Gerestaureerde Nieuwe Kerk:
sociaal
centrum
Een bijbel van meer dan f 18.000
Surinamers
blijven
toestromen
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1973
Er is sprake van een nieuwe
stroom Surinaamse immigran
ten. Per maand vestigen zich
tussen de 1000 en 2000 Surina
mers in ons land. Dat deelde
dominee P. Jansen (Rhenen), die
is belast met het pastoraat on-
der Surinamers, tijdens een in
formatieve bijeenkomst mee
aan het bestuur van de Neder
landse Zendingsraad.
In tegenstelling tot de vorige
stroom (1974) trekken nu vooral
beter-geschoolden uit Suriname
weg. Er zijn bedrijven in dat land
die melden dat ze per maand vijf
tig mensen verliezen die vrijwel
niet zijn te vervangen.
De kerkelijke "Surinameraad" (van
de Evangelische Broederge
meente, de Gereformeerde Ker
ken en de Hervormde en Evah-
gelisch-Lutherse Kerk), die vier
medewerkers in dienst heeft,
dreigt in moeilijkheden te komen
nu de subsidie van het Koningin
Julianafonds binnenkort vervalt.
Ds. Jansen bracht nog andere
problemen ter sprake, zoals de
geslotenheid van de Nederlandse
kerken jegens de Surinamers en
de wantrouwende houding van
de immigranten zelf tegenover de
kerken hier.
(Van een medewerker)
Een aardig, zij het wat prijzig
Sinterklaascadeautje is de
facsimilé-uitgave (nauwkeu
rige nabootsing) van het oud
ste, met losse letters gedrukte
boek ter wereld: de Guten-
berg-bijbel. De uitgeverij Het
Spectrum, die deze uitgave
losweg tussen de Prisma- en
Aula-deeltjes in haar nieuwe
boekengids vermeldt, vraagt
voor dit boek in zijn meest
luxueuze uitvoering een be
drag van maar liefst 18395.
Er zijn ook minder dure uit
voeringen, maar die kosten
toch altijd nog rond de 13.- tot
14.000 gulden. De oplage is
beperkt: niet meer dan 895
genummerde exemplaren.
Wat is de Gutenberg-bijbel? Dat
is de bijbel die Johannes Gu
tenberg kort na 1450 in Mainz
van zijn pers liet lopen. Er
zijn op de wereld niet meer
dan 22 complete exemplaren
bekend. De waarde van zo'n
boek - de absolute topper in de
wereld van het antiquarische
boek - gaat momenteel de vijf
tien miljoen gulden ver te bo
ven.
De originele bijbel van Guten
berg bevat de Latijnse tekst
("Vulgaat'*) van de bijbel,
volgens de vertaling van de
heilige Hieronymusdoor de
Duitse meester-drukker ver
vaardigd met zelfgesneden
losse letters. Het boek werd
uitgegeven in twee delen, die
samen 1282 pagina's tellen.
Failliet
Het drukken van dit boek was
voor die tijd een buitenge
woon kostbare onderneming.
Gutenbergdie zijn bedrijfs
kapitaal had moeten lenen, is
er dan ook aan failliet ge
gaan.
Hij bracht zijn bijbel in onvol
tooide staat op de markt. De
koper moest de rode tekstge
deelten in handschrift laten
invullen. Bovendien was het
de bedoeling dat hij zijn boek
in handen gaf van een "illu
minator", een schilder die het
voorzag van miniaturen en
andere boekenverluchtingen
Ten slotte moesten beide delen
dan worden gebonden.
De facsimilé-uitgave, in 1977
verschenen bij Idion Verlag in
München, is gebaseerd op het
mooist geïllustreerde exem
plaar, dat zich in Berlijn be
vindt, terwijl men het boven
dien heeft laten binden in een
nabootsing van de mooist be
waard gebleven band, de zo
geheten "Fulda-band"De
band is gemaakt van fijn
kalfsleer, dat met uitsluitend
plantaardige middelen is ge
looid. Hij is voorzien van de
authentieke stempels. Ook
aan het koperbeslag is grote
zorg besteed.
Goud.
