Grandioos toneelspel in
stuk van Oscar Wilde
Boeiend concert
barokensemble
Rutger Weemhoff:
weinig origineel
MAANDAG 15 OKTOBER 1979
VARIA
Hel woord alleen al: kastanje.
Kas-tan-je. Een van de mooi
ste woorden in de Nederland
se taal. ik begrijp niet waar
om zoveel ouders hun dochter
tje tegenwoordig Fleur noe
men, of Roosje, en nooit Kas
tanje. ,Jn een opmerkelijke
bijrol speelde Kastanje de
Bruin de begeerlijke dochter
van de overburen" - dat
klinkt toch uitstekend? Ik be
grijp ook best dat lang niet
alle namen uit de plantenwe
reld geschikt zijn als voor
naam, zoals moge blijken als
je in voorgaande recensie
Kastanje de Bruin vervangt
door Geranium de Bruin,
Muurbloem de Bruin. Trip
madam de Bruin,Guichelheil
de Bruin, Pantoffeltje de
Bruin, Kardinaalsmuts de
Bruin, Brave Hendrik de
Bruin of Kattestaart de
Bruin. Maar Jasmijn de
Bruin, Hortensia de Bruin.
Tamarinde de Bruin, Viooltje
de Bruin, Lobelia de Bruin,
Lotus de Bruin en Linde de
Bruin klinken toch uitste
kend, dus waarom lees ik
nooit een geboorteannonce
waarin Georgette en Jan-
Jaap de Bruin met vreugde
kenn is geven van de geboorte
van hun dochter Linde Hor
tensia we noemen haar Kas
tanje)?
Honderdveel
Mijn oudste dochtertje heet Sa
ra,- ik heb dat misschien wel
eens terloops laten vallen. Ze
is vier jaar en kastanjemes
jokke. Eergisteren kwam ze
thuis met de mededeling dat
ze hard gewerkt had. en ze
toonde een plastic tas vol kas
tanjes. Op die leeftijd is kas-
tanjerapen al zware arbeid,
waarover niet licht gedacht
mag worden. ,Jk heb er al heel
veel, honderdveel", zei ze te
gen het buurjongetje. In wer
kelijkheid heeft ze er al hon
derden, en nog steeds holt ze
wat paniekerig naar het
raam als ze buiten kinder
stemmen hoort en niet ten on
rechte vermoedt dat die „rot-
jongens" in onze tuin waarin
twee kastanjebomen staan)
haar kastanjes lopen te ra
pen.
Ikzelf loop nu al een week of
twee als een kwartjesvinder
naar de grond te kijken als ik
op weg ben naar m ijn auto of
naar de Spar, mijn zakken
volproppend met kastanjes,
om een goede beurt te maken
als Sara zometeen thuiskomt
van de kleuterschool. De
kleintjes laat ik liggen, voor
„arme kindertjes" die na
schooltijd komen zoeken en
anders het gehele kerkplein
leeggegraasd zouden vinden,
maar de gave, welgeschapen
kastanjes kan ik net zomin la
ten liggen als een cent, die ik
op straat zie liggen. Ik weet
weliswaar dat als je de ener
gie die ik besteed aan het buk
ken, het met de vingers op
wippen en vastpakken van de
cent, het wederom omhoog
komen en het wegstoppen van
de cent in het zij zakje van
mijn colbertjasje in geld zou
kunnen uitdrukken dat ver
moedelijk het dubbele zou kos
ten van wat die ene cent
waard is. maar daar staat de
satisfactie tegenover dat je
iets van onmiskenbare waar
de hebt gevonden dat je zon
der gewetensbezwaar in je
zak kunt stoppen.
Zouden er eigenlijk zulke prin
cipiële, punctuele mensen
zijn, die ongeacht de waarde
van het geldbedrag dat zij ge
vonden hebben hun vondst bij
de politie deponeren, en dus
ook een gevonden cent naar
het bureau brengen? Het zou
eigenlijk wel moeten, want
wie bepaalt de grens van het
bedrag waa ronder je het ge
vonden geld niet iruer hoeft
aan te geven?
