Van Gelder zit al j in de
DE KRANT HOORT ERBIJ.
IEDERE DAG.
Papierfabriek onder curatele van Algemene Bank Nederland
Taxibedrijf G. J. v. Dalen
VRIJDAG 18 JANUARI 1980
VARIA
PAGINA 13
DEN HAAG (GPD) - Een echt groot feest kon het niet
worden, toen in 1971 werd herdacht dat de vestiging van
Van Gelder Papierfabriek aan het Noordzeekanaal in
Velsen 75 jaar bestond. Geen festiviteiten dus voor de
ongeveer 1000 man personeel daar, geen recepties voor
relaties en klanten. Van Gelder stond rood.
Directeur ir. J. C. Koops van het
bedrijf in Velsen benaderde het
positief. In een interview zei hij:
„Geen tijd om feest te vieren. Het
is er de tijd niet naar, en we heb
ben er de tijd niet voor. We moe^
ten ons nu niet richten op het
verleden, maar op de toe
komst."
Om het goedkoop te houden, kre
gen de mee-jubilerende werk
nemers een pakketje met daarin
een paar produkten die de han
delsonderneming van het con
cern op de markt bracht: een pen,
een notitieblok, een rol alumi
niumfolie, een rol cellofaanfolie,
twee doosjes koffiefilters. Veel is
het niet, vond ook Koops, maar
„geld hebben we niet. Het mocht
dus bijna niets kosten."
Nu was het verschijnsel geld-
schaarste ook weer niet helemaal
onbekend bij het papierconcern
Van Gelder. Had men niet in de
jaren 1964 tot en met 1966 het di
vidend moeten laten passe
ren?
Maar een paar beroerde jaren zijn
nooit aanleiding geweest voor de
leiding van Van Gelder om het
moede hoofd in de schoot te wer
pen. Niet voor niets was het mot
to van de man die het bedrijf min
of meer op poten zette: „Een pa
pierfabrikant die niet timmert,
gaat niet vooruit."
De man achter deze krachtige zin
spreuk heette Pieter Smidt van
Gelder, en deze maakte iets van
een bedrijf, dat het eigendom
voerde'over een aantal papier-
HONKBAL - Wereldkampioen
Cuba zal ook dit jaar acte de pré-
sence geven op de Haarlemse
honkbalweek die van 11 tot 18
augustus gehouden zal worden.
HOCKEY - Het Nederlandse da
mesteam heeft gisteren in Mos
kou met 2-1 gewonnen van de
Russische ploeg.
molens in en rond de Zaanstreek,
waarvan De Eendragt in Wormer
er een was.
Maar terug naar de moderne tijd.
Papierfabriek Van Gelder zit in
serieuze moeilijkheden. Deze da
gen werd bekend, dat het con
cern over het afgelopen jaar een
verlies van 54 miljoen heeft gele
den, 24 miljoen in het eerste, en 30
miljoen in het tweede half
jaar.
En het is nog maar de vraag of er in
deze situatie veel verandering zal
komen. Voor dit jaar en 1981
worden tenminste verliezen ver
wacht die ui de orde van enkele
tientallen miljoenen zullen lig
gen. Pas over twee jaar zou het
dan weer wat beter kunnen
gaan.
Kink
Maar dah moet nog wel alles mee
zitten. Een kleine kink in de ka
bel en een bedrijf met 4600 werk
nemers stort als een kaartenhuis
in elkaar. Zo zei bestuurslid drs.
A1. E. van Veendat vorige week op
een vergadering van obligatie
houders: „We zitten in een zeer
kritische fase met geen garantie
voor een goede afloop".
We schreven het ai: het verschijnsel
„verlies" is het bedrijf niet onbe
kend. Wie de verlies- en winstcij
fers over de afgelopen tien jaar
eens op een rijtje zet, komt tot een
merkwaardige reeks getal
len.
Was er in 1969 nog een winst van
16,2 miljoen gulden, het jaar
daarop werd een verlies van 3,7
miljoen genoteerd. In 1971 nam
het verlies toe tot 8 miljoen, om
een jaar later weer af te nemen tot
8 ton. Nu braken er weer wat vet
tere jaren aan.
