Gehandicapte moet een eigen plaats krijgen
Blik in de weekbladen
Beheerder vakantieboerderij de Imminkhoeve:
Regeren zonder CDA: denken over het ondenkbare?
ELSEVTERS
HP
delïjd
DONDERDAG 11 OKTOBER 1979
7" PAGINA 15
Enige weken geleden schreef ik
over de betekenis van D'66 in
een politiek vierstromenland.
Ik wees daarbij op de moge
lijkheid dat een sterk D'66 zou
kunnen bijdragen tot een
doorbraak in de vastgeroeste
partijpolitieke verhoudingen
in Nederland. Daardoor zou
den in de toekomst andere
coalities mogelijk worden en
met name een coalitie van
PvdA, D'66 en WD, één dus
waarbij het CDA in de opposi
tie zou komen. Een hele ge
beurtenis na 60 jaar ononder
broken regeringsverant
woordelijkheid.
Sindsdien zijn de bijeenkom
sten van een aantal politici uit
PvdA, D'66 en VVD in het
Haagse Des Indes uitvoerig in
de pers gerapporteerd. Als
deelnemer aan die gesprek
ken wil ik hun betekenis ze
ker niet opblazen, daarvoor
i zijn ze te incidenteel en ook té
vrijblijvend. Ze zullen zeker
niet spoedig - ik denk dan aan
de volgende kabinetsforma
tie - tot een nieuwe coalitie
leiden. Daarvoor staan bij
voorbeeld rnet name PvdA en
WD in de huidige politieke
praktijk te ver uit elkaar.
Maar roepen die gesprekken
dan alleen maar visioenen op
van een dageraad die toch
nooit zal aanbreken? Ik voor
mij geloof van niet. Zij kun
nen ook een bewustwor
dingsproces binnen de PvdA,
D'66 en WD op gang bren
gen over de toekomstige
plaats van deze partijen in het
politieke krachtenveld. Ver
schillende overwegingen
kunnen daarbij voorzitten.
Allereerstis daar de negatieve
motivatie om de CDA buiten
spel te zetten. Maar monster
verbonden keren zich vroeger
of later altijd tegen degenen
die ze sluiten. Bovendien zou
het CDA misschien gelouterd
en gesterkt worden door een
oppositieperiode van reflec
tie en bezinning. En dat kan
Door
mr. L. J. Brinkhorst
Tweede Kamerlid
voor D'66
nooit het oogmerk van poli
tieke tegenstanders zijn.
De werkelijke betekenis van
PvdA-D'66-WD-gesprekken
ligt vooral in de kans die zij
bieden eigen uitgangspunten
opnieuw te doordenken. Als
het van PvdA-voorzitter Max
van den Berg afhangt, hoeft
dat niet. Voor hem is praten
met de WD zoveel als heulen
met de vijand. In zijn visie
past alleen de meerderheids-
strategie van alle linkse par
tijen onder de vleugels van de
PvdA, waarbij de CPN niet bij
voorbaat moet worden uitge
sloten. Het is niet erg waar
schijnlijk dat D'66 hem daarin
zal volgen.
Dat betekent dat de PvdA in de
oppositie zal moeten wachten
totdat ze alleen een meerder
heid heeft behaald. En dat
kan nog lang duren, ook wan
neer men CPN, PSP en PPR
daarbij optelt. Ik zou zo'n op
positierol betreuren, maar
buitenstaanders hebben
daarin nu eenmaal geen be
slissende stem. Anderen in de
PvdA willen misschien wél
nadenken of het verkieslijker
is met een groter CDA (waar
van althans de achterban niet
wezenlijk vooruitstrevender
is dan die van de WD) te re
geren, dan wel met de half zo
kleine WD. Vanuit de
machtsvraag bezien, ligt een
bevestigend antwoord op die
vraag niet direct voor de
hand.
Ook de WD wordt bij hel.
doordenken van een coalitie
met PvdA en D'66 met haar
eigen toekomst geconfron
teerd. Moet deze partij ver
worden tot de permanente
conservatieve bijwagen van
het CDA, die alleen uit de kast
van de oppositie wordt ge
haald als geen alternatief
voorhanden is en daarin te
ruggaat wanneer het CDA te
veel afkalving naar links
vreest? Of wil men op de
koers van Geertsema's ont-
werp-beginsel-programma
een moderne liberale partij
worden, met het risico van af
stoot van vele nieuwe conser
vatieve kiezers maar wel met
een helder politiek profiel.