Handwerk
Heeft een kastanje eigenlijk
waarde? Een gave kastanje is
een fraai kunstvoorwerpje
Als je een beeldhouwer die
gewend is met hout te werken
de opdracht zou geven een
kastanje op ware grootte voor
je te maken, dan zou hij er
toch gauw een halve dag werk
aan hebben, denk ik, dus het
ding zal dan toch minstens
100 gulden moeten kosten,
inclusief materiaalkosten en
btw. U inoet rekenen, het is
puur handwerk, met een
draaibank kom je er niet,
want het kenmerkende van de
kastanje is de onregelmatig
heid van zijn vorm: niet een
kastanje is gelijk aan een an
dere, wat dat betreft zijn het
net vingerafdrukken. En de
beeldhouwer, of desnoods de
meester-meubelmaker, heeft
niet alleen te maken met die
subtiele afwijkingen van de
proefvorm, maar ook met de
kastanjeglans, dat diepdon
kere bruin dat geducht gepoli
toerd zal moeten worden, en
vooral ook met dat onregel
matige rondje onder op de
kastanje, de hooglichtbruine
weke buik van het ding, die
dat glanzende van het kas
tanjebruin juist weer dient te
missen. En vergeet ook niet de
kleurschakeringen in het
donker gepolitoerde kastan
jebruin, je kunt er echt geen
fabriekswerk van maken.
Hongkong-kastanjes zouden
door de kenners in één oogop
slag als vervalsingen worden
aangemerkt!
Fobie
Een paar dagen geleden kwam
ik 's avonds laat thuis, ik stap
te uit mijn auto, en hoorde
links en rechts (het woei een
beetjede kastanjes neerplof
fen in het afgevallen blader
dek. Zou je bewusteloos raken
als je er een. die uit de top viel.
op je fontanel kreeg? Er
scheen geen maan, het was
behoorlijk donker. Opeens
voelde ik de aandrang boven
komen om met een zaklan
taarn te gaan speuren naar
kastanjes, zoals ik in de oorlog
ook al bij het eerste ochtend-
grauwen het dak of de straat
opging om granaatscherven
te zoeken (waar zijn m'n gra
naatscherven toch gebleven,
moeder, waarom is alles be
waard behalve mijn kostbare
granaatscherven?!). Zal ik??,
dacht ik. Nee, dacht ik, het
moet geen fobie worden Met
schuldgevoelens beladen
stapte ik in bed.
LEIDEN - 'De paradox was voor
mijn denken, wat perversie was
voor mijn liefdesleven'. Het is een
uitspraak van de 1854 in Dublin
geboren Oscar Wilde, die zichzelf
compromiteerde in het Victo
riaanse Engeland door een ho
moseksuele relatie aan te gaan
met lord Alfred Douglas, de der
de zoon van de achtste markies
van Queensberry.
Het is overigens opmerkelijk, dat
Wilde, die op 30 november 1900 in
Parijs stierf, tot zijn grootste en
LEIDEN - Het barok-ensemble
"La Bergamasca" verzorgde
het K. en O. koffieconcert gis
terochtend in de foyer van de
Stadsgehoorzaal. Het gebruik
van oude instrumenten, of al
thans kopieën daarvan, het
non-vibrato als stijlelement
van de barok, bepaalden de
historische klanksfeer in dit
korte, boeiend samengestel
de programma. Degene die
het meest virtuoos naar voren
kwam was Berber Hoving,
perfect vooral in haar beheer
sing van de altblokfluit,
waarvan wij vooral de versie
ringstechniek hebben be
wonderd. Knap aangepast
was de barok-viool van Stans
Swierstra, wiens instrument
zich overigens moeilijk laat
mengen in klankkleur.
Naomi Hirschfeld, die samen
met clavecinist Henk Dekker
de basso-continuopartijen
verzorgde, trok de aandacht
met haar historische instru
menten, de gamba en de dis
cantgamba.
In programmakeuze vormde
eveneens het historische ge
geven het zwaartepunt, zon
der echter zwaarwichtig te
worden. Zo waren van Fran
cois Couperin interessant de
delen uit "L'Apothéose de
Lully", die volgens inleider
Henk Dekker stoelden op de
bestaande strijd in die dagen
tussen de Franse en de Ita
liaanse stijl, en waarvan Cou
perin aantoonde dat voor elke
strijd een oplossing is te vin
den. Een heel aardig slot
vormde de geestige "II ma-
trimonio del cuccu e della
gallina", (de meester van de
kip en de koekoek) van Marco
Uccellini, een programma
tisch werkje met meesterlijke
imitaties.
