"Van Agt vond kuipen
best boeiend, geloof ik''
Silhouetten
roofvogels
voorkomen
dood van
veel vogels
Internationale
"s steun voor
Schillebeeckx
Magere vanille vla
halve liter tijdelijk
Aarlandervener G. Broer trekt
veel bekijks met z'n ambacht
"Heus, het is een handicap, dat super-intelligent zijn
K
ÖENSDAG 28 NOVEMBER 1979
door
Sjak
Jansen
Elke ochtend, steevast om tien uur. ga ik de stad en
regio in, op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek Tips en wensen voor "Publiek", kunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 215.
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
„Het is een aaneenschakeling van gauwigheidjes", verklapt Aarlan
dervener G. Broer, waarschijnlijk de enig overgebleven kuiper in de
omtrek. „Maar", voegt hij eraan toe, „het heeft zeker vijfentwintig
jaar geduurd voordat ik die gauwigheidjes goed en wel onder de
knie had."
Waar vind je nog zo'n oud ambacht dat helemaal gestoeld
is op onvervalst vakmanschap? In Aarlanderveen bij
voorbeeld, bij de firma C. van 't Riet, fabrikant van
zuivelwerktuigen in de Dorpsstraat. De heer Broer (54)
vierde er vorige week zijn 40-jarig jubileum en werd
onderscheiden met de bronzen eremedaille, behorend
bij de orde van Oranje Nassau.
„Meteen van de schoolbanken
ben ik hier in dienst getreden.
Achteraf bezien is dat maar
goed ook want op school kun
je dit vak niet leren." Dat kan,
zo meent Broer, alleen in de
praktijk. En dan nog moet je
er, volgens hem, een zekere
aanleg voor hebben."
„Het is een apart beroep, hoor",
verzekert de Aarlandervener.
„Allemaal handwerk. Ik lever
het kant en klaar af. Het
draaien doe ik ook zelf. Met
een machinale schaaf, ja, en
een beitel voor het fijne
werk."
„Dan heb ik tachtig plankjes en
die moet ik dan met één hand
omhoog houden. Ook weer
zo'n gauwigheidje. Een be
paalde slag. Maar er zijn wel
de nodige jaartjes overheen
gegaan, eer ik daarin bedre
ven was. Reken maar dat het
zaakje is heel wat keertjes in
duigen is gevallen."
Voor het kuipersambacht moet
je, volgens Broer, het grootste
geduld kunnen opbrengen.
Zoals hij dat al die jaren heeft
gehad. Nu plukt hij er de
vruchten van, want momen-
deel doet hij over het ver
vaardigen van een gemiddeld
vat nog geen vier dagen. Be
trekkelijk snel, volgens inge
wijden. Iets dat zijn baas
trouwens allerminst rauw op
z'n dak zal vallen omdat de
vraag naar tonnen en vaten de
laatste tijd sterk stijgende is.
„Kaas maakt tegenwoordig een
erg goede prijs", legt Broer
uit. „Vandaar dat je overal
kaasmakerijtjes ziet verrij
zen. En daar hebben wij weer
profijt van."
Om werk zit Broer dus niet
verlegen. Om bekijks trou
wens ook niet. „Er zijn hier al
heel wat rondleidinkjes ge
weest", zegt Broer. Menigeen
heeft hem al aan het werk ge
zien. Tot premier Van Agt aan
toe. „Ik kan je de foto nog la
ten zien. Was tijdens die ver
kiezingstournee."
„Het was toen nog een
probleempje. Want wat moet
je die man laten zien in zo'n
klein dorp als Aarlanderveen.
G. Broer tijdens het kuipen: Het is een apart beroep, hoor".
Toen hebben ze 'm hier maar
mee naar toe genomen. Hij
vond het best boeiend, geloof
ik. Hij was één en al oor ten
minste."
