Moskou: «.Sacharov
is een verrader
Tito gaat goed vooruit
trans
NS/Trans, uwgids voor
individuele Europa-reizen.
FRANKRIJK WIL GEEN BOYCOT
Turkije gaat anarchie te lijf
Politie neemt documenten
Westduits blad in beslag
Kabinet België weer compleet
Arrestatie sjah ontkend
Verontwaardigde reacties
Onrust El Salvador blijft
Vikantiereizen
DONDERDAG 24 JANUARI 1980
BUITENLAND
PAGINA 15
DEN HAAG (DPA/AFP/Reuter
UPI) - De Franse regering voelt
niets voor een boycot van de
Olympische Spelen in Moskou.
In een officieel communiqué
veroordeelde het kabinet giste
ren het Russische militaire in
grijpen in Afghanistan, maar
voegde eraan toe, dat dreigen met
een boycot van de Spelen niet het
geschikte middel is om de oude
situatie te herstellen. In het
communiqué wordt verder ge
wezen op de onafhankelijke, au
tonome positie van het Interna
tionaal Olympisch Comité. Het
Sowjetrussische persbureau
Tass heeft gisteren 'met tevre
denheid' kennis genomen van dit
communiqué.
Voor de Westduitse radio heeft
Hans-Dietrich Genscher, de
Westduitse minister van buiten
landse zaken, gepleit voor een ge-
zamenhjk standpunt van de lan
den van de Europese Gemeen
schap inzake de Russische inval
en boycot van de Spelen. Verder
werd gisteren bekend dat West-
Duitsland een spoed bijeenkomst
van de 21 landen tellende Raad
van Europa wil om te spreken
over de eventuele boycot.
Op een verkiezingsbijeenkomst in
het Canadese Yellowknife heeft
oppositieleider en voormalig
premier Trudeau verklaard een
tegenstander van de boycotactie
te zijn. "Een boycot zal waar
schijnlijk het einde van de Olym
pische beweging betekenen" zei
hij, "maar misschien is dat wel
wat sommige landen willen"
In Australië zijn de reacties sterk
verdeeld over het appèl van eer
ste minister Fraser de Spelen te
boycotten. Syd Grange, de voor
zitter van het Olympisch Comité,
liet doorschemeren dat zijn orga
nisatie vrijwel zeker Fraser zal
steunen. Daarentegen maakte
David Mackenzie, de Australi
sche vertegenwoordiger in het
IOC, bekend dat hij vierkant te
gen Frasers ideeen was.
De Engelse eerste minister Marga
ret Thatcher, heeft gisteren een
oproep gedaan aan de Engelse
sportwereld haar pogingen om de
Olympische Spelen van Moskou
naar een ander land te verplaat
sen te steunen.
Het Britse Olympische Comité
heeft gisteren nogal koeltjes ge
reageerd op de suggestie van me
vrouw Thatcher bepaalde onder
delen van de Olympische Spelen
in Engeland te houden. Het Brits
Olympisch Comité verklaarde
gisteren dat de regering zich niet
moet bemoeien met zaken, waar
men toch niets van begrijpt.
Robert Kane, de voorzitter van het
Amerikaans Olympisch Comité,
heeft gisteren in het Amerikaan
se Huis van Afgevaardigden ver
klaard, dat zijn organisatie de op
roep van president Carter om de
Spelen te verplaatsen of geen
Amerikaans team af te vaardigen
zal steunen. Kane waarschuwde
echter dat bij een Amerikaanse
boycot de Spelen "nooit meer
zullen zijn, wat zij waren". Hij zei
ervan overtuigd te zijn dat de
Olympische Spelen van 1984 in
Los Angeles op hun beurt geboy
cot zullen worden door de
Oostblok-Staten.
De commissie voor buitenlandse
zaken van het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden heeft zich
uitgesproken voor verplaatsing
van de komende Olympische
Spelen naar een ander land dan
de Sowjet-Unie.
De voormalige Amerikaanse am
bassadeur bij de Verenigde Na
ties, Andrew Young, meent dat
de positie van de Verenigde Sta
ten in internationale zaken mo
gelijk beter wordt gediend door
aan de Olympische Spelen in
Moskou deel te nemen, dan door
deze spelen te boycotten.
In Japan zal een eventuele beslis
sing over boycot van de Olympi
sche Spelen genomen worden in
een algemene vergadering van
het Japans Olympisch Comité
tijdens de Olympische Winter
spelen in Lake Placid.
