„Dialoog is
beste weg
Corruptie in Venezuela
Corruptie in Tsj.Slowakije
Gevaarlijke misverstanden
Egyptische
ambassadeur
in Israël:
J J
ZATERDAG 12 JANUARI 1980
ASSOEAN - „Er zal geen
algehele normalisering
van betrekkingen tus
sen Israël en Egypte
komen als er geen echte
vooruitgang wordt ge
boekt bij de autono-
miebesprekingen". De
eerste ambassadeur
van Egypte in Tel Aviv,
Saad Murtaba (57),
windt er geen doekjes
om.
Anders dan zijn collega Ben
Elissar, de aanstaande Israë
lische ambassadeur in Cairo,
lijkt Murtaba niet of nauwe
lijks emotioneel bij zijn be
noeming betrokken. „Het is
met een diplomaat in zekere
zin als met een soldaat. Hij
dient de belangen van zijn
land waar dat nodig is, voor
Egypte en de Arabische
broeders. Ik ben een realist.
Ik geloof dat een dialoog de
beste weg is om de belangen
van Egypte en de Arabieren te
dienen"
t Saad Murtaba
De
aam Saad Murtaba was tot
i week geleden niet alleen
in Israël, maar ook in Cairo
vrijwel een onbekende.
Hoofd van de persafdeling in
Cairo, maar voor journalisten
nauwelijks bereikbaar, en
voormalig ambassadeur in
Marokko. Het schijnt dat
Murtaba, voor wie de benoe
ming als een donderslag bij
heldere hemel kwam, van Is
raël niet veel méér weet dan
dat het bestaat. Hij is tot dus
ver nog nimmer bij contacten
en onderhandelingen met Is
raël betrokken geweest, en Is
raëlische journalisten in As-
soean, die met hem hebben
kennis gemaakt, waren ver
baasd over zijn buitengewoon
Murtaba vertegenwoordigt de
harde lijn van zijn superieu
ren op het ministerie van bui
tenlandse zaken, die niet al
tijd door president Sadat
wordt overgenomen. Over het
hoofd van zijn ministerie
heen neemt Sadat soms be
sluiten samen met Begin die
regelrecht ingaan wat een
man als minister Ghali zegt.
Maar de lijn van buitenlandse
zaken is: zonder Israëlische
concessies geen echte vrede
met Egypte. Ondanks het be
staan van ambassades eerder
een toestand van geen oorlog
en geen vrede.
Op 26 februari zal Murtaba naar
Tel Aviv reizen. Volgens het
Israëlische ministerie van
buitenlandse zaken zullen
echter de ambassades al op 26
januari worden geopend.
Klopt dat? Murtaba: „Er is
overeengekomen dat de am
bassades niet later dan 26 fe
bruari opengaan. Het kan dus
eerder, maar dat hoeft
niet".
- U zegt geen volledige en nor
male betrekkingen zonder
autonomie. Maar er zit geen
schot in omdat de Palestijnen
niet meedoen.
„De Palestijnen doen niet mee
omdat er geen schot in
zit".
- Bent u van plan vanuit Tel
Aviv met de Palestijnen con
tact op te nemen?
,Nee. De bezette gebieden zijn
geen deel van Israël, maar als
zij mij willen zien dan zal ik
een gesprek met Arabische
broeders niet weigeren".
- Het lijkt alleszins reëel om te
veronderstellen dat er geen
overeenstemming bereikt zal
worden als de streefdatum
voor de vrede in mei bereikt
is. Wat zal Egypte dan
doen?
„Wat kunnen we doen, moeten
we soms oorlog voeren? Of
zullen de Verenigde Staten in
een verkiezingsjaar Israël on
der druk zetten? Dat is wat er
moet gebeuren: Amerika en
Europa moeten Israël onder
druk zetten. Maar ik ben van
nature een optimist. Mis
schien dat de huidige ont
wikkelingen in het Midden-
Oosten de Israëli's tot de ge
dachte brengen dat zij con
cessies moeten doen. En an
ders zullen wij naar andere al
ternatieven zoeken. Mis
schien Genève of de Verenig
de Naties, of iets anders. In
ieder geval: volledige norma
lisering van de betrekkingen
is alleen mogelijk naarmate
de autonomieonderhande-
lingen vorderen met onze Is
raëlische vrienden... eh bu-
- Vrienden of buren?
