Max Tailleur: acht miljoen
maal per jaar aan geinlijn
Greta Garbo spioneerde voor Engeland
Het vege lijf dwingt
tot zelf-confrontatie
toegelicht
Met oude moppen op nieuwe plaat
Goudsmit en Boskamp
brengen eigen show
NIEUW PROGRAMMA OVER
MAATSCHAPPIJPROBLEMEN
WOENSDAG 13 FEBRUARI 1980
RADIO - TV - KUNST
PAGINA 5
STOCKHOLM (UPI) - De Zweedse actrice
Greta Garbo spioneerde in de Tweede We
reldoorlog voor Groot-Brittannië. Daar
naast hielp ze vluchtelingen - onder wie de
fysicus Niels Bohr - weg te komen uit de
len van Europa die onder Nazi-bewind
stonden. Dit heeft de Zweedse krant "Ex
pressen" gisteren gemeld.
Als bron voor de onthullingen over me
vrouw Garbo haalt de krant de Ameri
kaanse schrijver Charles Higham aan. De
ze meent - (op basis van twee jaar onder
zoek van oorlogsdocumenten waaronder
ruim 5.000 stukken die de regering in Was
hington vrij had gegeven) - dat de actrice
voor het eerst in contact kwam met de
Britse geheime dienst toen ze in 1939 de
Hongaarse filmregisseur Alexander Kor-
da ontmoette. Korda werkte tijdens de
oorlog voor de Britten en wierf een aantal
invloedrijke personen voor hen, aldus
Higham in 'Expressen'.
Greta Garbo zou contacten gelegd hebben
tussen speciale agenten van de Britse re
gering en belangrijke mensen in het neu
trale Zweden, onder wie de scheepsmag-
naat Axel Johnson en leden van de konink
lijke familie in Stockholm.
De bekendste die ze uit Nazi-gebied hielp,
was wellicht de kerngeleerde Niels Bohr.
Uit zijn vaderland vluchtte de Deen naar
Zweden. Later werkte hij mee aan het
"Manhattan-project", de codenaam voor
de Amerikaanse atoombom, aldus het
Zweedse dagblad.
GRONINGEN (GPD) - Hij woont tegenwoordig in het
Franse Nice. Was ooit de beroemdste moppenverteller
van Nederland, die de officiële schouwburgen bereisde,
tournees maakte, succes had door moppen te vertellen op
een manier zoals alleen hij dat kon: Max Tailleur.
Hij is nu 70 jaar, wordt al jaren geplaagd door reuma en laat
zich om die reden koesteren door het klimaat van Zuid-
Frankrijk. Maar hij kan Nederland niet vergeten. Zelfs als
hij dat zou willen, lukt het hem niet, want ze houden hem
aan de lijn.Aan de geinlijn, letterlijk. Twee keer per
jaar neemt hij een nieuwe reeks
moppen op een band op, die dan
op de geinlijn wordt gezet. En de
belangstelling is enorm. Cijfers
wijzen uit dat de geinlijn ruim
acht miljoen keer per jaar wordt
gedraaid door mensen die een
mop willen horen. Hij verzint een-
groot deel van die moppen zelf en
zegt dat hij in witzen denkt.
Amsterdam
vraagt VARA
om zendtijd
HILVERSUM (GPD) - Burgemees
ter en wethouders van Amster
dam hebben de VARA gevraagd
zendtijd ter beschikking te stel
len om te kunnen reageren op de
.Achter het Nieuws"-uitzending
van 4 februari. In die uitzending
werd een reportage getoond van
Hans Polak (de nieuwe VARA-
correspondent in New York) en
Ingrid Harms over de onbestuur
baarheid van de hoofdstad.
„We zijn van mening dat deze uit
zending een eenzijdig beeld van
de situatie in onze stad gaf. Uit
zendingen als deze berokkenen
uitsluitend schade aan onze staa
en werken negatieve krachten in
de hand. Zo werd meermalen ge
filmd op plaatsen in de stad,
waar, als men de camera 180 gra
den zou hebben gedraaid, een
geheel ander plaatje zou zijn ge
toond", aldus een brief van het
gemeentebestuur van Amster
dam aan de redactie van .Achter
het Nieuws".
