
De Symbolen van de volstrek
te onbeduidendheid als de
vroegere, roemloos verdwe
nen Europese postzegels, Eu
ropese paspoorten, Europese
tunnels, waarmee de Europe
se kiezer, werkloos of niet,
weinig opschiet,
Vrij Nederland opent deze week
met een vooruitblik op de Ame
rikaanse presidentsverkiezingen.
"De kandidaat Jimmy Carter
doet president Carter een beetje
vergeten."
Nu de publiciteit rond de Groote
Keyser weer wat afneemt in VN
deze week een groot verhaal over
kraken. De 'kraakgeschiedenis'
wordt doorgelicht en de huidige
stand van zaken geanalyseerd.
"Er worden natuurlijk niet alleen
bedrijfspanden of sloopwoningen
gekraakt, maar ook normale
woonhuizen, die eigenlijk door
Herhuisvesting verdeeld zouden
moeten worden. Het is een vicieu
ze cirkel: er ivordt gekraakt om
dat de woningdistributie niet
deugt en de distributie raakt
weer verder in het slop omdat dis
tributiewoningen gekraakt wor
den". aldus VN.
Een groep activisten waar nog niet
zo veel over is geschreven wordt
uitvoerig doorgelicht. Het zijn de
revolutionaire voorlopers van
Provo. Zij opereerden voorna
melijk in de studentenbeweging
en trokken regelmatig de straat
op om ook toen al herhaaldelijk
met de politie in aanraking te
komen. "Het was de gemoedelijke
tijd. dat een autoriteit nog auto
riteit had en leuzen of toespraken
kon verbieden als de strekking
hem niet aanstond.
Verder in VN Jan Pronk over het
rapport van de commissie Brandt
over de ontwikkelingsvraag
stukken: "Ik had in mijn eentje
een beter rapport kunnen schrij
ven maar dat is niet belangrijk",
zegt hy. Een radioprogramma
over porno leverde de VARA een
Fiks aantal brieven op. VN maak
te hieruit een selectie. In de brie
ven wordt onder meer gepleit
voor de oprichting van een vrou
wenpartij en een vrouwenvak
bond. Een citaat' "Hoe hebben de
mannen zoveel macht gekregen?
Door zich te verenigen in vak
bonden."
In de Haagse Post een portret van
de filmacteur Al Pacino. Vooral
zijn laatste film, "And justice for
all", wordt uitvoerig besproken.
Fred van Doorn portretteert de
acteur van Italiaanse afkomst als
de man die altijd de rol van de
eenling speelt, omdat deze henf
op het lijf is geschreven. Verder
komt hij uit het stuk naar voren
als de geboren acteur. Over zijn
tamelijk ongelukkige jeugd:
"Zijn enige positieve jeugdherin
nering is die aan zijn grootvader.
Een kalme rustige man. die zijn
gevoelens voor zijn kleinzoon
verborg, maar wel voor zijn op
voeding zorg droeg."
Verder in HP een interview met de
heer Van der Velde. Dat is de
schuilnaam van de informele lei
der van de 'Groninger Groep'. De
Groninger Groep heeft al diverse
opzienbarende ontdekkingen
omtrent de verblijfplaats van
oorlogsmisdadigers gedaan. Een
falend justitiebeleid komt duide
lijk naar voren. Van der Velde:
"Wij hebben vergaderd over een
geval van levenslang: Harmen
Barneveld. Woont nu in Oberhau-
sen. Je mag het adres publiceren.
Maar opa Barneveld is van
8-9-1898. Die is dus 81 jaar. Moet
je daar nog achteraan
Amerika is weer een doctrine rij
ker, de Carter-doctrine, "het
nieuwe realisme van de oude
confrontatiepolitiek". In HP een
verhaal over de totale ommekeer
in Carters politiek. Verscheidene
(ex-)medewerkers van de presi
dent worden gehoord. "Omdat
Carter zich te weinig te weer stel
de moet hij nu zijn toevlucht zoe
ken tot deze reusachtige oorlogs-
hystene", zegt één van hen.
HP heeft eveneens een vraagge
sprek met de hoofdredacteur van
de Manchester Union Leader. De
man, die overal wordt gevreesd,
omdat hij het privé-leven van
politici tot op de bodem laat uit
zoeken.
De Tijd brengt een interview met
Freek de Jon^e onder de titel "Ik
ben een kamikaze-piloot"Over
zijn zoeken naar een nieuwe
vorm na de breuk met Bram
Vermeulen, over de kritiek op het
programma Denk-boeld en over
zijn verhuismanie. "Ik voel me als
een soldaat zonder geweer: de ko
gels fluiten me om de oren. Maar
ik weet nu wie mijn vrienden
zijn." Hij zal de presentatie van
Denk-beeld na de laatste van de
per contract overeengekomen
zeven uitzendingen niet vervol
gen. "Hoe ik me handhaaf is niet
interessant, wel hoever ik kan
gaan voordat ik onderuit ga. De
een rijdt in een Formule I wagen
de ander presenteert Denk
beeld."
Naast Philips komt in de HP ook
een ander aspect van Eindhoven
aan bod. De problemen rond het
woonwagenkamp Doolplein en
de reacties van de inwoners van
Eindhoven op deze moeilijkhe
den. Aan het woord de woonwa
genbewoner Boel Pfaff over mi
nister Gardeniers van CRM: "Die
mtrmtuw Gardeniers, die zit
daar in Rijswijk achter d'r pen en
schrijft: die mensen kunnen daar
wel gaan wonen en dan kunnen
ze leuk omgaan met de mensen uit
die buurt, en dat clubje zet ik
ginds neer en worden ze vriendjes
met die mensenmaar zo werkt
dat niet. We passen ons toch niet
Verder in De Tijd de evolutie van
het stripverhaal. Hans Frederiks
interviewde striptekenaar Enki
Bilal. Ben Kroon valt de stellin
gen van Germaine Greer aan met
betrekking tot de vrouw in de
schilderkunst en Rudolf Geel
schrijft over de telefoon als tcra-
peut in opkomst, na de ontwik
keling van de televisie.
hervormd
nederland
Hervormd Nederland wijt zijn
commen tan r en het omslagart ikei
aan de huidige rmtwikkelings-
hulp. 'Nederlandse ontwikke
lingshulp past verrassend goed
bij belangen van de rijken" is de
kop boven dit stuk. Een conclu
sie: "Alles bij elkaar is het beeld
van de Nederlandse ontwikke
lingshulp somber. Buitenlands
beleid en Nederlandse economi
sche belangen laten blijkbaar
weinig ruimte voor hulp aan de
allerarmsten."
De, als 'links' bekendstaande, in
Duitsland erg populaire, popzan
ger Udo Linderberg, wordt over
zijn „engagement" aan de tand
gevoeld. Over het verwijt dat hij
commercieel handig gebruik zou
maken van politiek engagement
zegt Lindenberg: "Ze begrijpen
ook niet, dat ik met commerciële
popbladen als Bravo samenwerk.
Ik doed tl om de vele jongeren, die
dit soort bladen als het ware ope
ten ook in contact te brengen met
andere teksten, hen met andere
levensopvattingen te confronte
ren. Het zijn vaak kinderen van
af dertien jaar, die geen andere
informatiebron hebben dan deze
pulp."
Verder in Hervormd Nederland een
reportage over de wao en de ver
borgen werkloosheid en een ver
lag van de Di rde nacht v an da
poëzie, die het afgelopen week
einde plaats vond in Brussel.
Elaeviers Magazine was gisteren
nog niet verkrijgbaar.
MARIJKE KOOL
