FNV kiest voor looneis
Werkgele genheid
de bouw loopt terug
Meer aardgas
bij Slochteren
Bezwaren middenstanders
tegen FNV-voordeelactie
In elk geval hoger dan half procent
Arbeidstijdverkorting
blijft ook hoofdpunt
Prog
m
noses tot 1984 wijzen uit:
BOND WIL ROYEMENT
VAN LEIDER STAKING
„Ondernemers moeten
niet te veel betalen"
DONDERDAG 11 OKTOBER 1979
ECONOMIE
PAGINA 31
DEN HAAG (ANP) - De aardgasreserve van het Slochterenveld
blijkt aanzienlijk groter te zijn dan tot dusver is aangenomen. Een
herwaardering die door de Nederlandse Aardoliemaatschappij
(NAM) is uitgevoerd heeft tot de conclusie geleid dat de totale
reserves van het Slochterenveld, voor zover die aan Nederland
zijn toe te rekenen, met 150 miljard kubieke meter moeten wor
den opgewaardeerd.
Minister van Aardenne van economische zaken heeft dit gisteren
meegedeeld in een brief aan de Tweede Kamer waarin hij de
stand van de aardgasreserves per 1 juli van dit jaar verstrekt. Van
die 150 miljard kubieke meter kan, volgens de NAM, slechts 56
miljard als bewezen worden beschouwd.
De Rijks Geologische Dienst zal bij zijn rapportage over de stand
van de reserves per 1 januari van het komende jaar op deze
herwaardering ingaan. De minister herinnert eraan dat in het
rapport van de Rijks Geologische Dienst in zake de aardgasre
serves per 1 januari 1977 al min of meer was vooruit gelopen op de
resultaten van de herwaardering, doordat toentertijd al 50 mil
jard kubieke meter werd toegevoegd aan de niet bewezen reser
ves van het Slochterenveld.
Minister Van Aardenne deelt verder mee dat op het vaste land
gedurende het eerste half jaar van 1979 vijf zuivere exploitatiebo
ringen naar aardgas zijn verricht. Hiervan toonde er één aardgas
aan, het definitieve resultaat van twee dezer boringen was op de
datum van de rapportage nog niet bekend.
Op het continentaal plat werden gedurende de verslagperiode ze
ven zuivere exploitatieboringen verricht, twee hiervan toonden
aardgas aan, één ervan olie.
Van Aardenne deelde mee dat de totale reserve in de eerste helft
van dit jaar met twee procent is afgenomen. Een deel hiervan
moet worden toegeschreven aan herwaardering van al aange
toonde vondsten, het belangrijkste deel wordt veroorzaakt door
produktie gedurende de verslagperiode.
De aardgasreserve bedroeg op 1 juli van dit jaar in totaal ruim 2,1
biljoen kubieke meter, te weten onder het vasteland en binnen de
territoriale wateren 1.805 miljard kubieke meter en onder het
Nederlandse deel van het continentaal plat ruim 305 miljard ku
bieke meter. Daarvan is bewezen 1.527 miljard en niet bewezen
ruim 583 miljard kubieke meter.
AMSTERDAM (ANP/GPD) - De Federatie Nederlandse
Vakbeweging FNV, de grootste vakcentrale van het
land, heeft definitief gekozen voor het stellen van een
looneis om de koopkracht van de mensen met een inko
men tot 32 duizend gulden op peil te houden. De hoogte
van die looneis zal afhangen van de invloed, die de ka
binetsplannen uiteindelijk zullen hebben op de koop
kracht. De door het Centraal Planbureau berekende ex
tra loonsverhoging van een half procent vindt de FNV in
elk geval te laag.
Dit staat in de uitgangspuntennota
voor het arbeidsvoorwaarden
beleid voor 1980 die de FNV gis
teren heeft gepresenteerd. De le
den van de FNV zullen zich de
komende maand over de nota
kunnen uitspreken.
