YS bieden oi
naar wandac
YS bieden onderzoek aan
naar wandaden van sjah
Demonstratie
tegen nieuwe
kernwapens
PL O-vertegenwoordiger
in Tripoli uitgewezen
Ambassade van Iran in Wenen
veroordeelt moord neef sjah
Kennedy:
Onrust in Iran stijgt
Schending rechten
mens onveranderd
Onrust in Iran stijgt
Kennedy: "Steun Carter"
Vrijwilligers
Bit Iran
naar Libanon
Sowjet-Unie
ongerust
Waaromuvooreendoorlopend krediet beter
naar eenbank zoals deNMB kunt gaan.
MAANDAG 10 DECEMBER 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
(Van onze correspondent Anton Koene)
WENEN - Het personeel van de Iraanse ambassade in
de Oostenrijkse hoofdstad heeft in een telefonische
verklaring aan het Oostenrijkse persagentschap
APA zaterdag de moord op de neef van ex-sjah Reza
Pahlevi veroordeeld, waarvoor de Iraanse scher
prechter ajatollah Kalchali de verantwoording heeft
opgeëist. In de aan het persagentschap in Wenen
gedicteerde verklaring deelde een ambassademe
dewerker mee dat het personeel van de Iraanse am
bassade „dergelijke terroristische acties veroor
deelt"
In de verklaring wordt verder gezegd: „Wij veroorde
len zulke mafia-methodes scherp en betreuren dat
door dergelijke acties de reputatie van Iran en van de
islam in discrediet wordt gebracht".
„Dergelijke acties", zo gaat de boodschap verder, „zijn
volkomen in strijd met de islamitische wet, die wel
iswaar legaal een veroordeling van het regime van de
voormalige sjah eist, maar die zo*n sluipmoord niet
billijkt. Voorts moet duidelijk zijn dat de heer Kal
chali niet gemachtigd is dergelijke verklaringen af te
leggen en dat hij geen volmacht heeft op te treden als
woordvoerder van de regering"
LONDEN (AFP) - De Amenk,
Edward Kennedy meent dat
president Carter moeten steu
den in de Amerikaanse am to
Kennedy zei dit in een onderl
afgevaardigde Hugh Fraser
leren uit de confrontatie met
De kandidaat voor het Witte Hu
van de regering-Carter in de
Russische gevechtseenheder
enigde Staten in deze zaak vo
Hq voegde eraan toe dat "he
Unie felle bewoordingen te
delen"
J85P
Iraanse vrijwilligers trainen om in conditie te komen i
''strijd tegen Israël" in Zuid-Libanon
(Van
correspondenten)
WASHINGTON-TEHERAN - Terwijl in Iran slag werd
geleverd om het gebouw van radio-Tabriz in de Turks-
sprekende provincie Azarbeidjan, hebben de Verenigde
Staten via afgezanten van bevriende naties in ruil voor
vrijlating van de gegijzelden de autoriteiten in Teheran
een internationaal onderzoek aangeboden naar de
Iraanse aanklachten tegen de sjah en de Verenigde Sta
ten.
LONDEN (AFP) - De Amerikaanse presidentskandidaat senator
Edward Kennedy meent dat "alle Amerikanen op dit moment
president Carter moeten steunen" in de kwestie van de gegijzel
den in de Amerikaanse ambassade in Teheran.
Kennedy zei dit in een onderhoud met de Britse Conservatieve
afgevaardigde Hugh Fraser. Amerika is bezig "harde lessen" te
leren uit de confrontatie met Iran. aldus senator Kennedy.
De kandidaat voor het Witte Huis leverde wel kritiek op de houding
van de regering-Carter in de kwestie over de aanwezigheid van
Russische gevechtseenheden op Cuba. De politiek die de Ver
enigde Staten in deze zaak voerden was "een verkeerde reactie"
Hij voegde eraan toe dat "het niet goed is tegenover de Sowjet-
Unie felle bewoordingen te gebruiken en tegelijk zwak te han
delen"
POPULARITEIT
CARTER
VERDUBBELD
NEW YORK (AFP) - De popu-
lariteit van de Amerikaanse
president Carter is twee maal
zo groot geworden in vier we
ken, sinds het begin van het
geschil met Iran. Dit is het re
sultaat van een opiniepeiling
door het Amerikaanse
weekblad Newsweek.
