PvdA-top
weer
een
op
lijn
Binnenskamers
poggenpohl keukens/bad
Kernwapen-visie
Van Agt afgewezen
ONVREDE IN VN-DELEGATIE
helpt li kiezen:
Keuze voor Van Agt geen automatisme
Scherpere houding
tegenover kabinet
Jongen (17)
vermoordt
vrouw (28)
MAANDAG 12 NOVEMBER 1979
BINNENLAND
HILVERSUM (GPD) - Zowel de
vraag met welke partij het CDA
na de verkiezingen in 1981 wil
gaan regeren als wie dan lijst
trekker van het CDA zal worden,
zijn „open kwesties". Daarbij kan
geen sprake zijn van automatis
me. Dat zei de nieuwe voorzitter
van de KVP, het Tweede-Kamer
lid Piet van Zeil, zaterdag na de
KVP-partijraad in Hilver-
Noch de WD, noch minister-pre
sident Van Agt kunnen dus in
1981 van voortzetting van hun
huidige positie verzekerd zijn.
Van Zeil zei zaterdag overigens
ook erop te rekenen dat het kabi
net de rit tot 1981 zal uitzitten.
„Het is pas na moeizame bespre
kingen tot stand gekomen. In on
ze democratie gaat een kabinet
van start voor vier jaar, niet tot
elke prijs, maar wel zo lang als
mogelijk is. Ook in de politiek
r r
AMSTERDAM (GPD) - PvdA-fractieleider Den
Uyl heeft zaterdag zijn partij opgeroepen scher
pere alternatieven te ontwikkelen tegenover het
beleid van het kabinet. Den Uyl haakte hiermee
in op de kritiek van partijvoorzitter Van den
Berg, die onlangs de PvdA-fractie verweet te
weinig een socialistische koers te varen.
Op een vergadering van de PvdA-
partijraad in Amsterdam bleek,
althans naar buiten toe, weinig te
bespeuren van onenigheid tus
sen Den Uyl en Van den Berg
over de koers van de PvdA-ka-
merfractie. Van den Berg steun
de Den Uyl in zijn oproep tot
meer helderheid over PvdA-al-
ternatieven. Ook waren Den Uyl
en Van den Berg eensgezind van
mening dat een uitspraak van de
partijraad over een fundamenteel
andere koers op dit moment niet
aan de orde hoeft te komen.
Van den Berg herhaalde op de par
tijraad dat hij procedure-fouten
heeft gemaakt met zijn artikel
van twee weken geleden in het
partijblad Roos in de Vuist.
Hierin betichtte hij de PvdA-ka-
merfractie ervan te veel op de ma-
GRONINGEN (ANP) - De 28-jari-
ge mevrouw E.M. Stouten-De
Rijk uit Annerveensekanaal (ge
meente Anloo in Drente) is in de
nacht van zaterdag op zondag tij
dens haar werk in de Helper Ha
ven, een opvangcentrum voor
jongeren, in Groningen door één
van de pupillen van deze inrich
ting door messteken en een
wurggreep om het leven ge
bracht. De dader, de 17-jarige
J.M.S.B. meldde zich kort nadat
het misdrijf was gepleegd bij de
politie.
De jongen is in verzekerde bewa
ring gesteld. Hij wordt verdacht
van doodslag. Een duidelijk mo
tiefvoor de moord heeft de politie Om
nog niet.
Het slachtoffer werkte in de Helper
Haven op part-time basis als
nachthoofd. Zij was gehuwd en
moeder van een kind. B., die in
een van de flats van de Helper
Haven woonde, heeft vermoede
lijk vlak voor zijn daad een kort
gesprek met mevrouw Stouten
gehad. De jongen kon aan de poli
tie geen duidelijke verklaring
voor zijn daad geven. Tot nu toe
was van agressiviteit bij B. niets
gebleken.
tigingslijn te zitten van het kabi
net. De fractie zou naar zijn me
ning meer moeten doen aan een
eigen, socialistisch, plan tot stu
ring van de economie.
Van den Berg werd nog voordat het
artikel verschenen was op het
matje geroepen door Den Uyl.