Ook daarop is het niet ge
makkelijk een antwoord te
geven. In ieder geval zou een
partijraad zich dan wel met
fundamentelere kwesties
moeten bezighouden dan de
fiscale aftrek van hypotheek
rente als enige reactie op het
regeerbeleid van het kabinet-
Van Agt voor het komende
jaar.
Ten slotte mijn eigen partij
D'66. Ook daar zal de discus
sie over de coalitie met PvdA
en WD in plaats van die van
het kabinet-Den Uyl met het
CDA niet zonder meer een
eenduidige uitkomst opleve
ren. Ideologisch mag D'66 le
ven bij de gratie van de span
ningen tussen de vrijheid - en
de gelijkheidsbeginselen,
respectievelijk vertolkt door
WD en PvdA. De jarenlange
ergernis veroorzaakt door het
verschil tussen progressieve
woorden en conservatieve
daden van de WD-fractie in
de Tweede Kamer, heeft deze
partij voor D'66 niet tot een
voor de hand liggend ge
sprekspartner gemaakt Toch
geloof ik dat het speciaal op
de weg van D'66 ligt om te on
derzoeken of een PvdA-WD-
D'6Y-coalitie ooit een „rede
lijk alternatief' kan zijn.
tCs. JÉPS
Voorzitter H. de Boer en beheerder John Mur (links) van de Imminkhoeve in de verkeerstuin voor gehandicapten
Of de Nederlandse gehandicapte
ooit echt als een volwaardig lid
van de samenleving zal worden
gezien? Of er ooit werkelijk van
integratie sprake zal zijn? „Dat
zal nog wel eens een keer gebeu
ren; de gehandicapte zal z'n eigen
plaats best krijgen. Hoe
wel...?
Voorzitter H. de Boer van de stich
ting Vakantiecentrum voor ge
handicapten De Imminkhoeve
weet er eigelijk zelf ook geen
antwoord op. Ook al ontvangt het
vakantiecentrum van de stich
ting in het Ommer kerkdorp Le-
mele nu al zes jaar lang gastvrij
afgevaardigden uit de door de
maatschappij teruggedrukte be
volkingsgroep, de mensen die
daar dagelijks werken kornen
amper toe aan een waardeoordeel
over de uitkomsten van een re
cent onderzoek dat aantoont dat
de gehandicapte Nederlander
geen reële kans op vakantie
heeft.
Dat komt doordat de Imminkhoeve
dwars tegen de uitkomsten van
dat onderzoek in haar gasten ont
vangt: geestelijk en lichamelijk
gehandicapten, lichte en even
vaak zeer zware gevallen, alleen
of in groepsverband (43 procent
van de gasten zit in een rolstoel,
61 procent is dubbel gehandi
capt).
Bijna alle gasten kloppen eraan,
„omdat we nergens anders te
recht kunnen". Nederland kent
maar een handvol speciaal op ge
handicapten gerichte vakan
tieoorden. De meesten ervan zijn
nauw verwant aan een of andere
kerkelijke groepering waardoor
vaak ongewild toch weer een
drempel wordt opgetrokken.
De Imminkhoeve daarentegen is
een volstrekt algemene, ideële
stichting die zich ten doel stelt
gehandicapten tegen kostprijs
een zo volledig mogelijke vakan
tie te bieden. Per jaar komen er
zo'n 1500 gasten. Ze betalen voor
een weekje Lemele f215,- all-in,
en krijgen daarvoor een totaal
aangepaste accommodatie die
staat op de flanken van Overijs
sels hoogste „berg", de Lemeler-
berg. En eigenlijk is het seizoen
nu al 15 weken te kort, zodat men
dikwijls nee moet verkopen.
Wanneer je echter ziet op welke
manier een dergelijk vakantie
centrum draaiende gehouden
wordt geeft dat een extra dimen
sie aan het rapport dat vaststelde
dat de gehandicapte geen eerlijke
kans krijgt om op vakantie te
gaan.
iyn
VRIJ NEDERLAND
In VN's roddelrubriek Het We
reldje reageert Maria Vos van de
Culturele Raad in Leiden op de
tirade van Boudewijn Büch een
paar weken terug in deze krant
over het culturele beleid van de
gemeente Leiden. Büch zou er
volgens haar mee akkoord zijn
gegaan gratis op te treden bij de
opening van De Waag als kunst
centrum. Een brief ter bevesti
ging zou hij niet alleen niet heb
ben beantwoord. "En dan slaat,
hij opeens terug in het Leidsch
Dagblad. Een ontzettend flauwe
streek en typisch voor een kleine
stad waar de mensen als ze wat
uit te praten hebben, dat doen via
de plaatselijke krant".
