"Studenten en jongeren
moeten zélf betalen
Leicfse
agenda
Vier jubilarissen bij
Leiderdorpse mavo
Discipline van Orlando
strijkkwartet een begrip
LEGERUNIFORMEN-BOEK
IN LEIDEN UITGEREIKT
"Traan op tompoes"
kostelijk toneelstuk
"MAND VOL WATER" GEEN
VRIJBLIJVEND AMUSEMENT
LEIDSCH DAGBLAD
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN OMGEVING
Uitgave: Leidsch Dagblad B.V.
Hoofdredacteur Han Mulder.
Hoofdkantoor
Witte Singel 1 2311 BG Leiden.
Postbus 54, 2300 AB, Leiden.
Giro 57055. Voor betaling van
abonnementsgelden uitslui
tend giro 28884.
Telefoon: 071-144941.
Nabezorging van 18.00-19.30 u.
Zaterdag van 16.00-18.00 u.
Telefoon 071-211515. Indien in
gesprek 071-210221.
Kwartaalabonnement f43,05
Kwartaalabonnement
Per post f60,90
Jaarabonnement fl60,70
Jaarabonnement
per post f232,10
Losse nummers f 0,60
Abonnementsgelden bij voor
uitbetaling te voldoen.
Bij automatische overschrij
ving geen administratie- en in
cassokosten.
Leidse stichtingen voor kamerbewoners
in clinch met Rijnland over milieuheffing
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1971 z
LEIDEN - De Stichting Huisvesting Werkende Jongeren
en de Stichting Leidse Studentenhuisvesting liggen in
de clinch met het Hoogheemraadschap van Rijnland.
Inzet is de vraag wie de verontreinigingshetïingen voor
de woonruimten van deze stichtingen moet betalen: de
bewoners of de stichtingen zelf.
Rijnland heeft zich op het stand
punt gesteld dat de stichtingen
als een bedrijf moeten worden
beschouwd en dus de heffingen
moeten betalen, die dan maar in
de huur aan de bewoners (stu
denten en werkende jongeren)
moeten worden doorberekend.
De stichtingen zijn het daar niet
mee eens en zijn in beroep gegaan
bij de provinciale besturen van
Zuid-Holland en Noord-Holland.
De gedeputeerden Noorland en
Hoek van Dijke namens Zuid-
Holland en de gedeputeerden
Van Dis en IJ ff namens Noord-
Holland hoorden gisteren in Den
Haag de betrokken partijen.
„Rariteiten"
Mr. Linskens, voorzitter van de
Stichting Huisvesting Werkende
Jongeren wees gisteren op een
aantal „rariteiten" die zich in de
ze kwestie hebben voorgedaan.
Zo blijkt het totale bedrag waar
over de stichting wordt aangesla
gen hoger te zijn dan de som van
de bedragen die zouden moeten
worden betaald als de bewoners
individueel zouden worden aan
geslagen.
Ook is het gebeurd dat sommige
bewoners van zowel het Veerhuis
als de Rijnoeverfiat toch een per
soonlijk aanslagbiljet hebben
gekregen. Gingen ze daartegen in
beroep, dan kregen ze van Rijn
land te horen: het is in orde, want
de Stichting heeft al betaald. Wie
niet in beroep is gegaan en direct
heeft betaald, heeft dat dus ten
onrechte gedaan.
Verder wees Linskens op de situa
tie dat de Stichting Huisvesting
Werkende Jongeren de heffing
moet betalen voor haar fiatge
bouw aan de Vierlinghlaan, maar
dat bij een identiek gebouw van
de Leidse Woningstichting, even
verderop aan de Smaragdlaan, de
bewoners individueel worden
aangeslagen.
De Stichting Huisvesting Werken
de Jongeren is er niet in geslaagd
om de heffing in de huur door te
berekenen: een poging daartoe
stuitte op verzet van een aantal
bewoners, die de Leidse rechts
winkel hadden ingeschakeld. Het
gevolg is dat de stichting in fi
nanciële moeilijkheden dreigt te
komen omdat er binnen het bud
get voor de heffing (over bijvoor
beeld 1979 is een aanslag van
18.000 gulden binnengekomen)
geen dekking is.
