Mode in het museum DONDERDAG 24 JANUARI 1980 Toen ik op 4 januari bij de post het fierste jaarboek voor het democratisch socialisme" (in de serie Links Klassiek) aan trof, kon ik nog niet bevroeden dat ik er drie weken later een bruikbaar citaat in zou aan treffen dat ik op de arrestatie en verbanning naar Gorki van Andrej Sacharov kon toepassen. Wat ieder weldenkend en ook normaal denkend mens zich momenteel afvraagt, is im mers waarom de leiders van de Sow jet-Unie, na eerst al die bruuske confrontatie met het Westen via de inval in Afgha nistan, daar bovenop nog eens het provocerende gebaar maken zo'n beetje de enige overgebleven woordvoerder van de dissidenten ver van Moskou te verbannen. Je kunt zeggen: dat is natuur lijk een reactie op president Carters dreiging de Olympi sche Spelen te boycotten, maar wie een beetje goed kan rekenen, zal toch denken dat de Russische inval in Afgha nistan gecompenseerd werd door de Amerikaanse drei ging met die boycot, zodat de heren musici nu weer zo'n beetje gelijk stonden. Door Sacharov te verbannen lijkt de Sow jet-Unie het initiatief voor een internationale boy cot van de Olympische Spelen in Moskou van de VS te heb ben willen overnemen! Trotski In het hoofdstuk ,JHet einde van het democratisch-socialisme in Oost-Europa" van Michel Korzec schrijft deze over de pennestrijd tussen Kautski enerzijds en Lenin en Trotski anderzijds. In 1919 schreef Kautski de brochure ,fi>e dic tatuur van het proletariaat" waarin hij de praktijk van de leninistische dictatuur van uit de socialistische traditie bekritiseerde, waarop Lenin antwoordde met het geschrift ,JDe proletarische revolutie en de renegaat Kautski". Blijkbaar bevredigde dit ant woord Kautski maar half, want in 1920 schreef hij een tweede brochure, „Terrorisme en Kommunisme"Ditmaal kreeg hij als antwoord een gelijknamige brochure van Trotski, en ik citeer nu verder Michel Korzec: ,JDaarin komt een bijzonder in teressante passage voor waarin de toenmalige bevel hebber van het Rode Leger als volgt de vernietiging van de socialistische oppositie in Rusland rechtvaardigt": ,fiommige wijsgeren vragen ons: wat voor garanties bie den jullie voor de bewering dat uitgerekend jullie partij de belangen van een histori sche ontwikkeling dient? Door andere partijen te vernieti gen of ze in de illegaliteit te dwingen, maakten jullie een politieke wedijver onmogelijk en heb je jezelf beroofd van de mogelijkheid om de juistheid van jullie beleidslijn te toet in antwoord op deze vraag (die door Lenin werd vermeden) schreef Trotski: ,fio'n gedach- tengang komt voort uit een puur liberale opvatting over het verloop van de revolutie. In een periode, dat alle anta- gonismen een open karakter krijgen en de politieke strijd snel overgaat in een burger oorlogheeft de heersende par tij uitstekende materiële cri teria voor de toetsing van de eigen lijn, onafhankelijk van de verspreiding van mensje wistische kranten. Noske on derdrukt de communisten, en zij blijven groeien. Wij hebben de mensjewieken en de socia listen-revolutionairen geli quideerd - en zij zijn verdwe nen. Dit is voor ons een af doend criterium" Kolakowski De Poolse filosoof Leszek Kola kowski die in zijn „Geschie denis van het marxisme" de discussie tussen Kautski en Trotski aanhaalde, plaatste bij Trotski's uitspraken het volgende commentaar: .Hieruit blijkt dat het crite rium van de historische juistheid" van een beweging of een staat te vinden is in het feit dat de erdoor uitgeoefen de onderdrukking effectief is. Noske heeft inderdaad het communisme in Duitsland niet uitgeroeid. Maar Hitier roeide dat wel uit. Daaruit blijkt diLS, volgens Trotski's regel die zeer algemeen is ge steld) dat Hitier „de belangen van een historische ontwik keling diende". Stalin liqui deerde trotskisten in Rusland en „zij verdwenen". Daaruit blijkt dat Stalin tegen Trotski de historische vooruitgang vertegenwoordigde" Brezjnjev Vandaag de dag zou Kautski aan Brezjnjev kunnen vra gen: „Waarom vernietigen jullie de Democratische Be weging in de Sowjet-Unie en dwingen jullie Sacharov in de illegaliteit te gaan? Daarmee beroven jullie jezelf van de mogelijkheid om de juistheid van jullie beleidslijn te toet sen". Brezjnjev antwoordt daar blijkbaar op: „Wij hebben uit stekende materiële criteria voor de toetsing van de eigen lijn, ook zonder dat Sacharov zijn ongenoegen tegenover westerse correspondenten kan spuien. Met chicanes en be lemmeringen alleen red je het niet, je moet die luidjes ge vangen zetten, verbannen of het land uitzetten. Alleen op die manier kun je de Demo cratische Beweging bre ken!". Is Sacharovs verbanning dus inderdaad historisch juist"? De Democratische Beweging in de USSR werd geenszins tot staan gebracht door de ver scheping naar het Westen van Solzjenitsin Boekovski, Amalrik en al die anderen. Ik ben bang (maar niet doods bang) dat Trotski ongelijk had... AMSTERDAM (GPD) - "Het modevak komt niet goed over bij het publiek. Je merkt dat het eigenlijk heel beroerd overkomt. Nederland is nog zo calvi nistisch. Je mag geen aan dacht aan je uiterlijk be steden, want dat is meteen verdacht. Mode vindt men iets triviaals en toch houdt iedereen zich met kleding bezig". Dat zegt Marjan Unger, een van de initiatiefnemers van de grootste tentoonstelling over mode en 1 kleding die ooit in het Stedelijk Museum van Amsterdam is ge houden. Marjan is lerares mode geschiedenis en studeert zelf nog kunstgeschiedenis. Ze zegt: "Als je les geeft, moetje heel goed na denken over het vak. Je moet op de praktijk gericht zijn en in de gaten houden wat er van de leer lingen terechtkomt. Het publiek realiseert zich niet dat kleren ontwerpen net zo'n creatief vak is als dat van grafici en architec ten". Samen met de vakmensen Jan Aarntzen en Manan Houben heeft zij vanaf 1978 naar een ka naal gezocht om het hele mode- gebeuren wat doorzichtiger te maken en aan te tonen wat voor soort mensen met mode bezig zijn. In het Stedelijk Museum is een zekere traditie op modege bied en conservatrice Liesbeth Crommelin heeft het plan en thousiast geaccepteerd. Marjan Unger: "Het gaat ons niet alleen om de bekende mode ontwerpers, maar ook om de mensen die industrieel moeten werken. Voor een nieuw ontwor pen overhemd worden de naai machinesteken in de kraag geteld om ze goed uit te laten komen. Dat is minstens zo interessant als *het hoe en waarom van typische modekleuren, zoals nu de paarse golf'. De verschillende academies in ons land leveren jaarlijks minstens 50 nieuwe mode-ontwerpers af, maar op een of andere manier missen velen de boot. Volgens Marjan Unger is het moeilijk ge weest aansluiting te vinden bij de praktijk van de textielindustrie. Ze zegt voorzichtig: "Ik denk dat er te lang een discrepantie heeft gezeten tussen de opleiding voor het modevak en de praktijk. Bij na alle academies zijn gestoeld op het Bauhaus-systeem, maar het vreemde is dat alle vormgevings- vakken beter met de ontwikke ling zijn meegegaan dan de mode In de basisjaren wordt veel ge daan aan vorm- en kleurstudies en aan het toneelkostuumgebeu- ren. De commercie heeft men al tijd geschuwd als een terrein vol manipulatie. Het enige accepta bele van de opleiding aan acade mies was lange tijd dan ook het ontwerpen van uiterst creatieve toneelkostuums". De diverse scholen hebben opge leid tot individuele modemakers die enkele stuks bedachten. Te gelijkertijd drongen ook op de academies sterke linkse tenden- zen door waaruit de behoefte ont stond tot democratisering en dat betekent op grote schaal goed koop produceren door de confec tie. In die conflictsituatie tijdens de opleiding zijn in