Krachtig pleidooi voor
verdergaande oecumene
M Meubelfabriek
Oisterwijk
Surinaamse kerk legt vinger op zere plekken
Daar zijn waar de overheid niet kan of wil komen
Leidse groep schrijft
Nederlandse bisschoppen
Scheiding
vaak
zinloos
oecumenische proefpolder
Th utrecht
■■■MH
Voor een feestelijke kennismaking
met al onze nieuwe modellen
VRIJDAG 21 DECEMBER 1979
Veel ontwikkelingsprojecten in
Suriname mislukken omdat
mensen ontbreken om ze uit
te voeren. De trek van dui
zenden Surinamers naar Ne
derland is een van de belang
rijkste oorzaken.
Tot die conclusie kwam een vier
In tegenstelling tot de over
heid, die in het groot werkt, zijn
de particuliere (kerkelijke) or
ganisaties in Suriname bezig
met kleinschalige projecten. Zij
komen ten goede aan de „basis".
Daar vindt men ook de minst
bedeelden.
dagen durend beraad in Pa
ramaribo over de plaats van
de particuliere (kerkelijke)
organisaties in de ontwikke
ling van dit land.
Tot nu toe wordt aan dat
probleem in Suriname on
voldoende aandacht besteed.
Ook de kerkelijke" organisa
ties moeten hieraan meer
voorrang geven, door voor
lichting en door opvang van
retour-migranten in de vorm
van projecten.
Vast staat dat de kerkelijke or
ganisaties een belangrijke rol
vervullen. Zij besteden hun
geld ook goed, namelijk aan
of dichtbij de basis. De over
heid bereikt de basis moeilijk
en op een veel later tijdstip, zo
constateert het deze week
uitgekomen kwartaalblad
Suriname-Zending van de
Evangelische Broederge
meente in Zeist.
Meestal doet de overheid groot
schalige dingen. Zoals de
ontwikkeling van West-Suri-
name. "Een gigantische, voor
discussie vatbare onderne
ming, die, als ze lukt, pas over
ettelijke jaren voordelen zal
opleveren, afgezien dan van
de werkgelegenheid op dit
moment".
Corrigerend
Particuliere organisaties ko
men met kleinschalige pro
jecten, die snel gerealiseerd
kunnen worden en direct ten
goede komen aan de minst
bedeelden. Een voorbeeld is
het binnenland, waar zowel
het onderwijs als de gezond
heidszorg vrijwel geheel in
handen ligt van zending en
missie. "Voor de kerken (zen
ding en missie) geldt dat zij
daar behoren te zijn waar de
overheid niet kan of wil ko
men. Hun werk is niet alleen
aanvullend, maar ook kritisch
en corrigerend. Het legt de
vinger op zere plekken". Al
dus het blad Suriname-Zen
ding.
De overheid zal echter meer
openheid moeten betrachten
dan tot nu toe het geval is ge
weest. De organisaties tasten
nog te vaak in het duister over
de richting van het over
heidsbeleid en over de moge
lijkheden om er concreet aan
deel te nemen.
Een suggestie op het beraad in
Paramaribo was om een in
stituut in het leven te roepen
voor samenwerking, admi
nistratie, planning, docu
mentatie, informatie, onder
zoek en training en begelei
ding van beroepsmensen en
vrijwilligers. Het zal nog wel
even duren voor zo'n insti
tuut er is. De kerkelijke bu
reaus zijn intussen zeker be
reid handreiking te verle-
"De kerken zitten niet stil, maar
ze hebben nog veel voor de
boeg", schrijft Suriname-
Zending. "Ontwikkelings
gelden kunnen meewerken
ten goede, mits ze verant
woord en doordacht worden
gebruikt".
(Van onze redactie geestelijk leven)
LEIDEN - Een groep van merendeels gemengd gehuwden
- vanuit Leiden ontstaan en 22 in getal - schrijft in een
brief aan de Nederlandse bisschoppen, zich ernstig zor
gen te maken over de voortgang van de oecumene.
De leden van deze groep ontmoeten elkaar sinds 1967
maandelijks om samen een weg te zoeken naar een ge
zamenlijke geloofsbeleving en kerkgang. Hadden zij die
steun bij elkaar niet gevonden, dan zouden velen van
hen het contact met de kerk hebben verloren.
dentenecclesia gegroeid. In deze
geloofsgemeenschap voelt de
groep zich thuis.
Schijneenheid
"Wij ontkennen niet dat er ver
schillen bestaan, maar zij worden
binnen een hecht samenwer
kingsverband gemakkelijker be
spreekbaar. Er is een nieuwe ge
meenschap gegroeid over de
kerkgrenzen heen. Deze gemeen-
De officiële kerken,
ondertekenaars, weten met de
gemengd gehuwden nog steeds
geen raad. Evenmin is er vol
doende begeleiding bij de ge
loofsopvoeding van de kinderen.
