hartverwarmend'
bevolking is
Voor ons is
hij Duitser"
"Ik ben
beslist
gematigder
gaan denken'
De meisjes hier
kunnen heel
gemeen lonken
Overste Lensink weg uit Z.-Libanon
ECHTGENOTE EN BROER VAN SIERT BRUINS VOOR RECHTER:
Meer arbeidsplaatsen
in kinderbescherming
ENGELAND STELT ULTIMATUM
DINSDAG 13 NOVEMBER 1979
VARIA
PAGINA 11
konden we maar met eigen mid
delen terugslaan. Je doet bijv.
niks aan de inbreuken op een
staakt-het-vuren".
"Frustrerend is ook datje bijv. een
Palestijnse patrouille gevangen
neemt en ontwapent. Maar je
moet ze later toch weer laten gaan
en de wapens komen ook weer bij
hen terecht. Tegen Haddad staan
we soms helemaal machteloos,
omdat hij ons met zware artillerie
beschiet. We zouden graag een
einde willen maken aan de peste
rijen van beide kanten, maar dat
kan politiek niet. We hebben er
wel de militaire middelen voor.
Maar je weet niet wat je uit
lokt".
- Er lopen dus heel wat mensen met
een maagzweer hier rond?
„Dat valt best mee. We kunnen ge
lukkig onder elkaar ons hart
luchten, maar soms hebben we
het erg moeilijk. Toen Haddad
ons dorp Haris met artillerie be
schoot. Ik heb me toen moeten
beheersen om niet mijn eigen
mortieren te gebruiken. Om te
antwoorden. Wij weten namelijk
precies waar Haddad z'n stellin
gen heeft staan. Ook toen de Pa-
lestijnen een post van ons met di
rect vuur beschoten. Toen heb ik
gedreigd: nog tien minuten, dan
leg ik met m'n mortieren de Pale
stijnse positie plat".
„Onze mortieren hebben we tot nu
toe alleen maar 's nachts ge
bruikt; voor het afvuren van
lichtgranaten. Erg nuttig. Verder
is het een psychologisch wapen:
toen we hier net waren hebben
we er oefeningen mee gehouden.
Ook met onze anti-tank tow, die
drie km ver kan vuren. Open en
bloot, zodat alle partijen, Haddad
en de PLO, het goed konden zien.
Nou, dat heeft toch wel gehol
pen".
- Als morgen de Unifil zou vertrek
ken, wat gebeurt er dan volgens
„Binnen 24 uur zullen beide partij
en hun invloedssferen uitbrei
den. Een grootscheeps gewapend
conflict is dan onvermijdelijk.
Unifil heeft zeker een stabilise
rende invloed hier. En dat zeg ik
niet omdat ik hier nou toevallig
zit".
- Meent u dat de Nederlandse
publieke opinie ten aanzien van
het Midden-Oostenconflict gewij
zigd zou kunnen zijn, juist ten ge
volge van het feit dat wij hier onze
militairen hebben zitten?
„Zeer zeker. Men heeft veel meer
kennis kunnen nemen van de
problematiek hier. Het Palestijn
se standpunt bijv. heeft meer be
kendheid in Nederland gekre
gen. Maar dat moet volgens mij
toch niet los gezien worden van
de politieke activiteiten van de
PLO in West-Europa".
- Beschouwt u de PLO als een be
vrijdingsorganisatie of een terro
ristische organisatie?
(Aarzelend) „Er worden van beide
kanten - Israël en de PLO - daden
gepleegd die niet door de beugel
kunnen. De PLO werkt ook met
militaire middelen tegen bur
gers; dat is terreur. De middelen
keur ik af, hun doeleinden zijn
zuiver politiek. En dat is een heel
andere zaak. Ik vind dat de Pale-
stijnen hun eigen politieke iden
titeit moeten krijgen. De grote
vraag is: hoe"?
- Dacht u daar tien maanden gele
den ook zo over"?
„Jawel".
- Wat is dan de verandering bij u
geweest?
„Je hebt veel meer motieven en ar
gumenten gehoord. Je begrijpt
nu veel meer van de onderlinge
haat tussen Israëli's en Palestij-
nen. Ik volg de pers aan beide
kanten: de Jeruzalem Post en het
Libanese dagblad Ike. Je gaat
toch wel wat genuanceerder
denken over heel wat zaken".
- Kunt u concrete voorbeelden noe-
(Lensink weigert dat, vindt het te
politiek)
- Vindt u dat vervelenddat u altijd
op uw woorden moet passen?
