Alle journalisten VS
moeten weg uit Iran
Spanje wil meedoen met sancties NAVO
Artsenstaking
in België
steeds
feller
Stammen willen
heilige oorlog
tegen Russen
BERT LANCE VOOR RECHTER
Russische
troepen
bij grens
met Iran
Regerings
crisis in
IJsland
Optimisme Patriottisch
Front over verkiezingen
Operatie
heeft
Tito niet
geholpen
DINSDAG 15 JANUARI 1980
(Van c
correspondenten)
WASHINGTON, MADRID -
Spanje heeft zich als officieel
neutraal land aangesloten bij te
gen de Sowjet-Unie te treffen
maatregelen van de NAVO-
bondgenoten. Die conclusie mag
worden getrokken uit de ge
meenschappelijke verklaring die
gisteren werd afgelegd na een
bliksembezoek van de Spaanse
premier Suarez aan het Witte
Huis. Aan het slot van een ander
half uur durend gesprek met Gar
ter werd gesteld dat het Westen
zijn solidariteit moet versterken
door co.ncrete maatregelen om de
Sowjet-Unie de consequenties
van zijn optreden in Afghanistan
duidelijk te maken.
Suarez sprak tijdens het haastig
gearrangeerde bezoek met Carter
over Iran, Afghanistan (de „Rus
sische agressie" werd veroor
deeld), het Midden-Oosten, La-
tijns-Amerika en de samenwer
king tussen de VS en Spanje bin
nen het raam van de westelijke
veiligheid. Suarez zou al eerder
naar de VS zijn gekor hij heeft dat
bezoek moeten afzeggen vanwe
ge binnenlandse omstandighe
den en omdat Carter het in Ame
rika zelf ook te druk had.
Volgend jaar loopt de overeen
komst af tussen Spanje en de VS
over het Amerikaanse gebruik
van Spaanse bases. De Spanjaar
den willen voor een verlenging
betere voorwaarden en de rege-
ring-Suarez koestert bovendien
de wens lid te worden van de
NAVO. Politieke waarnemers in
de Amerikaanse hoofdstad heb
ben de indruk dat de VS in NA-
VO-verband zullen aandringen
op een versnelling van de proce
dure die Spanje binnen het
bondgenootschap moet bren
gen.
Afgaande op de verklaringen in
Washington, mag het niet uitge
sloten worden geacht dat de
Spaanse regering is teruggeko
men op zijn besluit om op Spaans
grondgebied geen faciliteiten aan
de Amerikaanse strijdkrachten te
verlenen, wanneer deze in het
Midden-Oosten of Iran zouden
interveniëren. Carter en Suarez
hebben in elk geval besloten tot
veelvuldiger overleg, al hebben
de Amerikanen met geen woord
gerept over het aanbod van Sua
rez om Spanje een brugfunctie te
laten vervullen tussen het geïn
dustrialiseerde Westen en de
Arabische wereld.
De Spaanse socialistische partij
PSOE, die niet ingelicht was over
het bliksembezoek van Suarez
aan Washington, heeft uit protest
zijn delegatie, die een rondreis
door de Verenigde Staten maak
te, meteen naar Madrid terugge
roepen. De socialisten voelen
zich gepasseerd omdat de pre
mier hen niet over zijn reis en het
motief ervan had ingelicht.
KABUL (UPI) - Een Russische
divisie bestaande uit tenmin
ste 10.000 man heeft stellino
gen betrokken langs de grens
tussen Afghanistan en Iran op
schootsafstand van de Iraan-
se olievelden, zo hebben Wes
terse diplomaten gisteren in
Kabul gezegd. Het zou gaan
om de 66-ste Russische gemo
toriseerde infanteriedivisie.
Een Westerse militaire deskun
dige zei dat de troepen geen
defensieve taak hadden om
dat er vanuit Iran geen mili
taire dreiging bestaat. Vol
gens deskundigen zouden de
Russen "ongeveer drie uur"
nodig hebben om de olievel
den te bereiken. De Russi
sche divisie zou aanvankelijk
in en om Herat, een stad nabij
de Iraanse grens, en in Shin-
dand, een luchtmachtbasis
verder naar het zuiden, gele
gen zijn geweest.