Afgesproken werd dat Van den
Berg niet meer zonder overleg
dergelijke artikelen zou publice
ren. Op de partijraad van zater
dag verklaarde Van den Berg
echter dat het artikel niet was in
getrokken en dat hij nog steeds
achter de inhoud staat.
Scherper
Den Uyl nam zijn critici zaterdag
gedeeltelijk de wind uit de zeilen
door zijn verklaring dat een
scherpere opstelling tegenover
het kabinet nodig is. Hij erkende
dat de PvdA er minder dan voor
heen in slaagt het verzet tegen het
kabinet te bundelen. Hij zei ook
een zekere teleurstelling bij de
PvdA-aanhang te begrijpen dat
de PvdA nog steeds in de opposi
tie zit en het CDA er regelmatig in
slaagt het kabinetsbeleid wat
naar links bij te sturen.
Den Uyl verwierp echter de sugges
tie dat hij onderwijl bezig is te
dingen naar de hand van het
CDA, zoals uit zijn opstelling tij
dens de algemene beschouwin
gen door sommige PvdA-leden
was afgeleid. Van meer dan een
strikt zakelijke verhouding met
het CDA kan in de toekomst geen
sprake zijn, aldus Den Uyl.
De partijraad besloot voorts om de
bijdrage van twee procent te
handhaven, die politieke ambts
dragers (tevens PvdA-lid) van
hun inkomen in het
PvdA-„Fonds Bijzondere Activi
teiten" moeten storten. Een aan
tal burgemeesters en raadsleden
weigert die bijdrage te voldoen,
omdat men zulks in strijd acht
met de eed van zuivering.
i dit besluit tegemoet te ko
men zal de bijdrage niet meer
vooraf verplicht worden gesteld.
Wel loopt een weigerachtig
PvdA-lid het risico geroyeerd te
worden. Voor het lopende jaar
bedraagt de bijdrage dus 2 pro
cent, maar voor de toekomst
wordt een koppeling van het per
centage aan het totale inkomen
van de betrokkene overwogen.
Het Pvd A-partij bestuur heeft za
terdag overigens niet willen zeg
gen dat het het besluit ook zal
uitvoeren.
Van Zeil somde de partijraad een
aantal punten op die tot ernstige
kritiek aanleiding geven, zoals
het „nauwelijks aanvaardbare"
uitblijven van de Sanctiewet (die
economische boycots tegen o.a.
Zuid-Afrika moet mogelijk ma
ken), de vermogensaanwasdeling
en de grondpolitiek. Ook moeten
er volgens de nieuwe KVP-voor-
zitter maatregelen worden ge
nomen om zwakke regio's, zoals
Zuid-Limburg, Oost-Groningen,
Zuidoost-Drente, Twente en
Noord-Brabant, uit de proble
men te helpen. Ook moet er ein
delijk eens een sociaal-econo
misch plan voor de lange termijn
van de grond komen.
De kritiek die andere politieke par
tijen steeds uitoefenen op de
machtspositie, die het CDA in het
centrum van de Nederlandse po
litiek bezet, wees Van Zeil zater
dag van de hand. „Die aversie is
ten onrechte. Men veroorzaakt
dat zelf, door te roepen dat men
niet met elkaar wil regeren", zei
hij in de richting van PvdA en
WD.
De gesprekken die regelmatig
plaatsvinden tussen vertegen
woordigers van deze partijen en
D'66, over eventuele samenwer
king in de toekomst, nam Van
Zeil niet zo zwaar op. Die ge
sprekken komen meer voort uit
aversie tegen het CDA dan uit af
finiteit voor elkaar. Hij sprak van
een „negatieve keuze".
De KVP-partijraad koos Van Zeil
zaterdag unaniem als voorzitter
en opvolger van Willem Vergeer,
die lid van het Europees Parle
ment is geworden. Van Zeil's
voorzitterschap zal overigens
maar kort duren, omdat zijn par
tij volgens de CDA-plannen vol
gend jaar oktober in het CDA zal
opgaan.
De partijraad van de KVP ging ak
koord met de regeling van de fu
sie met ARP en CHU tot het CDA.
