Wekelijks worden in museum
heilige geesten opgeroepen
Didi Thurau zorgt
nog vóór seizoen
al voor problemen
oubliek
Belgen niet bij Oranje
Leidse ploeg
blijft leider
in zaalstrijd
flBBEEÖB
Gamelanmuziek hee ft haar eigen bekoring
V riesekoop
bij de
'top-twaalf
DINSDAG 15 JANUARI 1980
PAGINA 15
door
Sjak
Jansen
Er gaat geen doordeweekse dag voorbij, of ik ben in
de stad en regio wel op zoek naar mensen en dingen
voor deze rubriek. Tips en wensen voor'Publiek' kunt
u 's middags tussen één en twee uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 215. Schrijven mag natuurlijk
ook.
Rijn
met de
Zilveren
Pepermolen:
"Opgegeten
heeft
de
jury
het niet,
wel van
geproefd".
Zilveren Pepermolen voor de
Leidse dieetkok Cor van Rijn
JfJe moet daar natuurlijk niet met een prakkie wortelen en doperw
ten komen aanzetten zegt de Leidse dieetkok Cor van Rijn over
de Horecava, een horecabeurs in Amsterdam alwaar hij eind
vorige week de Zilveren Pepermolen in de wacht sleepte.
Die pepermolen stond model voor de hoogste eer die te behalen viel
in de dieetklasse. waarin zo'n honderd dieetkoks met elkaar de
strijd aanbonden. Eénendertigjarige Cor van Rijn kwam uitein
delijk als eerste uit de bus.
Een prestatie die hij had geleverd allerminst met een prakkie penen
en doperwtjes. Wat hij wel 'voorschotelde had daarentegen veel
weg van een culinair hoogstandje. Ga maar na: een heldere kalfs
soep, kipromantiek metjachtsaus,een brocolibal (een met brocoh
gevulde tomaat zonder pitten) met venkelsalade, gekookte aard
appelen en een oranjetaart toe.
„Nee, opgegeten heeft de jury dat niet", aldus Van Rijn. .Ze hebben
er wel van geproefd." Het aardige in het dieetkokkerellen is vol
gens de Leidenaar toch iets lekkers te bereidenondanks alle
beperkingen die je als kok hebt. ,Mag iemand geen zout hebben,
dan compenseer je dat met kruiden. En moet iemand een eiwi-
tarme tomatensoep hebben, nou dat compenseer je dat met iets
anders."
„Ach ja", zegt de bewoner van de Leidse Besjeslaan „Iemand die
daar voor een maag- of darmoperatie ligt, die wil met de kerst
toch ook iets lekkers eten. Gelukkig kan dat. En gelukkig is dat
voor ons in Verreweg de meeste gevallen uitvoerbaar
De pan uit swingen doen die klanken niet, maar
gamelanmuziek hoeft dat ook helemaal niet: zij
heeft zo haar eigen bekoring. Al is bijvoorbeeld
elke noot je wereldvreemd, dan nog kun je op
een bevredigende manier gamelanmuziek ma
ken.
En dat is niet de enige prae. „Zeker niet", knikt VVoubruggenaar
J. C. Anseaux. „Het heeft ook veel met Indonesië te maken, het
heeft die band nog. Maar het allerleukste van gamelan is toch
wel het teamwork, vind ik."
Samen met zijn echtgenote maakt
Anseaux deel uit van éen van de
twee teams, die wekelijks (op
maandag- en dinsdagavond) in
het Leidse museum voor Vol
kenkunde aan de Steenstraat bij
eenkomen om onder leiding van
een docent te spelen op het daar
aanwezige gamelanorkest.
Charme
Anseaux staat op zo'n avond te po
pelen om te beginnen. „Het is ook
zo relaxend", merkt hij op. „Dat
teamwork geeft er zo'n enorme
charme aan. Het typische bij ga
melan is ook dat er geen dirigent
is, die de zaak bij elkaar houdt.
Dat doen wij zelf door voortdu
rend goed naar elkaar te luiste-
Vandaar ook volgens Anseaux dat
er bij gamelan een zekere ruimte
voor improvisatie is. „Het heeft
iets weg van zigeunermuziek",
stelt hij dan ook. „Maar van oor
sprong is het een ritueel gebeu
ren. Je roept er de heilige geesten
mee op. Niet dat ik daar bijster
veel fiducie in heb."
Terwijl Anseaux dit zegt, maken de
tien andere aanwezigen zich ge
reed o"m met musiceren te begin
nen. Stuk voor stuk doen ze de
schoenen uit. Je begaat namelijk
een zonde wanneer je het game
lanorkest met schoeisel aan be
treedt: gamelan is immers heilig.
