'Economie
vraagt
erom op
zaterdag te gaan spelen'
Arbiter Siera:
'Zondag voet
bal is ziek.
--
ATERDAG 27 OKTOBER 1979
PAGINA 27
LEIDEN - Het zondagvoetbal
is ziek. Althans dat consta
teert Dick Siera, scheids
rechter in de hoogste zater
dagafdeling. De 40-jarige
Leidenaar, die vanwege zijn
leeftijd vorig jaar van een
plaats op de overgangslijst
voor het betaalde voetbal af
zag, wil graag de waarschu
wende vinger in de lucht
steken. "Als het zo door
gaat", meent hij "wordt er
over tien jaar niet meer op de
zondag gevoetbald, want de
economie vraagt er om op za
terdag te gaan spelen". Voor
lopig lijkt Siera nog een een
zame roepende in de woes
tijn, maar zijn visie op het
zaterdagvoetbal, waar hij
iedere week mee wordt ge
confronteerd en zijn onge
zouten kritiek op het voetbal
in Leiden dat zich voorname
lijk op de zondag afspeelt, is
wel goed voor een moment
van bezinning. Want het
staat onomstotelijk vast dat
de publieke belangstelling
voor het Leidse voetbalge-
beuren, uitgezonderd dat
van Lugdunum, de afgelopen
jaren verontrustend is afge
nomen.
Siera, die zelf intens de succes
sen van LFC in zijn glorietijd
heeft meegemaakt, is wel zo
reëel om te zeggen dat door
de maatschappelijke ont
wikkelingen (De vrouw pikt
het niet meer als de man ook
op de zondag naar een voet
balwedstrijd gaat kijken) de
interesse voor het voetbal in maar voegt er direct aan toe oplossing is om de negatieve
zijn totaliteit is verminderd, dat spelen op de zaterdag dé curve van de toeschouwers
aantallen om te zetten in een
positieve lijn. "Als ik 's
maandags de krant opensla
en naar de toeschouwers
aantallen kijk dan zie ik dat
vrijwel alle amateurduels op
zaterdag door duizend of
meer toeschouwers zijn be
zocht en dat de wedstrijden
in de hoofdklasse de duizend
vaak niet eens halen. In Lei
den is het helemaal bedroe
vend. Zelfs de derbies spre
ken niet meer aan. Op z'n
Hollands gezegd:"Je ziet
geen hond meer". Vorig sei
zoen ben ik nog naar LFC-
LDWS geweest. De tranen
sprongen bijna in mijn ogen
toen ik het aantal toeschou
wers zag. Ik ben maar eerder
weggegaan. Koos van der
Leek (ook een Leidenaar),
fluit iedere week in de
hoofdklasse voor een paar
honderd man. Ik moet me
steeds goed voorbereiden,
omdat ik het niet kan maken
voor zoveel publiek af te
gaan, want clubs als DOS
Kampen en IJsselmeervo-
gels trekken gemiddeld zo'n
1600 toeschouwers. En ik
voorspel je dat een wedstrijd
als Quick Boys - Ri jnsburgse
Boys zeker 3000 mensen
trekt. Die gemiddelden kom
je toch bijna niet meer tegen
bij de zondagverenigingen?
Alleen, de clubs die op zon
dag spelen willen niet zien
dat ze geen stap vooruit doen
en dat ze op de hielen worden
gezeten door de zaterdag".
Roodenburg, de club van
weleer. De Leiaenaars spelen nu
in de tweede klasse voor een
handjevol publiek
Siera haalt om die bewe
ring kracht bij te zetten
als voorbeelden aan:
het Zilveren Molen-
toernooi en de duels om
het algemeen kam
pioenschap van ama
teurs van Nederland,
die de laatste jaren
("Het afgelopen seizoen
vormde de uitzonde
ring die de regel beves
tigde") steeds door za
terdagverenigingen
werd bepaald.
De met een spraakwaterval ver
rijkte scheidsrechter legt
uit "Dat komt omdat de men
taliteit bij de zaterdagvoet
ballers veel beter is. Bij LFC-
LDWS zag ik broekies van
achttien en negentien jaar
rondlopen. Ze liepen er als
slampampers bij en dat doet
me toch wel wat als LFC'er in
hart en nieren. In het zater
dagvoetbal wordt geknokt.
