y
Economen niet zo somber over werkgelegenheid
V oorzitter
werkgevers
in opspraak
Minister gaat beperkte
haringvangst bepleiten
Witte veen: "Beeld van
economie is gunstig
kort zakelijk
VRIJDAG 19 OKTOBER 1979
Technologische vernieuwing zal leiden tot verschuivingen op arbeidsmarkt
(Van één onzer verslaggevers)
AMSTERDAM - De tech
nologische ontwikkeling
vormt geen bedreiging
voor de werkgelegenheid,
de economische terug
gang evenmin en voor de
vrouwen is ook nog wel
plaats op de arbeidsmarkt
mits de mannen een
stapje terug wensen te
doen door korter te gaan
werken en zich meer met
het huishouden te be
moeien.
Drie conclusies van drie sprekers op de
landelijke economistendag die giste
ren in het Hilton Hotel in Amsterdam
werd gehouden. Het thema van de dag
was "Einde van de volledige werkgele
genheid"? Van steeds meer kanten
lijkt die volledige werkgelegenheid te
worden bedreigd: de technologische
ontwikkeling (chips) die mensen in een
hoog tempo vervangt door machines,
de economische teruggang die elk jaar
weer voor een vermindering van het
aantal arbeidsplaatsen zorgt en aan de
andere kant, het toenemend aantal
vrouwen dat ook een plaatsje op de ar
beidsmarkt zoekt.
Over de ontwikkeling in de technologie
en de invloed op de werkgelegenheid
daarvan hield professor Heertje een
inleiding. Volgens hem zal het gebruik
van chips e.d. niet leiden tot meer
werkloosheid, maar wel tot voortdu
rende verschuivingen op de arbeids
markt. Heertje vond dan ook dat we
ons veel meer met de vraag zouden
moeten bezighouden over hoe de men
sen weer op tijd kunnen worden inge
schakeld in het arbeidsproces in plaats
van te proberen de 'uitstoot' van arbeid
door alle vernieuwingen op technolo
gisch gebied te voorkomen.
Wiel
Dat er voldoende plaats op die arbeids
markt is, staat volgens Heertje vast. Hij
vergeleek de micro-electronica met de
uitvinding van het wiel. Een zuiver ar
beidsbesparende technische ontwik
keling komt in werkelijkheid zelden
voor" zei Heertje. "De ene soort arbeid
verdwijnt, de andere komt in trek".
Ook vrouwen zouden meer mogelijkhe
den krijgen op de arbeidsmarkt. "De
maatschappelijke behoefte aan nieuwe
arbeidsvormen wordt mogelijk ge
maakt door nieuwe technieken" aldus
Heertje. Als voorbeeld noemde hij het
part-time werken. Dat is nu vaak nog
niet mogelijk, omdat het betekent dat
informatie die normaal bij één persoon
aanwezig is, dan over twee mensen
verdeeld moet worden. Twee mensen
die samen één baan hebben, moeten
elkaar voortdurend informeren. De
moderne technologie maakt dat over
bodig. De informatie wordt gewoon
"opgeslagen" en dus minder afhanke
lijk van personen, zei Heertje.
De Amsterdamse hoogleraar economie
aan de Vrije Universiteit A. van Doorn
belichtte het punt economie en
werkgelegenheid". Een deel van zijn
uitspraken was gisteren al in deze
krant te lezen. Fel hekelde hij het be
leid van de vakbonden. Dat was ook
niet zo verwonderlijk omdat zijn be
langrijkste conclusie was dat het
werkgelegenheidsprobleem altijd op
te lossen is door een verlaging van de
kosten en de lonen. "Zoals de lucht
stroomt van een gebied met hoge
luchtdruk naar een gebied met lage
luchtdruk, zo stroomt de industriële
werkgelegenheid van "hoge-lonen-
landen" naar "lage-lonenlanden" al
dus Van Doorn, die hieraan toevoegde
dat indien en voorzover de Industrie
bonden met hun stakingen en andere
acties de industrie uit Nederland ver
drijven, zij als anti-Industriebonden
moeten worden beschouwd"
Van Doorn schetste een paar mogelijk
heden om te komen tot een beperking
van de arbeidskosten: een loondictaat,
zoals in de Oostblok landen of een
sterk werkgeversfront zoals in West-
Duitsland. Men kan ook toegeven aan
politieke en sociale druk zoals in En
geland en Nederland "en dan mislukt
het", aldus de Amsterdamse hoogle-
Blinde vlek
Vrouwen zijn een blinde vlek voor eco
nomen. Daardoor laadt deeconomiede
verdenking op zich dat het een seksis
tische wetenschap is".