Vrij Nederland opent met een ver
haal dat de titel "Geloofscrisis in
de PvdA" draagt. VN legde het
oor te luisteren bij een afdelings
vergadering in Spijkenisse en
hoorde: "Het is mijn Joop nog,
maar ik heb van de week wel een
klap gekregen. Hij had het kabi
net toch veel harder kunnen ver
oordelen". Vice-voorzitter Van
der Doef antwoordt op de vraag
of er een vertrouwenscrisis be
staat met "Ik heb het in het par
tijbestuur anders gezegd: er is
een crisis in het denken van de
partij".
De Imminkhoeve is volledig af
hankelijk van liefdadigheid. De
logiesprijs slaat alleen op de ex
ploitatie van het centrum maar
alle nieuwe voorzieningen, ver
vangingen of uitbreidingen kun
nen alleen verwezenlijkt worden
door met de pet rond te gaan.
Kinderpostzegels, een comité
„Vrienden van de Imminkhoe
ve", een goedhartige grootgrut
ter, een vrijgevig bouwbedrijf,
dat zijn zo van die financiële
bronnen waaruit de boerderij
moest putten, bijvoorbeeld om
een nieuwe, (dieet)keuken te
kunnen verwezenlijken. Voordat
die er was kwam het voor dat de
beheerders van tijd tot tijd in de
openlucht het potje stonden te
koken.
Dat is nu lang verleden tijd maar de
grondstoffen voor de maaltijden
komen nog immer grotendeels
uit eigen moestuin. Deze zomer
harkte een werkzoekende werk
loze daar, betaald door het Ar
beidsbureau, de bedden met an
dijvie en bonen aan. Zijn dienst
verband gold echter voor niet
meer dan een halfjaar en hoe het
volgend jaar moet is een volledig
open vraag. Het bestuur van de
Imminkhoeve ligt daar niet wak
ker van. Niet meer, want in het
verleden steeg de nood enkele
keren zo hoog dat de door vrij
willigers gestarte onderneming
op de klippen dreigde te lo
pen.
We doen nu geen uitgaven meer
die we niet kunnen dekken uit de
logiesprijzen. We kunnen dit cen
trum niet ophangen aan domme
besluiten. Maar het betekent wel
dat we steeds moeten bedelen.
Want de pensionprijs omhoog
doen zou voor veel van onze gas
ten betekenen dat ze niet meer
kunnen komen. En dat is nu juist
wat we niet willen", zegt voorzit
ter De Boer. „En zo hink je steeds
op twee gedachten: je wilt uit
breiden, meer bieden en meer
ruimte beschikbaar stellen maar
als je dat in de prijzen tot uiting
brengt pak je daar de gehandi
capten weer mee. En zo modde
ren we maar door"
Twee pagina's groot is het inter
view dat Frits Barend en Henk
van Dorp hadden met Ajax-voor-
zitter Ton Harmsen. Over Brom
niets dan slechts. "Brom had met
iedereen problemen" en "Brom
is een onvoorstelbare materia
list". Trouwens "de heiligverkla
ring van spelers heb ik ook altijd
met stomheid gadegeslagen", al
dus Harmsen.
MAGAZINE
Correspondent Marius van Rijn
bekeek, terug uit Engeland een
weekje televisie met Britse ogen
en dat stemde hem weinig vro
lijk. "Het NOS-journaal valt op
door zijn starre presentatie", de
"Studio Sport-presentatie doet
erg amateuristisch aan" en "Koot
en Bie nieuwe stijl was wel grap
pig, maar het verlangen naar
Britse duo's als Morecambe and
Wise en de twee Ronnies (Corbett
en Barker) viel moeilijk te onder
drukken." De Nederlandse tv
lijdt aan bloedarmoede, conclu
deert Van Rijn dan ook.
René de Bok geeft verslag van een
poging van Karei Prior (in zijn
hoedanigheid van voorzitter van
de WD-afdeling in Leersum).
Rietkerk en Terlouw nader tot
elkaar te brengen. Dat lukte dus
niet. Terlouw liet zich zelfs ont
vallen: "Ik word wel moe van u,
Subsidie is er voor het vakantiewe-
1 zen voor gehandicapten niet te
krijgen. Ondanks de talloze po
gingen van het bestuur van de
Imminkhoeve, direct of indirect,
is het nooit gelukt overheids
steun te bemachtigen. „De over
heid wil geen verkapte toeslag
geven op loon of uitkering heet
het dan", herinnert de heer De
Boer zich uit de stroom afwijzen
de beschikkingen. „Verkapte
verhogingen... een drogreden"
constateert hij nogal bitter. „Als
of iemand die lid is van een ten
nisclub ook maar in verste verte
met zijn lidmaatschapsgeld een
reële bijdrage levert tot de wer
kelijke kosten van die tennisba-
meneer Rietkerk". Een oudere
vrouw stak haar liefde voor D'66
niet onder stoelen of banken,
hoewel zij "Rietkerk een in-en-
ïntegere man vindt. Heel anders
dan Wiegel. Denkt u ook niet dat
Wiegel een sadist is? Ofschoon
zijn vrouw er toch wel goed uit
ziet".