Het reproduktie-drukwerk
werd toevertrouwd aan een
lichtdrukkerij in Zurich. Van
Gelder (Nederland) leverde
het papier. Dat papier ver
toont, net als het papier dat
Gutenberg zelf gebruikte, in
het watermerk een ossekop.
Dertien keer is het onder de
pers geweest om alle kleur
nuances te kunnen reprodu
ceren. Vier keer al om het goud
in de illustraties aan te bren
gen.
Van 11 tot 14 december zal een
vertegenwoordiger van Idion
Verlag in ons land zijn om en
kele presentaties van de uit
gave te verzorgen.
De restauratie van de Nieuwe Kerk aan de Dam in Am
sterdam is nu zo ver gekomen dat de kerk in april vol
gend jaar officieel kan worden heropend. Als datum
wordt 17 april genoemd.
Toen de restauratie eind 1958 be
gon, nadat de kerk al in mei 1957
was gesloten, dacht men in aan
doenlijk optimisme dat ze niet
meer dan tien jaar zou duren. Dat
is wel heel anders uitgepakt. De
kerk was er beduidend slechter
aan toe dan de makers van de eer
ste restauratieplannen konden
vermoeden. Bovendien dreigde
de latere omvang van het werk de
begroting van Monumentenzorg
- gewoontegetrouw toch al geen
vetpot - danig te ontwrichten,
zodat de royale bijdrage van die
kant over een veel groter aantal
jaren moest worden uitgesmeerd.
Wat het tempo van de restauratie
uiteraard niet ten goede is geko-
De tien jaar zijn er ruim twintig ge
worden. En de eerste berekenin
gen zijn met vele miljoenen over
schreden. Maar men kan ze slech
ter besteden dan aan het behoud
van een nationaal monument. En
dat is deze kerk, waar de vorst
wordt ingehuldigd, toch wel.
Grondig
De opsomming van wat er aan en in
de Nieuwe Kerk allemaal is ge
beurd om haar voortbestaan te
verzekeren is een boek op zich
zelf. Wij zullen er ons dan ook niet
aan wagen. Een duidelijker om
schrijving van de grondigheid
van het werk dan een uitvoerder
gaf is nauwelijks denkbaar "D'r
is bij wijze van spreken geen
steen op de andere gelaten. De
onderste is boven geweest".
Wat de namaak-gotische aanbouw
sels rond het koor van de kerk
betreft betekende dat wel een ra-
dikale afbraak. Tegenwoordig
wil Monumentenzorg nog wel
eens latere toevoegingen hand
haven om de geschiedenis van
het gebruik van een gebouw geen
geweld aan te doen. Trouwens,
deze methode is ook kostenbe
sparend. Maar aan het nauwe
keurslijf van de Nieuwe Kerk viel
wat dat betreft geen eer te beha
len. Nu rijst het rijk door kapellen
omkranste koor van de grond af
weer indrukwekkend omhoog.
Stichting
Als de kerk weer wordt geopend, is
het vier eeuwen geleden dat daar
de eerste hervormde dienst werd
gehouden. In de roomse tijd was
het godshuis gewijd aan Sint Ca-
tharina.
Film in Mors. Met medewerking
van de "Interkerkelijke Evange
lisatie Samenwerking" (IKES) te
Leiden wordt morgenavond om 7
uur in de aula van de bedrijfs-
technische school, Vondellaan
35, de film "Blood on the Moun
tain" (Bloed op de Berg) ver
toond, een zeventig minuten du
rende film "die de kracht van
Gods liefde en vergeving laat
zien". Na afloop is er gelegenheid
om bij de koffie nog wat te praten.
Diensten. Het jongerenkoor van
de Leiderdorpse parochie De
Menswording verleent vanavond
om 7 uur medewerking aan een
dienst in de Victorkerk te
Noord wij kerhout en morgenoch
tend half 12 aan een viering in de
kerk van de Engelbewaarders te
Lisse. Thema van beide diensten:
"Koningen van deze tijd". De
jongerengroep The Lord's Folks
doet vanavond om 7 uur mee aan
een viering in de Herensingel-
kerk te Leiden.
