De winkel op de hoek
"Ze
vragen
om een
half
pond
aard
appels
en
willen
ze nog
geschrapt
ook
ZATERDAG 1 DECEMBER 1979
EXTRA
PAGINA 23
Verpletterd onder jumbo-winkels en overtroefd
door -otheek, -shop en -boetiek. De kleine mid
denstander roeit tegen de moderniseringsstroom
op. Pompen of verzuipen in de slag om de gunst
van consumenten. Weinig winst en waanzinnige
werktijden. Frénk van der Linden portretteert
het winkeltje op de hoek.
"Vouw nou gewoon zo'n krop andijvie es open.
Prachtig, toch? Je ziet dat mooie gele hart erin zitten
en je laat het zien aan de klanten Oh, wat mooi,
zeggen ze dan. Ze zien de schoonheid van die groen
te, in wezen. Je ken toch wel begrijpen dat ik dan
glunder? Zoiets houdt je liefde voor het vak le
vend".
Groenteboer Ajo Verheij (30). Het opgeruimde type,
aanhanger van het jovialisme. Runt samen met zijn
vrouw een zaakje in een Utrechtse volkswijk met
veel studenten en buitenlanders.
Tien middenstanders vóór hem
hielden de deur gesloten.
"Ik word er niks wijzer van"
"We werken tweemaal zo hard
als een ander en verdienen
half zoveel. Als je dat zegt,
khken ze nog kwaad ook"
"Ik wil niet met m'n armoe te
koop lopen, meneertje"
vrije
Verheij moet "effe de bestel
leeggooien", maar wil daarna
best "een babbel maken"
"Laat ik het zo zeggen: het is
eerlijk werk. Je bent één van
de weinigen die hard werken.
Ik was een jaar of zestien toen
ik in de zaak van m'n vader
stapte, omdattie het aan z'n
hart had. Maar hij werkt nou
nog, de winkel zit hier effe
verderop.
De vrijegheid van dit beroep
trok me verschrikkelijk. En
de liefde voor het vak, laat ik
het zo zeggen. Het is ook
spannend om op de veiling te
kopen. Om goede kwaliteit
voor een beetje prijs mee naar
huis te nemen. Het is een ze-
nuwenbaan, wat dat betreft.
Vroeger riepen ze alles om,
maar tegenwoordig heb je die
computers. Dat gaat razend
snel in z'n werk
Hotels
Vroeger hadden we aile hotels
in Utrecht, een hoop hotels
hè. Die hebben we allemaal
aan de kant gedaan, het werd
te intensief. Al de aardappe
len moest je met de hand
schillen. Dat ken nou niet
meer, joh. Ik werkte tien jaar
bij me vader toen ik voor me
zelf begon. Eigenlijk had ik
nog wel wat anders willen
proberen, maar je ken op een
gegeven moment niet tegen je
vader zeggen: bekijk het effe,
ik ga wat anders doen. Je ken
je vader niet laten steunen.
Vier jaar geleden nam ik één
van z'n twee zaken over. Die
stond op het punt van faillis
sement. Maar ja, als je een
zaak overneemt die klinkt als
een klok, dan betaal je je er
zogezegd blauw voor. Dat is
gewoon niet op te brengen.