X973 leverde 8,1 miljoen gulden
-
De hoofdingang van de papierfabriek van Van Gelder in Velsen Noord.
winst op, en 1974 maar liefst 39
miljoen. Op de jaarvergadering
van mei 1975 zei directeur R.
Sundstrom over het toen lopende
jaar dat het bedrijf „een van de
beste resultaten uit haar geschie
denis kan behalen, al zullen de
cijfers van 1974 niet worden geë
venaard."
Ook het jaarverslag dat even tevo
ren was verschenen, ademde een
positieve gezindheid. Zo schreef
de directie: „De papierprijzen in
Nederland zullen de komende ja
ren verder oplopen. De conjunc
tuurverbetering die in de tweede
helft van dit jaar mag worden
verwacht, heeft waarschijnlijk
onmiddellijk een gunstige in
vloed op de vraag. De uitbreiding
van de produktie kan hiermee
echter geen gelijke tred houden.
De komende jaren zal de vraag
derhalve het aanbod overtref
fen".
Botertje aan de boom dus, en daar
om trof het zeer onaangenaam
dat 1975, een jaar dat over het eer
ste halfjaar nog goed was voor
een winstje van 0,4 miljoen, uit
eindelijk een verlies opleverde
van 25 miljoen gulden.
Een afnemende vraag en moorden
de buitenlandse concurrentie
hadden daar alles mee te maken.
Er moest gedurende 1,5 maand
werktijdverkorting voor het ge
hele personeel worden aange
vraagd. De neergaande lijn maak
te in 1976 een alleen nog maar
scherpere curve naar beneden:
1976 moest met een nadelig saldo
van 38 miljoen gulden worden af
gesloten.
Paniek
Nu dreigde er iets als paniek en
1977 was nog maar enkele weken
oud, toen Van Gelder een pakket
maatregelen aankondigde waar
door 1100 arbeidsplaatsen zou
den moeten verdwijnen. Klappen
vielen met name bij de bedrijven
in Apeldoorn en Rotterdam.
Tot deze maatregelen werd beslo
ten na een aantal uitvoerige stu
dies, waarbij onder meer het
Amerikaanse bureau McKinsey
werd geraadpleegd.Vooral de si
tuatie op de wereldmarkt voor
cellulose bleek oorzaak voor de
ontstane narigheden.
De prijs van deze grondstof was na
de energiecrisis omhooggescho-
ten, en het was voor Van Gelder
nog eens extra nadelig, dat het
bedrijf voor de levering van cel
lulose vrijwel helemaal afhanke
lijk was van Scandinavische le
veranciers.
De grap is namelijk, dat deze fabri
kanten van cellulose zich ook be
zig houden met papierproduktie.
Dat papier wordt tegen afbraak-
prijzen op de markt gebracht, iets
dat gemakkelijk kan, omdat de
prijs van cellulose kunstmatig
hoog wordt gehouden. Vestzak,
broekzak dus.
Kort en goed: ook 1977 bracht ver
lies, en wel 28 miljoen. Nu het
merkwaardige feit, dat in 1978
datzelfde bedrag, 28 miljoen dus,
aan winst werd genoteerd! De in
dat jaar zeer lage prijzen van pulp
en een forse teruggave van teveel
betaalde verontreinigingsheffing
waren hier debet aan.
Het jaarverslag over 1978 schreef
echter: „Als we op korte termijn
de vooruitzichten bezien, dan
moeten we uitgaan van de reali
teit dat er in grote delen van de
Europ/ese papierindustrie nog
steeds een overcapaciteit bestaat.
Een redelijke oplossing voor deze
problemen zal zeker niet voor het
begin van de jaren '80 in zicht
komen".
I Curatele
Het drama van 1979 kennen we in
middels: 54 miljoen verlies, en de
Algemene Bank Nederland
(ABN) heeft het hele bedrijf, ma
chinepark, terreinen, fabrieken,
voorraden en debiteuren in be
heer genomen. Daarmee staat de
Raad van Bestuur van Van Gel
der vrijwel onder curatele: voor
elke beslissing moet toestem
ming bij de bank worden ge
vraagd.
Ontslagen hangen in de lucht: Het
bedrijf in Wormer, waar 400 man
produktiepersoneel werken, zou
wel eens als eerste kunnen vallen.