Maar ook principieel verwierp
Linskens de gedachte dat de
stichting een bedrijf zou zijn en
dus als zodanig zou moeten wor
den aangeslagen. Met name de
nieuwbouwwoningen van de
stichting zijn geheel zelfstandig;
bewoners hebben geen gemeen
schappelijke voorzieningen.
Volgens ir. Plomp, secretaris
rentmeester van het Hoogheem
raadschap van Rijnland, bevindt
het bezit van de stichting zich in
het grensgebied met aan de ene
kant „normale" woningen en aan
de andere kant hotels, kamerver-
Zaterdag
Leiden - Robijnzicht - Robijnhof 1, ver
koop derde wereld-artikelen van 10-12
en van 12-15.30 uur.
Leids Vrijetijdscentrum - Breestraat 66,
Nigaragua-avond, 20 uur.
ENFB - Hartebrugkerk, 14 uur, "uit
vaart van de laatste veilige fietser".
Sanders - Levendaal/hoek Korevaar-
straat, antiekmarkt, 9.30-17 uur.
Micro-theater Imperium - "Huize Bella
Mira", 20.30 uur.
Schouwburg -" Rigoletto", opera van
Verdi, 20.15 uur.
LAK-theater - 20.30 uur, Nederlands
Danstheater, "De Springplank".
Voorschoten - 16.30 uur, tentoonstelling
van het "Hollandse landschap", Jan van
de Velde, in galerie "De Keuning".
Wassenaar - 20 uur "Jeroenhuis", uit
voering van de accordeon-vereniging
DVS.
Zondag
Leiden - Anna Paulownastraat - LPC-
duivententoonstelling, 10-17.30 uur.
LAK-theater - Levendaal 150, 15 uur,
kindervoorstelling Lijn Negen: "Fanfa
re".
Schouwburg - "De kleine prins", door
het Puppentheater "Bratislava" (CSSR),
14.30 uur en 20.15 uur.
Middelweg 19c - kindervoorstelling
Leids Poppentheater, 14.30 uur, tel:
125802.
Volkshuis - Haarlemmerstraat 73b,
Femke, ontmoetingscentrum voor
vrouwen, 13-16 uur.
Artsen
Leiden - Voor spoedgevallen wordt de
weekenddienst van zaterdag 10 v.m. tot
zondag 24 uur, waargenomen door de
volgende artsen: Wijk 1 (Morswegkwar-
tier, noord-binnenstad, Noorderkwar
tier en Groenoord), H. Jasperse, Witte
Singel 74, tel 124961. Wijk 2 (Kooi en
Merenwijk) H. Meyer, Stokroos 1, tel:
122133. Wijk 3 (Waard, Professoren wijk,
Tuinstadwijk en zuid-binnenstad) J.
Stolk, Burggravenlaan 16, tel: 125820.
Wijk 4 (Zuid-west en Haagwegkwartier),
tot zo 8 uur v.m. A. van Rijn, Melissetuin
5, tel: 210797/zo vanaf 8 uur v.m. W.
Schellekens, Paganinistraat 24, tel:
764035.
Leiderdorp - P. van 't Woud/L. Midden
dorp, Hoofdstraat 40. tel: 410070.
Oegstgeest - Held, Marelaan 36. tel:
152255.
Voorschoten - za 34, C. H. Meijer, Rouc-
cooppark 13, tel: 2439, zo 25, F. Koop-
mans, R. Wagnerlaan 69, tel: 6352.
L. Lempers, Churchilllaan 13, Voorhout,
tel: 02522-10140.
Apotheken
De avond-, nacht- en zondagdienst der
apotheken in de regio Leiden wordt
waargenomen van 23-30 nov, door apo
theek Herdingh en Blanken, Hogewoerd
171, tel: 120502. Apotheek Beker, Lijt-
weg4, tel: 155482. Indien het na 11 uur's
avonds niet meer mogelijk is om met het
openbaar vervoer naar de apotheek te
komen, kan men uitsluitend voor
spoedgevallen van een taxi, tel: 122444,
gebruik maken.
Wijkverpleging
Leiden - Interkruis, Middelweg 38, tel:
ten/ioorden van de Rijn 134604. tel: ten
zuiden van de Rijn 121753.