In de door het bestuur voorge
stelde maatregelen werden
slechts weinig veranderingen
aangebracht. Eén daarvan is dat
elke ingezetene, dus ook in Ne
derland wonende buitenlanders,
lid van het CDA worden, en werd
de bepaling dat mensen van 64 of
ouder zich niet kandidaat mogen
stellen voor gemeenteraden ge
schrapt. De positie van de jonge
ren in het CDA werd versterkt
door het verlenen van stemrecht
aan 50 jongeren op alle CDA-con-
gressen. De besluiten zijn overi
gens nog niet definitief, zij moe
ten door de andere partijen nog
worden goedgekeurd.
AMSTERDAM - Het lijkt er op of Joop den Uyl (links) en Anne Vondeling zich op de Pvd A-partij raad, zaterdag
in Amsterdam, bij de neus genomen voelen. Waarschijnlijk is dat echter niet want de partijraad schaarde zich vrij
eendrachtig achter het beleid van Den Uyl.
Door CDA-clefensiewoordvoerder
DEN HAAG (GPD) - De
CDA-defensiewoordvoer
der Frinking is het vol
strekt oneens met minis
ter-president Van Agt, die
vindt dat ook de opvattin
gen van de VVD over de
kernbewapening in het
NAVO-overleg over de
modernisering van de
kernwapens mee moeten
Geen jacht
meer op
neushoorns
ZEIST (GPD) - Vanuit Nederland
zal wat reisorganisator Chassor-
bis uit Amsterdam betreft, geen
jachtsafari's meer worden geor
ganiseerd waarbij op neushoorns
kan worden geschoten. Chassor-
bis heeft dit het Wereld Natuur
Fonds laten weten.
Het WNF had deze organisator van
jachtreizen nogal kwalijk geno
men dat hij de gelegenheid tot
jachtsafari's met de mogelijkheid
tot het doden van neushoorns op
zijn programma had genomen,
terwijl het WNF juist een grote
actie tot bescherming van deze
ernstig bedreigde diersoort had
gelanceerd. Chassorbis heeft nu
de jachtsafari's naar Zaire geheel
van zijn programma ge
schrapt.
Het WNF heeft inmiddels van de
directeur van het bureau voor na
tionale parken in Zambia verno
men dat voor dit jaar alsmede
voor 1980 geen afschotvergun
ningen meer voor neushoorns
zullen worden verstrekt.
tellen. „Wij zouden niet
graag op het hellend vlak
terechtkomen en nog ver
der glijden", zei Frinking
zaterdag over de opmer
kingen van de pre
mier.
Van Agt zei in een radiogesprek dat
„een minister, welke dan ook,
minister is van een coalitiekabi
net en dus rekening moet houden
met de visies van beide partners
in dat kabinet. Ook de WD". Hij
wees daarmee op het afgelopen
week door minister Scholten in
de Tweede Kamer ingenomen
standpunt, dat de CDA-uit-
gangspunten door het kabinet in
het NAVO-overleg verdedigd
zullen worden, maar dat de WD-
opvattingen alle aandacht krij
gen als dat mislukt.
Frinking wijst die gedachtengang
af. „Dat zijn niet de vertrekpun
ten zoals het moet. De uitgangs
punten moeten die van het CDA
zijn. Van terugvallen op de WD-
standpunten kan geen sprake
zijn". Frinking zei dat het CDA-
standpunt in dc NAVO-onder-
handelingen richtlijn voor de re
gering moeten zijn.
Het CDA wil dat in december wel
besloten wordt tot produktie van
nieuwe wapens, maar geen be
sluit over plaatsing wordt geno
men. De WD wil beide zaken
wél koppelen. Frinking zei overi
gens steun voor het CDA-voor-
stel te verwachten van andere
landen, zoals Denemarken en
Noorwegen, die al kritische ge
luiden hebben laten horen over
de NAVO-plannen.
