RE
Si!
Goudzwaard
weigert
medewerking
zbsib;
"Het was gewoon angst
die mij toen overviel"
Ambtenarenbond boos op
top buitenlandse zaken
WIJZIGINGEN IN
FAMILIERECHT
w&Op maandag 24 december a.s.
zijn wij geopend vanaf 9 uur!
SBISjgss
Plan ontbreekt
ter bestrijding
alcoholprobleem
Moordzaak Lichtenvoorde
VROOMS DREESM ANN
ZATERDAG 22 DECEMBER 1979
ZUTPHEN (GPD) - Nadat haar
beide zoons eerder tot zes maan
den cel waren veroordeeld, is gis
teren tegen de 41-jarige Lichten-
voordse Maria K. een gevange
nisstraf van vier jaar geëist. Maria
K. stond terecht voor doodslag op
haar ex-echtgenoot Martin P.
(46), die op 21 januari van dit jaar
in zijn woning om het leven werd
gebracht. Zijn vroegere echtge
note zou hem met een sjaal ge
wurgd hebben, nadat hij door
beide zoons was mishandeld. De
behandeling van deze zaak voor
de rechtbank verliep niet vlek
keloos.
Bij aanvang bleken er moeilijkhe
den te zijn met het vervoer van de
verdachte vanuit de Amsterdam
se vrouwengevangenis naar de
rechtbank in Zutphen. Zodoende
werd een flink deel van de rechts
zaak buiten haar aanwezigheid
afgewikkeld, mede omdat pa
tholoog-anatoom dr. Zeldenrust
niet de hele zitting bij kon wonen
in verband met andere verplich
tingen.
Tijcfens de zitting werden vrij uit
voerig de omstandigheden ge
schetst, waaronder het huwelijk
van Maria K. en Martin P. bijna
twintig jaar voortgeduurd heeft.
Het drankgebruik van de man en
zijn onvoorspelbare woedeaan
vallen namen hierin een belang
rijke plaats in.
Officier van justitie mr. K. R. Kui
ken sprak dan ook van een „bijna
op zelfvernietiging gericht
drankgebruik". Zij verliet hem
verschillende keren, maar kwam
om de kinderen weer terug. Na
dat in 1976 een echtscheiding uit
gesproken was werden de kinde
ren - ook de officier vond dat zeer
ongewoon - aan de vader toege
wezen. Ook dit keer kwam moe
deromwille van haar zeven jonge
kinderen bij haar ex-man in huis
terug.
gekomen waren bij een ruzie tus
sen vader en moeder, moet zij
door angst overvallen een eind
hebben gemaakt aan het leven
van haar vroegere levenspartner.
Een eerder uitgesproken drei
gement, dat P. iedereen in huis
aan het mes zou rijgen als iemand
hem iets zou aandoen, moet
daarbij beslissend zijn geweest,
althans volgens de verklaring van
de verdachte. Het lichaam werd
in de kruipruimte onder het huis
verborgen en bleef daar zeven
maanden liggen, bedekt onder
vijf zakken gips.
Van de zijde van de reclassering
werd benadrukt, dat een even
tuele lange detentie het contact
met de kinderen zo zou kunnen
verzwakken dat „resocialisatie"
later moeilijk zou kunnen wor
den. Ze vindt echter zelf dat ze
straf heeft verdiend, werd tijdens
de zitting benadrukt. „Het was
gewoon de angst die mij over
viel", aldus Maria k.
De officier van justitie sloot zich
aan bij de conclusie in het psy
chiatrisch rapport, dat de ver
dachte verminderd toereke
ningsvatbaar geacht moest wor
den en eiste voor doodslag en
verbergen van het lijk vier jaar cel
met aftrek.
