Peter Duisterhof, lange tijd Glimmerveens paradepaardje
Z©@lfi)8
M@®(al®ff!
'Kind
hoe
kom
jeer
in
hemels
naam
toe?'
{OSES
hele
maal
een
'Mis
schien
punt
achter'
ZATERDAG 10 NOVEMBER 1979
PAGINA 21
LEIDEN - Aan de universiteit in Utrecht heeft in het
afgelopen jaar een kleine groep doctoraal-studenten
culturele antropologie zich verdiept in de structuur
van bestaande ultra-rechtse groeperingen in ons
land. Onder meer zijn doorgelicht de Nederlandse
Volks-Unie en het de laatste weken zo in opspraak
gekomen Nationaal Jeugd Front. Het onderzoek,
waarbij de studenten vrijelijk in de ultra rechtse
gelederen hebben kunnen "infiltreren", staat onder
leiding van de antropoloog dr. Frank Bovenkerk,
tevens voorzitter van de Vereniging ter bestrijding
van Rasdiscriminatie.
Herman van
Amsterdam
"Op zo'n manier", zegt ze, "ver
gooit 'ie toch zijn leven. Was
hij maar wat minder intelli
gent. Inbreker voor mijn
part. Ik zie hem nog liever in
het gevang zitten dan dat hij
hier mee doorgaat. Want een
stelletje snotjongens zijn het.
Ze weten totaal niet waar ze
mee bezig zijn. Ze zijn al die
heisa niet waard".
Bezinnen
"Ik heb een half jaartje nodig
om mij te bezinnen", zegt hij.
"Want ik ben enorm ge
schrokken van al die felle
reacties. Niet alleen ben ik
telefonisch bedreigd maar
ook mijn familie en kennis
sen. Ik heb de schrik te pak
ken. De kans is zelfs groot dat
ik er helemaal een punt achter
zet. Want ik moet ook aan
mijn toekomst denken".
Duisterhof zegt "gefascineerd
te zijn door de krijgsmacht".
Zat zelf niet in dienst omdat
hij werd uitgeloot. "Aan de
ene kant jammer maar ik had
mij toch niet thuisgevoeid
tussen een bende ongeorga
niseerde mensen". Hij wil
zich gaan specialiseren in de
militaire geschiedenis. Zou
het liefst na zijn studie een
baan bij Defensie beginnen.
En dan ook in de politiek
gaan.
'Maar als ik zo doorga als hu, zie
ik ook wel in dat ze mij niet
moeten. Ik merk het op de
universiteit. Toen ik pas in
Leiden begon maakten mede
studenten nog wel eens een
praatje met me. Liepen zo nu
en dan bij mij binnen. Maar na
Soest hangt er een ijzig sfeer
tje rond me. Ik voel me plot
seling een eenling. En dat
terwijl ik op de universiteit
nooit met mijn mening te
koop heb gelopen".
Ballotage
Geen voorzitter meer, maar wel
"actief meedenkend lid". Het
Nationaal Jeugd Front telt er
nu 45. Jongens en meisjes in
de leeftijd tussen zestien en
drieëntwintig jaar. Eenderde
van die 45 komt uit
probleemgezinnen. Geschei
den ouders of veel geruzie in
huis. Wie opgenomen wil
worden in het Jeugd Front
moet eerst door een ballotage.
Die bestaat onder meer uit het
invullen van een lange vra
genlijst, waarvan de ant
woorden een duidelijk inzicht
geven in opleiding, interesses!
en politieke opvattingen. Zijn
die naar de mening van de uit
drie man bestaande ballota
gecommissie te magertjes
dan staat de "sollicitant" voor
de keuze: of hij laat zich ge
willig bijspijkeren of hij ver
trekt maar weer.
Wie eenmaal is toegetreden
wordt regelmatig beoordeeld.
Van ieder van de leden is een
conduitestaat aangelegd
waarop voldoendes en onvol
doendes worden genoteerd.
Na negatieve beoordelingen
volgen represailles. Duister
hof treedt op als beoorde
laar
Geheim adres
Het Nationaal Jeugd Front ver
gadert eens in de drie weken
op een geheim adres in Am
sterdam. Een huurflat die
volledig is gemeubileerd en
waar ook steeds voldoende
proviand aanwezig is. De flat
fungeert ook als opvang en
verblijf voor leden die "uit
huis zijn getrapt". Wie toe
treedt legt een eed af. Zweert
trouw aan de leiding, niets te
zullen doen in het nadeel van
de afdeling en de vergader
plaats geheim te houden.
