DE HERFSTPRIJZEN VALLEN!
ELECTRO COMBINATIE NEDERLAND
Wie klaagt verspeelt zijn rechten niet
Wat doet u
nu met
vakantiefilms
6CN DUURT£8R£K£R:
Kom naar de koopjesoogst bij £CN
SB- eaa
GARANTIE:GOED SERVICE.SNEL PRIJSNIVEAU: LAAG
Zomerspul in
winterberging
STEREO SOUND wS-
SYSTEM 727 Mkll
PS-212 direct-drive draai-
tafel met element =f TA 212 |HBH
versterker 2x18W continu met
aan volume gekoppelde ~j
lysiolog. toonregeling.
ST-212L LG/MG/KG/FM-stereo tuner 5
met signaalsterktemeter en muting.
TC-U2 cass.deck met Dolby en opname
regeling per kanaal.
Cat. prijs. 1999.-
AUDIO RACK H
LUISTER
RIJK KOOPJE! l
Portable radiorecorder
MG en FM. Met ingebouwde microfoon,
aut. opnamesterkteregeling en autostop.
Incl. monitor voor meeluisteren tijdens
opnamen. Batterij- en netvoeding.
RADIOfCASS. AA
RECORDERUU.
PERFEKTIE UIT DE USA
JAM/FM-stereo tuner/versterker 2 x 16 W
IRMS). Met FM-mute, PLL decoder,
loudness en hi-filter en tape monitor.
2 jaar garantie op specifikaties!
Boxen Nat Panasonic SB36-1 (35 W).
Cat. prijs .930;-
STEREO RECEIVERMfeA
BOXEN
PHILIPS
GXC-709D BLACK —Z-ZZ,
Troef onder de cass.decks, dit model
de beroemde slijtvaste GX-kop. Meng
mogelijkheid lijn/mier. Dolby en MPX-
filter voor onderdrukking van 19 KHz
FM piloot-toon.
Catalogusprijs: J128r-
22 GA 224 WSSSsSfE/Vt
VOOR SPOTPRIJS i C
Stereo platenspeler k
met armlift en autom. afslag. Regelbare
naaldkracht. Elektronisch gestuurde
gelijkstroommotor. Incl. stereo-element
en stofkap.
Cat. prijs: .159?"
STEREO DRAAITAFELBMBI
2 x 30 WATT'kk^^^s^OfY i Eg
'CONTINU
AH 682 hifi/stereo tuner-
versterker AM/FM-stereo met FM-mute,
AFC en PLL decoder. Contour en
hogetonenfilter. Aansl. voor 2 recorders,
2 draaitafels, 2 paar boxen. Motional
Feedback boxen, auxiliary en hoofdtel.
Cat prijs 595?"
HIFI/STEREO
RECEIVER /MAW—
PS-TI b.'
DIRECT-DRIVE^^Ia£a^g^y
De borstel- en 14.
collectorloze motor
wordt continu gestuurd door het
magnifieke Magnedisc servosysteem,
Aut. terugkerende arm met MD-element.
Verlichte stroboscoop.
Cat. prijs:-445?"
Cat. prijs:Jï&ifc
STOFZUIGER
LG/MG/KG fi
EN FM
Met AFC op
FM voor stabiele ontvangst. Grote
afstemknop en duidelijke -schaal: hooe
tonen continu regelbaar. Ingebouwde
ferroceptor voor MG en LG; telescoop
antenne voor FM en KG. Voor batterij
en netvoeding^
Cat. pr.js 129r Ajffe
PORTABLE RADIO 8K&B-
130 LITER IN 3 LADEN
Plus een ruim voorvries
vak met een invries-
kapaciteit van 12 kg/
24 uur. Hxbxd:
85x55x60 cm. Zo'n
kompakte kast past
overal. En de prijs past
Cat. prijs:_53ö?" g
DIEPVRIESKAST
225 LITER HANDIG
INGEDEELD
Dubbeideurs koelkast i
luxe uitvoering
Viersterren vriesvak
40ltr. Koelruimte met
aut. ontdooisysteem.
Hxbxd: 141,5x52,5
x59 cm.
Catalogusprijs:-J49?^
KOEIKAST A
PHIL IPs mh
Deze aanbiedingen gelden t/
zolang de voorraad strekt.
