Standpunten van Amerika
en Iran
verhard
Actie VS in Teheran kansloos
WEINIG UITZICHT GIJZELINGSZAAK TEHERAN
Deze week 't varkensvlees
2« 500 gramHALVE PRIJS
Thaise kritiek op reis
van Rosalynn Carter
Washington Post op
de bres voor sjah
Ian Smith:
Rhodesië-
conferentie
vrijwel
beëindigd
En vlees is on$ vak.
vSensiappen
VUUCNtfiBBSTBR ftiËBÜ
MASSALE
EVACUATIE
NAEXPLOSIE
IN CANADA
MAANDAG 12 NOVEMBER 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
Politie-agenten bewaken gearresteerde Iraai
geraakt tijdens een betoging tegen het verblijf v
WASHINGTON (Reuter/UPI) -
Een Amerikaanse militaire ope
ratie om de gijzelaars in de am
bassade in Teheran te bevrijden,
zou geen kans van slagen hebben.
De enige weg is de diplomatieke.
Een vergelijking met de red
dingsactie van de Israëli's op En
tebbe is oniuist.
Dat heeft Les Aspin, lid van het
Huis van Afgevaardigden, in het
weekeinde in Washington ver
klaard. Aspin is lid van de com
missie van het huis inzake mili
taire aangelegenheden en ook lid
van de commissie die zich met de
veiligheidsdiensten bemoeit. Hij
noemde suggesties om langs mi
litaire weg de gijzeling in Teheran
te beëindigen "idioot"
In Amerika wordt de druk sterker
om de strijdkrachten te gebrui
ken, zoals de Israëli's dat hebben
gedaan met een bliksemoperatie
op het vliegveld Entebbe in 1976
in Oeganda.
Volgens Aspin hebben Amerikaan
se helikopters wel de actieradius
om de ambassade te bereiken
vanaf een vliegdekschip, maar
kunnen zij niet terugkeren of
doorvliegen naar Turkije zonder
bij te tanken.
Ook president Carter staat niet te
trappelen om militair in te grij
pen.
Volgens een woordvoerder van het
Witte Huis heeft Carter dit vrij
dag al laten weten aan verwanten
van gijzelaars, die op het Witte
Huis werden ontvangen.
Carter heeft zaterdag het hoofd van
het Amerikaanse departement
van justitie, Benjamin Civiletti,
opdracht gegeven stappen te
nemen, die er toe kunnen leiden,
dat honderden Iraanse studenten
uit de Verenigde Staten worden
gezet.
Woordvoerder Jody Powell van het
Witte Huis verklaarde, dat de
president Civiletti had gelast alle
Iraanse studenten in het land op
te sporen, wier visa verlopen zijn
ol anderszins ongeldig en de no
dige stappen te nemen, die nodig
zijn procedures mogelijk te ma
ken, waaronder zij het land kun
nen worden uitgezet.
Volgens Powell is er reden om aan
te nemen, dat "vele" Iraanse stu
denten illegaal in de VS verblij
ven. Volgens de Amerikaanse or
ganisatie voor buitenlandse stu
denten bevinden zich dit jaar in
totaal 45.239 Iraanse studenten in
het land.
Carter besloot tot de stap nadat hij
en miljoenen Amerikanen vrij
dag op de televisie beelden had
den kunnen zien van Iraanse stu
denten die door het hele land
demonstreerden wat soms tot
felle reacties van woedende
Amerikanen leidde.
De kwestie van de uitwijzing van
Iraanse studenten was volgens
regeringsfunctionarissen over-
werp van .studie geweest nadat
vorig weekeinde de gijzeling in
de Amerikaanse ambassade in
Teheran begon om de uitlevering
van de sjah door de VS af te
dwingen. Doel van Carter zou
volgens hen nu voornamelijk zijn
Iraanse studenten af te houden
van verdere demonstraties in de
VS, daar deze hebben geleid tot
gewelddadige tegenacties van
Amerikanen. Volgens de presi
dent zouden, als de beelden van
dergelijk geweld naar Iran zou
den worden doorgezonden, de
levens van de rond zestig Ameri
kaanse gijzelaars in Teheran in
gevaar kunnen komen.
Een Iraanse student heeft gisteren
in Denver een Amerikaan dood
geschoten en twee anderen ge
wond, zo heeft de politie meege
deeld. De Iraanse student greep
naar zijn geweer toen de Ameri
kaanse jongelui hem bij zijn wo
ning lastig vielen. Het incident
volgde op twee demonstraties in
Denver tegen de bezetting van de
Amerikaanse ambassade in Te
heran.
