Mogelijk intrekking paspoorten Amerikaanse sportlieden
Carter wil dat VS militair
sterkste
blijven
Toestand Tito vooruit
Betere band VS
met Iran in
het verschiet
Vliegtuig
ongeluk in
Iran: 124
slachtoffers
Edwin, Knut Odvar Mildred,
Axel, Svein, Sturla, Kjell, Bengt
Sakko, Jorgen, Sven, Björn,
Bjarne, Haldis, Harald en nog22
andere vooraanstaande Scandi
navische meubelfabrikanten
staken de koppen bij elkaar:
DINSDAG 22 JANUARI 1980
WASHINGTON (GPD) - President
Jimmy Carter van de Verenigde Staten
heeft gisteren verklaard dat hij een
boycot van de Olympische zomerspe
len in Moskou desnoods wil afdwingen
indien de Amerikaanse sportlieden
niet vrijwillig gehoor geven aan zijn
advies van zondag. Carter adviseerde
het Amerikaanse Olympische Comité
zondag de OS te boycotten indien de
Russische troepen niet binnen een
maand, vóór 20 februari, Afghanistan
hebben verlaten. De Amerikaanse pre
sident heeft gisteren nog sterker stel
ling genomen tegen de OS doordat hij
van plan is speciale bevoegdheden aan
het Congres te vragen om de paspoor
ten van de Amerikaanse sportlieden
die wel naar de OS willen in te trek
ken.
Het Russische persbureau TASS heeft
inmiddels op Carters uitlatingen ge
reageerd met de verklaring dat de pre
sident de Amerikaanse sportlieden als
het ware gijzelt. De Russische officials
beginnen zich overigens nu pas ernstig
zorgen te maken over de actie van Car
ter volgens het Russische persbu-
Lord Killanin, president van het Interna
tionale Olympische Comité, heeft in
middels het Amerikaanse Olympische
Comité verzocht een officieel rapport
van het advies van President Carter
aan het IOC op te sturen. „Ik zal heus
niet verklaren dat sport en politiek
niets met elkaar te maken hebben", al
dus Killanin gisteren, „maar ik ben wel
van oordeel dat sport niet als politiek
speerpunt gebruikt kan en mag wor
den. De huidige wereldituatie ziet er
momenteel niet bepaald florissant uit,
maar juist de sport kan daar door in
ternationale ontmoetingen enige ver
betering in brengen. Natuurlijk zal het
niet tot oplossingen leiden, maar toch
zeker wel iets aan de situatie verbete-
Killanin herhaalde daarnaast nog eens
dat de Spelen dit jaar in Moskou zullen
plaatsvinden of anders helemaal niet.
„Geen enkel ander land kan binnen
een zo'n korte tijd die ons nog rest OS
organiseren", volgens de president van
het IOC.
De standpunten:
Engeland: Dick Palmer, secretaris van
het Engelse Olympische Comité: „On
danks het feit dat wij gisteren de offi
ciële uitnodiging voor de OS hebben
ontvangen zullen wij nog niet op die
invitatie reageren. Ons standpunt is
dat de spelen doop moeten gaan, maar
zullen daarentegen het regeringsbe
sluit eerbiedigen, wat dat ook is".
Canada: De Canadese regering is er voor
stander van de OS in een ander land
dan Rusland te organiseren. „Daaren
tegen is de mogelijkheid van een totale
boycot van de spelen, wanneer die in
Moskou gehouden worden, nog vol
komen open", volgens minister presi
dent Joe Clark.
Japan: De Japanse minister president,
Masayoshi Ohira, verklaarde gisteren
dat hij het standpunt van een boycot
van Jimmy Carter deelt indien de spe
len in Moskou plaats zullen vinden. Hij
voegde er echter aan toe dat de defini
tieve beslissing bij het Japanse Olym
pische Comité zal liggen.
Israël: Jitzhak Ofek, voorzitter van het
Israëlische Olympische Comité, ver
klaarde dat Israel zich voorlopig niet
pro of anti OS zal opstellen.
Denemarken: De Deense regering wil
eerst met Zweden en Noorwegen
overleggen voordat zij een standpunt
inneemt.
Griekenland: Een Griekse regerings
woordvoerder verklaarde dat premier
Constantine Caramanlis van Grieken
land een eventuele boycot van de OS in
Moskou als een politieke inmenging in
de sport zou beschouwen en dat ten
zeerste zou betreuren. Het Griekse
Olympische Comité zal in elk geval aa'n
de OS deelnemen mits het IOC anders
besluit.