De baptistengemeente in Alphen
aan den Rijn houdt morgenavond
om half 7 een "bijzondere dienst"
in het gebouw Nabij aan het Lau-
raplein. Ds. H. G. Koekkoek
spreekt over "Geen probleem is
te groot". Medewerking van het
koor "Jong Nederland voor
Christus" uit Dordrecht.
Muziek
Gospelconcert. Volgende week
dinsdag, 27 november, komt de
groep Act One Company - net als
New Hope een selectie uit de
groepen Continental Singers -
naar Leiden. Ze geeft om 8 uur in
de Zuiderkerk aan de Lammen-
schansweg een evangelisatie-go
spelconcert. De gospelzanger
Donny Monk verleent medewer
king. Act One maakt op het
ogenblik een concertreis door
ons land.
Kerkmuziek. Er is een lang
speelplaat uitgekomen waarop
het koor van de Hartebrugkerk te
Leiden en het koor van de Haagse
Agneskerk de Missa Festiva van
Gretchaninov zingen. Op de an
dere kant brengen de beide he
renkoren het Ave Maria van De
Somma-en een werk van Diepen-
brock ten gehore. De organisten
Jan Schmitz en Joop Schouten
spelen een orgelsolo.
Morgenochtend wordt in de hoog
mis van kwart voor 11 aan de
nieuwe plaat "op feestelijke wij
ze" bekendheid gegeven. Een
deel van de opbrengst van deze
elpee komt ten goede aan het or
gelfonds van de Hartebrugkerk.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Woubrugge S.
G. J. Goverts Nieuw-Vennep;
bedankt voor Moerkapelle J. den
Hoed Sliedrecht, voor Papen-
drecht W. Verboom, Waddinx-
veen. Gereformeerde Kerken:
beroepen te Beetsterzwaag J.
Meijer Erica.
Waakzaam
Kinderen. "Mensen in Nood", de
rooms-katholieke stichting voor
bijzondere noden en vluchtelin
genzorg, is een actie begonnen
voor hulp aan 350.000 kinderen in
vluchtelingenkampen in Soedan,
Somalië en Djibouti (Afrika). De
gezondheidstoestand van de
kinderen is slecht.
Bezorgd. De synode van de
Evangelische Kerk in het district
Wuppertal-Barmen (West-
Duitsland) is bezorgd over het
feit dat steeds meer rechts-radi-
kale groeperingen de kop opste
ken. Zij vraagt alle christenen,
vooral niét te vergeten wat in het
verleden is gebeurd. 'Weest
waakzaam, opdat het onrecht
zich niet herhaalt".
In Madurodam staat een fraai model van de Nieuwe Kerk zoals ze er na ruim twintig
jaren restauratie uitziet.
De heer van Purmerend Willem
Eggert, penningmeester van
graaf Willem de Vierde van Hol
land, had zijn erf en boomgaard
beschikbaar gesteld om de kerk
te bouwen. Die werd in 1414 in
gewijd. Later is ze nog een paar
keer uitgebreid. In 1645 ging de
kerk grotendeels in vlammen op.
Maar ze werd al gauw precies zo
herbouwd als ze was gebouwd.
Opgewekt begon men zelfs aan
torenbouw. Dat zou me een toren
zijn geworden. Met de spits hoger
dan de Utrechtse Dom. De ba-
bylonische bouwers van het
Noorden kwamen echter niet
verder dan het onderstuk. En
daarvan werd in 1725 nog dè helft
gesloopt.
Voor de hervormde eredienst is de
Nieuwe Kerk, nu ook de jaren
lange restauratie van de - nog
grotere - Oude Kerk pas is afge
rond, niet meer nodig. De kerk is
dan ook eigendom geworden van
een stichting. Voorzitter daarvan
is de bekende professor I. A.
Diepenhorst.
Ontmoeting
De stichting, die in april van dit jaar
werd opgericht, stelt zich ten doel
van de kerk een ontmoetings
plaats te maken voor de christe
lijke gemeente in het algemeen
en de wereld waarin zij leeft.
Zonder andere mogelijkheden
uit te sluiten wordt met name ge
dacht aan initiatieven, ontmoe
tingen en gebeurtenissen op
maatschappelijk, economisch,
cultureel en godsdienstig gebied.
