Bonden reageren verrast op
reorganisaties bij Philips
CNV zal zich verzetten tegen
aantasting prijscompensatie
Philips-plannen ook in Tweede Kamer
Industriebond FNV: afschuwelijke zaak
Prijscompensatie voor
ambtenaren 2,4 procent
wmi
VRIJDAG 18 JANUARI 1980
ECONOMIE
PAGINA 31
DEN HAAG-EINDHOVEN (GPD) - De
Tweede-Kamerfracties van CDA en
PvdA willen zo snel mogelijk mondeling
overleg met de ministers Van Aardenne
(economische zaken) en Albeda (sociale
zaken) over de reorganisatieplannen van
Philips.
De PvdA-fractie noemt het verlies aan
werkgelegenheid „gelet op de zeer bevre
digende winstontwikkeling van het Phi-
lips-bedrijf teleurstellend". De fractie is
„uitermate verontrust" over het feit dat
met name de sociaal-economisch zwakke
regio's in ons land gedupeerd dreigen te
worden door de herstructureringsplan
nen van Philips.
Minister-president Van Agt heeft gisteren
na afloop van het kabinetsberaad gezegd,
dat de reorganisatie bij Philips in elk geval
in de ministerraad ter sprake zal worden
gebracht. Maar eerst wil Van Agt over de
problematiek praten met minister Van
Aardenne, zo zei hij. „Wc laten dit niet
zonder meer passeren, dat is duidelijk",
aldus Van Agt.
In Eindhoven, waar de grootste klappen
vallen - hier moeten 725 arbeidsplaatsen
wegvallen - hebben burgemeester en wet
houders met grote teleurstelling op de
reorganisaties gereageerd. „Philips maakt
haar intentieverklaring, dat zij ernaar
streeft om haar aandeel in de industriële
agglomeratie van Eindhoven te handha
ven, niet waar", aldus een verklaring van
B en W.
Op de Philips-vestiging in Winschoten
heerste gistermiddag na het bekendwor-
den van de plannen een verslagen stem
ming. „Iedereen vraagt zich af of hij ook
bij de 120 man behoort die moeten af
vloeien", aldus ondernemingsraad-voor
zitter Bruno Willems.
Ook de Commissaris der Koningin in Gro
ningen, mr. E. H. Toxopeus, reageerde bij
zonder teleurgesteld op de plannen. „Dit be
tekent een enorme dreun voor de werkgele
genheid in Oost-Groningen. De werkloos
heidspercentages in Winschoten en Stads
kanaal - respectievelijk 8,8 en 7,8 procent -
zullen hierdoor binnen afzienbare tijd bo
ven de 10 procent komen. Dat zijn schrikba
rende cijfers", zo zei hij.
Een lichtpuntje is volgens Toxopeus, dat de
vestigingen in Stadskanaal en Winschoten
in de toekomst een grotere zelfstandigheid
binnen het Philips-concern zullen hebben
„Dat past in onze opvatting dat de werkge-
legenheidsstructuur vooral gebaat is bij
volwaardige en zelfstandige bedrijven"
In Stadskanaal, waar 4uu arbeidsplaatsen
weg moeten, is de verontwaardiging en te
leurstelling groot. B en W van deze Gro
ningse plaats stellen, dat Philips niet vol
doende beseft, hoeveel moeite de gemeente
zo n 20 jaar geleden wel niet heeft gedaan
om het woonklimaat, op uitdrukkelijk ver
zoek van Philips, te verbeteren.
Zo werden grote hoeveelheden woningen,
een sociaal cultureel centrum en een techni
sche school neergezet. Stadskanaal zal vrij
dag in een aantal dagbladen een advertentie
plaatsen, waarin lucht zal worden gegeven
aan de verontwaardiging over de Philips-
plannen. -
DEN HAAG (ANP) - De amb
tenaren krijgen per 1 januari
1980 een prijscompensatie
van 2,4 procent. Met toesla
gen, bijdragen en kortingen
komt uiteindelijk uit op een
salarisverhoging die per man
varieert van 1,97 tot 2,37 pro
cent. Hierover hebben giste
ren de vijf ambtenarencen-
trales en minister Wiegel van
binnenlandse zaken overeen
stemming bereikt.
De salarissen van de ambtena
ren per 1 januari j.l. gaan eerst
met 0,36 procent omhoog.