Rijnreisje
Na veertig jaar heeft Broer het
plezier in zijn werk nog
steeds niet verloren. „Ach
ja", mijmert de Aarlander
vener, „het is een prachtig
stiel. Alleen bekruipt het mij
wel es dat de jeugd zich er
niet of nauwelijks voor inte
resseert. Wat moet er van het
kuipen worden, denk ik
dan."
„Maar hoop doet leven, zullen
we maar zeggen. Allereerst
gaan mijn vrouw en ik straks
van dat Rijnreisje genieten;
het jubileumgeschenk van de
fabriek, weet je wel."
Student zoekt via advertentie "geniaal getalenteerde studenten
59
Een advertentie in het Leids universitair weekblad 'Mare' van deze
week: „Gezocht geniaal getalenteerde studenten (ter oriéntatie,
hoogst creatief en intelligentie-quotiënt circa honderdzestig, 's
Avonds tel. 070-253530."
Adverteerder is R. van der Starre (23), tweedejaars student theolo
gie en eerstejaars slavistiek aan de Leidse universiteit. Geen
corpsbal die Van der Starre, want zegt hij: „Ik ben van geen enkel
studentencorps lid."
Wél super-intelligent, maar dat moet je ook wel zijn, wil je zo'n
advertentietekst kunnen bedenken. Maar even serieus, voor Van
der Starre is het een heel ernstige kwestie.
Hij, die zich dus zonder opschepperij zeer veel intelligenter vindt
dan anderen, voelt zich in wezen gediscrimineerd. „Voor mensen
die wat minder begaafd zijn, is van allerhande onderwijs. Maar
voor degenen die buitengewoon intelligent zijn, die dus op de
middelbare school al beter konden meekomen dan de leerkrach
ten is er niets specifieks."
Scheppingskracht
„Echt met iemand van gedachten wisselen, zoals ik dat wil, op mijn
niveau dus, dat kan bijna niet. Mensen met evenhoog I.Q. als het
mijne zijn zeer moeilijk te vinden", zo zegt Van der Starre.
„Daarom heb ik ook die advertentie gezet. Om in contact te komen
met mensen met zo'n bijzonder hoge scheppingskracht als de
mijne dus. Om met hen van tijd tot tijd een goed gesprek te
kunnen voeren. Daar heb ik een grote behoefte aan."
De advertentie heeft hem erg veel reacties opgeleverd. „Ik stond er
verbaasd van. Ondertussen heb ik al een selectie toegepast en ik
heb er één overgehouden waarin ik perspectieven zie. Die is
toevallig al lid van een genootschapje van studenten dat in Lei
den, dan weer in Amsterdam bijeenkomt."
Handicap
„Waarom ik het zover zoek? Inderdaad je kunt met ieder ander net
zo goed een fijn gesprek hebben. Daar geef ik je gelijk in. Maar
toch bevredigt dat absoluut niet. Het is een handicap, dat super
intelligent zijn. Je kunt met bijna niemand een gesprek voeren.
Heus, het is een handicap."
KOOG - Alleen al in Nederland vinden jaarlijks miljoenen
vogels de dood door botsingen met vliegtuigen, hoog
spanningsleiding en auto's. De Koogse student René
Heijnis (22) meent daar een oplossing voor gevonden te
hebben. Na proeven met zijn uitvinding, forse fluoresce
rende roofvogelsilhouetten; meent hij op grond van tel
lingen dat zeker 90 procent van de vogels ermee kan wor
den weggehouden van plekken waar ze gevaar lopen of
veroorzaken.
Kerk heeft ook pioniersfunctie
De Koogse student René Heijnis met zijn uitvinding, een fluorescerend roofvogelsilhouet.
Naar zijn mening bezorgen zijn
„roofvogels" niet alleen vogels,
maar ook kleine zoogdieren een
instinctieve angst, waardoor ze
wegvluchten van de plaats des
onheils. Zijn uitvinding zou toe
pasbaar zijn op verkeerswegen,
hoogspanningsleidingen, maar
ook op vliegvelden, die miljoe-
nenschade oplopen als gevolg
van aanvaringen met vogels. Ook
in de land- en tuinbouw zou zijn
vinding kunnen worden ge
bruikt.
