hartverwarmend' bevolking is Voor ons is hij Duitser" "Ik ben beslist gematigder gaan denken' De meisjes hier kunnen heel gemeen lonken Overste Lensink weg uit Z.-Libanon ECHTGENOTE EN BROER VAN SIERT BRUINS VOOR RECHTER: Meer arbeidsplaatsen in kinderbescherming ENGELAND STELT ULTIMATUM DINSDAG 13 NOVEMBER 1979 VARIA PAGINA 11 konden we maar met eigen mid delen terugslaan. Je doet bijv. niks aan de inbreuken op een staakt-het-vuren". "Frustrerend is ook datje bijv. een Palestijnse patrouille gevangen neemt en ontwapent. Maar je moet ze later toch weer laten gaan en de wapens komen ook weer bij hen terecht. Tegen Haddad staan we soms helemaal machteloos, omdat hij ons met zware artillerie beschiet. We zouden graag een einde willen maken aan de peste rijen van beide kanten, maar dat kan politiek niet. We hebben er wel de militaire middelen voor. Maar je weet niet wat je uit lokt". - Er lopen dus heel wat mensen met een maagzweer hier rond? „Dat valt best mee. We kunnen ge lukkig onder elkaar ons hart luchten, maar soms hebben we het erg moeilijk. Toen Haddad ons dorp Haris met artillerie be schoot. Ik heb me toen moeten beheersen om niet mijn eigen mortieren te gebruiken. Om te antwoorden. Wij weten namelijk precies waar Haddad z'n stellin gen heeft staan. Ook toen de Pa- lestijnen een post van ons met di rect vuur beschoten. Toen heb ik gedreigd: nog tien minuten, dan leg ik met m'n mortieren de Pale stijnse positie plat". „Onze mortieren hebben we tot nu toe alleen maar 's nachts ge bruikt; voor het afvuren van lichtgranaten. Erg nuttig. Verder is het een psychologisch wapen: toen we hier net waren hebben we er oefeningen mee gehouden. Ook met onze anti-tank tow, die drie km ver kan vuren. Open en bloot, zodat alle partijen, Haddad en de PLO, het goed konden zien. Nou, dat heeft toch wel gehol pen". - Als morgen de Unifil zou vertrek ken, wat gebeurt er dan volgens „Binnen 24 uur zullen beide partij en hun invloedssferen uitbrei den. Een grootscheeps gewapend conflict is dan onvermijdelijk. Unifil heeft zeker een stabilise rende invloed hier. En dat zeg ik niet omdat ik hier nou toevallig zit". - Meent u dat de Nederlandse publieke opinie ten aanzien van het Midden-Oostenconflict gewij zigd zou kunnen zijn, juist ten ge volge van het feit dat wij hier onze militairen hebben zitten? „Zeer zeker. Men heeft veel meer kennis kunnen nemen van de problematiek hier. Het Palestijn se standpunt bijv. heeft meer be kendheid in Nederland gekre gen. Maar dat moet volgens mij toch niet los gezien worden van de politieke activiteiten van de PLO in West-Europa". - Beschouwt u de PLO als een be vrijdingsorganisatie of een terro ristische organisatie? (Aarzelend) „Er worden van beide kanten - Israël en de PLO - daden gepleegd die niet door de beugel kunnen. De PLO werkt ook met militaire middelen tegen bur gers; dat is terreur. De middelen keur ik af, hun doeleinden zijn zuiver politiek. En dat is een heel andere zaak. Ik vind dat de Pale- stijnen hun eigen politieke iden titeit moeten krijgen. De grote vraag is: hoe"? - Dacht u daar tien maanden gele den ook zo over"? „Jawel". - Wat is dan de verandering bij u geweest? „Je hebt veel meer motieven en ar gumenten gehoord. Je begrijpt nu veel meer van de onderlinge haat tussen Israëli's en Palestij- nen. Ik volg de pers aan beide kanten: de Jeruzalem Post en het Libanese dagblad Ike. Je gaat toch wel wat genuanceerder denken over heel wat zaken". - Kunt u concrete voorbeelden noe- (Lensink weigert dat, vindt het te politiek) - Vindt u dat vervelenddat u altijd op uw woorden moet passen? „Je zou graag je hart eens willen luchten. Ik heb natuurlijk een privé-mening, maar die kan ik in mijn positie nooit geven, vooral niet tegenover de pers. Als