Egypte: Dr. Abdelhamid Hassan, minis
ter voor jeugd- en sportzaken in Egyp
te, verklaarde dat de beslissing van
Egypte zou afhangen van het feit of
Rusland gehoor geeft aan de eis van de
Amerikaanse president Carter haar
troepen voor 20 februari uit Afghanis
tan terug te trekken.
Zuid-Afrika: Rudolph Opperman, voor
zitter van het Zuidafrikaanse Olym
pisch Comité is fel tegen het standpunt
van Carter.
Zwitserland: Het Zwitsers Olympisch
Comité blijft vooralsnog neutraal in
haar standpunt. Noch pro, noch anti
OS in Moskou.
Frankrijk: Het Franse Olympische Co
mité verklaarde gisteren dat er op het
ogenblik slechts éen conclusie uit de
huidige ontwikkelingen te trekken is
en dat is dat de OS dood zijn. Claude
Collard, president van het Comité: „Ja
ren geleden al hebben wij het voorstel
gelanceerd de spelen in een vast land te
organiseren, maar iedereen verklaarde
ons toen voor gek. En iedereen kan nu
zien dat we destijds al gelijk had
den"
Nederland: Het Nederlands Olympisch
Comité stelt zich vooralsnog afwach
tend op. Men gaat van het principe uit
dat de OS er louter en alleen zijn voor
de sportlieden, maar wacht toch liever
op het besluit van het IOC voordat men
een definitief standpunt inneemt
West-Duitsland: Het Westduitse Olym
pisch Comité is tegen de boycot van de
OS. De regering is voor het houden van
de spelen in een ander land.
WASHINGTON (AFP) - President Carter heeft een reeks
maatregelen op militair gebied aangekondigd die de Ver
enigde Staten in staat moeten stellen hun defensie te ver
sterken. De maatregelen dienen ook tot versterking van
de verdediging van de Amerikaanse bondgenoten, zowel
in Europa als in andere gebieden van de wereld.
TEHERAN (Reuter) - De Iraanse
autoriteiten hebben helikopters
gestuurd om de lijken op te halen
van de inzittenden van de Iraanse
Boeing 727 die gisteravond neer
stortte in bergachtig gebied ten
noorden van Teheran. Bij het on
geluk kwamen 116 passagiers en
8 bemanningsleden om het leven
Volgens revolutionaire gardisten in
het betrokken gebied zijn er geen
overlevenden. De Boeing van
Iran Air stortte bij dichte mist
neer op de met sneeuw bedekte
Elborz-bergen tijdens een bin
nenlandse vlucht van de oostelij
ke stad Masjad naar Teheran. Een
speciale vertegenwoordiger van
de ajatollah Chomeini zei dat het
onmogelijk was de lijken naar
wachtende ambulances aan de
voet van de bergen te brengen.
Naar verluidt bevonden zich onder
de passagiers veel pelgrims die in
Masjad, nabij de grens met Af
ghanistan, waren geweest ter
herdenking van de dood van de
profeet Mohammed. Het is niet
bekend of zich buitenlanders aan
boord van het verongelukte toe
stel bevonden.
Volgens vliegveldkringen in Mas
jad verloor men contact met het
toestel bijna een uur na het ver
trek naar Teheran.
In zijn "state of the union", die hij
gisteren in geschreven vorm aan
het Congres deed toekomen,
geeft Carter aan dat het defensie-
programma zich op vier hoofd-
■^punten baseert:
JVersterking van het militaire po
tentieel dat de Amerikaanse
strijdkrachten in staat stelt, in
geval van crisis, snel in Europa
tussenbeide te komen,
het oprichten van een snelle in
terventiemacht die in staat zal
zijn tot 100.000 man in te zetten in
elk gebied van de wereld,
Modernisering van het kernarse
naal met de versnelde produktie
van de Cruise-raket vanaf vol
gendjaar, de ontwikkeling van de
nieuwe intercontinentale MX-
raket, de lancering van nieuwe
onderzeeboten van de Tndent-
klasse en het handhaven van de
vloot van strategische B-52-
bommenwerpers,
Ontwikkeling van een marine
macht in de jaren tachtig, die 550
schepen zal omvatten, en die als
taak zal krijgen de vitale verbin
dingsroutes te beschermen.