WASHINGTON (Reuter/UPI/AFP) - De Washington Post heeft
gisteren felle kritiek geleverd op die Amerikanen die eens heb
ben geprofiteerd van het bewind van de afgezette sjah van Iran,
maar nu uitroepen dat hij de VS maar uit moet om zo de betrek
kingen te verbeteren met de nieuwe Iraanse regering. Toen de
sjah aan het bewind was berustten de VS in zijn wreedheden en
profiteerden van hetgeen de vriendschap rpet de sjah opleverde,
aldus de Washington Post. De VS moeten nu de verantwoorde
lijkheid dragen voor hun eigen gedrag.
Ook de voormalige Amerikaanse minister van buitenlandse zaken,
Kissinger, liet zich in dergelijke bewoordingen uit. In een inter
view met het Amerikaanse tijdschrift "News and World Report"
zei de oud-minister dat de VS niet moeten toegeven aan de chan
tage van Iraanse studenten. Hij voegde eraan toe dat de regering-
Carter voor een groot deel schuld had aan de val van de sjah, maar
gaf niet verder aan hoe hij dit precies bedoelde.
Oud-premier Bachtiar van Iran veroordeelde in een interview met
de Amerikaanse televisieomroep "ABC" de gijzelingsactie in de
Amerikaanse ambassade in Teheran. Hij merkte op dat de pogin
gen de gijzelaars vrij te krijgen stuk lopen op het feit dat Iran geen
regering heeft.
(Van c
correspondent)
TEHERAN/WASHINGTON/PARIJS (Reuter/AFP/Dpa) -
In de manoeuvres rond de gijzeling in de Amerikaanse
ambassade in Teheran heeft zich dit weekeinde een ver
harding van de standpunten van Washington en Teheran
afgetekend.
LONDEN - Volgens de voormalige
blanke premier van Rhodesië,
Ian Smith, is de Rhodesië-confe-
rentie zo goed als beëindigd. Hij
vertrok zaterdagavond naar Sa
lisbury en zei op het vliegveld
Heathrow dat overeenstemming
op de conferentie moest worden
beschouwd als een vaststaand
feit. Hij dacht dat het niet meer
dan twee of drie dagen zou duren
voordat een overeenkomst zou
kunnen worden getekend.
De doorbraak, vermoedelijk gefor
ceerd door de Conservatieven,
was de bekendmaking dat het
Britse parlement de economi
sche boycot van Rhodesië niet
zou verlengen behalve voor en
kele produkten. Dit heeft het Pa
triottisch Front min of meer voor
een voldongen feit geplaatst. De
Zambiaanse president Kenneth
Kaunda die op het ogenblik op
Ian Smith.
uitnodiging van premier Marga-
reth Thatcher in Londen is, be
schuldigde Engeland ervan de
boycot te vroeg te hebben opge
geven.
De conferentie is op het ogenblik in
het stadium van discussies over
de details van de overgangspe
riode totdat het nieuwe Zimbab
we kan worden uitgeroepen. Het
Patriottisch Front wil nog steeds
dat er een VN-macht in Rhodesië
wordt gestationeerd gedurende
de verkiezingsperiode. Londen is
niet bereid op dat punt toe te ge
ven en heeft zelfs al maatregelen
getroffen om in plaats van deze
macht tussen de vijftig en hon
derd Britse politie-officieren en
experts naar Rhodesië te sturen,
die dan door het land heen ver
spreid zouden moeten worden
om toezicht te houden.
Iraanse minister van
buitenlandse zaken Abdul Has-
sanbani-Sadr kondigde gisteren
aan dat hij de buitenlandse am
bassadeurs in Teheran zal ont
bieden om hen te verzoeken druk
uit te oefenen op de Verenigde
Staten. Iran verlangt uitlevering
van de afgezette Sjah, die in een
Newyorks ziekenhuis wordt ver
pleegd, in ruil voor de vrijlating
van de ongeveer honderd gijze
laars in de ambassade.
Ook in een interview met de Franse
radio nam minister Banisadr een
onverzoenlijk standpunt in: "een
compromis, of onderhandelin
gen. is niet mogelijk". Hij zei dat
de gijzelaars worden vastgehou
den door Iraanse studenten, en
niet door de regering, maar ver
zekerde niettemin dat de gijze
laars ook in het geval van een mi
litaire interventic goed zullen
worden behandeld. Hij zei het le
ger geen opdracht te kunnen ge
ven "te schieten op het volk" om
zo tot ontruiming van de ambas
sade te komen.
