Kabinet laat
abortuszaak
niet lopen
Politie vindt 1750 kilo vuurwerk
Onkruit kondigt aantal nieuwe acties aan
Buitenlanders
ontsnapt uit
straf gevangenis
Speciaal formulier voor weigeren huurverhoging
Volgens Van Agt
Reizigers in problemen
door uitvallen schip
Auto tegen boom: dode
en vijf zwaar gewonden
Woning actrice Adèle
Bloemendaal uitgebrand
MAANDAG 31 DECEMBER 1979
BINNENLAND
PAGINA 7
Ons doel is het publiek de ogen te openen
\MSTERDAM (ANP, GPD) - De
anti-militaristische actiegroep
"Onkruit" heeft gisteren nieuwe
acties aangekondigd. De groep
denkt hierbij aan bezetting van
justitiële en militaire instellin
gen, verstoring van taptoes, pa
rades en dergelijke. "Onkruit"
deelde dit gisteren mee op een
persconferentie in Amsterdam.
Volgens Onkruit zijn de acties niet
bedoeld om langs parlementaire
weg veranderingen in het dienst
plicht-systeem te bewerkstelli
gen. "Ons vertrouwen in het par
lement is, vooral na de kernwa
pendebatten, zo gedaald dat wij
allang niet meer rekenen op con
crete resultaten. Ons doel is
slechts het publiek de ogen te
openen. Onze acties zou je mili
tant kunnen noemen, maar wij
wijzen uiteraard elk geweld af",
aldus een woordvoerder.
Vijf jongens die militaire en ver
vangende dienstplicht weigeren,
zijn van Eerste Kerstdag tot en
met 1 januari in hongerstaking
gegaan in de huizen van bewa
ring in Leeuwarden, Assen,
Haarlem, Den Bosch en Maas
tricht. De hongerstaking, die
door tien sympathisanten in Am
sterdam en acht in Assen is over
genomen, is een protest tegen de
18 maanden gevangenisstraf
waartoe de militaire rechtbank
de zogenaamde totaalweigeraars
heeft veroordeeld.
Onkruit heeft de laatste week van
1979 de hongerstaking door mid
del van acties ondersteund. De
gezondheid van de vijf totaalwei
geraars, Wim de Haan, Gerd van
den Brink, Flip de Kroon, Theo
Wolswijk en Piet Klabbers, is
olgens Onkruit bevredigend. In
de regio van de verschillende
huizen van bewaring zijn artsen
bereid gevonden om de honger
stakers bij te staan. Zij kunnen
daarbij eerr beroep doen op een
arts in Leidschendam, die erva
ring heeft op dit gebied.
Volgens Onkruit zijn de hongersta
king en de acties een protest te
gen het toenemende militarisme
in Nederland en de wereld, waar
jaarlijks 800 miljard gulden aan
bewapening wordt besteed. Tot
de recente acties van Onkruit be
hoorden donderdag de bezetting
van het huis van bewaring in
Zutphen door 15 Onkruiters, een
demonstratie in Leeuwarden op
vrijdag en op zaterdag de bezet
ting van de toren van de Sint
Walburgiskerk in Zutphen en
van de O.L. Vrouwekerk in Maas
tricht. Zaterdagmiddag is door 70
demonstranten een stille tocht
gehouden naar Steenwijk.
De groep Onkruit wijst er voortdu
rend op dat het belachelijk is dat
mensen die tegen het militarisme
zijn, worden veroordeeld door
een militaire rechtbank. „Wij zijn
in principe geweldloos, maar dat
betekent niet dat we niet militant
zijn, alleen zullen wij geen ge
weld tegen mensen gebruiken".
Onkruit is in 1974ontstaan uit men
sen die het niet eens waren met
de Vereniging Dienstweigeraars
(VD). Die vereniging zou zich te
veel bezighouden met wettelijke
en juridische regelingen voor
dienstweigeraars en te weinig
aandacht schenken aan de poli
tieke en economische achter
gronden van het leger.