De populariteit van Carter be
draagt nu 61 pet tegen 30 pet
een maand geleden. Een der
gelijke stijging in populariteit
kwam eveneens toe aan de
voormalige president
Franklin D. Roosevelt na de
Japanse aanval op Pearl Har
bour in 1941.
(Van onze verslaggever Harm
Botje)
TEHERAN - Sjeik Mohammed
Monazeri, één van de sterren
aan het Iraanse politieke fir
mament, heeft gisteren mee
gedeeld dat zijn plannen om
enige duizenden Iraanse
strijders naar het front in
Zuid-Libanon over te bren
gen om daar "het zionistische
Israël te bestrijden" op het
punt staan te worden uitge
voerd.
Volgens de sjeik vertrekt van
daag een eerste groep van
ruim 300 vrijwilligers naar de
Libanese hoofdstad Beiroet.
Morgen en woensdag worden
zij gevolgd door 700 anderen.
Volgens sjeik Monazeri heeft
de regerende Revolutionaire
Raad de Iraanse luchtvaart
maatschappij Iran Air op
dracht gegeven een Jumbojet
voor transport beschikbaar te
stellen.
Monazeri maakte zich kwaad
over de weigering van de Li
banese ambassade in Teheran
visa voor de vrijwilligers af te
geven en zei, dat als het vlieg
veld van Beiroet gesloten
blijft voor de Iraanse Liba-
non-gangers, ze in Damascus
zullen uitstappen en vanuit
Syrië naar Libanon zullen
gaan.
Het hoofdkwartier van de Pale
stijnse Bevrijdings Organisa
tie PLO in Teheran weigerde
gisteren commentaar te ge
ven en naar verluidt is men
druk doende Monazeri alsnog
van zijn plan af te krijgen. Wat
de Iraanse vrijwilligers in Li
banon precies moeten gaan
doen, is niet duidelijk.
De voorbereidingen doen vre
zen dat er van vechten niet
veel zal komen. De tot nu toe
geworden 1080 vrijwilligers,
variërend in leeftijd van 13 tot
23 jaar, hebben zich de afge
lopen tijd in een verlaten
school in de heuvels ten
BEIROET (Reuter/UPI) - De Libi
sche autoriteiten hebben gisteren
Aanslagen in Rome
ROME (AFP) - Bij twee bomont
ploffingen in het 'centrum van
Rome zijn gisteren negen men
sen gewond geraakt.
Eén van de bommen ontplofte vóór
het kantoor van de luchtvaart
maatschappij Philippine Airli
nes. Van de negen gewonden, al
len voorbijgangers, zouden twee
er ernstig aan toe zijn. De andere
bom, die bij een bank ontplofte,
veroorzaakte aanzienlijke mate
riële schade.
"De nieuwe beweging van het Ar
meense verzet" zegt verantwoor
delijk te zijn voor de aanslagen.
(Van onze correspondent
Jan Gerritsen)
BRUSSEL-Twintigduizend men
sen uit vele Europese landen
hebben gisteren in een druilerig
Brussel gedemonstreerd tegen
het NAVO-plan nieuwe middel-
lange-afstandsraketten met
atoomkoppen in West-Europa
op te stellen.
Inmiddels spraken de Franstalige
socialisten in België zich als
tweede regeringspartij uit voor
uitstel van de NAVO-beslissing
Woensdag komen de NAVO-lan-
den in Brussel bijeen om een be
sluit te nemen over het plan.
Ondanks de voortdurende regen
waren 20.000 mensen - de organi
satoren spraken zelf van 50.000 a
70.000 - gisteren naar de Belgi
sche hoofdstad gekomen om
vreedzaam te demonstreren te
gen de aanwezigheid en opstel
ling van (nieuwe) kernwapens in
(West-)Europa. Vooral het grote
aantal Duitsers - merendeels le
den van communistische organi
saties - en Turken viel op. Onder
de Belgen waren de Vlamingen
veruit in de meerderheid.
De demonstratie, waaraan ook een
grote groep Nederlandse beto
gers deelnam, vormde het sluit
stuk van de campagnes in ver
scheidene NAVO-landen tegen
het plan in West-Europa nieuwe
noorden van Teheran bezig
gehouden met wat graafwerk,
allemaal onder leiding van
sjeik Monazeri.
