Negen uur lang
Amerikaanse tv
trans
NS/Trans, uw gids voor de
meest komplete vakantie.
VARA brengt The AU American Show
T V-acteur David
Janssen (The
Fugitive) overleden
CfV) var,daaq
toegelicht
{[§M[MQgramma i
Vakantiereizen
DONDERDAG 14 FEBRUARI 1980
RADIO - TV - KUNST
HILVERSUM (GPD) - „Er wordt veel gepraat over de ver
schrikkingen van de commerciële televisie, de verarming
en de grijze brij, maar er zijn maar weinig mensen die
weten waarover ze praten".
Dat is de reden dat de VARA 26 april heeft uitgeroepen tot
de dag van de Amerikaanse televisie. Van 's middags drie
tot 's nachts twaalf uur wil de VARA die dag een compleet
Amerikaans programma op de buis brengen, gevolgd
door een talkshow in Amerikaanse stijl onder leiding van
Sonja Barend.
De ondertiteling, zo ligt het in de bedoeling zal het enige
zijn wat die dag onderscheidt van een échte avond kijken
naar de Amerikaanse buis.
„The All American Show" krijgt dit
idee van de mediaspecialisten
van Achter het Nieuws, Joop
Daalmeijer en Hans Emans, als
titel mee. De stunt gaat wat extra
geld kosten, en vaste program
ma's als Sonja's Goed Nieuws
Show, Voetbal '80, Achter het
Nieuws en de Onedin Line komen
voor een keer te vervallen. Maar
veel discussie is daar niet voor
nodig geweest.
„We willen wel eens laten zien
waarvoor Nederland met krante
papier moet worden dichtge
plakt, waartegen de dijken moe
ten worden opgehoogd en waar
door ons cultuurgoed zo wordt
bedreigd. We laten zien hoe zo'n
commercieel programma in el
kaar zit, en de kijkers kunnen dan
zelf wel vaststellen of het werke
lijk zoveel slechter of beter is dan
wat de Nederlandse omroepen te
bieden hebben", zegt Joop
Daalmeijer.
In september hebben Daalmeijer
en Emans al een reportage ge
maakt over de gevolgen die de in
troductie van satellietomroep
zou kunnen hebben voor het Ne
derlandse bestel. Enkele weken
geleden kwam daar nog bij een
overzicht van de mogelijkheden
van kabeltelevisie, compleet met
de cijfers over het kijkgedrag ten
aanzien van de Nederlandse en
niet-Nederlandse uitzendingen.
De conclusie van Achter het
Nieuws, en van de VARA als ge
heel bovendien, was dat het mo
nopolie van de Hilversumse om
roepen ten einde loopt, en de
komst van commercieel getinte
zenders niet langer denkbeeldig
is.
De VARA-verenigingsraad gaf op
die gronden het bestuur vorige
week de opdracht de vorming
van een commerciële afdeling
voor te bereiden. De VARA is van
plan zich te mengen in het com
merciële gerommel rondom de
omroep, met als filosofie dat dat
beter is dan het laten voortbe
staan van allerlei ongereglemen
teerde praktijken.
Dat wil niet zeggen dat „The All
American Show" ook een voor
bode is van het programma dat de
VARA over een aantal jaren zou
denken uit te gaan zenden. Het
gaat er nu alleen maar om de kij
ker te confronteren met het ge
heimzinnige, maar al te vaak ver
guisde verschijnsel commerciële
omroep. Het omroepbestel raak
te in paniek, toen een paar maan
den geleden kabelexploitant Da-
ke toestemming vroeg aan het
ministerie van verkeer en water
staat om het commerciële pro
gramma van radio-televisie
Luxemburg in Nederland te ver
spreiden.
Wat de satellietomroep niet tot
stand kon brengen, lukte Dake
wel. Aller wegen stonden de be
schermers van het Nederlandse
cultuurgoed op om het bestel te
gen de concurrentie van buitenaf
te beschermen.
Vooroordeel
Emans: „Er is niet alleen veel angst
voor een commercieel, op het
Nederlandse publiek gericht
programma, er is vooral veel
vooroordeel. De mensen beseffen
niet dat de omroepen elkaar nu
Betaal-tv
„In Amerika draait nu de „betaal-
televise". De kijker betaalt per
programma. Als dat hier, met de
kabel, tot stand komt is het wer
kelijk met ons bestel afgelopen.