Raadsman mr. Muel concludeerde
o.m. tot overmacht, gezien de
voorgeschiedenis en de persoon
van de verdachte. Het verbergen
van het lijk was volgens hem in
die verband niet strafbaar, omdat
een verdachte niet verplicht is
bewijs tegen zichzelf aan te voe-
AAN NIEUW CDA-PROGRAM
DEN HAAG - Prof. dr. Goudzwaard, de geestelijke vader
van het CDA-programma „Niet bij brood alleen", heeft
laten weten dat hij niet meer wil meewerken aan het
nieuwe CDA-programma. Hij heeft dit aan het bestuur
van het Christen-Democraten Appèl laten weten naar
aanleiding van de afloop van het debat in de Tweede
Kamer over de modernisering van de kernwapens binnen
de Navo.
tussen het papier en de praktijk is
te groot geworden, zo meende
hij.
Goudzwaard voegde er aan toe dat
hij ook bijna besloten heeft uit
Hf^iaaioiifg va.. {j*?0* te f330' m33F hÜ ^ll een
nieuwe kernwapens, de Pershing
de Cruise-missiles.
Goudzwaard heeft er binnen het
CDA - en met name binnen zijn
partij daarin, de ARP - de laatste
tijd sterk voor gepleit nee te zeg
gen tegen de modernisering, de
produktie en de plaatsing
Prof. Goudzwaard zal wel lid blij
ven van de Anti-Revolutionaire
Partij maar hij betwijfelt of hij
zich nog beschikbaar zal stellen
voor het lidmaatschap van de
Tweede Kamer. Hij had vrij on
langs nog laten weten dat hij wel
voelde voor een parlementsze
tel.
Behalve prof. Goudzwaard over
wegen nog twee leden van de
programmacommissie van het
CDA, mr. W. Aantjes en mevrouw
Laning, geen medewerking meer
te verlenen bij het opstellen van
het nieuwe programma van het
CDA.
Goudzwaard zei vrijdagavond dat
het voor hem een zinloze zaak is
geworden om nog langer in de
programcommissie van het CDA
te functioneren. De spanning
AOW, AWW,
kinderbijslag
verhoogd
DEN HAAG (ANP) - Het minis
terie van sociale zaken heeft
bekend gemaakt dat per 1 ja
nuari 1980 de uitkeringen
krachtens de algemene ou
derdomswet, de algemene
weduwen- en wezenwet en de
kinderbijslagwet worden
verhoogd.
AOW: gehuwde bejaarden bru
to maanduitkering, van
f 1.383,50 tot f 1.414,23, bruto
vakantie-uitkering per
maand f 101,52, ongehuwde
bejaarden, van f944,50 tot
f 983,82, bruto vakantie-uit
kering per maand f58,27.
AWW: weduwen met kinderen,
bruto maanduitkering van
f 1,383,50 tot f 1.414,23, bruto
vakantie-uitkering per
maand f 101,52, weduwen
zonder kinderen van f 944,50
tot f983,82, f 58,27, wezen tot
10 jaar van f206 tot f314,82,
f 18,65, wezen van 10 tot 16
jaar van f449,50 tot f472,23,
f27,97, wezen van 16 tot 17
jaar van f586 tot f629,64,
f37,29.
De kinderbijslagen bedragen
met ingang van 1 januari 1980
per kwartaal voor eerste kind
jonger dan 3 jaar f 130, eerste
kind van 3 jaar of ouder f 259,
tweede kind f 420, derde kind
f423, vierde en vijfde king
f511, zesde en zevende kind
f564, achtste en volgende
kinderen f621.
gesprek met het ARP-be-
stuur heeft plaatsgevonden. Wel
was hij al zo ver dat hij het heel
onwaarschijnlijk achtte dat hij
nog kandidaat zal zijn voor het
CDA bij de komende kamerver
kiezingen. „Je wordt gekozen op
basis van hetprogram. Nu ik ern
stig aan de geloofwaardigheid
van dat program twijfel, zie ik
geen mogelijkheid om nog langer
kandidaat te zijn".
