Ceansescu stelt ontwapeningsconferentie voor
Voorwaarden
bestand
Rhodesië
voor
in
Giscard poetst
zijn image op
Weer persconferentie van
vrij te laten gegijzelden
Gromiko: „Het woord
is aan het Westen"
Patriottisch Front:
Duitse terrorist gearresteerd
GROTE PROBLEMEN BIJ VORMING
VAN BOLIVIAANSE REGERING
Regering van Nicaragua
onteigent landbouwgrond
DINSDAG 20 NOVEMBER 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
BOEKAREST (Reuter) - President Nicolae
Ceausescu van Roemenië heeft gisteren op
het 12e congres van de communistische par
tij in een vijf uur durende rede een ontwape
ningsconferentie op Europees niveau voor
gesteld. Ook drong hij aan op het op wereld
schaal beperken van de uitgaven aan bewa
pening, en wel met 10 procent in 1985.
Naar het oordeel van de Roemeense leider is
het hoge niveau van de defensie-uitgaven een
belangrijke oorzaak van de internationale
economische crisis. Van de recessie op we
reldschaal heeft ook het Zuidoosteuropese
land te lijden: eens produceerde Roemenië
voldoende olie voor de eigen behoefte maar
tegenwoordig moet het die brandstof invoe
ren. Van het bedrag dat elk land op zijn mili
taire uitgaven bespaart, zou het in de gedach-
tengang van Ceausescu de helft moeten be
steden aan hulp voor de ontwikkelingslan
den.
Internationaal politiek pleitte hij er voor dat de
vervolgconferentie over veiligheid en sa
menwerking in Europa zich op ministers-ni
veau afspeelt (in 1975 kwam in Helsinki een
akkoord tot stand waarbij alle Europese sta
ten met uitzondering van Albanië alsmede de
Verenigde Staten en Canada partij zijn. De
ondertekenende landen besloten periodiek
opnieuw bijeen te komen om de uitvoering
van de aanbevelingen zoals vastgelegd in de
slotakte te controleren. In 1978 vergaderde
men in de Joegoslavische hoofdstad Belgra
do, in 1980 staat de volgende bijeenkomst op
het programma, te houden in de Spaanse
hoofdstad Madrid). Binnen vier jaar nadien
wil Ceausescu een bijeenkomst van de
staatshoofden en regeringsleiders.
Wat de betrekkingen met de communistische
buurstaten betreft (herhaaldelijk hebben die
te lijden van de onafhankelijke koers die
Boekarest vaart) verklaarde de 61-jarige par
tijleider zich voorstander van rechtstreekse
onderhandelingen ingeval er meningsver
schillen uit de weg geruimd moeten worden.
Hij verklaarde dat Roemenië "speciaal be
lang" hecht aan het grote buurland, de Sow-
jet-Unie met haar communistische partij.
Wat het binnenlands-economische beleid be
treft kondigde Ceausescu een verkorting aan
van de werkweek van 48 uur nu, via 46 in 1980
tot 44 in 1985.
Binnen vijf jaar voert Roemenië, volgens de
plannen, kernenergie in. Daarnaast zal men
onderzoek gaan doen naar alternatieve ener
giebronnen.
MADRID (AFP)- De Sowjet-minister van buitenlandse zaken, An
drei Gromiko, heeft gisteren in Madrid verklaard met "alle geïn
teresseerde landen" een verdrag te willen sluiten, waarin de
Sowjet-Unie zich verplicht geen kernwapens te gebruiken tegen
de landen die weigeren dergelijke wapens te produceren of die
zich verzetten tegen het installeren ervan op hun grondgebied.
De Sowjet-minister kritiseerde in scherpe bewoordingen het voor
nemen van de NAVO om in een aantal lidstaten (waaronder Ne
derland) kernraketten op te stellen waarvan het bereik zich tot in
de Sowjet-Unie uitstrekt.
"Als men raketten voor onze deur wil plaatsen moet men niet
verwachten dat wij daar onverschillig onder blijven. Daarente
gen is het eenvoudiger op tijd een ontketening van gevaarlijke
omstandigheden te voorkomen dan vervolgens de gevolgen er
van te neutraliseren", aldus Gromiko die verklaarde dat het
woord nu aan het Westen is.
