'In Brecht vind ik veel
van mij zelf terug'
Drukke receptie Ex Animo
(^V) vandaag
toegeljcht
Intrigerend 'Eindspel'
Waldolala is zonder
Yan Oekel kleurloos
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1979
WIM BRUGMAN ERE-LID
LEIDEN - De 60-jarige chr. oratorium-vereniging 'Ex Animo' recipieer
de gistermiddag in de ontmoetingshal van de Vredeskerk. Het bestuur
had talloze handen te drukken, want de belangstelling was overweldi
gend. Geen wonder; dit koor heeft immers in de stad en wijde omgeving
een grote reputatie bijeen gezongen. Al was het maar alleen door de
jaarlijkse uitvoeringen van de Matthaus-Passion. Men zag en sprak af
gevaardigden van andere koren, solisten, die vaak met het jubilerende
ensemble optreden en vele vrienden.
Ook burgemeester en mevrouw Vis kwamen gelukwensen. De heer Vis
voerde ook nog het woord, maar had bovendien een taak te verrichten.
Het bestuur en het hele koor hadden namelijk besloten Wim Brugman,
een ook op ander gebied zeer populaire figuur in Leiden, tot ere-lid te
benoemen. Wim Brugman was van de zestig jaren er 43 lid geweest, had
zich in de loop van die tijd als eerste secretaris en tweede voorzitter zeer
verdienstelijk gemaakt. De mededeling, dat hij ere-lid was geworden
(verleden jaar had hij afscheid genomen) verblufte Brugman totaal. Hij
had er niet in het minst op gerekend. Burgemeester Vis overhandigde
hem daarop de betreffende oorkonde en zei, dat hij deze onderscheiding
dubbel-en-dwars had verdiend. Hierna kwamen de Ex Animo-zangkna-
pen (bekend uit de Matthaus-Passion) naar voren om een felicitatie-lied
voor het koor te zingen. De jongens brachten een enveloppe met inhoud
em voor de leden een persoonlijke bloemenhulde mee. Wim Brugman
sprak woorden van dank en overhandigde de heer Planje een hamer
hij hem officieel tot voorzitter van Ex Animo sloeg.
Bartelsman
regisseert
Goede mens
van Sezuan
voor Litteris
LEIDEN - We zullen de artis
tieke blamage van Ank van
der Moer met 'Happy Days'
(Gelukkige Dagen) van Sa
muel Beckett in een zich ge
ruisloos ontvolkende Leidse
Schouwburg in december
van het vorig jaar niet licht
vergeten. Het was daarom een
niet geringe uitdaging voor
regisseur Peter Lintelo om in
het Micro-theater met Rob
van der Meer (Hamm), Hans
van Vonderen (Clov), Michael
de Leeuw (Nagg) en Michiel
Neervoort (Nell) gisteravond
zijn dramatische interpretatie
te geven van Samuel Bec
kett's 'Eindspel'. Lintelo zelf
zag dit als een logisch vervolg
op de artistieke benadering
van 'En Attendant Godot'
(1952), waaraan twee leden
van de groep eerder mee
werkten. Desalniettemin
blijft Beckett voor veel regis
seurs een levensgevaarlijke
onderneming, niet in de laat
ste plaats door de immer ge
continueerde wil van Beckett
om in al zijn stukken uit
drukking te geven aan zijn
overtuiging van de zinloos
heid van dit leven. Zijn ab
surd pessimistische levensin
stelling en de vaste overtui
ging, dat het menselijk be
staan volstrekt zinloos is, leg
gen zo'n loodzware last op de
vertolkers, dat in de praktijk
van enig engagement met het
publiek nauwelijks sprake
kan zijn. In het licht van deze
argumenten moet hier na
drukkelijk worden gesteld,
dat de vier spelers, in belang
rijke mate gestuurd door Lin
telo zelf, Beckett uiterst ac
ceptabel aan het publiek
hebben gepresenteerd. He
laas is de onontkoombare
"nadering van het einde" in
dit spel van Samuel Beckett
haast uitgegroeid tot een
dramatisch dogma. Maar wat
spelers en regisseur, bijge
staan door technische advie
zen van Tim de Leeuw, er dan
toch nog van weten te maken,
dwingt onontkoombaar onze
bewondering af. Vooral als
we deze, zeer strak gespeelde,
interpretatie afzetten tegen
de veeltallige professionele
doublures. 'Eindspel', dat
vanavond nogmaals in het
Microtheater te zien is, heeft
iets absurdistisch, dat in z'n
absurditeit uitgroeit tot een
uiterst intrigerende toneel
beleving. Lintelo, zo lijkt het,
is Beckett ruimschoots de
baas gebleven.
