Küng schaamt zich
voor zijn kerk
SéÜD
Onrecht
'n Ei hoort erbij
The Buddy Odor Stop I
Trudeau terug als
leider van liberalen
Autodieven gepakt
WOENSDAG 19 DECEMBER 1979
VARIA
PAGINA 11
Vaticaan: „Geen katholiek theoloog meer
Hans Küng. Zwitsers theoloog aan de Westduitse universi
teit van Tubingen, was zo geschokt door wat het Vaticaan
over hem had beslist, dat hij zijn gistermorgen begonnen
vakantie in allerijl afbrak. Hij mag niet meer doceren.
Küng wijkt naar het oordeel van het Vaticaan in zijn op
vattingen en geschriften wezenlijk af van de "volledige
waarheid van het katholieke geloof'. Hij kan niet meer als
een katholiek theoloog worden beschouwd.
Hans Küng
"inquisitie-praktijken"
Hans Küng, terecht populair, om
streden en vermaard tegelijker
tijd, mag zich in den vervolge op
bevel van "Rome" geen rooms-
katholiek theoloog meer noe
men. Met hem zullen velen, on
der wie ondergetekende, dit
meer dan alleen betreuren: hem
wordt nl. onrecht aangedaan.
Küng zou - zo luidt de motivering -
"tekort geschoten zijn jegens het
katholieke geloof'. Vrij ver
taald bedoelt men te zeggen: hij
gelooft niet wat wij geloven. Ik
ben zo vrij dat - waar het het we
zen van het katholieke geloof
betreft - te weerspreken.
Küng heeft naar mijn mening juist
met zijn publikaties als "Chris
ten-zijn" en "Bestaat God?" be
wezen een katholiek te zijn in
hart en nieren. Maar men moet
zijn boeken natuurlijk wel lezen
en niet alleen erover praten,
"zoals dikwijls het geval is met
beroemde boeken" (Küng in
"Christen-zijn"). Met dit mees
terwerk heeft hij bewezen een
christen te zijn met een onwan
kelbaar geloof en vertrouwen in
God en Jezus Christus. "Er be
staat geen andere God dan Hij
die zich in Jezus heeft gemani
festeerd", aldus Küng.
Een duidelijker antwoord op het
verwijt van "Rome" dat hij de
Christus-figuur van een lagere
orde zou achten dan de Vader, is
nauwelijks te geven.
Het andere verwijt is inderdaad
niet te weerleggen, maar ik houd
tegen, dat hij zich daardoor niet
meer een katholiek theoloog zou
mogen noemen. Het betreft hier
de pauselijke onfeilbaarheid.
Volgens Küng is niemand on
feilbaar dan God zelf. De paus
dus ook niet. Wel bestaan er on
aantastbare geloofswaarheden
in de kerk, een "gehouden zijn en
blijven van de kerk in de waar
heid". In zijn "Onfeilbaar?" van
zo'n tien jaar geleden verwoordt
hij overigens wat miljoenen ka
tholieken ook denken. Mogen zij
zich nog katholiek noemen?
In 1974, na jaren onderzoek, werd
de controverse over deze kwes
tie overigens bijgelegd en werd
hij door "Rome" gerehabili
teerd.
In zijk boek "Om niets anders dan
de waarheid" (een bundeling
van documenten inzake zijn
conflict met "Rome") vroeg hij
vorig jaar paus en episcopaat de
weer oplaaiende strijd te sta
ken. "Want", aldus Küng, "we
hebben belangrijker dingen te
doen". "Ropie" had die strijd
wel willen staken, als hij net zo
als zijn collega Schillebeeckx
ootmoedig naar Rome was ge
komen. Dat heeft hij niet ge
daan. En daarvoor moet hij nu
de tol betalen.
Ten onrechte,: want Küng is en
blijft katholiek theoloog. En
wat voor een!
THEO KROON
De voorzitter van de Duitse bis
schoppenconferentie, kardinaal
Joseph Höffner, maakte een en
ander gistermorgen bekend, na
dat de paus het desbetreffende
besluit van de Congregatie voor
de Geloofsleer - dezelfde instan
tie waarvoor de Nederlander
proffesor Schillebeeckx vorige
week moest verschijnen - had
goedgekeurd. De veroordeling
van Kung (51) betekent niet dat
hij uit de kerk is gestoten. Hij
blijft priester.