Ook de Verenigde Staten moeten
zich aan het internationaal recht
houden, aldus Bani-Sadr. en het
internationaal recht verbiedt het
beschermen van een "internatio
nale misdadiger". Volgens de
minister hebben de Verenigde
Staten de sjah in hun land toege
laten "om Iran te vernederen"
"Als de sjah sterft in de Verenig
de Staten, of naar een ander land
wordt uitgewezen, zullen wij een
tribunaal
MDVERTENTIE
De Vleeschmeesters
500 gram 5.48
2" 500 gram
schouderkarbonaden
500 gram 4.98
2e 500 gram
V Ook geidig in Rosmolen/Winkelcentrum-De Kopermolen
Amerikanen berechten
"Wij willen de Amerikanen berech
ten voor hun misdaden, alle mis
daden die ze in Iran hebben ge
pleegd sinds Mossadegh, de
staatsgreep (waarbij de linksna-
tionalistische Mossadegh werd
verdreven en de sjah weer aan de
macht kwam - red.) en alles wat
tot op heden is gebeurd", aldus
Bani-Sadr. Volgens hem maakte
in het verleden niet het keizerlijk
hof, maar de Amerikaanse am
bassade de dienst uit in Iran. "Het
was geen ambassade, maar een
waar regeringscentrum". Maar
een verbreking van de diploma
tieke betrekkingen met de Ver
enigde Staten wordt op dit
ogenblik niet overwogen, aldus
de minister.
Bemiddelingspogingen van de
Verenigde Naties, de paus en de
Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie PLO leken gisteren in een im
passe te verkeren. Wel kreeg de
apostolisch nuntius, mgr. Anni-
bale Bugnini, toestemming de
gijzelaars in de ambassade te be
zoeken. Na een verblijf van bijna
twee uur in het ambassade-ge-
bouw zei Bugnini dat de gijze
laars die hij had gesproken er li
chamelijk niet slecht aan toe zijn,
maar wel "moreel vermoeid" ra
ken. Zaterdag kregen de ambas
sadeurs van Zweden, Frankrijk,
Algerije en Syrië gelegenheid de
gijzelaars te bezoeken. Na afloop
daarvan deelden ze mee dat er bij
Iraanse studenten houden foto's op
worden vastgehouden.
de gijzelaars geen tekenen van
mishandeling waarneembaar
zijn.
gijzelaars die in de bezette Amerikaanse ambassade in Teheran
Anti-Egypte
Verklaring
De bezetters lieten fotocopieën cir
culeren van een verklaring, on
dertekend door 33 gijzelaars,
waarin wordt aangedrongen op
uitlevering van de sjah. De Ame
rikaanse regeringswoordvoerder
Hodding Carter liet daarop weten
dat aan een dergelijke verklaring,
gezien de omstandigheden
waarin de gijzelaars verkeren,
niet veel betekenis moet worden
gehecht. Hij herhaalde dat er
geen sprake kan zijn van uitleve
ring van de sjah.
De bezetters van de ambassade
hebben gisteren verklaard dat
het ambassadepersoneel voor
een vals paspoort had gezorgd
voor de voormalige bevelhebber
van de Iraanse marine. Kamal
Habibollah, zodat deze in juli jl.
het land illegaal kon verlaten.
De bewijzen daarvoor hadden ze
gevonden in een briefwisseling
tussen de amoassade en de Ame
rikaanse minister van buiten
landse zaken Cyrus Vance. Eer
der publiceerden de bezetters
soortgelijke verklaringen waar
uit moet blijken dat de Ameri
kaanse ambassade het centrum
van een omvangrijke spionage-
net in Iran was. Ajatollah Cho-
meini betitelde de ambassade za
terdag als een "spionage-nest".
Egypte heeft gisteren Iraanse stu
denten, die op het vliegveld van
Cairo arriveerden, terugge
stuurd, zo maakte het Iraanse
ministerie van buitenlandse za
ken bekend. De betrekkingen
tussen Iran en Egypte zijn in april
al verbroken. Sinds president
Sadat herhaaldelijk asiel heeft
aangeboden aan de sjah en Cho-
meini, voor idioot heeft uitge
maakt. is in de Iraanse pers een
felle anti-Egyptische campagne
op gang gekomen.
De sjah heeft zich bereid verklaard
na afloop van zijn medischè be
handeling in New York naar
Egypte te reizen, dit heeft de
Egyptische ambassadeur in de
Verenigde Staten. Ashraf Gorbal,
gisteren gezegd. Hij zei dit nadat
hij in het ziekenhuis in New York
waar de sjah wordt verpleegd een
officiële uitnodiging van presi
dent Sadat van Egypte had over
handigd.
Gorbal bracht volgens het persbu
reau Reuter een half uur bij de
sjah door. Volgens hem kikkerde
de sjah van de uitnodiging zicht
baar op. Het Franse Persbureau
AFP meldde echter dat de sjah
absoluut niet van plan zou zijn in
de nabije toekomst naar Egypte
te reizen. Berichten daarover wa
ren "vals en zonder grond", aldus
een verklaring van een verte
genwoordiger van de sjah.