De Olympische Comité's van Por
tugal en Joegoslavië hebben gis
teren positief gereageerd op de
uitnodiging deel te nemen aan de
Olympische Spelen in Moskou.
PANAMA-STAD (Reuter/UPI) - Panama heeft gisteren officieel
ontkend dat de ex-sjah van Iran is gearresteerd. Wel heeft Pana
ma Iran laten weten dat het bereid is het Iraanse verzoek om
uitlevering te onderzoeken. Dit stond in een verklaring van de
Panamese president Royo die door een woordvoerder is bekend
gemaakt.
Eerder op de dag hadden de Iraanse minister van buitenlandse
zaken en radio Teheran gezegd dat de Panamese regering de sjah
had laten arresteren. President Royo zei dat de sjah helemaal vrij
is, maar dat hij bewaakt wordt door veiligheidsagenten.
De Iraanse minister van buitenlandse zaken, Sadeq Gotbzadeh,
had gisteren gisteren gezegd dat de afgezette sjah in Panama was
gearresteerd, maar hij zei erbij dat hij dit bekendmaakte tegen de
wens van de Panamese autoriteiten.
Gotbzadeh herhaalde in een vraaggesprek met het officiële persbu
reau Pars dat president Aristides Royo hem gisterochtend tele
fonisch op de hoogte had gesteld van het Panamese besluit, de
sjah in hechtenis te nemen.
Vandaag maakte Ghotbzadeh echt bekend dat hij van de Panamese
president een tweede boodschap had ontvangen waarin werd
meegedeeld dat de afgezette sjah "aan de zorg blijft toevertrouwd
van de veiligheidsautoriteiten van Panama, hangende een beslis
sing over het uitleveringsvraagstuk", aldus radio Teheran.
(Van c
redactie buitenland)
MOSKOU-PARIJS-WASHINGTON - Via het regerings
dagblad Izwestia heeft het Kremlin zich gisteren voor het
eerst gerechtvaardigd voor de arrestatie en verbanning
van dissidentenleider Andrei Sacharov. De Nobelprijs
winnaar en kernfysicus - die dinsdag door de geheime
politie op straat werd aangehouden - wordt in een com
mentaar, geschreven in ronkende Kremlin-retoriek, een
verrader genoemd en beschuldigd van het doorspelen
van „staatsgeheimen" naar het Westen.
In de westelijke wereld is gisteren
met woede en verontwaardiging
gereageerd en wordt de arrestatie
beschreven als een grove schen
ding van de mensenrechten in de
Sowjet-Unie. De kans op een in
ternationale boycot van de
Olympische Spelen, deze zomer
in Moskou, neemt daarenboven
hand over hand toe.
De arrestatie van Sacharov wordt
algemeen toegeschreven aan een
vraaggesprek, vorige week, met
een Amerikaanse correspondent,
waarin hij pleitte voor een boycot
van de Olyhipische Spelen en de
Sowjet-interventie in Afghanis
tan afkeurde. Dat vertaalde
Izwestia als „een beroep dat Sa
charov op de imperialistische
landen heeft gedaan om de druk
op militair, economisch en poli
tiek terrein te verhevigen". Op de
achtergrond spelen daarenboven
de verslechterde betrekkingen
tussen Moskou en Washington
Uit protest tegen de arrestatie van
Sacharov is de Franse parle
mentsvoorzitter Jaques Chaban-
Delmas gisteravond - een week
eerder dan de bedoeling was -
van een tiendaags bezoek aan de
Sowjet-Unie in Parijs terugge
keerd. Chaban-Delmas, wiens
regering zich tot dusver heeft
verzet tegen economische sanc
ties tegen Moskou en een boycot
van de Olympische spelen af
wijst, verklaarde dat hij als gast
geen kritiek kon uitoefenen,
kon zwijgen „over
(Van onze correspondent Frans van
Hasselt)
ISTANBOEL - Drie weken nadat
de Turkse legerleiding de politici
op het hart drukte dat zij moesten
samenwerken bij de bestrijding
van anarchisme en separatisme,
heeft het Turkse parlement een
„pakket van maatregelen" aan
genomen, dat nu ook in record-
tempo de Senaat zal passeren.