Dat stelde mevrouw M. Bruyn-Hundt.
wetenschappelijk hoofdmedewerkster
van de economische faculteit van de
universiteit van Amsterdam. Volgens
haar heeft tot nu toe nog maar één be
zigheid van vrouwen de aandacht van
economen getrokken en dat zijn de
aankopen die ze doen. Vrouwenarbeid
krijgt alleen aandacht als er geld mee
wordt verdiend", zei ze.
Volwaardige werkgelegenheid voor
vrouwen kan leiden tot financiële on
afhankelijkheid. Iets dat zij een nood
zakelijke, zij het geen voldoende voor
waarde voor emancipatie van de mens
noemde.
Om ruimte te scheppen voor vrouwen op
de arbeidsmarkt moet volgens me
vrouw Bruyn een kortere werkdag
voor iedereen worden ingevoerd. Dat
hiermee heel wat overhoop gehaald
wordt, erkende zij onmiddellijk. "De
eis voor een volwaardige arbeidsplaats
is veel radicaler dan de eis voor kies
recht uit de eerste emancipatiegolf'
aldus mevrouw Bruyn.
Als laatste spreker trad op minister Al-
beda van sociale zaken. Hij had het
over de ehiek van de arbeid en werk
gelegenheid. Tegenover de arbeids
plicht van vroeger zyn steeds meer
rechten komen te staan. Voorzover
daartoe ruimte gevonden kan worden,
kan vanuit die inkrimpende plicht ge
dacht worden aan educatief verlof,
vervroegde uittreding en een discussie
over een arbeidsloos inkomen, aldus
Albeda.
Het waren vele facetten van de werkge
legenheid die de bijna 200 aanwezige
economen gisteren kregen voorge
schoteld. Het werd ook weer eens dui
delijk dat de economie tegenwoordig
niet los van, maar middenin het maat
schappelijk gebeuren staat. Voor de
oudere economen is dat nog maar
moeilijk te bevatten. Illustratief daar
voor was de vraag van één van de oude
re toehoorders aan de inleiders. "Ik
ben afgestudeerd econoom, ik volg de
economische berichgeving. maar wat
moet ik nu nog doen om bij te blijven.
Politicologie of sociologie studeren"?
I NCW - voorman Van Eijkelenburg
UTRECHT (ANP) - Voorzitter S.J. van Eijkelenburg van
het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond NCW,
heeft in zijn hoedanigheid als bouwondernemer jaren
lang gebruik gemaakt van malafide de koppelbazen.
Dit is gebleken nu de belastingin
spectie in Den Bosch tracht een
bedrag van tien tot twintig mil
joen gulden aan niet afgedragen
belastingen en premies te ach
terhalen op ex-werknemers van
deze koppelbazen. Het FNV-blad
"De Vakbondskrant" van deze
week meldt dit.
De FNV wijst er op dat juist Van
Eijkelenburg zich altijd fel heeft
uitgesproken tegen het aanspra-
WEERRAPPORTEN
zwaar bew. 21 9 0
geh. bew 20 18 1
half bew. 24 9 0
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
Beiroet
Tel-Aviv
regen 15 8 1
r bew. 23 15 2
regen 21 17 01
Van Eijkelenburg verklaarde des
gevraagd dat hij nog niet op de
hoogte was van de beschuldi
ging. "Sinds jaar en dag proberen
wij juist al het mogelijke om deze
ontwikkelen in te dammen", al
dus de NCW-voorzitter. Volgens
hem is het echter niet altijd te
doorzien of via de betrouwbare
onderaannemers zich weer mala
fide onderaannemers binnen het
bedrijf binnendringen ondanks
dat zijn bedrijf de onderaanne
mers naar hun antecedenten
vraagt.