Overtreders krijgen "een de
legatie op bezoek", een af
straffing.
Het tenue is geen voorschrift,
wel sterk aanbevolen. Een
spijkerbroek met daar onder
zwarte schoenen of half hoge
laarzen. Een blauwe marine
trui met versterkte schouder
stukken, een lichtblauw
overhemd.
Een belangrijk onderdeel van
de bijeenkomsten vormen de
(verplichte) spreekbeurten
die ten doel hebben de
spreekvaardigheid op te
schroeven. De spreekbeurten
moeten wel aan bepaalde
kwaliteitseisen voldoen. Duis
terhof: "Ze zijn pas goed als ze
te gepeperd zijn. Als ik zelf
bijvoorbeeld het woord voer
over Irene Vorrink dan heb ik
het graag over "dat ploertig
onderkruipsel" of "een laf
stuk socialistisch uitschot".
Iets te sterk uitgedrukt na
tuurlijk maar als je de jeugd
toespreekt moeten de vlam
men uit je toespraak slaan. De
tekst dient opzwepend te
zijn". Vergaderingen worden
besloten met het clublied
"Schoon klaart de dag".
Vechtsport
Er wordt niet alleen vergaderd.
De 45 doen veel aan (vecht)
sport. Houden bovendien
prestatiekampen in de Ar
dennen, waar dan meestal
ook Vlaamse geestverwanten
van de partij zijn. Het Natio
naal Jeugd Front ("de enige
politieke partij in Nederland
die ons enigszins aanspreekt
is DS'70") volhardt stug in het
ontkennen van enige binding
of overeenkomst met de Ne
derlandse Volksunie. Maar
men kan moeilijk om de sim
pele feiten heen. Het onder
zoek van de Utrechtse stu
denten wijst uit dat er nog wel
degelijk bindingen bestaan.
Ook de doelstellingen laten
geen ruimte voor twijfel. Her
eniging met Vlaanderen
(Groot-Nederlandse-gedach
te), strijd tegen het commu
nisme en het sociale klimaat,
de raszuiverheid en de repa
triëring van etnische minder
heden.
"Men probeert stempels op ons
te drukken", zegt Duisterhof,
"die in feite niet op ons van
toepassing zijn. Wij neo-na-
zi's? Kom nou. Het nazisme is
voor vijftig procent gestoeld
op haat tegen de joden. Wie
kan aantonen dat wij wat te
gen de joden hebben? Er zijn
inderdaad pamfletten met an-
ti-semitische leuzen ver
spreid. Maar die zijn niet van
ons afkomstig".
"Ik heb sterk het vermoeden
dat Glimmerveen hier achter
zit. Hij is jaloers op ons suc
ces. Met die 45 leden zijn we in
één klap de grootste jeugd
beweging met rechtspolitieke
ideeën van na de Tweede We
reldoorlog. De Volksunie is
nooit verder gekomen dan
tien. En die fungeerden meer
als knokploeg dan als serieu
ze aanhang. Bij ons is het juist
andersom. Als de nood aan de
man is kunnen we van ons af
slaan, maar voorop staat het
uitdragen van onze doelstel
lingen".
Padvinders
"Laat mensen ons maar uitma
ken voor politiek geïnspi
reerde padvinders. Dat doet
ons niets. Er zit zelfs een kern
van waarheid in. Want hoe
raar het ook klinkt, de kamp-
vuurromantiek spreekt ons
erg aan. Weg van die verste
delijking en het materialisme.
Disco-cultuur? Afkeurens
waardig, van weinig geeste
lijke inhoud".
"Wij worden als een gevaar be
schouwd. Net alsof onze
standpunten zo extreem zijn.
Maar als we in een Amster
damse volksbuurt komen en
we ventileren een paar van
onze ideeën dan is de kans
groot dat men er positief op
reageert".
"Wat wil men nu eigenlijk? Ac
tie tegen ons ondernemen?
Ons verbieden, vervolgen? Ik
zou niet weten hoe. We staan
nergens ingeschreven, we
hebben geen statuien we
hebben helemaal niks. Offi
cieel bestaan we niet eens".
Volgens de Leidse hoogieraar
in het strafrecht prof. Melai
is het wel degelijk mogelijk
het Nationaal Jeugd Front te
vervolgen naar aanleiding
van wat zich in Soest heeft af
gespeeld. "Of iemand van ra
cisme kan worden beschul
digd heeft niets te maken met
de vraag of hij wel of niet aan
een vereniging is verbonden.