Volgens de sjeik heeft het plan
de volledige instemming van
zijn vader, ajatollah Monazeri,
die door Chomeini als geeste
lijk leider van Teheran is aan
gesteld. Ajatollah Monazeri is
tevens een prominent lid van
de Revolutionaire Raad en
voorzitter van de Raad van
de vertegenwoordiger van de
Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie (PLO) het land uitgezet, zo is
in Beiroet meegedeeld namens
Farouk Kaddoumi, de "minister
van buitenlandse zaken" van de
PLO.
Het Palestijnse persbureau Wafa
maakte bekend dat Abu Tarek
opdracht had gekregen Libië te
verlaten.
Eerder was bericht dat de verhou
ding tussen kolonel Gaddafi, de
leider van Libië, en de PLO slech
ter was geworden nadat de Pale
stijnse organisatie Gaddafi ervan
had beschuldigd dat hij de PLO
in radicaler vaarwater wil lood
sen. Zaterdag vroeg het uitvoe
rend comité van de PLO de Libi
sche leider zich niet in Palestijnse
raketten (Pershing II en Cruise)
te installeren als antwoord op de
Russische SS-20-raketten. waar
van er enige tientallen op West-
Europa zijn gericht.
Na de Vlaamse socialisten (BSP),
wier voorzitter Karei van Miert
gisteren aan de demonstratie
deelnam, hebben ook de Frans
talige socialisten (PS) zich zater
dag uitgesproken tegen het NA
VO-plan. Dit betekent een ne
derlaag voor de PS-minister Hen
ry Simonet, de bewindsman van
buitenlandse zaken, die zich als
Deskundigen, die zich met
het ontwerp van de omstre
den Iraanse grondwet heeft
beziggehouden.
De ajatollah zelfheeft enige tijd
geleden op de Iraanse televi
sie laten doorschemeren dat
zijn zoon door de spanningen
van de revolutie geestelijk
een weinig in ongerede is ge
raakt en dat hij een uitgebrei
de rustkuur zou ondergaan.
zaken te mengen. Libië zou erop
uit zijn de PLO-kantoren in het
land over te nemen.
Kaddoumi verklaarde dat de vei
ligheidsdienst van Libië aldaar
woonachtige Palestijnen had af
geraden Tarek op het vliegveld
uit te gaan zwaaien. Gingen zij
toch, dan liepen ze het risico zelf
ook te worden uitgewezen. Daar
naast zei hij dat Libische studen
ten hun Palestijnse collega's aan
de universiteit van Tripolo had
den opgedragen revolutionaire
comités naar Libisch voorbeeld
op te richten.
Het uitvoerend comité van de PLO,
waarvan Kaddoumi voorzitter is,
had zaterdag gewaarschuwd voor
de "negatieve gevolgen van de
Libische acties"
een voorstander van het NAVO-
plan heeft doen kennen.
De Belgische regering zal waar
schijnlijk pas morgen een beslis
sing nemen over haar standpunt
met betrekking tot het NAVO-
plan. Woensdagmiddag wordt in
de Belgische Kamer van Af
gevaardigden gestemd over een
socialistische motie waarin uit
stel van het NAVO-besluit met
zes maanden wordt bepleit. Op
datzelfde moment beslissen de
ministers van buitenlandse za
ken en van defensie van de veer
tien betrokken NAVO-landen
(alleen Frankrijk doet niet mee)
Politieke kringen in Washington
beklemtonen echter dat het „in
ternationale forum van anti-im
perialisten", dat Irans huidige
minister van buitenlandse zaken
Ghotbzadeh ter beoordeling van
Amerikaanse spionageactivitei-
ten biieen wil roepen, geheel on-
DEN HAAG (ANP) - Hoewel in
sommige landen grote aantallen
politieke gevangenen werden
vrijgelaten, bleef het globale pa
troon van willekeurige arresta
ties, politieke detentie, martelin
gen en doodstraf in de wereld on
gewijzigd. Dit zegt het jaarboek
van de internationale organisatie
voor mensenrechten Amnesty
International in haar jaarboek
over haar activiteit tussen april
1978 en aprü 1979 betreffende
zo'n 100 landen.