CDA-fractieleider Lubbers zei in
een reactie op Goudzwaards stap
zijn gevoel van katterigheid te
begrijpen. Toch vond Lubbers
het niet juist te zeggen dat de on
bevredigende afloop van het de
bat louter de schuld was van het
CDA. Lubbers voegde er aan toe
dat hij wellicht te veel verwach
tingen heeft gewekt met de ver
trekpunten van het CDA. Die
gingen uit van een beperkte pro
duktie van kernwapens.
Meer invoer
dan uitvoer
J. Valken (53
hoofd politie
in Amsterdam
AMSTERDA (GPD) - De 53-jarige
J. Valken (foto links) is per 1 juli
benoemd tot hoofdcommissaris
van politie in Amsterdam. Hij
volgt T. H. Sanders op, die met
pensioen gaat. De heer Valken
gaf de afgelopen vijf jaar leiding
aan het politiekorps in Enschede.
Daarvoor was hij ruim drie jaar
commissaris in Gouda.
De benoeming in Amsterdam be
tekent voor Valken een terugkeer
naar het hoofdstedelijk politie
korps. Hij begon er zijn loopbaan
in 1946 als adjunct-inspecteur;
werkte eerst bij de geünifor
meerde dienst en werkte vanaf
1965 bij de recherche. Ten tijde
van de provo-rellen was Valken -
samen met Koppejan en Heijink-
verantwoordelijk voor handha
ving van de openbare orde. Het
trio trok vaak de aandacht door
zijn maatregelen. Zo „deporteer
de" men betogers per vrachtauto
naar polders buiten de stad,
waarnaar ze terug moesten lo
pen.
Onlangs was de heer Valken in het
nieuws als voorzitter van de
commissie die de regering advi
seerde over nieuwe politiewa-
pens. Deze commissie kwam met
de zogenaamde stop-kogel op de
proppen, een soort munitie die
ernstig letsel kan veroorzaken.
DEN HAAG (GPD) - De ambtenarenbonden die zijn be
trokken bij het overleg over'de samensmelting van de
ambtenaren bij het ministerie van buitenlandse zaken en
de diplomatieke dienst overwegen zich uit dat overleg
terug te trekken.
DEN HAAG (ANP) - De lopende
rekening van de betalingsbalans
op transactiebasis geeft over het
derde kwartaal van dit jaar een
tekort van bijna 1,5 miljard gul
den te zien.
In dezelfde periode van het vorige
jaar was er een tekort van 920
miijoen gulden en in het derde
kwartaal van 1977 een overschot
van 865 miljoen gulden. Dit bete
kent dat er in het derde kwartaal
meer is ingevoerd dan uitge
voerd.
In de eerste negen maanden van dit
jaar was er in totaal een tekort van
1,6 miljard gulden tegen een te
kort van ruim 2,1 miljard gulden
in de eerste negen maanden van
het vorige jaar.
De olieprijsstijging heeft een be
langrijke rol gespeeld bij het ont
staan van het grote tekort in het
derde kwartaal van dit' jaar.
Daardoor nam de waarde van de
invoer fors toe, namelijk met 6,5
procent, terwijl de waarde van de
uitvoer slechts met 2,5 procent
steeg.
Bevrijdingsdag '80
DEN HAAG (GPD) - Het lid van de
Raad van State mr. Theo van Lier
is door het kabinet aangewezen
als voorzitter van het nationaal
comité dat de festiviteiten voor
Bevrijdingsdag 1980 moet coör
dineren. Het CDA-Tweede-Ka-
merlid Maarten Schakel is be
noemd als vice-voorzitter. Vol
gens premier Van Agt zijn dit
"beiden mensen, van wie bekend
is dat zij zich in de oorlog goed
hebben gedragen".
Reden voor de boosheid bij de
ambtenarenbonden is dat de top
van het ministerie van buiten
landse zaken, terwijl het overleg
nog allerminst is afgerond, aan de
Tweede Kamer al een voorlopige
nota heeft toegezonden over de
integratieplannen.