Kardinaal Höffner sprak in zijn be
kendmaking van een "onvermij
delijke consequentie". Hij be
treurde dit "smartelijke besluit",
dat echter door de Duitse bis
schoppen zonder uitzondering
wordt gedeeld.
Küng zeil'zei volledig verrast te zijn
door deze, wat hij noemde,
"Jacht-und-Nebel"-actie in de
week vóór kerstmis. "Het is een
schandaal voor een kerk die zich
op Jezus Christus beroept en zegt
de mensenrechten te verdedigen
dat zij nog aan de praktijken van
de inquisitie vasthoudt. Op deze
wijze is een hinderlijke criticus
binnen de kerk monddood ge
maakt".
Doden bij
aardbeving
op Bali
JAKARTA (Reuter) - Bij een aard
beving op Bali zijn 25 personen
omgekomen en 162 gewond. Dit
is gisteren van officiële zijde in
Jakarta vernomen. De beving,
die een sterkte had van 6,1 op de
schaal van Richter, was de derde
die de eilanden ten oosten van
Java dit jaar trof. Op het eiland
Lombok veroorzaakte de beving
alleen materiele schade.
Volgens een woordvoerder van de
autoriteiten in Denpasar (de
hoofdplaats van Bali) werden in
het noordwestelijk deel van het
eiland meer dan 100 huizen en
gebouwen vernield. De toeris
tencentra in het westen en zuiden
van Bali zijn gespaard gebleven.
De afgelopen twee jaar zijn in de
Indonesische Archipel meer dan
215 mensen door aardbevingen
om het leven gekomen.
Geen antwoord
Voor de Westduitse tv deelde Hans
Kung, wiens ruzie met het offi
ciële gezag van de kerk stamt uit
1968, mee, dat hij de paus had
voorgesteld een internationale
commissie te vormen die een
eind zou maken aan de leerge-
schillen tussen hem en het vati
caan. Daarop heeft hij geen ant
woord uit Rome ontvangen.
Hij had ook kritiek op de Westduit
se bisschoppen. "Terwijl de Ne
derlandse kardinaal Willebrands
zich persoonlijk bij de paus inzet
te voor Schillebeeckx, collabore
ren onze bisschoppen met zulke
duistere praktijken". "Ik schaam
OTTAWA (Reuter) - Pierre
Trudeau heeft gisteren aan
gekondigd dat hij de Liberale
Partij zal leiden bij de alge-
ADVERTENTIE
Vy
me voor mijn kerk dat zoiets nog
mogelijk is".
Küng liet er geen twijfel over be
staan dat hij voor zijn eerherstel
zal strijden. "Deze veroordeling
moet ongedaan worden ge
maakt". "Als katholiek theoloog
blijf ik binnen de katholieke
kerk katholieke theologie be
drijven". "Ik weet mij één met
vele theologen, zielzorgers,
godsdienstleraren en leken in
onze kerk".
mene verkiezingen van fe
bruari 1980.
In een persverklaring zei Trudeau
dat hij tot dit besluit is gekomen
na sterke aandrang van zijn par
tijgenoten.
Trudeau erkende dat zijn besluit
om opnieuw het leiderschap van
zijn partij op zich te nemen de
"moeilijkste persoonlijke beslis
sing" is geweest die hij ooit heeft
genomen.
Hij had een maand geleden nog zijn
vertrek uit de politiek aangekon
digd om zich o.a. meer aan het
gezinsleven te kunnen wijden.
De 60-jarige Trudeau liet er geen
twijfel over bestaan dat hij tot zijn
laatste stap heeft besloten uit
plichtsbesef jegens zijn partij. Hij
zal zijn partij leiden in de alge
mene verkiezingen van 18 fe
bruari a.s., die noodzakelijk zijn
geworden nadat de conservatieve
minderheidsregering van pre
mier Clark bij de behandeling
van de begroting struikelde over
een motie van wantrouwen. Tru
deau verklaarde voor de pers dat
hij in zijn campagne de nadruk
zal leggen op de economische
problemen van zijn land en dan in
het bijzonder op het energie
vraagstuk.