„Buren". Er is bij de normalise
ring geen haast. Er staat in het
vredesverdrag dat onderhan
delingen over een handels
verdrag en een luchtvaart-
overeenkomst een halfjaar na
het begin van de normalise
ring moeten beginnen".
- Maar gaan de grenzen, die Be
gin en Sadat al in mei van het
vorig jaar open hebben ver
klaard, nu echt open op 26 ja
nuari?
,Het is nog te vroeg om daar iets
van te zeggen".
- U zei zoéven dat Israël onder
de dwang van de huidige
ontwikkelingen in het Mid
den-Oosten wellicht conces
sies zal gaan doen. Het tegen
overgestelde lijkt mij waar
schijnlijker.
.Dat is ook mogelijk, maar ik
zei u al: ik ben een opti
mist".
- Een ander onderwerp. Weet u
iets van zionisme af?
„Ik heb er boeken over gelezen.
Ik heb dinsdag met premier
Begin kennis gemaakt. Hij
heeft me toegezegd mij te
helpen om mijn missie te ver
gemakkelijken".
Maar is zionisme voor u, als
Egyptenaar, niet een bittere
pil om te slikken?
„Niet wij moeten die pil slik
ken. maar de Israëli's. Wij
hebben er geen bezwaar te
gen dat het joodse volk in het
land woont. Maar tegen ex
pansie zeggen we „nee". We
slikken wat we willen slikken
- niet meer en niet min
der".
- Uw benoeming in Israël heeft
wellicht een verdere ver
slechtering tot gevolg met de
Arabische wereld. Met name
de betrekkingen met Saoedi-
Arabië zijn buitengewoon
slecht. Is een Arabische boy
cot voor iemand als u, die
voor de Arabische zaak en
eenheid jaren heeft gewerkt,
niet frustrerend?
„De contacten tussen Egypte en
de Arabische wereld zijn niet
verbroken. De betrekkingen
tussen de volkeren gaan door.
Wij voelen ons niet geïso
leerd. Ook zij willen vrede
sluiten, maar ze zijn het niet
met onze tactiek eens. Saoedi-
Arabië is niet vijandig. Zy
hebben alleen het vredesver
drag niet begrepen. Wij stel
len ons echter niet vijandig op
tegen Saoedi-Arabie".
- Maar Saoedi-Arabië wel te
genover u. Koning Chaled
heeft vorige week tegen de
vroegere Amerikaanse am
bassadeur in Cairo, Herman
Eilst, gezegd dat hij Sadat's
hoofd wil zien rollen.
„Ik heb het u al gezegd: ik dien
de belangen van Egypte en de
Arabieren, zelfs als ze mijn
hoofd willen zien rollen. Ik
ben alleen maar ambassa
deur, geen god".
JAAP VAN WESEL
CARACAS - Minister Van der
Klaauw heeft Venezuela vo
rige week tijdens zijn bezoek
aan Caracas een „democra
tisch" land genoemd, dat
„verder denkt" op het gebied
van buitenlands beleid en
waarmee „een dialoog moet
worden geopend". Maar met
deze diplomatieke taal wordt
de Venezolaanse werkelijk
heid niet beschreven.
Tijdens het bezoek van Van der
Klaauw stonden de kranten
in Caracas vol over het werk
van de onderzoekscommissie
tegen ongeoorloofde verrij
king, de CIEI. Het is een spe
ciale commissie, met goed
keuring van president Herre-
ra Campins in het leven ge
roepen, om uiterst voorzich
tig licht te brengen in de tien
tallen financiële malversaties
waarvan ex-president Carlos
Andres Perez door de publie
ke opinie wordt verdacht.
