FNV IS WOEDEND OP KABINET
Spoeddebat over loonmaatregel
Nu ook een staking
bij British Airways
Loonpauze van twee maanden valt verkeerd
FORD SLUIT FABRIEK
Meer omzet
bij Mulder's
Opnieuw
F-27 voor
Niki Lauda
Meer koffiemeer
wijnminder thee
VRIJDAG 11 JANUARI
pEN HAAG (ANP/GPD) - De FNV heeft gisteren woedend gereageerd op
de loonmaatregel van het kabinet. Deze houdt in dat de lonen twee maan-
den niet mogen worden verhoogd. In die tijd zal de regering een groot
aantal nieuwe bezuinigingsmaatregelen voorbereiden.
FNV-voorzitter Kok zei dat het kabinet een stringent doorgevoerde crisis-
politiek voert. "Een vergelijking met de jaren dertig gaat nog niet op, maar
het begint er wel op te lijken" aldus Kok.
De werkgevers hebben ingestemd niet de loonmaatregel al was het niet van
harte. Minister-president Van Agt zei gisteren dat uit de nu beschikbare
cijfers van het centraal planbureau blijkt dat bij een werkelijke loons-
verhoging van een half procent het tekort bij de overheid al 7 miljard
gulden zou belopen. Tot voor kort is de regering in haar plannen altijd
uitgegaan van een half procent loonsverhogingDe FNV eist echter twee
procent en het CNV éen procent.
Het kabinet kan onmogelijk nog de Van Agt: "Het zal onmogelijk zijn
toezegging van handhaving i
de koopkracht gestand doen.
"Het nationale inkomen (het in
komen dat we met z'n allen ver
dienen, red.) zal met niets toene
men. Dit betekent dat alle inko
menscategorieën, ook de sociale
uitkeringen, op de minlijn komen
te zitten", zei Van Agt. In het
nieuw uit te stippelen beleid zal
nog worden bezien of de eerder
t ingediende maatregelen tot be
lastingverlaging gehandhaafd
kan blijven. "Naar de letter zijn
- we er niet meer aan gebonden
aldus minister Andnessen van
financiën.
De maatregelen die het kabinet in
de komende twee maanden wil
voorbereiden, betreffen:
Maatregelen ten aanzien van
lonen, sociale uitkeringen en
prijzen;
het kabinet komt een samen
hangend inkomensbeleid;
maatregelen op het terrein van
het arbeidsmarktbeleid;
maatregelen op het terugdrin
gen van het aantal trekkers van
sociale uitkeringen;
maatregelen ter terugdringing
van het zogenaamde zwart-
geldcircuit;
meer bezuinigingen. Ministe
ries moeten samen 4 miljard
gaan inleveren.
;De kabinetsdelegatie, bestaande
uit de'ministers Van Agt, An-
driessen, Albeda en Van Aarden-
ne, had nog gehoopt dat vakbe
weging en werkgevers bereid
zouden zijn tot een vrijwillige
loonpauze. Met name de vakbe-
weging en daarbinnen de FNV,
wees dit krachtig af. Na een korte
schorsing van het gesprek op
verzoek van de regering werd de
wettelijke loonpauze met on
middellijke ingang afgekondigd.
Enkele minuten daarna was het
overleg afgelopen.
Inleveren
•Volgens Van Agt betekent dit som-
bere beeld dat zowel de particu
liere als de collectieve sector (de
overheid) zullen moeten inleve-
i ren. Dit betekent dat de lonen en
uitkeringen niet zullen stijgen,
zoals in de miljoenennota nog
kon worden verwacht.
WEERRAPPORTEN
van hedenmorgen 7 uur a
Deelen
Eelde
A Eindhoven
v- Den Helder
c Bordeaux
V Brussel
Frankfort
Klagenfurt
Kopenhagen
;eh. bew -1 -1
Londen
x Madrid
i Malaga
Mallorca
- geh. bew.
licht bew.
on bew.
de koopkracht te handhavt
Alle inkomens zullen moeten
delen in de nationale verarming,
waarbij wel rekening gehouden
dient te worden met de draag
kracht. Een half procent loonstij
ging betekent al een ombuiging
in de collectieve voorzieningen
van 3 miljard gulden in 1981"
Aanvankelijk had het kabinet het
voornemen bij mislukken van
het gesprek met vakbeweging en
werkgevers een loonpauze van
vier maanden af te kondigen. Dit
werd, gezien de argumenten die
in het overleg werden gebruikt,
teruggebracht tot 2 maanden.
