I-/T3&I
LIEVE CHOCO
Mensch Meier,:
een blamage
Amusant werk
van De Kort
KASPLANTEN EN DIEREN
ALS BEELDENDE KUNST
MAANDAG 3 DECEMBER 1979
varia'
Nog nooit was het, bij de ope
ning van een tentoonstelling,
zo druk geweest in de Haar
lemse Vishal als op vrijdag
avond half negen. Van verre
hadden de kunstenaars en
kunstminnenden het al gero
ken: bloed aan de paal.' De ac
tievoerders, boos omdat de ju
ry Gemeente-aankopen 1979
van het toch al magere budget
van 42.000 gulden maar
12.650 gulden besteed had aan
een handjevol aankopen van
tekeningen en grafiek, terwijl
zij toch de keus had uit 267
werken van 106 Haarlemse
inzenders, zag en in hun stout
ste dromen al zalen met lege
wanden voor zich, met hier en
daar, om het witte vlak te bre
ken, een kunstaankoopje. Zelf
hadden zij, uit protest, hun
ingezonden werk bijtijds
weggehaald, en vele anderen
met hen. Zo zou het moeten
zijn: veel belangstellenden,en
weinig kunstwerken. Een ty
pisch Haarlemse situatie der
halve: ,floe vol het was,en hoe
leeg..."
Schietschijf
Maar ja, de organisatoren wa
ren zo sluw geweest om alles
wat nog in de grotere Vleeshal
was blijven hangen te voegen
bij wat er nog in de kleinere
Vishal was blijven hangen,
met het gevolg dat de wanden
vol hingen toen de Vishal vol
stroomde. De wel aangekochte
werken hingen, op een kluitje,
knus bij elkaar. Ze mochten er
best wezen, aan die keus werd
door de protestanten ook niet
getornd. Waar zij kwaad om
waren was, dat de jury geko
zen had voor wat in haar ogen
het allerbeste was (daar zit ze
voor tenslotte), maar gewei
gerd had de toen nog reste
rende 30.000 gulden te beste
den aan aankopen van werk
dat in haar ogen iets minder
goed dan allerbest was. Voor
al bij de jaarlijkse Gemeente
aankopen, waarbij in princi
pe elke Haarlemse kunste
naar, huisvlijtster en liefheb
ber kan meedingen, had het
principe van de schietschijf
gehanteerd moeten worden.
Alleen de kunstenaars wier
werk de roos getroffen had,
werden nu voor aankoop ge-
meer weet hoe hij een volzin
(ik verzin nu even zelf een
voorbeeld) fraai af moet ron
den: „..jen daarom zijn we het
hier mee... eh..." en dan in
godsnaam maar besluit tot
het gewone wat hij eigenlijk
zeggen wou: d
Weghalen
selecteerd. Wie in de ogen van
de jury net naast de roos, in de
8-puntenringgeschoten had,
viel al meteen buiten de prij
zen, laat staan de schutters
die toch nog altijd een ver
dienstelijke 7-puntenringof
een 6-puntenring hadden ge
raakt. Zoiets is een sluitend
systeem als je een wedstrijd
uitschrijft, of als je moet woe
keren met je geldprijzen,
maar noch het een, noch het
ander was hier het geval.
Steekspel
Het werd een mooie, democrati
sche avond. Om toerbeurt
grepen de wethouder van
kunstzaken Tinus van de Wa
ter, en actievoerder van de
kunstenaars Ben Glas de mi
crofoon. Prachtig, zoals Van
de Water in en uit en om en
rond praatte. Hij was ook ge
schrokken. Maar hij was met
een bij B en W gaan pleiten
dat de overgebleven 30.000
gulden niet in de algemene
middelen zouden terug
vloeien, maar gereserveerd
zouden blijven voor de Ge
meente-aankopen van vol
gend jaar, en DAT WAS HEM
GELUKT! Bravo. Maar moe
ten we daaruit opmaken dat
dit helemaal nog niet zeker
was, toen de jury besloot
30.000 gulden braak te laten
liggen in een tijd dat de kun
stenaars door bezuinigingen
alom het steeds moeilijker be
ginnen te krijgen? Wat onna
denkend, wat hautain dan
van die jury!!