"La Bergamasca" is een en
semble met vier uitstekende
jonge musici, die zeker het
beluisteren waard zijn.
BEP RIJNDERS
artistiek meest verantwoorde
produktie kwam tijdens die ho
mofiele relatie. Zijn liefde voor
lord Alfred Douglas inspireerde
hem tot het schrijven van mees
terstukken als 'A woman of no
importance' (1893), 'An ideal
husband' (1895) en 'The impor
tance of being earnest' (1895). Het
was tenslotte de vader van lord
Alfred Douglas die hem tot twee
jaar tuchthuis veroordeeld wist te
krijgen, hetgeen het einde van
zijn carrière betekende.
De toneelgroep 'Theater' uit Arn
hem is zo verstandig geweest
'The importance of being earnest
(Het belang van ernst') op het re
pertoire te nemen, met prachtige
hoofdrollen van Erik van der
Donk (John Worthing) en Jeróme
Reehuis (Algernon Moncrieff) en
grandioze bijrollen van Pauline
van Rhenen (Gwendolen Fairfax)
en Eilise Hoomans (Lady Brack
nell).
Het is de combinatie van de uiterst
alerte tekst van Wilde en de zeer
persoonlijke interpretatie van de
Theater-acteurs en -actrices, die
dit stuk tot zo'n grote hoogte
voert. Het kent veel taalkundige
woordengrapje (ook in de Ne
derlandse vertaling, hetgeen een
compliment voor Gerrit Komrij
inhoudt), het heeft tempo en dui
delijk karakter. Het stuk is uige-
groeid tot een persoonlijke triomf
voor vooral Erik van der Donk,
Jeróme Reehuis en Pauline van
Rheenen, die niet ophouden het
publiek mateloos te boeien.
Ook een zeer herkenbare gespeelde
bijrol door Jan Gorissen als mis
ter Gribsby, een advocaat, waarin
hij nog meer tot zijn recht komt
dan in de dubbelrol van Lane, de
bediende, waarbij zijn aandeel
beperkt blijft tot serviele tussen-
opmerkingen, werkt in hoge ma
te ondersteunend voor de ont
wikkeling van de hoofdrollen.
Arthur Boni als dominee Cha
suble en Cecily Cardew, gespeeld
door Bea Meulman mogen
evenals Trees van der Donck
(Miss Prism, gouvernante) hier
niet onvermeld blijven.
Na de "Haagse Comedie" afgelo
pen woensdagavond, voor de
tweede maal (zaterdagavond) in
de Leidse Schouwburg een
prachtig toneelvoorstelling. Het
stemt inmiddels zwaar te moede,
wanneer men zich realiseert, dat
de briljante carrière van Oscar
Wilde een voortijdig einde nam
door de verregaande intolerantie
van zijn tijdgenoten.
BERT KOEKEBAKKER
LEIDEN - Soms niet onaardig,
maar over het algemeen teleur
stellend was het optreden van
Rutger Weemhoff afgelopen za
terdagavond in het LAK-theater.
Voor die teleurstelling zijn natuur
lijk de eigen meegebrachte ver
wachtingen grotendeels verant
woordelijk. Maar wanneer het
LAK in zijn programmaoverzicht
een enthousiaste landelijke pers
citeert en aankondigt, dat 'links'
weer eens (vooral om zich zelf)
moet lachen, dan moeten die
verwachtingen wel hooggespan
nen zijn; Weemhoff kon daar in
zijn éénmanscabaret, onder
steund door een combo, niet aan
beantwoorden.
Een imitatie van prins Bernhard.
die - met het steeds weer van stal
gehaalde Duitse accent - een
goed woordje doet voor de actie
'Geef om die Natur', is oerverve-
lend; alleen de anjer ontbrak er
nog aan. Dat Weemhoff het ge
heel in een quasi olifantennum
mer met dito slagtanden bracht,
kon de originaliteit niet redden.
'Berufsverbote' in de BRD aan de
kaak stellen, is ook niet bepaald
verfrissend actueel te noemen.