Deze punten zullen de kiezers
waarschijnlijk meer interesseren
dan de grondwetkwestie die cen
traal stond bij de verkiezingen
vjm mei dit jaar.
Küng, die rekent op steun van
binnen en buiten de Rooms-ka-
tholicke Kerk, is ervan over
tuigd dat de strijd van zoveel
mensen voor een christelijke
kerk op den duur niet zonder re
sultaat zal blijven.
Schoon schip
Proffessor Schillebeeckx kon nog
geen commentaar op de kwestie
geven. Hij zei wel "erg geschrok
ken" te zijn.
Pierre Trudeau.
Minder belasting bij
anti-speculatiebeding
AMERSFOORT (GPD) - Zeer veel
bezitters van een eigen huis
waarop een anti-speculatiebe
ding zit, zullen met succes een
bezwaarschrift kunnen indienen
tegen een belastingaanslag. Dit
verwacht de Vereniging Eigen
Huis te Amersfoort, nadat door
de Hoge Raad een uitspraak is
gedaan over de fiscale betekenis
van een anti-speculatiebe-
ding.
De fiscus zal door deze uitspraak
namelijk bij de bepaling van de
waarde van het huis rekening
moeten houden met de waarde-
drukkende werking van zo'n an
ti-speculatiebeding. Door zo'n
beding mag het huis niet ver
kocht worden tegen de vrije
marktprijs, maar tegen een,
meestal door de gemeente vast
gestelde, veel lagere prijs.
De Westduitse protestantse hoog
leraar Nieuwe Testament Ernst
Kasemann gelooft dat Rome be
zig is schoonschip te maken. "De
harde maatregel tegen Kung
komt in alle opzichten overeen
met de huidige trend in de
Rooms-Katholieke Kerk. Kung is
niet de laatste
(Zie ook het commentaar van onze
medewerker voor katholieke
zaken, Theo Kroon).
DEN HAAG (ANP) - Do recherche
uit Den Haag en Leidschendam
heeft in een loods in Leidschen
dam zeven jongelui in de leeftijd
van 15 tot 25 jaar aangehouden.
Vermoedelijk is daarmee een
bende autodieven ingerekend,
die in de afgelopen drie maanden
in Den Haag en wijde omgeving
ongeveer dertig BMW-personen-
Kanier vraagt
wetsontwerp
brugklas-
experiment
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamer heeft staatssecretaris De
Jong (onderwijs) gisteren terug
geroepen van zijn voornemen om
de nieuwe twee-jarige brugklas
in te voeren zonder wetswijzi
ging. Een motie van WD-lid me
vrouw Ginjaar werd met bijna al
gemene stemmen aangenomen,
alleen de Boerenpartij stemde te
gen.
De kameruitspraak gaat dwars in
tegen het voornemen van de
staatssecretaris om de experi
menten met een twee-jange
brugklas in te voeren door mid
del van eenzijdige beschikkin
gen. De Kamer vindt dat de hui
dige wet „niet bedoeld kan en
mag zijn om op brede schaal
nieuwe onderwijsvormen in te
voeren die in de reguliere wette
lijke bepalingen uitgesloten
zijn".
De Kamer vraagt de regering ge
bruik te maken van de Experi
mentenwet of een wijzigings
voorstel in te dienen op de be
staande Wet op het Voortgezet
Onderwijs.
De Kamer heeft de regering in een
motie-Mertens (D'66) gevraagd
meer geld beschikbaar te stellen
voor onderzoek dat gericht is op
de kwaliteit van het medisch
handelen.
Het meerjarenplan voor de werk
gelegenheid in het onderwijs, dat
de regering voor volgend jaar in
het vooruitzicht heeft gesteld, wil
de Kamer in ieder geval vóór de
zomer ontvangen. De indiening
bij de begroting voor 1981 vindt
de Kamer te laat. omdat dan te
weinig tijd beschikbaar zou zijn
voor overleg met de betrokke-
auto's heeft gestolen Zes jonge
lui komen uit Den Haag en één uit
Leiden.