EC 9 10 79 710
dinsdag
■■■■9, 3» Kanalen mP, H7- s,ns,e'-
op het beeldscherm- splay
•nschakelinq wilfi. 1 auto™.
i overschakeHrtq onV l°estol of
gewenst p ander net
EXTRA
Meer dan 40 filialen in Nederland. In uw regio:
O Leiden: Nieuwe Rijn 32 Tel. 071-132900
Ook: Krebbers Jaarsma, Alphen a/d Rijn, Van Boetselaerstraat 8 Tel. 01720-92900. Utrecht, Hoog Cath
Ftadboudkwartier 291 Tel. 030-314159. Radboudtraverse 26 Tel. 030-314159. Choorstraat 11 Tel. 030-311931.
Betrouwbaar, coulant en ECN laat geen dag verloren Door dè grote aantallen koopt'ECN
punktueel met de kracht van gaan bij het opheffen van in voor de laagste prijzen,
een enorme organisatie. onverhoopte storingen. 't Voordeel is voor ill
In uw artikel wordt onder de kop
"wie klaagt verspeelt zijn rech
ten..." ondermeer gesteld, dat als
je als konsument een klacht bij de
geschillencommissie deponeert,
je daarmee "automatisch afziet
van al je verdere rechten"; dat de
klager, die ontevreden is over de
uitspraak van de geschillen
commissie "geen mogelijkheid
heeft om daartegen in beroep te
gaan" en dat als hij alsnog naar de
gewone rechter zou willen stap
pen "hij daar niets meer gëdaan
kan krijgen".
In uw advies aan teleurgestelde rei
zigers wordt andermaal gesteld,
dat de konsument zich wel moet
realiseren, dat hij "al zijn rechten
weggeeft" als hij zijn klacht in
handen van de geschillencom
missie geeft, en dat hij na de uit
spraak van de commissie "niet
meer naar de gewone rechter
kan".
U adviseert uw lezers in verband
daarmee in geval van een belang
rijke reisklacht een advokaat in
de arm te nemen en naar de "ech
te" rechter te gaan.
Dit is alles is onjuist De geschillen
commissie van de Stichting Con
sumentenklachten doen over
voorgelegde klachten een uit
spraak in de vorm van een zgn.
"bindend advies". Een bindend
advies kan wel degelijk ter toet
sing aan de gewone burgerlijke
rechter worden voorgelegd. De
rechter kan beslissen dat een
bindend advies hetzij wat de wij
ze van totstandkoming, hetzij wat
de inhoud betreft, zo zeer in strijd
is met de eisen van redelijkheid
en billijkheid, dat de in het bin
dend advies in het gelijk gestelde
partij zijn wederpartij daaraan te
goeder trouw niet kan houden.
Juist vanwege de mogelijkheid
van deze zgn. marginale toetsing
door de gewone rechter, is des
tijds bij de instelling van de ge
schillencommissies van de Stich
ting Consumentenklachten ge
kozen voor de figuur van bindend
advies, in plaats van de meer be
kende vorm van arbitrage. Een
arbitraal vonnis is nl. in rechte
veel moeilijker aantastbaar.
Uw advies voor principiële of fi
nancieel zwaarwegende zaken
een advokaat in de arm te nemen
en naar de "echte" rechter te
gaan, is onvolledig en daardoor
voor de konsument riskant.
Allereerst is het zo, dat zaken met
een financieel belang van minder
dan f3.000.- tot de kompetentie
van de kantonrechter behoren. In
een kantongerechtsprocedure
heeft men niet per se de bijstand
van een (dure) advokaat nodig.
Men kan zich desgewenst ook la
ten bijstaan door een deurwaar
der of een medewerker van een
Bureau voor Rechtshulp, een
Wetswinkel een Bureau voor Ar
beidsrecht, e.d. Advokatenbij-
stand is voor de doorsnee kon-
sumentenklracht onevenredig
duur, tenzij men voor gratis
rechtshulp in aanmerking komt.
Goede konsumentenvoorlich-
ting wijst de konsument op de di
verse alternatieven.
Daarnaast echter is een juridische
komplikatie verbonden aan een
procedure voor de gewone rech
ter. A.N.V.R.-leden plegen be
halve de in de reisprogramma's
opgenomen reisvoorwaarden
ook de Algemene Voorwaarden
van de A.N. V.R., gedeponeerd ter
griffie van de Arrondissements
rechtbank te Amsterdam, op
overeenkomsten met reizigers
van toepassing te verklaren. Die
Algemene Voorwaarden zijn zeer
nadelig voor de konsument.
