Moeizaam
verloop
van proces
99
Zolang er klanten zijn zullen er ook prostituees zijn
Lezers schrijven
Drinkt u met'n gerusthart koffie?
Koffie Haa, probleemloos lekker!
Want Hag is échte koffie, gezuiverd
van schadelijke stoffen zoals coffeïne.
Ja, zo'n kopje Hag doetje goed...
écht goed!
Tegen Siert Bruins
Be Beurs
Eigenhandig
is zó!
DONDERDAG 8 NOVEMBER 1979
ROTTERDAM - „Wanneer klanten
van prostituées ook strafbaar
worden gesteld is het niet onmo
gelijk dat er een nieuwe vorm van
klassejustitie ontstaat. Of je
wordt opgepakt zal waarschijn
lijk afhangen van de vraag of je
welgesteld bent of niet. Heb je
genoeg geld, dan kun je terecht in
luxe gelegenheden die immers
vaak op besloten terrein liggen.
Maar wat moeten gastarbeiders
die met zijn zessen op een kamer
zitten en die voor zo'n dure gele
genheid geen geld hebben?"
Zo reageert de Rotterdamse lector
strafrecht mr. Cor Gutter op het
voorstel van het Rotterdamse
PvdA-raadslid Frouke Stoeckart-
Van Dijk om de politie niet alleen
tegen prostituées maar ook tegen
hun klanten te laten optreden. Op
zich lijkt het hem wel mogelijk
om een juridisch verbod om naar
een hoer te gaan te formuleren en
op te nemen in een Algemene
Politie Verordening. Ook de
praktische naleving zou nog wel
te doen zijn, wanneer er tenmin
ste voldoende politiemannen
voor worden vrijgemaakt.
„Maar je komt dan wel in erg ge
vaarlijke situaties terecht. Ik ben
zelf ook wel eens naar een prosti-
tuée geweest. Tenslotte is dat een
van de manieren van mensen om
contacten te maken. Veronder
stel nu eens dat ik op een bankje
in de stad met een meisje zit te
praten. Is dat dan iets waar een
politieman op moet gaan loeren?
Tenslotte zou het meisje een
prostituée kunnen zijn en ik de
klant die voor het contact betalen
wil. Alles bij elkaar gaat dat echt
tot rare situaties leiden. Wat voor
omgang krijg je tussen mensen
wanneer ze elk ogenblik het risi
co lopen dat een agent hen naar
hun naam vraagt en hen zelfs
eventueel meeneemt naar het bu
reau voor een verhoor? Dan
wordt de stad een soort klooster
waar niemand meer een oog mag
werpen op een ander"
Dat er nauwelijks tegenspel komt
tegen een voorstel zoals nu in de
Rotterdamse raad is gedaan - en
daar zelfs met geiuich is binnen
gehaald ook door WD en CDA -
vindt mr. Gutter niet verwonder
lijk. „Wie durft er iets tegen zo'n
voorstel te zeggen? Doordat je er
bezwaren tegen maakt geef je te
kennen datje zo iemand bent die
ook tot die verboden groep men
sen behoort. Dat is een stempel
dat veel mensen liever niet opge
drukt krijgen."
Juridisch gezien is het best moge
lijk om een bepaling op te nemen
in een Algemene Politie Veror
dening waarin het leggen van
contacten met prostituées straf
baar wordt gesteld. In principe
kan een gemeente dergelijke be
palingen in haar verordening op
nemen zolang deze niet in strijd
zijn met bestaande wetten of de
grondwet. Dat lijkt in dit geval
geen problemen voor de gemeen
te te hoeven opleveren. Het Ver
drag van Rome tot bescherming
van de rechten van de mens en de
fundamentele vrijheden erkent
weliswaar het recht op eerbiedi
ging van iemands privé-leven,
maar biedt de mogelijkheid voor
de overheid om daarin in te grij
pen in het belang van de goede
zeden, mits het met wettige mid
delen gebeurt.
Het op papier zetten van een bepa
ling op zich zegt echter nog niets.