Naast handhaving van de koop
kracht vormen arbeidsplaatsen-
overeenkomsten (apo's) en ar
beidstijdverkorting hoofdpunten
in de nota. Via arbeidsplaatsen
overeenkomsten wil de FNV vat
krijgen op de ontwikkeling van
de werkgelegenheid, zowel de
DEN HAAG (ANP) - De werkgelegenheid in de bouw zal
volgend jaar ten opzichte van dit jaar met 0,8 procent
teruglopen. Dit jaar zal de werkgelegenheid 0,3 procent
boven het niveau van 1978 uitkomen.
Het afnemen van de werkgelegen
heid komt door de groei van de
arbeidsproduktiviteit en een gro
ter aantal produktieve uren in
1980.
Dit staat in de bouwprognoses
1979-1984, die minister Beelaerts
van Blokland van volkshuisves
ting de Tweede Kamer heeft aan
geboden.
De groei van dit jaar komt door de
achterstand van de afgelopen
WEERRAPPORTEN 1
van hedenmorgen 7 uur
14 0.6
Amsterdam zwaar bew 24 13
De Bilt regen
Deelen regen 25 14 0.5
Eelde geheel bew. 23 13
Eindhoven regen 26 15
Den Helder zwaar bew. 22 14
Rotterdam geheel bew. 23 15
Zd. Limburg regen 25 13 0.2
Aberdeen onbew. 14 9 3
Athene onbew. 21 14 0
Barcelona geheel bew.
winter, anders zou het beeld van
1979 wat gematigder zijn uitge
vallen en zou ook de daling naar
1980 kleiner zijn.
Per regio en per beroepsgroep
kunnen grotere verschillen op
treden. Zo zet in het zuiden de
daling van de werkgelegenheid
in de sector burgerlijke wonin
gen en utiliteitsbouw (fabrieken
en kantoren) zich al dit jaar in. Dit
vooral als gevolg van de accent
verschuiving in de woningbouw
naar de tekortgebieden in het
westen en de grote steden daar
buiten.
Op middellange termijn zal de
werkgelegenheid in de bouw
volgens de ramingen blijven da
len. Tot en met 1984 met gemid
deld één procent per jaar. Dit als
gevolg van een lagere
kwaliteit als de hoeveelheid.
Voor wat betreft de arbeidstijdver
korting, voor de FNV hét instru
ment voor een betere verdeling
van de beschikbare arbeid, wil de
federatie een verkorting van tien
procent in vier jaar. Dat komt
overeen met het actieprogramma
van het Europees Verbond van
V akverenigingen.
De FNV denkt daarbij aan uitbouw
van de regelingen voor vervroegd
pensioen, verkorting van de ge
middelde werkweek, uitbouw
van het educatief verlof en gelei
delijk verlenging van de vakantie
tot 25 dagen voor iedereen. Per
bedrijfstak zal bekeken moeten
worden welke vorm van korter
werken het meest geschikt is.
'We zullen 1980 moeten gebruiken
om het werkgeversfront inzake
de arbeidstijdverkorting te door
breken. Als de werkgevers zeg
gen dat we in Nederland toch met
alles al voorop lopen, dan vergis
sen ze zich voor wat betreft ver
korting van de arbeidstijd. In
België, West-Duitsland, Italië en
Denemarken heeft men al een
begin gemaakt met de uitvoering
van de wens van het Europees
Verbond van Vakverenigingen
om te komen tot een arbeidstijd
verkorting van 10 procent in vier
jaar", aldus FNV-voorzitter Wim
Kok bij de presentatie van de dis
cussienota.
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Nice
Oslo
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casa Blanca
Istanbul
half bew. 21 9
licht bew.
mist 19 11
regen 10 9
licht bew. 25 8
mist 14 5
onbew. 14 10
regen 20 14
motregen 17 13
mist 17 lil
zwaar bew. 25 13
zwaar bew. 16 10
zwaar bew. 21 13
zwaar bew. 24 17
mist 22 6
regen 23 18
geheel bew. 12 11
regen 22 14
bouwproduktie
groei van de produktiviteit, zij
het dat de sectoren herstel
verbouw en onderhoud voor e
ge compensatie zorgen
Betrouwbaarheid
Ten aanzien van de betrouwbaar
heid van de ramingen moet het
nodige voorbehoud worden ge
maakt.