De berichten van de westerse
diplomaten in Kabul konden
niet worden bevestigd omdat
alle verbindingen met Herat
zijn verbroken. Westerse cor
respondenten mogen wel
naar andere belangrijke Af
ghaanse steden reizen, maar
binnenlandse vluchten naar
Herat zijn afgelast.
Correspondenten die Afghanis-
ten via Pakistan zijn binnen
gekomen langs de zuidelijke
route door Kandahar, zeiden
dat ze daar géén samentrek
ken van Russische troepen
hadden geconstateerd.
REYKJAVIK (AFP) - Op IJsland
heeft de voorzitter van de conser
vatieve partij, Geir Hallgrimm-
sonn, gisteren zijn opdracht om
een nieuw kabinet te formeren,
teruggegeven.
Volgens voorschriften in de
grondwet zal president Kristian
Eldjarn nu Ludvik Josefsonn,
leider van de linkse1 volksallian
tie, moeten opdragen een nieuwe
regering te vormen.
Hallgrimmsonn heeft de afgelopen
twee weken getracht een rege
ring van nationale eenheid van de
grond te krijgen. Deze pogingen
zijn echter afgestuit op zijn voor
stellen voor een sociaal beleids-
program, die niet de goedkeuring
van de linkse partijen konden
wegdragen. De voorstellen kwa
men neer op een vermindering
van de koopkracht voor alle in
komensgroepen.
In afwachting van een nieuwe rege
ringsploeg neemt een sociaal
democratisch minderheidskabi
net onder leiding van Benedikt
Groendal de lopende zaken waar.
De regeringscrisis duurt nu al
anderhalve maand.
Ook Canada
heeft zijn
Anthony Blunt
OTTAWA, CANADA (AFP) - Hugo
Hambleton, hoogleraar aan de
Laval-universiteit van Quebec,
heeft in een interview met Cana
dese journalisten bekend dat hij
sinds dertig jaar heeft gespio
neerd voor de Sowjet-Unie.
De 57-jarige hoogleraar is ontmas
kerd door de politie, die een kor-
tegolfzender en een dagboek
heeft gevonden waarvan Hamle-
ton zich bediende.
Hij vertelde dat hij vlak na de
Tweede Wereldoorlog door de
Russen was benaderd. In de oor
log heeft hij gevochten in de ran
gen van het 'France Libre' van
generaal De Gaulle. Daarna
werkte hij voor de inlichtingen
dienst van Canada en West-
Duitsland.
BARCELONA Ruim elf uur lang bleef de 35-jarige Ramon Paj ares gisteren op de kabels van een kabelbaan in
ilspark van Barcelona.
vader van vijf kinderen, werkloos en echtgenote in een inrichting, dreigde naar beneden te springen
beneden loodsen
(Van f
correspondent Jan Ger
ritsen)
BRUSSEL - De Belgische artsen
staking wordt feller. Stakende
dokters wijken uit naar het bui
tenland, wachtdiensten worden
verlaten en het publiek begint
geïrriteerd te raken. Een autobus
met artsen die naar Nederland
wilde vertrekken, werd gisteren
met stenen bekogeld. De staken
de medici in de bus moesten door
de politie ontzet worden en me
nige boze demonstrant-patiënt
liep daarbij rake klappen op.
Volgens het Belgisch persbureau
hun patiënten gratis met raad en
daad terzijde staan als protest te
gen de bezuinigingsplannen van
de regering.
TEHERAN (Reuter) - De
revolutionaire raad van
Iran, het hoogste politie
ke orgaan van het land
sinds de revolutie van fe
bruari vorig jaar, heeft
besloten dat alle Ameri
kaanse journalisten het
land op korte termijn
dienen te verlaten.
Dit heeft het officiële persbureau
Pars gisteren bekendgemaakt.