Een paar jaar geleden sprak ik
met de toenmalige trainer van
Rijnsburgse Boys, Van der
Zeeuw. Hij vertelde me dat
sommige spelers pas om 13.00
bij de veiling werden opge
haald om ze zo op tijd binnen
de lijnen te krijgen. Die gas
ten hebben er toch veel meer
voor over? Daardoor zijn zij
ook omhoog geschoten. Maar
ik verzeker je, de mensen
krijgen het door dat het zater
dagvoetbal veel spectaculair
der is, omdat er veel meer ka-
rakteijongens rondlopen".
En dan even reëel: "Ik stel
niet dat er op de zaterdag be
ter wordt gevoetbald dan op
de zondag, maar het is wél
aantrekkelijker. Er wordt
vaak geschamperd dat het
boerenkoolvoetbal is, maar
de mensen willen toch sensa
tie? Op zondag wordt coun
tervoetbal gespeeld. Nou, dat
is volgens mij puur verdedi
gen. Zoiets van "Laat maar
komen en er af en toe uitko-
Dat zie je bij zaterdagclubs veel minder. Daar
zijn ze niet bang om een nederlaag te lijden.
Die kerels zouden het niet eens accepteren
als hun trainer ze met een andere speelwijze
het veld in zou sturen. Pak een jongen als
Bröring van Noord wijk. Die neemt het toch
niet als Eelman zegt dat hij gaat verdedi
gen?"
Jaap Schinkel, voorzitter van de zaterdag
vierdeklasser De Sleutels roert zich in het
gesprek dat plaatsvindt in zijn bestuurs
kamer. "De agressievere spelopvatting van
de zaterdagvoetballers is volgens mij wel te
verklaren. Zaterdagvoetbal speelt zich
voornamelijk in de dorpen af en daar leven
ze nog voor de sport. Daar kijken ze naar de
wedstrijden uit. Als een club als Kozakken
Boys thuis speelt dan rukt het hele dorp uit.
Gewoon omdat in een plaatsje als Werken
dam veel minder recreatiemogelijkheden
zijn dan hier". Hoewel Schinkel met zijn
vereniging in Leiden is gehuisvest ziet hij
óok voor stadclubs die op de zondag spelen
grote mogelijkheden weggelegd op de za
terdag. "De zaterdag wordt steeds meer be
schouwd als een boodschappendag, waar
bij pa naar het voetbal gaat en moe inkopen
gaat doen, terwijl de zondag vaak als een
familiedag wordt gezien. Diverse goede,
jonge voetballers uit deze stad zijn al eens
bij mij langs geweest om te vertellen dat ze
zich graag bij De Sleutels willen aanmel
den, zodat ze dan in het vervolg op de zater
dagavond met hun meisje uit kunnen gaan.
De handicap van De Sleutels is alleen: De
club kan ze niets bieden. Wij hebben maar
één terrein. Ik ben er echter heilig van over
tuigd dat er in Leiden een gat in de markt zit
voor een zaterdag eersteklasser. De eerste
club die dat aandurft zit voor de eerste tien
jaar goed. W Leiden zou in principe die
vereniging kunnnen worden, maar als ze op
deze voet doorgaan dan redden ze het nooit.
En ook als De Sleutels er een veld bij zou
krijgen dan zou dat nog niet de waarborg
zijn voor succes, want er komt meer bij kij
ken. Je leiding en trainersstaf bijvoorbeeld.
Wil je zoiets goed opzetten dan kost je dat
tonnen. Ik mag al blij zijn dat ik een trainer
als Thijs Balkenhoven kan betalen. Maar in
mijn ogen is het onbegrijpelijk dat een club
als UVS een jaar of negen geleden de zater-
dagtak heeft afgestoten. Als Piet Kruit toen
al voorzitter van UVS was geweest dan zou
zoiets, denk ik, nooit zijn gebeurd. Hij heeft
het wel door dat er een grote toekomst is
weggelegd voor het zaterdagvoetbal.
Veldenprobleem
De UVS-voorzitter blijkt er bij navraag toch
een andere mening op na te houden. Kruit
over de reden waarom indertijd die tak
werd afgestoten: "We liepen toen vast op het
veldenprobleem door de zaterdagafdeling.