In deze nota - overigens al een
tweede versie, het eerste concept
werd al eerder door het ministe
rie ingetrokken, na verzet van de
bonden, houdt de speciaal met
deze kwestie belaste loco-secre-
taris-generaal, mr. P. G. M.
Zwartkruis, vast aan de integra
tie. Slechts in enkele sectoren wil
men groepen specialisten hou
den. die zeker kunnen weten dat
zij steeds op hun eigen vakterrein
(bijvoorbeeld volkenrecht en
technische aspecten van de ont
wikkelingssamenwerking)
werkzaam zullen blijven.
De ambtenarenbonden zijn nu van
plan op 7 januari, bij de volgende
ronde van het overleg, in elk ge
val te dreigen met opschorting
van de samenspraak over het in
tegratieprobleem.
De integratie van de binnenlandse
en de buitenlandse dienst bij het
ministerie van buitenlandse za
ken begint intussen steeds meer
een omstreden zaak te worden.
Nadat kort voor het aftreden van
het kabinet-Den Uyl een com
missie onder leiding van Rotter
dams oud-burgemeester W.
Thomassen had geadviseerd tot
integratie, opheffing van het ver
schil tussen diplomaten en „ge
wone" ambtenaren, waren de
reacties aanvankelijk alom posi
tief.
Bij de uitwerking bleek echter dat
vrijwel iedereen op het ministerie
in aanmerking zou kunnen ko
men voor overplaatsing naar
welk buitenland dan ook. Daar
tegen kwamen vooral uit de sec
tor van de ontwikkelingssamen
werking de bezwaren. Juist in dat
deel van het ministerie werken
veel specialisten, met een des
kundigheid die verloren zou gaan
wanneer zij plotseling op een ge
heel ander terrein zouden wor
den tewerkgesteld.
In de opstelling van mr. Zwartkruis
wordt, zo vinden zijn critici, te
weinig rekening gehouden met
de ontwikkelingen van de laatste
jaren in het onderwijs, waarin
steeds meer specialisten en
steeds minder generalisten, di-
plomaten-oude-stijl, worden op
geleid.
De bezwaren van de ambtenaren
bonden gelden, naast onzeker
heid over de gevolgen voor de
rechtspositie van de al zittende
ambtenaren, ook de betrekkelij
ke willekeur waarmee, als de
plannen van mr. Zwartkruis
doorgaan, de BZ-ambtenaren-
nieuwestijl jl in beginsel over de
aardbol kunnen worden gescho
ven. Dat zou dan gebeuren in een
verhouding van driejaar in Den
Haag, zes jaar in het buiten
land.
n de bestaande buitenlandse
dienst bestaat die willekeur wel
iswaar ook, maar ten eerste ma
ken van die dienst alleen ambte
naren deel uit die welbewust voor
het diplomatieke nomadenbe
staan hebben gekozen, terwijl de
dienst bovendien een tamelijk
kleine „elitegroep" op het minis
terie vormt, waarbinnen men
eerder in staat zal zijn rekening te
houden met wensen en voorkeu
ren, dan in een massale, meer
ambtelijke organisatie.
"Emancipatie gaat door"
DEN HAAG (GPD) - „De
patie gaat door, maar wel op wel
overwogen wijze". Dit zei minis
ter-president Van Agt gisteren
over het besluit van het kabinet
tot het wegnemen van een aantal
ongelijkheden, die in het perso
nen- en familierecht nog bestaan
tussen mannen en vrouwen. De
ministerraad volgt hierbij een
deel van de adviezen die de
Emancipatiecommissie in juli
1978 had uitgebracht.
Bij deze „belangrijke wijziging"
gaat het bijvoorbeeld over het
ADVERTENTIE
gelijkstellen van man en vrouw
bij het bepalen van de woon
plaats van het gezin. Bestaat hier
tussen beide echtlieden geen
overeenstemming over, dan be
slist nu nog de man. In de toe
komst zal de rechter om een oor
deel gevraagd kunnen wor
den.