Burgemeester Polak en zijn wet
houders verwachten dat de VA
RA hun evenveel zendtijd en
technische middelen ter be
schikking zal stellen, als gebruikt
werd voor de reportage, zodat een
„evenwichtig en meer met de
realiteit overeenkomend beeld"
van de stad gegeven kan wor
den.
De VARA overweegt intussen
voorshands niet op het verzoek in
te gaan. Wel wordt bekeken op
welke wijze, eventueel in overleg
met de gemeente Amsterdam, op
de reportage kan worden terug
gekomen.
Veel actuele situaties worden door
Max Tailleur verwerkt in mop
pen, soms ook met verandering
van de personages. Zo vertelde
hij vlak na de oorlog een grap
over Hitler, die met dezelfde tekst
löter door kon over Nasser en nog
weer latei over Arafat.
Max Tailleur bracht vroeger op
school in Amsterdam al moppen
in de vorm van bedachte verhaal
tjes over Bram en Moos. Het werd
zijn levensvervulling en zijn
broodwinning. In het etablisse
ment De Doofpot in Amsterdam
is hij in de na-oorlogse periode
vele jaren opgetreden met zijn
moppen, terwijl hij ook in tal van
andere plaatsen werkte als men
hem vroeg.
Maar de Doofpot was zijn vaste
stekkie, vrijwel elke avond,
waarbij het programma nooit
exact vaststond. Hij paste zijn
moppen aan bij het publiek dat er
zat. Zijn grappen had hij gecata
logiseerd in zijn geheugen en zij
waren toepasbaar op de mensen:
dominees, dokters, pastoors,
bakkers, vroedvrouwen, je kon
het zo gek met bedenken of Max
Tailleur schudde moeiteloos een
repertoire uit zijn mouw. En zo is
het nog steeds, ook al treedt hij
niet meer op.
Omdat er gemiddeld 35.000 keer
per dag gebeld wordt naar de
geinlijn van Max, kreeg een grote
grammofoonplatenmaatschappij
het idee dat er een plaat van hem
moest komen. En die is onlangs
Max Tailleur:
duim
omhoog
voor
geinlijn
en de
onlangs
verschenen
elpee vol
oude moppen.
verschenen, een elpee vol mop
pen, uitgebracht door Phono
gram. De plaat is genoemd naar
het zaaltje waar hij is opgeno
men: In de Koopermoolen.
Het is een getrouwe sfeertekening
geworden van de manier zoals
Max Tailleur het tientallen jaren
gedaan heeft, op zijn volstrekt ei
gen manier. Hij zegt dat zijn
grappen altijd geaccepteerd zijn,
vooral omdat hij niet bewust
sprak met een extra opgelegd
.joods" accent, of wat daarvoor
doorgaat voor velen.
Belgenmoppen vertelt Max Tail
leur niet. Daar heeft hij hartgron
dig de pest aan. Hij houdt trou
wens niet van moppen met een
beledigende strekking en wil het
leuk en amusant houden. Voor
deze elpee is Max Tailleur dus
nog één keer opgetreden. Maar
hij verzekert dat het de laatse
maal was, hoe leuk het ook
ging.
Met politiek heeft Tailleur zich
nooit beziggehouden. De lach is
voor hem erg belangrijk. Hij
vindt dat er te weinig gelachen
wordt, al lacht hij zelf erg weinig.
Ergens zegt hij in een interview:
„Ik lach om niet te huilen, om
mijn verdriet te verbloemen". Hij
heeft veel meegemaakt, vluchtte
in de oorlog in 1941 naar Zwit
serland, lijdt al jaren aan zijn
ziekte. Hij heefteen stichting op
gericht om mensen die reuma
hebben twee weken vakantie te
bezorgen in een warm land. Dat
gebeurde onder meer door het
ophalen van oude kleding, die
dan verkocht werd onder het
motto- "Geef Max de zak".
De witz. de bak of de mop...hoe je ze
ook noemen wilt, hij bewaart er
46.000 in zijn kartotheek.