Sowjet-Unie
wil blijven
onderhandelen
WEST-BERLIJN (Reuter) - Ook
indien de NAVO volgende
maand besluit nieuwe atoomra
ketten te stationeren in Europa,
blijft de Sowjet-Unie bereid met
het Westen te onderhandelen
over beperking van de bewape
ning. Dit heeft Vadim Zagladin,
die onderdirecteur is van de af
deling buitenlandse betrekkin
gen van het centrale comité van
de Russische communistische
partij, gisteren gezegd in een
vraaggesprek met het Westber-
lijnse dagblad "Die Wahrheit"
(partijblad van de Westduitse
communistische partij).
LONDEN (Reuter/UPI) - Op de Londense conferentie over de toekomst
van Zimbabwe-Rhodesië hebben de vertegenwoordigers van het Pa
triottisch Front gisteren nogal harde voorwaarden gesteld voor een be
stand in Zimbabwe, waaronder de eis tot ontwapening van alle burgers
Het uit tien punten bestaande plan van het front wijkt grondig af van de
voorstellen die Engeland de vorige week op de conferentie indiende
Joshua Nkomo en Robert Mugabe, de twee leiders van het front, hebben
diverse malen laten weten dat zij zich niet zullen laten opjagen bij het
streven om tot een akkoord te komen.
Het Patriottisch Front eist voorts de vorming van een vredesmacht door
het Britse Gemenebest die duizenden militairen zou moeten omvatten.
Het vindt de door Engeland voor het toezicht op de naleving van een
bestand voorgestelde paar honderd man beslist onvoldoende
Nu al verkiezingsstunt?
i de Amerikaanse ambassade in Teheran
Nog deze week
De voorzitter van de Londense conferentie, Engelands minister i
tenlandse zaken Lord Carrington, wil dat de regelingen voor een be
stand - de laatste horde die genomen moet worden voor het sluiten van
een akkoord over de hele linie - deze week nog gereed komen. Het
Patriottisch Front gaat niet akkoord met het voorstel van Carrington het
bestand zeven dagen na de totstandkoming van een akkoord te laten
ingaan.
Op een persconferentie in Londen hadden Nkomo en Mugabe het over een
'progressief bestand', een bestand dat geleidelijk tot stand komt. Zij
zeiden veel meer tijd dan zeven dagen nodig te hebben om contact te
krijgen met al hun guerrilla-eenheden die al zeven jaar in de Rhodesi-
sche rimboe vechten.
De blanke minderheid in Zimbabwe-Rhodesië zal wel erg schrikken van
de eis van de guerrillastrijders alle burgers te ontwapenen. Volgens
Nkomo zijn er in Rhodesië privé-legertjes en naar schatting 155.000
wapens
Eisen
Het Patriottisch Front eist voorts.
ontbinding van Rhodesische eenheden zoals de in het geheim opere
rende 'Selous Scouts' die kampen van de guerrillastrijders moeten op
sporen en vernietigen,
een regeling voor de uitv/isseling van krijgsgevangenen.
terugtrekking van alle Zuidafrikaanse troepen en buitenlandse huur
lingen, naar schatting van het front rond 15.000 man.
Aanvankelijk wilden Mugabe en Nkomo een VN-vredesmacht om toe
zicht te houden op de naleving van een bestand en de verkiezingen.
Later gingen zij akkoord met een vredesmacht van het Britse Gemene
best. Maar, zo zeiden zij maandag, het moet dan wel gaan om een 'flinke'
strijdmacht. Engeland wil geen gevechtstroepen naar Rhodesië sturen
omdat het bang is dan 'verstrikt' te raken in een oorlog als in Vietnam
heeft gewoed.
Een ontmoeting tussen de tien gegijzelden die door de bezetters i
zouden worden vrijgelaten.
Aangezien zij in verschillende gebouwen hadden vastgezeten, was het een vrolijk weerzien
TEHERAN (AFP/Reuter) - De be
zetters van de Amerikaanse am
bassade in Teheran hebben gis
teravond de tien gegijzelden aan
de pers gepresenteerd, die van
nacht vrijgelaten zouden worden.
De persconferentie werd gehouden
op het terrein van de ambassade.
De tien gijzelaars zaten onder een
spandoek waarop, in het Engels,
stond: "Carter steunt deze mis
dadiger onder het voorwendsel
van ziekte", duidelijk een verwij
zing naar de sjah, die in een zie
kenhuis in New York ligt. Boven
het spandoek hing een portret
van Chomeini.
Dev
i de z
werden vanuit verschillende ge-
■'--'•fcfrinw
bouwen van de ambassade naar
buiten gebracht. Ze hadden el
kaar kennelijk sinds het begin
van de bezetting op 4 november
niet meer gezien.
De persconferentie werd bijge
woond door 150, voornamelijk uit
Westerse landen afkomstige,
journalisten.