Onkruit meent dat een dienstwei-
MAASTRICHT - Ongeveer 15 leden van de actiegroep Onkruit bezetten zaterdag gedurende twee uur de toren
van de O X,. Vrouwekerk in Maastricht. Zij deden uit solidariteit met de hongerstaking van vijf zogenaamde totale
dienstweigeraars van wie er één in het Huis van Bewaring in Maastricht gevangen zit. Bij aankomst van de
politie verlieten de bezetters de kerk.
geraar die een beroep doet op de
Wet Gewetensbezwaarden Mili
taire Dienst en vervangende
dienst doet, alleen zijn eigen ge
weten schoon pleit. „Weigeren
moet een daad van politieke aard
zijn en dus ook een politieke
kracht hebben". Zij zien weinig
heil in een nieuw wetje, dat aan
totaalweigeraars, waaronder Je
hova's Getuigen en Molukse jon
geren die zich geen Nederlander
voelen, in de toekomst meer
ruimte zal laten.
Onkruit is geen organisatie met le
den. Er is een actieve kern van
tien mensen en een achterban
van ongeveer honderd anti-mili
taristen. De groep verzet zich,
met steun van advocaten die ver
schillende totaalwcigeraars heb
ben verdedigd, tegen de tendens
van de overheid om Onkruit in de
criminele hoek te drukken.
DEN HAAG (GPD) - De regering laat de abortus
zaak niet op zijn beloop. De regering staat voor
het door haar ingediende wetsontwerp en werkt
hard aan de antwoorden op de door de Tweede
Kamer gestelde vragen.
Dat zei minister-president
Van Agt gisteren voor de
AVRO-radio. Hij sprak te
gen dat het kabinet de
zaak in deze regeerperiode
het liefst zou willen laten
rusten. Volgens de pre
mier moet de openbare
behandeling van het wets
ontwerp in de Tweede
Kamer „in de nabije toe
komst" mogelijk zijn.
AMSTERDAM (ANP) - Het uit-
vallen van het schip Tor Skandi-
navia heeft zaterdag voor
problemen gezorgd in Amster
dam. De 372 passagiers die met
het schip naar Gothenburg zou
den vertrekken moesten kiezen
tussen uitstel van hun reis, zelf
met de auto op pad gaan of met
bussen via Duitsland naar Zwe
den.
De terugreis kan weer wel met een
schip van de Tor-maatschappij
worden gemaakt. De Skandina-
via liep vrijdagavond kort na ver
trek uit Zweden aan de grond.
Het kwam vrij snel weer vlot,
maar werd teruggesleept naar
Gotenburg voor onderzoek in
dok.
Het schip heeft beschadigingen
opgelopen midscheeps aan
stuurboordzijde. De reparatietijd
zal geruime tijd duren, aldus een
woordvoerder zaterdag.
Zaterdag heeft de Tor Line de
Zweden die terugkeerden naar
hun land een kilometervergoe
ding aangeboden als zij met de
auto waren, en een busreis via
Duitsland, als zij geen auto bij
zich hadden. Volgens de woord
voerder hebben alle 41 betrokke
nen hiervan gebruik gemaakt.
De rest van de (kleine) groep passa
giers bestond praktisch geheel
Auto zakt door brug
ALKMAAR (ANP) - Een met zand
en puin geladen vrachtauto is za
terdagmorgen door de Bathbrug
in Alkmaar gezakt. Ondanks het
bord dat waarschuwde voor het
betrekkelijk geringe draagver
mogen van de brug (1700 kg) be
sloot de chauffeur zijn vrachtwa
gen van meerdere tonnen toch
maar over de brug te laten rijden.
De achterwielen van de auto zak
ten vrijwel onmiddellijk lang
zaam door het brugdek, zodat de
achterkant van de laadbak op de
bodem van de gracht kwam te
rusten.
uit Nederlanders die een vier
daagse reis naar Zweden maak
ten. Zij konden kiezen uit uitstel
tot maart, of eveneens met de bus
naar Zweden. De meeste mensen
hadden echter geboekt vanwege
de twee zeereisjes en kozen dus
voor uitstel, aldus de woordvoer
der.
Eén betrokkenen, een in België
wonende Marokkaan, kon van
het busaanbod geen gebruik ma
ken, omdat hij geen visum bezat
voor Duitsland. Bij wijze van uit
zondering is hij toen op het vlieg
tuig gezet.
Op 5 en 12 januari vertrekken veel
grotere groepen: 1092 en 1082
passagiers, onder wie resp 676 en
787 Nederlanders. Zij zullen
kunnen kiezen uit dezelfde alter
natieven.
De maatschappij heeft de meeste
van de mensen die 29 december
zouden afvaren kunnen berei
ken. Een aantal echter, voorna
melijk Zweden, meldde zich in
Amsterdam. Voor de twee latere
afvaarten hoopt men wel alle pas
sagiers tijdig te kunnen waar
schuwen. Waar dat niet mogelijk
is, hoopt de maatschappij dat de
publiciteit hen zal alarmeren, zo
dat ze zelf contact opnemen.