„Je zou graag je hart eens willen
luchten. Ik heb natuurlijk een
privé-mening, maar die kan ik in
mijn positie nooit geven, vooral
niet tegenover de pers. Als ik iets
ten nadele van die of die partij in
het conflict hier (en we weten al
lemaal wie erbij betrokken zijn
hier in Zuii-Libanon) zou zeg
gen, dan zou zoiets repercussies
kunnen hebben op de veiligheid
van het Nederlandse bataljon bij
Unifil".
- Even terug naar de Libanese bur
gerbevolking. Contact is
goed?
„Over het algemeen zeer goed. De
mughtars (burgemeesters) wer
ken mee. Men houdt zich bijv. in
onze sector redelijk goed aan de
door ons ingestelde avondklok.
De Nederlanders zijn gezien bij
de Libanezen in het zuiden".
- Ook bij de vrouwen?
„Vreemd genoeg bijna geen
problemen. Niet van de kant van
onze jongens. De meisjes kunnen
heel gemeen lonken. Een blik
spreekt boekdelen hier".
- Geen soldaten die moslim willen
worden om te kunnen trouwen
hier?
„Nee, het gaat altijd van de meisjes
uit. Onze soldaten krijgen wel
eens briefjes in handen gesmok
keld met er op: ik wil met je trou
wen. Onze tandarts heeft al ver
scheidene huwelijksaanzoeken
gekregen".
- U gaat nu terug naar Harderwijk.
Blijft u de ontwikkelingen in Li
banon volgen?
„Beslist. Dit stuk wereld laat me
niet meer los".
Zuid-Libanon neemt afscheid van
een bescheiden mens, door wiens
persoonlijke inzet, leiding en in
spiratie - Lensink was zonder
meer populair bij zijn soldaten -
het Nederlandse bataljon is om
gevormd van een groep aarzelen
de nieuwkomers tot de beste mi
litaire eenheid van de VN-troe-
penmacht in Zuid-Libanon.
(Door onze correspondent Rienko Wilton)
HARIS - „Mag ik uw papieren even zien", vraagt de Ne
derlandse korporaal in vloeiend Arabisch aan mijn
chauffeur bij de eerste Nederlandse post bij Sidiqine.
Hij heeft ons achterin de taxi nog niet opgemerkt. Na de
snelle herkenning - toch altijd weer vreemd daar in de
heuvels van Zuid-Libanon - tussen Nederlanders onder
ling, worden we snel doorgeloodst naar het dorpje Ha-
ris. Hier worden we hartelijk begroet door overste Len
sink (47) in zijn bataljonshoofdkwartier, gevestigd in
een van de weinige „fraaie" villa's die Haris rijk is.
- Had u vroeger dan minder begrip
voor bepaalde standpunten?
„Minder. Je had een bepaalde
voorkeur. De voorlichting in Ne
derland is sterk pro-Isralisch ge
kleurd geweest. Ik ben beslist
gematigder gaan denken over
andere standpunten. Bijvoor
beeld dat van de Palestijnen. Ik
kan nu meer relativeren".
- Er bestaat bij de Nederlandse be
roepsofficieren een stille verering
voor het Israëlische leger (David
tegen Goliath, de oorlog van '67,
Entebbe enz). Maar als je nu de
christenwijk van Tyrus door de
Israëli's in puin ziet leggen, wat
denkt u dan?
„Dan denk ik: hier klopt iets we
zenlijk niet. De sympathie gaat
uit naar het slachtoffer. Bij mijn
mannen was er toen veel kritiek
op Israël. Ook toen de Israëli's
gewoon wegen met Libanese
dagjesmensen bombardeerden.
Maar de PLO schiet ook op ons.
Dat wekt ook veel irritatie".
- Wordt u door alle partijen wel als
VN geaccepteerd?
„Min of meer. In het begin wel wat
problemen met de PLO, die
dacht dat wij pro-Israël waren.
Maar daar zijn ze nu wel van te
ruggekomen".
- En Haddad dan? Die zegt altijd
tegen journalisten dat de Unifil
maar een stelletje boeven zijn, die
eigenlijk de Palestijnen steu-
„Haddad zegt inderdaad dat hij
Unifil onbetrouwbaar vind, maar
dat is natuurlijk onzin. Ik heb
Haddad twee keer ontmoet. We
praatten toen niet over politiek.
Haddad heeft meestal een Israë
lische officier bij zich".
- Van Noorse VN-officieren horen
we wel eens: we zijn een "peace
keeping force", maar we zouden
best wel eens wat meer "peace
making force" willen zijn, vooral
ten opzichte van Haddad. De
Palestijnen zijn meer lastige
vliegen, maar Haddad gebruikt
grof geschut en daar voelen we
ons machteloos tegenover. Voelen
de Nederlanders dat ook?
