Veel gereformeerden
lopen in een harnas
Maarten Vreugdenhil zou zo graag eens uitvaren
Q3BB5QB30
„Samen op weg
gaat verder
Bij Meubelfabriek Oisterwijk: -
massief eiken eethoeken
bekijken... goed idee.
Meubelfabriek Oisterwijk
Synode over kloof tussen theologieen gemeente
toonaangevend in eiken
VRIJDAG 12 OKTOBER 1979
U bent veel te vriendelijk.
Dat moest de eindredacteur van
het blad "Waarheid en Een
heid". dominee Maarten
Vreugdenhil (Ede), horen van
een "broeder", die hem mee
deelde dat hij het lidmaat
schap van de plaatselijke ge
reformeerde kerk had opge
zegd en voortaan met een
paar broeders en zusters zon
dags zou samenkomen om met
elkaar een preek te lezenEen
"zuivere" preek vanzelfspre
kend, zonder vrij- en licht
zinnige insluipsels.
Weliswaar waardeerde de man
het blad "Waarheid en Een
heid" uitgaande van de
"Vereniging tot opbouw en
bewaring van het Gerefor
meerde leven Schrift en Ge-
tuigenis" als het enige dat
nog trouw is aan de Heilige
Schrift, maar de redactie
moest toch méér een voorbeeld
nemen aan Hendrik de Cock,
de man van de Afscheiding in
1834, die geen blad voor de
mond nam en de dwaalle
raars in zijn dagen de huid
vol schold.
Ds. Maarten Vreugdenhil (76)
wordt wel meer door veront
ruste klagers aangesproken.
Volgens hen zou hij te goed
zijn. Hij moest, om maar eens
KUITERT
..tegenover hem een "besliste
houding"
wat te noemen, in "Waarheid
en Eenheid" geen verhalen
opnemen die tegen zijn me
ning en die van de lezerskring
indruisen.
„Gangbare mening
Vreugdenhil wel diep veront
rust. maar nooit grimmig
verweert zich met het argu
ment dat hij artikelen alleen
controleert op hun "getrouw
heid aan de Schriften" en hun
leesbaarheid en niet op de
"gangbare mening". De gere
formeerden hebben vroeger al
genoeg geleden onder de norm
van de "gangbare theologie"
Professor Schilder bijvoor
beeld de stichter van de
vrijgemaakte gereformeerde
kerken werd door velen in
zijn kerk gewantrouwd om
dat hij inging tegen wat
gangbaar was.
Vreugdenhil zelf kreeg eens een
uitnodiging van iemand die
een verzamelwerk wilde uit
geven. Hij vroeg hem een
hoofdstuk te schrijven over het
onderwerp wedergeboorte
(een bijbels en theologisch be
grip). Maar zijn bijdrage zou
alléén worden opgenomen als
ze niet te ver van de gangbare
mening afweek. Nu was de
gangbare mening datje éérst
moest worden wedergeboren
en dat pas door die wederge
boorte het geloof in een mens
werd gewerkt. Maarten
Vreugdenhil was echter van
mening en hij is dat nog
dat de wedergeboorte vrucht
van het geloof is. Maar als hij
dat zou schrijven, zou zijn in
breng zeker geweigerd wor
den.
Het is dan ook geen vriendelijk
heid maar een principe van
hem, ook artikelen op te ne
men die tegen de gangbare
meningen ingaan Als ze
maar bijbels zijn.
Het mes erin
Is de tóón van "Waarheid en
Eenheid" dan niet te vriende
lijk?