het recente verleden veel studenten stuk ge lopen. Marjan Unger: "De afvalrace is kei hard. Daar komt zelden iemand doorheen. Ook nu op de acade mies een kentering in de oplei ding heeft plaatsgevonden, zijn de toekomstmogelijkheden niet groot. De laatste jaren vinden velen een plaats binnen de indus trie of bij de afdelingen inkoop of styling van warenhuizen. En als stylist bij de tijdschriften. Daar zitten de banen op het ogenblik" AMSTERDAM (GPD) - Een groot aantal zalen van het Stedelijk Museum in Am-, sterdam is t/m 9 maart gewijd' aan een speciale vorm van toegepaste kunst: kleding. Niet gebracht als een histo risch overzicht, maar als een smakelijke uitstalling van het modebeeld van 1980. De werkgroep, die de tentoon stelling in anderhalfjaar heeft georganiseerd, pretendeert met recht dat in het Stedelijk Museum een doorsneebeeld wordt gegeven van wat er in de mode aan de gang is. Kle dingstukken, schoeisel en ac cessoires van 24 Nederlandse en 18 buitenlandse ontwer pers zijn op eigenzinnige wij ze in "vakken" gepresen teerd. De tentoonstelling maakt dui delijk hoe avant-gardistische ontwerpen door de confectie zijn vertaald en wat de inko pers van kledingzaken en wa renhuizen voor de komende zomer hebben uitgezocht. De persoonlijke keuze van de consument blijkt uit de ma nier waarop verschillende mensen knippatronen heb ben uitgewerkt en uit de toe passing van 'tweede- handskleding. Vanaf 4 fe bruari wordt regelmatig in een van de museumzalen een Kleding van Nico Verhey. film getoond van een pret-a- porter-show in Parijs. In de catalogus die bij de ten toonstelling Mode-Kleren- Mode hoort, wordt door men sen die iets met het vak te maken hebben dieper op de achtergronden van het mo devak ingegaan. (Grote vaart) Abida 22 85 wzw Freetown nr Douala, Acila 22 vn Djibouti nr Massawa, Alkmaar 23 te Cadiz, Amersfoort 22 vn Cartagena nr La Guai- Amstelveld 22 200 zo Kum Batumi nr Istanbul, Amstelwal 22 600 wzw Ierland nr Tilbu ry, Atlantic Star 23 te New York, Baarn 23 te Guayaquil, Begonia 23 te Houston, Chevron Madrid 23 te Bahrain, Chevron The Hague 23 te Kopenhagen, Dallai 23 te Punta Cardon, Delfborg 23 te Boulogne, Deltadrecht 22 vn Bahia nr Singapore, Farmsum 22 360 zw Kp Verde nr Villa Constitucion, Fusus 23 te Curacao, Hollandia 23 vn Kingston'nr Belize, Kylix 23 te Teesport, Lion of Ethiopia pass 22 Finisterre nr Rotterdam, Meerdrecht 21 vn New Castle (Australië) nr Westernport, Mercurius 22 1000 w Kp Verde nr Rot terdam, Moordrecht 22 380 zw Fayal nr Jeddah, Nedlloyd Adelaide 22 90 o Timor nr Lau- Nedlloyd Dejima 22 te Hamburg, Nedlloyd Delft 22 te Singapore, Nedlloyd Ebro 22 150 nw Jeddah nr Port Said, Nedlloyd Freeman tie 22 vn Auckland nr Tauranga, Nedlloyd Hobart 22 1000 w Tenz nr Sin gapore, Nedlloyd Hoorn 23 te Forsurmer, Nedlloyd Kimberley 22 vn Mombasa nr Belawan, Nedlloyd Lek 22 100 no Mauritius nr Nedlloyd Nagaoya 22 vn Port Elizabeth nr Durban, Nedlloyd Niger 23 te Albany, Nedlloyd Rockanje 22 65 n Bermuda nr Piraeus, Nedlloud Rotterdam 23 te Miami, Nedlloyd Rouen 23 te Genua, Nedlloyd Tauranga 23 vn Rotterdam nr Helsingborg, Onoba 22 te Puerto Miranda, Rudolph Peterson 22 87 w Brest nr Rot terdam, Rijnborg 22 te Mantyluoto, Scherpcndrecht 21 300 zzw Seattle nr Vancouver, Visten 23 te Delfzijl. (Kleine vaart) Aat-V 23 vn Rotterdam nr Portsmouth, Adara 22 45 zw Martinique nr San Juan, Almenum 23 te Rotterdam, Atlantic 22 rede Tallin, Altair 22 vn Hamina nr Kiel, Breehelle 22 ten anker Port of Spain, Carebeka-5 22 70 wzw Land's End nr Li- Carebeka-7 23 40 zo Trinidad nr Parama ribo, Comtesse 22 te Rotterdam, Dutch Spirit 23 te Rotterdam, Edgerma 23 te Rotterdam, Enak 23 70 nno Alexandrie nr Halifax, Esbéek 23 vn Rotterdam nr Sharpness, Gerda Smits 22 te Rotterdam, Harco 22 ten anker rede Port Gentill, Jacobus