Leiderdorp/Zoeterwoude RD - Ge
zondheidscentrum, Berkenkade, Lei
derdorp, tel: 410131, spreekuur ma t/m
do van 14-15 uur.
Voorschoten - Gezondheidscentrum, v.
d. Waalslaan, tel: 4641.
Warmond - Zr. R. Koster, Helmstraat 43,
tel: 02523-3398.
Dierenartsen
Leiden - Weekendregeling dierenartsen
Muurling/Roest/Helder, G. Roest,
Haaghuishof 5, Leiderdorp, tel: 890405.
Weekendregeling dierenartsen Krol/van
Gool/Vestjens. J. Vestjens, Rijn en
Schiekade 23, tel: 144323. B. Broer, Bos-
huizerlaan 26, tel: 764058.
De vier mavo-jubilarissen met hun iri de bloemen gezette echtgenoten.
huurbedrijven en bejaardencen
tra. „Het is maar waar je de grens
legt".
Verbazing
De kans is groot dat de Stichting
Huisvesting Werkende Jongeren
van de provinciale besturen ge
lijk krijgen. Ambtelijke adviezen
wijzen in die richting; de gedepu
teerden konden bovendien op
sommige momenten nauwelijks
hun verbazing verbergen over de
redenering van Rijnland, te meer
daar fiatverhuurders als beleg
gers of pensioenfondsen niet op
dezelfde wijze als de Stichting
Huisvesting Werkende Jongeren
worden behandeld: in deze ge
vallen worden de bewoners wel
individueel aangeslagen.
Voor de Stichting Leidse Studen
tenhuisvesting geldt een soort
gelijk verhaal als voor de Stich
ting Huisvesting Werkende Jon
geren. Zij het dat voor deze stich
ting nog meer geldt dat het ver
loop onder de bewoners groot is,
zoals van de kant van Rijnland
werd gesteld, met allerlei admi
nistratieve moeilijkheden van
dien. Gedeputeerde Noorland:
„Dat is alleen maar een prakti
sche opmerking".
LEIDERDORP - K en O liet het
Orlando-Strijkkwartet optreden:
de heren Parkanyi, Oberdorfer,
Erblich, Metz. Een door en door
ervaren ensemble, dat treffend
heldere partituurbeelden projec
teert, uitbeeldt dus, zodat de rou-
tineuse luisteraars a.h. w. ook zien
of lezen wat ze horen. Ik zou van
een Orlando-discipline als begrip
willen gewagen, door de bezie
ling van de primarius gedirigeer
de discipline. Perfect klassiek
hadden ze Haydn, Schubert, Ra-
vel uitgekozen.
Haydn's eerste kwartet uit de
werkgroep opus 54 vangt aan met
een allegro con brio. Met dyna
misch slagvaardig brio zet de eer
ste violist daadwerkelijk het ge
heel, en als inzet het briljant mar
kante aanvangsthema, meesle
pend in gang. Een onmiddellijke
overwinning.
Met een opvolgend langzamer en
fluweliger melodie is aan alle dis
tinctie-eisen van het kritisch,
verwende prinselijke Esterhazy-
salon voldaan. Onder het mom
LEIDERDORP - Vier jubilarissen
en een jubilerende vereniging
zorgden gistermiddag voor een
drukbezochte bijeenkomst in de
aula van de christelijke mavo-
school aan de Vossiuslaan in Lei
derdorp. Voornaam middelpunt
was de oudste jubilaris, D. Groe-
neveld, de huidige directeur van
de school en veertig jaar werk
zaam in het onderwijs.
Verder waren er drie 25-jarige ju
bilarissen: L.C. Bulens, die al die
jaren penningmeester is geweest
Menuet mag nu een boerendans
gewaagd worden en een finale
die, vormelijk correct, een voort
gezette ongebondenheid van
welsprekend vernuft inhoudt.
Schubert's jeugdkwartet in Bes (17
jaar), drijft meermaals op on
stuitbare klankstromen, te lang
van duur, en heeft ook de boer in
z'n Menuet zitten. Het werk
draagt met D. 112 een kennelijk
nieuwe nummering, - het ver
scheen tot hiertoe als opus 168.
Voor kwartetspelers een energie
vergende kluif.
Ravel, die twee jaar over z'n enige
kwartet deed, evenaart Haydn
wel (die er zes per jaar leverde).