ROTTERDAM - De Rotterdamse
politie heeft in de nacht van zater
dag op zondag luchtdrukgeweren,
pistolen, ploertendoders, boksbeu
gels en Molotovcocktails in beslag
genomen tijdens gevechten tussen
twee jeugdbendes. Zestien jonge
mannen, variërend in leeftijd van
15 tot 27 jaar, werden gearresteerd
en op één na opgesloten. Zij worden
verdacht van openlijke geweldple
ging. Het gevecht ging om het bezit
hoeveelheid kerstbomen die Vanuit de Tweede Kamer is enkele
den van de regering (de „Memo
rie van Antwoord") voor Kerst
mis klaar zouden zijn. Dat is niet
gebeurd.
Het abortuswetsontwerp van de
ministers De Ruiter (justitie) en
Girgaar (volksgezondheid) ver
scheen in het afgelopen vooijaar.
De omvangrijke serie vragen,
waarop de antwoorden dus nog
niet klaar zijn, werd al in juni in
gediend.
DEN HAAG (ANP) - Uit de
strafgevangenis in Den Haag
(aan de Pompstationsweg)
zijn gistermiddag drie bui
tenlanders ontsnapt. Het zijn
twee Fransen en een Italiaan.
Volgens een woordvoerder
van het ministerie van justitie
(waaronder het gevangenis
wezen valt) wisten de drie tij
dens het luchten op de bin
nenplaats aan drie gevangen
bewaarders te ontkomen
door hen met een spuitbus
met gas (vermoedelijk traan
gas) in het gezicht te spuiten.
Daarop klommen zij over de
gevangenismuur met behulp
van touwen en een plank, en
verdwenen in een klaar
staande auto.
Een gestichtswacht heeft vanaf
de muur op het drietal ge
schoten waarbij vermoedelijk
eén van de ontsnapten is ge
raakt. Er zijn bloedsporen ge
vonden. De drie zijn gevlucht
in gestichtskleding. De Haag
se politie heeft de politiedis
tricten gewaarschuwd.
De drie bewaarders moesten
voor behandeling naar een
ziekcnhCiis, aldus de justitie-
voorlichter. Volgens een
woordvoerder van de politie
heeft de gestichtswacht eerst
een waarschuwingsschot en
vervolgens een gericht schot
afgevuurd op één der ont
vluchte gedetineerden, die
zich op de gevangenismuur
bevond. Het drietal rende via
de Pompstationsweg naar de
Gerrit Casteinweg Daar
stond een auto gereed zonder
chauffeur.
Het drietal reed weg, maar om
dat ook op dat moment de ge-
vangeniswacht werd afgelost,
passeerde toevallig een ge
vangenisbewaarder in zgn
auto. Hij zag zijn hollende
collega's, liet enkelen bu hem
instappen en zette de achter
volging in. Bij het Huberts-
viadukt probeerde hij ver
geefs de vluchters klem te rij
den. De gedetineerden zagen
kans het viadukt op te rijden
en zijn daarna vermoedelijk
de Raamweg afgereden De
gevangenbewaarders raakten
de wagen uit het oog en moes
ten onverrichterzake naar de
gevangenis terugkeren.
Gebleken is dat twee dagen ge
leden de auto van de vluch
ters door een vrouw is ge
huurd bij een autoverhuur
bedrijf in Rotterdam. Op die
zelfde dag huurde deze vrouw
nog twee wagens bg hetzelfde
bedrijf. De politic gelooft dan
ook dat de vlucht degelijk
was voorbereid en dat de ge
detineerden meer vluchtau
to's hebben genomen.
Eén van de drie gehuurde auto's
is gistermiddag weer terug
gevonden in Rotterdam. De
woordvoerder van de politie
zei dat naarstig wordt gezocht
naar de vrouw. Waarschgnlgk
weet de politie wie het is. Zij
zou een bepaalde relatie heb
ben met een van de gedeti
neerden.
De ontsnapten zgn de 25-jarige
Fransman Christian J., zijn
34-jarige landgenoot Albert
F. en de evenoude Italiaan
Michel L. vermoedelgk is
Christian J. door de ge
stichtswacht geraakt. Hij
werd dit jaar door de recht
bank in Amsterdam veroor
deeld tot twee jaar gevange
nisstraf wegens diefstal met
geweld.