De politie vond in de loods een gro
te hoeveelheid gebruikte auto
onderdelen en drie ten dele ge
sloopte auto's. Zij vermoedt dat
men bezig was de gestolen wa
gens om te bouwen en van valse
nummerplaten te voorzien.
ADVERTENTIE
ex Gruppo Sportivo
Voorprogramma
The Rousers
donderdag 27 december 5
Toegangsprijs 10,-
Aanvang 20.00 uur.
Stadsgehoorzaal Leiden
Voorverkoopadres: Gé Hofenk,
Haarlemmerstr. 66, Leiden.
UW
Het plaatsen van brieven van
ven mening onderschrijft.
WWlmJk
9 MS M mLmÊÊn
lezers betekent niet dat de
Brieven kunnen van redac-
redactie de daarin weergege
tiewege worden ingekort.
Energie-voorlichting
Als erkend installateur wordt van je
verwacht, dat je op de hoogte
blijft van de laatste ontwikkelin
gen in je vakgebied. Sterker, je
bent het verplicht ten aanzien
van de voorschriften en je klan
ten.
Sla ik een regionaal dagblad open
op 10-11-12 december jl., slaat me
de schrik om het hart.
De erkende installateur is verplicht
volgens de voorschriften, hem
door de Energiebedrijven opge
legd, te hanteren. En terecht! Een
Energiebedrijf is er om de erken
de installateur te controleren en
de consument te beschermen.
Door de dagbladen wordt voorlich
ting, waarbij ik betwijfel of deze
op juistheid is gecontroleerd, be
dreven. die in strijd is met de
werkelijkheid en de consument
in de verleiding zou kunnen
brengén, dingen te doen die ge
vaar opleveren.
Er wordt apparatuur beschreven,
die simpelweg aangesloten kan
worden. Zelfs door een doe het
zeiver!
Het is ten eerste verboden, als niet
installateur, aan Uw energie-in
stallatie te sleutelen. Ten tweede
gevaarlijk als je de konsekwen-
ties van wat je doet niet kunt
overzien. Ten derde verboden
niet goedgekeurde apparatuur
en/of materialen te gebruiken. De
gevolgen laten zich raden, als in
stallateur wordt je geconfron
teerd met de narigheid. Reeds
één gesprongen ketel en één bij
na ontplofte ketel. Een onge
hoorde situatie!!!
ENERGIE besparen moet en dat
kan! Zelfs meer als de bekende
5% De mogelijkheid in de nabije
toekomst om 20 tot 25% op het
energieverbruik te besparen is
mogelijk. Maar dan wel verant
woord en door de erkende vak
man uit te voeren.
De consument niet voorlichten, via
journaal, Koning Klant en
dagbladen over apparatuur, die
in ontwikkeling is. Dat is het be
kende voer voor de vissen. Deze
apparatuur heeft nog een lange
weg te gaan voor ze op de markt
mag komen en goedgekeurd is.
Cijfers noemen is leuk, zeer zeker
als ze erg positief zijn, doch ze
moeten op waarheid berusten en
geen sprookje zijn.
Ik weet uit de praktijk, dat iedere
verandering geen verbetering is,
doch een verbetering heeft wel
altijd een verandering tot gevolg.
Laten we, als verantwoordelijke
mensen, installateurs, energie
bedrijven, dagbladen, etc. etc.
weloverwogen te werk .gaan.
Geen voorlichting geven, die gro
te gevaren verbergen, die de con
sument niet kan beoordelen en
hem nodeloos in gevaar zou kun
nen brengen.
J.W. Bos
Ridderhoflaan 105
2396 CL Koudekerk a/d Rijn.
installateur
Zeeheldenwij k
Op vrijdag 14 december verscheen
er in de rubriek "Nieuwsspiegel"
van deze krant een artikel over
het conflict in de Zeeheldenbuurt
tussen de speeltuinvereniging en
het wijkcomité.