Deze week boog de CIEI zich
over een parlementair rap
port, dat manipulaties bij de
aankoop van zes Italiaanse
fregatten in 1977 behandelt.
De parlementscommissie
kwam onlangs tot de conclu
sie dat er geld onder tafel was
verdwenen, maar was niet bij
machte (of van zins) om de
begunstigden te noemen.
De ongeoorloofde handelingen
rond de aankoop van deze
fregatten maken deel uit van
het meest geruchtmakende
schandaal dat Venezuela de
afgelopen jaren heeft gekend.
Op 18 juli 1978 werd op klaar
lichte dag de advocaat Ramon
Carmona Vasquez in Caracas
op straat doodgeschoten. De
moordenaars, zo wist de pers
enige tijd later te melden, wa
ren leden van de GATO, het
elitekorps van de Venezo
laanse misdaadpolitie.
Beetje bij beetje begonnen de
onthullingen in elkaar te pas
sen en te wijzen naar Manual
Molina Gasperi, de directeur
van de Venezolaanse mis
daadpolitie: hij zou opdracht
tot de moord hebben gegeven
om te voorkomen dat er een
fraude aan het licht zou ko
men, waarbij hoge politici
waren betrokken.
Het Italiaanse weekblad Ex-
presso zorgde op 25 maart
1979 voor nieuwe sensatie. In
een uitvoerig en gedetailleerd
artikel werd gesuggereerd dat
Molina Gasperi in bescher
ming was genomen, omdat hij
alles wist van de financiële
gang van zaken bij de aan
koop van zes Italiaanse fre
gatten. Daarbij was volgens
Expresso zo'n 60 miljoen
dollar te veel betaald, een be
drag dat later als commissie
zou zijn uitgekeerd aan diver
se bekende personen. De be
langrijkste begunstigde zou
Cecilia Matos zijn; een zeer in
tieme vriendin van Perez.
Expresso meldde dat zij kort
na de aankoop van de fregat
ten 40 miljoen dollar had bin
nengekregen op diverse in
het buitenland lopende bank
rekeningen.
De CIEI, die woensdag het fi
nanciële schandaal waar „Wa-
tergato" omdraaide oppakte,
ontmoet steeds meer tegen
stand van politici. En vele
Venezolanen geloven dan ook
dat de Commissie spoedig zal
worden „gereorganiseerd" en
de onderzoeken in de ijskast
zullen worden gestopt. Zij
wijzen op het feit dat de voor
zitter van de CIEI heeft aan
gekondigd binnenkort ook
ex-president Perez in staat
van onderzoek te zullen stel
len, terwijl nu ook de COPEI
(de partij die samen de AD in
Venezuela de politieke dienst
uitmaakt) liever de AD-leider
gerehabiliteerd ziet.
Carlos Andrez Perez is niette
min tussen 1974 en 1975 uit
gegroeid tot een van de rijkste
mannen van Latijns-Ameri
ka. De aankoop van de zes
fregatten vormt slechts een
fractie van de financiële mal
versaties die hebben plaats
gevonden. Of Herrera Cam
pins wèl bestand is tegen het
grote geld moet nog blijken.
Heel wat Venezolanen zijn
daar sceptisch over. Zij zien
in de eerste plaats de staking
van de bouw van volkswo
ningen wegens „geldgebrek"
Dat Herrera Campins „verder
denkt" op het gebied van de
buitenlandse politiek kan hen
weinig schelen.
ROB SPRENKELS
WENEN - Tsjechoslowakije
staat er volgens regeringsau
toriteiten economisch be
roerd voor. Het vijfjarenplan
is nu al mislukt en de officieel
vastgestelde produktiecijfers
zullen niet worden gehaald.
Hooggeplaatste Tsjechoslo-
waakse functionarissen heb
ben openlijk gezegd dat voor
al corruptie de oorzaak is van
deze economische malai
se.