Goed, we gingen dat op poten
zetten. Ik sprak af met me
vrouw: goeie kwaliteit voeren
en hard werken. Langzaam
aan klanten proberen te krij
gen. Met reclame lukte het
niet. We lieten mooie folders
drukken, drie- en vierkleu
renfolders. Niet van dat
goedkope spul. Maar overal
waar je loopt zie je op de deu
ren staan: geen reclame. Hier
in de buurt zitten een hoop
studenten, zodoende. Nou, en
om daar nou je dure geld in de
brievenbus te gooien
Goed helpen
Toen zijn we op de klanten gaan
werken. Ze goed helpen. En
dat lukt uitstekend, al zeg ik
het zelf. We verkochten altijd
prima groente, gewoon goeie
kwaliteit. Nou krijgen ze ook
nog een advies hoe ze het
moeten doen. Als ze om twee
personen spinazie vragen,
krijgen ze niet voor vier man
spinaat mee. En als er iets niet
zo goed is, dan zeggen we dat
zelf wel. Zo ga je ergens een
band met de mensen krijgen,
hè. Je ziet haast nooit geen
chagrijnige mensen in de
winkel. Ze vertellen je een
hoop dingen, wantje bent nog
een soort maatschappelijk
werker ook. Je krijgt een ver
trouwenspositie
Nee, ik heb er niks geen moeite
mee vrolijk te blijven doen
Maar ik vind het wel jammer
dat mensen steeds meer op
eten besparen. Dat klinkt
raar, maar het is zo
Kleding
Op kleding bij wijze v
ken niet. 's Avonds in het ca
fé: "tien glazen bier is alle
maal niks. Vooral die eerste
jaars studenten, hè. Maar hier
in de winkel zijn ze zeer op de
penny. Dan komen ze binnen
en dan zeggen ze: wat een
prijzen dit en wat een prijzen
dat. Nou ja, ze hebben ner
gens geen verstand van, want
het zijn net kinderen die los
gelaten worden. De gekste
dingen doen ze. Ze vragen
bijvoorbeeld om een half
pond aardappels. Nou ken
nen ze dat gerust krijgen,
maar ze willen ze nog ge
schrapt ook. Dat kan dus niet,
want wij beginnen dus met
een pond te schrappen. Be
ginnen ze nog te zeuren over
die dertig cent die ze daarvoor
moeten betalen. Ze vergeten
dat je een machine van ruim
Spanje op vakantie geweest
Op de terugweg had ik pech
met de auto. Dat heeft zoveel
geld gekost, dat we volgend
jaar niet met vakantie gaan.
Kopen we wel een bank. Daar
baal je wel van, maar je moet
roeien met de nemen die je
hebt.
Als je ziek wordt, dan hang je.
Breek je poot maar niet. dan
kan je de hele zaak wel op
doeken Ik heb vroeger altijd
gevoetbald. Op mijn 21-ste
ben ik gestopt, omdat het risi
co te groot was. Er is niemand
die je wil verzekeren. Ja, ze
willen het wel, maar tegen
zulke premies dat het onbe
taalbaar is.
Ik houd de moed erin. We ko
men er wel uit. Gewoon goeie
kwaliteit blijven verkopen
Een ander ken wel goedkoper
zijn. maar het breekt 'm wel
op. Van de week kwam er een
jongen in de winkel van m'n
vader bonen terugbrengen.
Dikke bonen. Dus m'n vader
zegt: laat het briefie maar
zien, dat je ze hier het ge
kocht. Het bonnetje was mooi
van een andere zaak. Wel leuk
natuurlijk met een hele win
kel vol met klanten.
Er ken natuurlijk welles iets
niet goed wezen. Je belazert
de mensen niet opzettelijk.
Als ze met een buikzieke peer
komen krggen ze gelijk een
nieuwe vergoed Wij kennen
dat ook aan de buitenkant
niet zien. Maar zoiets vormt
hier geen probleem.
Exoten-cursus
We proberen de klanten ook
vast te houden, door nieuwe
producten aan te bieden.
I'mmIik tun dl-- up ak.mtic
in Spanje of Italië hebben ge
geten. We kennen een exoten-
cursus volgen van een paar
avonden bij het Bedrijfs-
schap van Groentehandela
ren. Neem nou avocado's. Ik
vind er niks aan. Maar als je
die dingen klaarmaakt met
peper en zout, met ei er door
heen. is het wél lekker. Als je
dat niet kan vertellen aan de
mensen, verkoopje nooit van
z'n leven een avocado. Zorgen
dat je bij de tyd blijft, stil
stand is achteruitgang. Dus je
doet zogezegd je best.
Je bent welles moedeloos. Voor
elk klein dingetje word je
aangeslagen. Je krugt er de
ziekte van. De ene accept-gi
rokaart na dc andere komt
binnenzeilen. Je houdt het
gewoon niet voor mogelijk.
Als wij een stellinkie voor de
deur willen zetten moet je
daar f200,- per jaar voor be
talen. Maar ja, zolang mijn
groente er in vergelijking met
die verpakte spullen van Al-
bert Heun maar mooi uitzien,
zie ik het nog wel zitten. Je
kunt redelijk leven. Laat ik
het zo zeggen".