Naar het bureau meldde zou mi
nister Ali Akbar Moinfar van
oliezaken gezegd hebben: "Alle
Amerikaanse correspondenten
worden spoedig Iran uitgezet
omdat zij slecht nieuws gepubli
ceerd hebben"
Het is nog onzeker of de beslissing
alle Amerikaanse journalisten en
correspondenten uit te wijzen,
ook van toepassing is op de niet-
Amerikaanse persmensen, die
voor media uit de Verenigde Sta
ten werken.
n een na de vergadering van de re
volutionaire raad uitgegeven
verklaring stond dat "journalis
ten uit andere landen (dan de
Verenigde Staten) als Groot-Brit-
tannië, West-Duitsland en andere
staten gewaarschuwd zijn dat als
zij in de toekomst de islamitische
revolutie bevooroordeeld bena
deren en het nieuw verminken,
dat ook zij dan onmiddellijk in
kunnen rukken"
Witte huis
Het besluit van Iran betekent in de
eerste plaats dat de Iraniërs geen
kennis zullen nemen van de
'rampzalige weerslag' die de gij
zelingsaffaire op hun eigen land
heeft, verklaarde gisteravond de
perschef van het Witte Huis, Jody
Powell.
Dreigement
Iran heeft gedreigd de olieleveran
ties te stoppen aan landen die de
Amerikaanse economische en
politieke maatregelen tegen Iran
steunen. Washington had be
vriende landen opgeroepen tot
"betekenisvolle maatregelen"
tegen Iran, nadat de Sowjet-Unie
in de Veiligheidsraad met een ve
to economische sancties van de
Verenigde Naties tegen Iran tor
pedeerde.
kn^e^" AMSTERDAM (ANP) - De Zanu
kenburg t
zo aan opvordering door het mi
nisterie van volksgezondheid,
dat controleert of de stakers nog
wel minimale wachtdiensten
handhaven. Afgelopen weekein
de werden 30 dokters in Brussel
en Wallonië door het ministerie
tot werken gedwongen.
De stakende tandartsen in Brussel
en andere belangrijke centra
hebben hun wachtdiensten op
geheven. De ziekenhuizen in
Brussel en sommige Waalse ste
den zijn overvol met patiënten
die soms voor een kleinigheidje
en zelfs tegen hun zin door de
I dokters in hun ziekbed worden
gehouden. Maar volgens het mi
nisterie van volksgezondheid is
er nog steeds geen sprake van een
noodsituatie en zijn er nog vol
doende vrije bedden beschik
baar.
Drie politieke partijen - de Vlaamse
christen-democraten en de
Vlaamse en Waalse socialisten -
hebben de artsenstaking gisteren
voor het eerst veroordeeld. Voor
de zieken in Antwerpen was er
gisteren een prettig bericht: de 78
plaatselijke huisartsen zullen
Nieuwe minister
(van Joshua Nkomo), die teza
men het Patriottisch Front vor
men, gaan elk met een eigen lijst
de verkiezingen in die eind fe
bruari in Zimbabwe-Rhodesië
worden gehouden. Na de verkie
zingen zullen de beide vleugels
van het Patriottisch Front een re
gering vormen, waarin de vleugel
die de meeste van de 80 zetels
heeft behaald de belangrijkste
posten zal krijgen. Op die manier
kunnen de verkiezingen een op
lossing bieden voor de kwestie
van het leiderschap binnen het
Front. Dit zei Didymus Mutasa
van de Zanu gisteren op een
persconferentie in Amsterdam.
Mutasa, die vergezeld was van Za-
pu-vertegenwoordiger Varske,
verklaarde te verwachten dat het
Patriottisch Front de verkiezin
gen met overweldigende meer
derheid zal winnen. Op een vraag
hoeveel zetels de partij van bis
schop Musorewa volgens hem
zou gaan halen, zei hij "geen", om
daar later aan toe te voegen dat de
partij van Musorewa hoogstens
tien zetels zou halen.
Op de persconferentie, gingen Mu
tasa en Varske in op de proble
men van het Patriottisch Front
bij de verkiezingscampagne.
Naast financiële problemen heeft
het Patriottisch Front te kampen
met tegenwerking van de Engel
se functionarissen in Zimbabwe-
Rhodesië, aldus Mutasa. De
komst van kaderleden naar Sa
lisbury wordt aanzienlijk ver
traagd en in invoer van verkie
zingsmateriaal wordt bemoei
lijkt. Over kantoorbehoeften die
vanuit Maputa naar Salisbury,
worden overgebracht, moet veel
invoerrecht worden betaald.