Dan wordt er inderdaad gekozen
voor het wel of niet kijken, omdat
het dan geld kost. Het is nu al zo
dat Amerikaanse filmproducen
ten twijfelen tussen het in roula
tie brengen van een film of het
doorverkopen van een film aan
de betaal-televisie.
Een speelfilm kijken kost daar nu
ongeveer acht dollar. Als van de
twee miljoen aansluitingen de
helft kijkt, levert zo'n film acht
miljoen dollar aan recette op. En
voor in de huiskamer is een be
drag van 16 gulden om met het
hele gezin naar de film te gaan
kijken niet eens bijzonder
duur".
Binnen de VARA schijnt er voor de
stunt van Achter het Nieuws veel
enthousiasme te bestaan, ook al
gaat het omstreeks 80.000 gulden
meer kosten dan een normale
avond. Binnen de NOS wacht
men echter in angst en vreze op
wat er komen gaat. Een behoor
lijk aantal uren extra zendtijd, het
omzetten van programma's van
Nederland 1 naar Nederland 2 in
de middaguren, het Dovenjour-
naal dat in de knel komt en Telcac
dat uit moet wijken. Dan is er nog
het knelpunt van de vertaling van
negen uur Amerikaanse pro
gramma's.
Uit de hoek van de vertaalafdeling
van de NOS wordt dan ook zeer
bedenkelijk gekeken. Tenslotte
gaat in een eenvoudige Engelsta
lige serie-aflevering van 50 minu
ten al een dag of vier werk zitten.
En dan is zo'n aflevering nog
voorzien van een uitgebreid
script. De sport, en de spelletjes
programma's die de VARA voor
ons in petto heeft, moeten op het
gehoor worden vertaald. Dat be
tekent op z'n minst 36 mandagen
werk, buiten de normale op
drachten van de omroepen om.
Het is duidelijk dat de NOS-
dienstverlening nog niet aan een
commerciële aanpak toe is.
Joop Daalmeijer.
vaak bijna op leven en dood be
vechten om een van die produk-
ten van die slechte en gevaarlijke
commerciële televisie in het ei
gen programma te kunnen op
nemen.
Watje al niet over je heen krijgt, op
een door-de-weekse avond, aan
produkties uit het kapitalistische
televisiesysteem. De praktijk is
dat het heel gewoon is als zowel
dc TROS als de VPRO op de
claimlijst voor hetzelfde pro
gramma staan. Een argument is
dan dat men die programma's
koopt om de zogenaamde ge
zichtsbepalende programma's
aan de man te kunnen brengen.
Een nogal ongeloofwaardig ver
haal".
Om de VARA-dag van de grond te
krijgen in de twee maanden tot 26
april, is binnen de VARA een 20
man sterk redactieteam ge
vormd. Die 20 moeten, ieder bin
nen de eigen specialisatie, een
selectie maken uit de overvloed
van uit Amerika overgevlogen
programma's. Het is dan ook nu
nog niet bekend wat er over twee
maanden precies te zien zal
zijn.
Het uitgangspunt bij de selectie
zijn de kijkdichtheidsmetingen
in Amerika. Het doel van de dag
is een zo getrouw mogelijk beeld
te geven van het kijken naar de
televisie in een gemiddeld Ame
rikaans huisgezin in New York.
Er zijn wat haken en ogen, in de
vorm van voor Nederland volsla
gen onverteerbare of onbegrijpe
lijke programma's, en series die
al door andere omroepen zijn
aangekocht.
Daalmeijer: „Er zit soap-opera in,
sport, kmderuitzendingen, een
televisiespel, wat spelletjespro
gramma's, series en als het even
kan ook een actuele nieuwsuit
zending. Allemaal zoals het in
/New York te zien is, dus met
reclamespots in de programma's.
Het is de bedoeling dat de dag
met een speciaal onderzoek
wordt begeleid. Hoe dat precies
moet, weten we nog niet, maar als
het kan, willen we nog tijdens de
uitzending laten weten hoe het
Amerikaanse programma in de
Nederlandse huiskamer wordt
ontvangen. Waar wel en waar niet
naar gekeken wordt, en wat de
Nederlanders vinden van recla
me in de programma's inplaals
van rondom het journaal"
Na middernacht maakt Sonja een
talkshow op Amerikaanse wijze,
waarin allerlei betrokkenen en
deskundigen hun mening geven.