Daarom is bij de oprichting van
de Geschillencommissie Reizen
door de Consumentenbond
geëist, dat de geschillencommis
sie aan die voorwaarden niet ge
bonden zou zijn bij de beoorde
ling van klachten. Dit is neerge
legd in artikel 14 van het regle
ment van de geschillencommis
sie. In een procedure voor de ge
wone rechter kan een reisbureau
zich echter in beginsel wèl op de
inhoud van die Algemene Voor
waarden beroepen. Om deze re
denen is uw advies dus onvolle
dig en voor de konsument ris
kant.
In uw artikel wordt tenslotte op di
verse plaatsen kritiek uitgeoe
fend op de werkwijze van de Ge
schillencommissie Reizen. De
commissie zou haar uitspraken
niet motiveren, haar overwegin
gen geheim houden, vergoedin
gen "uit de losse hand" zonder
vaste regels of maatstaven en
"naar willekeur" vaststellen etc.
Ten bewijze daarvan wordt geci
teerd uit korrespondentie die u
met de geschillencommissie hebt
gevoerd.
Voor zover onze vertegenwoordi
gers in deze geschillencommissie
hebben kunnen vaststellen, zijn
de uitspraken van de commissie
wel degelijk gemotiveerd, zij het
soms vrij summier. In de beslis
singen wordt steeds vermeld
waarom een klacht al dan niet
geheel of ten dele gegrond is be
vonden. Zoals in de door u aan
gehaalde brief van de geschillen
commissie is vermeid, is echter
een exakte motivering van de
hoogte van een toegekende ver
goeding vaak moeilijk te geven.
Bij de vaststelling van een scha
devergoeding in een bepaald ge
val spelen diverse faktoren een
rol, zoals de ernst van het door de
reiziger ondervonden ongerief,
de hoogte van de reissom en de
redelijkheid en billijkheid. Vaste
maatstaven, bijv. in de vorm van
een vergoedingen-tabel, zijn in
dit verband nauwelijks op te
stellen en te hanteren. De indivi
duele faktoren in iedere zaak
spelen daarvoor een te belangrij
ke rol. Reisklachten zijn nu een
maal gevarieerder dan bijv.
klachten over chemische reini
ging, ten aanzien waarvan bij de
vaststelling van de schadever
goeding wel vaste kriteria (zoals
de gemiddelde levensduur, de
ouderdom en de aankoopprijs
van het verloren gegane of ver
knoeide kledingstuk) kunnen
worden gehanteerd. Bij de gewo
ne rechter is dit overigens niet
anders, integendeel, de konsu
ment zou er in een procedure wel
eens slechter vanaf kunnen ko
men. De rechter kan-nl. in begin
sel slechts vergoeding toekennen
voor aantoonbaar geleden scha
de. Of de rechter in dit soort za
ken de reiziger ook een vergoe
ding kan toekennen voor zgn.
immateriële schade (ondervon
den ongerief, gemiste vakantie
vreugde e.d.) - zoals de geschil
lencommissie frequent doet - is
voorts, gezien de terzake gelden
de wetsbepalingen, zeer de vraag.
Zoals in het voorgaande uiteenge
zet, is uw artikel op een aantal
punten bepaald onjuist. De kon
sument is daardoor verkeerd
voorgelicht over zijn mogelijk
heden en rechten in geval van een
vakantieklacht. Het nadelige ef-
fekt daarvan wordt ongetwijfeld
nog versterkt door de onjuiste en
misleidende kop "wie klaagt ver
speelt zijn rechten" die boven het
artikel is geplaatst.
D. M. Westendorp
wnd. directeur
Consumentenbond
Leeghwaterplein 26
Den Haag
De meeste vakantiefilmers zullen
hun film intussen al wel thuis be
zorgd gekregen hebben, elk op
hun spoeltje. Heel spannend: ze
allemaal afdraaien en „ach" en „o
ja" roepen.
Maar wat doet u er dan mee? Laat ze
in elk geval nooit op de verzend-
spoeltjes zitten. Wanneer u later
voor uw gasten een filmvakantie-
impressie wilt geven, wordt het
na elkaar afdraaien van die 15 me
ter films een onrustige, ver
moeiende toestand, zowel voor u
zelf als voor de bezoekers. Van
enig verband is geen sprake, er
zijn telkens hiaten en als de films
niet zijn voorzien van etiketjes is
er ook geen kans op een logische
volgorde.