De beide vertegenwoordigers van
het Patriottisch Front leverden
kritiek op de aanwezigheid van
Zuidafrikaanse troepen in Zim
babwe-Rhodesië en het feit dat
de hulptroepen van bisschop De I
Muzorewa veel vrijheid van han- zor
delen krijgen. Kritiek hadden ze
ook op het Engelse besluit
slechts 10.000 vluchtelingen per
week toestemming te geven te
rug te keren. "Iedereen moet vóór
de verkiezingen worden gehou
den de mogelijkheid hebben naar
Zimbabwe Rhodesie terug te ke-
Waarnemers in New York verwach
ten dat de Verenigdé Staten, ge
steund door de stemverhoudin
gen in de Veiligheidsraad, de
Iran-kwestie op de agenda van de
Algemene Vergadering van de
VN zal proberen te krijgen. Iran
blijft echter doof voor elke VN-
uitspraak. Minister van buiten
landse zaken Ghotbzadeh zei gis
teren, dat de gegijzelden in de
Amerikaanse ambassade daar
desnoods "eeuwig" zullen blij
ven, wanneer Washington er niet
voor zorgt dat de sjah, die in Pa
nama verblijft, aan Iran wordt
uitgeleverd.
Blokkade
regering is vooral be
zorgd over een dreigende
vlootblok'kade van de Straat van
Hormuz, die de Perzische Golf
met de Indische Oceaan ver
bindt. De Amerikaanse vloot in
de Indische Oceaan is versterkt,
terwijl Britse regering Washing
ton heeft aangeboden vlooteen-
heden naar de wateren rond Iran
te zenden.
In de bergen aan de grens met Pakistan vormen de guerrilla's zich tot
een leger, dat het hoofd moet bieden aan de Sowjetrussische troepen. Aan
de andere katit. in Pakistan, hebben bergstammen opgeroepen tot een
heilige oorlog tegen het Rode Leger
PESHAWAR/MOSKOU (Reuter
DPA) - De Pathan bergstammen
in Pakistan hebben president
Zia-ul-Haq gevraagd de Sowjet-
Unie in Afghanistan de heilige
oorlog te verklaren. Volgens een
leider van de Afghaanse opstan
delingen wordt zijn land "het
Vietnam van de Russen"
De Pakistaanse stammen deden
het beroep op generaal Zia uit
naam van hun broeders in Af
ghanistan wier strijd tegen de re
gering de aanleiding was voor de
Russische inmenging in Kabul.
Stamhoofden kwamen in Pes
hawar bijeen te ere van generaal
Zia. De Pakistaanse leider brengt
een bezoek aan het grensgebied
en inspecteert militaire campe-
menten om de nationale eenheid
te versterken en de stammen te
verzekeren dat de regering
daadwerkelijk stappen onder
neemt tegen de dreiging van de
Sowjet-Unie.
Generaal Zia ging niet in op het
verzoek van de stamhoofden
maar maande hen tot geduld. Hij
zei de gevoelens en de geest ach
ter het verzoek te begrijpen. Vol
gens westerse diplomaten doet
de Pakistaanse regering haar ui
terste best de Sowjet-Unie niet te
provoceren. Dit land heeft Pakis
tan ervan beschuldigd de Af
ghaanse opstandelingen te steu
nen. Generaal Zia ontkende ten
stelligste dat zijn regering de re-
Politie-agent
bij aanslag
omgekomen
MADRID - De 42-jarige guardia ci
vil Francisco Moya Jimenez is
gisteren in het Baskische dorp
Orio door een aanslag om het le
ven gekomen. De politieagent
dronk een kop koffie in een café
op nog geen 300 meter afstand
van het politiebureau toen drie
mannen, gewapend met mitrail
leurs, enkele salvo's losten. On
middellijk na de aanslag vlucht
ten de daders in een gereed
staande auto in de richting van
Frankrijk.
Op de plaats van het misdrijf is een
aantal kogelhulzen gevonden van
het type "parabellum, 9mm", de
munitiesoort die de radicale Bas
kische afscheidingsbeweging
ETA-Militar gewoonlijk ge
bruikt.