ik iets ten nadele van die of die partij in het conflict hier (en we weten al lemaal wie erbij betrokken zijn hier in Zuii-Libanon) zou zeg gen, dan zou zoiets repercussies kunnen hebben op de veiligheid van het Nederlandse bataljon bij Unifil". - Even terug naar de Libanese bur gerbevolking. Contact is goed? „Over het algemeen zeer goed. De mughtars (burgemeesters) wer ken mee. Men houdt zich bijv. in onze sector redelijk goed aan de door ons ingestelde avondklok. De Nederlanders zijn gezien bij de Libanezen in het zuiden". - Ook bij de vrouwen? „Vreemd genoeg bijna geen problemen. Niet van de kant van onze jongens. De meisjes kunnen heel gemeen lonken. Een blik spreekt boekdelen hier". - Geen soldaten die moslim willen worden om te kunnen trouwen hier? „Nee, het gaat altijd van de meisjes uit. Onze soldaten krijgen wel eens briefjes in handen gesmok keld met er op: ik wil met je trou wen. Onze tandarts heeft al ver scheidene huwelijksaanzoeken gekregen". - U gaat nu terug naar Harderwijk. Blijft u de ontwikkelingen in Li banon volgen? „Beslist. Dit stuk wereld laat me niet meer los". Zuid-Libanon neemt afscheid van een bescheiden mens, door wiens persoonlijke inzet, leiding en in spiratie - Lensink was zonder meer populair bij zijn soldaten - het Nederlandse bataljon is om gevormd van een groep aarzelen de nieuwkomers tot de beste mi litaire eenheid van de VN-troe- penmacht in Zuid-Libanon. (Door onze correspondent Rienko Wilton) HARIS - „Mag ik uw papieren even zien", vraagt de Ne derlandse korporaal in vloeiend Arabisch aan mijn chauffeur bij de eerste Nederlandse post bij Sidiqine. Hij heeft ons achterin de taxi nog niet opgemerkt. Na de snelle herkenning - toch altijd weer vreemd daar in de heuvels van Zuid-Libanon - tussen Nederlanders onder ling, worden we snel doorgeloodst naar het dorpje Ha- ris. Hier worden we hartelijk begroet door overste Len sink (47) in zijn bataljonshoofdkwartier, gevestigd in een van de weinige „fraaie" villa's die Haris rijk is. - Had u vroeger dan minder begrip voor bepaalde standpunten? „Minder. Je had een bepaalde voorkeur. De voorlichting in Ne derland is sterk pro-Isralisch ge kleurd geweest. Ik ben beslist gematigder gaan denken over andere standpunten. Bijvoor beeld dat van de Palestijnen. Ik kan nu meer relativeren". - Er bestaat bij de Nederlandse be roepsofficieren een stille verering voor het Israëlische leger (David tegen Goliath, de oorlog van '67, Entebbe enz). Maar als je nu de christenwijk van Tyrus door de Israëli's in puin ziet leggen, wat denkt u dan? „Dan denk ik: hier klopt iets we zenlijk niet. De sympathie gaat uit naar het slachtoffer. Bij mijn mannen was er toen veel kritiek op Israël. Ook toen de Israëli's gewoon wegen met Libanese dagjesmensen bombardeerden. Maar de PLO schiet ook op ons. Dat wekt ook veel irritatie". - Wordt u door alle partijen wel als VN geaccepteerd? „Min of meer. In het begin wel wat problemen met de PLO, die dacht dat wij pro-Israël waren. Maar daar zijn ze nu wel van te ruggekomen". - En Haddad dan? Die zegt altijd tegen journalisten dat de Unifil maar een stelletje boeven zijn, die eigenlijk de Palestijnen steu- „Haddad zegt inderdaad dat hij Unifil onbetrouwbaar vind, maar dat is natuurlijk onzin. Ik heb Haddad twee keer ontmoet. We praatten toen niet over politiek. Haddad heeft meestal een Israë lische officier bij zich". - Van Noorse VN-officieren horen we wel eens: we zijn een "peace keeping force", maar we zouden best wel eens wat meer "peace making force" willen zijn, vooral ten opzichte van Haddad. De Palestijnen zijn meer lastige vliegen, maar Haddad gebruikt grof geschut en daar voelen we ons machteloos tegenover. Voelen de Nederlanders dat ook? ,Tot op zekere hoogte. De