Gloedvol betoogde Ben Glas,
maar met de charme van de
ongeoefende actievoerder die
op een gegeven moment niet
Na enig heen en weer gepraat
via de microfoon werd de
kunstenaars gevraagd te
stemmen of de tentoonstelling
gesloten diende te worden of
niet, ook al omdat wat er nu
hing een volkomen vertekend
beeld gaf van het ingezonden,
niet aangekochte werk. Want
wat waar is is waar: wat er
nog hing was niet veel soeps.
Maar de echte kunstenaars,
die zich te kort gedaan moch
ten voelen, hadden dan ook al
allemaal hun werk wegge
haald, terwijl de beginners,
de huisvlijtsters, allang blij
nu ook eens een keer in een
museum te hangen, hun werk
stilletjes hadden laten han
gen. Enkelen haalden het, on
der applaus, alsnog weg. Ik
zei toen nog tegen Jan Ver
burg, die zijn werk al eerder
had weggehaald: ,Jiad het
nou nog maar even laten han
gen! Denk je eens in, zo'n
nauwelijks te omvademen
olieverf van je, dat helemaal
tegen de achterwand had ge
hangen. Met moeite haalde je
het van de wand, en daar ging
je, bijna bezwijkend onder het
gewicht van je schilderij en
het gewicht van je missie, om
stuwd door de mensen die eer
biedig de weg voor je vrij
maakten, onder daverend
applaus van velen, bespot en
gehoond door sommigen (fa
milieleden van de jury, ver
moedelijk), enkele keren, hal
verwege de achterwand en de
deur naar buiten, onder je
last bezwijkend, in elkaar
stuikend, zodat je door be
hulpzame handen weer over
eind geholpen moest worden,
en dan eindelijk, eindelijk sta
je buiten, met je geredde
kunstwerk, een VRIJ MAN!,
onbezoedeld door het wereldse
krakeel, kortom een KUN
STENAAR!..."
Ja, dat zou mooi geweest zijn,
gaf hij toe.
LEIDEN - Geestige keramische
figuurtjes, zittend op een
fietsje, dat geen fietsje is,
maar lijkt op een fietsje, rij
dend in een wagentje, dat niet
kan rijden, of liggend op een
driewieler met propeller die
niet zal vliegen. Bertus de
Korte maakt ze, de figuurtjes
in het keramiek en de 'mobie
len' in koper. Net als de kun
stenaar Panamarenko, met
zijn machines, die veel sugge
reren maar nooit kunnen
functioneren,creëert De Korte
machinerietjes voor het ver
plaatsen van menselijke fi
guurtjes, die nooit in werking
zullen treden. Hoe krijg je
fietsen in beweging zonder
pedalen, of hoe wil je de lucht
in met je driewieler als de ach
teras door je voeten steekt. De
ventjes zouden best willen,
maar lijken toch ook zicht
baar te genieten van hun mo
biel in rust, als de trotse eige
naar er van. De Korte vertelt
op amusante wijze, sugge
reert beweging en nog veel
meer. Ook zijn er beschilderde
tegels van De Korte te zien op
de expositie in galerie 'De
Oude Rijn' (tot en met 30 de
cember). De afgebeelde figu
ren, familie van de transport-
bezitters, tonen wél te kunnen
vliegen, helemaal op eigen
kracht. Zou het dan toch kun-
nen? JURRlAAp VAN
KRANENDONK
LEIDEN - Het leek er zaterdag,
avond sterk op, dat eerst de rol
bezetting van onder meer. 'Het
belang van Ernst' (Oscar Wilde),
'Don Juan' (Molière) en 'De tafel
van tien' (Alan Ayckbourn) was
ingevuld, om vervolgens het
'overschot' in 'Mensch Meier',
een volksstuk van Franz Xaver
Kroetz, te stoppen.
Hoewel ik er nog niet achter ben, of
het obligate, het langdradige en
het frustrerende voortkwamen
uit de nauwelijks geïnspireerd te
noemen tekst van Kroetz dan wel
uit de "anti-motivatie", waarmee
Anita Menist, Porgy Franssen en
Leo Beyers het stuk zaterdag
avond in een aanvankelijk goed
bezet LAK-theater speelden, ze
ker is in elk geval, dat er sprake
was van een volledig verloren
(toneel-)avond.
Het valt te hopen dat andere, door
Franz Xaver Kroetz geschreven,
toneelstukken als 'Heimarbeit',
'Agnes Bernauer' en 'Das Nest*
meer uitstraling en verbale zeg
gingskracht hebben. Natuurlijk
werd ik negatief beïnvloed door
het feit, dat Leo Beyers op een
manier toneel speelt, die ik nim
mer tot de mijne zou willen ma
ken en anderzijds is 'Mensch
Een van de etsen van Tiny v.d. Sar, die een kijkje in de Leidse Hortus biedt.