Aan het lopende vijfjarenplan
dat einde 1980 afloopt, vall
niets meer te redden. Het is
overduidelijk dat de resulta
ten ver beneden de verwach
tingen blijven. Voor de eerste
keer is officieel toegegeven
dat Tsjechoslowakije kampt
met inflatie en tekorten. De
regering doet nu pogingen
het volk daarvoor een verkla
ring te geven.
De minister voor Openbare
Controle, Vlastimil Svoboda,
heeft in een interview in een
vooraanstaande Praagse
krant gezegd dat zijn ministe
rie 77.180 klachten uit de be
volking heeft gekregen. De
meeste klachten gaan over
het niet in acht nemen van de
officiële openingstijden van
winkels, het zich niet houden
aan de vastgestelde prijzen en
het achterhouden van goede
ren, waaraan een tekort is, om
ze onder de toonbank te ver
kopen tegen zwarte-markt-
prijzen.
Niettemin blijft de Tsjechoslo-
waakse consument vaak
rondlopen met een lege bood
schappentas, omdat wat hij
wil kopen er voor langere tijd
niet is. Wanneer iets komt, is
onvoorspelbaar en de artike
len waar het om gaat, variëren
van zout en azijn tot tandpas
ta en lucifers. Deze artikelen
zijn er eenvoudig niet als ge
volg van slechte plan
ning.
In zijn nieuwjaarsrede heeft de
communistische partijleider
Gustav Husak openlijk het
„bureaucratische egoïsme"
aan de kaak gesteld. Hij ver
klaarde dat het onmogelijk is
zich te verlaten op de leve
ringstijden, het assortiment
en de kwaliteit van artikelen,
die door één ministerie wor
den gecontroleerd, laat staan
artikelen waarvan de produk-
tie afhankelijk is van de com
petentie van twee of meer de
partementen. Iedere bureau
craat, zei hij, denkt alleen aan
zijn eigen belangen en heeft
er geen begrip voor hoe hij op
die manier anderen voor gro
te problemen stelt, in het bij
zonder de consument.
Het gemiddelde inkomen van
de Tsjechoslowaakse arbei
der is sinds 1975 met 21 pro
cent gestegen, maar de pro-
duktiviteit is met 4,4 procent
achtergebleven bij de nage
streefde economische groei.
Door het mislukken van de
voorgenomen ontwikkeling
van de export van machines,
mislukte suiker-, hop- en le
vensmiddelen oogsten kon
een verbetering van de han
delsbalans niet worden ge
realiseerd. De stijging van de
levensmiddelenprijzen had
gecompenseerd kunnen
worden door het reële inko
men ietwat te laten stijgen,
een redenering die op zich al
inhoudt dat Tsjechoslowakije
toegeeft dat er sprake is van
een inflatietrend.
Corruptie is evenwel de diep
ingewortelde ziekte, die aan
de grondvesten van een so
cialistische economie kleeft,
en dat niet alleen in Tsjecho
slowakije.
Zowel vice-premier Hula als
partijleider Husak hebben
niet mis te verstane waar
schuwingen laten uitgaan te
gen corruptie en misbruik
van privileges. Met alle he
vigheid is aangedrongen op
verhoging van de produktivi-
teit. Het aantal burgerambte
naren is teruggebracht met
één procent. In de onkosten-
rekeningen van de burger
ambtenaren is meedogenloos
het mes gezet, in het bijzon
der voor zover het buiten
landse reizen betreft. Het aan
tal dienstwagens en de hoe
veelheid brandstof die ervoor
nodig is, is teruggeschroefd
naar het peil van 1975.
ANTON KOENE
Instituut Burgerraadslieden, 2311 EK Leiden,
Koornbrugsteeg 7. Telefoon 071-143171.