Op een nieuwe unieke grondslag.
De melodie-impulsen blijven
meer klankenflarden, diafaan-
impressionistisch, maar dat
klankklimaat zelf, door Ravel's
geheim om te timbreren en pizzi
cato's in te strooien, is betover
enden
De Dorpskerk was kil en tochtig.
KEES VERHOEF
van de Vereniging voor Christe
lijk Voortgezet Onderwijs in Lei
derdorp, C. Verweij, een kwart
eeuw lid van het schoolbestuur
en A.P. van Dalen, eenzelfde aan
tal jaren werkzaam in het onder
wijs.
bij de hele feestviering werd ook de
vereniging zelf in het zonnetje
gezet, omdat deze ook al 25 jaar
bestaat in leiderdorp. Voorzitter
Zwiep van het schoolbestuur
ging daar in zijn toespraak tot de
jubilarissen nog eens op in.
"Onderwijzen kan men op elke
school. De jubilerende vereni
ging is steeds uitgegaan van de
instandhouding van het christe
lijk onderwijs. En dat is belang
rijk, of, zoals u wilt, een betere
waarde".
Vechtpartijen
LEIDEN - Twee agenten van de
Leidse politie zijn de afgelopen
nacht licht gewond geraakt bij
een vechtpartij bij het universi
taire trefcentrum "Pardoeza" aan
de Douzastraat. De vechtpartij
ontstond even voor sluitingstijd
in het café en werd buiten voort
gezet.
In dezelfde nacht vond er voor de
Koets-O-Theek aan de Kruis
straat een volgens de politie
"enorme veldslag" plaats. De be
heerder van de Koets wilde een
zestal Leidenaren in de leeftijd
van 15 tot 20 jaar geen toegang
verlenen tot de dancing. De Lei
denaren ontstaken daardoor in
grote woede en gooiden fietsen
en bromfietsen tegen de deur. De
inmiddels toegesnelde politie
ging met het zestal en nog een
aantal geïnteresseerden op de
vuist en wist uiteindelijk het
zestal op het politiebureau te
krijgen. Bij de twee vechtpartijen
liep een aantal agenten schade
aan hun uniformen op en werd
een portofoon vernield.
Prachtig duet
van cello
en contrabas
Het is een weinig gehoorde combi
natie: cello en contrabas, maar
het klinkt zo onvoorstelbaar
mooi, dat men zich afvraagt hoe
het mogelijk is dat een duo als
Anner Bijlsma en Anthony
Woodrow hier niet vaker is opge
treden. In elk geval concerteer
den deze twee gisteravond voor
K. en O. in de kapelzaal waar zij
een geestdriftig gehoor vonden.
Het zijn twee excellente kunste
naars, Anner Bijlsma, wat ner
veus, maar wanneer hij zijn con
centratie heeft gevonden, met
een prachtige toon en een sub
tiele frasering. Zo ook Anthony
Woodrow, die voor zijn instru
ment het beste pleidooi heeft ge
houden dat men zich denken kan.
Men kent een contrabas nauwe
lijks als solo-instrument; de don
kere sonore toon ligt dicht bij die
van de cello, waarmee een prach
tige klankmenging ontstaat.
Maar het verrassende is de be
weeglijkheid die Woodrow bin
nen de mogelijkheden van zijn
instrument bracht. Van het vrij
uitgebreide programma heeft
vooral het laatste werk, Grande
Duetto van Rossini, met het gees
tige slotdeel mij in verrukking
gebracht. Daaraan vooraf ging
een scala van stijlen, van Gabrie-
li. Bach, Boccherini naar Bouki-
nik en Piatto.
Anner Bijlsma speelde van J.S.
Bach een cello-bewerking van
een niet nader aangeduide fluit-
solo, een werk, waarvan, aldus de
solist, niet vaststond of het wel
oorspronkelijk voor fluit ge
schreven was. Hij gebruikte
daarvoor een cello met een toe
gevoegde snaar, daarmee vir
tuoos een lichtheid van timbre
bereikend die bewust toch wel de
helderheid en beweeglijkheid
van de fluit benaderde.
Hel was een prachtige avond. Het
gebeurt niet zo vaak dat men tot
zulke uitbundige toejuichingen
overgaat als gisteravond het ge
val was.
