Gromyko waarschuwt NAVO
voor nieuwe kernwapens
Iran betaalt zijn schulden niet
Ontvoering Oetker maandag voor rechter
Britse hoge
commissaris
verlaat Zambia
Ook in India betogingen
tegen bezetting in Mekka
Denemarken
wil uitstel
beslissing
Openlijk verzet tegen
Roemeense partijleider
Gerechtelijk onderzoek
bij Le Canard Enchainé
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1979
Spectaculair geval in Westduitse misdaadgeschiedenis
BONN - Een van de meest specta
culaire gevallen in de Duitse
misdaadgeschiedenis wordt met
ingang van maandag door de
rechtbank behandeld. Het gaat
om de ontvoering van Richard
Oetker, zoon van de puddingfa
brikant, die tegen een losgeld van
het recordbedrag van 21 miljoen
mark werd vrijgelaten. Dat was
midden december 1976. De toen
25-jarige Oetker was tijdens zijn
tweeëneenhalve dag durende ge
vangenschap zo mishandeld, dat
hij nu nog zeer veel pijn lijdt en
zich alleen maar met krukken
kan voortbewegen.
De officier van justitie is van me
ning dat de 37-jarige bedrijfslei
der Dieter Z. het brein is achter
de „meest perfecte misdaad" van
de laatste jaren. Dat deze bleke,
schuwe man dit criminele mees
terstuk alleen heeft geleverd,
gelooft ook het openbaar minis
terie niet. Mededaders zijn echter
niet gevonden. Dieter Z., die
sinds januari van dit jaar in voor
arrest zit, bestrijdt dat hij bij de
ontvoering van Oetker betrokken
was. Zijn advocaten zijn van me
ning dat de zeven bladzijden tel
lende dagvaarding zoveel open
laat, dat de verdachte op veel
punten het voorrecht van de twij
fel dient te genieten.
Niettemin zijn er tal van aanwijzin
gen, en ook nog vier getuigen, d ie
tegen de in Joegoslavië geboren
Z. spreken. Hij zou bijvoorbeeld
bij een bank een biljet van 1000
mark, afkomstig van het losgeld,
als betaling hebben gegeven. Zijn
merkwaardig dure levenswijze
acht het openbaar ministerie
slechts verklaarbaar met behulp
van „het losgeld". Ook een hond
speelt een rol. Richard Oetker
heeft verklaard dat hij tijdens zijn
ontvoering heeft horen blaffen.
In de omgeving van Z.'s werk
plaats was destijds een voortdu
rend blaffende hond aanwe
zig.
Richard Oetker werd op 14 decem
ber in München-Freising gekid
napt toen hij de universiteit ver
liet waar hij bouwkunde stu
deerde. Onder bedreiging van
een revolver moest hij in een
combi-busje. Hij werd vervol
gens geboeid in een houten kist
van 1,60x0,60x0,70 m. opgeslo
ten. Zijn boeien waren aangeslo
ten op stroom. De ontvoerde stu
dent kreeg één keer - waar
schijnlijk onopzettelijk - een
stroomstoot,waardoor hij voor
zijn leven invalide werd.
Gedurende het onderzoek naar zijn
ontvoerders, waarvoor overigens
een speciaal commando was ge
vormd, heeft Richard Oetker en
kele keren mensen als daders
geindentificeerd. Later bleek dat
dan niet juist.
Het enige dat van de kidnappers
echt is gezien, is namelijk, aldus
Die Zeit, een hand. Toen Oetkers
broer het losgeld, dat in biljetten
van 1000 mark was opgeborgen in
een aluminium koffer, moest
overhandigen, werd hij in een
kelder naar een stalen deur gedi
rigeerd. Die kon maar van één
kant worden opengemaakt. Een
zwarte hand greep door de deu
ropening naar de koffer en trok
die weg. Daarna klapte de deur
dicht", aldus de broer, die toen
door vele rechercheurs werd ge
schaduwd.
KOPENHAGEN (DPA) - De
Deense regering wil op de
NAVO-conferentie in de
cember in Brussel voorstellen
de aangekondigde beslissing
over de stationering van
nieuwe atoomraketten in
West-Europa een halfjaar uit
te stellen. Dit heeft de Deense
minister van buitenlandse
zaken Kjell Olesen gisteren
meegedeeld op een fractie
vergadering van de regerende
Deense sociaal-democrati
sche partij.
Volgens Olesen zou de NAVO
in dat halve jaar onderhande
lingen met de Sowjet-Unie
moeten beginnen over terug
dringing van de atoombewa
pening.