Om dit programma te verwezenlij
ken vraagt Carter van het Con
gres dat het voor het jaar 1981 een
militaire begroting aanvaardt van
158 miljard dollar, wat neerkomt
op een verhoging van 5 procent
tegenover het jaar daarvoor
West-Europa
Carter verstrekte ook details over
de wijze waarop de Verenigde
Staten denken de defensie van
West-Europa te versterken en een
snelle interventiemacht op te
richten. Het Amerikaanse leger
gaat in Europa een veel grotere
hoeveelheid-zwaar materieel in
stalleren, het gaat zijn bewape
ning moderniseren en zijn logis
tieke organisatie verbeteren om
veel sneller gevechtstroepen te
kunnen overbrengen tussen
Amerika en Europa. Tijdens de
komende vijf jaar zullen de takti-
sche luchtstrijdkrachten van
1700 nieuwe toestellen worden
snelle inter-
M0BELSENTER
President Carter zwaait naar journalisten tijdens een spreekbeurt i
Carter maakte gisteren schriftelijk zijn "State of the Union" bekend.
ventiemacht kan ook naar crisis
haarden buiten Europa worden
gebracht dankzij de oprichting
van een nieuwe vloot trans
portvliegtuigen voor de lange af
stand en de bouw van nieuwe
vliegdekschepen. Deze oorlogs
bodems zullen alle noodzakelijke
bewapening en uitrusting aan
boord hebben voor drie brigades
van het marinierskorps.
Het Amerikaanse staatshoofd kon
digt tevens aan dat de Verenigde
Staten hun aanwezigheid in het
Caribisch gebied gaat uitbreiden
door de militaire
dit gebied op te
verkenningen te doen uitvoeren
boven Cuba.
Carter vraagt bovendien aan het
Congres een nieuw handvest
voor de inlichtingendienst op te
stellen om de CIA doelmatiger te
kunnen laten werken
Beperking
Zijn grote programma's blijven be
perkt tot:
Een plan voor werkverschaffing
voor 500.000 jonge mensen,
Nieuwe steun voor steden en sta
ten.
r godsdienstige omroepverenigingen
Reorganisatie van de atoom
commissie en voorstellen voor
atoomveiligheid,
een noodplan voor benzinerant
soenering en
initiatieven als antwoord op de
Sowjetinvasie in Afghanistan.
"Wij moeten de prijs betalen die
nodig is om het sterkste land ter
wereld te blijven. Die prijs is ho
ger geworden omdat de militaire
kracht van onze grootste tegen
stander is gegroeid, evenals zijn
bereidheid die macht te gebrui
ken zoals in Afghanistan reeds al
te duidelijk is gebleken"
Als gegijzelden vrijkomen
WASHINGTON (UPI/AFP) -
De Verenigde Staten zijn be
reid "een nieuwe en weder
zijds voordelige relatie op te
bouwen" met Iran om aan een
Russische dreiging het hoofd
te bieden. Maar dan moeten
wel de gegijzelden in de Ame
rikaanse ambassade in Tehe
ran worden vrijgelaten. Dit
zegt president Carter in zijn
jaarlijkse "State of the
Union".
De aankondiging van Carter be
tekent een wijziging in zijn
eerdere positie die hij innam
nadat de Amerikaanse am
bassade in de Iraanse hoofd
stad vorig jaar november was
bezet. De president zei toen
dat 'Trans schuld niet zou zijn
afgedaan, zelfs niet met de
vrijlating van de 50 gegijzel
den".
In zijn boodschap aan het Con
gres zegt Carter nu dat "de
vernietiging van de onafhan
kelijkheid van de Afghaanse
regering en de bezetting door
de Sowjet-Unie de strategi
sche situatie in dat deel van
de wereld op onheilspellende
wijze heeft veranderd" Vol-
Bom ontploft in
San Salvador
SAN SALVADOR (Reuter) - Een
krachtige bom is gisteren tot ont
ploffing gebracht in het kantoor
van de linkse partij het Revolu
tionaire Volkshlok (BPR) in het
centrum van San Salvador. Er
zijn geen slachtoffers gevallen
maar de schade is aanzienlijk, al
dus de politie.
BELGRADO -= De Joegoslavische
autoriteiten zijn erg tevreden, nu
maarschalk Tito de eerste nacht
na de amputatie van zijn linker
been goed heeft doorstaan. Zijn
artsen getuigen van voorzichtig
optimisme voor de komende, nog
altijd kritieke dagen, want het le
vensgevaar is nog niet geweken.
De medici menen dat als het her
stel van de nog doodzieke 87-jari-
ge Tito zich voortzet zoals de laat
ste 24 uur, de grootste zorg voor
bij is en hij de crisis zal overle
ven.