Daarnaast zou ook de overwe
ging gemaakt moeten worden of
het wel wenselijk is om de politie
op te zadelen met de ongetwijfeld
forse brok werk die voortvloeit
uit het bekeuren van klanten van
prostituées. Die vraag wordt ech
ter zelden gesteld. Meestal is de
politieke overweging om een
strafrechtelijke bepaling als wa
pen te gebuiken in de strijd tegen
een als onwenselijk gezien ver
schijnsel doorslaggevend. Pas de
laatste jaren wordt wat meer aan
dacht gegeven aan de vraag of de
politie wel alle strafbare feiten
die er in allerlei wetten en bepa
lingen staan moet en kan afdwin
gen.
„Je gaat dan echter wel voort op
een heilloze weg waar men al heel
lang mee bezig is. Sommigen
denken dat je met steeds meer
strafbepalingen onwenselijke
toestanden kunt bestrijden. Dat
is het echter niet. Daarnaast zit
ten aan die houding allerlei na
delen. Zo wordt daardoor de
vraag vermeden of je de politie
niet béter kunt gebruiken", aldus
mr. Gutter.
De vraag of je prostitutie moet be
strijden door ook de klant aan te
pakken is bepaald niet nieuw. Al
in 1963 bepleitte de Amsterdam
se officier van Justitie mr. H.
Bouma in het toenmalige
christelijke weekblad de Spiegel
voor aanvulling van onze straf
wet met een bepaling die het sa
menwonen met een prostituée
strafbaar stelt. Daarnaast zou ook
de bezoeker strafbaar gesteld
moeten worden. Het nadeel dat
hierdoor de prostitutie onder
gronds gedreven zou worden
woog voor hem niet zo zwaar.
Toch is dat punt niet uit te vlak
ken. Prostitutie is namelijk een
verschijnsel dat niet zozeer onder
de strafwet te vangen is, maar
juist veel meer gezien zal moeten
worden als een sociaal-maat
schappelijk verschijnsel. Mr.
Gutter „Wil je prostitutie echt ef
fectief bestrijden, dan zul je moe
ten gaan werken aan meer open
heid waar het gaat om seksuali
teit. Dan kun je het aanbod van
klanten verminderen".
Ook de commissie-Melai, die en
kele jaren geleden een lijvig rap
port uitbracht over prostitutie en
bestrijding ervan, voelde niets
voor wijziging van de strafwet.
„De huidige overheidsaanpak die
erop gericht is de ontoelaatbare
vormen van het prostitutiebedrijf
en ongewenste bijverschijnselen
tegen te gaan past het meest bij
onze maatschappij."
Daar ligt de kern van de kritiek op
het Rotterdamse raadsvoorstel.
Prostitutie kun je nu eenmaal
niet uitroeien met steeds nieuwe
strafbepalingen. De Amsterdam
se hoogleraar prof. dr. Herman
Bianchi constateerde ooit dat een
hele stad prostitutievrij maken
onmogelijk is. „Er zal als men dat
niet wil toch ten minste een wijk
aangewezen moeten worden
waar de prostitutie geconcen
treerd wordt. Het is roeren in een
probleem dat al vierduizend jaar
oud is. Zolang er klanten zijn
zullen er prostituées zijn, en niet
omgekeerd."
Toch blijft men - niet alleen in Ne
derland maar ook in veel andere
landen - proberen om de prosti
tutie de kop in te drukken. Zo
wist men in New York een paar
lumineuze ideeën om klanten
van prostituées te pakken. Onder
meer werden agentes als lokaas
in bepaalde wijken gedropt die
niet van „echte" hoeren te onder
scheiden waren. Hun „klanten"
waren meteen binnen, in het poli
tiebureau dan wel te verstaan.
Een ander idee van New Yorks
burgemeester Edward Koch was
het publiek maken van namen
van bezoekers van prostituées als
extra straf boven de boete die op
de aanhouding volgt. Toch blij
ven het maar lapmiddelen, die
ongetwijfeld door weer nieuwe
maatregelen gevolgd zullen wor
den.