Niet toevallig is er dan ook aan het
eind van de jaren zestig een nau
we relatie ontstaan tussen de re
formatorische studentenge
meenten en de rooms-katholieke
studentenparochie. Hieruit is la
ter de oecumenische Leidse stu-
schap - vrucht van het geloof in
Christus - is voor ons tegelijker
tijd een opdracht het begin van
een wereldwijde beweging van
menselijke verbondenheid,
waartoe het evangelie ons op
roept".
De 22 briefschrijvers zijn tot het be
sef gekomen dat de kerk van
Christus aanzienlijk meer omvat
dan wat de afzonderlijke kerken
hebben te bieden. Voor hen bete
kent oecumene daadwerkelijk de
ontmoeting met medegelovigen.
De ecclesia is geen nieuwe kerk,
maar vóór alles een oecumeni
sche ontmoetingsplaats.
Op grond van die ervaringen voert
de groep in haar brief aan de bis
schoppen een krachtig pleidooi
voor verdergaande oecumeni
sche ontwikkelingen. De 22 zijn
bang dat de Nederlandse bis
schoppen straks - op de bijzon
dere synode in Rome - met de
paus slechts zullen komen tot een
bevestiging van de traditionele
rooms-katholieke kerkopvattin
gen. Zij vrezen dat er een schijn
eenheid tussen de bisschoppen
van komt. "Daarmee lijkt de on
rust dan bedaard. Maar het te
gendeel is waar, want de levens
kracht van de oude stam wordt
aangetast als u het jonge hout af
kapt". "Als u de geloofsvrijheid
aan banden legt, kan de kerk zich
niet langer meer vernieuwen en
zal zij verstarren".
Verdraagzaam
De groep meent dat de machts
structuur van de kerk het riskant
maakt om voor eigen overtuiging
uit te komen. Door met nieuwe
vormen te werken loopt men de
kans buiten de gemeenschap van
de kerk te worden geplaatst. De
briefschrijvers vragen de bis
schoppen, verdraagzaam te zijn
tegenover mensen met een sterk
verlangen naar vernieuwing en
verbroedering. "Het is gemakke
lijker, binnen het veilige kader
van de traditie te blijven. Het is
een uitdaging voor de eigen over
tuiging, steeds nieuwe ontmoe
tingsplaatsen te zoeken, omdat
daar duidelijk wordt wat wezen
lijk en wat bijkomstig is".
Het uitvaardigen van allerlei ver
boden acht de groep niet zinnig.
Verboden kunnen berusten op
vooroordeel, zijn harteloos en
discriminerend en zelden effec
tief. "Wij zijn blij in deze tijd te
leven, die zulke ongekende mo
gelijkheden biedt en waarin zo
veel voortreffelijke mensen ons
tot voorbeeld zijn", zo besluit de
brief.
Tot de ondertekenaars behoren en
kele wetenschappelijke mede
werkers aan de Leidse universi
teit, de hervormde universiteits
predikant J. A. Eekhof, de Leidse
architect T. W. Mulder, de
Noordwijkse apotheker C. P.
Scholten en de rooms-katholieke
pastor J. A. A. van Well te Leiden.
In de stad Utrecht bestaat een plan
een "oecumenische proefpolder"
op te zetten. Honderd leden van
verschillende kerken zullen zich
een jaar lang, op zekere afstand
van de vertrouwde gang van za
ken in eigen kerkelijk milieu,
verdiepen in een gemeenschap
pelijke geloofsbelevingZij willen
het christen-zijn met mensen uit
andere kerken praktisch beoefe
nen en her-ontdekken wat voor de
kerk wezenlijk en onontbeerlijk is
en wat in de eigen kerk naar de
achtergrond is verschoven.
Het plan is een initiatief van de ste
delijke Raad van Kerken, een
samenwerkingsverband waarin
vertegenwoordigers van de mees
te kerken elkaar elke maand ont
moeten, van rooms-katholiek tot
remonstrant, van baptist tot vrij-
katholiek. De hervormde predi-
kent J. Irik vertelt in het blad
"Saamhorig" van de Nederland
se Raad van Kerken dat deze
mensen - meestal gekozen uit de
kring van oecumenische voor
trekkers - door hun regelmatige
contacten ontdekken hoezeer
christenen uit verschillende rich
tingen toch "geloofsverwant" zijn
aan elkaar en hoe zinloos en ver
ouderd allerlei kerkelijke ge
scheidenheid is.
Bij die positieve ervaring voegt zich
dan telkens de negatieve dat er in
de praktijk zo weinig van echte
interkerkelijke toenadering en
oecumenische samenwerking te
recht komt. De "basis" kijkt
meestal niet verder dan de eigen
kerkgemeenschap. De oecumene
is op z'n retour, zeggen de tegen
standers voldaan.