Een jaar geleden heeft Heijnis oc
trooi aangevraagd en het Koogse
bedrijf Out BV heeft de licenties
en rechten over de hele wereld
verworven. Het bedrijf ontwik
kelt thans proefexemplaren van
duurzame kunststof. Het zal bin
nenkort, hetzij in Duitsland, het
zij in Nederland, met de produk-
tie ervan starten, aldus een
woordvoerder.
Heijnis vindt dat de opstelling en
de lichtgevende kleur van de sil
houetten essentieel zijn voor zijn
vinding. Zo dienen de silhouet
ten, gemonteerd op standaards,
langs de berm van een snelweg
om de 100 meter met de lichtge
vende kant schuin van de rijbaan
af geplaatst te worden.
Teneinde de verkeersveiligheid
niet in gevaar te brengen, zoekt
men naar flexibel (en tevens mi
lieuvriendelijk) materiaal voor de
standaards.
De 80 cm hoge silhouetten, zijn
deels fluorescerend oranje, deels
spiegelend aluminium, waardoor
ze dag en nacht effect heb
ben.
Rijkswaterstaat
Rijkswaterstaat overweegt de sil
houetten op proef toe te passen
langs sommige snelwegen, aldus
een woordvoerder van de Hoofd
directie te Den Haag. Experimen
ten op een proefstation van het
Britse ministerie van landbouw
zouden volgens Heijnis succes
vol zijn. Zijn onderzoekingen en
uitvinding zouden ook belang
stelling bij elektriciteitscentrales
in Duitsland en Zuid-Afrika heb
ben getrokken.
In samenwerking met de Stichting
Vogelonderzoek, waarvan Heij
nis voorzitter is, worden brochu
res in vele talen samengesteld en
wordt momenteel met vele be
langstellenden uit het buitenland
gecorrespondeerd.
De forse roofvogelsilhouetten wor
den ook in kleiner formaat ge
maakt, zodat ze voor particulie
ren bruikbaar zijn.
„Vogels en kleine roofdieren zijn
instinctief bang voor een roofvo
gel en vluchten. Grotere zoogdie
ren, zoals herten, worden afge
schrikt door de lichtweerkaat-
sing van zo'n serie door koplam
pen beschenen silhouetten", al
dus René Heijnis. „Een oplossing
van 100 procent is onbereikbaar,
maar uit mijn tellingen, na proe
ven onder meer langs de snelweg
naar Purmerend, blijkt dat de vo
gelsterfte met 90 procent beperkt
kan worden".
Of de silhouetten van Heijnis de
vlucht zullen nemen die hij ervan
verwacht, zal de tijd leren. Er is in
elk geval al het een en ander in
beweging.
Op de luchthaven Schiphol gaat
men de roofvogelsilhouetten van
René Heijnis niet gebruiken. Een
lid van een werkgroep op de
luchthaven die zich bezighoudt
met het voorkomen van aanva
ringen tussen vliegtuigen en vo
gels, vertelde desgevraagd de
uitvinding te kennen, maar niet
te zullen gebruiken.
„Operationeel is de vinding niet
toepasbaar. Een opstelling langs
de banen is strijdig met de veilig
heidsvoorschriften", aldus de
woordvoerder.
CONNY SCHOLTES
ADVERTENTIE
Alleen voor Melkunie- of Menken Landbouw produkten.
"Niet een onpersoonlijk, ju
ridisch onderzoek maar
alleen een vrije, open dia
loog over theologische
stellingen van een broeder
in het geloof kan ophelde
ring brengen".