Aan het begin van de persconferen
tie las de leider van de bezetters
nogmaals de verklaring van
Chomeini voor dat vrouwen en
zwarte Amerikanen vrijgelaten
moeten worden, wanneer is
gebleken dat zij niet bij spionage-
activiteit betrokken zijn geweest
Geheim
Op een vraag van journalisten naar
geheime documenten over po
gingen van ex-premier Bachtiar
oppositie tegen de islamitische
republiek op de been te brengen,
antwoordde één van de gegijzel
den Joan Walsh, deze voor het
eerst te hebben gezien toen de
studenten haar deze zondag
avond hadden getoond. In een
van die documenten stond dat
Bachtiar probeerde een bewe
ging op de been te brengen om
terug te keren en dat hij daarvoor
geld in informatie over Iran nodig
had. Hij zocht steun bij de VS, die
hem echter werd geweigerd. Wel
wilden de VS een dialoog met
hem gaande houden, aldus me
vrouw Walsh.
Op de vraag of hij vond dat de VS de
ex-sjah uitgeleverd moet worden
om terecht te staan, antwoordde
een van de zwarte gegijzelden
bevestigend. Uit de woorden van
de tien bleek dat zowel zij als de
anderen bijna de hele tijd ge
boeid waren geweest. Een van de
zwarte gegijzelden zei dat hij zelfs
's nachts geboeid werd aan han
den of voeten.
Jay Robinson vertelde niet te we
ten welke criteria de bezettërs
hanteerden bij het vrijlaten van
een aantal van de gegijzelden.
Ook wist hij niet dat de overigen
de kans lopen terecht te moeten
staan wegens spionage. De tien
hadden niet de indruk dat hun
Dollars
Ondanks alle bezwaren die Iran
maakt tegen de dollar als betaal
middel voor olie, heeft het tot
dusver steeds dollars aangeno
men. Dit"hebben Amerikaanse
ambtenaren gisteren meege
deeld. Van een weigering om
dollars te aanvaarden is niets
gebleken.
Japan mag in dollars betalen voor
olie die het uit Iran invoert, zo
hebben Japanse handelmaat
schappijen bekendgemaakt. De
Iraanse staatsoliemaatschappij
(NIOC) heeft enkele Japanse im
porteurs gevraagd hun betalin
gen in dollars via andere banken
dan Amerikaanse te laten lopen.
Meer gegevens zijn niet bekend.
Verleden week zijn berichten ver
schenen dat Iran geen dollars
meer zou accepteren als beta
lingsmiddel voor olie. Inmiddels
heeft het Iraanse ministerie van
olie dit overigens tegengespro
ken.
Maar de Iraanse minister van han
del, Reza Sadr, heeft gisteren wel
gezegd dat Iran zijn import niet
meer wil betalen met dollars, zo
meldt het Iraanse persbureau
Pars. Het bureau liet verder we
ten dat de minister van buiten
landse zaken, Abolhassan Bani-
Sadr, de olie-exporterende lan
den heeft gevraagd geen dollars
meer te accepteren voor hun olie
teneinde het monetaire syteem te
wijzigen.
(Van onze correspondent Rudolph
Bakker)
PARIJS - De besprekingen die de
Franse president Giscard d'Es-
taing deze week in Londen met
de Britse premier Margaret That
cher heeft gehouden, vloeien
voort uit een wederkerige af
spraak elkaar geregeld te ont
moeten. Toch heeft de socialisti
sche oppositie zich in het dagblad
Le Matin de kans niet laten ont
gaan te suggereren dat de reis van
de president naar Londen onder
deel uitmaakt van zijn verkie
zingscampagne. In 1981 vinden
presidentsverkiezingen plaats
Bijna twee jaar van tevoren is de
politieke gemeente nu al in alle
staten van opwinding. Het is een
opwinding die op alle fronten
voortvloeit uit grote zwakte.
Kort voor zijn Britse reis was presi
dent Giscard enige dagen in de
meest afgelegen delen van het
Zuiden, de Midi, Als onderdeel
van een serie bezoeken aan de
provincie die hij ,,La France pro-
fonde" (het diepe Frankrijk)
noemt. De president deed er
schone beloften en sprak er in ly
rische bewoordingen over de po
pulieren langs het Midi-kanaal.
Tevens ontmoette hij er met veel
nadruk de vroegere president
van de links-radicalen, Robert
Fabre. Deze welgestelde apothe
ker was een van de architecten
van het gemeenschappelijk pro
gram dat de communisten, de so
cialisten en de links-radicalen als
basis hadden aangenomen voor
een gezamenlijke regering.