Volgens de FNV is het ten onrechte
dat de belastingdienst voor de
achterstallige schulden bij de
werknemers aanklopt, omdat zij
te goeder trouw zijn geweest.
"Sommigen zijn zelfs door het
arbeidsbureau naar de onderne
mers verwezen", aldus de Vak
bondskrant.
"De grootste oplichter is een on
deraannemer die soms met 150
man personeel werkte", aldus de
vakbondskrant. Deze man ver
schuilde zich achter diverse
bouwondernemingen. Deels wa
ren dit door de koppelbaas opge
kochte kleine bedrijfjes, die hij
failliet liet gaan als de grond hem
te heet onder de voeten werd, bij
voorbeeld omdat hij teveel
schuldeisers kreeg. De man die
hier achter de schermen aan de
touwtjes trok wordt op dit mo
ment door justitie nog gezocht.
De FNV vraagt zich af of werkne
mers moeten boeten voor derge
lijke oplichtingspraktijken. "Wat
hier aan de orde is, is de wanor-
ganisatie in de bouwwereld. Een
wanorganisatie waaraan ook de
bonafide werkgevers zelf mee
werken", aldus de Vakbonds
krant.
Volgens dit blad vindt Van Eijke
lenburg dat de ruggegraat uit de
bouwwereld wordi gehaald als
hoofdaannemers verantwoorde
lijk zijn voor de schulden van de
onderaannemers. De FNV stelt
daar tegenover dat een bedrijfs
tak waarvan de ruggegraat uit
oplichtir.gspraktyken moeten
worden opgebouwd, zichzelf als
gedeclasseerd heeft.
NEW YORK - Amerikaanse burgers, door veel mensen in de rest
van de wereld aangeduid als dé energievreters, krijgen steeds meer
moeite met de als maar duurder wordende olie. Öp 103 plaatsen
verspreid over het hele land werd gedemonstreerd tegen de hoge
prijzen. Op de foto een beeld van de demonstratie in New York.
Overigens heeft Irak gisteren bekend gemaakt de olieprijs met 10
procent te hebben verhoogd. Daarmee is Irak de vijfde OPEC-lid-
siaat die een prijsverhoging doorvoert.
De Saoedi-Arabische minister van olie, Yamani heeft gisteren ge
zegd niet te verwachten dat de OPEC op de vergadering in decem
ber zal besluiten tot een algehele prijsverhoging
DEN HAAG (GPD) - Minister Van
der Stee (landbouw en visserij)
zal in de EG-besprekingen voor
de Nederlandse haringvissers
voor 1980 een klein haringquo
tum voor de Noordzee bepleiten.
Dit ondanks het feit dat het in
ternationale visserij-adviesor-
Aftrek voor
zelfstandigen
definitief
DEN HAAG (GPD) - Minister An-
driessen (financiën) overweegt
de zelfstandigenaftrek van een
tijdelijke maatregel te verande
ren in een blijvende. Hij schrijft
dit in de memorie van toelichting
bij het wetsontwerp dat de aftrek
ook voor 1980 laat gelden. De re
gering heeft besloten de maatre
gel, die al sinds 1977 bestaat, op
nieuw te verlengen. Dat heeft te
maken met haar besluit de voor
stellen voor inflatieneutrale be
lastingheffing (nadelig effect van
inflatie is daarin weggehaald)
niet uit te voeren.