Er zijn er zeer vele bij over Bram en
Moos, maar ook over de geeste
lijke, over honden, vertegen
woordigers. De joodse humor
noemt hij „zeer wijs" en typerend
voor menselijke situaties, waarin
we allemaal verzeild kunnen ra
ken. Moppen behoren tot de
volkskunst. Het is eigenlijk een
communicatiebrug tussen men
sen. Vertegenwoordigers ge
bruiken de mop om hun waar
gemakkelijker aan de man te
kunnen brengen. In een zwaar
gesprek kan een (op het juiste
moment) vertelde mop de relati
vering van het probleem bevor
deren, al gaat het er natuurlijk
wel om hoe je een mop brengt. Op
een feest zonder stemming
brengt een mop sfeer en gezellig
heid".
Het was meer dan tien jaar geleden
dat Max Tailleur een grammo
foonplaat heeft volgesmoesd.
Samen met kleinkunstkenner
Han Peekei heeft hij 200 moppen
uitgezocht. Daar waren ze wel
enige tijd mee bezig, omdat het
lachen ook uren kostte.
Toen het zover was, en de opname
zou worden gemaakt, bleek het
dat Max Tailleur van die 200 ge
selecteerde moppen er maar zes
gebruikte. Die avond vertelde hij
er in totaal 150, waarbij tal van
onbekende, precies zoals het in
de Doofpot vroeger ook altijd
toeging...
Lex Goudsmit (links) en Hans Boskamp
AMSTERDAM - Lex Goudsmit
en Hans Boskamp, die op het
ogenblik nog een hoofdrol vervul
len in de musical "Potasch en Per-
lemoer", op de planken gebracht
door het Amsterdams Volksto
neel, zullen in het nieuwe seizoen
met een eigen show in de theaters
komen. Als het duo Sam en Sam
zullen zij oude liedjes en sketches
van Eli Asser op de planken bren
gen. Aan deze show zullen ook
Adèle Bloemendaal en Sylvia Al
berts medewerking verlenen. Er
wordt al gewerkt aan de voorbe
reidingen.
Portret van
danseres
Olga de Haas
AMSTERDAM (ANP) - Het comité
"Herinnering Olga de Haas" wil
de nagedachtenis van deze dan
seres eren door van haar een por
tret ie laten vervaardigen dat een
plaats zal krijgen in de Amster
damse Stadsschouwburg. Het
portret zal worden vervaardigd
door de Haagse schilderes Diana
Vandenberg.
KATWIJK - Ellen Vogel, Rita Ma-
réchal, Ton van Duinhoven en
Bram van der Vlugt gaven, giste
ren dankzij een K. en O.-initiatief,
in het theater Tripodia in Katwijk
een opvoering van James Saun
ders' toneelspel "Het vege lijf',
dat morgenavond in het Cultu
reel Centrum in Amstelveen in
première gaat.
Twee echtparen, één ouder en een
jonger, lange jaren in vriend
schap verbonden, komen, in on
vrede over zichzelf het verliezen
van houvast tot een partnerruil.
De paren gingen later uiteen:
Helen en David naar Amerika,
Mervyn en Anne in Engeland
achterlatend.
De emigranten raakten aan de
overkant volkomen ontredderd
en zochten hun heil bij een psy
chologische therapie, die hen
stroomlijnde, zogenaamd geluk
kig bevrijdde, doch steriel maak
te. De andere twee kwamen niet
zover, bleven neurotisch, vol
menselijke onopgeloste proble
men. De teruggekeerde dachten
alleen aan hun lichaam, aan een
zinvol bestaan.
Doch wat is meer waard, de dichter
of het werk, dat hij achterlaat? De
spanning tussen de neurose en
het therapeutische schoonge
wassen-zijn wordt in dit diepgra-
- vende stuk steeds sterker opge
voerd. Aan de ene kant blijft ten
slotte het niets, het onvruchtbare
spanningsloze bestaan, dat voor
geluk moet doorgaan, aan de an
dere de strijd, de confrontatie
met zichzelf, de kwetsbaarheid,
die scheppend werken.