De flirt van Giscard met Fabre doet
de vroegere program-partners
nog steeds in razejrnij ontsteken.
De president tracht door deze
.dialoog" een opening te vinden
naar een gesprek op bredere ba
sis met de sociaal-democratie"
in de oppositie. Het spreekt van
zelf dat de oppositie ook in de reis
van Giscard naar de Midi op
nieuw een levensgrote verkie
zingstruc heeft gezien.
Verkiezingstruc of niet, in elk geval
bieden de veelvuldige reizen de
president een mogelijkheid het
stof van de binnenlandse onrust
gemakkelijker van zich af te
schudden. Eerst was er het drama
van de diamanten die hij van de
afgezette menseneter Bokassa
zou hebben geaccepteerd. De
president heeft nog steeds niets
uitgelegd. En vervolgens was er
om enige kleinere schoonheids-
fouten over het hoofd te zien - de
dood van de minister van arbeid
Boulin, waarvan men zich steeds
meer afvraagt of het wel zelf
moord is geweest.
Boulin had kort voor zijn dood de
gaullistische ministers van ge
brek aan loyaliteit beschuldigd.
Toen het drama zijn hoogtepunt
naderde, sprak premier Barre in
het parlement de eenvoudige
woorden: ,,Er is geen affaire-
Boulin". De president liet de
Fransen nauwelijks kans van hun
verbazing te bekomen. Hij ging
over tot de orde van de dag, dat
wil zeggen: op reis.
De sturende rol van de communis
ten en de socialisten - dat wil zeg
gen van de oppositie - is in al deze
stormen opvallend gering ge
weest. Met name in de affaire-
Boulin speelden de communis
ten via hun partij-orgaan „l'Hu-
manité" een uiterst curieuze rol
door zich te scharen achter de re
gering en uiterst-rechts in hun
veroordeling van elke onthulling
van persoonlijke achtergron
den.
Een van de redenen is duidelijk
Communistenleider Georges
Marchais voelt zich zelf constant
bedreigd door zijn nimmer opge
helderde rol als dwang- dan wel
gastarbeider in een vliegtuigfa
briek van de Duitse bezetters in
de buurt van Hamburg. Dezer
dagen kwam het tot een explosie
tijdens een bekend radio-pro
gramma, waar Marchais een
journalist begon uit te schelden
alleen maar omdat hij dacht dat
deze de befaamde kwestie aan de
orde zou stellen.
Het steeds onbeschofter wordende
optreden van Marchais. met zijn
duidelijke draai in de richting
van een overwonnen stalinisme,
vervreemdt hem steeds verder
van de „basis". Een isolement
van de partij is dan ook niet
denkbeeldig van waaruit de pre
sidentsverkiezingen voor de
communisten in een debacle
moeten aflopen.
Nadat de communisten eerst de so
cialisten van hand- en spandien
sten in het kamp van president
Giscard hadden beschuldigd, be
schuldigen nu de socialisten de
communisten daarvan. Met name
in hun aanvallen op de pers, die
de schuld van de affaire-Boulin
en de diamantenaffaire krijgt
Het geruzie kost beide groepe
ringen stemmen. Aan het andere
front heeft het vage beeld dat
gaullistenleider Chirac yan zich
zelf na zijn nederlaag (op bin
nenlands terrein) in de Europese
verkiezingen ontwerpt, zijn po
pulariteit nog verder doen da
len.
In deze wanhoopstoestand stijgt
ineens de waardering voor de on
verstoorbare premier Barre,
wiens populariteit is gegroeid
sinds bleek dat hij ook van vlees
en bloed was, echt overwerkt was
geraakt en enige dagen in een
ziekenhuis moest worden opge
lapt.
Ook het vertrouwen in president
Giscard is met envge punten ge
stegen, al is de grote meerderheid
van de Fransen er voor dat ook de
president nu eindelijk voor de
dag komt met een verklaring over
alle affaires die hij tot nu in de
doofpot heeft gestopt. Zijn tac
tiek van „doorgaan of er niets aan
de hand is", is weliswaar een juis
te gebleken. Maar de gevaarlijke
hindernis van een geloofwaardi
ge uitleg over de Bokassa-dia-
manten en de affaire-Boulin zal
hij toch moeten nemen.
LA PAZ (Keuter) - Mevrouw Lidia
Gueiler, die pas tot waarnemend
president van Bolivia is be-
Zwitserse politiefunctionarissen bestuderen de plek, waar Wagner werd gearresteerd. Bij de schietpartij werd
een passerende vrouw gedood entwee politie-agenten gewond.