,Tot op zekere hoogte. De politieke
omstandigheden beperken ons
militaire optreden. Dat frustreert,
wantje zou het graag anders wil
len doen. Sommigen zeggen:
Lensink is voor ons een begrip ge
worden. Nog zie ik hem staan in
die nacht van 11 maart jl. op het
vliegveld van Beiroet met 800
Nederlandse soldaten in carré
aangetreden om hem heen. Ne
gen maanden later is hij zicht- en
hoorbaar veranderd. Twee uur
lang praten we onder heerlijke
koffie in zijn „slaapkamer", een
kale ruimte met een echt ledikant
met sprei, op een plank tegen de
muur keurig opgevouwen leger
groene kleding, haast geen boe
ken. Een harde werker. Vrijdag
draagt hij het bewind van het Ne
derlandse Unifilbataljon over aan
ltn.-kol. Dijcks.
- Dienstplichtigen die ik van Bei
roet zie vertrekken, zeggen altijd
twee dingen: a) dat ze erg blij zijn
naar huis te gaan en b) dat ze ach
teraf dankbaar zijn dat ze hun
diensttijd in Libanon hebben
doorgebracht, en niet in de ka
zerne in Nederland. Geldt dat ook
„Ik ben ook blij dat ik terug ga. Ik
ben een van de laatsen hier. Alle
soldaten en bijna alle officieren
zijn al afgelost. Heerlijk om weer
in Harderwijk te zijn. Aan de an
dere kant: om hier commandant
te zijn, vind ik veel mooier, veel
dieper van inhoud, dan in Ne
derland. Daar ben je altijd bezig
je op een oorlog voor te bereiden,
eindeloos te oefenen. Hier in Li
banon ben je daadwerkelijk bezig
met je opdracht. Succes daarbij
hangt hier wezenlijk af van je ei
gen optreden. Dat is beslissend
hier. Hier is het ernst. Hier ervaar
ik pas voor het eerst in mijn mili
taire loopbaan de waarde van het
onderdeel onder mijn comman
do. Het is een geweldige voldoe-
ïing dat je door je militaire op
reden Zuid-Libanon een zekere
„rust" (ik zeg geen: vrede) kunt
geven. De dank van de burgerbe
volking is hartverwarmend".
- Waar blijkt die waardering dan
uit?
„Dat blijkt hieruit dat steeds meer
Libanezen naar het zuiden terug
keren. De mensen vinden het, nu
wij er als VN zijn, veel veiliger. Er
is veel meer verkeer dan pakweg
zes maanden geleden. Er wordt
weer gebouwd. De mensen zijn
zichtbaar opgelucht dat je er
bent. Je betekent iets voor hen.
Daarnaast leven de militairen
mee met de lokale bevolking.
Door een collecte, georganiseerd
door onze eigen militairen, heb-
Uw soldaten zeggen dat ze nu poli- I
tiek wel anders tegen het Israë- U m 8| B ^-^B
lisch- Arabisch conflict aankijken 11 1 ^B 1 B m T Jl 41
dan toen ze hier kwamen. Heeft u H W H ffi Q B B m/ éfm BB BB li
dat ook ervaren? J VJ- JL JL
„Jawel. Iedereen praat tegen je aan,
z'n eigen ideologie, propaganda
zo men wil. Je hoort het van de
Libanezen, de Palestijnen, de
milities van Haddad en Israël. Op
een afstand is het makkelijk om
te (ver)oordelen. Door hier te zijn,
merk je pas hoe complex de
problemen zijn. Ik heb veel meer
begrip gekregen voor de ver
schillende standpunten van alle
partijen".
ben we nu geld kunnen geven
voor een school in Sidiqine en
een weeshuis in Tibnin".
„Wat de dienstplichtigen betreft, zij
beschouwen hun werk hier als
veel zinvoller dan in Nederland in
dienst zitten. Men is veel gemoti
veerder hier. Een van de belang
rijkste conclusies die ik na negen
maanden moet trekken, is dat de
Nederlandse militair in het alge
meen (dienstplichtig en beroeps)
een zeer goed soldaat kan zijn.
Het image van de Nederlandse
militair is veranderd. Toen we
hier kwamen, was er veel ge
schreeuw, veel commentaar, ma
tige discipline. Generaal Erskine,
de Unifil-commandapt, ver
wachtte niet veel van „die lang
harige Nederlanders". Maar na
een paar maanden moest de Uni-
fil-leiding toegeven dat het Ne
derlandse bataljon zeer goed was.
Een eenheid die z'n mannetje kan
staan".