In het eerste bedrijf stellen zich de
vier één voor één voor, worden
letterlijk in de schijnwerper ge
zet. We komen te weten, wat er
met hen aan de hand is en hoe ze
zich ten opzichte ^an de anderen
verhouden. Maar de echtparen
zijn dan nog wel gescheiden, elk
voert een eigen conversatie.
In het tweede deel zijn ze bij elkaar
op bezoek, de "bevrijden" door
de "neurotischen" geinviteerd.
Tegenover de het welwillend
egoïsme van de het ene paar komt
steeds lijfelijker de onrust van
het andere te staan. Ton Mervyn,
en Anne drinken, David en Helen
weigeren alles, zelfs koffie: ze
voelen zich "prima". Het ontdek
kende, gaandeweg onthutsende
stuk loopt uit in een lange mo
noloog van Mervyn, door Ton van
Duinhoven meesterlijk en ont
stellend indringend. Hij is aan
dronkenschap toe; dit maakt het
contrast met de dode nuchter
heid nog des te sprekender.Ook
de andere acteurs waren boeiend
door in hun geloofwaardigheid.
Ze speelden niet, maar waren
hun personen zélf. Een indruk
wekkend stuk, dat dwingt tot
zelfconfrontatie. Het stuk is za
terdagavond a.s. in d*» Leidse
Schouwburg te zien.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL.
HILVERSUM (GPD)-Het maandelijkse NOS-programma „Met de MAP"
krijgt met ingang van zondag een korte wekelijkse uitbreiding door
middel van het programma „KLEM", wóarin via spel en informatie veel
voorkomende maatschappelijke problemen worden aangesneden. Over
de in de uitzending behandelde problematiek kunnen de kijkers dan
vanaf de volgende dag terecht bij een groot aantal hulpinstellingen in
het land, waar de gratis map met gegevens klaar ligt, en waar men ook
vragen over de problematiek kan stellen.
Aan de uitzendingen van „KLEM" wordt meegewerkt door vormingsthea
ters, die bepaalde „klem-situaties" zullen uitbeelden. Voor de begelei
ding wordt nauw samengewerkt met een speciaal voor dit programma
opgezet welzijnsteam.
"KLEM" is elke week te zien op zondagmiddag via Nederland 2. De uit
zending van 17 februari begintom 18.40 uur. Alle afleveringen duren tien
minuten.
NEDERLAND I
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.05 - IJshockey (NOS)
18.30 - Sesamstraat (NOS)
18.45 - Toeristische tips (NOS)
18.50 - Staatsloterij (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Van gewest tot gewest (NOS)
19.50 - Uitzending van het GPV (NOS)
20.00 - Artsenij (NOS)
20.25 - Olympische Winterspelen (NOS)
21.53 - Journaal (NOS)
22.10 - Panoramiek (NOS)
22.40 - Studio Sport (NOS)
23.15 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.10 - Russisch voor gevorderden (TELEAC)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Ik weet het niet (IKON)
19.25 - Kenmerk (IKON/KRO/RKK)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Film van de stichting Werkenrode (NOS)
20.32 - Countdown (VOO)
21.10 - From here to eternity (VOO)
22.00 - Muziekspecial: Johnny Cash (VOO)
22.25 - Remmers ontmoet Suzanne Bischoff van Heemskerck
(VOO)
23.02 - Microprocessors (TELEAC)
23.37 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Regionaal progr. NDR: 18.00 Car-
navalprogr. 18.30 Aktualiteiten.
18.45 Kleuterprogr. 18.55 Nirgend-
wo ist Poenichen. 19.25 Regionaal
magazine. 19.59 Programmaoverz.
WDR: 18.00 Die Magcrmilchbande.
18.30 Reportage. 18.40 Die Magcr
milchbande. 19.15 Aktualiteiten.
19.45 Informatief progr.). 20.00
Journaal. 20.15 Olympische Spelen.
Aansluitend Aktualiteiten. 22.00
Wetenschappelijk progr. 22.30 Ak
tualiteiten.
DUITSLAND II
18.20 Reportage. 19.00 Journaal.
19.30 Weisses Haus. 20.15 Informa
tief progr. 21.00 Aktualiteiten. 21.20
Die Strassen von San Francisco.