Minister van Aardenne van eco
nomische zaken deelde mee dat
de vrije beroepen ook onder de
maatregel zullen vallen.
Sprekende over wat er al is gedaan
in de zuivelsector, zei minister
Albeda dat de daar gesloten ak
koorden gedurende de loonpauze
niet mogen worden uitgevoerd.
CNV-voorzitter Harm van der
Meulen zei dat de afgekondigde
loonpauze strijdig is met de eigen
verantwoordelijkheid van vak
beweging en werkgevers. "We
krijgen niet eens de gelegenheid
de nieuwste cijfers te bestuderen,
maar het ergste is dat de cao-on
derhandelingen nu twee maan
den moeten wachten"
Opgeschort
De vakbonden en werkgevers in de
bouw hebben gistermiddag de
cao-onderhandelingen direct na
het bekend worden van de rege
ringsmaatregelen opgeschort. Zij
waren al met de derde onderhan
delingsronde voor de cao 1980
begonnen. Zij willen echter de
onderhandelingen op 18 januari
weer hervatten, nadat zij eerst de
regeringsmaatregelen
bestudeerd.
Voor aanvang van het overleg met werkgevers en werknemers voorziet premier Van Agt de a
hebben nodige vocht. Tot kennelijk plezier van minister Andriessent rechts). Collega Albedal tweede vi
met ernstiger zaken bezig.
DEN HAAG (GPD) - De Tweede Kamer zal zo
spoedig mogelijk na het eind van het reces een
spoeddebat wijden de loonmaatregel van het
kabinet.
Een verzoek hiertoe is gisteren in
gediend door de fractie van de
PvdA. De socialisten willen zo
mogelijk het debat houden op de
dag dat de Kamer terugkeert van
vakantie, dinsdag 22 januari.
Het voorstel kan rekenen op de
steun van een meerderheid van
de Tweede Kamer. Ter voorbe
reiding van het debat hebben de
socialisten minister Albeda (so
ciale zaken) inmiddels gevraagd
om een brief, waarin de overwe
gingen van de regering bij het
nemen van het besluit uit de doe
ken worden gedaan. Ook wil de
fractie weten welke resultaten de
regering van de maatregel ver
wacht.
De beslissing van het kabinet om
gedurende twee maanden geen
loonsverhogingen toe te staan, is
door de Kamer overigens niet
onverdeeld gunstig ontvangen.
Met name de oppositie betreurt
het besluit. Pvd A-woordvoerder
Van der Doef wees donderdag op
het gevaar van toenemende so
ciale onrust als gevolg van de re
geringsbeslissing. CDA en WD
daarentegen vinden de maatregel
„onvermijdelijk", gezien de ver-
LONDEN - Behalve de 130.000 sta
kende arbeiders in de staalindus
trie zijn gisteren ook 11.000 on-
derhouds-technici van British
Airways in staking gegaan. Zes
vluchten naar New York, San
Francisco, Doebai en Washing
ton werden afgelast, waar onder
een van de supersonische Con
corde. Ook reizigers naar het Eu
ropese continent kunnen aan
zienlijke vertragingen ondervin
den.
De technici die in staking zijn ge
gaan, zijn belast met het onder
houd van de vliegtuigen van Bri
tish Airways en met het bijtanken
van de brandstof. Hoewel de sta
king, die overigens niet officieel
is uitgeroepen, aangekondigd is
voor drie dagen, is het waar
schijnlijk dat ook weekendvluch-
ten vertragingen zullen onder
vinden door het gecompliceerde
schema van aflossingen van de
onderhoudsploegen en doordat
er gedurende de staking ook geen
overwerk wordt verricht, waar
door een snel oplopende achter
stand kan gaan ontstaan.
John Carton, directeur van de af
deling technici van de genatio
naliseerde British Airways, heeft
DETROIT (AP) - De Ford Motor Campany heeft meegedeeld het grote
assemblage bedrijf te Los Angeles in februari definitief te zullen sluiten,
wegens de steike daling van de vraag naar "grote" auto's. Er werken
1670 mensen.