Het is niet eenvoudig, voor een
kerkgebouw een andere be
stemming te vinden waaraan ook
werkelijk behoefte bestaat. En
hoe groter de kerk, hoe moeilij
ker. De stichting Nieuwe Kerk
vertrouwt dat er voldoende kan
sen zijn om de sociale functie die
het gebouw straks krijgt een zin
nige vulling te geven.
S. J. de Groot
LEIDEN - Herv. Gem.: Hoogl. kerk 10
ds. Pannekoek, 11.45 oecumenische
dienst; Marekerk 10 ds. De Jong, 5 dr.
Meijers; Maranathakerk L. Morsweg 10
ds. v. Achterberg; Regenboog (Meren-
wijk) 9.30 pastor v. Well, 11.15 pastor V.
Welle v. Well en ds. v. Leeuwen; Bethle-
hemkerk Driftstr. 10 mevr. ds. De Mey;
Bevrijdingskerk ZW 9 en 10.30 ds. Riet
veld; Vredeskerk 10 dr. Lamping; Waal
se kerk 10.30 ds. Ribs; Acad. Z. 10.15 ds.
Bovenberg; Diac.huis 10.30 ds. Hem
mes; Endegeest 9.30; jeugdkapel Vre
deskerk 10 Jan Marijt; jeugdkapel Be
vrijdingskerk 10.30 hr. Karstens. Geref.
Kerk: Zuiderkerk 10 ds. Sijtsma,
avondmaal, 5 ds. Sijtsma, themadienst;
Petrakerk 10 dr. Wind; Oude Vest 10 ds.
Koolstra, 7 ds. Hortensius; Maranatha
kerk zie herv.; Bevrijdingskerk 9, 10.30
en 5 ds. Rietveld; Groenhoven 10 ds.
Hortensius; Regenboog (Merenwijk) zie
herv. gemeente. Dolerende Noodge-
meente Groot Leiden (Pieterskerkstraat
1): 9 hr. Visser, 5 hr. Oosting. Geref. Kerk
Vrijg. (Herengracht 70): 10 leesdienst, 3
ds. Wilschut Chr. Geref. Kerk (Steen-
schuur 9): 10 en 5 ds. Hol, Pekela. Geref.
Gem. (N. Rijn): 10 en 4.30 ds. Boogaard.
Geref. Gem. in Ned. (Bethl.kerk Drift
straat): 11.30 en 5.30. Evang.-Luth. Gem.
(Hoogl. Kerkgracht): 10.15 ds. Happee.
Remonstr.-Doopsgez. Gem. (Pieters
kerkstraat 1): 10.30 hr. Knoppers,
avondmaal. Baptistengemeente (O.Rijn
3y. 10 ds. Bosveld. Evang. Christenge
meenschap (Middelstegracht 3): 10 hr.
Dikkes. Zendingswerk Middemachts-
roep (Zoeterw.singel 21): 5 nam. Evan
geliecentrum Zijlsingel: zond. 10 hr.
Witkamp di 8 hr. Zijlstra. Pinksterge
meente (O.Rijn 3): 3 hr. Eikerbout Leger
des Heils (Hooigracht): 10 en 7.30.
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijndijk 24Y.
zond. 9.30 en 4, wo. 8. Christan Science
(Steenschuur 6): 10.30. Kerk van J. Chr.
v.d. Heiligen der L. Dagen (Steenschuur
6): 10.15. Zevendedagadventisten (Lok-
horstkerk, P.kerkstr. 1): 9.45, bijbelstu
die, 11 prediking, elke zaterdag. Soefie-
beweging: 11 hr. Leverland over "Uiter
lijk en innerlijk" (zaal Pieterskerk). Oud
Kath. Kerk (Zoeterw.singel): 10 h. mis.