- Wat hebben de Arabieren, de Li
banezen, u persoonlijk meegege-
,Veel zaken betrekkelijker zien. Je
niet zo druk maken over details.
Ik heb een veel ruimere blik ge
kregen, kennisgemaakt met een
heel andere gedachtenwereld en
cultuur. Ik realiseer me nu dat wij
in 'Nederland in een zeer be
schermde en bevoorrechte we
reld leven: welwaartsstaat, so
ciale voorzieningen van de wieg
tot het graf, werktijdverkorting.
Allemaal zaken die eigenlijk niet
zo belangrijk zijn. Hier wordt je
geconfronteerd met echte zaken
van leven en dood, ook bij de
burgerbevolking, of juist bij hen.
Nu blijkt dat je psychisch en
mentaal veel meer „groeit" onder
harde omstandigheden dan in
zo'n gemakkelijke maatschappij
thuis".
De scheidende
overste
Lensink:
"Toen de
Palestijnen
een post van
ons met direct
vuur
beschoten, heb
ik gedreigd:
nog tien
minuten, dan
leg ik met m'n
mortieren de
Palestijnse
positie plat".
HAGEN (GPD) - Is Siert Bruins
Duitser of Nederlander? Die
vraag duikt telkens weer op tij
dens het proces tegen Bruins en
August Neuhauser in het West-
duitse Hagen. Gisteren werd de
vrouw van Bruins, Sapke, gebo
ren Scheeringa, als getuige ge
hoord. Rechtbankpresident
Klaus-Peter Kremer ondervroeg
mevrouw Bruins indringend
over de nationaliteit van haar
man. „Hoe heet u eigenlijk,
Bruins of Bruns?", vroeg Kre
mer vrij abrupt. „Ik heet Sapke
Bruns en mijn meisjesnaam is
Scheeringa", antwoordde Sap
ke.
Kremer „Dus u woont in Duitsland
onder een valse naam? U bent
immers getrouwd onder de naam
Bruins. Heeft u later uw man niet
gevraagd waarom hij zijn naam in
Bruns heeft veranderd? Hebt u
hem niet gevraagd of hij dat deed
omdat hij iets te verbergen had?".
Sapke Bruins: „Ik heb de Duitse
nationaliteit omdat ik met een
Duitser getrouwd ben".
Mevrouw Bruins - die na de oorlog
in Nederland door een bijzondere
rechtbank tot drie jaar dwangar
beid en tien jaar verlies van bur
gerrechten is veroordeeld we
gens haar nazi-gezindheid, een
straf die ze in tegenstelling tot
haar man wèl uitgezeten heeft -
deelde mee dat zij en haar man op
een „feest" in Groningen (ver
moedelijk op het hoofdkwartier
van de SD, het beruchte Schol-
tenshuis aan de Grote Markt) de
Duitse nationaliteit hebben ge
kregen wegens het SS-lidmaat-
schap van haar man.
Rechtbankpresident Kremer wees
Sapke Bruins erop dat in het
trouwboekje van Siert en Sapke
Bruins de Nederlandse nationali
teit van beiden vermeld heeft ge
staan. Dat trouwboekje echter -
afgegeven in Appingedam op de
trouwdag, 3 maart 1945, dus vlak
voor het einde van de oorlog - is
zoek. Volgens Siert Bruins heeft
hij het bij zijn vlucht uit Neder
land verloren. Of heeft hij er zich
van ontdaan, net als van andere
papieren, die hij ergens begraven
zegt te hebben en later niet terug
gevonden?
De vraag naar de nationaliteit is erg
belangrijk. Bruins zelf zegt op
grond van een bijzondere be
schikking van Hitier (een zoge
naamde „Führererlass" waar
door buitenlandse leden van de
SS Duitser werden) de Duitse na
tionaliteit te bezitten. Opmerke
lijk is echter dat Bruins in 1945 op
een vragenlijst die hij moest in
vullen om van de hoogste SD-
chef Henrich Himmler toestem
ming voor zijn huwelijk met
HAGEN - De echtgenote van de van oorlogsmisdaden verdachte Siert Bruins, Sapke (rechts), moest gisteren i
het proces in Hagen getuigen. Ook de broer van Siert Bruins, Cornelius, ver scheen gisteren voor de rechtbank i:
Hagen om een getuigenis af te leggen.
Sapke Scheeringa te krijgen - het
paar was twee jaar verloofd ge
weest en Sapke was in verwach
ting - als nationaliteit „Neder
landse" invulde. De zaak van de
nationaliteit van Bruins berust
nog steeds bij het gerechtshof in
Hamm. Wanneer dat tot de
conclusie zou komen dat Bruins
toch nog steeds Nederlander zou
zijn in plaats van Duitser, dan
wacht Siert Bruins uitlevering
naar ons land, waar hij dan zijn
straf (levenslang) zal moeten uit
zitten.