Juist Wormer, de plaats waar de
eerste molens van Van Gelder
draaiden. Maar voor sentiment is
nu eenmaal geen plaats bij een
miljoenenverlies.
Wat zou men over de toekomst
moeten zeggen? Zeker is, dat Van
Gelder een crisis-gevoelig bedrijf
blijft, vooralsnog. Dat komt niet
alleen door de cellulose-val, >f
door het feit dat er mondiaal een
overproduktie aan papier is. Er
zijn ook de miljoenen verslin
dende investeringen aan water
zuiveringsinstallaties, die aan
steeds hogere eisen moeten vol
doen. Er ligt ook het gegeven dat
het produktieproces van papier
veel energie vraagt, en dus ge
voelig is voor fluctuaties op deze
markt, die, zoals bekend, hevig in
beweging is.
Het bedrijf heeft het in de loop der
jaren gezocht in reorganisaties, in
moderniseringen en een ver
hoogde efficiency. In Renkum
werd vorig jaar nog een uiterst
moderne fabriek voor kranten
papier geopend - een van de
grootste van de wereld, en in ie
der geval de modernste van Eu
ropa.
Met al die maatregelen gepaard,
ging in de loop der jaren een ta
melijk drastisch verlies aan ar
beidsplaatsen gepaard. Het con
cern, dat in 1966 nog 7600 werk
nemers telde, had er in 1970 6500,
in 1974 6000, driejaar later 5600 en
nu dan 4600, een getal waaraan de
komende maanden zonder al te
veel twijfel wel verder geknab
beld zal worden.
Fusie
Naast maatregelen intern heeft het
bedrijf ook extern soelaas ge
zocht voor de zich opstapelende
problemen. In 1971 hing een fusie
met dat andere grote Nederland-
- se papierbedrijf, Koninklijke
Nederlandse Papierfabriek
(KNP) in Maastricht, in de
lucht.
Bij deze fusie zou de kleinere, maar
goed lopende KNP een bod uit
brengen op de aandelen van het
grotere. Het ging echter niet door,
omdat de topmensen van Van
Gelder vonden, dat ze er in het
nieuwe bedrijf te bekaaid zouden
afkomen.
Daarop werd aansluiting gezocht
bij de Amerikaaanse papiergi
gant Crown Zellerbach, een van
de grootste papierfabrikanten ter
wereld, waarmee al samenwer
kingsverbanden bestonden.
Crown Zellerbach mag zich vanaf
begin 1972 de eigenaar noemen
van 50 procent van de aandelen
van Van Gelder. Een heel bezit
inderdaad.
Een goed betaalde opleiding
tot administratief all-rounder, waar vindt u dat?
Wie zijn we?
Shulton b.v. is de Nederlandse vestiging van het dynamische concern
American Cyanamid. We produceren voor diverse Europese markten een breed
assortiment toiletartikelen en cosmetica, waaronder bekende produkten zoals
Old Spice, Desert Flower, Blue Stratos en Breck Shampoo.
Met deze produkten neemt Shulton op de Nederlandse markt een belang
rijke plaatsin.
Wat vragen we?
We vragen een administratief medewerk(st)er die wil worden opgeleid tot
all-rounder. Dit houdt in dat u ingewerkt zult worden in de boekhouding, in kostprijs-
kalkulaties, de voorraadadministratie en in de budgettering, en vervolgens als eerste
assistent van de chef van de afdeling boekhouding zult fungeren.
Bent u ongeveer 25 jaar en heeft u minimaal een vooropleiding gehad op
het niveau Praktijkdiploma Boekhouden? Heeft u MBA of heeft u dit diploma bijna?
Bent u verder goed in Engels en enigszins bekend met computers?
Dan bieden we:
een goed salaris en uitstekende secundaire
arbeidsvoorwaarden, waaronder een
studiekostenregeling.
Interesse? Bel dan
mevr. A. van der Kolk, tel. (071) 76 92 31
om een afspraak te maken voor een
oriënterend gesprek.
Shulton B.V., Rooseveltstraat 49, Leiden.
SHULTON
NEW YORK LONDON PARIS
DAG- en NACHT- TAXISERVICE
Koudekerk a/d Rijn 01714-3687
Alphen a/d Rijn 01720-72966
Ook voor Groepsvervoer Ook ver nieuwen rijbewijs
Tevens autorijschool