Het gistermiddag uitgegeven korte
bulletin, dat is ondertekend door
het artsenteam dat Tito heeft ge
opereerd, zegt dat de president
een rustige nacht heeft gehad en
dat hart, polsslag en temperatuur
normaal zijn. In een tweede bul
letin van het artsenteam, dat gis
teravond werd gepubliceerd,
verklaren de behandelende art
sen dat de algemene toestand van
de patiënt zich in de loop van gis
termiddag niet heeft gewijzigd cn
dat de president zich goed voelt.
Het is de eerste keer sinds de
ziekte van Tito officieel bekend
werd dat het artsenteam op één
dag twee medische bulletins
heeft uitgegeven.
Het feit dat president Tito na veel
verzet zondag toch heeft toege
stemd in de amputatie van het
linkerbeen, wordt beschouwd als
een politieke beslissing. Zij
wordt tegelijkertijd gezien als
een daad van zelfopoffering van
Tito voor het welzijn van het Joe
goslavische volk, tegen de ach
tergrond van de onevenwichtige
toestand in de wereld.
Politieke en militaire waarnemers
in Belgrado achten een directe
militaire dreiging van de kant van
de Sowjet-Unie op dit moment
niet erg waarschijnlijk. De mili
taire manoeuvres langs onder
meer de Hongaarse en Bulgaarse
grens zijn, zoals door het Ameri
kaanse ministerie van defensie is
bevestigd, de van tijd tot tijd ge
bruikelijke militaire oefeningen
en houden volgens de waarne
mers geen verband met de ern
stige ziekte van Tito, waarvan de
Russen mogelijk gebruik zouden
kunnen maken. Belangrijke
troepenbewegingen zijn tot nu
toe niet waargenomen.
Niettemin zijn de Joegoslaven op
hun hoede en hebben de strijd
krachten in verhoogde paraat
heid gebracht. Rond alle vlieg
velden in het land, militaire en
burgerlijke, is luchtafweerge
schut in stelling gebracht. Dit zou
volgens ingewijden mede zijn
gedaan uit psychologische over
wegingen om de Joegoslaven te
tonen dat het leger op alles is
voorbereid.
De nervositeit bij de Joegoslavi
sche autoriteiten over de toe
komst heeft geleid tot een veel
zwaardere censuur dan tot nu toe
in Joegoslavië gebruikelijk was.
Met name televisieploegen heb
ben daarvan last. Het tv-team van
de Britse BBC, dat opnamen had
gemaakt van rond het burger-
vliegveld van Belgrado opgesteld
luchtafweergeschut dat overi
gens voor elke binnenkomende
reiziger te zien is, kreeg van de
verantwoordelijke autoriteiten te
horen dat dit niet toegestaan was,
waarna de films in beslag werden
genomen.
Een journaliste van een Frans
weekblad die langs de Bulgaarse
grens foto's had gemaakt moest
haar fotorolletje inleve
keerde met een lege
rug. Andere problemen zijn er
voor binnenkomende reizigers
op het vliegveld van Belgrado,
waar de douane talrijke koffers
controleert op kranten en tijd
schriften met artikelen over de
ziekte en operatie van president
Tito. Zo werden maandag onder
meer exemplaren van Le Monde,
The Observer en De Volkskrant
in beslag genomen. Een aantal
journalisten moest mappen met
kranteknipsels bij de douane
achterlaten.
Intussen overweegt de Oostenrijk
se bondskanselier Kreisky in
verband met de ernstige gezond
heidstoestand van maarschalk
Tito een reeds lang voorbereide
reis door een aantal Aziatische
landen uit te stellen. Als Tito's
gezondheidstoestand zou ver
slechteren, maakt hij de reis
niet.
gens de president heeft het
"de Sowjet-Unie binnen
slagwijdte van de Indische
Oceaan en zelfs van de Perzi
sche Golf gebracht. Het heeft
een buffer weggenomen tus
sen de Sowjet-Unie en Pakis
tan en het vormt een nieuwe
bedreiging voor Iran". De
Verenigde Staten hebben
geen "fuhdamenteel geschil
met Iran", aldus Carter.
Protest
Het internationaal persinstituut
(IPI) heeft gisteren telegra
fisch bij de Iraanse regering
geprotesteerd tegen de uit
wijzing van Amerikaanse cor
respondenten uit Iran. Het
zegt dat "het gewetensvol
uitvoeren van hun plicht hun
enige overtreding was" en
dringt er bij de Iraanse autori
teiten op aan, het besluit in te
trekken.