Grootste bezwaar tegen dit pro
gramma is, dat 'links' zeer weinig
in de gelegenheid gesteld werd
Agenda
Leidse bioscopen
Kindermatinee: "Billie Turf', za. tm.
woe. 2.30 uur. zo. 2.00 uur,
Nachtvoorstelling: "Midnight Express"
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
»jngevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuig en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuisj
18.30-19 30 uur Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond
bezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
1.30 u
16 ji
LIDO L "Grijpstra De Gier", da. 2.30,
7.00 en 9.15 ur, zo. ook 4.45 uur, 12 jr.
LIDO 2: Escape to Athena", da. 2.30,7.00
en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 12 jr.
LIDO 3: "I never promised you a rose-
garden", da. 7.00 en 9.15 uur, do. en vr.
ook 2 30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Woody Woodpecker",
Bezoekuren
ziekenhuizen
1.45 I
a., di. i
2.30 u
).15u
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
om te lachen, ook niet om zich
zelf. Het overbekende vor-
mingsleiderstype, het baardige
'sociologies tiep'. biedt daartoe
echt geen mogelijkheden meer.
Opvallend in deze one-man-show
is het ontbreken van de echte
conference, d.w.z. het directe ge
sprek uit de losse hand met het
publiek. Daartegenover staat een
hoeveelheid typetjes, die dit met
behulp van de conventionele
middelen als baard, snor, masker,
jasjes en dasjes moeten opvan
gen. Heel gevaarlijk om nog op
deze manier te willen werken,
omdat men in Nederland door de
talrijke one-man-shows op dit
gebied zeer verwend is geraakt.
Zelfs wanneer je die typetjes ei
genlijk zeer aanvaardbaar en
soms heel aardig weet neer te zet
ten, is het toch moeilijk het stan
daardrepertoire te doorbreken.
Rutger Weemhoff werd in dit pro
gramma muzikaal ter zijde ge
staan door Peter Leek, drums.
Mare Winder, alt-sax, Rolf Heg-
gie, gitaar en Thom Jansen op
piano, die uiteindelijk een aan
zienlijke bijdrage tot het redelij
ke niveau van de voorstelling le
verden.
WIJNAND ZEILSTRA
Kindermatinee: "Peter Pan", za., zo.,
ma., di. en woe. 2.30 uur. zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "Kort Amerikaans", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr
REX: "De vrije middagen van Pamela
Man", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderenj
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag t/m vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten, wanneer
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30,
13.30-14.15 en 18.30-19 30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
lol (020-175000.
4.45 c
16 jr.
Bioscopen Alphen
Jr
16
Kindermatinee Euro 2: "Speedy Gon
zales", za., zo. en woe. 1.30 uur.
Nachtvoorstelling Euro 1 en 2:
"Klaar...overboord maar", za. 12.15 uur,
16 jr.
EURO 3: "Grypstra De Gier", da. 1.45,
6.45 en 9.15 uur. zo. ook 4.15 uur. 12 jr.
Nachtvoorstelling: "French Connection
2". za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 4: "The Warriors da. 1 45. 7.00
enm 9.30 uur. zo. ook 4.30 uur. 16 jr
Nachtvoorsteliing: "De heuvel der 1001
angsten", za. 12.15 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Haastige spoed is zelden
goed", vr. 7.00 en 9.15 uur, za. 4.00.7.00 en
9.15 uur. zo. 4.00 en 6.15 uur. ma. 7.00 uur.
di. 8.00 uur. al.
"The little girl who lives down the lane",
zo. en ma. 8.45 uur, di. 8.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Terug van de heksen-
berg", za. tm. woe. 2.00 uur, zo. ook 4.00
(&hidCllieuuts
15 oktober 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
-In het buitenland beweert men
vaak.dat schier alles, wat wij in
Nederland ondernemen, den
stempel draagt van kleinheid.
Maar wat zal men dan wel zeg
gen van de nieuwe Passage te
Rotterdamdie morgenmiddag
plechtig door den burgemeester
zal worden geopend9 De meest
bevooroordeelde vreemdeling
zal moeten toegeven, dat het
buitenland zulk een smaakvol
le, sierlijk gebouwde overdekte
straat niet weet aan te wijzen.