Deze verhoging volgt uit de
naberekening van de door
werking van de salarissen bij
het bedrijfsleven. De verho
ging met 2.4 procent als prijs
compensatie geldt het nieuwe
salaris en wordt als een
trendvoorschot toegekend.
vervolgens gaat er 0,1 procent af
voor de eigen bijdrage van de
ambtenaren aan hun regeling
voor vervroegd uittreden.
Tenslotte gaat er nog eens 0,3
tot 0,7 procent af. Het zijn de
kortingen volgens Bestek '81.
Vorig jaar waren er twee be
stek-kortingen, nu is er één.
In Bestek '81 is in totaal zes
maal een korting op de sala
rissen opgenomen.
Minister Wiegel heeft vijf amb-
tenarencentrales gisteren
meegedeeld spoedig opnieuw
EINDHOVEN (GPD)/ANP) - De
vakbonden hebben verrast gerea
geerd op de reorganisatieplannen
van Philips, die gistermiddag zijn
bekendgemaakt. Volgens die
plannen zullen in vier jaar 1500 ar
beidsplaatsen verloren gaan,
waarvan bijna de helft in Eindho
ven.
Met de reorganisatie die Philips
voornemens is door te voeren
binnen de hoofdindustriegroe-
pen Glas en Elcoma elektroni
sche onderdelen), is een bedrag
van ruim 100 miljoen gulden ge
moeid. Philips-vestigingen in
Eindhoven, Heerlen, Maastricht,
Sittard, Nijmegen, Winschoten
en Stadskanaal zullen bij de
plannen betrokken zijn.
Vooral Eindhoven moet daarbij een
veer laten. In deze stad zullen in
totaal 725 arbeidsplaatsen moe
ten vervallen. In Stadskanaal
moeten 400 arbeidsplaatsen ver
dwijnen in Maastricht 250 en in
Winschoten 120, zo willen de
plannen die in een tijdsbestek
van drie tot vier jaar moeten wor
den uitgevoerd.
De reorganisatieplannen hebben
de vakbonden door hun grote
omvang verrast en teleurgesteld.
Vooral het feit dat Philips niet
kan garanderen dat er geen ge-
- dwongen ontslagen zullen vallen,
heeft de gevoelens van somber
heid in vakbondskringen ver
sterkt.
Bestuurder A. van der Veen van de
Industriebond FNV sprak van
„een afschuwelijke zaak". „Een
trieste dag, die grote maatschap
pelijke gevolgen zal hebben voor
de zwakke regio's, maar ook in
dividuele problemen zal opleve
ren", aldus deze vakbonds-
Volgens hem voert Philips geen
echt werkgelegenheidsbeleid,
maar zijn de plannen het gevolg
van het economisch beleid van de
onderneming. „Philips laat pro-
dükten in Nederland fabriceren
die eigenlijk over hun levens
cyclus heen zijn. Nieuwe produk-
ten met toekomst worden in het
buitenland gemaakt, zoals video
apparatuur in Wenen", zo zei
hij.
WAO - Onder de WAO-trekkers be
vinden zich ongeveer 150.000
„verborgen" werklozen, zo heb
ben twee medewerkers van de
economische faculteit van de Er
asmus Universiteit uitgerekend.
De onderzoekers, schatten, dat er in
1982 reeds 180.000 „verborgen"
werklozen onder de wao-trekkers
zullen schuilen.
De tijd nadert, zo schrijven zij, dat
er evenveel gerigistreerde werk
lozen zullen zijn als „verborgen"
werklozen in de WAO.
Districtsbestuurder Arie de Haan
van het CNV legde in zijn reactie
de nadruk op de doorgaande lijn
van ontslagen, waardoor bij Phi
lips sinds 1971 al 22.000 van de
106.000 arbeidsplaatsen zijn
weggevallen. De Industriebond
CNV, aldus De Haan, maakt zich
grote zorgen omdat geen duide
lijk antwoord kan worden gege
ven op de vraag of deze reorgani
satie het begin betekent van een
versnelde afbouw van Philips
Nederland.
Ontsteltenis bleek verder uit de
reactie van Wim Terwellen van de
Federatie van Hoger Philips Per
soneel. Hij beschuldigde het be
drijf van dualisme in het perso
neelsbeleid. Voor het verplaatsen
van 80 deskundigen naar vesti
gingen elders, gebruikte hij de
term „deportatie".
De Unie BLHP is volstrekt negatief
over het aantal arbeidsplaatsen
dat door de reorganisatie bij Phi
lips in Nederland gaat verdwij
nen. Het is de helft meer dan ie
dereen had verwacht, aldus be
stuurder Ger van Os. Volgens
Van Os kan het leuk klinken dat
de Philips-vestiging in Winscho
ten open blijft, maar of de werk
nemers de wijze waarop dat ge
beurt even leuk vinden is de
vraag. De werknemers zullen
immers volstrekt ander werk
moeten gaan doen.