Vrij Kath. Kerk (Vreewijckstraat): geen
dienst Rooms-Kath. kerken: Haagweg
zat 7, zond. 9 en 10.45; Herensingel zat. 7,
zond. 8.30, 9.30 en 11; Rijndijk zat. 7,
zond. 9.30 en 11.30; Steenschuur zat. 10
en 7, zond. 8.30,10,11.30,6 en 7; Boshui-
zerlaan zat. 7, zond. 9.30 en 11; Lammen-
schansweg zat. 7, zond. 9, 10.30 en 12;
Haarl.str.zat.7,zond.9.30,10.45en 12.15.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.: 10
mevr. ds. Westera, avondmaal, 7 zang-
dienst. Geref. Kerk: 10 ds. Booy, 6.30 ds.
Femhout. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4
prof. dr. Velema. R.K. kerk: zat. 7, zond.
7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Adventskerk 10 ds. Bogers, 5 ds.
Haakman; Kruiskerk 10 kand. Wijn
horst; Opst. kerk 10 hr. Bor, 6.30 ds. Bo
gers; Nabij 10 jeugdkapel; G. Herder
kerk 9 ds. Moll, 6.30 ds. v.d. Ree; De Bron
9 ds. Mulder, 10 ds. v.d. Ree, 10.30 ds.
Moll, 6.30 ds. Moll, zangdienst; Ashram
9.30 dr. v. Santen, Onderweg 10 ds. Oort;
Sionskerk 9.30 ds. De Graaf Klaaswaal,
6.30 ds. Ouwendijk. Geref. Kerk:
Mar.kerk 10 ds. Oldemans Hilversum,
6.30 ds. Vree; Salv. kerk 10 ds. Vree, 6.30
ds. Oldemans; G. Herderkerk 10.30 ds.
Koers, 6.30 ds. Van der Ree; De Bron 9
ds. Mulder, 10 ds. v.d. Ree, 6.30 zang;
Ashram 9.30 dr. v. Santen. Geref. Kerk
Vrijg 8.45 en 6.30 ds. Borgdorff. Ned.
Geref. Kerk (Willemstr. 47): 9.30 en 4.30
ds. Versluis. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en
4.30 ds. Hamstra. Oud Geref. Gemeente:
9.30 en 4. Baptistengemeente: 10 ds.
Koekkoek, 6.30 ds. Koekkoek (in Nabij);
Noord (Sportlaan) 10 hr. v.d. Vlugt. Volle
Evang. Gem. (school Preludeweg): 10 hr.
v. Putten. Pinkstergemeente Bethel
(Rode-Kruisgebouw): 6 nam. Pinkster
gemeente Alphen (Rode-K ruisgebouw):
10 voorm. Leger des Heils: 10 en 6.30 uur,
Com. de Vlamingstr. Remonstr. Kring:
10 dr. Cramer. R.K. kerken: Bon. kerk
zat 7, zond. 9.45 en 11.30; Piuskerk zat. 7,
zond. 9, 10.30 en 11 45; De Bron zat. 7.
zond. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN - Herv. Gem.: 9.30 en 6
ds. Exalto. Geref. Gem.: 9.30 en 6 ds. Ka
rens, Opheusden
BODEGRAVEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 10 ds. Kalkman Ameide, 6.30 ds.
Cirkel Woudenberg; Salv. kerk 10 ds.
Richter, 6.30 ds. De Vreugd; Bethl.kerk
10 ds. Heikoop IJmuiden, 6.30 ds. Quak
Vianen. Geref. Kerk: 10 en 4.30 ds. 't
Hart. Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 leesdient, 4
ds. Borgdorff.
BOSKOOP - Herv. Gem.: 9.30 ds. Stel
wagen, 6.30 dr. Haitsma; De Stek 9.30 ds.
Heymans. Geref. Kerk: 9.30 ds. Dijkstra,
5 dr. Vlijm, Leiden. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 5 ds. v. Langevelde, avondmaal.
Geref. Gem.: 9.30 en 6. Opwekkingsge
meente (Concordia): 9.30. Verg. v. Gelo
vigen (Nieuwstraat): 9.30 en 5. R.K. ker
ken: zat. 5.30 en 7, zond. 9.30 en 11.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Harteveld R.dam, 6.30 ds. Geertsema.
Geref. Kerk: 10 en 5 ds. Swierts. R.K.
Kerk: dorp zat. 7, zond. 8 en 10, Rijndijk
zond. 10; Ankerzat.7,zond. 8.45 en 11.15.