(Van onze correspondent Hans Amersz)
BONN - De minister van buitenlandse zaken van
de Sowjet-Unie, Andrei Gromyko, heeft de
NAVO gewaarschuwd niet over te gaan tot het
produceren en stationeren van kernwapens
voor de middellange afstand. Als dat wel ge
beurt, dan is de Sowjet-Unie niet meer bereid te
onderhandelen over wapenbeheersing in Euro
pa.
Gromyko, die gisteren zijn drie
daags bezoek aan de Bondsre
publiek in Bonn afsloot, zei dat de
situatie zich door de invoering van
nieuwe kernwapens zou verscher
pen en dat er een nieuwe wapen
wedloop onstaat. Ook de MBFR-
onderhandelingen over troepen-
BOEKAREST (Reuter) - Een
voormalig communistisch func
tionaris heeft op het partijcon
gres in Boekarest zich publieke
lijk verzet tegen de herkiezing
van de Roemeense leider Nicolae
Ceausescu tot secretaris-gene
raal van de Roemeense commu
nistische partij. Zoiets is nog
nooit voorgekomen.
Constantin Pirvulescu die tot 1960
deel uitmaakte van het leider
schap van de partij, stond plotse
ling op, beschuldigde de Roe
meense leider van ondemocra
tisch gedrag en pleitte voor ver
anderingen. Hij zei tot de vele
aanwezigen dat hij eerder toe
stemming had gevraagd zich tot
het congres te richten, maar dat
dit verboden was.
Daarop vroeg hij weer het woord.
Toen dat door Ceausescu was
toegestaan, beschuldigde hij de
president ervan persoonlijke be
langen boven die van zijn land te
stellen.
De uitbarsting kwam op de slotdag
van het twaalfde partijcongres
waarop verwacht was dat Ceau
sescu eenstemmig voor een
nieuwe iermijn van vijf jaar zou
worden gekozen.
Pirvulescu zei dat het congres niets
anders was dan een verzameling
mensen die zich druk maakten
om de herverkiezing van de par
tijleider en dat men de proble
men van het land had verbloemd.
De voormalige minister van bui
tenlandse zaken George Maco-
vescu, lid van het centraal comité
van de partij, beschuldigde Pir
vulescu van verraad van de partij
en van verlies van het contact met
het heden.
vermindering in Europa zouden
zeer gecompliceerd worden. Gro
myko liet er geen twijfel over be
staan dat het Warschau-pact en de
NAVO ten opzichte van de midde-
lange-afstandsraketten een „geheel
andere taal spreken".
In Bonn zijn de uitlatingen van de
Sowjet-minister met zorg ter ken
nis genomen, omdat hier tot voor
kort de indruk bestond dat de
Sowjets hoe dan ook bereid zouden
zijn om te onderhandelen.
Tijdens een inleiding van een half
uur maakte Gromyko, die niet van
af papier sprak, duidelijk hoe zijn
land over de bewapeningsproble-
matiek denkt. Hij zei dat de Sowjets
niets liever willen dan praten over
een vermindering van het aantal
raketten. Maar, zo voegde hij daar
aan toe, dat moet dan nu, direct, ge
beuren en niet nadat de NAVO een
besluit heeft genomen over de sta
tionering van welke nieuwe raket
ten dan ook.
„Wij willen bij onderhandelingen
niemand onze wil opdringen", al
dus Gromyko, „wij willen dat er
naar een oplossing wordt gezocht
die voor beide partijen aanvaard
baar is".
Volgens de Sowjet-minister zijn de
Russische SS-20-raketten in feite
„niets nieuws". Het gaat hier om
een „gewone modernisering waar
we al vijfjaar mee bezig zijn, en die
het bestaande machtsevenwicht
volstrekt niet verstoort", zo zei
hij.
Gromyko heeft in Bonn duidelijk
gemaakt dat Moskou goede be-
(Van onze correspondent)
LUSAKA - De Britse hoge commissaris in Zambia, Sir Leonard
Allinson, is gisteren uit Lusaka naar Londen teruggeroepen na
dat meer dan 2000 demonstranten het gebouw van het Britse
hoge commissariaat hadden bestormd en ruiten en deuren stuk
geslagen.
Begeleid door de Zambiaanse politie, trokken de betogers daarna
door de straten van Lusaka. Zij schreeuwden ..Britten ga naar
huis". Een groep journalisten werd aangevallen, waarbij een
Amerikaanse journalist zwaar werd mishandeld.