Voornaamste oorzaak voor de reor
ganisatie is de overcapaciteit in
een aantal sectoren van de West-
europese industrie, zo betoogde
ir. M. Kuilman, lid van de raad
van bestuur tijdens een perscon
ferentie waarbij de plannen wer
den gepresenteerd. Voor Neder
land doet zich de extra ongunsti
ge situatie voor, dat dit land bin
nen Europa moet worden gere
kend tot de landen met de hoog
ste arbeidskosten.
Daardoor is het aantal werknemers
in ons land de afgelopen tien jaar
al belangrijk gedaald, een ver
mindering die tot stand kwam
dank zij natuurlijk verloop, (pen
sionering, vrijwillig vertrek e.d.).
„"Dians tekent zich echter een
bijzondere situatie af, waarin niet
meer kan worden volstaan met
deze maatregelen, en zijn ingrij
pende herstructureringen aan de
orde", aldus Kuilman.
„Niet beloven"
Bij de vermindering van het aantal
arbeidsplaatsen kan het concern
„niet beloven" dat er geen ge
dwongen ontslagen zullen vallen,
zo werd desgevraagd medege
deeld.
Volgens ir. Kuilman heeft Philips
bij het opstellen van de reorgani
satieplannen geprobeerd zoveel
mogelijk rekening te houden met
de specifieke werkgelegenheids
situaties in de regio's Oost-Gro-
ningen en Zuid-Limburg, die
beide een hoog percentage
werklozen kennen.
Volgens de Philips-plannen voor
de hoofdindustriegroep Glas zal
de produktie van persglas voor
tv-toestellen in Winschoten wor
den beëindigd. In plaats daarvan
wordt in deze vestiging dan een
speciaalglasproduktie opge
bouwd. Speciaalglas wordt nu
nog in Eindhoven gemaakt, en
die produktie zal dan ook naar
Winschoten worden ver
plaatst.
Bij de plannen voor de groep Elco
ma valt de positie van Stadska
naal op. Daar worden buizen voor
kleuren-tv's gemaakt, maar deze
produktie is te kleinschalig, wat
tot een niet acceptabel kosten-ni-
veau heeft geleid. Uitbreiding
van de produktie is niet wense
lijk, zo vindt Philips, en daarom
moet Stadskanaal deze activitei
ten stoppen.
Daarvoor in de plaats komen dan
activiteiten op het gebied van de
produktie van kleinbeeld zwart
wit beeldbuizen, en monitorbui
zen. Bovendien zullen de halfge
leideractiviteiten in deze Gro
ningse vestiging worden ver
sterkt. Niettemin zullen in
Stadskanaal 400 arbeidsplaatsen
komen te vervallen.
De vestigingen in Heerlen en Maas
tricht hebben samen bijna 1300
werknemers. De continuïteit van
de Limburgse vestiging van Phi
lips loopt ernstig gevaar als niet
snel iets wordt gedaan, zo meent
het concern, omdat de fabricage
van een aantal produkten die
daar wordt gemaakt, aan het af
lopen is.
Daarom worden produkties die
aansluiten bij de in Heerlen aan
wezige ervaring vanuit andere
vestigingen overgeplaatst naar
Heerlen. Dat gaat dan vooral ten
koste van vestigingen in Eindho
ven. Maastricht komt in het stuk
niet meer voor. deze vestiging
wordt gesloten.
Het personeel van Philips Maastricht heeft gistermiddag nadat de Philipsplannen bekend waren gemaakt, het
werk voor korte tijd neergelegd. De vestiging van Philips in Maastricht zal worden gesloten. Tijdens de werkon
derbreking spraken werkneemsters van de onderneming door het hek met voorbijgangers en een verslaggever.
te willen overleggen over de
trendmethodiek voor de
ambtenarensalarissen. Dit
betreft doorberekening van
de toeslagen in de bouw en
uitzend-cao's in de salarissen
voor de ambtenaren.
Zoals bekend voert de rijks
overheid een trend beleid.
Wiegel wil dit voortzetten,
maar gezien de sociaal-eco
nomische toestand ip ons
land wil hij de methodiek
voor één keer wijzigen. De
doorberekening van de toe
slagen in de genoemde cao's
zou voor dit jaar 1,7 miljard
gulden kosten. De gevolgen
voor de ambtenarensalaris
sen hebben namelijk ook ge
volgen voor de hoogte van de
sociale uitkeringen en de mi
nimumlonen.