ROEL SCHUT
Het plaatsen van brieven van| ven mening onderschrijft,
lezers betekent niet dat del Brieven kunnen van redac-
redactie de daarin weergege-1 tiewege worden ïngekort^^
Zondagvoetbal
Met belangstelling eerst, met ver
bazing en ergernis later, nam ik
kennis van de uitspraak van
scheidsrechter Dick Siera dat het
zondagvoetbal ziek is. Mijn be
langstelling ging uit naar de wijze
waarop Siera zijn stelling zou
bewijzen. Daarom sloeg ik aan
het lezen. Tijdens het lezen maak
te mijn belangstelling plaats voor
verbazing. Wat bleek? In zijn ge
hele verhaal kwam duidelijk naar
voren dat Siera's uiteenzetting
geënt was op zijn hobby, t.w. het
zaterdagvoetbal, voor hem alleen
zaligmakend, maar elke vorm
van bewijsvoering ontbreekt. Of
toch niet? Maar daar kom ik later
op terug. Daarna de kop: "Eco
nomie vraagt er om op zaterdag te
voetballen". Wederom was mijn
belangstelling gewekt. Weer
doorgaan met lezen. Niet ont
kend kan worden dat in het arti
kel, ondertekend door Herman
Poos, waarheden staan. Maar of
de economie zo gebrand is op za
terdag-voetbal? Ik betwijfel het.
Gemakshalve wordt voorbijge
gaan aan de middenstand, de
ruggegraat van de economie. Het
op zaterdag winkelen geldt niet
alleen voor de moeders. Veel va
ders doen daaraan mee. Het ver
huizen naar de zaterdag van de
zondagclubs zou een averechtse
uitwerking kunnen hebben op de
economie. Bovendien blijft de
vraag of daardoor de publieke
belangstelling zou toenemen.
Mogelijk wanneer het voetbalge-
beuren zich op zaterdagavond
zou afspelen, maar ook daarover
heb ik mijn twijfels omdat de za
terdagavond m.i. toch een avond
bij uitstek is om deel te nemen
aan het intensieve familieleven,
het leggen en onderhouden van
sociale contacten en de daaruit
voortvloeiende verplichtingen,
zoals het vieren van verjaardagen
etc.
Zo voortlezende, kwam wederom
de verbazing om de hoek kijken.
Aan de hand van de diverse uit
spraken werden verschillende
bestuursleden van andere ver
enigingen gevraagd hun mening
te geven. Een volkomen terechte
zaak. Maar dan lees ik een uit
spraak van vriend Van Straaten
van Lugdunum, waarin hij de
naam Roodenburg noemt. Het
verbaast mij dat de verslaggever
niet even de moeite neemt om
contact op de nemen met Roo
denburg. Dan zou hij wellicht wat
beter geïnformeerd geweest zijn.
Iedereen die wat meer bij Roo
denburg betrokken is, weet dat
Roodenburg bruist van de activi
teiten. Die weet ook dat het toe
schouwersaantal bij Roodenburg
steeds meer stijgt. Juist door de
ontplooide activiteiten. En nu
mijn ergernis. Mijn ergernis is
gebaseerd op het feit dat Roo
denburg weer eens, zonder in
formatie, in de hoek wordt gezet
en dat een dubieuze foto moet
dienen als bewijs voor de stelling
van Dick Siera en een tenden
tieus onderschrift bij de foto, be
paalde uitspraken moet "hard"
maken. Wat is n.l. het geval? De
geplaatste foto is niet die van een
wedstrijd op zondag gespeeld
door het le elftal.
Jan Werter, voorzitter Roodenburg
Oppenheimstraat 41
Leiden.
Naschrift red: Navraag bij de foto
graaf leert dat de foto een kwar
tier voor de wedstrijd Rooden-
burg-Oranjeplein is gemaakt.
Aardgas
Gedurende één jaar is ons van rege
ringszijde voorgehouden zuinig
te zyn met onze bodemschat.
aardgas, daar wij anders het jaar
2000 niet zouden halen. Eerst
schuchter, maar toen wij be
merkten dat het ook in het huis
houdboekje scheelde gingen we
steeds spontaner bezuinigen,
zelfs zo dat we ons voor de a.s.
winter prepareerden met een
dikke trui en de benen omwik
keld met een deken kjjkend naar
het nieuws op het scherm en met
de verwarming op een laag pitje.