In de Libanese hoofdstad Beiroet
zijn gisteren ongeveer vijftig Pa-
BANGKOK (DPA) - Het blad
'Bangkok Post', dat vaak de me
ning weergeeft van de regering
van Thailand, heeft naar aanlei
ding van de reis van mevrouw
Carter naar Thailand geschreven,
dat als de vluchtelingensituatie
in dat land alleen maar aandacht
krijgt omdat er een verkiezings
jaar voor de deu r staat of omdat er
op het ogenblik geen qndere on
derwerpen zijn, het beter zou zijn.
dat het vraagstuk in het geheel
geen belangstelling zou hebben.
De Thaise regeringsleider Kriang-
sak Chomanan heeft vrijdag ver
klaard, dat Thailand, dat thans
reeds ongeveer 350.000 Cam
bodjaanse vluchtelingen her
bergt, er in de komende weken en
maanden waarschijnlijk nog
50.000 bij zal krijgen.
Mevrouw Rosalynn Carter heeft za
terdagochtend haar bezoek van
twee dagen aan Thailand beslo- het verlede
ten.
"Ik keeri
notie
problee
ir huis terug met enige
de omvang van het
hoewel dit bijna niet te
overzien is", aldus mevrouv
ter. Volgens haar gaat het oi
internationaal vraagstuk,
president en de m<
land zijn bereid om zoveel moge
lijk te helpen", zo verklaarde zij.
Suggesties dat haar bezoek in
verband moest worden gezien
met de presidentsverkiezingen
van volgend jaar, wees zij van de
hand. "Ik ben hierom humanitai-
•n. Het is geen politieke
v Car-
a mijn
kwestie,
zaak
elijkheid die
gehele wereld aangaat aldus
mevrouw Carter
De legerleiding van Thailand heeft
een deel van het grensgebied tus
sen Thailand en Cambodja, waar
eek tot een treilen
Thailandse solda
ten en troepen van de anti-com
munistische Khmer Serei (Vrije
Khmer), gesloten verklaard voor
journalisten. Dit heeft kolonel
Sawangchit gisteren aan verslag
gevers laten weten.
De Rode Khmer, de legermacht van
de uit Phnom-Penh verdreven
Cambodjanen onder leiding van
Pol Pot die gesteund wordt door
China, heeft zaterdag bevestigd
dat grote aantallen CambocJjanen
van honger sterven.
De 'stem van Democratisch Kam
puchea" verklaarde in een te
Bangkok opgevangen uitzending
dat de communiques van het pro-
vietnamese bewind van Heng
Samrin. die het tegendeel bewe
ren. in feite bedoeld zijn om het
zenden van hulp door internatio
nale organisaties te voorkomen.
lestijnse en Iraanse studenten op
het terrein van de Amerikaanse
ambassade doorgedrongen. Ze
hielden daar een gebedsdienst en
verbrandden een Amerikaanse
vlag. Verscheidene studenten
raakten gewond toen zij'na an
derhalf uur door leden van de Sy
rische vredesmacht in Libanon
met geweld van het terrein wer
den verdreven.
MISSISSAUGA (Reuter UPI)-De
Canadese politie heeft de bevol
king van de Canadese industrie
stad Mississauga aangeraden het
gebied te verlaten, uit vrees voor
verdere explosies van tankwa
gons met het giftige chloorgas.
De politie zei dat de evacuatie
bedoeld is als voorzorgsmaatre
gel, en dat geen onmiddellijk ge
vaar dreigt. Zaterdagochtend
ontspoorde bij Mississauga, een
industriestad bij Toronto, een
vrachttrein. Zeker acht van de elf
met propaangas geladen wagons
explodeerden. Uit een tankwa
gon die 70 ton van het dodelijke
chloorgas bevat ontsnapt een
kleine, maar gestage stroom
chloorgas. De mogelijkheid be
staat dat door de enorme hitte
van de brandende propaangas-
wagons ook de wagon me1
chloorgas kan openscheuren.
Tot dusver is geen melding ge
maakt van gewonden, alleen van
klachten als misselijkheid, bran
dende ogen en hoofdpijn.
Het evacuatie-advies geldt voor
zon 220.000 mensen, ongeveer 90
procent van de bevolking van
Mississauga. Na de ontruiming,
de grootste evacuatie-operatie uit
de Canadese geschiedenis, leek
Missassauga een spookstad
Meer dan 700 man politie moet er
voor waken dat de verlaten hui
zen niet worden geplunderd.
OOST BERLIJN (Reuter) - On
bekenden hebben zaterdag een
bomaanslag gepleegd op een deel
van de grensafzetting tussen
Oost- en West-Duitsland, bij het
dorp Geisa, zo meldde gisteren
het Oostduit se persbureau A DN
Volgens ADN kwamen daders
uit West-Duitsland. ADN noemt
de aanslag, waarbij een stuk
grensafzetting werd beschadigd
bij mensenlevens in gevaar zyn
gebracht.