HILLEGOM - Herv. Gem.: 10 ds. v.
Bruggen, 5 opendeurdienst in geref.
kerk ds. Rothfusz. Geref. Kerk: 10 ds.
Flinterman Den Haag, 5 zie herv. Chr.
Geref. Kerk: 10 ds. Biesma, 5 zie herv.
R.K. Kerk; Mart.kerk zat. 7, zond. 8.30,
10,11.30, en 12.45; Jozefkerk zat. 7, zond.
8.30, 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gem.: 10 ds. De
Jong, Mijdrecht. R.K. kerk; zat. 7, zond.
10.
DE KAAG - Herv. Gem.: 10 ds. Kolk
man. R.K. kerk: zat. 7, zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Dorpskerk 10 ds. Batelaan
V.schoten, 6 ds. Van Roon; Ontm.kerk
10 ds. Van Ieperen, 6.30 ds. Vink. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Kersten, 5 ds. v.d. Horst.
R.K. kerk: zat 7, zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Her\; Gem.: N.
Kerk 10 ds. Visser, 6 ds. Boer; Oude Kerk
10 ds. v. Roon, 6 ds. De Jong; Pniëlkerk
9.30 ds. De Jong, 6 dr. Bezemer Schcve-
ningen; Ichthuskerk 10 ds. Vink. 5 ds.
Arkeraats; Gr, v. Pr. school 10 ds.
Schuurman; Hoeksteen 10 dovendienst;
Overduin 2 ds. Baas. Geref. Kerk:
Triumfatorkerk 9 en 10.30 ds. V.d. Horst,
5 ds. Kersten. Geref. Kerk Vrijg.: 11 ds.
Breen, 3.30 leesdienst. Ned. Geref. Kerk;
8.45 ds. Moggré, 7 ds. Roukema. Chr. Ge
ref. Kerk: 10 en 5. Geref. Gem.: 10 en 5,
dond. 29 nov. 7.30 ds. Zijderveld. Volle
Evang. Gem. (Voorstraat 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: 10 en 7 ds. v.d. Linden. Geref.
Kerk: 10 en 7 ds. Gesink, avondmaal.
LEIDERDORP - Herv. Gem. Geref.
kerk: Dorpskerk 10 en 6.30 ds. Does
burg; Hoofdstraatkerk 10 mr. Reuge-
brink; Scheppingskerk 9 en 10.30 mevr.
Jacobi; Elis. ziekenhuis 9.30 rector Vijf-
tigschild. Baptistengemeente: 10 hr. De
Vries (ditmaal v.d. Valk Boumanweg
236). R.K. kerk: zat. 7, zond. 9,10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Lalleman, 7 ds. v.d. Weerd, Ophemert.
Geref. Kerk: 9.30 ds. Los, 7 zie herv. R.K.
kerk: zat 7, zond. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE-Herv. Gem.: Dorpskerk 10 ds.'t
Hooft; Pauluskerk 10 en 7 ds. De Gelder.
Geref. Kerk; 10 ds. De Raadt, 3 ds. De
Wit, afscheid. Geref. Kerk Vrijg.: 10 en
4.30 prof. Kamphuis. Ned. Geref. Kerk: 9
en 5 ds. Schuurman. Chr. Geref. Kerk: 10
en 7 ds. V. Dijken. Geref. Gem.: 10 en 4
ds. Hakkenberg, avondmaal. Oud Geref.
Gem.: 9.30 en 3. R.K. kerken: Agatha zat.
7, zond .10 en 11.30; Poelpolder zat. 7,
zond. 9 en 11.30; Mariakerk zat 7, zond.
8.30, 10 en 11.45; Engelbew. zat. 7, zond.
8, 9.30 en 5.45
NIEUWKOOP-Herv. Gem.: 9.30 en 6.30
ds. Bronsgeest, avondmaal. Geref. Kerk:
9.30 kand. Jaspers Focks, 6.30 ds. Leene,
Halfweg. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
ds. De Jong, Driebergen. R.K. kerk: zat.
7, zond. 7.30, 9 en 10.45.
NIEUWVEEN-Herv. Gem.: 9.30en 6.30
ds. Molenaar. Geref. Kerk: 9.30 en 7 ds.