Broere 23 dw Sunk v.s. nr Ter- Josephine 22 114 nw Kaap Finisterre nr Leith, Laura Christin^ 23 120 w Freetwon nr Leidsegracht 22 200 nw Freetown, Madeline Danielsen 23 pass Paramaribo nr Rotterdam, Mirabella 23 1500 zw Acapulco, Noordland 23 pass Seilero nr Antwer- PAGINA 21 AHUM.MAB £R WfRKglüX IBfé VRggMRÉ. AAN VS «ANP MÊT"PA-rsCHIUFgRU MgNggR P3WJPA? iPfè-gH... £>PCO*< AO+TlS^? r patiê, MI&6OJ1&NI MAAR soep ooK..erëP je voor, pat hd khurf 2LIW UJST" KWAM 6TAFP5N OM oe eoeu KOR< gv> XUglSJ-Tg HAKKgNJ <gsew SFDOK&CHAPg ix Nier* ffiv VgSZgKgRP.,. J f pg VÉRZgKÉRlNSè - 1 PöU£>/WAM SOg-Pe 1 OOM&A IrrtJAZARÜ HAPAllfó VgRZeXgRP lÊseweRAUP &M- WAlgRéCMAPg-'lK k KAM AU-fiè NIÉUW i Ik Ktf^N. J MOOI,.MAAR eeiu SOAIt-qgRO VAN WÉNPRIK VS HAKKgR \b KCOf^ pgWK IK y ng-r iggK Mg vANWgP, JO.UPOP, MAAR we zuu-SM AST Moorr zexgR WPfgN... ËiMD)Ë I2AAK, JE MOET BESEI=^FeAl_r>Ar JE VAAj NI.F/1/VVP TEE WEAtEAO r PE M WCEEE BENT JA, PAT toe IK OOK a/aar besef r IEMAAJP TEM V" WEREOA V^PlfT OOK"? J I SFMOO l_ BHtHOuW (vtfWK FRED BASSET De avonturen van Jommeke VISFILET MET DO PERWTEN Zeg, Filiberke, ge moet op de ballons mikken f Niet op Choco! Nu is het raak! teentje knoflook e snijd vier met-ontveld pnka in stukken. Vei wijder zaadjes van d paprika. Fruit de un V.I Ji'! I en paprika en een flink eetlepel tomatenpure knoflook toe, zout. p< per, 1 theelepel papr kapoeder, snufje suik( en 2 dl heet water. Roe goed door en laat d diepvriesdoperw\)es i laag vuur. Strooi er sgehakte peterselie WINA BORN O, Choco is geschrokken van de knal' hij laat los!... hij valt!... hij stort te pletter!!! CWAAAUW!.'! Agenda Leidse bioscopen CAMERA- "Schiet niet op de tandarts", da. 7.00 en 9.15 uur, al. Kindermatinee: "De grote prijs van Sm/ orenberg", za. en wo. 2.30 uur, zo. 2.00 Nachtvoorstellin&: "Everything you al ways wanted to know about sex", vr. en za. 11.30 uur. LUXOR: "Escape from Alcatraz", da. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uur, 16 jr. Nachtvoorstelling: "The Eiger sanc tion", vr. en za. 11.30 uur, 16 jr. LIDO 1: "Apocalypse now", da. 2.30 en 8.00 uur, 16 jr. LIDO 2: "Die Blechtrommel", da. 2.30 en 8.00 uur, 16 jr. LIDO 3: "Quadrophenia", da. 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, do., vr., ma. en di. ook 2.30 uur Kindermatinee: "Tekenfilmcarrousel", wo. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur STUDIO: "Manhattan", da. 7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 2.30 uur, al. Kindermatinee: "Jungleboek", wo. en za. 2.30 uur, zo. ook 4,45 uur REX: "Sex-airlines", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 18 jr. Nachtvoorstelling: "Kostschool voor ontucht", vr. en za. 11.30 uur, 18 jr. TRIANON: "Race naar de schroot hoop", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, al. Alphense bioscopen EURO 1: "Apocalypse now", da. 2.30 en 8.15 uur, zo. alleen 4.30 uur, 16 jr. Kindermatinee: "Winnetou in de do- denvallei", za., zo. en wo. 1.30 uur. Nachtvoorsteliing: "Way of the dragon", za. 12.15 uur, 16 jr. EURO 2: "City on fire", da. 1.45, 6.45 en 9.15 uur, zo. ook 4.15 uur, 12 jr. Nachtvoorstelling: zie Euro 1 EURO 3: "Het eiland van de nieuwe monsters", da. 2.00, 7.00 en 9.30 uur, zo. ook om 4.30 Uur, 12 jr. Nachtvoorstelling: "Hooper", za. 12.15 uur, 16 jr. EURO 4: "De vier vuisten van de dui vel", da. 1.30,6.30 en 9.00 uur, zo. ook4.00 uur, al. Nachtvoorstelling: "Droom der wel lust", za. 12.15 uur, 18 jr. Bioscoop Voorschoten GREENWAY. "Piranha", vr. 7.00 en 9.15 uur, za. 4.00, 7.00 en 9.15 uur, zo. 4.00 en 6.15 uur, wo. 8.15 uur, 16 jr "Le locataire", zo. en ma. 8.45 uur, di 8.15 uur. 16 jr. Kindermatinee: "Billie Turf. het dikste studentje ter wereld", za., zo. en wo. 2.00 uur, wo. ook 3.45 uur Ongevallendienst ziekenhuizen Leiden Ongevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones- senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za terdag 13.00 uur Eüsabeth-ziekenhuis.) Bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis: Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur. Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur. Kraamafdeling: vaders extra van 18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan 2 bezoekers per patiënt). Sint Elisabeth-ziekenhuis: Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur Klasse afd., van 14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 en 11.15-12 uur. Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00uur (alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwartier van middag- en avond bezoek. Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30 C.C.H. (hartbewaking), dag. van 14.15-14.45 en 19.00-19.30 uur. Academisch Ziekenhuis Voor alle patiënten (behalve kinderen) zijn de bezoekuren als volgt: Elke dag: 14.15-15.00 uur 18.30-19.30 uur Voor de prematurenafdeling gelden de volgende bezoekuren (alleen voor ou- Maandag tlm vrijdag 1830-18.45 uur Zaterdag en zondag: 14.45-15.00 uur. Bezoek aan ernstige patiënten:wanneer voor ernstige patiënten doorlopend be zoek wordt toegestaan kan de hoofdver pleegkundige hiervoor speciale kaarten verstrekken. Bezoektijden Kinderkliniek Dagelijks: 15.00-15.45 uur 18.30-19.00 uur. Bezoektijden kinderafdeling: Elke dag: 14.15-15.00 uur 18.30-19.00 uur Alphen aan den Rijn Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas 13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou ders 18.-18.30 uur Geluidshinder Schiphol Klachten over geluidshinder van vlieg verkeer van en naar Schiphol kunnen dag en nacht worden gemeld bij het in formatiecentrum Geluidshinder Schip hol (020-175000). idCl li leuius. 24 januari 1980 Honderd jaar gelden stond in de krant: - Sinds eenigen tijd werd er op de boerderijen in den omtrek van het Fransche dorp Go- derville aanhoudend inge broken. Geen wonder, dat een dienstmaagd bij een der pachters bevreesd was dat haar gouden horloge met dito ketting, een erfstuk van een overleden oomden inbrekers eveneens in handen zou val len Dag en nacht droeg zij het dan ook bij zich. En toch, on danks al die voorzorgen was het zakuurwerk op zekeren ochtend verdwenen. Reeds had met de hoop opgegeven het ooit terug te vinden, toen het vermiste voorwerp tot al ler verbazing uit een tarwe brood te voorschijn kwam, dat door de vrouw van den pachter werd opengesneden Wat was het geval? In haar bezorgdheid over haar horlo ge was de dienstmaaqd in den slaap opgestaan en hat het geliefkoosde voorwerp in het gereedstaande deeg verbor gen. De overmatige zorg, waardoor wij werd beheer- schet, had haar tot slaap wandelaarster gemaakt. Een 25-jarige bewoner van Montélimar, ten Noorden van Avignon aan de Rhöne, een boer, kwam door het overlij den van een ongehuwden ook, vroeger wisselagent te Lyon. in het bezit van 1,800.000 francs. De jongeman was na deze tijding gedurende 48 uren sprakeloos. Vijftig jaar geleden: - Voor eenigen tijd had een ta baksimporteur 5000 kisten met ongeveer 250.000 kilo Vi- giniatabak over Mainz naar Keulen ingevoerd. Bij de douane ontstond een conflict, de importeur liet niets meer van zich hooren en de tabak bleef iR tien wagons bij een Keulsche expeditiefirma lig gen. Inplaats van de tabak te verkoopen, heeft de douane last gegeven de onbeheerde partij le vernietigen. Dit zou door een afvalbedrijf in het open veld. in zandgroeven, geschieden door de tabak met benzine te overgieten en dat verbranden. Dit karwei lokte duizenden nieuwsgierigen, die met levensgevaar pro beerden de kisten uit het vuur te halen. De onkosten van deze kostbare vemietingsmethodc hebben reeds meer dan drie duizend mark bedragen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 21