Parijs, Londen. Berlijn, Wee-
nen. Brussel - ze worden door
Rotterdam, in dit opzicht al
thans. in de schaduw gesteld.
Zoowel door vorm als uiterlijk
verdient de Rotterdamsche Pas
sage - honderd meter lang en
van zes tot acht meter breed--
een meesterstuk van bouwkunst
te worden genoemd. In het mid
den is een springende fontein
met rotswerk, omringd door
frissche planten, aangebracht;
men vindt er 27 winkels van al
lerlei aard. de kapitale gebou
wen van café Verbraak en van
het hotel, dat nog met in exploi
tatie is, uitgezonderd. Voorze
ker een gebouw, waarop de Rot
terdammers. maar ook de Ne
derlanders in het algemeen,
trots mogen zijn.
Vijftig jaar geleden:
- De directie van de Zeppelin-
werf te Friedrichshafen heeft
aan de bemanning van het
luchtschip gevraagd of zij be
reid isin 1930aan den Pooltocht
deel te nemen. Na lange beraad
slagingen heeft de bemanning
de directie medegedeeld te heb
ben besloten niet aan de vlucht
deel te nemen. Vermoedelijk zal
van dezen tocht in de komende
lente nu niets kunnen komen,
daar men onmogelijk tot het
voorjaar een nieuwe beman
ning voor den tocht zal kunner.
opleiden. De meeste leden der
bemanning hebben de vrees te
kennen gegeven, dat het lucht
schip tijdens den Pooltocht ver
loren zou kunnen gaan en dat de
bemanning daardoor haar be
roep kunjt zou raken Zoolang te
Friedrichshafen slechts een
luchtschip ter beschikking is.
moet de "Gmf ZflHMff fflU
aangewend worden voor de
doeleinden waarvoor zij oor
spronkelijke bestemd was en
kan het luchtschip met in de
waagschaal gesteld worden
voor Poolvluchten. Zoodra er
twee luchtschepen zijn, is de
bemanning dadelijk voor een
Poolvlucht te vinden.
öEEN HOCP.PIAAPA! ZIEHIER
ce auTcmaTHché ceic én
e>AMper-iwitset'AAti
3SNIAAU.WAT
-rof ziéhé,
f EEOEE5SOR. £N
£E<3iN NU Nl£f M£fgÊN
WÊÊ li IÉTS AUTOMAT ISCH
UITTE VIN PEN VVAAR
ANKEREN AUTOMATISCH
ON6ÉU0KKI& VAN
worpen
EU
JAJA...- IX
ZAL. MET
ONTHOUPEN,
PlNPA
MWE6, fTAAfS l<
HES E K. UB PIEK
WAT tCBVCHOP
OU£RHE£AJ^.
IS HJZJBLC ÉCHT
l/OEOSEt. i/oöR
PE. TABl,"?
a e.tuou>
vejL klaaét
SPföEeiÉ.
INOORP&M
VW IS ER GEBEURD? DE *WJ V0.KJ DE VUILNIS
«WGSJ S4F FRED PER
ONGELUK -N SCHOP.
FRED BASSET
KALFS-SUKA-
DELAPJES
Het onderstaande
recept is voor de
verandering eens
van kalfssukade-
lapjes. Braad de
lapjes aan in ruim
boter, boven niet
al te fel vuur en
voeg dan een
snufje majoraan
toe, een blaadje
laurier, zout en
peper naar smaak,
een klein stukje ui
en een kwart liter
heet water. Laat
het vlees zo 2 uur
sudderen. Zeef
het stoofvocht en
roer daarvan en
kele lepels door
een bekertje zure
room, dat al min
stens op kamer
temperatuur
dient te zijn.
Kruid met 2 flinke
theelepels (ge
droogd) dille-
groen en een
theelepel papri
kapoeder en roer
het papje door de
rest van het stoof
vocht. Laat de
saus boven uitst
laag vuur en on
der voortdurend
roeren goed heet
worden. De saus
schift als deze aan
de kook zou ko
men! WINA
BORN
De avonturen van Jommeke
Alleen maar zeegras
Om gek te worden
Jommeke, op een goede
dag vinden we de
oplossing wel. r"'
Daar zijn we vet mee
Ik heb me ferm vergist.
Maar ergens moeten
de briljanten verborgei
zitten. Waar?....