Plak ze daarom in opname-volgor
de aan elkaar, of bepaal (als dat
logischer zou zijn) een eigen
volgorde, naar een doordacht op
gezet „scenario". Bij het draaien
van de dan gemonteerde film zult
u best wat mankementen ont
dekken: hier en daar wat gebib-
ber, dubbele opnamen. Dat
wordt dus: snijden in die film. U
moet daar wat durf voor hebben
Ook hermonteren (na het coupe
ren) kan gewenst zijn. Een weg
rijdende auto, ergens in het mid
den van de film, kan misschien
beter een geschikte „uitsmijter"
worden. Of u hebt ergens in het
zonnige zuiden een fraaie optocht
gefilmd, en daarna nog wat en
tourage zoals de gezichten van
kijkende mensen en kinderen.
Wel zo aardig om die tussen de
beelden van de optocht zelf te
monteren. Dat montagewerk is
trouwens best plezierig, en het
hele gezin kan erbij worden be
trokken.
Viewer
In plaats van met de projector kunt
u de in wording zijnde film ook
rustig bekijken met een viewer,
een handig apparaat met een
klein schermpje en links en
rechts een slingertje, waarmee u
de film met de hand heen en weer
kunt bewegen. Er zit een mar-
keerinrichting op (een knopje
met een mesje) waarmee u met
een tijdens het bekijken kunt
aangeven waar wat uit moet
enz.
Aan elkaar plakken van gedeelten
van films is erg gemakkelijk. Met
een plakpersje (hoeft niet meer te
kosten dan ongeveer f25) waar
mee u het filmmateriaal kunt
snijden en twee tegen elkaar ge
legde delen plakken. Het kan met
vloeibare filminkt of met plak
band, dat net als de film zelf is
voorzien van perforaties. Let er
op welke methode voor uw film
geschikt is; bij sommige mag uit
sluitend tape worden gebruikt,
bij andere zijn beide systemen
mogelijk. Daarover kan uw han
delaar u overigens alles vertel
len.
Best mogelijk dat we nog wat na-
zomerse zonne-uurtjes krijgen,
maar het wordt toch langzamer
hand wel tijd om aan de winter
berging van typische zomer-
spullen te denken. De tuinmeu
belen bijvoorbeeld en de parasol.
Voor sommige zonneschermen is
een droge opbergplaats ook ge
rieflijker dan het ding tot het vol
gende voorjaar opgerold buiten
te laten zitten.
Zogeheten weerbestendige tuin
meubelen geven weinig proble
men. Zijn ze geheel van kunst
stof, zorg dan dat ze schoon en
droog zijn voordat u ze op zolder,
in de schuur of in de garage zet.
Neem de kussentjes los en berg
die binnen op; zo nodig eerst dro
gen. Aluminium meubelen con
troleren op eventueel kapotte be
vestigingen en scharnieren. Kijk
meteen of de stof niet is ge
scheurd; kapot opbergen, met
het idee „dat komt volgend jaar
wel", leidt tot een verstoorde eer
ste voorjaarsdag.
Houten meubelen: ga na waar de
verf beschadigd, gebladderd of
verdwenen is. Laat de meubelen
goed drogen, schuur alle losse
verfdelen weg en geef stoelen en
tafel een nette nieuwe schilder-
beurt. Berg ze dan op in een
droog vertrek, waar tijdens de
winter geen gevaar voor voch-
tinwerking bestaat.
De parasol: het doek zo nodig
schoon maken, laten drogen en
dan pas invouwen en (bijvoor
beeld op zolder) opbergen. De
standaard met de stang nalopen
op roest. Vaak is daar een ingreep
nodig. Vijl en schuur alle roest
weg, strijk de kale delen in met
een roestomvormende verf of
menie en schilder dan op
nieuw.
Zonnescherm: vele moderne
schermen kunnen best opgerold
overwinteren, maar zorg er in elk
geval voor dat het doek door en
door droog is voordat het defini
tief wordt opgerold. Anders hebt
u kans op schimmelvorming en
verrotting. Is het doek daar ge
voelig voor (zoals de meeste niet
uit kwalitatieve kunstvezelstof
fen gemaakte) haal het dan liever
los en berg het in een droge, ge
ventileerde ruimte op. Ook in dit
geval is de zolder een goede
plaats. Is de opbergplaats niet
helemaal betrouwbaar in dit op
zicht, kijk dan gedurende de win
ter om de paar maanden even of
er geen schimmel is gevormd.
Volkomen droog opbergen ver
kleint dat risico uiteraard aan
zienlijk.
Een goed gemonteerde film verhoogt het plezier dat u beleeft aan het
ophalen van vakantieherinneringen.