Voor 1980 zal de maatregel voor
zelfstandigen hetzelfde voordeel
opleveren als voor 1979. Dat be
tekent dat een zelfstandige die
niet meer winst maakt dan 67.000
gulden bij zyn belastingaangifte
een inkomensaftrek kan toepas
sen van 2000 gulden. De aftrek
wordt kleiner naarmate men
meer winst maakt en geldt niet
meer bij een winst van meer dan
77.000 gulden.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling: andijvie 16-24, boerekool 41-47,
groene kool 21-34, spitskool 25-30 per kg,
bospeen II 63-78 bos, waspeen AI
3.20-5.60, All 3,20-4,50, BI 6,50-15,80, Bil
6.00, Cl 3,90-5,90, CII 2,40-3,60 per kist.
aanvoer 128 ton, breekpeen 3,30-7.00
kist, prei kg 49-61selderij per bos 25-38,
knolselderij st. 41, krulpeterselie bos
49-51, specificatie bloemkool: aanvoer
13.500 st. sortering 6 p. bak I 47-62, 6 II
22-35,81 42-52,8II 21,10 I 41,12 I 31-38.
DEN HAAG (ANP) - Veel landen worstelen met ernstige economische
problemen: hoge inflatie en werkloosheid, grote betalingsbalanstekor
ten en scherpe ongelijkheid van inkomens. In vergelijking daarmee laat
de Nederlandse economie in menig opzicht een uitzonderlijk gunstig
beeld zien. Vanuit de internationale waarnemingspost bij het Interna
tionale Monetaire Fonds (IMF) in Washington ziet men de Nederlandse
positie veel minder somber in dan het kabinet doet blijkens de sombere
toon van de Miljoenennota 1980.
Dr. H. Witteveen, voormalig minister van Financiën en tot voor kort de
topman van het Internationale Monetaire Fonds, schrijft dit in het eco
nomen vakblad Economisch-Statistische Berichten (ESB) van deze
week. De regering in menig ander land zou haar problemen graag voor
de onze willen ruilen, zegt Witteveen.
Over de werkgelegenheid wordt veel geklaagd, maar een feit is dat tegen
over de geregistreerde werkloosheid grote aantallen vacatures staan,
zodat er voor degenen die actief zo nodig ander werk willen zoeken
stellig mogelijkheden bestaan. Ook in dit opzicht steekt onze situatie
dus toch gunstig af bij die in vele andere landen, aldus Witteveen.
gaan van de EG een algehele
vangststop voor haring op de
Noordzee heeft bepleit.
Dat antwoordt Van der Stee op vra
gen uit de Tweede Kamer ter
voorbereiding op de behandeling
van de visserij begroting, volgen
de week. De biologen zijn tegen
het toestaan van de haringvangst
omdat de haringstand zich aan
merkelijk langzamer herstelt dan
werd verwacht.
De tongvissers kunnen voor de
komende jaren wat geruster zijn.
In de eerste plaats valt de schade
door de strenge winter van '78-'79
aan de tongstand aangericht nog
al mee, bovendien is er in 1979 erg
veel jonge tong geboren. Niet al
leen in de Nederlandse kustwate
ren, maar ook in die van België en
Duitsland. Minister Van der Stee
voorspelt dan ook dat geen spe
ciale maatregelen zullen worden
genomen om de tongstand extra
te beschermen.
Volgens Van der Stee hebben de
saneringsregelingen, die sinds
1975 van kracht zijn, bijgedragen
aan een niet onaanzienlijke ver
mindering van het aantal kotters.
De positieve gevolgen daarvan
zijn ook nu nog merkbaar. Maar
door het toegenomen aantal
nieuwbouwopdrachten, vooral
voor schepen met een hoog mo
torvermogen, is het aantal pk's
echter toch gestegen.
De Nederlandse vissers zullen dit
jaar overigens tegen 3,5 tot 5 pro
cent hogere kosten moeten aan
kijken. Dat komt door de stijging
van de olieprijzen die over het al
gemeen 35 tot 50 procent zijn ge
stegen.
