Journalisten VS
moeten weg
uit Afghanistan
STEUN VAN BONDSDAG VOOR VS
Iraans protest
tegen Moskou
en Washington
Sjah geeft olieconcerns schuld van zijn val
Israëlische minister
woedend op Egypte
Gevechten in en roncl Kcihul
Zieke Tito
weigert
amputatie
VRIJDAG 18 JANUARI 1980
'Maar opening houden naar Sowjet-Unic'
BONN - Regering en parlement
van de Bondsrepubliek hebben
gisteren de Verenigde Staten hun
volle steun toegezegd bij de sanc
ties, die Amerika tegen Iran en de
Sowjet-Unie wil nemen. In de
Bondsdag verklaarde kanselier
Schmidt echter de politiek met
het Oostblok op basis van militair
evenwicht te zullen voortzetten
om zo vooruitgang bij de ontwa
peningsonderhandelingen te
kunnen bereiken. Schmidt on
derstreepte nog eens zijn bereid
heid om Sowjet-leider Brezjnjev
en de Oostduitse regerings- en
partijleider Honeckcr te ontmoe
te
Minister van buitenlandse zaken
Genscher die tijdens het debat
verklaarde dat de dialoog met het
Oostblok zowel om veiligheids
redenen alsook om politieke re
denen niet mag worden onder
broken. vliegt vandaag naar
Amerika, waar hij in New York
met VN-secretaris-generaal
Waldheim de actuele politieke
vraagstukken zal bespreken.
Dinsdag zal hij een ontmoeting
hebben met president Carter en
diens veiligheidsadviseur Brze-
De Westduitse bondskanselier eis
te gisteravond de vrijlating van
de Amerikaanse gegijzelden in
Teheran en het terugtrekken van
de Russen uit Afghanistan, maar
waarschuwde voor oorlogsge-
schreeuw. „Wij hebben geen op
gewonden of demagogische re
devoeringen nodig. Nervositeit
kunnen wij ons in deze situatie
niet permitteren", aldus
Schmidt.
Ontwapeningsonderhandelingen
met de Sowjet-Unie moeten vol
gens hem ook in zware tijden
worden voortgezet. „Hoewel de
Russische interventie in Afgha
nistan een zware tegenslag voor
de beveiliging van de vrede was,
zullen wij onze inspanningen
voor de veiligstelling van de vre
de in Europa niet afzwakken,
maar, in tegendeel, verster
ken".
De Bondsregering heeft volgens
Schmidt de verplichting tot het
machtsevenwicht tussen Oost en
West bij te dragen. Minister Gen
scher voegde aan de verklaring
van Schmidt.de verzekering toe,
dat Amerika en de NAVO op de
Bondsrepubliek kunnen reke
nen. „Elke poging om Europa
van zijn Amerikaanse vrienden te
scheiden, zal geen succes heb
ben", aldus de bewindsman.
Helmut Schmidt.
BELFAST (AFP/Reuter) - Brand
weerlieden en veiligheidsfu
tionarissen lopen af en aan naar
de trein, waarin gisteravond
even buiten Belfast een bom ont
plofte. Minsteyis drie mensen
werden gedood en er vielen ver
scheidene gewonden.
De bom ontplofte toen de trein ineen
tunnel reed. Drie wagons, met on
geveer dertig passagiers, vlogen
de lucht in.
In een trein die op het station in
Belfast stond werd een tweedé
bom gevonden. Deze kwam tot
ontploffing nadat de trein naar
een afgelegen spoor was geran
geerd. Hierbij vielen geen slacht
offers.
Tot nu toe heeft nog niemand zich
voor deze aanslagen verant
woordelijk gesteld.
De man. die gisteren in het Mount
Royal Hotel in Londen door een
bomexplosie om het leven kwam,
vermoedelijk een Arabier, was
waarschijnlijk bezig met het
monteren van de bom toen deze
afging. Dit hebben rechercheurs
van de terreurbestrijdingsdienst
meegedeeld. Later op de dag is in
het hotel nog een tweede bom ont
ploft, waarbij geen slachtoffers
vielen.
Een Palestijnse commandogroep
die zich de "Arabische organisa
tie van de 15de mei" noemt, heeft
laten weten verantwoordelijk te
zijn voor de bomaanslag op het
hotel.
TEHERAN (UPI) - Honderddui
zenden Iraniërs zijn gisteren op
de been geweest in Teheran en
andere steden om te protesteren
tegen de Verenigde Staten en de
Sowjet-Unie.