De heer Steinbach presenteert zich
naar ons (wijkcomité en commis
sie Buurthuis) als bemiddelaar in
een conflict, maar hij blijkt de re
gels van het bemiddelen niet te
kennen. Hij blijkt duidelijk partij
te kiezen voor de speeltuin die
inderdaad, tot voor kort, 17 jaar
lang niets gedaan had voor de
buurtbewoners. Ook is deze hou
ding van de heer Steinbach in
strijd met zijn functie als secreta
ris van de gemeentelijke
B.R.W.-commissie, in welke
commissie de prioriteitenlijst is
samengesteld t.b.v. de verdeling
van de gelden. Graag willen wij
hierbij ook een aantal pertinente
onjuistheden rechtzetten:
1. Het gaat niet, zoals de heer
Steinbach zegt, om een paar be
woners die menen het conflict
model te moeten hanteren, maar
om 414 gezinnen in deze wijk, die
vinden dat een uniek clubge
bouw zo optimaal mogelijk ge
bruikt moet worden. Dat is te be
reiken door het verenigingsge
bouw van de speeltuin de functie
van "Buurthuis" te geven.
2. De commissie Buurthuis is niet
ontstaan omdat mensen bang
waren dat "het geld van Tesselaar
aan hun neus voorbij zou gaan",
maar deze commissie is ontstaan
op de bewonersvergadering d.d.
29-5-'79 (waar dhr. Steinbach ook
aanwezig was) toen een overgrote
meerderheid van de aanwezigen
vonden, dat er nu maar eens eni
ge activiteiten in de buurt ont
plooid moesten worden.
3. De speeltuin zegt dat "Ze altijd
gebruik kunnen maken van ons
clubhuis, voor wijkvergaderin
gen gratis en voor andere dingen
tegen de kostprijs". De waarheid
is echter dat het wijkcomité na de
vergadering van 5 maart 1979 een
briefje kreeg van de speeltuin
met de volgende zinsnede: "Wel
kunt U net zoals ieder ander de
zaal van ons huren voor f 10,- per
4. Het bestuur van de Speeltuin
"wil met hun deel van het geld
nieuwe speelwerktuigen kopen
en de tuin laten asfalteren". Op de
prioriteitenlijst staat een post
"Nieuw Speelmateriaal voor
Leidse Speeltuinen", waarvooral
f63.000.- uitgetrokken is. Der
halve kunnen onze gelden daar
voor niet nog eens aangewend
worden.
Tenslotte willen wij duidelijk laten
weten dat wij het inderdaad weg
gegooid geld vinden om een apart
buurthuis, wat overigens een
idee van dhr. Steinbach is ge
weest, te bouwen wanneer er cen
traal in de wijk een Clubhuis staat
wat die functie prima kan vertol
ken. Ook zijn wij er verschrikke
lijk blij mee, dat het nieuwe be
stuur van de Speeltuin inderdaad
steeds actiever wordt en nu ook
activiteiten voor de volwassenen
in onze wyk wil organiseren.
Het moet toch mogelijk zijn om
samen de Zeeheldenwijk tot een
levendige wijk te maken, vooral
wanneer we samen f 175.000.- ter
beschikking gesteld krijgen.
Namens wijkcomité en commissie
Buurthuis
Wim van Schaik
Oosterdwarsstraat 43
Leiden.
Snouck Hurgronje
In het LD van 28-11 jl. heeft oud-re
sident Cox uitvoerig gereageerd
op het artikel van Thijs Jansen in
deze krant van 17-11 jl. onder kop
„Leidse arabist stelt rol van
Snouck in de Atjeh-oorlog aan de
kaak". Cox suggereert onder
meer dat „het kranteartikel geen
volledig recht doet aan de argu
mentatie van Dr. Koningsveld",
waarna hij met veel praaltrillers
en loopjes de lof zingt op de voor
treffelijke wetenschappelijke
kwaliteiten en de nobele bedoe
lingen van zijn 1 eermeerster.
Prof. Dr.C. Snouck Hurgronje. In
het bijzonder wijdt Cox uit over
Snouck's „liefde" voor het Atjeh-
se volk.