Met zijn toezegging heeft Wie
gel in principe het voorstel
uitgevoerd dat de president
van de rechtbank in Den
Haag woensdag deed in het
kort geding van de ambtena
ren tegen Wiegel. De ambte
narenbonden hadden dit kort
geding tegen de minister aan
gespannen, vanwege zijn be
sluit de trendmethode voor
één keer te wijzigen. De pre
sident van de rechtbank riep
tijdens het geding de partijen
op nog een keer met elkaar te
gaan praten.
Topman RABO
wil Postbank
ARNHEM (GPD) - De centrale
RABO-bank vindt flat er haast
moet worden gemaakt met de
oprichting van de Postbank.
Voorzitter C. G. A. Mertens van
de raad van beheer van de cen
trale RABO-bank liet dat van
middag in Arnhem weten ter ge
legenheid van de officiële ope
ning van het nieuwe regiokan
toor.
De oprichting van een Postbank,
waarbij de Rijkspostspaarbank
en de Postgiro worden samen
gevoegd tot één bankinstelling,
zit al jaren in de pen»'Tot dusver
zijn de plannen noggeefe werke
lijkheid geworden, mede door
de grote tegenstandfciiertegen in
de Nederlandse bankwe
reld.
Gezien de uitlatingen van RABO-
topman Mertens heeft deze
bankinstelling het verzet niet
alleen gestaakt, maarveranderd
in steun voor de Postbank.
Voorwaarde is wel, aldus Mer
tens, dat de Postbank aan de
zelfde regels wordt onderwor
pen als de overige banken. Naar
zijn mening biedt het herziene
wetsontwerp, dat vermoedelijk
binnenkort de Tweede Kamer
zal bereiken, deze. waarbor
gen.
(van één onzer verslaggevers)
KATWIJK - Het CNV, de op één na
grootste vakcentrale van het
land, zal niet akkoord gaan met
een aantasting van de prijscom
pensatie. De voorzitter van het
CNV, Harm van der Meulen, die
gisteravond in Katwijk voor het
eerst na de loonmaatregel van de
regering in het openbaar sprak,
zei dat zijn organisatie niet van
plan is "deze verworvenheid die
zo'n belangrijke rol speelt in ons
sociaal-economisch beleid, on
verantwoord uit handen te ge
ven". Hij noemde het bijzonder
onverstandig van het kabinet als
het aan de prijscompensatie zou
kg 0,37-0,56, Waspeen AI per ki
9,90-16,70, All per kist 6,--11,30, BI per
kist 16,50-20,50, Bil per kist 6,-12,20, Cl
per kist 10,80-13,20, CII per kist
7,20-7,70, Breekpeen Cl per kist
7,60-11,30, Uien per kist 0,49-0,52.
gaan tornen. "Dat zal de verhou
dingen nog meer doen verslech
teren", aldus Van der Meulen.
Minister Albeda van sociale zaken
heeft in zijn brief van afgelopen
woensdag aan de Tweede Kamer,
gezinspeeld op de mogelijkheid
van het niet laten doorgaan van
de prijscompensatie per 1 juli.
Volgens de minister is hiervoor in
de huidige situatie "zelfs eigen
lijk geen ruimte".
De CNV voorzitter zei ook niets te'
voelen voor de suggestie om de
prijsstijgingen voor energie niet
meer in de lonen te compenseren.
Wanneer de olieprijsstijgingen
uit de prijscompensatie worden
gehaald, betekent dit volgens
Van der Meulen dat de koop
kracht wordt aangetast. Die zou
dan volgens hem toch weer op
peil moeten worden gebracht
met een werkelijke loonsverbete
ring. "Waarom moet de olie wel
uit de prijscompensatie worden
gehaald en andere grondstotten
zoals bijvoorbeeld koffie niet?".
zo vroeg hij zich af. "Je gaat op
die manier al heel snel naar een
prijscompensatie die lijkt op een
geplukte kip".
Volgens Van der Meulen zullen we
de rest van het jaar met een
loonmaatregel moeten leven. De
kans op een centraal akkoord
tussen werkgevers, vakbeweging
en kabinet wanneer de loonpauze
over twee maanden voorbij is,
werd door de CNV-voorzitter
zeer klein geacht. Daarvoor zijn
de meningsverschillen tussen de
betrokken partijen te groot. "Het
gevolg is een verscherping van de
verhoudingen", aldus Van der
Meulen. Hij noemde dit een
slechte zaak. "De moeilijke eco
nomische situatie vraagt om
loyaal overleg en vertrouwen in
eikaars inbreng", zo zei hij.