Aan het einde van de verslagperio
de kwamen er nieuwe regeringen
in landen waar eerder massale
schendingen van mensenrechten
hadden plaatsgevonden, zoals
Oeganda en Combodja. Maar
volgens Amnesty is het nog niet
mogelijk een betrouwbaar beeld
van de nieuwe situatie in die lan
den te krijgen.
In veel Latijnsamerikaanse landen
liet men weer politieke tegen-
echter in Brussel over het raket-
tenplan.
Uit berichten van buitenlandse
persbureaus blijkt dat er even
eens in Denemarken veel beto
gingen tegen de NAVO-plannen
zijn geweest. In Kopenhagen lie
pen gisteren ongeveer 6000 men
sen mee in een demonstratieve
fakkeltocht.
De sociaal-democratische minder
heidsregering van premier Anker
Jörgensen stelde eerder de NA
VO voor. de beslissing om tot
modernisering over te gaan uit te
stellen. De regering in Kopenha
gen blijft overigens tegen statio
nering van atoomwapens op
Deens grondgebied in vredestijd.
Volgens het Britse dagblad de
"Sunday Times" zullen de vier
belangrijkste lidstaten van de
NAVO (de Verenigde Staten,
Groot-Brittannie. West-Duits-
land en Italië) hun bondgenoten
woensdag op de ministersconfe
rentie in Brussel "het belangrijk
ste ontwapenings-plan voor
West-Europa sinds het begin van
de Koude Oorlog" voorleggen.
Dit plan zou ondermeer een eenzij
dige terugtrekking van 1000
Amerikaanse kernkoppen uit
West-Europa inhouden. Verder
een terugtrekking van 13.000
Amerikaanse en 30.000 Russi
sche in Europa gestationeerde
soldaten.
aanvaardbaar is.
President Carter meent dat een in
ternationale organisatie zoals de
VN en bijvoorbeeld de Veilig
heidsraad. en gerechtelijke acties
in de VS. Zwitserland en in Iran
voldoende garanties bieden voor
een onderzoek van de Iraanse
standers "verdwijnen". van
sommigen werden later de stof
felijke overschotten gevonden.
De situatie van de mensenrechten
in Azië werd volgens Amnesty
getypeerd door langdurige hech
tenis van politieke tegenstanders
zonder dat deze een proces kre
gen.
In Oost-Europa kregen politieke
tegenstanders zware gevangenis
straffen. Sommigen van hen
werden tegen hun wil in psychia
trische inrichtingen opgesloten.
In West-Europa leidden maatrege
len tegen het politieke geweld tot
inperking van individuele rech
ten. In sommige gevallen had dat
mishandeling van verdachten tot
gevolg.
Wat de VS betreft stelde de organi
satie een onderzoek in naar ver
meende mishandeling van ille
gale immigranten en voerde zij
acties tegen de doodstraf.
aantijgingen, maar dat allereerst
de gegijzelden, zonder schijn-
rechtspraak in Iran, moeten wor
den vrijgelaten om Amerikaanse
medewerking te verzekeren.
Het Amerikaanse aanbod moet
worden gezien als een tegenbod
op een plan van Ghotbzadeh. die
- inhakend op een plan van de
ambassadebezetters in Teheran -
liet weten een internationale
commissie naar Teheran te zullen
uitnodigen, om de politiek van
sjah en VS te onderzoeken. Ge
gijzelden zouden daarbij als ge
tuigen ten tonele worden ge
voerd. Het plan is nog niet goed
uitgewerkt, maar een eventueel
proces tegen de gegijzelden we
gens spionage kan op die manier
worden voorkomen.
In Teheran wordt vrij algemeen
aangenomen dat met het nieuwe
plan de eerste stap is gezet naar
een vreedszame oplossing van de
crisis tussen de VS en Iran, die nu
al zes weken duurt.
Iran woont de zitting van het Inter
nationale Hof van Justitie,
maandag in Den Haag, niet bij.
Ghotbzadeh liet zaterdagavond
weten dat Iran het Hof niet be
voegd acht en er dus geen rede
nen zijn naar Den Haag te
gaan.
Maatregelen
Intussen overweegt de Amerikaan
se regering scherpere maatrege
len tegen Iran, met name op han
delsgebied. Minister van buiten
landse zaken Vance is gisteren uit
Washington vertrokken voor een
snelle rondreis naar Londen. Pa
rijs, Rome en Bonn, om daar de
bijstand van Amerika's voor
naamste geallieerden te mobili
seren. Vance spreekt met de Ja
panse minister van buitenlandse
zaken in Parus.