Het zal do heer Cox ongetwijfeld
tegenvallen, dat ik het oneen
ben met hem terzake van de
strekking dat Thijs Jansen's arti
kel: hierin werd op correcte, zij
het natuurlijk bekorte wijze
weergegeven wat ik in mijn
voordracht voor het Oosters Ge
nootschap in Nederland op vrij
dagavond 16 november naai vo
ren had gebracht. Snouck Hur
gronje heeft inderdaad actief en
welbewust misbruik gemaakt
van het vertrouwen dat hij langs
onoprechte wijze van moslims.
eerst in Mekka, later in Atjeh, had
verworven. De morele grondslag
ter rechtvaardiging van de Atjeh-
oorlog, die in totaal ca. 100.000
mensenlevens kostte (waaronder
ca. 70.000 Atjehers), legde hij neer
in zijn roemruchte „Atjch-Ver-
slag", dat hij in 1892 aan de Gou-
veneur-Generaal van het toen
malig Nederlandsch-Indie uit
bracht.
Geheel in aansluiting bij de ideeen,
die er omtrent de Atjehers in die
tyd bij de toekomstige officieren
aan de Koninklijke Militaire
Academie in Breda werden inge
pompt, beschreef Snouck de
Atiehen als immoreel, al ban
deloos zowel in homo- als hetero-
sexueel opzicht, als mensen
„wier natuurlijke behoefte aan
reinheid bijna gelyk nul is", en
zovoort, enzovoort. Dit alles nu te
schouwen .zoals oud-resident
Cox wil. als uitingen van „liefde"
voor het Atjehse volk. komt mij,
om aan de voorzichtige kant te
blijven, als buitengewoon on
waarschijnlijk voor.
Wie Snouck's optreden in het licht
van zijn tijd zelfwil beschouwen -
en hierop heeft ook Snouck Hur
gronje recht mag er niet aan
voorbijgaan, dat ook in de 19de
eeuw. reeds vóór Snouck's op
treden, van verschillende zijden
protesten tegen de Atjeh-oorlog
zijn aangetekend Maar de 'roden'
en dc 'goddelozen' werden de eer
met waardig gacht om in ami I la
worden aangehoord. Multatuli
protesteerde reeds in 1872. direct
na de verdragssluiting tussen
Engeland en Nederland, toen ons
land ..de vrije hand in Atjeh
kreeg. Ook later bleef deze
schrijver in het verzet tegen de
Atjeh-oorlog; zo stelde hij - Paul
Marijnis vestigde er onlangs in
NRC/Handelsblad terecht de
aandacht op - in de aantekenin
gen bij de vierde druk van zijn
„Max Havelaarde kwalijke wij
ze waarop zelfs in de Tweede
Kamer de Atjehers als welluste
lingen en dergelijke werden afge
schilderd duidelgk aan de kaak:
„Om den zoo fyn /edelijken Ne
derlander te bewegen tot de ver-
eischte oorlogswoede en fond-
senbewilliging' - werd hem in de
Tweede Kamer de Atjinees voor
gesteld als zoo heel in het bijzon
der overgegeven aan onna-
tuurlijken wellust! Mij, die veel
met Atjinezen heb omgegaan,
was daarvan nooit iets gebleken,
misschien wel omdat ik nooit in
het belang van carrière of positie
vuile voorwendsels noodfg had.
om oorlog te maken", aldus Mul
tatuli n<>K oen tiental jaren voor
dat Snouck op. ook vanuit zijn ei
gen tijd beoordeeld, onvergeef
lijke wijze zijn wetenschappelij
ke talenten ten dienste stelde van
de Nederlandse koloniale oorlog
van de 19de eeuw bij uitstek, du-
tegen het voordien onafhankelij
ke At|ih
Tenslotte maak ik de lozers van LD,
die zich nader over de Atjeh-oor
log willen oriënteren, attent op
het boek van de vroegtijdig
overleden schrijver-journalist
Paul van 't Veer. De Atjeh-oorlog
(1969)
P. Sj. van Koningsveld
Kievitshorn 6.
Noordwijkerhout.
11 december 1979