BONN - Een van de vermoedelijk
meest gezochte Duitsë terroris
ten, Rolf Clemens Wagner (35), is
gisteren in Zürich gearresteerd
nadat hij samen met drie andere
mannen een bankoverval had
gepleegd. Bij de schietpartij tus
sen politie en bankovervallers
kwam een passerende vrouw om
het leven. Twee agenten werden
levensgevaarlijk gewond. Behal
ve Wagner, die ervan wordt ver
dacht te hebben meegedaan aan
de ontvoering en moord op de
vroegere werkgeversvoorzitter
Hans-Martin Schleyer, konder
alle overvallers ontsnappen.
Gisteren drongen vier gewapende
mannen het hoofdfiliaal van de
Zwitserse Volksbank in Zürich
binnen. Zij maakten 473.000
Zwitserse franc buit. De vier ver
lieten het pand per fiets. Tijdens
een achtervolging kon Wagner
worden gearresteerd. De andere
overvallers schoten zich vrij. Al
leen een kort door hen gebruikte
auto is teruggevonden. De fede
rale recherche in Wiesbaden
heeft inmiddels een beroep op de
Duitse bevolking gedaan haar bij
de opsporingsactie te helpen.
Vorig jaar mei wei d Wagner samen
met de vermoedelijke terroristen
Brigitte Mohnhaupt, Peter
Boock en Sieglinde Hoffmann in
Zagreb gearresteerd. De Bonds
republiek verzocht daarop Joe
goslavië de vier uit te leveren. In
plaats daarvan werden zij echter
vrijgelaten, omdat West-Duits-
land op haar beurt geen gevolg
wilde geven aan de Joegoslavi
sche wens twee Kroaten uit te le
veren. De woordvoerder van de
CDU-fractie in de Bondsdag, Ac-
kermann, verklaarde dat voor de
dood van de vrouw ook diegenen
verantwoordelijk zijn die Wagner
destijds hebben vrijgelaten.
West-Duitsland zal „te zijner tijd"
om de uitlevering van Wagner
verzoeken. In eerste instantie zal
hij zich voor zijn daden voor een
Zwitserse rechtbank moeten
verantwoorden.
MANAGUA (Reuter) - De regering
van Nicaragua heeft zestig pro
cent van de landbouwgronden
van het land, die in het bezit wa
ren van aanhangers van de afge
zette president Somoza, ontei
gend. Dit heeft de minister voor
landbouwhervorming, Jaime
Wheelock, gisteren op een pers
conferentie meegedeeld. Whee
lock zei ook dat boeren die stuk
ken grond van minder dan tien
hectare bewerken, het verzoek
hebben gekregen in coöperaties
te gaan samenwerken. Zij zouden
daarbij steun ontvangen van de
overheid.
De minister verwacht dat de
staatsboerderijen volgend jaar
een winst van zestig miljoen gul
den zullen maken. Veertig pro
cent zal opnieuw worden geïn
vesteerd. de rest zal worden be
steed aan woningbouw op het
platteland, gezondheidszorg en
de aanleg van wegen.
noemd, is gisteren op verzet van'
linkse partijen gestuit bij haar
pogingen om eèn kabinet op bre
de parlementaire basis te vor
men. Twee linkse partijen, de na
tionalistische links-revolutionai
re beweging van ex-president
Siles Suazo (MNRI) en de links-
revolutionaire nationalistische
partij, weigeren tot het kabinet
toe te treden daar zij niet willen
samenwerken met de rechtse
partij van de voormalige presi
dent Banzer. De MNR, de natio
nalistisch revolutionaire bewe
ging die een centrumpositie in
neemt, wil wel aan de regering
deelnemen.
Vïevrouw Gueiler werd door het
parlement tot waarnemend pre
sident benoemd toen het leger,
dat op 1 november door een
staatsgreep aan de macht kwam,
de macht weer had afgestaan in
verband met het sterke verzet
van de bevolking tegen het be-
De regering van de 52-jarige links
georiënteerde mevrouw Gueiler
wil voor volgend jaar augustus
verkiezingen uitschrijven.
Overstromingen
i het lev
ele fc
overstromingen als ge-
i zware regenval een dam
t. In vijf districten is-de
stand uitgeroepen. On-
30 dorpen werden door
•r verwoest Over het lot
stuks
zijn
nken Verscheide
■n zijn door het water mee-
rd. Het spoor- en overige
rkcer werd geblokkeerd.