politieke omstandigheden beperken ons militaire optreden. Dat frustreert, wantje zou het graag anders wil len doen. Sommigen zeggen: Lensink is voor ons een begrip ge worden. Nog zie ik hem staan in die nacht van 11 maart jl. op het vliegveld van Beiroet met 800 Nederlandse soldaten in carré aangetreden om hem heen. Ne gen maanden later is hij zicht- en hoorbaar veranderd. Twee uur lang praten we onder heerlijke koffie in zijn „slaapkamer", een kale ruimte met een echt ledikant met sprei, op een plank tegen de muur keurig opgevouwen leger groene kleding, haast geen boe ken. Een harde werker. Vrijdag draagt hij het bewind van het Ne derlandse Unifilbataljon over aan ltn.-kol. Dijcks. - Dienstplichtigen die ik van Bei roet zie vertrekken, zeggen altijd twee dingen: a) dat ze erg blij zijn naar huis te gaan en b) dat ze ach teraf dankbaar zijn dat ze hun diensttijd in Libanon hebben doorgebracht, en niet in de ka zerne in Nederland. Geldt dat ook „Ik ben ook blij dat ik terug ga. Ik ben een van de laatsen hier. Alle soldaten en bijna alle officieren zijn al afgelost. Heerlijk om weer in Harderwijk te zijn. Aan de an dere kant: om hier commandant te zijn, vind ik veel mooier, veel dieper van inhoud, dan in Ne derland. Daar ben je altijd bezig je op een oorlog voor te bereiden, eindeloos te oefenen. Hier in Li banon ben je daadwerkelijk bezig met je opdracht. Succes daarbij hangt hier wezenlijk af van je ei gen optreden. Dat is beslissend hier. Hier is het ernst. Hier ervaar ik pas voor het eerst in mijn mili taire loopbaan de waarde van het onderdeel onder mijn comman do. Het is een geweldige voldoe- ïing dat je door je militaire op reden Zuid-Libanon een zekere „rust" (ik zeg geen: vrede) kunt geven. De dank van de burgerbe volking is hartverwarmend". - Waar blijkt die waardering dan uit? „Dat blijkt hieruit dat steeds meer Libanezen naar het zuiden terug keren. De mensen vinden het, nu wij er als VN zijn, veel veiliger. Er is veel meer verkeer dan pakweg zes maanden geleden. Er wordt weer gebouwd. De mensen zijn zichtbaar opgelucht dat je er bent. Je betekent iets voor hen. Daarnaast leven de militairen mee met de lokale bevolking. Door een collecte, georganiseerd door onze eigen militairen, heb- Uw soldaten zeggen dat ze nu poli- I tiek wel anders tegen het Israë- U m 8| B ^-^B lisch- Arabisch conflict aankijken 11 1 ^B 1 B m T Jl 41 dan toen ze hier kwamen. Heeft u H W H ffi Q B B m/ éfm BB BB li dat ook ervaren? J VJ- JL JL „Jawel. Iedereen praat tegen je aan, z'n eigen ideologie, propaganda zo men wil. Je hoort het van de Libanezen, de Palestijnen, de milities van Haddad en Israël. Op een afstand is het makkelijk om te (ver)oordelen. Door hier te zijn, merk je pas hoe complex de problemen zijn. Ik heb veel meer begrip gekregen voor de ver schillende standpunten van alle partijen". ben we nu geld kunnen geven voor een school in Sidiqine en een weeshuis in Tibnin". „Wat de dienstplichtigen betreft, zij beschouwen hun werk hier als veel zinvoller dan in Nederland in dienst zitten. Men is veel gemoti veerder hier. Een van de belang rijkste conclusies die ik na negen maanden moet trekken, is dat de Nederlandse militair in het alge meen (dienstplichtig en beroeps) een zeer goed soldaat kan zijn. Het image van de Nederlandse militair is veranderd. Toen we hier kwamen, was er veel ge schreeuw, veel commentaar, ma tige discipline. Generaal Erskine, de Unifil-commandapt, ver wachtte niet veel van „die lang harige Nederlanders". Maar na een paar maanden moest de Uni- fil-leiding toegeven dat het Ne derlandse bataljon zeer goed was. Een eenheid die z'n mannetje kan staan". - Wat hebben de Arabieren, de Li banezen, u persoonlijk meegege- ,Veel zaken betrekkelijker zien. Je niet zo druk