Maar geeft niet, ik heb er geen
probleem mee aardig te blij
ven doen. Behalve tegen die
echt vervelende studenten,
die vanuit de hoogte op je
neerkijken. Dat komt hier
meteen stennis van: nou, hier
zijn we dan. Terwijl ze nog
steeds op onze kosten leven.
Als ze 23 zijn, hebben ze nog
geen stuiver verdiend.
Ze komen welles langs in die
nette pakkies als ik de straat
sta te schrobben. Dat gebeurt
toch nergens meer? Vroeger
zeiden we: de Nederlander is
de properheid zelve. Nou,
vergeet het tegenwoordig
maar. Maar goed, als het
warm weer is, zweet je gewel
dig. Ze moeten op zo'n mo
ment niet zeggen: je zal wel
goud verdienen. Als ik goud
verdien ga ik geen 80 uur in de
week werken, dat begrijp je
zelf ook wel.
Half zes
Het begint 's maandagsmor
gens al om half zes. We halen
de groente uit de koelcel en
richten de winkel in. Bijvul
len, klaarzetten, groente snij
den. Om acht uur gaat de
winkel in wezen open. Een
half uur later stap ik in de be
stelwagen en dan gaat ik naar
de veiling toe, om te kopen. Ik
koop ook voor m'n pa, want
het is economisch niet ver
antwoord alleen voor je eigen
te kopen. Je keurt de kwali
teit, want tussen eerste kwali
teit en eerste kwaliteit zit ont
zettend veel verschil.
Als je snijbonen heb: ze kunnen
wel mooi wezen, maar bij wij
ze van spreken wel erg hard.
En daar heb je weinig aan.
Dus je haalt het beste eruit en
als het ken voor zo goedkoop
mogelijke prijzen, natuurlijk.
Je breekt andijvie open, gaat
gelijk met je hand in de bo
nen, gewoon een kwestie van
gevoel. Prachtig, toch?
Ik ben een uur of vier, vijf bezig
op de veiling. Soms eet ik een
boterham uit m'n pakkie dat
me vrouw meegeeft, maar ik
heb daar lang niet altijd tijd
voor. 's Morgens staat er een
vrouw in de winkel. Je weet
zelf wel wat dat gaat kosten.
Maar goed. Ik laad de wagen
en rij naar huis. Meestal heb
ik dan geen tijd om te lossen,
maar spring ik gelijk de win
kel in. Mijn vrouw helpt 's
middags ook.
Na zessen gaan we eerst eten,
maar om half zeven ben ik al
weer beneden om de winkel
voor de volgende dag in orde
te maken. Dan de auto leeg
maken. Half acht klaar, bak
kie doen. Nog effe een half
uurtje de boekhouding doen
en de dag zit erop.
Kantoor
Zo gaat dat dan de hele week
door. Vrijdag begint het al
druk te worden. Op zaterdag
zit het helemaal vol. Nee, ik
word er helemaal niet gek
van. Ik zou het op een kantoor
nooit uit kunnen houden. Je
ziet die mensen gewoon oud
worden. Ze krijgen witte ge
zichten en gaan krom lopen.
Ze zijn ontevreden: moeten
dit en dat doen en maken ru
zie. Ze vechten om drie gul
den. Daar lig ik niet wakker
van. hèc
Die andere mensen zien ook
helemaal niet hoe hard wij
werken. En als ze het wel zien,
verklaren ze je gewoon voor
gek. Zij werken 40 uur. Ik 84.
En dat is dan echt werken
geblazen, niet lanterfanten,
werken. Mijn vrouw maakt
ook nog es 45 uur in de week,
dus samen komen we op 130
arbeidsuren. Als ik dan zie
wat ik heb.niet meer dan
een gewone arbeider. Soms
minder. Dat klinkt raar, maar
het is zo. Ik wil helemaal niet
zeggen dat ik zo zielig ben,
helemaal niet. Maar de mees
te mensen hebben ergens een
caravan staan, waar ze het
hele weekend inzitten. Nou,
ik heb geen caravan. Ik heb
een tweedehands bestelwa
gen voor me werk en ik heb
sinds kort een oud autoofje.
I k zou trouwens geeneens een
weekend weg kunnen.
Pech
Deze bank is kapot, heb ik van
me broer overgenomen. Een
nieuwe ken ik niet aan begin
nen. Dit jaar zijn we naar