In een resolutie die aan de menigte
werd voorgelezen, werden de
Verenigde Staten en de Sowjet-
Unie veroordeeld en werd de
mohammedaanse opstandelin
gen die in Afghanistan vechten
tegen het door de Sowjet-Unie
militair gesteunde regime in Ka-
bul, succes toegewenst.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM - Het hoofd van de Is
raëlische onderhandelingsdelc-
gatie, minister van binnenlandse
zaken Burg, heeft Egypte ervan
beschuldigd de onderhandelin
gen met Israël zes maanden te
hebben teruggedraaid. Burg rea
geerde in een speciaal bijeenge
roepen persconferentie op uiterst
felle wijze op de Egyptische af
wijzing van het Israëlische aulo-
nomievoorstel. „Ik dacht dat de
tijd van het nee-zeggen voorbij
was en dat we sinds de vredes
overeenkomst een positievere pe
riode waren ingegaan", aldus
Burg.
Burg wees het Egyptische autono-
mievoorstel van de hand, omdat
dit in strijd met de Camp-David-
akkoorden zou zijn. Met het in
dienen van de tot in de kleinste
details uitgewerkte autonomie-
voorslellen door beide landen zijn
de werkelijke tegenstellingen op
de voorgrond gelreden. Israel
staat een beperkt administratief
bestuur van elf man voor die ie
der een portefeuille onder zich
hebben, maar waarbij de werke
lijke politieke bevoegdheden in
Israëlische handen blijft. Egypte
daarentegen is voorstander Van
het oprichten van een uitvoerende
macht en een wetgevende macht
met vergaande bevoegdheden
waardoor in feite het gezag van
het huidige Israëlische militaire
bestuur geheel in Arabische han
den zal komen.
Hoewel de tegenstellingen bekend.
waren, toonde Burg zich vooral
verontwaardigd over de toon en
de wijze waarop de Egyptenaren
het Israëlische voorstel volledig
van de hand hebben gewezen. In
dit verband wijst men in Israëli
sche diplomatieke kringen ook op
de vertraging die er plaatsvindt
in het uitvoeren van de normali
sering van de betrekkingen tus
sen Israël en Egypte. Terwijl
premier Begin verleden week tij
dens de topconferentie in Assoean
met president Sadat overeenge
komen was dat er vanaf volgende
week regelmatige lijnvluchten
tussen Egypte en Israel zullen
plaatsvinden, is men in Egypte
weinig enthousiast over deze re
geling.
President Carter en vice-presidem
Moebarak van Egypte hebben
gisteren in Washington herhaald
dat zij het grootste bel.ing hech
ten aan de onderhandelingen
tussen Egypte en Israël over au
tonomie voor de westelijke Jor-
daanoever en Gaza. Dit is geble
ken uit een communiqué dat
werd gepubliceerd nadat Carter
en Moebarak een gesprek van een
halfuur hadden gehad in het Wit
te Huis.
Volgens het communiqué heeft de
Egyptische vice-president aan
Carter verslag gedaan over de re
cente ontmoeting tussen presi
dent Sadat en premier Begin van
Israël in Assoean in Egypte.
Een aantal vrouwen en kinderen in
de menigten liep door de opwin
ding van de deelnemers verwon
dingen op.
De Iraanse minister van buiten
landse zaken, Sadeq Gotbzadech,
heeft tegengesproken dat de 50
gegijzelden in de Amerikaanse
mabassade in Teheran onder zeer
moeilijke omstandigheden leven,
zoals stond in een brief van een
gegijzelde die in de Washington
werd gepubliceerd.
Gotbzadech, kandidaat voor het
Iraanse presidentschap, be
schuldigde er op een persconfe
rentie de Verenigde Staten ver
der van dat zij secretaris-generaal
Waldheim van de Verenigde Na
ties in de wielen rijden bij het
zoeken naar een oplossing van
het gijzelingsvraagstuk.
Volgens de Amerikaanse televi
siemaatschappij NBC is een hoge
Iraanse geestelijke medewerker
van Chomeini, gedurende vier
maanden in het geheim in de
Verenigde Staten medisch be
handeld.
Het betreft volgens NBC sjeik Al
Islam Razi Sjirazi, die in juli van
het vorig jaar in Iran slachtoffer
werd van een aanslag. Tot vorige
week was hij patiënt in de Mayo-
kliniek in Rochester, Minnesota.
Het ministerie van buitenlandse
zaken in Washington heeft een en
ander bevestigd en gezegd - wat
ook werd gezegd in het geval van
de sjah - dat men uit humantaire
overwegingen de komst naar de
Verenigde Staten toestond.