We hadden toen slechts de beschikking
over tweeënhalf veld. Omdat de jeugd
daardoor in het gedrang kwam, besloten we
de zaterdagtak af te stoten. Daar hebben we
geen moment spijt van gehad, want de
jeugd is bij ons de kweekvijver voor succes.
Zij krijgen bij ons drie keer voorrang, want
zij kunnen het peil van de club vasthouden.
Bij ons melden zich geen oud-profs aan.
Het is bovendien ook minstens zo belang
rijk dat de jeugd zaterdags belangstelling
krijgt, want als je eerste team op die dag
speelt dan gaan de vaders daar naar kijken
en wordt de zoon vergeten". Kruit over
weegt dan ook niet om een zaterdagafdeling
op te richten. "Die vraagstelling is bij JJVS
niet opportuun. En als een meneer Siera
zegt dat steeds meer mensen die op zondag
voetballen overschrijving vragen naar een
zaterdagvereniging dan ben ik het daar niet
mee eens. Onze club groeit nog steeds en
met onze duizend leden hebben wij nog
steeds een velden tekort".
Ook Peter Oomes, jurist en secretaris van de
contactcommissie Leidse voetbalvereni
gingen (C.C.L.V.), betwijfelt of een zaterdag
eersteklasser in Leiden een schot in de roos
zal zijn. Een knellend probleem is volgens
hem dat er teveel clubs in Leiden zijn. De
voormalige voorzitter van Unitas Leiden
vindt dat in het verleden de interesse voor
de voetbalsport wat overschat is, "want de
aanwas van nieuwe leden die men zich had
voorgesteld is niet gekomen en dat heeft
ook zijn uitwerking op het kader". Oomes:
"Ik durf daarom rustig de stelling te pone
ren dat je er zonder een goed kader ook
nooit komt. Daarom zou het ook goed zijn
als een aantal clubs aan de Boshuizerkade
zouden fuseren. In mijn voorzitterstijd zijn
het LFC- en Unitas-bestuur weieens bij el
kaar geweest om in de informele sfeer daar
over te praten. Als beide verenigingen zou
den fuseren dan kun je je kader verbreden
en dat is hard nodig, want tegenwoordig
worden er veel meer eisen aan een bestuur
der gesteld en kun je bijna geen leiders
meer vinden voor de lagere teams. Het
voorstel is uiteindelijk in de doofpot beland
omdat bij het polsen bij de leden bleek dat
zij er geen voorstander van waren.
Twijfels
Oomes heeft evenals UVS-praeses Kruit ook
zo zijn twijfels of de de clubs die nu op de
zondag spelen een zaterdagafdeling op
moeten richten. "Een vereniging met een
zondag- en zaterdagafdeling dat blijkt in de
praktijk niet mogelijk. De praktijk heeft
inmiddels wel uitgewezen dat de zaterdag
nooit dezelfde rechten krijgt. Kijk maar
naar clubs als Randstad Sport of VNA,
maar ook bij Unitas is de zaterdagafdeling
niet van de grond gekomen. Het aantal za
terdagteams is zelfs van acht naar vier te
ruggelopen". Toch neemt ook Oomes een
terugloop van de zondag waar. "De sport-
voorkeur verandert sterk. Een sport als
tennis is tegenwoordig toch voor iedereen
weggelegd en door de media lezen de men
sen alles de volgende dag uitvoerig in de
krant". Vervolgt hij: "De passieve recreatie
heeft ook een enorme vlucht genomen,
want vele vaders die vroeger langs de kant
stonden gaan nu met het hele gezin op zon
dag naar hun tweede huisje of naar strand
En waarschuwend voegt de secretaris van
de CCLV er aan toe, dat in de nabije toe
komst de toeschouwersaantallen nog meer
zullen dalen door de geboortedaling. "Want
bij de jeugd zitten je toekomstige spelers en
toeschouwers". Op de vraag hoe je dit
probleem kunt opvangen kan ook hij geen
absoluut antwoord geven. "Je praat over dit
onderwerp altijd vanuit gevoelens, maar er
zijn natuurlijk altijd wel een aantal punten
aan te stippen zoals:
- Aantrekkelijkere speelwijze.