Vreugdenhil gelooft dat men
met een felle toon weinig op
schiet. Het zou de mensen die
het niet met de verontruste ge
reformeerden eens zijn een
stok geven om de hond te
slaan. De eindredacteur van
Waarheid en Eenheid" be
kent eerlijk, dat hij graag
eens zou uitvaren. "Me scherp
van toon willen richten tol zo
veel mensen die beweren dat
ze het Woord Gods bovenmate
liefhebben maar intussen het
gezag van dat Woord sterk
ondermijnen". Maar hij
houdt zich in. Trouwens, "ook
in een goede toon kunnen we
de dwalingen in onze en an
dere kerken brandmerken"
Ondertussen is ds. Maarten
Vreugdenhil het wel roerend
eens met die Friese broeder
die hem onlangs in een tele
foongesprek toevoegde dat het
mes in de gereformeerde ker
ken moet. Hij moet wel eens
denken aan die zuster der ge
meente tot wie de artsen moes
ten zeggen: als u eerder was
gekomen, hadden wij u kun
nen opereren, maar nu is het
gezwel veel te groot geworden
"Als de synode in het begin te
genover professor Kuitert een
besliste houding had aange
nomen en echt was opgeko
men voor het belijden dat de
Bijbel Gods Woord is, be
trouwbaar en onfeilbaardan
zou het zo'n vaart niet lopen
met de dwalingen die tegen
woordig gespuid worden".
HENDRIK DE COCK
„nam geen blad voor
mond
Een van de onbegnjpelrkste
dingen in het leiden var domi
nee Vreugdenhil is dat je te
genwoordig genegeerd wordt
"om het met erger te zeg
gen' als je trouw bent aan
Schrift en belijdenis. "Het ge
zwel is heel groot geworden,
dankzij het pastorale geduld
van onze synodes. Maar woar
is de pastorale zorg voor zo
veel broeders en zusters die
dag en nacht met de vraag
worstelen waar het met onze
kerken heengaat?"
Minder synodaal
Vreugdenhil verwacht niet veel
meer van de synode. Voor hem
is dat echter geen reden om de
moed maar op te geven. De
kerkleden moesten wat min
der synodaal zijn ingesteld.
Ze kunnen zélf nog zoveel
doen. "Waar is in onze tijd de
verantwoordelijkheid van de
gelovigen gebleven?"
"De bezorgdheid die hier en daar in de kerken leeft over
de nieuwere wijze van theologiebeoefening komt voor
een behoorlijk deel voort uit een onvoldoende weet
hehben hiervan. De deputaten (commissie - red.) die het
contact onderhouden met de theologische faculteit van
de Vrije Universiteit hebben geen grote bezorgdheid
over de opleiding, maar hebben er wel zorg over dat heel
wat kerkleden te traditionalistisch denken en in een
soort harnas lopen".
Die opmerkelijke uitspraak was
deze week in Lunteren, waar de
synode van de Gereformeerde
Kerken vergaderde, te lezen in
een notitie van een commissie
van onderzoek uit de synode. De
ze had een rapport bekeken van
het deputaatschap (commissie)
dat verantwoordelijk is voor ae
relatie met de VU. Elke gerefor
meerde synode reserveert de no
dige tijd om over de opleidingen
van predikanten te praten, zowel
aan de eigen hogeschool in Kam
pen (waar het aantal studenten
toeneemt) als in Amsterdam.
Het werd ditmaal een rustig ge
sprek. Dat kwam ook omdat uit
de bespreking over de theologi
sche faculteit van de Vrije Um-
versiteit op het laatste ogenblik
de angel werd weggenomen. Die
betrof een verzoek van studenten
om niet langer gebonden te wor
den aan het ondertekenen van
belijdenisgeschriften en bepaal
de formulieren alvorens een
"consent" (toestemming) te krij
gen, maar daarvoor een "belofte"
in de plaats te stellen. Dit punt
werd in zijn,geheel naar de syno
devergadering van november
Een aantal synodeleden vreesde
dat het met de kennis van de bij
bel en de kerkelijke belijdenis
onder de studenten niet zo best is
gesteld. De noodzakelijke beper
king van de studieduur staat ook
niet toe, het aandeel van de bij
belse vakken in het studiepakket
uit te breiden.
Bal teruggekaatst
Toch heeft de discussie o
predikantenopleidingen
Namens de commissie die het con
tact met de VU onderhoudt werd
daarop geantwoord dat hetzelfde
van het gemiddelde kerklid kan
worden gezegd. Voor het christe
lijk onderwijs en het gezin ligt
hier een taak. Het probleem van
de verandering in geloofsbele
ving speelt ook een rol.