Het gaat om het feitelijke ge
geven dat er laakbare uit
spraken zijn gedaan. Daar
kan een rechter wel degelijk
een uitspraak aan verbin
den"
Onderzoek
Of er een vervolging zal worden
ingesteld tegen het Nationaal
Jeugd Front c.q. de aanwezi
ge sprekers hangt nauw sa
men met de uitkomst van het
nog lopende onderzoek naar
de gang van zaken in Soest.
Deze maand zullen de studenten hun eerste onderzoeksresultaten
aan de openbaarheid prijsgeven om later dit jaar hun eindrapport
te publiceren. "De vraag kan gesteld worden of een dergelijk
onderzoek wel zo nodig en nuttig is", zegt Jaap van Donselaar,
een van de doctoraal-studenten. "Per slot van rekening gaat het
hier niet om groeperingen die duizenden en nog eens duizenden
aanhangers tellen. Geef je ze niet teveel eer met zo'n onderzoek?
Dat hebben we ons terdege gerealiseerd. Maar aan de andere kant
is het zo, als je problemen wilt aanpakken er eerst toch een
gedegen omschrijving van moet zijn. Over ultra-rechtse groepe
ringen vóór '45 is veel bekend, maar over wat daarna is gekomen
nauwelijks iets. Dat gat proberen we met deze studie te dichten.
We hopen dat het een bijdrage zal leveren aan het op werkelijke
waarde schatten van de rechtse folklore in ons land".
Afronding
De afronding van de studie valt in een periode dat veel Nederlan
ders de schrik nog te pakken hebben van de manifestatie zoals
die kortgeleden door het Nationaal Jeugd Front is gehouden in
de bossen van Soest. De nauwelijks 20-jarige voorzitter, Hage
naar Peter Duisterhof, sprak bij die gelegenheid onder meer over
"gele, bruine en zwarte schooiers", daarmee zijn oordeel uitspre
kend over de in ons land aanwezige etnische minderheden.
De als zuiver fascistisch-racistisch ervaren uitspraken, als meae ae
manier waarop de leden van het Jeugd Front zich in Soest pre
senteerden en de toespraak daar van oud-NSB'er Heringa, mis-
ten hun uitwerking niet. Minister De Ruiter van Justitie gelastte
een onderzoek, in de Kamer zijn vragen gesteld, er is een tegen-
demonstratie gehouden, de media spendeerden er hun kolom
men en zendtijd aan. Doodzwijgen of signaleren, was de vraag.
Harde kern
De uit de hand gelopen manifestatie werd gehouden ter gelegen
heid van het 1-jarig bestaan van het Nationaal Jeugd Front, waar
van de harde kern, drie man, voortkomt uit de gelederen van de
Nederlandse Volksunie.
Een huisschilder, een magazijnbediende en een student geschie
denis. Deze laatste, Peter Duisterhof, was lange tijd het parade
paardje van Volksunie-voorzitter Glimmerveen. Uitverkoren als
jeugdleider van het Nederlands Volksnationalistisch Jeugdver-
bond. Sedert een jaar studeert hij in Leiden. Amper twintig jaar,
bijna twee meter. Een lang smal gezicht. Fletse ogen. Op zijn
qui-vive. Het interview vindt niet bij hem thuis plaats. Want daar
is de spanning te snijden. "Mijn moeder begrijpt mij niet", zegt
hij. "Ze heeft geen verstand van politiek. Ze reageert gevoelsma
tig".
Zijn moeder heeft de bericht
geving in de kranten gevolgd
en gekeken naar het tv-inter-
view. Haar stem klinkt verre
van opgewekt. "Met zo'n
zoon", zegt ze, "hou je geen
enkele vriend meer over. Op
straat word ik met de nek
aangekeken. Want ze denken:
zó zoon, zó moeder. Ik wou
dat ze wisten hoeveel keer ik
die jongen al niet tot andere
gedachten heb proberen te
brengen. Op mijn knieën heb
ik gelegen. Alsjeblieft, stop er
mee. Maar hij gaat stug door"»
Doodeng
"Peter is geen rotjong, in feite is
hij goudeerlijk. Maar hij loopt
met ideeën rond die voor 99%
verkeerd zijn. Ik heb 'm voor
tv gezien. Doodeng vond ik
het. Ik werd er koud van. Ik
dacht kind, hoe kun je in
godsnaam dergelijke uit
spraken doen? Waar haal je
het vandaan?"