Nu is de regering echter tot de
conclusie gekomen dat door het
verlaagde verbruik de schatkist
een dreun krijgt. Geen nood, we
maken het aardgas duurder, zo
blijven de inkomsten gelijk. Dat
is de dank van de regering voor
onze zuinigheid. Maar als klap
"op het hoofd van Jut" gaat de
regering tegen weggeefpnjzen
twaalf procent aardgas meer ex
porteren in de afgelopen negen
maanden. Als iedere Nederland
se verbruiker dacht dat zijn zui
nigheid zou leiden tot wat meer
reserve, dan is dat een droom
beeld geweest. Hoe lang laten we
ons nog zand in de ogen strooien?
J.Tierolf
Botermarkt 19a
Leiden
Uitbreiding
Met verwijzing naar de artikelen in
de regionale pers over de uitbrei
ding naar het noorden van de
gemeente Bodegraven het vol
gende: de wethouder van open
bare werken zegt dat "de huidige
plannen tot uitbreiding naar het
noorden automatisch het gevolg
zijn van een eerder raadsbesluit
waarbij toen voldoende inspraak
is gehouden". Inspraak die nega
tief uitviel waar het ging om uit
breiding naar het noorden. Maar
toch doorgaan met plannen ma
ken, dat noem ik "geweld doen
aan een democratische in
spraak".
Verder zegt dezelfde wethouder dat
de partijen die voorstanders zijn
van de uitbreiding naar het noor
den (CDA, WD en SGP) een zeer
ruime overwinning behaalden bij
de laatste gemeenteraadsverkie
zingen.
Dit houdt zeker niet in dat alle kie
zers voorstanders zijn van de uit
breiding naar noord. Voor één
van de vele punten in een verkie
zingsprogramma laat je toch geen
hele partij schieten9 De voorzit
ster van de CDA-fractie meent
dat de actiegroep tegen de uit
breiding in noordelijke richting
aan verlakkerij doet, omdat het
raadslid van D'66 (Stoutjesdijk)
genoemd wordt in de krant.
De actie was echter reeds op gang
gebracht door particulier initia
tief, toen het raadslid als vraag
baak diende voor gemeentepoli
tieke kwesties. De actie is en blijft
een particuliere aangelegenheid
en geen voor een "politiek kar
retje gespannen" groep mensen.
Verder zegt de fractievoorzitster
van hél CDA dat de uitbreiding
naar het noorden van algemeen
belang is. Ze zegt "In het belang
van toekomstig Bodegraven
waar we zo graag een gezellig
woonbaar geheel van maken".
Sinds wanneer wordt een dorp ge
zellig door een uitbreiding? Zou
den daarom de mensen uit een
stad vertrekken, omdat die zo ge
zellig groot is?
Luister maar eens goed naar de
plaats van Wim Sonneveld: "Het
dorp".
G J RODENBURG JR.
KONINGINNEWEG 111
BODEGRAVEN
10 t/m 18 november
Ahoy'Rotterdam
Premier India
wil Ghandi
gevangen zetten
NIEUW DELHI (AFP) - Premier
Charan Singh van India heeft gis
teren verklaard dat mevrouw In
dira Gandhi zo spoedig mogelijk
naar de gevangenis moet wegens
de 'misdaden' die ze heeft begaan
toen ze premier was, zo meldt het
Indiase persbureau PTI.
Volgens Singh verspreidt Gandhi
dagelijks leugens in haar openba
re toespraken. Ze heeft premier
en regering beschuldigd van sa
menspanning met Pakistan met
het doel de verkiezingen uit te
stellen onder het voorwendsel
van incidenten aan de Indiaas-
Pakistaanse grens.