De demonstraties volgden op de uitspraak van de Britse hoge
commissaris waarin hij de eis van Zambia dat Londen schade
vergoeding moet betalen voor de door Rhodesié vernielde brug
gen, van de hand had gewezen. De Zambiaanse minister van
buitenlandse zaken Wilson Chakulya noemde de reactie van de
Britse diplomaat „een belediging voor het Zambiaanse staats
hoofd en een bewijs voor het feit dat Engeland met de onwettige
regering in Rhodesié samenzweerde om zijn land te chanteren en
te vernietigen".
De premier van Zimbabwe-Rhodesië, bisschop Abel Muzorewa, is
door de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) verant
woordelijk gesteld voor de aanvallen op bruggen en installaties
in Zambia. Muzorewa zelf had gezinspeeld op een mogelijk op
handen zijnde staatsgreep in Zambia. Zambiaanse dissidenten
zouden volgens Muzorewa de bruggen hebben vernield.
De affaire kan de verdere gang van zaken bij de Rhodesie-conferen-
tie in Londen nadelig beïnvloeden. Het Patriottisch Front heeft
inmiddels laten weten dat het maandag niet zal antwoorden op
het Britse voorstel om te komen tot een wapenstilstand in Rho
desié. Robert Mugabe verklaarde op een persconferentie dat het
Patriottisch Front geen wapenstilstand zal afkondigen en dat hij
met Lord Carrington niets te maken had.
In de Rhodesische hoofdstad Salisbury verklaarde minister-presi
dent bisschop Abel Muzorewa dat nieuwe verkiezingen zonder
het Patriottisch Front volkomen zinloos zijn. Het lijkt er dan ook
op dat alle overeenkomsten van Lancaster-House in Londen op
losse schroeven zijn komen te staan.
De Zambiaanse ambassadeur mevrouw Chibesakunda zal op 4
december een bezoek brengen aan Nederland. Mevrouw Chibe
sakunda, die Londen als standpaats heeft maar ook de Zam
biaanse belangen in Nederland behartigt, zal met minister De
Koning en met de kamercommissie voor ontwikkelingssamen
werking spreken over de problemen die Zambia onderv indt met
de export van koper, nu de transportmogelijkheden door Rhode
sié onklaar zijn gemaakt.
Andrei Gromyko.
Bondsrepubliek als de DDR.
KemaaKL uai ivZÜSKÜu gucuc uc- t-, 0
trekkingen wenst met zowel de Bondskanselier Schnndt is uitge-
PARIJS (Reuter) - Gerechtelijke
onderzoekers hebben het ge
bouw van het Franse satirische
weekblad 'Le Canard Enchaié'
doorzocht. Dit gebeurde onder
leiding van de rechter van in
structie René Cabie die belast is
met de zaak van een gewezen
ambtenaar van het ministerie van
financiën, wie diefstal en schen
ding van beroepsgeheim ten laste
wordt gelegd.
Deze verdachte, de 21-jarige Domi
nique Marie, was in het bezit van
kopieèn van belastingaangiften
van president Valéry Giscard
d'Estaing en vooraanstaande in
dustriëlen. Ook trof de politie bij
hem thuis een lijst met promi
nente personen aan.
Medewerkers van het weekblad dat
de betrokken belastinggegevens
had gepubliceerd, verklaarden
dat het niet duidelijk was wat het
doel was van de huiszoeking. Ge
zien het feit dat de schrijfmachi
nes en de fotokopieerapparaten
nauwlettend werden bekeken,
dachten de journalisten dat de
a het Amerikaanse consulaat i
TEHERAN (ANP) - Iran zal zijn
schulden aan het buitenland niet
terugbetalen. Dat heeft de Iraan-
se minister van buitenlandse za
ken, Abolhassan Bani-Sadr, gis
teren meegedeeld in een recht
streekse uitzending via de radio
zender "De Stem van de Islam".
Hij zei dat die schulden volgens
schatting van de centrale bank
ruim vijftien miljard dollar (der
tig miljard gulden) belopen.
Bani-Sadr, die, sprak tijdens de ge
bedsdienst op de Universiteit van
Teheran, zei: "Wij zullen deze
schulden, die plunderaars zijn
aangegaan, niet terugbetalen".
Verder liet hij weten dat het eco
nomische systeem en het bank-
stelsel in Iran zo zullen worden
gewijzigd dat zij de Islamitische
revolutie ten dienste staan.
Een woordvoerder van de Neder-
landsche Credietverzekering
Maatschappij (NCM) heeft des
gevraagd gezegd dat de NCM
waarvan de grote Nederlandse
banken aandeelhoudsters zijn
geen nadelige gevolgen zal on
dervinden van een Iraanse maat
regel geen buitenlandse schul
den meer te betalen.