BERT KOEKEBAKKER
LEIDEN - 'In de visie van
Bertolt Brecht vind ik veel
van mezelf terug'. Dit zegt
de gastregisseur van de
grote toneelproduktie, die
de Koninklijke Vereni
ging 'Litteris Sacrum" op
7 en 11 december a.s. zal
opvoeren in de Leidse
Schouwburg, Jan Bar
telsman.
'Zowel Brecht als ik lijken ons goed
te kunnen vinden in de kritiek,
die de Marxisten op onze maat
schappij uitoefenen". In het ka
der van de studie wijsgerige en
historische pedagogiek, met als
bijvak "Theaterwetenschap"
heeft Bartelsman voor stage
doeleinden gekozen voor één van
Bertolt Brechts meest bekende
leerstukken, nl. "De goede mens
van Sezuan". "Irpperium" deed
dat in oktober '76 ook en verslikte
zich daar min of meer in door o.a.
één van de drie goden weg te la
ten. Bartelsman heeft de oor
spronkelijk 4V2 uur durende tekst
van Brecht teruggebracht tot 3/3 V
2 uur. Er zijn herhalingen en on
nodige toevoegingen weggela
ten; zinnen zijn ingekort en niet
ADVERTENTIE.
Krantje uit en niets
op de buis? Pak
dan het postcode-
boek en noteer alle
adressen van familie
en vrienden mèt
postcodes. Wordt
het tóch nog een
nuttige avond.
Gebruik'm goed.
pttpost
ter zake doende passages zijn,
waar mogelijk, gecomprimeerd.
Bartelsman realiseert zich bij de
ze artistieke mutilatie sterk sub
jectief te hebben gewerkt. Bar
telsman is niet zomaar aange
zocht door Litteris om de regie
van deze (voor Litteris monster-)
produktie te voeren. Er worden
namelijk 35 personen ten tonele
gevoerd, waarbij minstens 8 per
sonen een dragende rol hebben.
Bartelsman heeft in het verleden
als leraar dramatische expressie
aan de Pedagogische Academie
en de Louise de Coligny-scho-
lengemeenschap getoond over
een gedegen inzicht te beschik
ken. Zijn studie culturele pada-
gogiek, heeft die grote kennis van
zaken nog verder uitgebreid. Hij
is nu bezig met een scriptie, als
element van de doctoraalfase,
over dramatische expressie. "Se
zuan" lijkt daartoe de aangewe
zen weg. Tevens wordt daarbij
gebruik gemaakt van de door de
onlangs overleden Duitse com
ponist Paul Dessau geschreven
muziek voor deze voorstelling.
Bartelsman heeft zich natuurlijk
verdiept in de figuur van de
hoofdpersoon, de jonge prosti-
tuée Shen Te, een uiterst moeilij
ke en zeer zware rol, die gespeeld
zal worden door Marjan Delf-
gaauw, maar daarnaast heeft hij
zich volledig vertrouwd gemaakt
met de levensloop van deze grote
Duits/Oostenrijkse toneelschrij
ver, die 14 augustus 1956 in Ber
lijn overleed. Het stoort Bartels
man, dat Brecht immer wordt ge
zien als een marxist c.q. commu
nist. Bartelsman: "Brecht is
nimmer lid geweest van welke
partij dan ook, dus zeker niet van
de communistische partij en in
1947 vlucht hij, genoodzaakt door
het opkomend McCarthyisme in
de Verenigde Staten naar Oos
tenrijk en met naar Oost-Duits-
land. Hij laat zich ook tot Oosten
rijker nationaliseren. In dit kader
zou de oprichting door Brecht en
zijn tweede echtgenote Helène
Weigel van het 'Berliner En-
ADVERTENTIE
bruidsparen. Ï^m.