I redesinstituut:
„Beëindig
kernproeven
STOCKHOLM (DPA) - Het inter
nationale instituut voor vredes
vraagstukken in Stockholm (SI-
PRI) heeft gepleit voor stopzet
ting van alle proeven met kern
wapens. Bij de presentatie van
het rapport "Kernenergie en ver
spreiding van kernwapens" ver
klaarde een woordvoerder van
het instituut, dat de landen, die in
het bezit zijn van kernwapens,
hun arsenaal van strategische en
tactische wapens aanzienlek
moeten verminderen. Het vre-
desinstituut streeft ernaar het ge
zag van het internationale bureau
voor atoomenergie in Wenen te
versterken en veiligheidsmaat
regelen te ontwerpen om ver
spreiding van kernwapens tegen
te gaan.
HAGEN (GPD) - „Ik ben een oude man. In alle kranten staat dat de
anderen aan geheugenverlies lijden. Maar wat ik nu verteld heb, daar
zweer ik op". Bezwerend steekt Aaron Alexander van Dam (71) uit
Delfzijl, zwager van Meier en Lazarus Sleutelberg en samen met vrouw
en dochter de enige overlevenden van een familie van 250' personen,
twee vingers omhoog. Hij is als getuige opgeroepen in een proces tegen
Siert Bruins en August Neuhauser, aan wie de moord op de beide Sleu-
telbergs op 25 april 1945 ten laste is gelegd. Even vergeet Arie van Dam in
zittingszaal 201 van het Hagener Landgericht zijn rol als getüige, wan
neer hij zich tot Bruins en Neuhauser wendt: „Ik vraag aan allebei mij de
plek te wijzen, waar mijn zwagers begraven liggen".
Begrijpelijk, zo'n vraag, Meier en Lazarus Sleutelberg zouden, indien hun
overblijfselen gevonden zouden worden, nog een begrafenis kunnen
krijgen.
Het proces tegen de beide oorlogsmisdadigers sleept zich wat moeizaam
voort. De eerste getuige die gisterochtend had moeten verschijnen, de
oud-SD'er Eise Hendrik Broekema uit Assen, liet verstek gaan. Van een
paar getuigen die voor morgen zijn opgeroepen, wordt hetzelfde ver
wacht. Rechtbankvoorzitter Klaus Peter Kremer opperde de mogelijk
heid- omdatde getuigen uit Nederland niet gedwongen kunnen worden
- de zitting te verleggen naar een Landgericht ergens aan de grens.
Daarmee zou de getuigen een al te lange reis bespaard blijven. Ook is het
mogelijk getuigen in Nederland te (laten) horen. Er wordt al rekening
mee gehouden dat de zaak kan uitlopen en dat het vonnis niet zoals
bedoeld op 23 november kan worden uitgesproken.
Van Dam, getooid met de joodse hoofdbedekking, het keppeltje, schilder
de de rechtbank hoe het hem en zijn vrouw in de oorlog is vergaan. Zoals
vermeld, is hij met vrouw en dochter en met de broers Sleutelberg in
1942 aan deportatie ontkomen. Zij vonden een onderduikadres in de
buurt van Delfzijl. Daar werden Meier en Lazarus Sleutelberg vlak voor
de bevrijding van Delfzijl, terwijl de bevrijders al vlakbij waren, door
Duitse soldaten bij toeval ontdekten aan de SD in Delfzijl overgegeven.
Van Dam en zijn vrouw en dochtertje zijn op een oude fiets naar Wagen
borgen ontkomen en vandaar naar Siddeburen gegaan. Daar hoorde
Arie van Dam later van een paar Delfzijlsters, wat er intussen met zijn
zwagers was gebeurd. Een van de Delfzijlsters leeft nog en zal mogelijk
nog gehoord worden. Van deze mensen hoorde Van Dam dat Siert
Bruins bij de moord op de broers betrokken was geweest.