Verdoorn. R.K. Kerk: zat. 7, zond. 9 en
11.
NIEUW-VENNEP - Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 3 ds. Visser, avondmaal. R.K.
kerk: zat. 7, zond. 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds. Zou
tendijk, 7 hr. De Pater. Geref. Kerk
(Woerdense Verlaat): 10 hr. v.d. Steen,
Baarn, 7 ds. Van Wijk A.dam. R.K. kerk:
zat 7, zond. 9 en 10.30.
NOORWIJK - Herv. Gem.: Voorstraat 10
ds. Keuning, 7 ds. v. Bruggen, Hillegom;
Sole Mio 9 ds. Keuning; Hoofdstr. 10 ds.
Henkei Den Haag, geref. kerk Hoofd
straat 5 ds. Keuning; De Rank 10 ds.
Droogers, 5 ds. Vroegindewey Katwijk.
Geref. Kerk: Hoofdstraatkerk 10 ds. Van
Loenen Leiderdorp, 5 ds. Keuning; Vin-
kenlaan 9.30 en 5 ds. Elgersma; stich-
tingskerk 11 ds. Elgersma. R.K. kerken:
Zee 9.30 en 11; Binnen 8,10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem.:
10 ds. Streefland, Nijkerk; De Zilk 10 ds.
Van 't Hof. R.K. kerk: Jozefkerk zat. 7,
zond. 10 en 11.30; Viktorkerk zat. 7, zond.
9.30 en 11.
OEGSTGEEST - Herv. Gem.: Groene
Kerk 10 ds. Sasse; Pauluskerk 10 ds. Ter
Linden; Gemeentecentrum 10.30 ds.
Geurtsen Leiderdorp, 7 ds. Heemskerk;
Gem. Centrum 10.3: ds. Oskamp, jeugd-
kerk; Endegeest 9.30 ds. Friederich; Van
Wyckerslooth 4.30 ds. Bouma, Noord-
wijk. Geref. Kerk: 10 ds. Heemskerk,
zie herv. gemeente. Geref. Kerk Vrijg.:
9.30 en 4 dr. Arntzen. Ned. Geref. Kerk:
8.45 br. Goudzwaard, 4 ds. Verheij Den
Haag (Gem.centrum). Volle-Evangelie-
gem. (gem. centr.): 4 hr. v.d. Brugge. R.K.
kerk: Will.kerkzat.7,zond. 9,10.30en 12;
Bon kapel zat 6.30, zond. 9 en 11.
OUD-ADE - R.K. Kerk: zat 7, zond. 8.30
en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem.: 9.30 hr. Goedhart. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Mulder, Alphen, 5 kand.
Jaspers Focks. R.K. kerk: zat 7, zond.
9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN - R.K. ker
ken: Maria Pres. zat 7, zond. 8,9.30 en 11
P. Banden zat. 7, zond.8, 9.30 en 11; P.
Banden zat. 7, zond. 8, 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE-Herv. Gem.: 9.30
ds. Hanemaayer, Alphen, 7 ds. Oosten-
brug Ridderveld. Chr. Geref. Kerk: 9.30
dienst, 2.15 ds. Bouw.
RIJNSBURG - Herv. Gem.: Grote Kerk
9.30 ds. Romein Ede, bevestiging ds. L.
Romein; Bethelkerk 9.30 ds. De Jong
Bruinisse. Geref. Kerk: Petrakerk 9.30
hr. Stam, 5 ds. v.d. Velde Haarlem;
Imm.kerk 9 en 10.30 dr. Van Oeveren, 5
ds. Damsma; Mar.kerk 9.30 ds. Damsma,
6.30 ds. Kersten Katwijk. Geref. Kerk
Vrijg.: 10 en 5.15 ds. Zomer. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 5 ds. De Joode, avondmaal.
Evang. Christengemeente (aula mavo):
10 ds. Gravendeel, 7.30 maj. Verhagen,
Leger des Heils, evangelisatiedienst.
R.K. gemeenschap (aula tuinb. school):
zat. 7. zond. 10.30.