22.05 Consumententips. 22.10 In
formatief progr. 22.40 Der forhliche
Weinberg. 0.20 Journaal.
DUITSLAND III WDR
18.00 Kleuterprogr. 18.30 TV-cursus
Engels. 19.00 Dierensèrie. 19.45
Journal 3. 20.00 Journaal. 20.15 Ge
sprekken en ontmoetingen. 21.45
Aktueel magazine. 22.00 Informatief
progr. 22.05 Boulevard der Damme-
rung. 23.50 Journaal.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.15 Tekenfilmserie. 18.20 Robin
Hood. 19.05 Korte film. 19.17 Poli
tieke uitzending. 19.37 Mededelin
gen en Morgen. 19.45 Journaal. 20.10
Weerbericht. 20.15 Loterijtrekking.
20.20 Mork en Mindy. 20.45 Doe.
22.15 Journaal.
NET II
18.15 Tekenfilmserie. 18.20 Robin
Hood. 19.05 Korte film. 19.17 Poli
tieke uitzending. 19.37 Mededelin
gen en Morgen. 19.45 Journaal. 20.10
Weerbericht. 20.15 Een bewogen
liefde, speelfilm. 22.15 Debat.
In de televisie-actualiteitenrubriek "Info" van Veronica wordt
vanavond een reportage uitgezonden over de situatie onder de drie
miljoen Koerden in Iran en het grensgebied.
De filmers hebben onder meer een bezoek gebracht aan het dorpje
Garna en daar gesproken met de overlevenden van een in septem
ber 1979 door een groep Chomeini-gezinde gardisten aangerichte
slachtpartij onder de bewoners. Voorts geeft Hazadin Husseini,
geestelijk leider van de Koerden en namens de drie belangrijkste
guerillagroepen woordvoerder met de regering, zijn visie op het
conflict tussen de Koerden en de Iraanse regering.
In de televisie-actualiteitenrubriek Kenmerk van de IKON
wordt vanavond een reportage uitgezonden over Zuid-Aj'rika on
der Botha. Daarin wordt nagegaan in hoeverre er werkelijk sprake
is van veranderingen in het apartheidssysteem sinds het heengaan
van Vorster als eerste minister.
Een ploeg van de IKON heeft daarvoor onder meer illegaal gefilmd
ineen dorp inhet thuisland CiskeiIn het programma iseen uitvoe
rig interview opgenomen met de Zuidafrikaanse minister voor
sport en opvoeding. Punt Janson (Nederland 2, 19.24 uur).
In de medisch-informatieve rubriek "Artsenij", die de NOS-tele-
visie vanavond uitzendt wordt aandacht besleed aan:
- de lichaamstemperatuur
- een nieuw maandblad van de Vereniging voor Reumapatiénten
- de ziekte van Huntington (Nederland 120.00 uur).
Een paar maanden geleden publiceerde de KRO de in samen
werking met het weekblad De Tijd gehouden enquête God in Ne
derland'. De resultaten waren voor de religieuze leiders weinig
bevredigend. De plaats die God in de Nederlandse gezinnen krijgt
toebedeeld, krimpt. Toch worden er in de nieuwbouwwijkende
groeikernen en de slaapsteden nog altijd nieuwe kerken bijge
bouwd. In het licht van de maatschappelijke veranderingen maak
te de KRO over het geloofsleven in zo n stadsuitbreiding de docu
mentaire 'Nieuwe wijk, nieuwe kerk?' De Rotterdamse wijk Om
moord werd uitverkoren tot plaats van handeling(Nederland 2,
2230 uur).
RADIO
Het zout in de pap - VARA. Vanavond op Hilversum 2 om 2020
uur. In samenwerking met de slichting Bzztoh vanavond weer een
rechtstreekse uitzending vanuit café De Sportin Den Haag. Dit
maal een gesprek tussen Gerril Komrij enJ.Benilef. Gespreksleider
is Aad Nuis. De aanleiding tot deze samenspraak is de geruchtma
kende bloemlezing De Nederlandse poëzie van de 19de 19de en
20ste eeuw", die werd samengesteld door Gerrit Komrij.