Hoed af
Dat is tevens de reden waarom je
nooit en te nimmer over de tien
tallen muziekinstrumenten mag
heen stappen, zoals menige Ja
vaan in vroeger tijden somtijds
deed en derhalve prompt vergif
fenis kon gaan vragen aan desbe
treffende geesten.
'Anseaux zegt voor die regels wel
enig begrip te kunnen opbren
gen. „Het is hetzelfde als dat je je
hoed afneemt, wanneer je de kerk
binnengaat", bagatelliseert hij.
Om het mysterieuze dat aan game
lan kleeft, even te laten voor wat
het is, en op de muziek zelf terug
te komen, zegt Anseaux: „De
toonladder is gans anders bij ga
melanmuziek."
Twee toonladders
„Wat het nog gekker maakt, is dat
we met twee verschillende toon
ladders van doen hebben. Van-
r Prof. Anseaux (geheel rechtsaan het musiceren: "Het allerleukste i
i gamelan is teamwork"
daar dat het zingen erbij voor ons
Nederlanders zo moeilijk is. Las
tig te leren ook. Liefst zou je ook
het Javaans moeten kennen", al
dus Anseaux, die overigens der
mate bezeten ^s van gamelan dat
hij ook wekelijks bij een game
langezelschap in Den Haag acte
de presence geeft.
Logisch dat Anseaux (werkzaam
aan de Leidse universiteit als pro
fessor in de taalkunde van Indo-
sië en Oceanië) destijds zeer in
i nopjes was, toen het Leidse
jr Volkenkunde de
beschikking kreeg over een fraai
gamelanorkest.
Kleermakerszit
De Woubruggenaar geeft toe dat
deze muziek, die vooral op Java
wordt gemaakt als begeleiding
van dansen en wajangvoorstel-
lingen, typisch iets is voor de
liefhebber. „Je moet er de tijd
voor nemen om gamelanmuziek
te kunnen waarderen", zegt hij
en terwijl hij zich in kleerma
kerszit achter de gongen zet.
Niet al te lang er na is men vol ijve
bezig de heilige geesten op te
roepen. Maar welke geesten het
precies waren? Ik heb niet de e
gehad.
(Van onze sportredactie)
ANTWERPEN (GPD) - Nog voor het wielerseizoen op de
weg officieel is geopend, beleeft de internationale be
roepssector zijn eerste grote strijd: die tussen Dietrich
(„Didi") Thurau en de Belgisch sponsor IJsboerke. Zoals
het ernaar uitziet, belooft de rechter eraan te pas te zullen
komen. Zekerheid daarover is er morgen, wanneer de
door ijsverkoop miljonair geworden Staf Janssens in
Antwerpen zijn ploeg voor het nieuwe seizoen voor
stelt.
Wanneer Didi Thurau bij die gele
genheid niet verschijnt, start er
een próces tegen hem wegens
contractbreuk. „En daar zal het
wel op uitdraaien", zegt ploeglei
der Willy Jossart. „Ik zie het nog
niet gebeuren dat Thurau er mor
gen bij is". Vandaar dat de juri
disch adviseur van de firma, de
advocaat Victor van Sande, de
ploegintroductie voor pers en of
ficials gaat bijwonen om uitleg te
geven bij het ongetwijfeld
boeiendste aspect van de bijeen
komst: het ontbreken van Didi
Thurau, die op vakantie is gegaan
na een kort verblijf (een week) in
het trainingskamp van de nieuwe
wielerformatie Puch waarvoor
hij komend seizoen wil ijden. En
rond die overeenkomst draait een
nu ai maanden durende strijd
waarmee de blonde Westduitse
wielerheld in de zoveelste
conflictsituatie belandde sinds
zijn roem steeg als gevolg van 15
dagen gele trui in de Tour de
France 1977.
Geld
Vanaf die tijd, jaagt „Der Didi" met
succes op geld, maar met de
overwinningen zit het tegen. Hij
is weerstanden gaan oproepen bij
ploegleiders en collega profren-
ners, die hem als uiterst verve
lend ervaarden. Het feit dat hij
organisatoren zo ver kreeg dat ze
het geld per pak naar hem brach
ten (in Duitse zesdaagsen bij
voorbeeld liep zijn gage op tot
8000 mark per dag), ondergroef
zijn populariteit nog meer.
Gelokt door wat „het grote geld"
heet, bracht Thurau zich voor het
eerst meteen na zijn succesvolle
Tour de France van 1977 in op
spraak. Hij vertrok op een weinig
hoffelijke manier bij ploegleider
Peter Post, die ziedend raakte
over de handelwijze van Thurau.
Ook al, omdat hij de hoog ge
waardeerde verzorger Ruud
Bakker meenam a.ls zijn per
soonlijke soigneur. Voor goed
overleg had Thurau geen tijd en
moeite genomen.