LEIDEN - Drie kunstenaressen, Hens de Jong, Coba
Koster en Tiny van de Sar, exposeren tot 23 decem
ber in galerie Denise Stephan in de Bakkersteeg. Dat
de natuur een onuitputtelijke inspiratiebron voor de
beeldende kunst is, wordt ook op deze expositie
weer bewezen. Coba Koster bijvoorbeeld maakt in
brons of terra cotta natuurgetrouwe afbeeldingen
van dieren, bij voorkeur die van het kleinere soort
zoals kippen, duiven, vogeltjes en otters.
De realistisch weergegeven dieren maken een goed
gemodelleerde indruk en zijn binnen het traditioneel
figuratieve niet onaardig. Realistisch is ook het werk
van Tiny van de Sar te noemen. Zij is afkomstig uit
het Westland, en haar voorliefde voor de geboorte
grond komt in haar etsen en schilderijen duidelijk
naar voren. Kassen, kasplanten, de gecultiveerde na
tuur, dat zijn haar onderwerpen, en zij geeft ze op een
fiin. gedetailleerde wiize weer.
Helderheid is kenmerkend voor haar oeuvre, alsook de
nauwkeurigheid, die echter geen doodse indruk
maakt. De tekeningen van Hens de Jong lopen uit
een van stopflessen met postzegels tot impressies
van een stad. Soms in felle kleuren, soms in getem
perde kleuren, en meer ook niet.
JURRIAAN VAN KRANENDONK
Meier' een schoolvoorbeeld van
een toneelstuk, dat absoluut niet
thuishoort op het repertoire van
toneelgroep 'Theater'.
De aanvankelijk 'goede bezetting',
waarvan in het voorgaande spra
ke was, werd na de pauze sterk
gereduceerd, doordat een aantal
toeschouwers het "niet langer
konden aanzien". Niet duidelijk
werd bijvoorbeeld of de volledige
vernietiging van het interieur en
het volledig uitkleden van de
jongeman Ludwig, die vijftig
Mark had gestolen, kunstgrepen
waren van de auteur of van regis
seur René Lobo, die als veel te
sterk aangezette effecten ten to
nele werden gevoerd.
De reactie van de cassière, de co
pulatie-scène van Martha en Otto
en de masturbatiescène van de
laatste waren eveneens voor
beelden van de wijze, waarop het
Nederlands toneel om zeep wordt
geholpen. Dat 'Theater' een stuk
op het repertoire zou nemen, dat
elementen bevat, die deze artis
tieke afbrokkeling zou versnel
len, zal menigeen nimmer voor
mogelijk hebben gehouden. Een
artistieke blamage van de eerste
orde.
BERT KOEKEBAKKER
Twee ponderby..
Beiochelyli!!!
3109
Ooo- kbpt niets)
van!
De avonturen van Jommeke
AVOCADO MET PA-
de pit en schep *J het
vruchtvlees er uit
Druppel er onmiddel-
o«n verkleuren U
|un Druk
vruchtvlees met
stamper fyn en meng er
reef gewreven hard ge-
per, wat versgehakte pe
terselie en als u wilt een
dien ten goed dcx
kaar en vul er de
dohelften mee Hoop de
vulling tot een bergje
op. Geef hier by vcrsge-
roosterd brood en bo-
Agenda
Leidse bioscopen
LUXOR: "Enter the Dragon",da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15,4.30,7.00 en 9 15
uur. 16 jr.
Woensdag 5 december geen avondvoor
stelling.
CAMERA: "Gejaagd door de wind", da.
7.45 uur, 12 jr.
Kindermatinee: 'Tekenfilmcaroussel",
Woensdag 5 december geen avondvoor-
stelling.LIDO 1: "Hair", da. 2.30, 7.00 en
9 15 uur, zo. ook 4.45 uur. al.
LIDO 2: •Alien", da. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Die Ehe der Maria Braun", da.
7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook
2.30 uur. 16 jr.
Kindermatinee: "Woody Woodpecker",
woe. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
STUDIO: 'Take the money and run", da.
7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook
2 30 uur. 12 jr.