Zijn 34-jarige landgenoot werd
vorig jaar door het gerechts
hof in Den Haag tot vijf jaar
cel veroordeeld wegens over
treding van de opiumwet. De
Italiaan zat drie jaar celstraf
uit. Hij was in 1978 door het
gerechtshof in Den Bosch
veroordeeld wegens overtre
ding van de opiumwet en
diefstal met geweld.
De politie sluit niet uit dat de
drie ontsnapten over vuur
wapens beschikken. Ze be
hoorden tot de categorie ge
vaarlijke delinquenten. Alle
grensposten, Nederlandse
havens en de luchthaven van
Schiphol zijn inmiddels ge
waarschuwd. Ook de politie
elders in het land is verzocht
naar het drietal uit te kijken.
Politie spoort
omvangrijke
zwendel met
benzine op
NIEUWEGEIN (ANP) - Dl ge
meentepolitie van Nieuwegein
heeft het afgelopen weekeinde
met de aanhouding van vier
mannen een einde gemaakt aan
een omvangrgke zwendel met
benzine. Agenten zagen zater
dagochtend in alle vroegte vanuit
een surveillanceauto ter hoogte
van het jaagpad in Nieuwegein
lichtseinen aan boord van een in
het Lekkanaal varende tanker.
Op die seinen verschenen een
tankauto en een Amerikaanse
personenauto ten tonele. Al snel
werd duidelijk dat het te doen
was om de brandstof die de tan
ker vervoerde.
De politie hield ter plaatse een 50-
jarige oliehandelaar en zijn 20-ja-
nge zoon. alsmede een 35-jarigc
cafébaas aan, allen uit de omge
ving van Nieuwegein. De schip
per. een 30-jarige man uit Sluis
kil, voer weg maar kon later door
de rijkspolitie te water, vlak bij
Amsterdam, worden gearres
teerd. Een tweede zoon van de
oliehandelaar (16) werd gisteren
aangehouden
Volgens de politie is er een gedeel
lelijke bekentenis afgelegd,
waaruit blijkt dat er op deze wgze
al minstens 15 000 liter gestolen
benzine via de handelaar zijn weg
heeft gevonden naar afnemers
Er zou minstens al drie tot vier
maal, steeds op dezelfde plaats,
benzine uit de tanker zijn over
geheveld in de tankwagen met
hoeveelheden van zeker 4.000 li
ter per keer.
Alle verdachten zitten nog in voor
arrest op het hoofdbureau van de
politie in Nieuwgein. Wat de rol
van de cafébaas in de hele affaire
is nog niet duidelgk. Het onder
zoek is nog in volle gang.
onder een tribune van het Sparta-
stadion lagen opgeslagen.
maanden geleden, onder andere
door CDA-leider Lubbers, erop
aangedrongen dat de antwoor-
WIJHE (ANP) - De 51-jarige mevrouw S.M.Th. Damman-van der Kolk uit
Olst is gistermorgen in Wijhe bij Zwolle door een verkeersongeluk om
het leven gekomen. In een bocht verloor zij de macht over het stuur en
botste met haar auto tegen een boom. De overige vijf inzittenden zijn
zwaar gewond opgenomen in een ziekenhuis in Zwolle. Twee van hen
zijn er zeer ernstig aan toe, aldus de rijkspolitie.
De 38-jarige mevrouw A. Tinga-Veurman uit Leeuwarden is vrijdagavond
laat om het leven gekomen door een verkeersongeluk op de provincia-
leweg Boxum-Bolsward. Zij zat bij haar man in de auto die moest uitwij
ken voor een tegenligger die links op de weg reed. Ondanks een uitwijk-
poging kwam de auto zijdelings in botsing met de tegenligger en be
landde in een sloot langs de weg. De man kon zich met zijn drie kinderen
in veiligheid brengen, maar zijn vrouw verdronk.
De tegenligger is doorgereden.
Handelaar had maar vergunning voor 250 kilo
COEVORDEN (ANP) - De politie
heeft in Coevorden zaterdagmor
gen bij een handelaar ongeveer
1750 kilo vuurwerk met een flin
ke verkoopwaarde in beslag ge
nomen. De man had een vergun
ning voor de verkoop van vuur
werk, maar mocht niet meer dan
250 kilo in voorraad hebben, ip
een veilige plaats.
Bij controle bleek echter dat hg on
geveer twee ton had, gedeeltelijk
in de winkel, gedeeltelijk in kis
ten in een garage tussen woon
huizen. In de winkel was het spul
opgeborgen tussen overige han
delswaar en in het magazijn.