Het Nederlandse uitleveringsver
zoek - tot nu toe afgewezen door
de Duitse instanties - speelt, zo
zei rechtbankpresident Kremer
vorige week, nog steeds op de
achtergrond van het proces-
Bruins mee.
Voor Sapke Bruins kan haar ver
klaring dat ze Bruns heet nog wel
eens een staartje hebben. Zij is
namelijk voor de wet - waar
schijnlijk om belastingtechni
sche redenen - eigenares van de
zaak van haar man. Als zodanig
heeft zij dus jarenlang handelin
gen gepleegd onder valse naam.
Een Duitse journalist legde uit
dat dit „handeldrijven onder val
se naam" een strafbaar feit ople
vert. Indien Siert Bruins geen
Duitser zal blijken te zijn, kan dat
strafbare feit Sapke Bruins op
uitzetting uit Duitsland komen te
staan.
Ook aan broer Cornelis Bruins
vroeg rechtbankpresident Kre
mer gisteren naar de nationaliteit
van Siert. „Voor ons is hij een
Duitser", aldus Cornelis.
DEN HAAG (GPD) - De werkbelasting voor de maatschappelijk
werkers in de kinderbescherming gaat omlaag. Staatssecretaris
mevrouw Haars (justitie) zei gisteren tijdens een openbare ver
gadering van de vaste kamercommissie voor justitie toe dat er
meer arbeidsplaatsen zullen komen in de kinderbescherming.
De wensen van de kinderbeschermers om het aantal pupillen per
maatschappelijk werker te verminderen van 43 tot 30, kregen
kamerbrede steun.
Staatssecretaris Haars wilde echter geen harde toezeggingen doen
over verlaging van de werkbelasting. „Ik kan geen ijzer met han
den breken. Ik kan alleen zeggen dat ik mee help voor zover dat in
mijn vermogen ligt", aldus de staatssecretaris.
Mevrouw Haars kreeg van de meeste partijen kritiek op haar be
leid. In totaal werden er zo'n twintig moties ingediend met wen
sen van de verschillende partijen.
Tijdens de commissievergadering stelden de woordvoerders van
PvdA, WD en CDA dat de kindermishandeling in ons land
schrikbarend toeneemt „De bureaus van de vertrouwensartsen
kunnen de meldingen op dit moment nauwelijks aan", aldus de
VVD-er Nijpels. Het CDA-Kamerhd Cornelissen zei dat in 1976
bijna negenhonderd gevallen van kindermishandeling waren
gemeld. Een jaar later waren dit ruim 1750 gevallen en vorig jaar
bijna 2300 gevallen.
Staatssecretaris Haars antwoordde dat een commissie van justitie,
volksgezondheid en erm het vraagstuk van de kindermishande
ling in studie heeft
"Rhodesiëconferentie heeft lang genoeg geduurd"
LONDEN (UPI/Reuter)-Engeland
heeft gisteren de leiders van het
Patriottisch Front laten weten
dat de conferentie over Rhodesië,
die de tiende week is ingegaan,
nu lang genoeg heeft geduurd en
dat zij binnen twee dagen het
Britse voorstel moeten accepte-
Op een korte plenaire bijeenkomst
zei de conferentievoorzitter, de
Brit Lord Carrington, dat er het
afgelopen weekeinde besprekin
gen achter de schermen zijn ge
houden, waarbij Engeland drie
suggesties heeft gedaan om de
vrees bij de guerrillaleiders weg
te nemen dat ze tijdens de inte
rimperiode in het nadeel zullen
zijn. Engeland stelde voor dat de
door Engeland te benoemen
gouverneur te allen tijde bereid
zou zijn met politieke leiders te
praten over de oplossing van ge
schillen. Ook zou Engeland alles
doen wat in zijn vermogen lag bij
de hervestiging van vluchtelin
gen. Tenslotte opperde Engeland
dat alle partijen dezelfde status
zouden hebben in de raad die de
verkiezingen moet organiseren
en dat elke partij het recht zou
hebben zich te beklagen over or
ganisatie en administratie van de
verkiezingen.
Een woordvoerder van guerrilla
leider Nkomo zei gisteren dat hij
het Britse vermaan niet als een
ultimatum beschouwt. "Wij zijn
bereid te blijven praten, maar als
Lord Carrington de conferentie
wil beeindigen, is dat zijn zaak",
aldus de woordvoerder.