RIJPWETERING - R.K. kerk: zat 7,
zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHE1M-Herv. Gem.: 10en7ds.
v.d. Meer, avondmaal. Geref. Kerk: 10
ds. v. Santen, 5 hr. Stam. Chr. Geref.
Kerk: 10 en 5 ds. Ruiter, Franeker. R.K.
kerk: zat 7, zond. 9 en 11.
TER AAR - Herv. Gem.: 10 ds. Klein
Kranenburg, 6.30 ds. Stelwagen. Geref.
Kerk: 10 kand. Nathanael, 6.30 ds. Be
zemer. R.K. kerk: Aardam zond. 9 en 12;
Langeraar zat. 7, zondag 8.30,10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gem.: 10 ds.
Gebraad, bevestiging ds. Vermeulen,
2.30 ds. Vermeulen intrede. Geref. Kerk:
9.30 ds. De Wit, Lisse, 6.30 ds. De Raadt.
Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 leesdienst, 5 ds.
Wilschut
VOORHOUT - Herv. Gem.: 10 ds. Bro
kerhof, avondmaal. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 9, 10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 10 ds. v.d. Schoot, 7 ds. Van Dam,
Den Haag, jeugddienst; aula 9.30 ds. De
Zwart; Hulp en Heil 10 ds. Verheule; ka
pel Rijndijk 10 ds. Meijering. Geref.
Kerk: dorp 10 ds. De Zeeuw, 7 die herv.
gemeente. Geref. Kerk Vrijg.: 10.15 en
4.30 ds. Boxman. R.K. kerken: Laur.
kerk zat. 7, zond. 10 en 11.30; aula NH 11;
M. Godskerk zat. 7, zond. 8.30 en 10.30.
WADDINXVEEN - Herv. Gem.: Be
thelkerk 10.30 ds. Roetman, 6.30 ds. Zou
tendijk, 9 ds. Roetman, 5 ds. Verboom;
Hoeksteen 9.30 ds. Verboom; 6.30 ds.
Roetman; Imm.kerk 10 en 5 ds. Hulst.
Geref. Kerk: Kruiskerk 10 ds. Warnink, 5
ds. v.d. Berg; Ontm. kerk 10 ds. v.d. Berg,
5 ds. v.d. Heiden. Oud Geref. Gem.: 10 en
6.30. Chr. Afgesch. Gem.: 9.30 en 5. Volle
Evang. Gem. (Lindengaarde 17a): 9.30.
R.K. kerk: Viktorkerk 10; Ontmoetings-
kerk 8.30 en 11.45.
WARMOND - Herv. Gem.: 10 en 5 ds.
Den Tonkelaar. R.K. Kerk: zat. 7, zond.
8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR-Herv. Gem.: Dorpskerk
10 ds. Steenstra, 4.30 ds. Kievit, Gouda, 7
orgelconcert; Kievietkerk 10 ds. Wiers-
ma; Messiaskerk 10 ds. v. Zanten;
Dorpscentrum 9.30 ds. v.d. Plas Rijssen.
Geref. Kerk: 10 ds. Drost, 5 ds. v.d. Meu-
len; Zuid 10 ds. Van de Kamp. Ned. Prot.
Bond: 10.30 ds. Werner.
WOUBRUGGE - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Geertsema, 6.30 kand. Van Vuuren. Ge
ref. Kerk: 9.30 en 6.30 dr. v.d. Zwaan.
Ned. Prot Bond: 7 nam. mevr. kap. Pop-
ZEVENHOVEN - Herv Gem.: 9.30 ds.
Nicolai, 7 ds. Dijkstra, Boskoop. Geref.
Kerk: 9.30 ds. De Ruig, 7 zie herv. gem
R.K. kerk: zat. 7, zond. 9en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gem.: 10 ds.
Wolthaus. R.K. Kerk: Janskerk zond.
10.30; Chr. Dienaarkerk zat. 7, zond. 9.15;
Meerburgparochie (Hoge Rijndijk) zat.
7, zond. 10 hoogmis, 11.30 met orgel en
volkszang.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem.: 10 ds.
Haakman, 6.30 gez. jeugddienst. Geref.
Kerk: 10 ds. Hoekstra Den Haag, 6.30
gez. jeugddienst.