Hij zit er zelfverzekerd bij. Dit
wordt zijn laatste interview,
zegt hij. Want in de pers en
voor tv proberen ze je toch
maar zwart te maken. Het is
om nog een andere reden zijn
laatste interview. Hij kapt er
mee als voorzitter van het Na
tionaal Jeugd Front. Deze
week zal hij de twee andere
bestuursleden op de hoogte
brengen van zijn beslissing.
Peter Duisterhof, voorzitter van het Nationaal Jeugd Front.
Zoals bekend hebben de bij
de manifestatie aanwezige
politiefunctionarissen (in
uniform) ontkend dat er
sprake was van racistisch
taalgebruik. Althans, men
was te ver van de sprekers
verwijderd om hun toespraak
te kunnen volgen. Volgens
Duisterhof echter bevonden
zich tussen het vlak bij de
sprekers staande publiek vijf
rechercheurs in burger. De
Soester politie heeft hem daar
een paar dagen voor de mani
festatie over ingelicht
Het Nationaal Jeugd Front. Een
club warhoofdige padvinders
die op hun manier aan poli
tiek doen maar voor de rest
geen kwaad kunnen?
"Men zet ons nog teveel op éen
lijn met de Volksunie", zegt
Duisterhof, "terwijl wij een
stuk gematigder zijn. Niet de
botte bijl hanteren".
"We zijn wel consequent. Neem
de Surinamers. Die moeten
het land uit. Maar daarmee
bedoelen we niet vandaag of
morgen. Wat ons betreft mag
de eerstkomende generatie
Surinamers nog best de kans
krijgen hier een goede oplei
ding te volgen. Die ere-schuld
kwestie, daar staan we achter.
Maar na die studie moeten ze
wel vertrekken. Mee gaan
werken aan de opbouw van
hun eigen land. Soepeler kan
het toch niet?"
Het Nationaal Jeugd Front. Het
sop de kool niet waard? De
voorzitter van de Anne Frank
stichting heeft er voor ge
waarschuwd elk verschijnsel'
van neo-nazisme, fascisme of
anti-semitisme voor serieus te
nemen. Er niet luchtig over
heen te stappen omdat "het
gevaar schuilt in ontkenning
van het gevaar".
De Leidse criminoloog prof. mr. I
Nagel is van mening dat wat I
zich in Soest heeft voorge- I
daan niet gezien moet worden
als herlevend fascisme. Die
zwaarte wil hij er niet aan ge
ven. Hij meent eerder dat er
sprake is van het samenklit-
ten van een groep jongeren
die sterk de drang hebben
zich te manifesteren in agres
sief gedrag. Daarbij speelt
volgens hem het politieke
element een ondergeschikte
rol, de vlag om de (agressieve)
lading mee te dekken.
De Utrechtse doctoraal-studen
ten zijn aan hun onderzoek
begonnen op voorstel van do
cent Frank Bovenkerk. Deze
heeft zelf nog niet zo lang ge
leden een onderzoek afge
rond naar patronen van ras
discriminatie in Nederland.
Hij heeft zich daarbij de vraag
gesteld of het Nederlandse
volk anno zeventiger jaren
inderdaad zo tolerant en ver
draagzaam is tegenover etni
sche minderheden als alge
meen wordt aangenomen.
Conclusie
Hij komt tot een negatieve
conclusie, waarbij hij aan
geeft waarom de tolerantie en
verdraagzaamheid te lijden
heeft. De werkloosheid, de
onzekere status van nieuwe
etnische minderheden, een
weinig ontspannen politieke
sfeer en de gevallen van terro
risme met name de acties van
de Molukkers. Volgens Bo
venkerk zijn deze factoren de
voedingsbodem voor uitbar
stingen van xenofobie,
vreemdelingenhaat.
Als voorbeelden noemt hij on
der meer de steeds terugke
rende ongeregeldheden in de
Haagse Schilderswijk, de ras-
senrel (1973) in de Rotter
damse Afrikaanderbuurt, de
anti-Turken actie in Schie
dam (1976) en het laten ver
drinken van een Turk in de
Amsterdamse Jordaan (1977).
De uit de hand gelopen mani
festatie in Soest kan volgens
Bovenkerk ook in het rijtje
worden opgenomen. "Ras-
iscriminatie en rasvoordeel,
is zijn conclusie, zijn in Ne
derland tot de dagelijkse fei
ten van het leven gaan beho
ren. Toch merk ik maar zel
den dat men van de ernst er
van doordrongen is en er con
sequenties uit trekt"