Verder wordt gemeld dat een in
ventariserend onderzoek naar de
Minister Beelaerts i
bouwkostenstijging gaande is.
Dat de bouwkostenstijging
overwegend boven de groei van
het algemene prijspeil uitkomt
hangt samen met de relatieve ar
beidsintensiteit en de lage pro
duktiviteit in de bouw.
met de De relatieve kostenstijging (het
verschil tussen de verandering
van de bouwkosten en de totale
prijsstijging) schommelt van jaar
tot jaar aanzienlijk als gevolg van
het ontbreken van continuïteit in
de bouwproduktie.
De gemiddelde stijging van de af
gelopen 25 jaar was 1,25 procent.
In 1977 en 1978 was het percenta
ge tweemaal zo hoog. De algeme
ne inflatie halveerde in die jaren,
terwijl de bouwkostenstijging op
vrijwel hetzelfde peil bleef als in
1976.
■vaar bew.
licht bew.
onbew.
GRONINGEN (ANP) - De Industriebond FNV heeft een procedure op
gang gezet om hun lid E. Wiebrands uit Oude Pekela te royeren. Wie-
brands was één van de stakingsleiders bij de 24-uurs actie in de karton
fabriek Britannia in Oude Pekela.
Er werd toen een loonsverhoging geëist, hoewel door de bonden met de
directie van Britannia een cao was afgesloten. Volgens districtsbestuur
der J. Wolthers heeft Wiebrands door zijn actie tegen het bondsbelang
gehandeld en is daarmee de grens van het toelaatbare overschreden.
Volgens Wolthers wilden de FNV-kaderleden bij de fabriek-een roye
ment van Wiebrands
ziebonen I kg 2,45-2,50, Groene kool
0,32, Spitskool I 0,11-0,24, Spitskool II
0,14, Bospeen II 0,80-0,87, Waspeen AI
kist 3,60-4,60, Waspeen All 3,-5,-, Was
peen BI 4,80-8,70, Waspeen Bil 3,20,
Waspeen Cl 4,20-5,10, aanvoer 127.620,
Breekpeen I 4,4,70, Breekpeen Bil
2,40, Selderij per bos 0,24-0,25, Spinazie
kg 0,27-0,34, Peterselie bos 0,33-0,36,
Krulpeterselie bos 0,28-0,35. Specifica
tie bloemkool Sortering 6 p.bak I
0,53-0,72, 6 p.bak II 0,36-0,41, 8 p.bak I
0,48-0,59, 8 p.bak II 0,20-0,48, 10 p.bak I
0,40, 12 p.bak I 0,38, aanvoer 12.626.
Wim Kok geeft een toelichting op de door de FNV uitgebrachte nota over het arbeidsvoorwaardenbeleid. Verder
op de foto: voorlichter Groot (links) vice-voorzitter Wim Spit en loondeskundige Drabbe (rechts).
Verziekt
De FNV constateert in de nota nog
eens dat het sociale klimaat in
Nederland verziekt is: zowel
werkgevers als overheid tonen
geen bereidheid om de werkelij
ke problemen in de samenleving
aan te pakken. Kenmerkend in
dit verband is volgens de FNV
het compleet afbreken van de
vermogensaanwasdeling (vad),
waarmee hoge winsten van be
drijven zouden kunnen worden
„i "afgeroomd".
De FNV ziet geen enkele aanleiding
om te veronderstellen dat er in de'
opstelling van kabinet en werk
gevers een wijziging zal komen.
Een sociaal-economisch beleid
op centraal niveau (een zoge
naamd centraal akkoord) acht de
federatie nu dan ook vrijwel on
mogelijk.
De opstelling van kabinet en werk
gevers vereist een zo groot moge
lijke eenheid van beleid binnen
de FNV, zo stelt de nota. Daarbij
zal dan per bedrijfstak of onder
neming inhoud gegeven moeten
worden aan de FNV-doelstellin-
gen: behoud, uitbreiding en ver
betering van de werkgelegen
heid, een goed pakket van collec
tieve en sociale voorzieningen, en
een aanvaardbare ontwikkeling
van de koopkracht.