Het „pakket van maatregelen" be
helst voornamelijk wijzigingen
van bestaande wetten, en beoogt
een situatie waarin het land weer
door burgerlijke autoriteiten kan
worden bestuurd zonder de staat
van beleg zoals die nu heerst in 19
provincies. Provincie-prefecten
zullen voortaan de hulp van mili
taire eenheden kunnen inroepen
als ze zien aankomen dat, bij
voorbeeld door een demonstra
tie, een explosieve situatie wordt
geschapen, en niet meer alleen na
zo'n uitbarsting, zoals gebeurde
bij de sectarische onlusten van
Marasj in december '78 die 111
doden kostten. Zo'n prefect of
onderprefect moet voortaan ook
72 uur van tevoren van elke de
monstratie of mars worden ver
wittigd, en hij kan haar acht da
gen opschorten, tenzij een beroep
van de demonstranten-in-spé op
de rechter succes heeft.
Politiepersoneel zal voortaan al
leen nog maar in niet-politieke
(bijvoorbeeld sport-) bonden
georganiseerd mogen zijn, en dus
niet meer opgesplitst in uiterst
rechtse en linkse verenigingen,
die soms elkaar bestreden en
waardoor hele politiebureaus de
reputatie kregen van samenwer
king met de ene of de andere rich
ting.
Bij zijn terugkeer legde Chaban-
Delmas een verklaring af, waarin
hij zei - ondanks de gebeurtenis
sen in Afghanistan - toch naar
Moskou te zijn gegaan „om de
politiek van ontspanning voort te
zetten," die vijftien jaar geleden
door generaal De Gaulle was in
gezet, „en die nog steeds door de
Franse regeringen wordt voort
gezet". De parlements-voorzitter
zag echter al snel dat op dit mo
ment in Moskou voor een bood
schapper van de ontspanning
weinig eer te behalen viel en
sprak tegenover zijn gastheren
herhaaldelijk over „de bezetting
van Afghanistan"
De Oostenrijkste bondskanselier
Bruno Kreisky noemde de depor
tatie van Sacharov gisteren „een
grote fout, die het prestige van de
Sowjet-Unie, na de gebeurtenis
sen in Afghanistan, nog verder
aantast". In het Vaticaanse
Dagblad „Osservatore Romano"
werd Sacharov gisteren om
schreven als iemand, die „met
alle mogelijke middelen" had ge
vochten voor de mensenrechten
in zijn land. Zijn arrestatie ver
vult het Vaticaan „met grote
zorg"
De Spaanse, Belgische en Neder
landse communistische partijen
hadden evenmin een goed woord
over voor de actie tegen de dissi
dent. Dinsdag al hadden de Ita
liaanse communisten zich ver
ontwaardigd getoond. Een
woordvoerder van de Nederland
se CPN zei dat de standpunten
van Sacharov „kennelijk niet met
argumenten en debat worden be
streden, maar langs de weg van
een strafmaatregel. Een dergelij
ke methode van bestrijding is
volstrekt vreemd aan de opvat
tingen van de CPN over socialis
me en democratie". De CPN
noemt de handelwijze tegen Sa
charov „koren op de molen van
de tegenstanders van de ont
spanning".
(Van onze verslaggever Anton Koe
ne)
BELGRADO - De Joegoslavische
president Tito geneest zo snel dat
verwacht wordt dat hij zijn werk
over enkele weken alweer kan
hervatten, zo heeft een hoge par
tijfunctionaris verklaard. Maar
schalk Tito is gisterochtend op
eigen verzoek op de rand van zijn
ziekbed gaan zitten en heeft gis
termiddag zijn beide zoons Zarko
en Misha in het ziekenhuis in
Ljublana ontvangen en enige tijd
met hen gesproken.
De Joegoslavische televisie zond
gisteravond bovenstaande foto
van Tito uit, sinds het begin van
zijn ziekte. Daarop was de maar
schalk te zien, zittend op een
stoel, samen met zijn beide zoons.
Op de publikatie van de foto heb
ben de Joegoslaven met grote
vreugde gereageerd.
Het snelle genezingsproces wordt
bevestigd door de behandelende
artsen, die gisteren in twee medi
sche bulletins verklaarden dat Ti
to de operatie met succes heeft
doorstaan en zich goed voelt. Het
was de derde dag na de operatie,
die in medische kringen wordt
beschouwd als de laatste van de
kritieke dagen na de ingreep. Af
gelopen zondag is het linkerbeen
van de president geamputeerd
nadat een eerdere operatie aan de
bloedvaten van het been niet het
(Van onze correspondent Hans
Amesz)
BONN - Bij een huiszoeking op de
redactie van het tijdschrift „Rote
Blatter" van de marxistische stu-
dentenbond Spartakus en het
bureau van deze organisatie heeft
de Westduitse politie documen
ten in beslag genomen, die be
trekking hebben op het werk van
Spartakus en nog te publiceren
manuscripten. De voorzitter van
Spartakus, Uwe Knickrehm, en
de hoofdredacteur van „Rote
Blatter", Franz Sommerfeld,
verklaarden gisteren op een
persconferentie in Bonn dat dit
onwettig was.