Amerikaanse waarnemers ver
moeden ook dat een deel of mo
gelijk zelfs een meerderheid in de
Revolutionaire Raad, die Iran
sinds het aftreden van de rege-
ring-Bazargan. (zes weken gele-
MOSKOU (UPI DPA) - Het blad
van het Sowjetrussische ministe
rie van defensie „Rode Ster"
heeft zaterdag zijn ongerustheid
geuit over de aanwezigheid van
Amerikaanse oorlogsschepen in
de buurt van de Russische kust.
Het verzocht de VS een eind te
maken aan dit "gevaarlijke
machtsvertoon"
Volgens het blad zijn er in 1979 vier
maal Amerikaanse oorlogssche
pen. waarvan enkele uitgerust
met raketten, de Zwarte Zee op
gevaren en in oktober heeft een
Amerikaanse marine-eenheid
twee weken lang in de Oostzee
gekruisd.
den), regeert een uitweg wil vin
den uit de steeds ingewikkelder
situatie, doch dat Chomeini zelf
hardnekkig blijft vasthouden aan
zijn middeleeuwse opvattingen.
En bovendien is het zeer twijfel
achtig of de bezetters van de am
bassade hun zo pas voor het leven
gekozen staatshoofd wel zullen
gehoorzamen als hij vrijlating
van de gevangenen gebiedt.
Tabriz
Onze verslaggever in Iran. Harm
Botje, was het afgelopen week
einde in Tabnz, in de Turksspre-
kende Iraanse provincie Azar
beidjan, die onder invloed staat
van de sterk met Chomeini rivali
serende ajatollah Shanat Madari.
Hij meldt dat gisteravond nieuwe
onlusten zijn uitgebroken Een
menigte van ÏOOOO man omsin
gelde het radio- en televisiesta
tion van de stad in een poging het
gebouw te heroveren nadat eer
der pro-Chomemi-gezinden de
studio's hadden bezet. Zowel
vanuit het gebouw als door de be
togers is er geschoten Hoeveel
slachtofffers zijn gevallen, is niet
duidelijk, maar ambulances met
gillende sirenes reden af en
Ook in andere delen van Tabnz is
het onrustig De zakenwijk, de
Bazar, was gisteren gesloten en
naar verluidt zouden verschil
lende demonstrerende groepen
met elkaar op straat zyn slaags
geraakt.
De onrust in Azarbeidjan. met 12
miljoen inwoners Irans dichtst
bevolkte gebied, is gisteren extra
aangewakkerd door het plotse
linge arrestatiebevel tegen Re-
ma toll ah Maraghei. de nieuwe
gouverneur-generaal van Oost-
Azarbeidjan Tgdens een massa
demonstratie,vrijdag in Tabriz,
was Maraghei per acclamatie tot
nieuwe gouverneur-generaal ge
kozen als vervanger van gouver
neur Gharavi, die eerder door een
woedende menigte uit zyn huis
was verdreven.
ADVERTENTIE
Een geldvoorraadje voor onver
wachte uitgaven of als alles
tegelijk komt, zoals tandartsreke
ningen, belastingaanslagen en de
kosten van een 'tussendoor' vakan
tie, kunt u altijd achter de hand
hebben met een doorlopend
krediet. Maar het is wel verstandig
om te zorgen dat uw maandelijkse
lasten binnen de perken blijven.
Daarvan bent u verzekerd wan
neer u erover gaat praten met een
bank zoals de NMB. De mensen
denken er daadwerkelijk met u
mee en stellen in overleg met u de
hoogte van het krediet vast. U kunt
er dan op elk moment over beschik
ken. Steeds opnieuw. Ook over het
bedrag dat u al heeft afgelost. U be
taalt alleen rente over het opge
nomen bedrag. Want voor wat hoort
wat, óók bij de NMB.
Folders bij elk NMB kantoor.
NEDERLANDSCHE MIDOENSTANDSBANK
De NMB denkt met u mee.
Enige tienduizend
raketten in West-Europa op te stellen
ten demonstreerden gisteren tn Brussel tegen het NAVO-plan t
ropa op te stellen.