Verleden week vrijdag had de Chrysler Corporation het sluiten van een
fabriek te Hamtrack, in de staat Michigan, bekendgemaakt
De volgende week zal de voornaamste fabriek van de afdelir.g-cadillac van
de General Motors Corporation in Detroit dicht gaan. Of dit blijvend is, is
nog niet meegedeeld.
de stakers laten weten dat de
luchtvaartmaatschappij „geen
geld in kas heeft" om aan de eisen
van loonsverhoging van vijfen
twintig procent tegemoet te ko
men. Het hoogste bod dat British
Airways heeft gedaan, was zeven
tien procent en dat werd door de
technici afgewezen. Het zou een
gemiddelde loonsverhoging
hebben betekent van ongeveer
zestig gulden per week.
In de staalindustrie worden de
130.000 stakende staalarbeiders
nu gesteund door 35.000 ge
schoolde werkers, die ook m sta
king zijn gegaan. Zij verdienden
440 gulden in de week. De over
koepelende British Steel Corpo
ration van de genationaliseerde
staalindustrie had ook hen
loonsverhoging aangeboden van
acht procent, gekoppeld aan een
extra vier procent voor In de par
ticuliere sector van de staalindus
trie, waar 65.000 arbeiders werk
zaam zijn, is ter voorkoming van
mogelijke stakingen een loons
verhoging van 11 procent voor
gesteld. Dit aanbod wordt nu ge
zien als een maatstaf voor de ge
nationaliseerde fabrieken.
slechterde economische situa
tie.
CD A-fractievoorzitter Lubbers
gelooft dat eind vorig jaar de kans
op een centraal akkoord gemist
werd, onder meer doordat amb-
tenarenleider Dutman vasthield
aan een loonsverhoging van twee
procent. Gezien deze opstelling
kon de regering nu geen ander
besluit nemen, aldus Lubbers
Hij vindt het echter nog te vroeg
om nu al te zeggen dat iedereen er
dit jaar in koopkracht op achter
uit zal gaan.
De doorwerking van de prijscom
pensatie en de al doorgevoerde
belastingverlaging bewerkstelli
gen volgens hem dat de koop
kracht in de eerste helft van dit
jaar niet echt in gevaar komt.
Naast de particuliere inkomens
gelooft Lubbers dat ook de over
heid zal moeten versoberen. De
werkgelegenheid in 1980 en de
komende jaren moet bij de be
sluiten centraal staan.
Ook de kleinste regeringspartij, de
VVD, gaat er vanuit dat zowel de
particuliere als de collectieve sec
tor offers zal moeten brengen.
Een „nationale matigingsronde"
acht de fractie onvermijdelijk.
Volgens de liberalen geeft de
loonpauze van twee maanden de
regering in elk geval de tijd om
een evenwichtig pakket van
maatregelen voor te berei
den.
BOSKOOP (ANP) - Mulder s Rol
lend materieel in Boskoop heeft
in 1979 de omzet met 25 procent
zien stijgen nadat in 1978 de om
zet, na enkele jaren van tegen
slag. met 40 procent was toege
nomen tot 18,8 miljoen. Voor
1980 is de verwachting gericht op
een omzetstijging met 10 procent
tot J 24 miljoen. In de huidige op
zet van het bedrijf wordt daarmee
het optimaal haalbare benaderd,
zo blijkt uit het jaaroverzicht van
de Goudse Kamer van Koophan
del.
Ove I
PvdA-er Van der Doel' noemde in
een eerste reactie de gekozen pe
riode van twee maanden „veel te
lang" en beschuldigde het kabi
net ervan „een puur negatieve"
beslissing te hebben genomen.
De regering heeft tc weinig per
spectief geboden voor de periode
na de loonpauze, aldus Van der
Doef.
Nypels(D'66)kan het besluit van de
regering billijken. Hij vindt dat
..er wel iets moest gebeuren"
Maar tegelijkertijd betreurt hij
het mislukken van het loonover-
leg. „De slechte economische
perspectieven voor 1980 maken
een vrijwillige loonpauze om de
nieuwste prognoses en hun ge
volg te beoordelen, noodzake
lijk". De fractie kan echter niet
beoordelen - door het ontbreken
van voldoende sociaal-economi
sche gegevens - of de „inder
haast" opgelegde loonpauze ge
rechtvaardigd is.
WENEN (GPD) - De vorig jaar
opgerichte luchtvaartmaat
schappij Lauda Air van
voormalig wereldkampioen
autoracen Niki Lauda. heeft
bij Fokker een F-27 Friends
hip besteld. Niki Lauda start
te zijn bedrijf met een ge
bruikte F-27, maar door het
sterk groeiend passa
giersaanbod is nu een tweede
vliegtuig nodig.