AjSBfLA.BlSSEN IL
UWECTHCTTOM-lfT/f
Vooreen 1
geslaagde
receptie of fijn J, -
TRESLONG
VOOR RECEPTIES:
ALLE
DRANKEN
1.55
per glas
FEESTELIJKE
DINER
MENU'S
v.a.13.95
Vraag onze gratis folder
met MENU-SUGGESTIES
FLES GOEDE WIJN v.a.13.95
BEL VOOR INLICHTINGEN
TRESLONG
semble' slechts een 'incident' ge
noemd mogen worden. Elemen
ten van de dogmatisch-marxis-
tisch gevoerde klassenstrijd (nl.
van de niet bezittende tegen de
bezittende klasse) vind je in
Brecht's werk veel minder dan
menig literatuuronderzoeker wil
doen geloven. Bartelsman: 'Ik
zou Bertolt Brecht een 'salon
communist' willen noemen,
wiens enige streven erop gericht
is het publiek aan het denken te
zetten'. Het etisch aspect van
Brecht's werk vind ik veel be
langrijken de uitbuiting loopt
door de klassen heen en is niet het
exclusieve recht van één klasse.
Hierdoor verliest het begrip klas-
senSTRIJD veel van haar oor
spronkelijke betekenis. Bertolt
Brecht heeft bijvoorbeeld, even
als overigens enige Franse filoso
fen, de kerk als instituut afgewe
zen, maar conformeert zich zon
der restricties aan de etische
principes ervan. Dat spreekt mij
bijzonder aan. 'Litteris' geeft mij
nu de gelegenheid Brecht te in
terpreteren met een zekere licht
voetigheid, waardoor de lood
zware deken, die bij alle drama
turgen en regisseuren over 'De
Goede Mens van Sezuan' ligt,
enigszins wordt teruggeslagen.
De Chinese provincie Sezuan
staat model als symbolisch voor
beeld voor alle plaatsen, waar
mensen door mensen worden
uitgebuit. Een essentieel gege
ven, nl., dat goedheid slechts kan
bestaan als het door een slechte
inborst wordt gecompenseerd,
speelt in de hele persoonsont
wikkeling van de prosituée Shen
Te, en zijdelings ook in dat van de
denkbeeldige neef Shui Ta, een
grote rol. Dat Jan Bartelsman
voor 'Sezuan' (fon.: Tseetsuan)
gekozen heeft en niet voor bij
voorbeeld 'Mutter Courage und
ihre Kinder' (1940), 'Trommeln in
der Nacht (1922) of 'Der Kaukasi-
sche Kreidekreis (1954) illu
streert de haarzuivere profiel
schets, die Bartelsman voor ogen
stond, toen hij met 'Litteris' aan
dit gigantische dramatische kar
wei begon.
BERT KOEKEBAKKER
Godoenev weg
bij American
Ballet Theatre
NEW YORK (UPI) - De Sowjetrus-
sische balletdanser Alexander
Godoenov die in augustus tijdens
een tournee door Amerika in dit
land asiel vroeg en kreeg, heeft
zijn contract met het American
Ballet Theatre opgezegd.
Godoenov liet weten dat hij geen
partij wil zijn in het conflict tus
sen dansers en de leiding van het
gezelschap over de hoge gages
die aan sterren worden betaald
ten koste van de lagere goden.
Indertijd verluidde dat Godoenov
door het American Ballet Theatre
was geëngageerd voor een salaris
van boven de 100.000 dollar, een
verhaal dat door hem en de lei
ding van het gezelschap werd te
gengesproken.
LEIDEN - Dolf Brouwers, alias
Sjef van Oekel en Waldo van
Dungen, heeft nog steeds veel
trouwe aanhangers. Dit is gis
teravond tijdens de show
"Welkom in Waldolala" in de
Leidse Schouwburg wel weer
gebleken.
De flauwe grappen en de klet
spraat gaan er nog steeds in
als koek. Het was alleen jam
mer dat Sjef van Oekel en Ba
rend Servet (IJf Blokker) om
ringd werden door een stel
derde rangs "artiesten". De
travestiet Natalie bijvoor
beeld bleek niemand anders
te zijn, dan dezelfde persoon,
die tijdens de drie-oktober
feesten op het lunapark, klan
ten probeerde binnen te lok
ken met een goedkoop slan-
Toen Natalie de finale van zijn
of haar slangenact de bek van
de grootste van de drie
wurgslangen in haar mond
probeerde te proppen bleek
het reptiel hier niet van ge
diend te zijn. Het leek er wel
op dat de slang kwaad werd.
Het nummer werd dan ook
voortijdig beëindigd.
Ook het nummer van Denny
Dorel Denise, a la Houdini,
was niet om over naar huis te
schrijven. Zeer amateuris
tisch, maar door de vlotte as
sistente wellicht voor som
mige toeschouwers toch aan
trekkelijk.