Kritiek had de CNV-voorzitter ook
op de FNV, die tijdens het loon-
overleg met de werkgevers in de
cember van het vorig jaar bleef
vasthouden aan de looneis van 2
procent. Hierdoor kwam er geen
akkoord. Van der Meulen noem
de de houding van de FNV "hals
starrig". "Het leek wel weer de
oude loonstrijd van vroeger. We
hebben nu de rekening gepresen
teerd gekregen", zei hij. "Ik be
weer niet dat met zo'n akkoord
een loonmaatregel er niet had
kunnen komen, maar de uit
gangspositie van werkgevers en
werknemers in het overleg met
het kabinet zou heel wat beter
zijn geweest".
Van der Meulen herhaalde nog eens
dat het CNV bereid blijft om met
het kabinet te praten. Er zal dan
echter wel ruimte moeten wor
den gegeven aan de opvattingen
van het CNV. "Het lijkt ons wei
nig constructief om met het ka
binet te gaan praten als alle kaar
ten - na misschien veel politiek
geharrewar - al geschud zijn. Als
er niets meer te beïnvloeden
valt", aldus de CNV-voorzitter
gisteravond in Katwijk.
VRIJDAG
18 JANUARI 1980
Heine*en H. 25
Hoogov. 20
HVA-Miien eert.
BINNENLANDSE
AANDELEN
298,50 295,00
179.40 178,60
22.40 21.30
223,50 222.00
Ant. lnd. Rt.
Ballas t-N.
BAM
88,00 87,50
92,40 92,50
1320,00 1320,00
Holdoh
Holec
Hal Trust
IBB Kondor
Intcrnatio M.
Inventum
Kempen Beg
361,00 366,00
315,00 318.00
104,30 104,00
161.00 161,00
2160,00 2160,00
40,00 40,00
296,50f 295,50
3820,OOf 3730.00
225.00e 227.00e
4600,00a 4600,00a
VRG Gem Be
BELEGGINGS
INSTITUTEN
188.50 Alg. Fondsenb.
283.00 Binn. Belf VG
H2J>° H3.00
005.00 900,00 Holla:
600.00 580.00 IKA I
231.00 231.00 Rodai
158.50 157,50
167.00 169.90
170.00 166,00
154,00 153.00
Europafonds
Unifonds
Chemical F.
328,00
15,00
10.10
20.50
18.20
13,00
18.50
13,00
GOUD EN ZILVER Per küo
Goud 445R0 45280; vorige 46800 47500
Zilver 2419/2773; vorige 2740,3092.50
BUITENLANDS
GELD
Amerikaanse dollar 1.83 1.95
Belgische°fr (1001 6^43 6,73
Duitse Mark (100) 109,00 112 00
Ital, lire (10.000 21 25 24.25
Portugese esc. (100) 3 30 4.30
Canadese dollar 1.58 1 68
Franse fr. 1100 46,00 49,00
Zwitserse fr. (100) 118.50 121.50
Zweedse kroon (100) 44,00 47.00
Deense Kroon 100) 33Ï.50 36 50
Oostenr. Schilling (100) 15.28 15.58
Spaanse pes. (100) 2.68 2.98
AMSTERDAM (ANP) - Evenals
Wall Street kon het Damrak zich
vandaag niet handhaven op het
peil van de voorgaande beursdag.
Over een breed front moesten de
koersen op de actieve markt bij
de opening terug, al bleven de
dalingen meestal beperkt Als
groep deden de scheepvaart
fondsen het nog redelijk. Van de
banken zette met name ABN haar
tocht in neerwaartse richting
voort. Philips zakte met een da
ling van f 0,20 door de f 20 grens
heen naar f 19,80.
Publikaties in de financiële
weekbladen over een mogelijke
opening in de Ethiopië kwestie
van HVA leidde tot belangstel
ling voor dit fonds, maar door een
afzwakkende verklaring van het
HVA bestuur werden deze ver
wachtingen gedempt. Het gevolg
was een onveranderd begin
f49,50, waama gehandeld werd
op f 48.10. Toen kwam de terug
keer van het openingspeil.
Nationale Nederlanden was een
halve gulden lager op f 118,60.
ABN ging f 4,50 omlaag naar f 295
en AMKO bank f 0,30 tot f62.30.