Behalve Post, kreeg hij ook alle
Raleigh-renners tegen zich, want
die zagen met het vertrek van
Thurau een belangrijke bron van
inkomsten voor de gezamenlijke
prijzenpot verdwijnen. Terwijl zij
nota bene zware inspanningen
geleverd hadden om Thurau zo
lang mogelijk in de gele trui te
houden en zo meehielpen zijn
marktwaarde op te schroeven!
De Belgische sponsor naar wie hij
overstapte, beleefde weinig
vreugde aan Thurau. Hij won
slechts één koers van betekenis,
de semi-klassieker „Kampioen
schap van Zürich". Zijn tweede
jaar was eveneens slecht, on
danks zijn eerste plaats in de
klassieker Luik-Bastenaken-
Luik.
Gedurende het afgelopen seizoen
raakte Thurau in voortduring in
botsing met zijn bazen.
Ondanks alle narigheid, en on
danks alle gebrek aan daverende
resultaten, werd de overeen
komst die afliep verlengd.
Banbloek
Daarna verslechterde de verstand
houding weer zodanig dag geld
schieter Staf Janssens de
banvloek uitspraak: „Die komt er
bij mij niet meer in. Als ik gehou
den word aan het contract en ik
Thurau moet betalen, dan zal ik
hem slechts inzetten bij kermis-
koersen rond de kerktoren"
Daarna ging Staf Janssens wat
economischer redeneren: Thu
rau kon zich vrijkopen, voor een
bedrag van ongeveer twee ton.
Over dat onderwerp voerde Thurau
eind december een gesprek met
de Belgische sponsor. Hij deed
dat in aanwezigheid van Sjoerd
de Vries en Rudi Altig, de twee
ploegleiders van zijn nieuwe
werkgever. „Om hoeveel geld het
gaat, zeg ik niet", aldus Sjoerd de
Vries, een Fries die zich in de ja
ren '50 als beroepsrenner in
Frankrijk vestigde en daar bleef.
„Het enige wat ik ervan wil zeg
gen, is dat Thurau nog al schrok
van dat bedrag".
Op 28 december kreeg de Belgische
firma een aangetekend schrijven,
waarin Thurau liet weten dat hij
na 1 januari niet meer voor deze
ploeg wilde koersen. Zijn motief:
„Als renner van de eerste catego
rie (een onderscheiding van de
internationale federatie UCI voor
alle toprenners, red.) kan ik niet
accepteren dat ik slechts in crite
ria mag starten". En vervolgens
werkte Thurau alle plannen voor
dit seizoen uit met zijn nieuwe
bazen.
Vanuit Frankrijk zijn er intussen
berichten doorgedruppeld dat
„Der Didi" zich na het verblijf in
het trainingskamp nogal laat-
Didi Thurau,
dunkend heeft uitgelaten over
zijn nieuwe ploegmaats: op Joa-
quim Agostinho en Jostcin Wil-
stelletje onbeteke-
en. Vandaar dat er
e wordt gehouden
iu, uit onvrede over de
an zijn Franse ploeg,
snog in Antwerpen op-
nende Fra
rekening i
dat Thurai
morgen e
99
ZEIST (GPD) - De Belgische voet
balbond heeft er bij de UEFA op
aangedrongen tijdens het Euro
pese kampioenschap voetbal niet
in een poule met Oranje te wor
den ingedeeld. De Belgen moti
veerden hun verzoek met de op
merking dat ze het in het verle
den al te vaak tegen Nederland
hebben moeten opnemen.
Hoewel reglementair morgen in
Rome een vrije loting dient plaats
te vinden, is de kans niet uitgeslo
ten dat de Europese voetbalbe
weging (UEFA) er toe overgaat
een aantal landen te plaatsen. Dit
op verzoek van Nederland, West-
Duitsland en Italië, die redeneren
dat een situatie waarin de sterk
ste landen in één poule zouden
worden ondergebracht, dient te
worden voorkomen.
Bij de loting is Nederland verte
genwoordigd door KNVB-voor-
zittei Meuleman, Jan Huybregts,
alsmede Choufoer. Van Praag en
Van Zanten. Bij die gelegenheid
zal de Nederlandse delegatie te
vens aandringen op spoedige be
handeling van de zaak-LIng. Do
Ajacied werd op woensdag 21
november in Leipzig tegen de
DDR van het veld gestuurd.
Bondscoach Jan Zwartkruis heeft
op dit verzoek aangedrongen,
omdat hij niet weet of hij Ling al
dan niet moet selecteren voor
Spanje zolang diens straf niet
vaststaat. Het lijkt niettemin uit
gesloten dat de tuchtcommissie
van de UEFA de zaak-Ling eer
der behandelt dan op 31 janua-
hij inderdaad wegblijft, schake
len we meteen de rechter in. Niet
dat we Thurau zo graag terug in
de ploeg hebben, maar om hem te
laten voelen dat hij niet zo met
ons kan sollen als hij nu doet. Het
gaat erom dat hij naar onze me
ning een wettelijk sluitende
overeenkomst niet respecteert.