Na de bevrijding van Delfzijl is Van Dam terug gegaan naar de havenstad
en is daar bij de Binnenlandse Strijdkrachten terechtgekomen. Hij is
daar bij de arrestatie van Eise Broekema tegenwoordig geweest en heeft
met de Delfzijlse politiechef Van der Werf Broekema later in de cel
bezocht. Bij die gelegenheid zou Broekema op de knieën gezworen
hebben dat hij met de moord niets van doen had gehad. Hij, Broekema,
zou van Siert Bruins hebben gehoord, dat deze samen met Neuhauser de
broers had omgebracht. In eerdere verklaringen heeft Van Dam andere
lezingen van dit feit gegeven, reden voor de officier van justitie en de
president er nog eens op door te vragen. Maar Van Dam bleef erbij:
„Zoals ik het nu verteld heb, zo is het. Dat heeft Siert Bruins zo aan
Broekema verteld".
Verder veel
over doe-het-zelf materialen
en-gereedschapp en
woningverbe terin g.
woningonderhoud, energiebesparing
binnen-en buitentuinen
handwerken, handenarbeid,
modelbouw, hobbies.
Grote sanitairpresentatie!
Trein toegangsbewijzen
op vele stations.
De beurs is open van
1l.00-17.00u en 19.00-22.30u.
Zat. en zon. II.00-17.00 u.
ROTTERDAM - Een zwaargewonde man wordt, ondersteund door Rot
terdamse brandweerlieden, weggevoerd van de woonboot die gistermid
dag in de Rotterdamse Pelsterhaven ontplofte. Als gevolg van de explosie
kwam de 48-jarige eigenaar van het woonschip, om het leven. Twee ande
ren, een man van 23 en een man van 35 jaar, raakten zwaargewond.
Volgens de Rotterdamse politie is de ontploffing ontstaan als gevolg van
een lek in de gasleidingBij het aan boord gaan van het schip had het
drietal wel gas geroken en enkele ramen opengezet. Een brandende.geijser
veroorzaakte desondanks de hevige explosie. Door de ontploffing werden
- ■i 28 in de buurt liggende woonarken de ruiten vernield. Verder liepen 5
i 2 auto's die in de buurt stonden schade op.
Dom Helder Camara. Voor een
kort verblijf hier zette gistermid
dag de bekende Braziliaanse bis
schop Dom Helder Camara voet
op Nederlandse bodem. Hij zal
een ontmoeting hebben met do
minee Buskes en proffessor Ver
heul, rector van de Vrije Univer
siteit. Van deze universiteit is de
bisschop eredoctor. Hij bezoekt
ook het Helder Camara-college in
Haarlem.
Op Schiphol gaf Camara als zijn
mening dat de Latijnseameri-
kaanse bisschoppenconferentie
in Puebla van grote betekenis is
geweest. "Puebla was een beves
tiging van Medillin" (waar tien
jaar geleden ook een bisschop
penconferentie werd gehouden).
"In Puebla hebben alle bis
schoppen drie stappen vooruit
gezet, in Medillin trachtte een
kleine groep er tien vooruit te
doen".
Voor het werk van Camara is bij ds.
Buskes bijna 65.000 binnenge
komen. Toen Buskes in septem
ber 80 werd, stelde hij zijn girore
kening hiervoor open.
De Braziliaanse bisschop is in ons
land op doorreis. In Florence
heeft hij een eredoctoraat in ont
vangst genomen.
Kerk en Vrede. De vereniging
"Kerk en Vrede" vraagt in een
brief de leden van de Tweede
Kamer dringend, op dit moment
geen principebesluit te nemen tot
invoering van nieuwe kernwa
pens. "Het laatste woord schijnt
te zijn aan de technologische
ontwikkeling. De bewapening
gaat steeds meer een zelfstandig
leven leiden". Het stelt "Kerk en
Vrede" teleur dat signalen uit het
Oostblok om tot wagen- en troe
penvermindering te komen in het
Westen nauwelijks worden op
gevangen.
Hervormde Kerk: beroepen te
Harkstede (Gr.) B. Ronner Gro
ningen. Geref. Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Middelburg
H.A. Strating te Langerak; be
dankt voor Hoogeveen P. Groe-
nenberg Stadskanaal. Chr. Geref.
Kerken: beroepen te Zaamslag P.
Roos Harderwijk, te Bussum H.
Klomp Zwaagwesteinde. Geref.
Gemeenten: beroepen te Bent
huizen C. van de Poel Yerseke.