Mevrouw L. die al jaren stond
ingeschreven bij Bureau
Huisvesting is eindelijk aan
de beurt. De gebreken aan de
woning, waarin ze al zoveel
jaren heeft gewoond, begin
nen eigenlijk steeds meer op
haar zenuwen te werken. Ze
neemt zich dus voor om goed
uit te kijken als haar een wo
ning wordt aangeboden; ze
wil ook wel eens goed wonen.
Bovendien is ze het langza
merhand ook beu geworden
om in een smalle straat te wo
nen. Ze hoopt nu op een
mooie zonnige woning met
een ruim uitzicht.
De woning nu, die door toedoen
van Bureau Huisvesting
wordt aangeboden, voldoet
niet aan haar wensen. Ze
vindt haar te duur en ook het
uitzicht is niet alles. Huur
subsidie aanvragen vindt ze
maar griezelig, omdat je niet
weet of die subsidie de ko
mende jaren ook nog ge
handhaafd blijft. Ze weigert
de woning en wacht een vol
gende aanbieding af. Daarbij
verkeert zij in de veronder
stelling, dat zij drie maal mag
weigeren, voordat er proble
men ontstaan. Bovendien, zo
meent zij, kan zij dan nog al
tijd zelf een woning gaan zoe
ken, die zij dan vervolgens
kan 'aanbrengen' bij Bureau
Huisvesting.
Dit bureau zou die 'aangebrach
te' woning dan wel aan haar
moeten verhuren.
De opvatting van mw. L., datje
een woning drie maal mag
weigeren is al even onjuist als
de andere gedachte die ze
heeft over het 'aanbrengen'
van huizen.
Beide misverstanden komen
erg vaak voor. Zij zijn gevaar
lijk bovendien, omdat men
sen op deze manier, na jaren
lang wachten hun rechten op
een andere woning vergooien
enkel en alleen omdat zij niet
op de hoogte zijn van de juiste
gang van zaken. Over dit soort
gevaarlijke misverstanden
zullen wij de komende weken
in deze rubriek stukjes
schrijven.
Hoe zit het dan wel met het wei
geren en aanbrengen?
Telkens als je een woning van
Bureau Huisvesting weigert,
moetje maar afwachten wan
neer er een nieuwe aanbie
ding komt. Gezien de grote
woningnood is dat natuurlijk
heel begrijpelijk. Als de wo
ning wordt geweigerd op mo
tieven die voor Bureau Huis
vesting aanvaardbaar zijn (te
klein volgens de normen, niet
in overeenstemming met de
medische indicatie), volgt er
binnen korte tijd een nieuwe
aanbieding. Wanneer, dat
hangt af van wat er op dat
moment beschikbaar is in de
categorie, waarvoor je staat
ingeschreven. Wanneer je
echter weigert op gronden die
niet acceptabel zijn voor Bu
reau Huisvesting (geen mooi
uitzicht, geen lust om huur
subsidie aan te vragen) volgt
er nog één aanbieding. Dan is
het afgelopen.
Het verdient dus aanbeveling,
om niet zo maar te weigeren;
eerst even orienteren bij Bu
reau Huisvesting, bij ons of
bij een andere hulpverlenen
de instelling, kan dus veel na
righeid voorkomen.
Aanbrengen?
Vooral ouderen menen nog
vaak, dat een opgespoorde le
ge woning, die wordt gemeld
('aangebracht') bij Bureau
Huisvesting ('evacuatiebu
reau' zeggen veel ouderen),
ook automatisch aan de aan
brenger moet worden toege-
Gelukkig is dat al lang niet meer
zo. Gelukkig, omdat dat na
tuurlijk een heel willekeurige
wijze van toewijzing mogelijk
zou maken, waarbij duur van
een registratie en mate van
dringendheid helemaal bui
tenspel zouden worden gezet.