- Fusies, zodat je minder clubs en wedstrijden
krijgt en dus ook minder concurrentie.
- Voorbeschouwingen in kranten, want dat
heeft een uitwerking op de publieke be
langstellingen.
- Commercieel aanpakken zoals Ajax dat te
genwoordig doet met ludieke advertenties
als "Willem (van Hanegem) wordt ingepakt
door Simon".
- Het aantrekkelijk houden van contributies
- Het vergroten van de clubbinding.
- En misschien wel het allerbelangrijkste: een
goede jeugdopvang, want er zijn tegen
woordig zoveel andere sporten dat de jon
geren anders voor een andere sport kiezen.
Maar nogmaals een zaligmakend antwoord
is niet te vinden, want een club als UVS
heeft een uitstekend kader en trekt toch
niet veel publiek, terwijl Lugdunum. dat
ook een goed kader heeft, ook in mindere
tijden veel publiek langs de kant heeft
staan"
Merkwaardig
"Tja". Het woordie wordt verscheidene keren
uitgesproken door Lugdunum-secretaris
Doove en voorzitter Van Straaten als ze
worden geconfronteerd met de vraag waar
om hun club in tegenstelling tot andere
Leidse verenigingen niet alleen voor een
paar hondstrouwe leden speelt. "Want het
merkwaardige", aldus Doove "is dat Lug
dunum ook in mindere tijden toch zo n zes a
zevenhonderd mensen trekt. De voornaam
ste reden is, denk ik. dat Lugdunum de laat
ste jaren het redelijk succesvol doet, terwijl
het al een lange tijd is geleden dat een Leid
se vereniging tegen de top aanzit, want uit
gezonderd LFC dat een aantal jaren geleden
is gepromoveerd is het voorde rest kommer
en kwel. En publiek is toch op sensatie be
lust".
Clubbinding. Het moet ergens aan de muur
van de Lugdunum-kantine hangen, want
het schijnt de lijfspreuk van de vereniging
te zijn. Van Straaten: "Met onze duizend le
den hebben we natuurlijk een grote achter
ban. maar belangrijker is wel de clubdisci
pline. Onze leden willen de club dragen en
dat wordt ook gestimuleerd. We hebben
bijvoorbeeld een wachtlijst van mensen die
achter de bar willen staan en je moet voor de
aardigheid 's maandags eens naar de kanti
ne komen. Dan zijn de ouden van dagen het
clubhuis aan het schoonmaken. We hebben
meer dan honderd commissieleden, die al
lemaal zijn uitgezocht. We laten aspirant-
bestuursleden daarom eerst stage lopen en
daarna kijken we of hij of zij geschikt is voor
een bepaalde functie. Noem het een kader
bewaking, maar daardoor krijg je uiteraard
commissies die geschikt zijn voor hun taak
en dat bevordert weer de stabiliteit". De
Lugdunum-voorzitter heeft natuurlijk
makkelijk praten dat hij zijn bestuursleden
van tevoren eerst test. De meeste vereni
gingen zijn al blij als ze iemand kunnen
vinden voor een functie. "Dat komt omdat
we een grote vereniging zijn en mensen die
niet kunnen voetballen altijd wel vragen
voor een andere functie en nogmaals wij
hebben een grote achterban. Alhoewel het
mij wel verbaast dat clubs als LFC en Roo
denburg die midden in een woonwijk zitten
die niet hebben. Waarom wij dan wel? Tja.
onze vereniging is niet aan het vergrijzen.
Wij hebben een jonge opbouw en de door
stroming van commissieleden zorgt er voor
dat het hoofdbestuur ook jong blijft. En we
hebben natuurlijk ook een prima accom
modatie. Je hoeft bij ons niet een eind om te
rijden om te kunnen parkeren. Maar het
belangrijkste is wel dat je je vereniging le
vend moet houden. Momenteel zijn we be
zig met de afbouw van de tribune en daarna
willen we onze bestuurskamer gaan ver
bouwen".
Schril contrast
In schril contrast met Leiden trekken de
clubs in Rijnsburg en Katwijk wel elke
week honderden mensen. Gemeenten waar
de plaatselijke bevolking weinig vertier
mogelijkheden heeft. Rijnsburgse Boys
bestuurslid Gerard van Zuylen:"In Rijns-
burg werd vroeger erg hard gewerkt. Vaak
van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat.