De partijraad van de PvdA ver
wierp zaterdag in Amsterdam het
standpunt dat de PvdA actie
dient te voeren om onmiddellijk
alle kernwapens uit Nederland te
verwijderen. Een motie van de
afdeling Amsterdam werd met 62
tegen 53 stemmen afgewe-
Aanvaard werd wel een motie van
het partijbestuur waarin wordt
uitgesproken dat de door de
Tweede-kamerfractie voorge
stelde terugdringing van de Ne
derlandse nucleaire taken tot één
of twee, beschouwd moet worden
als slechts een eerste stap op weg
naar totale afstoting van alle
kerntaken.
PPR-fractieleider Ria Beckers zei
zaterdag op het PPR-congres in
Utrecht „niette pessimistisch" te
zijn over de afloop van het kern
wapendebat, ook al negeert het
kabinet op dit moment de ge
voelens die leven bij de meerder
heid van het Nederlandse volk.
Het duurt nog vier jaar alvorens
de nieuwe kernwapens geïnstal
leerd kunnen worden, zei zij, en
in die tijd heeft die publieke opi
nie de kans door te breken, ook in
het buitenland. „De Duitse kran
ten spreken niet voor niets over
de Hollandse ziekte, die wel eens
andere landen zou kunnen aan
steken", aldus Ria Beckers.
DEN HAAG .(GPD) - In de
Tweede Kamer staat volgen
de week de behandeling van
de begroting van minister
Van der Klaauw (buitenland
se zaken) centraal. Een vol
gende krachtproef voor de
bewindsman, die er nog altijd
maar niet in slaagt zich in de
Tweede Kamer als een zelf
verzekerde minister met een
duidelijke visie te presente
ren.
Een andere begroting die deze
week wordt behandeld, is die
van binnenlandse zaken,
waarbij minister Hans Wiegel
meer duidelijkheid zal wor
den gevraagd over de provin
ciale herindeling. Maar hij zal
niet nu kunnen zeggen of het
24, 17, 13 of gewoon 11 pro
vincies worden, omdat het
kabinet er zelf nog lang niet
uit is.
Bemoeizucht
Tweede-Kamerdebatten over
buitenlandse zaken zijn al
lang niet meer de gezapige,
onpolitieke uitwisselingen
van kamerbrede visies op het
verre wereldgebeuren, met de
NAVO als hoeksteen van het
buitenlands beleid en de Eu
ropese samenwerking als
hoofddoel. Sinds een jaar of
tien is in Den Haag buiten
landse politiek ook politiek
en in plaats van vrijblijvend
heid verwijten de politici el
kaar nu bemoeizucht.
Zuid- en Zuidelijk Afrika, het
Midden-Oosten, de inwendi
ge verzwakking van de Euro
pese Gemeenschap en de zich
wijzigende internationale
krachtsverhoudingen als ge
volg van de energiecrisis. Dat
zullen, naast wat nasleep van
de nucleaire modernise
ringskwestie, de hoofdpun
ten zijn van het debat over de
begroting van buitenlandse
zaken, zoals dat de komende
week in de Tweede Kamer
wordt gehouden.
De verhouding met Zuid-Afrika
en de mogelijkheid dat Ne
derland zelfstandig, zonder
medewerking van Benelux-
en EG-partners, een olieboy
cot uitroept tegen dat landzal
een hoofdrol spelen tijdens
het debat. Juist enkele dagen
geleden liet minister Van der
Klaauw in een brief aan de
Tweede Kamer weten, dat
zijns inziens een eigen Ne
derlandse olieboycot tegen
Zuid-Afrika, als protest tegen
het apartheidsbewind, niet
veel zin zou hebben en eigen
lijk zelfs onmogelijk zou
zijn.
Het staat vast dat de PvdA noch
het CDA met de nogal forma
listische technische benade
ring van de minister (van het
ministerie, zou men eigenlijk
moeten zeggen) genoegen
neemt. Een Nederlandse
olieboycot mag economisch
niet veel zoden aan de dijk
zetten en praktisch - gezien
de open grenzen in Benelux
en, tot op zekere hoogte, EG -
zeer moeilijk zijn, het gaat om
het politieke gebaar.