Dan kwam de kloof tussen "theolo
gie" en "gemeente" ook uitvoerig
ter sprake. De betrokkenen bij de
opleidingen vertelden de synode
dat de kloof tussen wetenschap
en praktijk bij alle studierichtin
gen bestaat. Het bedrijven van
theologie is tegenwoordig een
zeer gecompliceerde zaak.
Probleem is dat de hele veelvor
migheid van de kerken ook de
universiteiten binnenkomt. Met
deze opmerking kaatsten de op
leidingen de bal duidelijk naar
het kerkelijke vlak terug. Daar
heerst de mening dat het juist de
Seminarie
Opnieuw kwam de wens naar vo
ren, de opleiding van predikan
ten een vervolg te geven in een
seminarie, naar hervormd model,
waarin met name de beroepsop
leiding meer tot haar recht zou
komen. Dit ook als middel om de
kloof tussen opleiding en kerk te
overbruggen. Een andere moge
lijkheid zou zijn een verplichte
stage voor afgestudeerden. De
meningen in gereformeerde
kring zijn hierover verdeeld.
Maar de synode komt er, aan ae
hand van een "algewogen voor
stel", nog op terug.
Het landelijke toerustingswerk
(Leusden) kreeg alle steun van de
synode. Het bestaande werk
wordt voortgezet. De toerusting
op provinciaal en regionaal ni
veau krijgt de komende jaren
meer aandacht.
Leiderdorpse
baptisten
naar
wijkcentrum
LEIDERDORP - De baptistenge
meente in Leiderdorp gaat met
ingang van aanstaande zondag
voor haar zondagmorgendienst
gebruik maken van het nieuwe
wijkcentrum "Zijlkwartier" aan
de Van de Marckstraat. De bij
belkring van donderdag avond en
de bidstond van zaterdagavond
blijven in het zaaltje achter het
huis Van der Valk Boumanweg
236.
ADVERTENTIE
LUNTEREN - Hervormden en gereformeerden blijven samen op weg gaan,
maar dan wel op voorzichtige manier en met bespreking van tal van
punten waarover verschillend wordt gedacht. Dat bleek gisteren op de
eerste dag van de gemeenschappelijke synodevergadering in Lunteren,
toen een motie om te verklaren dat tot dusver geen wezenlijke kerkschei-
dende factoren tussen de beide kerken zijn ontdekt met 30 tegen naar
schatting 100 stemmen wérd verworpen.
De motie kwam van de hervormde diaken Jansen uit Haarlem, nadat
vooral theologen al urenlang aan het woord waren geweest over tal van
theologische en historische zaken die de twee kerken óf gescheiden
houden óf gemeenschappelijk hebben. "Voer voor deskundigen en en
thousiastelingen. De gemeenteleden zitten hier niet op te wachten".
Aldus diaken Jansen. Hij wilde daarom een uitspraak uitlokken.
"We hebben geen behoefte aan een dergelijke uitspraak", zo liet de secre
taris van "Samen op weg", ds. B.J. Aalbers, weten. "Daarvoor is het nog
net iets te vroeg. Ook zeer veel gemeenteleden willen dat eerst nog een
aantal vragen goed wordt doorgespit". Ds. Aalbers kreeg de meerder
heid van de synode achter zich.
Uit de verschillende rapporten komt een kerkmodel naar voren, waarin
zowel de hervormde als de gereformeerde visie tot haar recht komt.
Tientallen jaren werd het gereformeerde kerk-idee vooral gekenmerkt
door de "antithese", de tegenstelling tussen kerk en wereld, terwijl de
hervormden meer zaten op de lijn van openhèid naar en verantwoorde
lijkheid voor de wereld.