Voor de meeste mensen was dan Rijns
burgse Boys de enige ontspanning, omdat
de zondag voor velen een rustdag was. Nu is
daar wat verandering in gekomen. Onder
meer door de vrije zaterdagmiddag, maar
wij merken dat niet in de publieke belang
stelling, omdat voorheen iedereen direct
van de veiling naar het voetbalveld ver
trok".
Opvallend bij de debuterende zaterdag eer
steklasser is altijd de grote supportersscha-
re die met de club meereist naar de uitwed
strijden. Van Zuylen verklaart"De clubge
bondenheid is bij ons erg groot. Op de vei
ling kan ik geen voet verzetten of de men
sen klampen mij aan om te praten over de
afgelopen wedstrijd. Het ligt volgens mij
aan de aard van de Rijnsburgers, dat ze bij
iedere uitwedstrijd massaal aanwezig zijn.
Voor een Rijnsburger maakt het niet uit
waarheen hij moet gaan. Hij stapt gewoon
in de auto en hij ziet wel. Alleen je moet
kwaliteit leveren, want anders blij Ft—ie
weg". Kwaliteit of geen kwaliteit bij Quick
Boys is het altijd druk. Quick-Boysbe-
stuurslid Sip over de vele toeschouwers die
zijn vereniging wekelijks trekt "Het is vol
gens mij een complex van factoren dat daar
de oorzaak van is. In de eerste plaats is
Quick Boys een grote vereniging en als al
leen de helft van de 1100 leden komt dan
loopt het hier natuurlijk al aardig vol. Ver
der is Katwijk nog steeds een hechte ge
meenschap, waarbij velen om principiële
redenen nooit op zondag naar een voetbal
wedstrijd zullen gaan. Maar als Katwijk ook
een soort stad wordt dan zullen de ver
vreemding en de vervlakking ook een rol
gaan spelen. De Quick- Boysspelers kun
nen nu nog altijd een potje breken bij de
supporters. Per slot van rekening zijn het
eigen jongens en nemen ze vaak de hele
familie mee naar het voetbalveld. Spelers
van buitenaf hebben veel minder krediet.
Die laten ze veel vlugger vallen Sip, een
wandelend clubarchief wordt hij weieens
genoemd, voegt er voorts aan toe:"Quick
Boys heeft in vergelijking met W Katwijk,
ook een rijke historie. In de zestig jaar dat
we nu al bestaan hebben wij altijd aan de
top meegedraaid. Iedereen hoopt dan ook
vurig dat we weer eens kampioen worden
en ondanks het gemopper blijven de men
sen toch steeds komen. Zelfs in de diepste
dalen hebben we toch nog zo'n duizend toe
schouwers op ons sportpark. Ook in uit
wedstrijden blijkt dat de naam Quick Boys
alleen al veel mensen trekt. In ieder pro
grammablad worden onze successen ge
noemd en worden we een toonaangevende
amateurvereniging genoemdZegt secre
taris Ouwehand: "In het zaterdagvoetbal is
de top ook veel smaller dan in het zondag
voetbal. Clubs als Texas en TOGB zijn uit
de diepte voort gekomen en spreken daar
door vaak niet tot de verbeelding van de
mensen".
Terugval
Bij Noordwyk, ook een vereniging met een
rijk verleden, zijn ze het niet helemaal eens
met de mening van de Katwijkers. "Het
gemiddelde loopt bij ons ook terug", zegt
een bestuurslid. "Het zal wel liggen aan de
aard van de bevolking, dat wij niet meer
zoveel toeschouwers trekken. Hier is het
maar een lauw dorp en lopen ze niet direct
warm". Een constatering die wel is te ver
klaren, want Noordwijk is in vergelijking
met Katwijk meer afhankelijk van het toe
risme en ondervindt derhalve meer invloe
den van buitenaf. Iets wat de betrokken
heid met de club over het algemeen niet
vergroot. En dat laatste, dat blijkt wel uit dit
verhaal, is één van de voornaamste
ziektesymptomen (lees "de afnemende
publieke belangstelling"), die het amateur
voetbal vertoont.
HERMAN POOS