De vermoorde politieagent had de
laatste maanden herhaaldelijk
bedreigingen ontvangen. Vol
gens zijn collega's heeft Moya
Jimenez onder druk van deze be
dreigingen enige tijd geleden een
flat gekocht buiten het Basken
land.
bellen bewapent en opleidt. De
beschuldiging is volledig zonder
grond en boosaardig, aldus de
Pakistaanse leider. Hij moest
echter toegeven dat zijn regering
niet overal in het grensgebied
controle kan uitoefenen. Uit zijn
woorden geen land in deze we
reld kan elke meter van zijn grens
verzegelen" kan worden opge
maakt dat Afghaanse rebellen
vanuit Pakistaans grondgebied
opereren.
Volgens generaal Zia verleent zijn
land humanitaire hulp aan de
420.000 Afghaanse vluchtelingen.
"Zij zijn niet gekomen voor een
vakantie. Zij zijn gekomen omdat
hun levens, hun eer en hun bezit
tingen in gevaar zijn, en hun met
geweld een ideologie wordt op
gedrongen die in strijd is met hun
geloof, hun aard en hun tradi
ties", aldus de Pakistaanse leider
Volgens berichten wordt er ge
vochten tussen opstandelingen
en Russische parachutisten in
Baricot dicht bij de grens met
Pakistan. Een woordvoerder van
de rebellen in Peshawar zei dat 80
Russische soldaten zijn gedood
tijdens de gevechten in de afge
lopen twee dagen.
ROME (UPI) - Italië':
nister van buitenlandse zaken
werd gisteren Attilio Ruffini, die ATLANTA, GEORGIA (UPI) - In
al eerder ministersfuncties (ver
voer en ondeiwijs) vervulde in
vorige christendemocratische
regeringen. De 54-jarige Ruffini
volgt de zaterdag om gezond
heidsredenen afgetreden Franco
Maria Malfatti (52) op.
Atlanta in Georgia is gisteren het
proces begonnen tegen Bert
Lance, de voormalige bankier die
gedurende negen maanden pre
sident Carters directeur van be
grotingen was en toen moest af-
n Atlanta worden Lance en drie
mede-beklaagden beschuldigd
van het onder vals voorwendsel
overreden van 41 banken hen,
hun familie en vrienden over een
Lance, oud-president-directeur
van de National Bank of Georgia
en de Calhoun First National
Bank, wordt ook gegoochel met
geld van de bank en het verstrek
ken van onjuiste gegevens aan
banken ten laste gelegd.
Hij zou een gevangenisstraf van 95
jaar en boetes ter hoogte van
115.000 dollar kunnen krijgen als
hij op alle 22 punten van de aan
klacht tegen zijn persoon schul
dig zou worden bevonden.
BELGRADO (UPI) - De opera
tie aan de bloedvaten in het
linkerbeen, die president Tito
van Joegoslavië zondag heeft
ondergaan, heeft niet het ge
wenste resultaat gehad, aldus
een officiële bekendmaking
in Belgrado. Volgens deze
bekendmaking is Tito's alge
hele situatie goed en herstelt
hij normaal van de operatie.
Maar 'ondanks een tijdelijke
verbetering is het gewenste
resultaat niet bereikt', aldus
het communiqué.
Uit de bekendmaking blijkt
niet welke verdere behande
ling nu voor Tito nodig wordt
geacht. Over de operatie zelf
zijn geen bijzonderheden
meegedeeld, maar uit goede
bron is vernomen dat een deel
van de bloedvaten in het been
door kunstaderen is vervan
gen. Volgens sommige spe
culaties kan amputatie nodig
zijn als de chirurgische in
greep heeft gefaald.
De Oostenrijkse minister van
defensie, Otto Roesch, heeft
gisteren in een interview met
het Weense dagblad 'Die
Pres.se' gezegd dat Russisch
militair ingrijpen in Joego
slavië na Tito 'zeer onwaar
schijnlijk' is.
Roesch noemde recente berich
ten als zouden de Russen hun
leger in Tsjechoslowakijc
onlangs hebben versterkt,
'bezijden de waarheid'.