Het instituut zegt dat "deze zeer
ernstige stap van de Iraanse
autoriteiten de spanningen
tussen uw land en de buiten
wereld zal vergroten en wij
dringen er bij u op aan uw be
sluit te herzien en de Ameri
kaanse journalisten toe te
staan hun werk in Iran voort
te zetten"
Bezetting
Ongeveer zestig Iraanse stu
denten hebben gisteren de
consulaire afdeling van de
Iraanse ambassade in Ankara
enkele uren bezet gehouden.
Zij eisten de vrijlating van
collega's die vrijdag het con
sulaatgebouw van hun land in
Istanbul hadden bezet.
De bezetters in Ankara werden
tenslotte door de politie ver
dreven. In Istanbul hadden
de studenten leuzen geroepen
als "na het regime van de sjah
willen wij geen dictatuur van
Chomeini"
Radio
De Revolutionaire Raad van
Iran heeft de leden van de Re
volutionaire Garde opdracht
gegeven in de komende da
gen de Koerdische steden
Sanandaj en Mahabad te ver
laten en terug te keren naar
hun kazernes.
Volgens radio Teheran is deze
beslissing genomen op advies
van de speciale missie die
naar het Koerdische gebied is
gestuurd om een oplossing te
vinden voor de ongeregeld
heden. De handhaving van de
openbare orde wordt voor
taan weer "overgelaten aan de
politie van de twee steden"
BRUSSEL - De hoogste Belgische
politieman die belast is met de
bestrijding van handel in verdo
vende middelen, is gearresteerd.
Commandant Francois van de
anti-drugsectie van de Belgische
rijkswacht wordt ervan verdacht
zelf financieel te hebben geprofi
teerd van handel in drugs. De ar
restatie volgt op de vrij recente
aanhouding in Amsterdam van
twee Belgische rijkswachters die
cocaine in het hoofdstedelijke
drugsmilieu probeerden te slij
ten.
Behalve de rijkswacht-officier (met
een rang tussen kapitein en ma
joor) is ook een politieman van de
criminele opsporingsdienst in
Antwerpen gearresteerd. Ook hij
wordt ervan verdacht in drugs te
hebben gehandeld. Er worden
nog meer arrestaties verwacht,
zowel bij de rijkswacht, als bij
andere politiediensten en de
douane, zo verluidt in Brusselse
justitiële kringen. Al vele maan
den is er een onderzoek gaande
naar de drugspraktijken bij de
rijkswacht.
De zaak begon in 1978. toen een ze-
Arrestatie
tl rugs
bestrijder in
België wegens
drugshandel
kere Joseph Vienne, bekend lid
van de Brusselse onderwereld, in
het Pakistaanse Karachi werd
aangehouden met 20 kilo heroïne
bij zich. Vienne verklaarde dat hij
voor de Belgische rijkswacht
werkte. Enkele maanden eerder
was in Pakistan ook al een zekere
Kahn aangehouden die 1200 kilo
hasjies wilde verhandelen. Kahn
zou ook voor de rykswacht heb
ben gewerkt, op aanbeveling van
de Amerikaanse Drug Enforce
ment Administration.
Twee rijkswachters werden vrij re
cent in Amsterdam betrapt toen
ze cocaine en heroïne wilden ver
kopen. Ze werden ondervraagd
maar na contact met Brussel vrij
gelaten. Ze zouden hebben ge
zegd dat ze de verdovende mid
delen te koop aanboden om zo
met „grote handelaars" in con
tact te komen. Dit is in MtC uit
lokking van een misdrijf, een po-
litiemethode die in Bllflf etl
Amerika niet, maar in Nederland
wel is verboden.
Het vermoeden bestaat dat de
rijkswachters, al dan niet met
goedkeuring van hun comman
dant, voor „eigen rekening'
werkten. Al vier jaar lang zouden
politiemannen en douane sa
menwerken bij een lucratieve
handel in verdovende middelen,
die voor een belangrijk deel op de
grote Amsterdamse markt zou
den zijn afgezet. Deze handel zou
zijn begonnen nadat een tipgever
van de rijkswacht er met een gro
te partij vandoor was gegaan. Om
het ..gat' te vullen dat in de fi
nanciële boekhouding was ont
staan, zouden de Belgische poli
tiemannen zich zelf in de drug
handel hebben begeven.