Ook bij het uitoefenen van de ou
derlijke macht vervalt de beslis
sende stem van de vader. Blijven
de ouders van mening verschil
len. dan kan de kinderrechter te
hulp worden geroepen. In beide
voorbeelden spreekt de bestaan
de wet over een overleg tussen
beide partners. By velen was het
daarbij echter een doorn m het
oog, dat bij onenigheid toch de
man zou mogen beslissen. Dit as
pect wordt nu uit de wet verwij
derd.
Het kabinet heeft het advies van de
Emancipatiecommissie niet vol
ledig gevolgd. Zo is niet besloten
de miniumhuwelijksleeftijd van
de vrouw (16 jaar) op te trekken
tot die van de man (18 jaar). Een
dergelijke regeling zou namelijk
niet te rijmen zijn met een be
staand wetsontwerp, waarbij de
meerderjarigheidsverklanng van
een ongehuwde moeder verlaagd
kan worden naar 16 jaar.
1 II L
BiBK SflPB WW
r
mm p, m
„Alleen accijnsverhoging
is geen oplossing"
DEN HAAG - De. accijnsverhoging op gedistilleerde dranken
wordt op 1 januari aanstaande van kracht. De consument gaat
dan ruim twee gulden meer betalen voor een liter sterke drank.
De producenten van en handelaren in alcoholhoudende dranken
zien over het algemeen met enige zorg de komende accy nsverho-
girfg tegemoet. Er woedt al jaren een hevige concurrentiestrijd
tussen de slijters onderling. Binnen het produktschap voor ge
distilleerde dranken, waarin producenten, grossiers en slijters
verenigd zijn, kan men het hiet eens worden over een mimmum-
prijsregeling. Daardoor zijn voor de kleine slijters de winstmar
ges te klein geworden.
Nu verwacht wordt dat de consument in elk geval op kleine schaal
zal gaan hamsteren, zal dat voor de kleine slijter extra problemen
opleveren, omdat hij hoge investeringen moet doen om zijn voor
raad op peil te houden. De drukte d ie de hamsterende consument
met zich meebrengt, valt bovendien samen met de gebruikelijke
decemberdrukte, wat betekent dat er extra aangepoot zal moeten
worden om vraag en aanbod met elkaar in evenwicht te houden.
Los van de problemen waar de handel mee geconfronteerd
wordt, staat de vraag wat accijnsverhoging en het alcohol
probleem met elkaar te maken hebben.
Met de 20 miljoen gulden extra per jaar die de accijnsverhoging op
gedistilleerde dranken opbrengt, heeft de regering geen speciale
plannen. Directeur D. Postma van het Jellinek Centrum voor
Alcohol- en Drugsverslaafden in Amsterdam, noemt het ..ge
woon spekken van de schatkist". Hij vindt accijnsverhoging boe
renbedrog als het gaat om de aanpak van het alcoholprobleem.
Een combinatie van maatregelen zou volgens hem beter op zijn
plaats zijn.
Postma: „De accijnsverhoging wordt niet of nauwelijks in verband
gebracht met de alcoholproblematiek. Het geld dat deze maatre
gel opbrengt, wordt niet gebruikt om die problemen aan te pak
ken. Wat mij betreft, is het gewoon een legale manier om veel geld
te verdienen".
„De manier waarop de media omgaan met het alcoholprobleem, is
illustratief voor de manier waarop we met z'n allen met het on
derwerp verslaving omgaan. Er wordt veel aandacht gi s» honken
aan de excessen, maar alcoholgebruik in een dagelijks leefpa
troon komt zelden aan de orde. Een meneer die een dikke sigaar
rookt en zelf een aardige slok drinkt, kan heel bekommerd praten
over een illegale druggebruiker, maar als het om het alcohol
probleem in zijn dagelijks leven gaat, houdt hij liever zyn
mond".