Volgens NBC is sjeik Sjirazi enkele
dagen geleden uit Rochester ver
trokken naar Texas.
Oefening VS
in Panama
WASHINGTON (UPI) - Het Penta
gon in Washington heeft gisteren
bekendgemaakt dat het Ameri
kaanse leger van 24 januari tot 4
februari oefeningen houdt in Pa
nama, om zijn bekwaamheid ter
verdediging van het Panamaka
naal te testen.
De oefeningen hebben de verza
melnaam 'Black Fury III' en zij
vinden plaats met instemming
van Panama. De Panamese na
tionale garde (leger) zal waarne
mers sturen.
Aan de oefening zullen meedoen
800 man van de 101-ste luchtlan
dingsdivisie uit Fort Campbell in
Kentucky en straalge-
vechtsvliegtuigen van de lucht
machtbasis Nellis in Nevada.
MOSKOU. KABUL. ISLAMABAD
(Reuter/AFP- Afghanistan heeft
gisteren verklaard dat alle Ame
rikaanse journalisten het land
dienen te verlaten omdat "ze zich
op grove wijze hebben gemengd
in de binnenlandse aangelegen
heden van een soevereine staat".
Een aankondiging van deze
strekking werd gedaan door de
revolutionaire raad, die wordt
geleid door Babrak Karmal, zo
heeft het Sowjetrussische pers
bureau Tass gemeld.
De Amerikaanse journalisten, al
dus de aankondiging, schrijven
verzinsels en hebben tot doel de
spanning in het land te doen toe
nemen en het normale leven van
de Afghanen te verstoren. Er ver
blijven naar schatting 30 tot 50
Amerikaanse correspondenten
in Afghanistan. Een termijn
waarbinnen ze moeten vertrek
ken is niet gegeven.
De Afghaanse regering zei dat het
land open zou blijven staan voor
buitenlandse journalisten, die
steun zouden krijgen bij het ge
ven van "objectieve en waar
heidsgetrouwe berichten".
Strijd bij Kabul
Uit de omgeving van het interna-
Nieuwe stad
bij Nabloes
JERUZALEM (AFP) - De Israëli
sche minister van landbouw,
Ariel Sjaron, kampioen van de
vestiging van nederzettingen in
de bezette gebieden, heeft giste
ren het ontstaan bekendgemaakt
van een Israëlische stad bij
Nabloes in het noorden van
westelijk Jordanië.
De nieuwe stad zal heten Kirjat
Sjekhem (stad Sichem), zei Sja
ron tegen journalisten.
In de stad zullen de zestig inwoners
worden gevestigd van de neder
zetting Elon Moreh, die van het
Israëlische hooggerechtshof
moest worden afgebroken omdat
de grond ervoor onrechtmatig
aan de Arabische eigenaars was
onttrokken.
tionale vliegveld van Kabul wér
den schoten gehoord. Volgens
een diplomatieke bron in Isla
mabad wordt er in de buurt van
het vliegveld gevochten tussen
Sowjetrussische en Afghaanse
legereenheden. Er kon niet wor
den vastgesteld of de schoten van
het vliegveld zelf kwamen, maar
een vliegtuig van de Sowjetrussi
sche luchtvaartmaatschappij
"Aeroflot" steeg op zodra de
schotenwisseling begon.
Volgens niet bevestigde berichten
wordt er ook bij het fort Bala His-
sat, dat uitkijkt over het centrum
van Kabul, gevochten. Gegevens
over de strijd zijn niet bekend.
India
De Engelse minister van buiten
landse zaken, Lord Carrington,
zei gisteren, na besprekingen met
premier Gandhi van India en an
dere Indiase leiders, dat zowel
zijn land als India de Russen uit
Afghanistan willen zien vertrek
ken. Beide landen maken zich
bezorgd over het gevaar voor de
stabiliteit in het gebied, aldus
Carrington, die vandaag na een
rondreis langs vijf landen in het
Midden-Oosten en Zuidwest-
Azië weer terugkeert naar Enge
land.
De Britse premier, Margaret That
cher, heeft zich gisteren in het
Lagerhuis uitgesproken vóór een
verplaatsing van de Olympische
spelen die komende zomer in
Moskou moeten worden gehou
den. De Sowjet-Unie is overigens
niet onder de indruk van derge
lijke dreigementen, aldus welin
gelichte kringen in de Russische
hoofdstad.