Vanaf de thuisbasis Wenen ver
zorgt Lauda Air chartervluch
ten naar alle delen van Euro
pa. Tweemaal in de week
vliegt de maatschappij op
charterbasis van Wenen naar
Luxemburg en met ingang
van maart gaat Lauda Air ook
diensten onderhouden met
Hamburg, Frankfort en Dus-
seldorf.
Niki Lauda heeft de autoracerij
vaarwel gezegd en wijdt zich
nu volledig aan zijn lucht
vaartmaatschappij. Zelf be
schikt hij ook over een vlieg
brevet.
Het totaal aantal verkochte
Fokker F-27-toestellen be
draagt thans 697, geleverd aan
154 gebruikers in 63 lan
den.
LEIDEN - De Leidse groenteveiling.
Appels 37-47; andijvie 195-210; boeren
kool 26-50; rode kool 34; witte kool 26-41
prei 75-110; spruiten A 94-97; spruiten B
105-108; spruiten C 95; spruiten D 70-103;
uien 45-50; knolselderij 58-66; sla 24-48.
peterselie 22-28; selderie 33-38.
KATWIJK AAN DEN RIJN Groente
veiling. Boerekool 0.26-0.46 per kg,
waspeen AI 10,-18,40, All 3.20-11,80.
BI 15,-23.70. Bil 3,20 3.70. Cl
9.20-13.10, CII 7.10-9,50 per kist, aan
voer waspeen 171000 ton, breekpeen
7,20-12,20 per kist, selderij 0,13 per
bos. knolselderij 0,40 per st, uien
0,43-0,46 per kg.
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse consumenten zijn vorig jaar
weer meer koffie en minder thee gaan drinken, nadat de prijsver
houdingen hen enige jaren tevoren tot een omgekeerde bewe
ging hadden verleid.
Uit het buitenland hebben ze weer meer - maar niet zo heel veel
meer - wijn laten komen. Nederlandse koeien, varkens en kippen
hebben in 1979 heel wat meer mengvoeder verorberd dan in 1978.
Deze en nog veel meer bijzonderheden over de gang van zaken
vorig jaar op uiteenlopende gedeelten van de uitgestrekte agrari
sche markt vertelde voorzitter C.H.J. van Beukering van het
Hoofdproduktschap voor Akkerbouwprodukten gisteren in zijn
nieuwjaarsrede
De koffieconsumptie per hoofd van de Nederlandse bevolking be
draagt nu. volgens de laatste schatting. 7,7 kilo. "Na het diepte
punt van 5.2 kilo in 1977 is dat alweer meer dan de zeven kilo van
1975, het jaar waarin bevriezing van de Braziliaanse oogst een
periode van hoge koffieprijzen inluidde, gevolgd door betere
oogsten en prijsdaling.
Het theeverbruik per hoofd, dat van 640 gram in 1975 tot 690 in 1977
was gestegen, is nu tot 610 gram gezakt
De wijninvoer gedurende de eerste negen maanden van het jaar is
van 110 tot 114 miljoen liter gestegen. Daarvan was 29 miljoen
liter sherry, vrijwel even veel als een jaar tevoren.
51.40
85J)0b
BELEGGINGS
INSTITUTEN
COl'ü EN ZII.VKK
BUITENLANDS
GELD
NBM Bh uw
Nedap
Ned. Bantu
Ned. Credic
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs kende
aan het einde van de week een
vriendelijke stemming. De om
zetten noemde men op de vloer
niet slecht. Een hoger Wall Street
zorgde voor wat internationale
vraag, die de koersen deed aan
trekken. Verder werd op de vloer
gesproken over de lagere tarie
ven op de geldmarkt, waardoor
langzamerhand weergeld naar de
aandelenmarkt teruggesluisd
wordt.
De internationals deden het goed.
KLM klom f2 op f73. H
kon er een volle gulden bijsprok-
kelen op f 24.40. Unilever ging f 1
voor uit op f 118.30 Akzoen Phi
lips behaalden beide een winst
van dertig cent op resp. f 24,60 en
f20,90. Deli ging fors vooruit en
wel t 2,70 op i 88 HVA Btoeg 1120
op f 44 en Hcmeken f 0,50 op f 72
Ook de scheepvaarthoek was in
stijgende hm.
In de financiële sector bleven de
banken enigszins achti i de
vooruitgang op de rest van de
markt.