maken over details. Ik heb een veel ruimere blik ge kregen, kennisgemaakt met een heel andere gedachtenwereld en cultuur. Ik realiseer me nu dat wij in 'Nederland in een zeer be schermde en bevoorrechte we reld leven: welwaartsstaat, so ciale voorzieningen van de wieg tot het graf, werktijdverkorting. Allemaal zaken die eigenlijk niet zo belangrijk zijn. Hier wordt je geconfronteerd met echte zaken van leven en dood, ook bij de burgerbevolking, of juist bij hen. Nu blijkt dat je psychisch en mentaal veel meer „groeit" onder harde omstandigheden dan in zo'n gemakkelijke maatschappij thuis". De scheidende overste Lensink: "Toen de Palestijnen een post van ons met direct vuur beschoten, heb ik gedreigd: nog tien minuten, dan leg ik met m'n mortieren de Palestijnse positie plat". HAGEN (GPD) - Is Siert Bruins Duitser of Nederlander? Die vraag duikt telkens weer op tij dens het proces tegen Bruins en August Neuhauser in het West- duitse Hagen. Gisteren werd de vrouw van Bruins, Sapke, gebo ren Scheeringa, als getuige ge hoord. Rechtbankpresident Klaus-Peter Kremer ondervroeg mevrouw Bruins indringend over de nationaliteit van haar man. „Hoe heet u eigenlijk, Bruins of Bruns?", vroeg Kre mer vrij abrupt. „Ik heet Sapke Bruns en mijn meisjesnaam is Scheeringa", antwoordde Sap ke. Kremer „Dus u woont in Duitsland onder een valse naam? U bent immers getrouwd onder de naam Bruins. Heeft u later uw man niet gevraagd waarom hij zijn naam in Bruns heeft veranderd? Hebt u hem niet gevraagd of hij dat deed omdat hij iets te verbergen had?". Sapke Bruins: „Ik heb de Duitse nationaliteit omdat ik met een Duitser getrouwd ben". Mevrouw Bruins - die na de oorlog in Nederland door een bijzondere rechtbank tot drie jaar dwangar beid en tien jaar verlies van bur gerrechten is veroordeeld we gens haar nazi-gezindheid, een straf die ze in tegenstelling tot haar man wèl uitgezeten heeft - deelde mee dat zij en haar man op een „feest" in Groningen (ver moedelijk op het hoofdkwartier van de SD, het beruchte Schol- tenshuis aan de Grote Markt) de Duitse nationaliteit hebben ge kregen wegens het SS-lidmaat- schap van haar man. Rechtbankpresident Kremer wees Sapke Bruins erop dat in het trouwboekje van Siert en Sapke Bruins de Nederlandse nationali teit van beiden vermeld heeft ge staan. Dat trouwboekje echter - afgegeven in Appingedam op de trouwdag, 3 maart 1945, dus vlak voor het einde van de oorlog - is zoek. Volgens Siert Bruins heeft hij het bij zijn vlucht uit Neder land verloren. Of heeft hij er zich van ontdaan, net als van andere papieren, die hij ergens begraven zegt te hebben en later niet terug gevonden? De vraag naar de nationaliteit is erg belangrijk. Bruins zelf zegt op grond van een bijzondere be schikking van Hitier (een zoge naamde „Führererlass" waar door buitenlandse leden van de SS Duitser werden) de Duitse na tionaliteit te bezitten. Opmerke lijk is echter dat Bruins in 1945 op een vragenlijst die hij moest in vullen om van de hoogste SD- chef Henrich Himmler toestem ming voor zijn huwelijk met HAGEN - De echtgenote van de van oorlogsmisdaden verdachte Siert Bruins, Sapke (rechts), moest gisteren i het proces in Hagen getuigen. Ook de broer van Siert Bruins, Cornelius, ver scheen gisteren voor de rechtbank i: Hagen om een getuigenis af te leggen. Sapke Scheeringa te krijgen - het paar was twee jaar verloofd ge weest en Sapke was in verwach ting - als nationaliteit „Neder landse" invulde. De zaak van de nationaliteit van Bruins berust nog steeds bij het gerechtshof in Hamm. Wanneer dat tot de conclusie zou komen dat Bruins toch nog steeds Nederlander zou zijn in plaats van Duitser, dan wacht Siert Bruins uitlevering naar ons land, waar hij dan zijn straf (levenslang) zal moeten uit