Walhalla - KRO. Vanavond om 23.00 uur via Hilversum 3. De
laatste aflevering van een serie van vijf programma's over de
"Beatniks" en Bob Dylan. Ditmaal het onderwerp "Bob Dylan en
zijn minneliederen"
WOENSDAG 13 FEBRUARI
HILVERSUM I
18.11 Hier en nu. NOS 19.30 (S)
Langs de lijn, sport en muziek. 22.30
(S) Hobbyscoop. 23.02 (S) Met het
oog op morgen. NCRV 0.02 (S) ALa-
te Date. 2.02 (S) Nachtdienst.
HILVERSUM II
18.00 (S) Vrije tijd, blije tijd. 18.30
R.V.U. De jaren 1930-80. 18.50 P.P.:
Uitzending van de CPAN. 19.00 (S)
VARA's woensdagavond (19.05 De
Rode Draad. 20.00 Klassieke piano-
muz. 20.20 Het zout in de pap. 21.05
Radio Filharmonisch Orkest met
solisten. In de pauze 21.45-21.55 Het
zout in de pap) 22.30 Nws. 22.40
Open school. 23.25 (S) Muziek van
deze eeuw. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
NOS 18.03 (S) De Avondspits met de
Nationale Hitparade. KRO 19.02 (S)
Rauhfaser. 22.02 (S) Roek-tempel.
23.02 (S) Walhalla.
DONDERDAG 14 FEBRUARI
HILVERSUM I
Ieder heel uur nieuws. NCRV: 7.03
(S) Vandaagdonderdag. 9.03 (S)
Wie weet waar Willem Wever woont?
10.02 (S) Muziek bij de koffie. 12.03
(S) Het nuttigen van etenswaren is
toegestaan. 12.40 (S) Middagpauze-
dienst 13.03 (S) Hier en nu. 13.20 (S)
NCRV-Globaal. 17.02 (S) Rozegeur
en prikkeldraad.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtend-
gymn. 7.20 AVRO actueel en infor
matief. (7.30, 8,00 en 8.30 Nws. 9.00
Gymn. v.d. vrouw. 9.10 Waterstan
den. NOS: 9.15 Werkbank.) 10.00
Radio Lawaaipapegaai. 10.10 Con
certant. 10.30 't Is historisch. 10.50
AVRO's Radiojournaal. 11.00
Schoolradio. 11.20 Aspecten. 11.50
Regio-naai, provinciale informatie.
RVU: 11.56 Opvoeden is ook
vak. AVRO: 12.26 Mcdcd. voor land
en tuinbouw. 12.30 Nws. 1
AVRO's Radiojournaal. 12.50
AVRO-tema. 13.00 Nws. 13.11 Euro
pa. 13.30 Yoga voor iedereen... 13.37
Per Saldo. 13.55 Beursplein 5. 14.00
'n Middagje AVRO. 16.30 De Slag bij
Nieuwspoort. 17.24 Meded. 17.30
Nws. 17.36 AVRO's Radiojournaal.
17.55 Richting.
HILVERSUM III
leder heel uur nieuws. TROS: 7.02
(S) De Havermoutshow. 9.03 (S)
Continu muziek. 11.03 (S) De pol-
derpopparade. 12.03 (S) De Neder
landstalige top tien. 13.03 (S) 50 Pop
of een envelop. 15.03 (S) TROS top
50.
HILVERSUM IV
VARA: 7.00 Nws. 7.02 (S) Groot en
klein. 9.00 Nws. 9.02 De Franse opera
19.25-1950. 9.30 (S) Mozart, 200 jaar
geleden. 10.40 (S) Onbekende Fran
se kamermuz. 12.00 Nws. 12.02 (S)
Lunchconcert 13.05 Het zout in de
pap. 13.30 (S) Klass. muz. 14.00 Nws.
14.02 (S) Pianosonate: Klass. piano-
muz. 14.40 (S) Klass. muz. 16.05 (S)
Het zout in de pap. 10.30-17.00 (S)
Slagwerkensemble: Klass. muz.