Daarbij komt nog dat vrijwel alle
kerken met dezelfde noden wor
stelen: teruglopende ledentallen,
financiële tekorten, uitdunning
van het korps vrij gestelden, af sto
ting van kerkgebouwen, toene
mende vermaterialisering en ver
trossing. Men zou vanuit zo'n
plaatselijke Raad van Kerken die
noden gezamenlijk willen aan
pakken, maar in feite is ieder op
eigen houtje bezig met datzelfde
gevecht tegen diezelfde vijanden.
Offer
Dié ervaringen brachten de
Utrechtse Raad van Kerken tot
bezinning op het wezenlijke van
het gemeente-zijn, zoals dat in de
bijbel wordt getekend. Vooral be
paalde delen in de brieven van de
apostel Paulus hebben de leden
van de raad aan het werk gezet.
Daaruit is het idee van de proef
polder voortgekomen.
De honderd kerkleden die aan dit
project gaan deelnemen komen
onder andere uit de Rooms-Ka-
tholieke kerk (30). de hervormde
gemeente (ook 30), de gerefor
meerde kerk (20) en de remon
strantse gemeente (6). Voorwaar
de voor hun medewerking was
dat zij van hun eigen kerk houden
en het een offer vinden om zich
voor een jaar uit het eigen kerke
lijke bedrijf terug te trekken.
Zij zullen zich nu een jaar geheel
richten op een gezamenlijke bele
ving van geloof, hoop en liefde, op
toepassing van een nieuwe le
vensstijl in de werkelijkheid van
alledag. Na dit jaar komen zij
met hun ervaringen weer voor de
eigen kerk beschikbaar.
De Utrechtse Raad van Kerken
verwacht dat de deelnemers in ei
gen kerk een nieuw stuk inspira
tie zullen inbrengen. Het zal een
echt-kerkelijk leven kunnen sti
muleren en het zicht op elkaar, als
delen van de ene kerk van Chris
tus, kunnen verduidelijken.
•-c
^HÊTlU
Pastor Van Well(rk) en dominee Eekhof (hervormd universiteitspredi
kant). Met twintig anderen vragen zij de Nederlandse bisschoppen, ver
draagzaam te zijn tegenover mensen met een sterk verlangen naar ver
nieuwing en verbroedering.
Synode in Rome. De bijzondere
synode van de zeven Nederland
se bisschoppen, die op 14 januari
in Rome begint, heeft als thema:
"Het uitoefenen van de pastorale
arbeid van de kerk in Nederland
in de huidige omstandigheden,
opdat de kerk meer als gemeen
schap naar voren komt". Bis
schop Möller van Groningen en
bisschop Simonis van Rotterdam
hebben gisteren in Utrecht de
voorlopige agenda, waaraan de
paus zijn goedkeuring gaf, gepre
senteerd. Ter plaatse zal de defi
nitieve agenda worden vastge
steld.
Er zijn drie hoofdpunten: de kerk
als volk Gods (welke gestalte
moet een veelvormige kerk heb
ben en wat zijn haar grenzen?), de
samenwerking van allen die in
het pastoraat werkzaam zijn (bis
schoppen, priesters, religieuzen
en leken) en een aantal onderde
len van het kerkelijke leven, zoals
de eucharistie als centrum van
eenheid, de liturgie, de catechese
en oecumenische activiteiten.
Voorzitters van de synode zijn kar
dinaal Willebrands en kardinaal
Danneels van Antwerpen.
Bisschop Bluyssen van Den Bosch
betreurt in een mededeling aan
zijn pastores over de gisteren
bekendgemaakte voorlopige
agenda de korte tijd van voorbe
reiding voor de komende syno
de. "Er is geen tijd voor een zo
breed overleg dat het grote be
lang van de synode ten volle
recht kan worden gedaan".
Priesters. Ongeveer één-derde
van de studenten die in de jaren
1967 tot 1978 afstudeerden aan de
rooms-katholieke theologische
hogescholen in Amsterdam
Utrecht, Tilburg en Heerlen is
priester geworden. Dat blijkt uit
een onderzoek dat de vier scho
len onder hun vroegere studen
ten hebben gehouden.
Volgens professor R. van Rossum,
rector van de Heerlense hoge
school, kan dit onderzoek de Ne
derlandse bisschoppen goede
diensten bewijzen tijdens de ko
mende synode in Rome als ook
de priester-opleiding ter sprake
komt. Zijn eigen school (Heerlen
dus) scoort in het onderzoek het
hoogst 57 procent van de onder
vraagden is priester. Van Rossum
zei met dit resultaat erg gelukkig
te zjjn. Zijn school wordt name
lijk niet erkend door bisschop
Gijsen van Roermond. Die heeft
in Rolduc-Kerkrade een apart
seminarie opgericht.
Het ongerzoek onthulde ook dat 46
procent van de afgestudeerden
gehuwd is. Voor Heerlen ligt dat
percentage op 26.
ADVERTENTIE
12 jaar garantie ongekende service
geloogd volgens voorzien van
oud recept brandmerk.
Berkel (ZH), Noordeindseweg 116, tel. 01891-4670.