Ruimte
Kok stelde dat de vakbeweging
goed beseft dat er in de ene be
drijfstak meer ruimte en gele
genheid is voor arbeidstijdver-
kortende maatregelen dan in de
andere, maar dat een volledig on
bespreekbaar houden ervan tot
"onaanvaardbare polarisatie"
van het sociale klimaat leidt.
Volgens hem betekent de grotere
ruimte voor bonden om hun ei
gen pakket in te vullen niet dat de
FNV hiermee van haar gecoördi
neerde cao-beleid afstapt. De
FNV wil kijken of er per sector of
bedrijf wel afspraken te maken
zijn over de FNV-wensen met be
trekking tot arbeidstijdverkor
ting, nu deze door de centrale
werkgeversorganisaties afgewe
zen worden. Van geval tot geval
zal dan bekeken moeten worden
wat haalbaar is, in welke vorm en
in welk tempo. "Het uiteindelijke
doel blijft daarbij overal een ver
korting van tien procent in vier
jaar", aldus Kok.
In sterkere bedrijfstakken kan vol
gens de FNV een extra looneis
gesteld worden naast de aanvul-
,1/snde looneis om de koopkracht
te handhaven, mede om het ge
mis van een goede vermo
gensaanwasdeling te compense
ren. Het is volgens Kok aan de
leden om te bepalen of zij zo'n
looneis eventueel willen inwis
selen tegen afspraken over ar
beidstijdverkorting.
Ommezwaai
FNV-loonspecialist Frans Drabbe
zie woensdag desgevraagd dat de
ommezwaai van de FNV - van een
aandringen op een meer gecoör
dineerde strategie (als gevolg van
het weinig rooskleurig verlopen
cao-jaar) naar een aanpak per be
drijfstak - het gevolg is van de ar
beidsonrust van de laatste maan
den. "De leden hebben duidelijk
te kennen gegeven dat zij meer
ruimte willen hebben, en die
krijgen ze nu", aldus Drabbe.
Hij gaf toe dat deze ruimte tot ui
terst uiteenlopende eisenpakket
ten kan leiden. Daarbij is het
denkbaar dat in een bedrijfstak
bijvoorbeeld enerzijds de aan
vullende looneis ter handhaving
van de koopkracht wordt inge
wisseld tegen arbeidstijdverkor
ting, terwijl in een andere sector
een forse extra looneis op tafel
kan komen.
Er blijft in zo'n geval weinig meer
van een gezamelijk FNV-ar-
beidsvoorwaardenbeleid over.
De FNV vertrouwt op de rede
lijkheid van haar leden, aldus
Drabbe.
DEN HAAG (GPD) - De FNV moet
de artikelenverkoop aan haar le
den door middel van de "voor
deelactie" stopzetten en haar le
den aanbevelen gewoon bij de
normale detailhandel te kopen.
"Dat is nog voordeliger ook en de
winkelier houdt geen politiek be
toog waarom hij een bepaald ar
tikel wel of niet verkoopt". Aldus
een betoog van het Koninklijk
Ned. Ondernemers Verbond in
zijn blad Ondernemersvisie.
Het KNOV, dat al herhaaldelijk op
kruistocht is geweest tegen de
"voordeelacties" van de vakbe
weging, omdat het die "oneigen
lijk" vindt, constateert nu dat de
voortzetting van dit "postorder
bedrijf' verdeeldheid binnen de
FNV heeft gezaaid. De Diensten
bond, de Bouwbond en de Ver-
voersbonden hebben bezwaren,
zo leidt het KNOV af uit een arti
kel in het FNV-orgaan De Vak
bondskrant.
Het voornaamste bezwaar van de
ondernemersorganisatie was in
dertijd dat de FNV-artikelen, via
folders in een miljoenenoplaag
aangeboden, vaak geen voordeel
opleverden en ook niet alleen
voor leden waren bestemd.