Zowel PvdA-woordvoerders als
Arie van der Hèk en Relus ter
Beek als CDA-buitenland-
specialist Jan Nico Scholten
hebben van hun ontevreden
heid over de lauwe houding
van de minister al doen blij
ken. Het zit erin dat de minis
ter in deze zaak zal worden
geconfronteerd met een mo
tie.
In zijn rede voor de Algemene
Vergadering van de Verenig
de Naties in New York had
Van der Klaauw overigens
wel aangekondigd dat Ne
derland actief zou meewer
ken aan internationale initia
tieven tot economische sanc
ties (zoals een olieboycot) te
gen Zuid-Afrika, wanneer dat
land zijn apartheidspolitiek
niet herziet. Met uitspraken,
in die zelfde rede, over be
paalde hoopvolle ontwikke
lingen in Zuid-Afrika (doe
lend op uitspraken van pre
mier P.W. Botha, die zich niet
meer zou verzetten tegen wet
ten die huwelijken tussen
blank en zwart mogelijk zou
den maken) versterkte Van
der Klaauw echter het wan
trouwen dat de bestrijders
van de apartheid tegen hem
koesteren.
Ook binnen het kader van de
relaties met Zuid-Afrika valt
het gestuntel met de Para
lympics, de Olympische
Spelen voor gehandicapten,
waarvoor eerst wel, maar uit
eindelijk toch weer niet een
Zuidafrikaanse ploeg werd
toegelaten.
Terwijl, ondanks tegenstrib
belen van rechts, de Neder
landse houding tegenover
Zuid-Afrika door de jaren
heen steeds afwijzender
wordt, is ook in de relatie tus
sen Nederland en de partijen
in het conflict in het Midden-
Oosten geleidelijk veranderd.
Samen met de EG-partners,
met wie over dit soort zaken
overleg wordt gevoerd in het
kader van de zogenaamde
EPS (Europese Politieke Sa
menwerking), is het Neder
landse standpunt steeds dich
ter komen te liggen bij het
Arabische en steeds verder
weg van de vroegere min of
meer kritiekloze steun voor
Israël.
De (een) volgende stap zou nu
zijn een vorm van erkenning
van de PLO, de Palestijnse
Bevrijdings Organisatie. Die
stap heeft de regering tot nu
toe niet willen zetten. Ook tij
dens een vergadering, begin
vorige week. met de Tweede-
Kamercommissie voor bui
tenlandse zaken, wilde Van
der Klaauw niet verder gaan
dan praktische contacten op
lager ambtelijk en diploma
tiek niveau goedkeuren. Ook
de vestiging in Den Haag van
een Palestijns voorlichtings
bureau met een semi-diplo-
matieke status is tot nu toe
steeds afgewezen door
BZ.
Een wat huiselijker onderwerp
tenslotte zal zijn de discussie
over de komende integratie
van de buitenlandse dienst
met het ambtelijk apparaat op
het ministerie van buiten
landse zaken. Zoals bekend
zijn vele ambtenaren van de
binnendienst aan het Haagse
Plein het niet eens met deze
integratie, die ertoe zal leiden
dat op de lange duur alle amb
tenaren van buitenlandse za
ken in principe ovcrplaats-
baar zijn naar verre lan
den.
Dat is eigenlijk een puur tech
nische, niet politieke kwestie.
Maar omdat veel BZ-ambte-
naren, vooral in de sector van
de ontwikkelingssamenwer
king, vrezen dat zij na de inte
gratie uit hun eigen specia
lisme worden gehaald en
moeten meedraaien in het al
gemene diplomatieke werk,
het gesmade .cocktailprik-
ken" ijn deze bezwaren vooral
leven bij de groep ambtena
ren die in de periode-Pronk
het ministerie betrad, een
groep die zich niet erg thuis
voelt tussen de wat behou
dender traditionele diploma
ten en BZ-ambtenaren, gaat
het hier ten dele ook om een
politiek probleem.
De Nederlanders die de kamer
debatten rechtstreeks via de
kabelradio kunnen volgen,
kunnen eerst morgenmiddag
om twee uur luisteren naar
een groot aantal stemmingen
over het landbouw- en visse
rijbeleid. over de Nota Spe
ciaal Onderwijs, het grond
water in het Lauwersmeerge-
bied en de opleiding van ver
pleegkundigen.