Twee auto's
Een gereformeerde dominee uit Huizen vond het niet beslist nodig, de
twee kerkinstituten bij elkaar te brengen. "Je kunt best samen op weg
zijn in twee auto's". Een hervormde ouderling uit HarderWijk vroeg
aandacht voor de bezwaren en de positie van de gereformeerde-bonders
in de Hervormde Kerk. Toch wilde hij tegen "Samen op weg" geen nee
zeggen. De gereformeerden dominee van Den Ham, niet enthousiast,
gebruikte de term "confessionele, op termijn gestelde opheffingsuit
verkoop". En een hervormde dominee uit Bodegraven: "Schaalvergro
ting kan leiden tot verwarring van de geesten". Een gereformeerde
ouderling uit Heilo: "Laten we uitgaan van de eenheid die er al is".
De gemeenschappelijke synode gaf het groene licht om verder te gaan.
Een enkeling maar stemde tegen.
wat geeft massief
eikehout toch veel sfeer in huis! Iets
van onvergankelijk, eerlijk, warm.
Maar dan moet je er wel de vakman
in herkennen. Zoals bij de meubelen van
Meubelfabriek Oisterwijk. Daar doen
ze alles zelf. Selecteren, drogen, logen
en verwerken tot mooie meubelen naar
eigen ontwerp. Je ziet 't direct.
Eethoeken die een maaltijd
feestelijk en de kamer vorstelijk
maken. Stoere, gastvrije tafels.
uitnodigende stoelen. Met prachtige
handgebeeldhou wde detail-afwerking
Meubelen van Meubelfabriek
Oisterwijk dragen een eigen
brandmerk. En worden door eigen
vakmensen bij u thuis geplaatst.
U krijgt er 12 jaar
zwart-op-wit garantie bijop hout
en constructie.
Als er wat is... we komen meteen.
Gratis. Dat kan omdat we bij
Meubelfabriek Oisterwijk alles zelf
in eigen hand houden.
v Berkel (ZH), Noordeindseweg 116, tel. 01891-4670.
De heer J. de Vries, die in het begin
van de jaren zeventig met enkele
anderen het initiatief nam tot de
stichting van deze baptistenge
meente, deelde ons mee. dat er
twee redenen waren voor de ver
plaatsing. "Wij krijgen daar
meer ruimte, maar ook zal de
drempel er voor belangstellenden
wel iets lager zijn. Het is een feit
dat men eerder een publiek ge
bouw binnengaat dan een gele
genheid op particulier terrein".
De heer De Vries gaat zondag
morgen (10 uur) zelf voor.
E. H. Broekema
(Leiden)
50 jaar predikant
LEIDEN - Op 20 oktober zal domi
nee Eben llaézer Broekema,
wonende Lammenschansplein
10, gedenken dat hij vijftig jaar
geleden in het Groningse Open
de zijn loopbaan als predikant
begon.
In 1965 al ging ds. Broekema. die dit
jaar tachtig hoopt te worden, in
Waardenburg-Neerijnen (Geld)
met emeritaat Hij werd toen nog
pastorale hulp in Overlangbroek
(Utrecht). Na die periode vestig
de hij zich met zijn vrouw in Lei
den.
Nog steeds preekt ds. Broekema en
doet hij huisbezoek, dat laatste
met name in het Morskwartier,
waar hij eerst woonde.
Nu Opende werkte hij in Bolsward
(Hervormde Evangelisatie),
Doorwerth en Waardenburg, in
deze laatste gemeente - waar hij
een paar weken geleden nog
heeft gepreekt - van 1947 tot 1965.
Het echtpaar Broekema is bin
nenkort ook vijftig jaar ge
trouwd.
Leidse humanisten
voor arme boeren
LEIDEN - Het Humanistisch Ver
bond in Leiden zal volgende
week dinsdag, 16 oktober, om
kwart over 8 in restaurant N teuw-
Minerva. Vrouwensteeg 11, in
formatie geven over een project
in het kader van de humanisti
sche ontwikkelingssamenwer
king.
Deze ontwikkelingssamenwerking
richt zich op kleinschalige pro
jecten die voortkomen uit de
armste bevolkingsgroepen in
ontwikkelingslanden en worden
uitgevoerd door plaatselijke or
ganisaties. Leiden steunt een
tuinbouwproject in een boeren
gemeenschap onder de rook van
Lima in Peru.