Indertijd werd de actie als leden
binding gestart, stelt het KNOV,
maar dat blijkt nu niet meer de
voornaamste overweging om er
mee door te gaan. Nu is het argu
ment de werkgelegenheid van
de 35 mensen die erbij zijn be
trokken. De ondernemers echter
dat de werkgelegenheid
in de detailhandel als geheel met
stopzetting zijn gediend.
UTRECHT (ANP) - De nieuwe di
recteur-generaal van industrie
van het ministerie van economi
sche zaken, H. Leliveld, heeft de
ondernemers gewaarschuwd het
matigingsbeleid niet in de waag
schaal te stellen.
In een toespraak in Utrecht sprak
hij zijn zorg uit over de groeiende
opwaartse druk op de loonkos
ten. Die opwaartse druk zag hij
ook van de ondernemers zelf ko
men. Het tekort aan geschikt per
soneel in sommige sectoren en
regio's kan een bedreiging gaan
vormen voor het loonniveau.
"Indien ondernemers, om verlies
van omzet en produktie te voor
komen, geneigd zijn dan maar
wat meer loon te betalen, bevor
dert dit uiteraard de matigings
bereidheid van de vakbeweging
niet", aldus Leliveld. "We dienen
er ons bij voortduring van bewust
te zijn dat grote delen van ons be
drijfsleven nog in een uiterst
kwetsbare concurrentiepositie
verkeren. Een mislukking van
het matigingsbeleid", aldus Leli
veld, "zou dan ook ernstige ge
volgen voor onze economie kun
nen hebben en in het bijzonder
voor de industrie".
De scherpe stijging van de olieprij
zen, die zich dit jaar voordoet, zal,
naar Leliveld verder uiteenzette,
het uiterst moeilijk maken het
geleidelijk herstel van de Neder
landse economie voort te zetten.
De directeur-generaal van indus
trie voorziet voor de komende ja
ren nog aanzienlijke aanpassin
gen in onze industrie, al was het
alleen maar door de sterk geste
gen energiekosten.
Er is een moeizaam en tijdvergend
aanpassingsproces te verwach
ten van energiebesparende in
vesteringen, die gepaard gaan
met het zodanig wijzigen van het
produktenpakket, dat de ener
giegevoeligheid vermindert. On
ze industriële structuur is nu nog
sterk energie-intensief. De ener
gie-intensieve sectoren zorgen
voor bijna de helft van onze ex
port, zo zei Leliveld.
DONDERDAG
11 OKTOBER 1979
201,00
23,00
171,80
3000,00e 3000,00e
172,00 170,50
161,00 161,00
885,00 850.00
37,60
61,00
150,00
19,60
195,80
239,00 238,80
GOUD EN ZILVER
495,00 495,0
134,50 134,00
127,50 127.00
AMSTERDAM (ANP) - Hoewel er
op het Damrak vandaag hier en
daar wel flinke omzetten waren
en overwegend lagere noteringen
voor de hoofdfondsen tot stand
kwamen, was er geen sprake van
een nogal dramatische daling bij
recordomzetten zoals op de voor
gaande dag Wall Street. De dollar
d 26ioo 26800 Zllver 992/1094.50 noteerde in Amsterdam fractio-
ice 24270/24870 Vorige 960,1062 50. neel hoger.
Bij de actieve waarden waren er
maar twee, die een winst wisten
te boeken. Het ging hierbij om
0,20 voor HVA en 0,50 voor
ABN. Hoogovens was 0,20 lager
op ƒ30,10, Unilever moest een
halve gulden terug naar 128,50,
Philips noteerde 0,20 lager op
adII 1 23,00 en Kon Olie verloor 1,30
OP 155,50.
48,50 In verhouding een flink verlies leed
3925 opnieuw Heineken, die 2,50
1562 goedkoper werd op ƒ80,50. De
3ii3 overige verschuivingen waren
miniem.
*25 De staatsfondsenmarkt gedroeg
4.30 zich prijshoudend.
22.75 25.75