Een woordvoerder van de Algeme
ne Bank Nederland bevestigde
dat de ABN vorderingen op Iran
heeft. Hoeveel dat kon hij niet
zeggen.
Een woordvoerder van de Amro-
bank zei desgevraagd, dat de Am-
ro een bescheiden bedrag van
enige tientallen miljoenen gul
dens aan kredieten en leningen
aan Iran heeft uitstaan.
De centrale bank van Iran heeft kri
tiek geuit op de economische
sancties vanwege de Verenigde
Staten en gezegd dat de Amen-
kanen aan de verliezende hand
zijn. Het verbod om olie uit Iran
in de VS in te voeren is een zuiver
politieke stap, zo heeft de bank in
een verklaring laten weten.
Het enige gevolg hiervan is een
verhoging van de olieprijzen, zo
meent de bank. De enigen die er
het slachtoffer van worden zijn
de Verenigde Staten zelf en hun
"kapitalistische en imperialisti
sche bondgenoten".
CALCUTTA (Reuter) - De bezet
ting van de grote moskee in Mek
ka is ook in India aanleiding ge
worden voor mohammedaanse
betogingen. In Calcutta bekogel
den ongeveer 3.000 woedende
demonstranten het Amerikaanse
consulaat. Ook staken zij auto's
in brand, waarbij behalve enkele
Amerikaanse voertuigen ook de
auto van een Franse diplomaat in
vlammen opging. Er vielen en
kele tientallen gewonden.
In Haiderabad stelden de autoritei
ten een avondklok in, nadat grote
aantallen betogers met brand
stichting en plundering van win
kels waren begonnen. Terwijl in
Calcutta de politie zich beperkte
tot het afvuren van traangasgra
naten, schoot zij in Haiderabad
met scherp. Van de 19 gewonden
die in deze zuidelijke stad met
een grote mohammedaanse be
volkingsgroep vielen, waren er
vier door politiekogels getroffen.
De aanval op het Amerikaanse con
sulaat in Calcutta volgde op op
ruiende redevoeringen van plaat
selijke leiders van zowel de con-
grespartij van oud-premier Indi
ra Gandhi als de moslem liga, die
samen de betogingen hadden
georganiseerd. De Verenigde
Staten werden daarbij beschul
digd vn 'samenzweing' om onrust
te zaaien in het Midden-Oosten.
Een poging om ook het Sowjet-
consulaat aan te vallen, mislukte
doordat de betogers niet door een
politiekordon konden breken.
Dacca
In de straten van Dacca, de hoofd
stad van Bangladesj, hebben gis
teren opnieuw meer dan 10.000
mohammedanen een betoging
gehouden om te protesteren te
gen de aanval op de grote moskee
in Mekka.
Hoewel de ambassadeur van Saoe-
di-Arabië had verzekerd dat er
geen buitenlandse inmenging
was bij de gebeurtenissen in
Mekka, riepen de demonstranten
anti-Amerikaanse leuzen.
De Saoedische regering heeft gis
teravond officieel verklaard dat
de veiligheidstroepen de situatie
in en rond de grote moskee in
Mekka volledig onder controle
hebben. Ook de laatste bezetters
van de moskee zijn gearresteerd.
In de verklaring werd voorspeld
dat de bezetters streng gestraft
zullen worden voor het ontheili
gen van de heiligste plaats ter we
reld. Overigens bleven veel vra
gen onbeantwoord. Men zei niet
hoeveel bezetters bij de actie be
trokken waren, men deed geen
melding van het aantal doden of
gewonden en evenmin werd
melding gemaakt van de motie
ven van de bezetters.
Volgens wedsterse diplomaten in
Djedda was er tegelijkertijd met
de aanval op de moskee, ook ge-
Amnestie
DDR
probeerd een aanval te doen op
het graf van de profreet Moham
med in Medina. Deze aanslag was
echter verijdeld. Volgens niet-
bevestigde berichten hadden de
aanvallers in Medina geëist dat
Saoedi-Arabië een olie-embargo
tegen de VS zouden afkondigen.
Het Russische persbureau Tass
heeft gisteren gemeld, dat Ame
rikaanse "commando's" op de
luchtmachtbasis Dahran in Sa
oedi-Arabië zijn gesignaleerd.
Deze leden van "speciale met heli
kopters opererende eenheden"
waren in burgerkleding en wer
den vervoerd met "diverse trans
portvliegtuigen van de Ameri
kaanse luchtmacht", aldus het
bureau. De aanwezigheid van de
ze troepen wordt volgens het bu
reau zorgvuldig verborgen ge
houden, onder meer doordat hun
leden officieel werden gepresen
teerd als burgers in dienst van de
Saoediarabische oliemaatschap
pij Aramco, zo meldde Tass.