De huiszoeking, die door het
Openbaar Ministerie in Bonn was
bevolen, ging volgens de autori
teiten slechts om het in veiligheid
brengen van documenten die het
bewijs zouden leveren dat de
administraties van verschillende
universiteiten samenwerken met
de binnenlandse veiligheids
dienst. Drie weken geleden had
„Rote Blatter" dergelijke prak
tijken onthuld.
Een medewerker van dit blad had
zich bij 15 universiteiten telefo
nisch gemeld als
van het 14e commissariaat in
Bonn" (politieke politie) en om
inlichtingen over bepaalde stu
denten gevraagd. Die had hij of
gekregen of de toezegging dat
men zich ermee zou bezighou
den. De resultaten van dit onder
zoek waren in „Rote Blatter" af
gedrukt en bovendien bekend
gemaakt op een eerdere perscon
ferentie, die ook toegankelijk was
voor de politie. Het Openbaar
Ministerie in Bonn beschouwt dit
voorval als „ambtsmis
bruik".
BRUSSEL (Reuter/AFP) - Premier
Wilfried Martens (CVP) van Bel
gië heeft gisteren een kabinets
wijziging bekendgemaakt na een
politieke crisis over staatsher
vormingen te hebben overleefd.
Hij verving de drie ministers van de
Brusselse taaipartij (FDF) die vo
rige week de regering moesten
verlaten en plaatste een minister
van posterijen en telegrafie over
naar het ministerie van buiten
landse handel.
Om het evenwicht tussen de Ne
derlands- en Franstaligen binnen
de regering te bewaren werden
de vakante posten gegeven aan
Franstalige christendemocraten
en socialisten.
De Vlaamse christendemocraten
gaven dinsdag hun fiat aan de
plannen voor de Belgisch,
staatshervorming zoals premier
Martens die ontwikkeld had na
dat hij vorige week de ministers
van de Brusselse taaipartij uit
zijn regering had gestoten. De
CVP was nog de enige partij die
haar goedkeuring aan die plan
nen moest geven.
De politieke moeilijkheden in Bel
gië waren op 16 december be
gonnen toen tijdens een congres
van de Vlaamse CVP besloten
werd niet langer akkoord te gaan
met het tot dusverre gehanteerde
regeringsakkoord inzake de
staatshervorming.
Na het kerstreces laaide op 9 janua
ri de politieke strijd in alle felheid
opnieuw op en was er steeds on
zekerheid over het voortbestaan
van de regering-Martens.
Toen de premier op een gegeven
ogenblik alle partijen van zijn re
gering weer in het gareel leek te
hebben begon'de Brusselse taal-
partij opnieuw moeilijkheden te
maken. Een week geleden liet
Martens de FDF-bewindslieden
gewenste resultaat had opgele
verd. Zonder de amputatie zou
Tito volgens de artsen zeker zijn
gestorven.
De Joegoslavische regering en het
centrale comité van de Joegosla
vische communistische partij
gaan ervan uit dat maarschalk Ti
to binnen afzienbare tijd weer
zijn volledige taak zal kunnen
vervullen bij het landsbe
stuur.
De ziekte van Tito is, zo zei de par
tijfunctionaris, een grote slag
voor Joegoslavië, maar is geen
obstakel gebleken voor het nor
maal functioneren van de Joego
slavische samenleving. Iedereen
heeft met groot gevoel voor ver
antwoordelijkheid gewerkt. Vol
gens de partijfunctionaris is de
laatste weken gebleken dat ook
zonder president Tito het collec
tieve leiderschap zoals dit door
hem is ontwikkeld, in de praktijk
overeenkomstig de verwachtin
gen werkt.
Het lijkt niet uitgesloten dat Tito als
hij geheel is hersteld in de toe
komst opnieuw buitenlandse rei
zen gaat maken. Dezelfde partij
functionaris zei dat Joegoslavit
dit jaar grote activiteiten op bui
tenlands politiek gebied zal ont
wikkelen, waarbij de tot nu toe
gevolgde lijn-Tito zal worden
aangehouden.