En dat vinden
baar".
KATWIJK - Veel mensen zullen
zich gisteravond in de Katwijkse
Cleijn Duin hal bij het hoofdklas
se zaalvoetbalduel EKL Boys-De
Taverne (3-5) hebben afgevraagd
of hun soms de eer was toebe
deeld van het bijwonen van de
eerste zaalvoetbalwedstrijd met
veldvoetbal spelregels. Oorzaak
van de verbijstering op de tribu
ne was het lakonieke optreden
van scheidsrechter Van Rij, die
het té harde spel niet bestrafte.
Zonder dat de wedstrijd echt uit
de hand liep, ging de leidsman
voorbij aan een belangrijke spel
regel (geen lichamelijk contact),
die het zaalvoetbal vaak juist zo
leuk maakt. Koploper De Taver
ne en vooral de Katwijkse thuis-
DEN HAAG (ANP) - Bettine Vne-
sekoop zal uitkomen in het na
tionale tafeltennisteam, dat op 17
januari in Dudelange aantreedt
tegen Luxemburg in de wedstrijd
voor de Europese eerste divisie.
De nationale kampioene zal wor
den vergezeld door e<_ n drietal
spelers: Rene Hijne, Ron en Jaap
van Spapje en coach Bert
Schoofs.
Vriesekoop is tevens uitgenodigd
deel te nemen aan het jaarlijkse
toptwaalftoernooi, dat op 1.2 en 3
februari in Munchen wordt ge
houden. Aan dat evenement ne
men de beste twaalf spelers en
speelsters van Europa deel.
Bettine Vriesekoop zal het moeten
opnemen tegen J ill Hammersley
(Gbr), Ann-Chnstin Hell man
(Zwb), titelhoucLter Gabriella
Szabo (Hon), Valentina Popova
(Sow), Zsuzsa oiah (Hon),
Gordana Perkuchin (Joe), Uona
Uhlikova (Tsj), Maria Alexandiu
(Roe). Europees kampioene Ju
dith Magos (Hon), Erzebet Pala-
tinus (Joe)en Ursula Hirchmuller
(Wdl).
ploeg vonden het best en maakte
dan ook gretig gebruik van de ge
geven vrijheid.'
In de beginfase toonden de Katwij-
kers zich veel actiever dan de
Leidse ploeg. Het team creëerde
ook een overwicht Verder dan
een schot van Pim van der Meer,
dat via de binnenkant van de paal
uit het doel verdween, kwamen
de Katwijkers echter niet. Het
was dan ook verrassend dat niet
de thuisploeg maar de Leidse
koploper de score opende. In de
9e minuut stuurde Ton Kam-
phues' W i m Oppelaar weg, die een
overtreding maakte tegenover
Wim de Roo, maar niet werd af
gefloten en hierdoor ongehin
derd op goalie Cees van der Steen
kon afgaan om vervolgens 0-1 te
scoren. Nadat eerst Sjaak Matters
voor EKL Boys nog een goede
kans had gemist, schoot George
Moesman vijf minuten voor de
pauze op schitterende wijze de
verdiende gelijkmaker in: 1-1.
Hoewel Pim van der Meer nog
wel op het houtwerk knalde werd
de stand in de eerste rondgang
niet meer aangetast. In het twee
de speelpart moest de Leidse
ploeg het al snel stellen zonder
Ruud de Groot, die na een over
treding van Sjaak Matters met
een blessure tijdelijk moest uit
vallen. De terechte penalty die na
een kwartier aan de Leidenaars
werd toegekend (Oppelaar be
nutte: 1-2) bracht de ommekeer
in de wedstrijd. Binnen enkele
minuten zorgden Benny Heems
kerk en Ton Kampheus voor 1-4.
Via een steenhard schot van Pim
van der Meer en een schuiver van
Gijs Collé kwamen de Boys ech
ter weer geheel terug in de race:
3-4. Pim van der Meer kwam
hierna nog oog in oog te staan met
keeper Wim Eradus maar wist de
gelijkmaker niet op z»jn naam te
brengen. Wim Oppelaar schoot
de koploper vlak voor tijd in vei
lige haven: 3-5.
FRED SEGAAR
WASSENAAR - Tweedeklasser
Blauw Zwart speelt morgen een
oefenwedstrijd tegen de eredivi
sieclub FC Den Haag. Het duel
wordt gespeeld op het terrein van
de Wassenaarse voetbalclub. Om
7.00 uur wordt begonnen.