Van Oekel zelf was onver
woestbaar. Professioneel
reageerde hij op opmerkin
gen van uit het voornamelijk
mannelijke publiek. Hoe kan
het ook anders? Er waren
maar liefst zeven min of meer
ontklede dames te aan
schouwen.
Zelfs een stinkbom, die aan het
begin van het tweede gedeel
te na de pauze vanaf het bal
kon op het podium werd ge
worpen, deerde Van Oekel
niet. Misschien wel de ballet
groep "Rudolf Fietskie Bal
let" uit Duitsland, die tussen
de walmen van de stinkbom
op moest treden.
De tweede travestiet in het bon
te gezelschap, Deborrah
Flesh uit Amerika kon even
min imponeren. Een goekope
play-back van de disco-stam
per 'Knock on Wood' van Ami
Stewart kon het publiek
nauwelijks boeien.
Evenals vorig jaar bracht Van
Oekel weer zijn favoriete lied
"Juliana, onze vorstin", dat
door het publiek luidkeels
meegezongen werd. De Wal-
dolala-quiz was ook oude
koek, want vorig jaar moch
ten ook twee kandidaten uit
het publiek de ballonnen
waarin een blote juffrouw
was gehuld met een roestige
spijker doorprikken. De ge
luidstechniek was tijdens de
voorstelling rondweg slecht
te noemen. De microfoon viel
maar liefst vier maal uit.
Kortom, de show van gister
avond leek in de verste verte
niet op de (voor de liefheb
bers) perfecte televisieserie
van Wim T. Schippers.
RONALD CRAMA
NEDERLAND I
16.55 - Voetbalwedstrijd, DDR-Nederland te Leipzig (VAR-v
17.45 - Toeristische tips (VARA)
17.50 - Staatsloterij (VARA)
17.55 - DDR-Nederland (2e helft) (VARA)
18.45 - Sesamstraat (NOS)
19.00 - Van gewest tot gewest (NOS)
19.50 - Boeren Partij (P.P.)
20.00 - Thuis best (NOS)
20.55 - Artsenij (NOS)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 - Panoramiek (NOS)
22.25 - Studio Sport (NOS)
22.50 - Nederlandse muziek (NOS)
23.00 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Een bus vol Indianen (IKON)
19.25 - kenmerk (IKON-KRO-RKK)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Film van de Stichting Mensen in Nood-Caritas Neerlan
dica (Socutera)
20.32 - Countdown (VOO)
21.10 - De Piraten, serie (VOO)
22.10 - Muziekspecial (VOO)
22.25 - Info special (VOO)
23.02 - Peuters en kleuters (Teleac)
23.37 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
DUITSLAND II
18.10 In besseren Kreisen. 19.00
Journaal. 19.15 Informatief progr.
19.30 Informatief magazine. 20.15
Gala-avond. 21.55 Journaal. 22.00
Doc. film. 22.30 Weit weg von Hage-
dingen. 23.40 Journaal.
DUITSLAND III WDR
18.00 Kleuterprogr. 18.30 TV-cursus
Engels. 19.00 Reportage. 19.45 Re
portage. 19.55 Journal 3. 20.00 Jour
naal. 20.15 Doe. serie. 21.10 Reporta
ge. 22.00 Informatief progr. 22.05
Rauber und Gendarm.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.15 Kinderfilmse
rie. 18.20 Programma voor de oudere
generatie. 18.50 Jeugdserie. 19.35
Mededelingen en Morgen. 19.45
Journaal. 20.10 Weerbericht. 20.15
Loterij-trekking. 20.20 Vlinders, tv-
serie. 20.50 Met vuur spelen, kome
die. 22.25 Journaal
NET II
18.15 Kinderfilmse
rie. 18.20 Programma voor de oudere
generatie. 18.50 Jeugdserie. 19.35
Mededelingen en Morgen. 19.45
Journaal. 20.10 Weerbericht. 20.15
De Heksenjacht, speelfilm.
Hoe de Nederlandse burger kan bijdragen tot het oplossen van de
gezondheidsproblemen van de buitenlandse werknemers in ons
land is een van de onderwerpen die ter sprake komen in het pro
gramma "Artsenij", dat de NOS-televisie vanavond van 2055 tot
2130 uur via Nederland I uitzendt .Andere onderwerpen zijn onder
meer nieuwe manieren om de last van het oorsuizen te verminderen,
blaasontsteking en het donorcodicil.