Omroepdeskundigen van de po
litieke partijen, mediasociologen,
programmamakers, recensenten,
en als het lukt ook gewone kij
kers. En het geheel natuurlijk
onderbroken door commer
cials.
Wat hun eigen opvattingen aan
gaat, zijn Emans en Daalmeijer
somber gestemd over de toe
komst van het bestel dat hen tot
nu toe onderdak biedt: „Het staat
wel vast dat als de omroep door
gaat op deze manier, het allemaal
in elkaar dondert. Daar komt bij
dat er maar weinig bronnen zijn
waar je programma's kunt kopen.
En voor commerciële maat
schappijen, waarvan Luxemburg
er maar een is, vormt het geen
probleem de Europese rechten
van zo'n programma te kopen.
Als ze het dan niet zelf gebruiken,
kunnen ze het altijd nog doorver
kopen aan een andere omroep op
een voor hen gunstig mo-
Sonja Barend.
ADVERTENTIE
HOLLYWOOD (AP) - De bekende
Amerikaanse televisieacteur Da
vid Janssen die in Nederland in
de jaren '60 vooral bekendheid
verwierf in de serie "The Fugiti
ve", is gisteren op 48-jarige leef
tijd overleden.
Janssen, die in de Verenigde Staten
ook populair was door zijn rollen
als keiharde privé-detective in
"Richard Diamond" en "Harry
O", overleed in een ziekenhuis
nadat hij in zijn huis in Malibu
door een hartaanval was getrof
fen.
Het meeste succes boekte Janssen
met zijn rol in "The Fugitive", een
serie die in de Verenigde Staten
van 1963 tot 1967 op de televisie
viel te volgen. Hij speelde de rol
van Richard Kimble, een man die
ten onrechte werd beschuldigd
van moord op zijn vrouw en die
eindeloos achter de werkelijke
moordenaar, een man met slechts
één arm, aanzat. Hij speelde ook
in televisiefilms als "The naked
city", "Checkmate", "Follow the
sun" en "O'Hara, U.S. treasury
De laatste film waaraan David
Janssen bezig was, was "Father
Damien". Hij speelde daarin een
priester in een kolonie lepralij
ders. De opnamen waren twee
dagen voor zijn overlijden be
gonnen.
Tentoonstelling Carel Willink
AMSTERDAM (ANP) - Ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag
van Carel Willink wordt van 21 februari tot en met 6 april in het
Stedelijk Museum in Amsterdam een grote overzichtstentoonstelling
van zijn werk gehouden. Er zullen in totaal 43 schilderijen van deze
kunstenaar te zien zijn. Het Stedelijk Museum zelf bezit diverse schil
derijen van Willink, waaronder een zelfportret uit 1926, het onheil
spellende "Jobstijding" uit 1932, een "Arcadisch landschap" uit 1935
en een "Tuin in de winter" uit 1959. Een van de vroegste werken op
deze tentoonstelling is de uit 1925 daterende "Semafoor". Het is een
bruikleen van de collectie Fricker uit Parijs, die zelden in Nederland
te zien is geweest. Het meest recente werk is uit 1978.
NEDERLAND 1
10.25 - Open Schooltijd (NOS)
11.30-12.00 - Schooltelevisie (NOS-NOT)
13.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
16.25 - Olympische Winterspelen (NOS)
18.30 - Sesamstraat (NOJ>)
18.45 - Paspoort voor Turken (NOS)
18.55 - journaal (NOS)
18.59 - Tom and Jerry (KRO)
19.10 - Zing met ons mee in Bovenkarspel (KRO)
20.00 - Het laatste vuurgevecht (Run for cover), speelfilm (KRO)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55-01.00 - Olympische Olympische Winterspelen (NOS)
23.05 - Panoramiek (NOS)
00.05 - Journaal (NOS)
NEDERLAND 2
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - De TROS top-50 (TROS)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Dubbelspel, spelprogramma (TROS)
21.30 - Eenzaam spel, tv-serie (TROS)
22.25 - Aktua TV (TROS)
23.15 - Soap, tv-serie (TRO§)
23.45 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Reg. progr. NDR: 18.45 Actual.
19.09 Kleuterprogr. 19.23 Reg. ma-
gaz. 19.59 Progr.overz. WDR 18.50
Strichweise heiter, tv-serie. 19.15
Actual. 19.45 Inform, progr.) 20.00
Joum. 20.15 Actuele docum. 21.00
Amus.serie. 21.25 Olymp. Spelen.