BEP RIJNDERS
Uitgever Wybrands Marcussen (links) toont secretaris-generaal
Schaepman (midden) het boek over legeruniformenterwijl brigade-gene
raal M. G. Woerlee rechtsvan de landmacht toekijkt.
LEIDEN - Dankzij een hechte internationale samenwerking van uitgevers
uit Engeland, Frankrijk en Nederland is gisteren in Leiden een uniek
boekwerk voor krijgshistorici en uniformliefhebbers/verzamelaars uit
gekomen.
"Battledress" is de titel van dit boek, dat onlangs bij de Walburg Pers in
Zutphen van de persen rolde. In het Koninklijk Legermuseum Generaal
Hoefer aan de Leidse Pesthuislaan mocht secretaris-generaal Schaep
man van het ministerie van Defensie gistermiddag het eerste exemplaar
van dit lijvige boekwerk in ontvangst nemen. Het werd hem overhan
digd door uitgever W.R. Wybrands Marcussen.
In "Batlledres" wordt de ontwikkeling van de uniformen van de grote
wereldlegers geschetst vanaf de Europese successieoorlogen tot en met
het atoomtijdperk. Niet alleen beschrijft auteur John Mollo methodisch
de voornaamste uniformtypen van de laatste eeuwen, ook aan de histo
rische ontwikkeling en de psychologie van de militaire uniformen wordt
ruime aandacht besteed.
Het boek bevat maar liefst 700 speciaal voor deze uitgave door de bekende
uniformtekenaar Wilhelm von Halem uit München vervaardigde kleu
renillustraties van individuele soldaten. Daarnaast bevat "Batlledress"
tal van fraaie kleurenillustraties en afbeeldingen van tekeningen, gravu
res en schilderijen.
De Nederlandse bewerking en vertaling is verzorgd door mevrouw W.H.E.
Zwitzer-Vervaeck terwijl haar echtgenoot, majoor H.L. Zwitzer, het
voorwoord voor zijn rekening heeft genomen.
Uitgever Wybrands Marcussen noemde bij de presentatie van dit boek
werk als reden voor het onvertaald blijven van de titel: "Er was werkelijk
geen Nederlandse titel te verzinnen zo krachtig en kernachtig als "Batl
ledress". Vandaar".
VOORSCHOTEN - Met een
bijzonder druk bezochte
avond opende de Voorscho-
tense vereniging "De Vogel
vrienden" gisteravond haar
jaarlijks terugkerende ten
toonstelling in het cultureel
centrum in Voorschoten. De
komende twee dagen zullen
bijna vijfhonderd gevederde
diertjes zijn te bewonderen.
De toegang is gratis. Van
daag tot 8 uur vanavond en
morgen van 12 tot 5 uur is het
centrum geopend.
Tijdens de tentoonstelling zul
len er enveloppen worden
verkocht om de kosten van
de tentoonstelling te druk
ken. Op de foto: de veertien
jarige W.F. Taffijn uit Lei
derdorp, die jeugdkampioen
werd.
LEIDEN - Actrice Nell Koppen,
die in het door Annie M.G.
Schmidt geschreven toneelstuk
'Er valt een traan op de tompoes'
de rol speelt van de éénmaal te
veel bedrogen Sofie, maakte gis
teravond in de artiestenfoyer het
Leidse Schouwburgpubliek een
compliment voor de luisterdisci
pline. Nell Koppen vertelde, dat
het op hoog artistiek niveau
staand toneelstuk in sommige
andere plaatsen het publiek door
sommige woordvondsten heen-
lachten of weghoestten.
Gisteravond in Leiden was daarvan
absoluut geen sprake. Een uiterst
aandachtig luisterend publiek,
op het juiste ogenblik bereid de
kundige woordgrapjes van Annie
M.G. Schmidt te honoreren met
beschaafd gelach, zorgde ervoor,
dat de eerder genoemde Nell
Koppen, alsmede Trudy Labij
(Lenny), Marlies van Alcmaer
(Heieen), Wim Kouwenhoven
(Ben) en Flip van Duyn (Tim) met
zeer veel plezier aan het optreden
van gisteravond zullen terug
denken.