Samen met onder anderen Joe Egan vormde Gerry Rafferty de
succesvolle formatie Stealers Wheel, uit welke periode nummers als
'Stuck in the middle with you' en 'Star' stammen. Nadat de groep
uiteen was gevallen ging Rafferty verder en maakte hij het met
onder meer 'City to city' en 'Bakerstreet'Veronica zendt vanavond
om 22.10 uur op Nederland 2 een programma rond de Schotse pop-
uit.
Veronica laat vanavond in het programma 'Countdown' een
optreden van Herman Broodzien.Het programma werdoiüangs in
de Amsterdamse Jaap Edenhal opgenomen. (Nederland 2. 2032
uur
Veronica's Henri Remmers maakte voor voor Veronica een por
tret van Mahmoud Rabbanide consul van Koeweit. Het program
ma wordt vanavond om 2225 uur op Nederland 2 uitgezonden.
f/RADIOV^fframmai
WOENSDAG 21 NOVEMBER
HILVERSUM I
18.00 (S) Langs de lijn, sport en muz.
22.30 (S) Hobbyscoop. 23.02 (S) Met
het oog op morgen. NCRV 0.02 (S)
Late date. 2.02 (S) Nachtdienst
HILVERSUM II
18.00 (S) Vrije tijd. blije tijd. R.V.U
18.30 Wijkwerk P.P. 18.50 Uitzen
ding van de CPN. VARA 19.00 (S)
VARA's woensdagavond. (Met om
19.05 De Rode Draad. 20.00 Moderne
kamermuz. 20.20 Het zout in de pap.
21.00 (S) Klassieke en moderne muz.
22.30 Nws. NOS 22 40 Open School.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nws. NOS 18.03 (S) De
Avondspits met de Nationale Hitpa
rade. KRO 19.02 (S) Rauhfaser. 22 02
(S) Roek-tempel. 23.02 (S) Walhal-
DONDERDAG 22 NOVEMBER
HILVERSUM I
9.03 (S) Wie weet waar Willem Weve
woont. 10.02 (S) Muziek bij de koffie.
12.03 (S) Het nuttigen van etenswa
ren is toegestaan. 12.40 (S) Middag-
jauzedienst 13.03 (S) Hier en nu.
13.20 (S) NCRV-Globaal. 17.02 (S)
Rozeeeur en Drikkeldraad
HILVERSUM II
Lawaapapegaai. 10.10 Divertimento.
10.30 't Is historisch. 10.50 AVRO's
Radiojournaal. 11.00 Schoolradio.
11.20 Aspecten. 11.50 Regio-naai,
provinviale inform. R.V.U.: 10.56
Ideeele reclame. OVERHEIDS
VOORLICHTING: 12.16 Uitzending
voor de landbouw. AVRO. 12.26
Mededelingen voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12.36 AVRO's Ra
diojournaal. 12.50 AVRO-Tema.
13.00 Nws. 13.11 Europa. 13.30 Yoga
voor iedereen... 13.37 Per Saldo.
13.35 Beursplein 5.14.00 'n Middagje
AVRO. (Met om 16 00 Radio La-
waaipapegaai.). 16.30 De slag bij
Nieuwpoort 17.24 Mededelingen.
17.30 Nws. 17.36 AVRO's Radio-
lournaal. 17.55 Richting.
HILVERSUM III
NOS: Ieder heel uur nws. TROS;
7.02 (S) De Havermoutshow. 9.03 (S)
Tien muz. 11.03 (S) De Polderpoppa-
radc. 12.03 (S) De Nederlandstalige
Top Tien en Kwiswijs. 13.03 (S) 50
Pop of een envelop. 15.03 (S) TROS
Top 50.
HILVERSUM IV
VARA 7.00 Nws. 7.02 (S) Groot en
klein. 9.00 Nws. 9.02 De Franse opera
1925-1950. 99.30 (S) Radio Kameror
kest met bariton, saxafoon en alt-
Klassieke en hedendaagse muz.
10.35 (S) Klassieke cellomuz. 11 10
(S) Mozart Ensemble Wener met
viool Klassieke muz. 12 no Nws.
12,02 (S) Nederlands Strijktrio:
Klassieke muz. 13 00 (S) Het zout in
de pap. 13.30 (S) Wiener Philharmo-
niker Klassieke muz. 14,00 Nws.
14.02 (S) Klassieke vioolmuz. 14.25
(S) Radio Filharmonisch Orkest met
cello: Klassieke muz. 15.55 (S) Het
zout in de pap. 16.20 Klassieke pia-
Burgemeester Vis rechtswenst Ex Animo'
voorzitter Planje (links) geluk.