22.30 Actual. 23.00 Aufforderung
zum Tanz, tv-spel. 1.00-1.05
DUITSLAND II
18.20 Der Buergermeister. tv-serie.
19.00 Joum. 19.30 Spelprogr. 20.50
Actiebalans. 21.00 Actual. 21.20 Re
portage. 22.05 Der Komantsche, tv-
spel. 23.25 Joum.
DUITSLAND III WDR
18.00 Gevar. kleuterprogr. 18.30 Tv-
cursus natuurkunde 3. 19.00 Jonge-
renprogr. 19.45 Journal 3. 20.00
Joum. 20.15 Julia und die Geister
(Giuliette degli spiriti), speelfilm.
22.35 Medisch magaz. 23.20
Joum.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.00 Tekenfilmserie. 18.05 Gevar.
kinderprogr. 18.35 Jeugdserie. 19.00
Slapstick. 19.05 Sport. 19.35 Meded.
en Morgen. 19.45 Joum. 20.10 De
Mallens, tv-serie. 21.00 Panorama.
21.50 Edelman, bedelman, schutter,
spion, -serie. 22.40-22.55 Joum.
NET II
18.00 Tekenfilmserie. 18.05 Gevar.
kinderprogr. 18.35 Jeugdserie. 19.00
Slapstick. 19.05 Sport. 19.35 Meded.
en Morgen. 19.45 Joum. 20.10 Film-
rubriek. 21.00 De ijzeren Gustav, tv-
serie. 21.55-23.25 Docum.
Evenals Amerika kent Australië een tv-maatschappij met de
naam ABC. In ons land konden we al eens kennis maken met een
produkt van de Australische ABC: „De Verlaten Mijn",die de TROS
eind vorig jaar bij ons op tv bracht. Zowel de Amerikaanse als de
Australische maatschappij houden zich onder meer bezig met zoge
naamde mini-series,korte tv-series die meestaleen luchtig en vluch
tig karakter hebben.
Ondanks het feit dat er wel een aantal verschillen zijn tussen dc
aanpak van de Amerikanen en de Australiërs, komen de recepten
voor het maken van een dergelijke serie in grote lijnen toch wel met
elkaar overeen. Een geliefde basis is en blijft een boek, in het geval
van „De Verlaten Mijn" een thriller van Peter Yeldham.die ook dc
stof leverde voor „Eenzaam Spel", een serie van de Australische
ABC. waarvan de TROS vanavond de eerste aflevering op het
scherm brengt. In totaal telt ,J£enzaam Spel" in ons land drie afle
veringen.
Het is een bekend gegeven: Een 'modale' man raakt betrokken bij
criminele activiteiten en na een aantal spannende momenten ont
rafelt zich de ontknoping. Harry Blake (een rol van Michael Ait-
kens) is de onbeduidende mandie als accountant bij een voornaam
bedrijf werkt, een rustig leven leidt met vrouw en kinderen en geen
slechte promotiekansen heeft.
Door een aantal omstandigheden verdenkt de politie Blake van de
moord, muur de accountant slaat op de vlucht en is in eerste instan
tie onvindbaar. Spanning en sensatie is het gevolg.
Naast Michael Ailkens is ook Ray Barret te zien, nu in de rol van
politie-inspecteur. Carol Burn speelt Blake's vrouw Sylvia. (Ne
derland 2. 21J0 uur.)
RADIO
Orestes - AVRO. Vanavond via Hilversum 2 om 21.00 uur. Een
karaktertekening van Orestes, een van de veel bezongen figuren
uit de Griekse mythologie. Orestes werd beschreven door Aeschy
lus, Sophocles en Euripides. Samensteller van de radio-uitzen-
dingjan Taat laat enkele fragmenten horen van een aantal wer
ken die betrekking hebben op Orestes, zoals Iphigcnie en Aulide
van Christoph Willi bald von Cluck; l'Orestie van Darius Milhaud
en Orestes van Henk Badings.
Literama - NCRV.
Vanavond via Hilversum I om 21.40 uur. Onder de titel .Herha
ling" in deze Literama-aflevering een luisterspel dat werd ge
schreven door Hannes Meinkema. Hel huwelijk vun de jonge
Adam en Ruth bevindt zich in een crisissituatie. Wanneer een
onaangenaam voorval uit het verleden aan het licht komt, levert
dat beide echtelieden waardevol vergelijkingsmateriaal op met
het huwelijk van Adams ouders.