Daarna worden de rest van de
dag en de hele woensdag ge
bruikt om afwisselend de eer
ste en tweede ronde van de
begrotingen van buitenland
se en binnenlandse zaken te
behandelen. Voor donderdag
staan mondelinge vragen
over de winsten van oliecon
cerns op de agenda en de
voortzetting van de vorige
week onderbroken behande
ling van de defensiebegro
ting, waarbij vooral staatsse
cretaris Van Lènt (perso
neelszaken) zal moeten ant
woorden op de scherpe kri
tiek die dc gehele Kamer op
zijn personeelsbeleid heeft
geuit. En aan het einde van
deze drukke vergaderweek
moet dan ook nog de vorige
week gestaakte behandeling
van de begroting van volks
gezondheid worden afge
maakt.
bv Gebr. Rolff's Handelmij.
Industrieweg 14 De Grote Polder Zoeterwoude-Rijndijk Tel 071-899206
Winkelcentrum Babyion Den Haag Tel. 070 - 85 13 08
NEW YORK (ANP) - Nederlandse parlementariërs die
als niet-ambtelijke delegatieleden de algemene ver
gadering van de Verenigde Naties bijwonen, vragen
zich af in hoeverre hun aanwezigheid nog langer zin
vol kan worden geacht.
Het CD A-tweede-kamerlid Joep de Boer zei teleurge
steld te zijn door de toespraak die de Nederlandse
VN-ambassadeur Hugo Scheltema afgelopen don
derdag namens de regering over de apartheid heeft
gehouden.
Het bezwaar van De Boer is dat de opvattingen van een
meerderheid van de Tweede Kamer inzake de apart
heid in het regeringsstandpunt nauwelijks terug te
vinden zijn. De Boer "Nergens blijkt uit dat de rege
ring bereid is om over de streep te gaan. Vooral de
passage waarin waarderend over de liberalisering in
het apartheidsbeleid geoordeeld wordt, past in de
sfeer van te aardig doen over Zuid-Afrika. Eenzijdi
ge economische dwangmaatregelen tegen Zuid-
Afrika werden niet als efficient beschouwd, terwijl er
een goede kans is dat de Kamer zich volgende week
tijdens het debat over buitenlandse zaken in andere
zin zal uitspreken. Verder werd met geen woord ge
rept over de motie inzake de sanctiewet en het weige
ren van de ploeg van Zuid-Afrika in het kader van de
Paralympics". (Het internationale toernooi voor ge
handicapten dat volgend jaar in Arnhem gehouden
zal worden).
Op de aanmerkingen die van tevoren door de kamerle
den op de speech gemaakt werden, kregen zij van de
minister van buitenlandse zaken ten antwoord: "De
niet-ambtelijke delegatie dient zich op mijn beleid te
richten". Die reactie schoot b(j de parlementariërs in
het verkeerde keelgat. De Boer "Ik vind dat een
onberaden stap van de minister We begonnen ons af
te vragen wat we hier eigenlijk nog doen. En ik
spreek hier mede namens mijn collega's Meijer
(PvdA), Uijen (PvdA) en Jacobse (WD!. Ons com
mentaar dreigt politiek zinloos te worden. De zaken
worden nodeloos op de spits gedreven. De gegroeide
praktijk was. dat er meestal serieus naar de kamerle
den geluisterd werd. De vraag is of dat nog steeds
geldt. Als zodanig staat onze aanwezigheid op de
tocht. Ik wil hier door Den Haag serieus genomen
worden".
De diverse fracties zijn op de hoogte gesteld van de
onvrede van de in New York vertoevende kamerle
den. "In plaats van de kritiek op de toespraak over de
apartheid door de kamervertcgenwoordigers ter har
te te nemen, werd de inhoud verder afgezwakt", al
dus De Boer. Daarover zei Pvd A-tweed e-kamerlid
Wim Meijer "Vorig jaar zei de ambassadeur over de
situatie in Zuid-Afrika dat het vijf voor twaalf is. Als
je de toespraak van dit jaar hoort, dan lijkt het eerder
elf uur".