Er was in de vrijwel uitverkochte
Leidse Schouwburg sprake van
een intrigerende wisselwerking
tussen actrices, acteurs en het
publiek. Die ontstond eigenlijk
spontaan, omdat de tekst van
Annie M.G. Schmidt zo ijzersterk
is, dat alle eventueel bij het
publiek levende vooroordelen
t.o.v. de auteur of de tekst on
middellijk verdwijnen. Enerzijds
is 'Er valt een traan op de tom
poes' uitermate geestig, waarbij
vooral de met improvisatie (de
gevallen beschuit na de pauze)
flirtende actrice Trudy Labij met
nadruk dient te worden genoemd
en anderzijds het thema (de drie
hoeksverhouding), dat wellicht
voor veel toeschouwers een in
voelbaar element in zich droeg.
Sommigen noemen dit toneelstuk
het beste dat Annie M.G.
Schmidt ooit heeft geschreven.
Natuurlijk moeten we uiterst
voorzichtig zijn met dergelijke
min of meer absolute kwalifica
ties, maar duidelijk werd gister
avond in elk geval, dat het
publiek een méér dan kostelijke
avond heeft gehad.
Resumerend: zonder enig voorbe
houd een prachtige toneelavond
met vooral Nell Koppen en Trudy
Labij in glansrollen. Onbegrijpe
lijk overigens, dat deze voorstel
ling slechts één avond in de Leid
se Schouwburg is geboekt.
BERT KOEKEBAKKER
LEIDEN - Het was zeker geen
vrijblijvend amusement, waar
mee de 'Nieuwe Komedie' het
publiek gisteravond in het LAK-
theater wilde confronteren. In
een nagenoeg letterlijke Bertolt
Brecht-formulering schrijft re
gisseuse Heieen van Meurs in het
programmaboek, dat de 'Nieuwe
Komedie' het publiek niet wil
"laten meeslepen en verdoven",
maar "laten meedenken". De epi
sche stijl van dit stuk "Een mand
vol water", de liederen, de strijd
bare muziek, de afwisselende
scènes moeten daartoe een bij
drage leveren.
Of men met deze wijze van theater
maken het publiek inderdaad tot
nadenken over zijn eigen positie
kan aanzetten, is een vraag waar
over vele literatuurwetenschap
pers op het ogenblik nog heftig
debatteren. Afgezien van deze
discussie kan gesteld worden dat
deze epische toneelvorm menig
interessant toneelgebeuren heeft
opgeleverd, hetgeen ook zeker
voor "Een mand vol water" geldt.
De keuze voor deze vorm van thea
ter heeft het hele gezelschap vol
ledig waar kunnen maken. Met
als uitgangspunt het hongerjaar
1566 werden ons uit die tijd scè
nes rond de bekende Tijl Uilen
spiegel en zijn Nele getoond. Zeer
geraffineerd spel van Jan van
Eijndthoven als o.a. Tijl en Fran-
sijn Menkman als o.a. Nele, die de
sfeer het beste wisten over te
brengen. Bovendien een prachti
ge Lamme Goedzak-vertolking
van Adriaan Adriaansen.
Niet in de enscenering, die men vrij
sterk historisch gekleurd heeft
gehouden, rriaar inhoudelijk
heeft men bevVust naar een ac
tualisering van het thema ge
streefd. Zo heeft Tijl zijn rol van
"vaderlandse held" verloren en is
nu de "tijdloze" rebel, evenals
Nele, die haar lijdzaamheid voor
een feministische strijdbaarheid
heeft verruild. Bij het zien van
een toneelstuk volsta je als toe
schouwer vaak niet met de let
terlijke betekenis, maar zoek je
toch naar een diepere zin. Het
programmaboekje verwijst in dit
verband naar Tijl en Nele als
beeldenstormers in symbolische
zin: zij doorbreken de verstarde
beeldvorming in ons denken, die
veranderingen en vooruitgang
van onze maatschappij blokke
ren.
Zoals gezegd heeft men deze opvat
ting zonder meer goed op toneel
gestalte gegeven. Jammer, dat
men in het programmaboekje de
behoefte tot actualisering zo ver
heeft doorgevoerd, dat men zelfs
parallellen trekt naar de huidige
situatie in Iran. Theater is geen
actualiteitenrubriek; hoeft dat
ook niet te zijn!
WIJNAND ZEILSTRA