Alle vrijgekomen woningen
van de woningbouwcorpora
ties en de Leidse Woning
stichting worden in beginsel
toegewezen op voordracht
van Bureau Huisvesting. De
ze voordracht komt tot stand,
nadat is vastgesteld, dat de
lege woning niet voor stads
vernieuwing nodig is en na
dat de woningbouwvereni
ging intern heeft 'doorge
schoven'. De voordracht zelf
wordt opgesteld aan de hand
van de registratiedatum: de
langst ingeschrevenen ko
men het eerst aan de beurt,
tenzij er bijzondere omstan
digheden zijn.
Het is maar goed, dat de over
heid een hele belangrijke vin
ger in de pap heeft bij de wo
ningtoewijzing. Bij een zo gi
gantische woningnood als
waar in Leiden nog steeds
sprake van is, moet de verde
ling van schaarse woningen
niet aan particulieren worden
overgelaten.
Wprk wripprpn
Een eveneens veel voorkomen
de gevaarlijke misvatting ligt
op een geheel ander terrein
namelijk op het gebied van de
sociale uitkering en het al dan
niet aanvaarden van 'passen
de arbeid'. Veel mensen den
ken. dat je banen die het ar
beidsbureau aanbiedt drie
maal mag weigeren, voordat
de uitkering in gevaar komt.
Ook hier weer steekt het getal
drie de kop op; dit getal moet
voor velen wel een magische
betekenis hebben.
De gedachte is overigens on
juist. Het weigeren van werk
is nogal gevaarlijk en kan ze
ker niet straffeloos drie maal
plaats vinden. Een werkloze
is verplicht 'passende' arbeid
te aanvaarden. Ook bij de eer
ste aanbieding. Over wat wel
of niet passend is zijn alles bij
elkaar vele honderden meters
artikelen geschreven. Dat la
ten we hier maar achterwege.
Van belang is wel, dat een be
paald werk eerder als passen
de arbeid wordt beoordeeld
naarmate de werkloosheid
langer duurt. Elke keer als
passende arbeid wordt ge
weigerd kan de de uitkering
in gevaar komen. In de prak
tijk gebeurt dat ook.
Ook hier geldt dus zeker niet
drie maal is scheeprecht. Dit
laatste misverstand komt
overigens vaak voor in com
binatie met een ander dat zo
mogelijk nog onjuister is. De
misvatting luidt de sociale
dienst moet je altijd, onder
welke omstandigheden dan
ook, een uitkering geven. In
ons land hoeft niemand van
de honger om te komen."
Met de pet
Dat laatste is waar. Het eerste
niet. Om in aanmerking te
komen voor een werkloos
heidsuitkering (WW. WWV,
RWW) moet je onvrijwillig
werkloos zijn. Wanneer je
passende arbeid weigert, ben
je niet onvrijwillig werkloos
en kan de uitkering worden
stopgezet. Het dan maar zo
snel mogelijk gaan werken bij
een uitzendbureau is in dit
soort gevallen wel eens het
enige dat erop zit. Doorgaans
is de sociale dienst natuurlijk
wel erg voorzichtig met het
stopzetten of korten van uit
keringen.
Ook een bijstandsuitkering kan
voor een deel of helemaal
worden ingetrokken, wan
neer je "onvoldoende blijk
geeft van maatschappelijke
verantwoordelijkheid", wan
neer je er met de pet naar
gooit, dus.
Ook dit zal met de grootste
zorgvuldigheid worden be
keken door de sociale dienst,
wanneer men overweegt om
een dergelijke ingrijpende
maatregel te treffen.
Overigens zijn er natuurlijk
mogelijkheden om by korting
of intrekking van welke uit
kering dan ook, in beroep te
gaan tegen de maatregelen.
Zoals uit een van onze vorige
stukjes bleek moet je dan wel
sterk in je schoenen staan en
over een lange adem be
schikken. En als dan ook een
spoedvoorziening door de
commissaris van de koningin
niet noodzakelijk wordt
geacht, zit er vaak inderdaad
niets anders op te gaan lenen
of naar een uitzendbureau te
gaan.
In de sfeer van de Algemene
Bijstandswet moet er dan wel
erg veel gebeurd zijn, d.it nu t
door de beugel kan.