De politie controleerde zaterdag
morgen, de start van de verkoop
in Coevorden, alle handelaren die
een vergunning hadden. Alleen
bij deze ene handelaar werden
overtredingen geconstateerd.
In Weiteveen, bij Schoonebeek.
heeft de rijks politie vrijdagavond
ruim vijfhonderd kilo vuurwerk
in beslag genomen. De partij was
aanzienlijk groter dan in de ver
koopvergunning van de bezitter
stond aangegeven.
Ook in Rotterdam heeft de politie
vuurwerk in beslag genomen bij
winkeliers zonder vergunning.
Een sigarenwinkelier aan de
Dehlistraat had 132 kilo liggen,
een rijwielhandelaar aan de Hil-
ledgk 100 kilo. Drie andere zaken,
die wel een vergunning voor het
verkopen van vuurwerk hadden,
hadden bg elkaar 32 kilo te veel in
huis.
AMSTERDAM (ANP) - In de wo
ning v.m de actrice Adete Bloe
mendaal aan de Nieuwendgk in
Amsterdam is gistermiddag door
onbekende oorzaak brand uitge
broken. Het appartement van de
actrice, op de tweede etage, werd
geheel verwoest, terwijl de derde
etage gedeeltelijk uitbrandde De
overige verdiepingen liepen zwa
re waterschade op Persoonlijke
ongelukken deden zich niet voor.
omdat er in het pand niemand
aanwezig was. Wel kwamen drie
katten in de vlammen om.
AMSTERDAM (ANP) - Huurders
die de jaarlijkse huurverhoging
weigeren te betalen, kunnen in
moeilijkheden komen door de
nieuwe regeling die daarvoor
sinds 1 juli 1979 geldt. Een schrif
telijke mededeling van de weige
ring aan de huisbaas is namelijk
niet altijd voldoende. Er moet
soms ook gebruik worden ge
maakt van een speciaal formu
lier, dat moet worden ingeleverd
bij de huurcommissie.
In de nieuwe huurwet die 1 juli van
kracht werd, is de huuradvies
commissie omgezet in de huur
commissie. Deze ziet toe op juiste
vaststelling van de huurprijzen
en van de verhogingen daarvan.
Huurders kunnen de jaarlijkse
verhoging weigeren, als zij bij
voorbeeld van mening zijn dat de
huisbaas de woning niet goed
onderhoudt.
Het is dan wel van belang dat die
huurders de juiste weg bewan
delen, via een brief aan de huis
baas én het formulier van de
huurcommissie. Volgens enkele
juridische adviesbureau's in Am
sterdam ontstaan er met een ze
kere regelmaat problemen, om
dat mensen de nieuwe procedure
niet kennen. Volgens het minis
terie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening is van der
gelijke problemen niets bekend.
Het wettelijk huurstijgingspercen-
tage over 1980 is nog niet vastge
steld. Staatssecretaris Brokx van
volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening heeft de Tweede Kamer
geschreven dat de regering een
beslissing over het percentage
nog even wil aanhouden "tot op
bepaalde punten meer zekerheid
bestaat".
De jaarlgkse huurverhoging moet
nauw aansluiten bij het trendma
tig verloop van bouwkosten en
exploitatiekosten, zo schrijft
Brokx de Kamer. Op basis van de
destijds bekende gegevens had
de huurverhoging in 1979 zeven
procent kunnen zijn, maar in het
kader van het anti-inflatiebeleid
is zes procent voorgesteld. Het
wetsontwerp daarover heeft de
Kamer aanvaard. Met dien ver
stande dat het huurstggingsper-
centage voor 1979 werd gesteld
op vgf. In de huurprgzenwet
staat echter het percentage van
zes vermeld.
Volgens de staatssecretaris is het
de
dingi^HI
ren. Juist de laatste weken zijn er
een aantal onzekerheden ont
staan. Het ziet er naar uit dat de
kosten van levensonderhoud in
1980 harder zullen stggen dan in
de macro-economische verken
ning is geraamd, in het bgzonder
door de onzekere ontwikkeling
van de olieprijzen. Ook over de
loonontwikkeling is nog geen
duidelijkheid. De regenng kan de
gevolgen voor de kostenontwik-
keling in de volkshuisvesting nu
nog niet goed overzien en houdt
de beslissing enkele weken aan.
aldus Brokx