Vloot
De Sowjet-Unie heelt haar vloot in
de Indische Oceaan versterkt, zo
heeft het Amerikaanse ministerie
van defensie gisteren verklaard.
De Sowjet-Unie heeft nu 24 oor
logsschepen in deze oceaan va
ren. Volgens een woordvoerder
van het ministerie zijn gisteren
vijf schepen van de Russische
Vloot de Zuidchinese zee opge
varen en hebben zij koers gezet
naar de Indische Oceaan, waar zij
binnen acht tot tien dagen binnen
kunnen varen.
De aanwezigheid van de Russische
vloot in de Indische Oceaan
wordt door het pentagon met gro
te aandacht gevolgd. Van de VS
kruisen 25 marineschepen in de
Indische Oceaan.
Roemenië
Roemenië, dat heeft geweigerd de
Russische interventie in Afgha
nistan goed te keuren, zal zijn de
fensie versterken met het oog op
"de meest gespannen internatio
nale situatie sinds de tweede we
reldoorlog". Dit heeft de Roe
meense president Ceaucescu gis
teren in een in Wenen opgevan
gen televisieuitzending gezegd.
Boycot
President Carter heeft gisteren aan
de president van de bond van
Amerikaanse havenarbeiders,
Thomas Gleason, gevraagd een
einde te maken aan de boycot van
schepen die graan moeten inne
men dat door de Sowjet-Unie is
gekocht.
Door de boycot, ingesteld nadat
president Carter had bekendge
maakt dat hij 17 miljoen ton
graan die de Sowjet-Unie had be
steld niet zou leveren als protest
tegen de inval in Afghanistan,
zijn de Sowjet-Unie al drie van do
acht miljoen ton graan die con
tractueel geleverd zouden wor
den, onthouden.
De Sowjet-Unie heeft de Verenigde
Staten laten weten dat zij miljoe
nen dollars schadevergoeding zal
eisen voor Amerikaanse han
delsmaatregelen tegen haar uit
protest tegen de interventie in
Afghanistan.
Ambassadeurs
Het ministerie van buitenlandse
zaken heeft meegedeeld dat de
Amerikaanse ambassadeur in
Moskou, Thomas Watson, van
daag naar zijn standplaats terug
keert, na twee weken rugge
spraak in Washington en dat de
Sowjetrussische ambassadeur in
de Verenigde Staten, Anatoli
Dobrinin, vandaag na een afwe
zigheid van zes weken in Was
hington terugkeert.
BELGRADO (AFP Reuter) - Pre
sident Tito weigert in te stemmen
met de wens van zijn artsen om
zijn linkerbeen te amputeren, zo
is gisteren in welingelichte krin
gen in Belgrado vernomen.
De doktoren zijn er, volgens deze
kringen, van overtuigd dat afzet
ting van het been de enige manier
is om gangreen (koudvuur) te
voorkomen. Het officiële com
muniqué dat gistermiddag werd
gepubliceerd, vermeldde dat de
toestand van het been slechter
wordt, In de ochtend was van
welingelichte zijde vernomen dat
de hartslag van de 87-jarige pa
tient onregelmatigheden ver
toont en dat er vocht in de longen
is geconstateerd.
Vladimir Bakaric, de naaste mede
werker van Tito, en andere lei
ders vertrokken met spoed uit
Belgrado naar Ljubljana waar de
bejaarde staats- en partijleider in
het ziekenhuis ligt. Zij zouden
met de groep behandelende art
sen overleg plegen overeen even
tuele beenamputatie. Als er tot
een dergelijke ingreep zou wor
den besloten, zou de operatie
binnen enkele uren worden uit
gevoerd.
Naar verluidt heeft Tito ook gewei
gerd zich naar Houston in Texas
te laten vervoeren voor behande
ling door de Amerikaanse hart
en vaatspecialist Michael Deba-
kev, die hem twee weken geleden
in Ljubljana heeft onderzocht.
Joegoslavische regeringsfunctio
narissen die westelijke journalis
ten op de hoogte stelden van de
toestand van Tito, schenen pes
simistischer dan ooit sinds twee
weken geleden voor het eerst
melding werd gemaakt van
moeilijkheden in de bloedsom
loop in de benen van de staats- en
partijleider. Een zaterdagnacht jl
uitgevoerde operatie om een
bloedprop in een ader in het lin
kerbeen weg te nemen, had niet
het gewenste resultaat opgele
verd.