DONDERDAG 14 FEBRUARI
HILVERSUM I
18.11 Hier en nu. 18.45 (S) Leger des
Heilskwarticr. 19.02 (S) De wereld
zingt Gods lof. 19.55 Op de man af.
20.03 (S) 't Is Ted-tijd. 21.02 (S) Or
gelconcert. 21.40 (S) Literama-don-
derdag. 22.02 (S) Politiek bekeken.
22.15 (S) Uitsluitend aansluitend,
lichte muziek. NOS: 23.02-24.00 (S)
Met het oog op morgen. KRO 0.02 (S)
De Nachtspiegel. 1.02 (S) Tussen de
hoezen. 3.02 (S) Lichte muz. 6.02 (S)
Country time. 6.50 Het levende
HILVERSUM II
IKON: 18.05 Kleur. OVERHEIDS
VOORLICHTING: 18.35 Bizasc oop.
P.P.: 18.50 Uitz. van de VVD. AVRO:
19.00 Zo hoor je nog eens wat. 19.20
(S) In de kaart gespeeld. 21.00 (S)
Orestes, muzikale karaktertekening.
22.30 Nws. 22.40 (S) Klass. piano-
muz. 23.15 (S) Jazz Spectrum. 23.50
AVRO's Radiojournaal. 23.55-24.00
HILVERSUM III
NOS: 18.03 (S) De Avondspits en de
Nationale Hitparade. TROS: 19.02
(S) Poster. 20.02 (S) Ferry Maat s
Soul Show. 22.02 (S) Sesjun.
23.02-24.00 (S) Hugo van Gelderen
met LP-werk.
VRIJDAG 15 FEBRUARI
HILVERSUM I
(Ieder heel uur nieuws. Tussen 16.25
en 19 00 OS 1980). KRO: 7.03 Echo.
7.13 (S) Even na zeven (8.13 Journ.
OS Lake Placid.) 9.03 (S) Gevar.
progr. 12.03 (S) Gevar. progr. 14.02
HILVERSUM II
VPRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgym.
7.20 VPRO-expresse. (7.30, 8.00 en
8.30 Nws.) 9.00 Gym voor de vrouw.
9.10 Waterstanden. 9.15 Expres-
VPRO. NCRV: 10 30 Onder school-
tijd. NOS: 10.45 Werkbank. 10.55
Progr.overz. AVRO: 11.00 Schoolra
dio. TROS: 11.20 Week in - week uit.
12.26 Meded. voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12.36 Aktua. NOS:
13.00 Nws. 13.11 Meer over minder.
14.20 Op de zeepkist.... komt u maar.
14.45 't Kan van nut zijn. 15,30 Van
onze redaktie. VOO: 17.00 (S) Info-
radio. (17.30 Nws.)
HILVERSUM III
EO: 7.02 (S) Ronduit op drie. 8.30
EO-Metterdaad-memo. 8.05 (S) Tijd
sein. 9.03 (S) De muzikale fruitmand.
10.03 (S) Te elfder ure. NCRV: 11.03
(S) Pop non stop. 12.03 (S) Goeie-
middag. VOO. 14.30 (S) Tipparade.
15.20 (S) Popjournaal. 15.30 (S) Top-
40. (16.45 Concertnieuws.)
9.00 Nws. 9.02 (S) Muziek uit de Mid
deleeuwen en Renaissance. 9.30 (S)
Vrijdagmorgenconcert. VOO. 11.00
(S) Muziek voor miljoenen. 12.00
Nws. 12.02 (S) Muziek voor miljoe
nen. Vervolg. EO 13.00 (S) Klank-
spiegel. 14.00 Nws. 14.02 (S) Theolo
gische verkenningen. 14.20 (S) De
klankschoonheid van de Poolse or
gels. 14.40 (S) Plaat-praat. VPRO.
15.00 (S) Muziek-op-vier. De Radiola
Improvisatie Salon.
(ANP.08.02)
Trans heeft wat je noemt verzorgde
vakanties. Met Nederlandse reisleidmg.
Alles tot in de perfektie geregeld.
En alle excursies zijn gewoon bij de
reisprijs inbegrepen.
Lees de nieuwe gids van Trans.
Haal die gids bij ns-stations, anwb,
rabobank of uw reisburo.
Of bel 030-627844.
Het reisburo van
de Nederlandse
S/)oun\egen