De Saoedische minister van voor
lichting Jamanu heeft gister
avond met nadruk ontkend dat er
Amerikaanse commandotroepen
in Dahran zijn geland.
autoriteiten wilden nagaan of de
genoemde namenlijst op een ma
chine van het weekblad was ge
tikt.
Le Canard Enchainé is de laatste
tijd herhaaldelijk het middelpunt
geweest van politieke stormen.
Deze maand was dat naar aanlei
ding van de zelfmoord van de mi
nister van arbeid, Robsrt Boulin,
kort nadat het weekblad het een
en ander had gepubliceerd over
de relaties van de bewindsman
met een dubieuze speculant in
onroerend goed.
Vorige maand drukte Le Canard
Enchainé een papier af waaruit
zou blijken dat de inmiddels ver
dreven keizer Bokassa in 1973
aan Giscard, die toen nog minis
ter van financiën was, diamanten
had geschonken. Eerder had het
blad al de belastingaangiftefor
mulieren van Giscard en de vlieg
tuigbouwer Marcel Dassault ge
publiceerd. Volgens de recher
cheurs waren daarvoor dezelfde
kopieën gebruikt als later in de
woning van Dominique Marie
werden gevonden. Deze oud
ambtenaar werd vorige maand
bij toeval aangehouden bij een
verkeerscontrole. Toen zijn au
topapieren niet klopten, deed de
politie huiszoeking bij hem thuis.
Volgens journalisten van het satiri
sche blad werd bij het bezoek van
de gerechtelijke onderzoekers
ook hoofdredacteur Roger Fres-
soz ondervraagd. In 1973 werden
elektronische deskundigen op
heterdaad betrapt toen zij in het
toen nieuwe gebouw van het blad
afluisterapparatuur aanbrachten.
Een koperen plaat met opschrift
en een gat in een muur herinne
ren aan dit bezoek.
Rebellie in
Bolivia
LA PAZ (Reuter) - Een Boliviaanse
generaal is gisteren in opstand
gekomen tegen het bewind van
mevrouw Lidia Gueiler, de inte
rim-president van het land. Ge
neraal Luis Garcia Meza, die
donderdag zijn ontslag kreeg als
opperbevelhebber van het leger,
nam de leiding over van de voor
naamste kazernes in La Paz. Vol
gens de Boliviaanse minister van
defensie, kolonel Ayoroa Monta-
no, steunt slechts een klein deel
van de strijdkrachten de rebelle
rende generaal.
Ooggetuigen meldden dat binnen
de kazernes zwaargewapende
soldaten op de been waren. In de
poorten van de kazernes waren
tanks opgesteld.
in
BERLIJN (DPA) - In de DDR zijn
11.740 personen vrijgelaten op
grond van een door de regering in
september afgekondigde amnes
tie. Volgens officiële cijfers be
vinden zich onder hen 84 West
duitsers die inmiddels allen naar
de Bondsrepubliek zijn terugge
keerd.
Naar het officiële Oostduitse pers
bureau ADN berichtte is in 35 ge
vallen de levenslange gevange
nisstraf gewijzigd in 15 jaar hech
tenis.
De vrijlatingen die op 10 oktober
begonnen, zullen lot 15 december
voortduren.
Levenslang in proces Mountbatten
dat de springlading door de
schuldigen de avond voor de fa
tale ontploffing aan boord was
gebracht. Zij was met afstandbe
diening tot ontploffing gebracht.
Naast Mountbatten zijn nog twee
leden van zijn familie en een
scheepsjongen om het leven ge
komen. De provisionele vleugel
van het Ierse Republikeinse Le
ger (IRA) heeft de verantwoorde
lijkheid voor de aanslag opgeeist.
De twee verdachten, die zeiden
IkAhUld'8 ZUn' behoren lot de
DUBLIN (Reuter) - Rechters in
Dublin hebben de 31-jarige
Thomas McMahon schuldig be
vonden aan de moord op graaf
Mountbatten van Birma, de oom
van ae ferftsë koningin Elisabeth
die op 27 augustus bij de ontplof
fing van zijn jacht in de Ierse wa
teren om het leven kwam. Een
tweede schuldige, de 24-jarige
Francis McGirl, werd niet schul
dig bevonden aan moord
De drie rechters veroordeelden
McMahon tot levenslange ge\ an
genisstraf. Zij achtten bewezen