Mentaliteit
Postma is van mening dat het alcoholprobleem vanuit de volksver
tegenwoordiging benaderd zou moeten worden, maar onder
streept dat daarvoor een mentaliteitsverandering nodig is:
„We moeten ons anders gaan opstellen. Niet zo van god. god, wat is
het toch erg dat we zoveel drinken. Nederland kan soms ineens
uit allemaal dominees bestaan. We moeten een discussie op gang
brengen, waarna we heel doelgericht kunnen gaan werken. Hoe
wel we er eerst een overstroming voor nodig hadden, hebben we
geconstateerd dat onze dijken t' :i
dijkenplan en voerden dat plan vervolgens uit. Zo moeten we ook
het alcoholprobleem benaderen".
„De discussie over alcoholgebruik moet aangezwengeld worden,
het woord is aan de Tweede Kamer", aldus Postrha. Het punt is
volgens hem alleen dat het niet belangrijk genoeg gevonden
wordt. „Er is een aantal deskundigen dat zegt er moet wat gebeu
ren, maar de politieke druk is veel te klein en onsamenhangend.
Als we met z'n allen werkelijk doordrongen waren van het feit dat
er iets mankeert aan het alcoholeonsumptiepatroon van de ge
middelde Nederlander, dan zouden we al veel verder zijn".
De plannen die er op de afdeling verslavingsaangelegenheden van
het ministerie van volksgezondheid zyn, komen volgens Postma
niet tot uitdrukking in een behoorlijke discussie in de Tweede
Kamer. ,,Ik vind dut er maar eens uitgezocht moet worden hoe
veel de Nederlandse politici drinken, want ze functioneren niet
optimaal. Het probleem wordt op een onduidelijke manier be
handeld. Volgens mij is het niet iets watje binnenskamers op de
ministeries kan oplossen, er moet een voortgezette aandacht ko
men voor het algemene leefpatroon. Niet alleen aandacht voor de
u itschieters, de man met de fles in de goot of de verslaafde die een
overdosis heeft ingenomen, maar voor de doorsnee burger en
zijn consumptiepatroon als hij 's avonds voor de televisie
zit".
Hamsteren
Hamsteren is een term die wordt gebruikt als de accyn/en omhoog
gaan. Postma: „Hamsteren is een daad van overleg. Er zullen wel
groepen zijn die bewust een voorraadje drank aanleggen voordat
het duurder wordt, maar ik geloof niet dat /ij het grootste alco
holprobleem hebben. Sommigen zeggen dat mensen die op het
randje van zo'n probleem zitten, door zo'n voorraad meer zullen
gaan drinken. Ik vind dat allemaal speculaties".
„Een alcoholprobleem ontstaat in een proces dat jaren duurt Dat
heeft niets te maken met het in huis hebben van veel drank opeen
bepaald moment. Het is wel zo dat het moeilijker gemaakt zou
moeten worden om drank te kopen Samen met minder reclame,
betere voorlichting en een vermindering van het auntul distribu
tiepunten zou een prijsverhoging van alcohol een goede zaak
zyn".
„Tegelijkertyd vind ik dat je het de commercie niet kwalijk kan
nemen dat ze de ruimte benut die geboden w ordt, maar de klant
krijgt het wel erg makkelijk als bij de SHV man de kartonnen
melk en wyn naast elkaar staan. Als alcohol op veel minder
punten aangeboden wordt, moet de consument steeds weer be
wust kiezen wil ik er wel of geen moeite voor doen om een
drankje i
„De maatregelen zoals ik ze voor i
fend als eenvoudig. Je maakt
strijden, je stelt er regels voor
bereidheid om er iets aan te doe
de eerste plaats wijten aan de c
tiatief is".
e zie, zijn allemaal c-\ «-n doeltref-
?n plan om een probleem te be
op en je voert ze uit. En als de
ontbreekt, dan moeten we dat in
■erheid, omdat daar gebrek an n
DINE VAN DER VUS