Dat schrijven dertig leden van het
directiecomité van het interna
tionale theologische tijdschrift
"Concilium" in een verklaring
met betrekking tot de zaak-
Schillebeeckx. Zij hebben hun
verklaring gestuurd naar de con
gregatie voor de geloofsleer in
Rome, die de laatste werken van
de Nijmeegse theoloog heeft on
derzocht op afwijkingen van de
officiële kerkleer. De onderteke
naars van de verklaring wonen in
west-Europa, de Verenigde Sta
ten, Zuid-Amerika en Canada.
Zij zeggen verbijsterd te zijn door
de kerkelijke maatregelen tegen
bepaalde theologen, die ook an
dere theologen boven het hoofd
hangen. Een "gewoon" onder
zoek door de Romeinse congre
gatie biedt, volgens de groep van
dertig, onvoldoende waarborgen
voor de betrokken theoloog. In
een "buitengewoon" onderzoek
ontbreken de waarborgen hele
maal. Daarbij wordt uitgegaan
van "evidentie" (klaarblijkelijke)
dwalingen zonder dat wordt ge
dacht aan de mogelijkheid.dat ze
alleen evident zijn volgens de op
vatting van de censoren en op.
grond van een culturele commu
nicatiestoornis.
Volgens de ondertekenaars kan
Rome ook niet eenzijdig tot de
conclusie komen dat een theo
loog moet worden veroordeeld en
nog minder dat maatregelen no
dig zijn met betrekking tot diens
status in de kerk. Rome zou reke
ning moeten houden met het
oordeel van andere theologen,
met andere geloofsgemeen
schappen en met de bestemming
van het werk van de betrokken
theoloog.
Een kerk heeft bepaalde normen.
Dit erkennen de theologen van
het tijdschrift. Maar er zijn in een
kerk ook pionierstaken om het
geloof nü te doen verstaan, en die
taken zijn moeilijk te omschrij
ven. Daarom moet het mogelijk
zijn, op die voorposten geruime
tijd ongestoord en vrij onderzoek
te verrichten. Ontijdige interven
tie van bovenaf blokkeert het
vruchtbare rijpingsproces.
Tuchtmaatregelen zijn geen ge
schikt middel om een theoloog te
helpen zijn standpunt te nuance
ren en evenmin om de gelovigen
te laten beseffen wat serieus zoe
ken naar waarheid betekent.
Geref. synode
De synode van de Gereformeerde
Kerken, deze week in Lunteren
bijeen, gaat snel uitvoering ge
ven aan plannen tot uitbreiding
van het in Kampen gevestigde
catechetisch centrum, dit om de
plaatselijke kerken een steuntje
in de rug te geven bij de geloof
sopvoeding van jonge kerkle
den.
Is er geld voor, dan zullen de ko
mende jaren daarvoor enkele
functionarissen worden be
noemd. Zij gaan werken onder
verantwoordelijkheid van een
aparté sectie van het deputaat*
schap "gemeente-opbouw".
De sectie "Evangelisatie" zal pro
beren de synode meer inzicht te-
geven in de redenen waarom
mensen de kerk de rug toekeren.
"De gemeente raakt in verlegen
heid door de onbekendheid van
velen met, de ongeïnteresseerd
heid in en de weerstand tegen het
evangelie", zei dr. H. J. Kouwen-
hoven uit Vlaardingen. Een an
dere sectie zal onder de eigen
kerkjeugd een onderzoek instel
len naar de geloofsbeleving. Een
feit is dat gereformeerde jonge
ren "alle kanten op verdwijnen",
aldus ds. D. Vedet uit Alkmaar.
Bcroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Strijen en te
Sliedrecht H. K. Stauttener Hui-
zum; aangenomen naar Amster
dam (ziekenhuiswerk) A. W.
Vlieger te Oosthuizen; benoemd
tot ziekenhuispredikant te Bols-
ward K. den Hartog IJlst.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Nederhorst den
Berg: kandidaat A. Koetsier al
daar; beroepen te Geleen en te
Bei kei F j Moet Bruinisae.
Baptistengemcenten: aangeno
men de benoeming tot gevange
nispredikant te Utrecht M. G.
Boeschoten te Bunnik.