Rex Brico reisde met de paus mee
door Italië en struikelde over op
vallende aanprijzingen voor de
Pool. "Je hebt Billy Graham ge
zien, je hebt bisschop Fulton
Green gezien, dus maak nu je
borst maar nat voor Karol Woj-
tola". Paus Johannes Paulus-su-
perstar.
nen. Dat raakt kant noch
wal"
.,Als je ziet wat er alleen al door de
overheid in sportvoorzieningen
wordt gestopt. Maar dat be
schouwt niemand als een verkap
te loonsverhoging. Voor gehan
dicapten mag zoiets echter niet.
Voor mensen die toch al zoveel te
kort komen, zijn geen mogelijk
heden. En daarbij komt dat de
gehandicapte altijd duurder uit
is. Niet hij alleen maar ook z'n
verzorger moet mee op vakantie.
En dat zou-ie dan van z'n norma
le, meestal zeer beperkte uitke
ring moeten betalen?"
„Vakantievoorzieningén voor ge-
De Tijd herdenkt zijn vijfjarig be
staan als weekblad. Directeur
Schrama zegt "Vijf jaar geleden
zouden wij voor een oplage van
40.000 hebben getekend, terwijl
ons nu het gevoel bekruipt dat
het groter zou moeten zijn" Op
naar de 50.000 meent hij.
In het kader van het jubileum de
enquête God in Nederland,
waarover wij dinsdag al bericht
ten. In de aansluitende commen
taren weinig bijzonders. Dr.
Herman Wiersinga, gerefor
meerd studentenpastor in Leiden
is blij met de "geconstateerde
grensvervaging" tussen gelovig
zijn en kerkelijk zijn. Ook geluk
kig is hij met het feit dat er geen
algemene godsdienstige ver-
rechtsing is, zoals sommigen
dachten.
Mar
handicapten zijn zeker twee keer
zo duur", vult John Mur, een van
de drie vaste medewerkers van
de Imminkhoeve aan. Op een
tochtje door het centrum wij'st hij
naar een simpele kraan die zó is
gemaakt dat een rolstoelpatiënt
hem kan bedienen. „Kost wel dik
tweehonderd gulden per stuk en
zo gaat het met alles", aldus Mur.
„Daarom zou een hotel er ook
nooit aan beginnen om een aantal
kamers voor gehandicapten in te
richten. Dat zou veel te duur
worden om economisch te kun
nen werken. En daar komt nog bij
dat de rest van de gezonde gasten
wel eens weg zouden kunnen
blijven. Want laten we eerlijk zijn,
Bouke Beumer, leider van de Ne
derlandse delegatie van de chris
ten-democratische fractie in het
Europese Parlement maakt zich
zorgen over de Westduitse in
breng. "Ik moet constateren dat
de Duitse christen-democraten
wel degelijk proberen gestalte te
geven aan de samenwerking met
de conservatieven. Ik vind dat er
een keuze gemaakt moet wor
den".
De Haagse Post portretteert deze
week Hoog Catharijne, niet al
leen een winkelcentrum maar
ook een ontmoetingsplaats voor
daklozen, drop-outs, zwervers
dat doen we toch met z'n al
len".
Praat je over integratie en de mo
gelijkheden daartoe dan kun je
heel goed terecht in het dorpje
Lemele. Er wonen daar een paar
honderd gezinnen en daar is het
begrip gehandicapte al een heel
ander dan in het gemiddelde Ne
derlandse huishouden. „In het
begin hebben we ook hier wel
wat probleempjes gehad. Deden
horecabedrijven in Ommen wel
eens wat moeilijk. Maar nu hoe
ven we maar te kikken of uit Le
mele komt een groep inwoners
om rolstoelen te duwen of andere
hand- en spandiensten te verrich
ten"
,Om de haverklap staat de muziek
vereniging hier op de stoep en
onze gasten vinden dat geweldig.