Van der Stee deelt voorts mee dat
het Ontwikkelings- en Sane
ringsfonds voor de Visserij be
sprekingen zijn gestart over het
organiseren van bijscholingscur
sussen voor vissers die door sa
nering uit de visserij moeten. Die
cursussen zullen op de visserij-
wereld gericht blijven, zodat de
band daarmee voor hen niet ver
loren gaat en een toekomstige
nieuwe baan in de visserij niet bij
voorbaat is uitgesloten.
De Nederlandse haring- en ma
kreelvangst is er in 1978 ten op
zichte van de periode '73-76 maar
liefst 47 procent op achteruit ge
gaan. Ook de Denen moesten veel
inleveren: 33,7 procent De Brit
ten daarentegen zagen hun ha
ringvangst over dezelfde periode
met 33 procent stijgen, inclusief
de horsmakreel zelfs 70 procent.
Deze toename komt overigens
voor het grootste deel door een
forse verruiming van de ma
kreelquota voorde Engelsen. Wat
de platvisvangst betreft gingen
alle drie landen er flink op ach
teruit tussen 20 en 31 procent.
Hoezeer de visserijverhoudingen
tussen Nederland en Engeland
Fusie uitgevers
De Raad van Bestuur van Necomin
BV, uitgeefster van onder meer
het Brabants Nieuwsblad en de
dagbladdivisie van Elsevier NDU
onderzoeken de mogelijkheden
van een volledige fusie. De fusie
zal geen nadelige gevolgen heb
ben vooc de betrokken werkne
mers. Het beleid t.o.v. het Bra
bants Nieuwsblad zal zijn gericht
op handhaving van de eigen re
dactionele identiteit Bij Necomin
BV werken in totaal ongeveer400
mensen.
Fusie makelaars
De Hopman Groep te Zoetermeer,
actief in onroerend goed, heeft
besprekingen geopend met de
Kok Groep om de werkzaamhe
den op het gebied van verhuur en
beheer van woningen (in totaal
13.000) aan Kok over te dragen.
Gestreefd wordt de overdracht
per 1 januari te doen plaatsvin
den.
Werkonderbreking
Bij Van Gelder Papier in Wormer is
gisteren een korte werkonder
breking gehouden. De actie was
bedoeld om kracht bij te zetten
aan de werkgelegenheidsgaran-
ties die de bonden bij Van Gelder
hebben geëist.
Afgelopen maandag werden de be
sprekingen hierover door de
bonden afgebroken omdat het
concern geen werkgelegen-
heidsgarantie voor de ongeveer
4600 werknemers wilde geven.
Volgens de Industriebond staat
vooral de werkgelegenheid bij
Van Gelder in Wormer waar 600
mensen werken, op de tocht
The Times
De directie van de Londense Ti
mes' bladen heeft gisteravond de
grafische bond tot zondagmid
dag de tijd gegeven om tot over
eenstemming te komen over de
voorwaarden voor voortzetting
van de bladen.
Eerder was middernacht van
woensdag op donderdag als ui
terste tijdstip gemeld, maar de
onderhandelingen werden toen
afgebroken.
AMSTERDAM (ANP) - Er gebeur
de weinig op de Amsterdamse ef
fectenbeurs zo aan het einde van
de week. Wall Street gaf geen in
dicatie terwyl de dollar bleef
hangen op 1,9920. De meeste
fondsen zijn deze week gedaald.
KLM bijvoorbeeld is ten opzichte
van vorige week vrijdag maar
liefst met 4,30 gedaald tot
84,20. De overige fondsen ver
toonden vrijdag een verdeeld
beeld, en bleef men dicht bij huis.
Vrijdag liepen de oktober-series
van de optiebeurs af, maar deze
zorgden in tegenstelling tot de
rest van de week niet voor extra
vraag. Kon. Olie steeg nog twee
dubbeltjes verder tot 155,50.
In de financiële sector was een lich
te achteruitgang. Alleen Natio
nale Nederlanden boekte een
miniem winstje op 119,40.
Bij geringe handel vertoonden de
staatsfondsen weinig verande
ringen.