TRIANON "The jaguar lives", da. 2.30,
7 00 en 9.15 uur, zo. ook 4 45 uur. 12 jr
REX. "Body love", da. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr
Nachtvoorstelling: "Meisjes die het er
tussendoor nemen", vr. en za. 11.30 uur,
16 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Gejaagd door de wind", da.
1.30 en 8.00 uur, 12 jr.
EURO 2: "Hair", da 1.30,6.30 en 9.15. zo.
1.15, 4.00,6.30 en 9.15 uur. al
Nachtvoorstelling Euro 1 en 2: "The big
boss", za 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "Prophecy", da. 1 45, 6.45 en
9.30 uur, zo. ook 4.15 uur, 16 jr
Nachtvoorstelling: "Race with the de-
vil", za. 12.15 uur. 6 jr.
Kindermatinee. "Sjorsen Sjimmieende
gorilla", za.. zo en woe. 2 00 uur
Nachtvoorstelling: "Callgirl b.v.'\ za.
12.15 uur. 16 jr.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuid en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur. 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt-
iint Elisabeth-iiekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren aU volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
der$
Maandag tfm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-1500 uur.
zoek wordt toegestaan kan do hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kmderkhniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19 00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling.
Elke dag:
14.15-15 00 uur
18 30-19 00 uur
Alphen aan den Rnn
Rijnoord: le en 2e klas 11-1130;
13.30-14.15 en 18.30-19 30 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18 30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18 -18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bU het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000.
(@u(iCYUeuius.
3 DECEMBER 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant;
- De Zuiderzee is thans over
dekt met ijs. De Lemmer stoom
boot kwam, in stede van 3 uur 's
morgens, om 9 uren te Amster-
dam aan,na 12 uren door het ijs
te hebben gestoomd. De stoom
boot "Vereeniging", van Am
sterdam naar Hoorn gaande, is
wegens het ijs teruggekeerd en
had het niet verder kunnen
brengen dan tot Uit dam. Ook de
krachtige Harlinger passa
giersboot "Panhuys" trachtte
tevergeefs er door heen te komen
en men kan dus de vaart over de
Zuiderzee bij doorgaande iforst
als gesloten beschouwen.
- In de Beiersche Alpen heeft
een ongekend sterke sneeuwval
rende boeren hebben kunnen
redden, was gepakt in manden,
waarmee zij hun bivak betra
den. Het zijn -groote krachtige
figuren, maar de nood van den
laatsten tijd heeft zijn sporen op
hun gezichten achtergelaten Zij
vertelden van het ontzettende
lijden, dat zij hebben moeten
doorstaan voordat zij eindelijk
de vrijheid konden bereiken. De
boeren van dit eerste transport
willen zonder uitzondering
naar Canada en zijn allen reeds
voorzien van de nodige passa
ge-biljetten. De tweede trein met
Duitsche emigranten uit Rus
land, in totaal 363 personen, is
intusschen te Riga gearriveerd.
Morgen wordt een derde groep
verwacht.
- De Amerikaansche staat
Minnesota u getroffen door een
sneeuwstorm, die 36 uur aan
hield. Tenminste vijf personen
zijn aan de koude ten offer ge
vallen.
grote schade teweeggebracht.
Op sommige gedeelten van den
postiveg lag de sneeuw 8 10
voet hoog. Met behulp van
macht van soldaten zijn de we
gen intusschen weder bruik
baar gemaakt. De passagiers
van een trein moesten een nacht
in de coupés op het open veld
doorbrengen, omdat de trein
niet verder kon.
- Het "Chemnitzer Tagblatt
deelt mede, dat in eene mijn te
Zunkau eene ontploffing heeft
plaats gehad, waarbij, naar
men vreest, tachtig personen oir
het leven zijn gekomen
Vijftig jaar geiden:
- Twee dagen geleden is de eer
ste trein met Duitsche kolon urten
uit Sovjet-Rusland te Eydtkuh-
nen aangekomen: vierhonderd
emigranten, van u?ie 244 vol
wassenen en 157 kinderen Het
eenige wat deze eertijds ivelva-
AAl« ZireEAj 1/tAAMSE <3-AAI ÈÜAT
vc^&l- urrfe <XBt,PBAJZtB-
\l£J HOB Die Ce KOP laat HAAI^EaJ BAJ A/AAC DEI
FtoTEM wer paai Ook PB MDOBD-
■hoclaajdse pootsmrbode
fl
v-
J
Q
l-l ©PI»
W?