zitten. Het Nederlandse uitleveringsver zoek - tot nu toe afgewezen door de Duitse instanties - speelt, zo zei rechtbankpresident Kremer vorige week, nog steeds op de achtergrond van het proces- Bruins mee. Voor Sapke Bruins kan haar ver klaring dat ze Bruns heet nog wel eens een staartje hebben. Zij is namelijk voor de wet - waar schijnlijk om belastingtechni sche redenen - eigenares van de zaak van haar man. Als zodanig heeft zij dus jarenlang handelin gen gepleegd onder valse naam. Een Duitse journalist legde uit dat dit „handeldrijven onder val se naam" een strafbaar feit ople vert. Indien Siert Bruins geen Duitser zal blijken te zijn, kan dat strafbare feit Sapke Bruins op uitzetting uit Duitsland komen te staan. Ook aan broer Cornelis Bruins vroeg rechtbankpresident Kre mer gisteren naar de nationaliteit van Siert. „Voor ons is hij een Duitser", aldus Cornelis. DEN HAAG (GPD) - De werkbelasting voor de maatschappelijk werkers in de kinderbescherming gaat omlaag. Staatssecretaris mevrouw Haars (justitie) zei gisteren tijdens een openbare ver gadering van de vaste kamercommissie voor justitie toe dat er meer arbeidsplaatsen zullen komen in de kinderbescherming. De wensen van de kinderbeschermers om het aantal pupillen per maatschappelijk werker te verminderen van 43 tot 30, kregen kamerbrede steun. Staatssecretaris Haars wilde echter geen harde toezeggingen doen over verlaging van de werkbelasting. „Ik kan geen ijzer met han den breken. Ik kan alleen zeggen dat ik mee help voor zover dat in mijn vermogen ligt", aldus de staatssecretaris. Mevrouw Haars kreeg van de meeste partijen kritiek op haar be leid. In totaal werden er zo'n twintig moties ingediend met wen sen van de verschillende partijen. Tijdens de commissievergadering stelden de woordvoerders van PvdA, WD en CDA dat de kindermishandeling in ons land schrikbarend toeneemt „De bureaus van de vertrouwensartsen kunnen de meldingen op dit moment nauwelijks aan", aldus de VVD-er Nijpels. Het CDA-Kamerhd Cornelissen zei dat in 1976 bijna negenhonderd gevallen van kindermishandeling waren gemeld. Een jaar later waren dit ruim 1750 gevallen en vorig jaar bijna 2300 gevallen. Staatssecretaris Haars antwoordde dat een commissie van justitie, volksgezondheid en erm het vraagstuk van de kindermishande ling in studie heeft "Rhodesiëconferentie heeft lang genoeg geduurd" LONDEN (UPI/Reuter)-Engeland heeft gisteren de leiders van het Patriottisch Front laten weten dat de conferentie over Rhodesië, die de tiende week is ingegaan, nu lang genoeg heeft geduurd en dat zij binnen twee dagen het Britse voorstel moeten accepte- Op een korte plenaire bijeenkomst zei de conferentievoorzitter, de Brit Lord Carrington, dat er het afgelopen weekeinde besprekin gen achter de schermen zijn ge houden, waarbij Engeland drie suggesties heeft gedaan om de vrees bij de guerrillaleiders weg te nemen dat ze tijdens de inte rimperiode in het nadeel zullen zijn. Engeland stelde voor dat de door Engeland te benoemen gouverneur te allen tijde bereid zou zijn met politieke leiders te praten over de oplossing van ge schillen. Ook zou Engeland alles doen wat in zijn vermogen lag bij de hervestiging van vluchtelin gen. Tenslotte opperde Engeland dat alle partijen dezelfde status zouden hebben in de raad die de verkiezingen moet organiseren en dat elke partij het recht zou hebben zich te beklagen over or ganisatie en administratie van de verkiezingen. Een woordvoerder van guerrilla leider Nkomo zei gisteren dat hij het Britse vermaan niet als een ultimatum beschouwt. "Wij zijn bereid te blijven praten, maar als Lord Carrington de conferentie wil beeindigen, is dat zijn zaak", aldus de woordvoerder.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 11