Fabrieksarbeiders en leden van de
communistische partij zijn inge
licht over de ernst van Tito's toe
stand. Op belangrijke punten,
waaronder fabrieken, zijn de vei
ligheidsmaatregelen versterkt.
Artsen hebben verklaard dat de
president na een eventuele bee
namputatie nog jaren kan leven
Uitdaging
van Marcos
MANILLA (UPI) - President Fer
dinand Marcos heeft gisteren zijn
politieke tegenstanders uitge
daagd, hem door middel van een
staatsgreep ten val te brengen.
Het Filippijnse staatshoofd deed
dit in een televisierede waarin hij
bekendmaakte dat hij zijn minis
ter van propaganda, Francisco
Tatad, had ontslagen omdat deze
zich had verrijkt en omdat hij
"politieke aspiraties" koesterde.
De 40-jarige Tatad had geweigerd
de officiële partijlijn te volgen bij
de op 30 januari te houden plaat
selijke verkiezingen. Hij ver
klaarde bereid te zijn af te treden,
maar hij bestreed de beschuldi
ging van Marcos dat hij zich aan
corruptie zou hebben schuldig
gemaakt. Tatad is de tweede be
langrijke Filippijnse minister die
het veld heeft moeten ruimen
sinds zeven jaar geleden de staat
van beleg werd afgekondigd.
Eerder had hij aanleiding tot poli
tieke wrijving gegeven door het
in zijn provincie openlijk op te
nemen tegen de kandidaten van
de partij van president Marcos.
In interview met David Frost
NEW YORK (AP) - De verdre
ven sjah van Iran wijt zijn val
aan sommige Amerikaanse
oliemaatschappijen. Hij vindt
dat niet hij, maar het huidige
bewind in Teheran terecht
moet slaan en is niet van plan
naar Iran terug te keren om
rekenschap af te leggen.
In een gisteren door de televi
siemaatschappij ABC uitge
zonden interview met Davia
Frost (dat vanavond om half
negen op Ned. 1 te zien zal
zijn, red.), beweerde sjah Mo-
humed Reza Pahlevi dat
oliemaatschappijen betrok-
ring "om een olieschaarste te
creëren, teneinde de prijzen
op te drijven
Op een vraag van Frost of hij
zou zijn afgetreden, ant
woordde de sjah, die een jaar
geleden uit Iran is vertrok
ken: "Aftreden komt niet
voor in onze vocabulaire".
Ten
enteling
Twee jaar voor d
in mijn land,
van twee verschillende bron
nen met connecties naar de
oliemaatschappijen dat het
regime zou veranderen". Hij
wilde de betrokken maat
schappijen niet nader aan
duiden dan "Amerikaanse
bedrijven".
"Het consortium (van oliemaat
schappijen) is nooit serieus
begonnen te praten over het
plaatsen van een order om
olie aan te kopen, dus lijkt het
alsof het land dat voor een
vermindering van de oliepro-
duktie was uitgekozen het
mijne was".
van een eventueel
onderzoek van de Verenigde
Naties naar de beschuldigin
gen die door het huidige be
wind in Teheran tegen hem
zijn ingebracht, zei de sjah:
Als zij volkomen machteloos
zijn iets tegen een land te
doen, kunnen zij zich richten
tegen weerloze individuen".
Zij (de Verenigde Naties) zijn
onmachtig sinds de inval in
Hongarije, zij zijn machteloos
geweest tegen zoveel andere
invasies, zij zijn onmachtig
geweest in het geval van de
anderhalf miljoen mensen die
in Cambodja zijn afge
slacht .aan deze dingen
kunnen zij niets doen. Tegen
een alleenstaande persoon,
weerloos, bijvoorbc*cld zoals
ik, maken zij zich sterk".
BEZETTING IN NIGERIA
LONDEN (Reuter) - Studenten hebben gisteren een Britse diplomatieke
vertegenwoordiging in de Nigeriaansc stad Kaduna bezet en vijf perso
nen gegijzeld uit protest tegen de wijze waarop Groot-Brittannie op
treedt in Rhodesie, zo heeft radio Kaduna bekendgemaakt.
De studenten stelden een aantal eisen waarvan de inhoud niet bekend
emaakt. De uitzending yan radio Kaduna werd opgevangen door
de BBC.
Kaduna ligt op 600 kilometer ten noordoosten v
De Nigeriaansc politie heeft de studenten na een
gen hun bezetting op te geven.
Een woordvoerder zei dat het protest in eerste im
de aanwezigheid van Zuidafi ikaanse soldaten i
gelijke acties ook al plaatshadden in Lagos en
in Lagos