Boeren uit de buurt helpen mee
om het drie en een halve hectare
grote erf van de Imminkhoeve in
goede staat te houden. En on
langs belde een uitbater van een
plaatselijk horecabedrijf om ad
viezen. Hij wilde z'n bedrijf ver
bouwen en daarin ook aanpas
singen aanbrengen om gehandi
capten te kunnen ontvangen. Het
komt trouwens voor dat wy van
caféhouders aan het eind van 't
jaar een kleine premie krijgen
omdat we onze gasten hun adres
hebben gegeven. Ze zien ook de
Imminkhoeve-klanten graag
komen", aldus John Mur.
„Tot een werkelijke integratie
komt het echter pas als de gehan
dicapte een geheel eigen plaats in
de structuur van de samenleving
krijgt. De overheid doet daar nog
veel te weinig aan maar het zou
een heel normale zaak moeten
zijn dat een gehandicapte zelf
standig in z'n eigen (aangepaste)
huis in een buurt woont. Pas dan
zullen de mensen de gehandicap
te zien als een volwaardig mede
mens", meent Mur.
,De mensen zullen moeten leren
hoe ze moeten omgaan met hun
misdeelde medeburger. Wij mer
ken dat ze dat niet weten", zegt de
heer De Boer. „We maken nog
mee dat een terrasje geheel ont
volkt wanneer wij er met een
groepje van onze boerderij neer
strijken. Da s onbegrip, angst
misschien. Maar de mensen moe
ten gewoon doen. Zo'n gehandi
capte blijft heus niet aan je bun
gelen".
„Je hebt er geen les voor nodig, je
moet gewoon jezelf blijven", al
dus John Mur die een jaar gele
den nog geen beheerder op de
vakantieboerderij maar accoun
tantsassistent was zonder enige
ervaring in de gehandicapten
zorg.
„De allergrootste fout die gemaakt
wordt is dat de mensen ook li
chamelijk gehandicapten als
geestelijk achtergeblevenen gaan
zien", meent De Boer. „Daar kan
ik me wel eens boos over maken.
Moet je je voorstellen dat je zelf
van totaal gezond door een onge
val in een rolstoel terecht komt.
Dan zou je toch ook uit je vel
springen als ze heel neerbuigend
over je zouden praten"
etc. Ondanks sombere voorspel
lingen heeft HC ook voor de mid
denstand in de oude stad gouden
tijden gebracht, maar Hoog Ca
tharijne is ook een sociaal on
ding, aldus HP. Gepraat wordt
met een aantal daar bivakkeren
de randfiguren. Eén van hen, Jos
die bij de bouw van HC betrok
ken was, zegt nu: "Ik heb het op
gebouwd. Ik wil het weer afbre
ken. Het liefst legde ik er een bom
onder"
FN V-bestuurder Jan de Jong is
niet onverdeeld ongelukkig over
de staking bij Shell. Tegen HP
zegt hij: "Natuurlijk hebben die
stakingen zin gehad. Het opbou^
wen van activiteiten in sterke be
drijfstakken is in gang gezet. Ik
noem het dan ook beslist geen
verloren staking".
Gerrit Komrij bezocht de reünie
van studentenvereniging Olofs-
poort, dat zich met name in de
jaren zestig te weer stelde tegen
het (rechtse) studentencorps.
Leuk is anders, want "als aan het
begin van een reünie al zoveel
mensen roepen dat het gezellig is.
dan weet je één ding zeker, het
wordt niet gezellig".
hervormd
nederland
Net als een aantal andere opi
niebladen besteedt Hervormd
Nederland deze week aandacht
aan de dertigste verjaardag van
de DDR. Alleen is de teneur wat
anders. Hans Blankesteijn is best
te spreken over Oost-Duitsland.
"Net als het welvaartspeil ging
het de laatste tijd met de ruimte
voor persoonlijke vrijheid de
goede kant uit". Blankesteijns
kinderen hebben zich ook uitste
kend vermaakt, wilden zo weer
terug, want "hier zijn we echt met
mensen geweest"
Wouter van Dieren maakt zich zor
gen over de ondeugden van het
bedrijfsleven met de kernenergie
in het vooruitzicht. "Wat bij de
gewone handel en wandel van
industrie nog door de beugel kan,
groeit bij toepassing van kern
energie onmiddellijk uit tot pro
porties van ongekende schaal"
Ook in Hervormd Nederland een
interview met Emile Meijer,
voorheen directeur van het Van
Gogh-museum, nu lector kunst
geschiedenis in Wageningen.
Voor de veelbesproken kloof tus
sen kunst en maatschappij zoekt
hij de oplossing niet in uitbrei
ding van het aantal musea, maar
verbetering van de voorlichting:
"Informatie moet voorrang krij
gen boven een uitbreiding van
collecties en kostbare presenta
ties".
BART JUNGMAN