De Joegoslavische regering heeft
onofficieel voorzichtig gerea
geerd op de verbanning van de
Russische schrijver Sacharov. In
regeringskringen was men ver
rast over de tegen Sacharov ge
troffen maatregel. In partij krin
gen zegt men niet te kunnen
beoordelen of de maatregel sa
menhangt met de internationale
situatie, waarover men zich in
Joegoslavië hoe langer hoe meer
zorgen maakt. Een partijfunctio
naris beschreef Sacharov als een
groot Russisch academicus, maar
verklaarde niet te kunnen zeggen
of een en ander mogelijk in ver
band moet worden gebracht met
mensenrechten.
Caféhouder in
Baskenl and
ontvoerd
en vermoord
MADRID - De 47-jarige café-eige
naar Alfredo Ramos Velasquez
uit Baracaldo is gistermiddag uit
zijn etablissement ontvoerd en
werd later in het struikgewas van
een naburig dorp met vijf kogels
in het hoofd dood aangetroffen.
De politie kon het slachtoffer op
sporen dank zij een telefoonlje
aan het Baskische dagblad Egin,
waarbij een onbekende man ver
telde dat men Alfredo Ramos
Velasquez na een verhoor had
geëxecuteerd. Op de plaats waar
men het lijk vond, waarvan het
hoofd was bedekt met een rode
kap, zijn kogelhulzen gevonden
van het type die de radicale Bas
kische afscheidingsbeweging
ETA-militar gewoonlijk bij haar
acties gebruikt.
Velasquez is het tweede slachtoffer
na een reportage in het Spaanse
communistisch gezinde
weekblad Interview van 27 de
cember van het vorig jaar, waarin
de journalist Xavier Vinader de
oud-politieman Francisco Ramos
Fruto aan het woord laat over ex
treem-rechtse figuren in het Bas
kenland, die sympathisanten van
de ETA bestrijden. In deze repor
tage wordt het slachtoffer om
schreven als een van oorsprong
zijnde Galiciér, die er plezier in
heeft om extreem-linkse Basken
af te maken.
Jesus Garcia Garcia, een andere ei
genaar van een café uit Baracal
do, die eveneens in de bewuste
reportage werd genoemd, is op 5
januari vermoord.
SAN SALVADOR (Reuter/AFP) -
Regeringstroepen die 20.000
linkse betogers omsingeld had
den in de nationale universiteit
van El Salvador, hebben dit beleg
gisteren opgeheven. Twee leden
van de regerende burger-militai
rejunta zijn gisteren naar de Ver
enigde Staten vertrokken.
J°eëoslavië Kolonel Gutierrez zou voor behan
deling van een niet met name ge
noemde ziekte naar Houston in
Texas gaan. Een mede-lid van de
junta vergezelt hem, aldus de
woordvoerder.
Na de ongeregeldheden van dins
dag waren 20.000 linkse boeren
gevlucht in de universiteit die
bekend staat als het centrum van
anti-regeringsactiviteit in de laat
ste jaren. Het leger omsingelde
daarop het gebouw. Volgens
ooggetuigen trokken de troepen
die af en toe schoten losten, zich
terug na onderhandelingen met
het Rode Kruis en de Salvadorese
commissie van de mensenrech
ten. De 20.000 mensen bleven op
het terrein van de universiteit in
afwachting van de begrafenis van
omgekomen medestanders.
Volgens een woordvoerster van de
commissie van de mensenrech
ten zijn bij de ongeregeldheden
dinsdag en gisteren 67 mensen
omgekomen en 250 gewond ge
raakt. Regeringsopgaven spre
ken van maximaal 30 doden.
Trans biedt ook individuele reizen per
trein naar vele Europese bestem
mingen. U boekt het vervoer met een
goed onderdak en verder kunt u doen
waar u zelf zin in hebt. Kijk in de nieuwe
gids wat een interessante reisprijzen
Trans dan voor u heeft
Gids bij ns-stations, anwb, rabobank en
uw reisburo. Of bel 030-627844.
Het reisburo van
de Nederlandse
Spoorwegen
uit de regering ontslaan. Daarna
rezen er echter weer problemen
met de toen nog in de regering
overgebleven partijen (socialis
ten en christen democraten) en
bracht de premier opnieuw ver
fijningen aan in zijn schema voor
de staatshervorming. In de afge
lopen dagen kwamen tenslotte
van die partijen de bevestigingen
binnen dat zij met de plannen van
Martens akkoord gingen
De Belgische regering moet vol
gens de grondwet (de premier
uitgezonderd) evenveel Neder
lands- als Franstalige ministers
bevatten.
