Wet openbaarheid
inkomens gaat
niet ver genoeg
Morgen opening van casino Scheveningen
Luchtverontreiniging bijzonder
nadelig voor de longfuncties
VVD wil
minder
vakken
pakketten
Volgens kamermeerderheid
Beleid voor bejaarde
moet worden verbeterd
M
'n Ei hoort erbij
INSPRAAK
GUNSTIG
VOOR DE
OVERHEID
WOENSDAG 3 OKTOBER 1979
DEN HAAG (GPD) - In Vlaardingen. een
plaats met luchtverontreiniging, gaat de
functie van de longen met het ouder worden
sneller achteruit dan in Vlagtwedde (Gr.), een
plaats zonder luchtverontreiniging, namelijk
50 procent sneller. De extra vermindering
van de longfunctiewaarden in Vlaardingen
treedt zowel op bij rokers als bij niet-rokers.
Bij mensen die roken is de achteruitgang
echter extra duidelijk. De gevoeligheid van
de luchtwegen lijkt eveneens een rol te spe
len.
Een en ander blijkt uit een lange-termijnonder-
zoek, dat sinds 1965 door de TNO-werkgroep
Epidemiologie van CARA (luchtwegaan
doeningen) wordt verricht in Vlaardingen en
in Vlagtwedde. De werkgroep staat onder
leiding van dr. R. van der Lende, longarts en
bijzonder lector in de epidemiologie van de
CARA aan rijksuniversiteit in Groningen. De
werkgroep bestaat voorts uit een team van de
rijksuniversiteiten van Groningen en Lei
den. Het Leidse team staat onder leiding van
dr. P. H. Quanjer, internist en lector in de
fysiologie. Het onderzoek wordt gefinan
cierd door het TNO en het Nederlands Ast
mafonds en weer incfirect door de Leidse en
Groningse universiteiten.
De gevonden verschillen in het verloop van de
longfunctiewaarden in Vlaardingen en
Vlagtwedde kunnen volgens dr. Van der
Lénde worden toegeschreven aan het ver
schil in blootstellen aan luchtverontreini
ging. In een eerdere fase van het onderzoek
kwamen de onderzoekers al tot de bevinding,
dat een piek in de luchtverontreiniging in
Vlaardingen gepaard ging met een tijdelijke
vermindering van de longfunctie bij een
meerderheid van de bevolking. Hoewel uit
de resultaten van het onderzoek niet onom
stotelijk vaststaat dat de luchtverontreini
ging in Vlaardingen de verantwoordelijke
factor is voor het sterke verloop van de long
functie, kunnen in de praktijk eventuele an-
dere factoren toch wel uitgesloten dan wel
onwaarschijnlijk worden geacht.
Met CARA (Chronische Aspecifieke Respira
toire Aandoeningen) wordt bedoeld astma,
astmatische en chronische bronchitis en lon
gemfyseem. Het zijn die aandoeningen van
de luchtwegen en longen waarvan de speci
fieke oorzaken nog steeds niet bekend zijn.
De luchtwegen van CARA-patiënten zijn ex
tra gevoelig voor alle mogelijke soorten prik
kels. Gemeenschappelijk kenmerk van de
aandoeningen is dat ze in meer of mindere
mate gepaard gaan met hoesten, opgeven van
slijm, kortademigheid en piepen. Ook treedt
een sterkere vermindering van de longfunc
tie op dan in verband met de leeftijd normaal
In Nederland lijden ongeveer 1.300.000 n
aan meer of minder ernstige vormen van
CARA. Zeker negen procent van het ar
beidsverzuim wordt door CARA veroor
zaakt. Dit percentage moet echter waar
schijnlijk verdubbeld worden, omdat van
alle ongediagnostiseerde ziekteverzuimge
vallen (60 procent), slechts deze negen pro
cent wordt aangegeven.
Ongeveer één procent van de totale Nederland
se bevolking is nagenoeg invalide ten gevol
ge van CARA. Een groot aantal ziekenhuis
opnamen komt eveneens voor rekening van
CARA. Ten slotte: CARA is de derde dood
soorzaak in ons land. Het aantal sterfgevallen
door CARA veroorzaakt, is hoger dan het
aantal sterfgevallen door verkeers-, bedrijfs-
en thuisongevallen samen.
DEN HAAG (GPD) - We hoeven
van inspraak van burgers op het
overheidsbeleid nauwelijks iets
te verwachten. De inspraak is
vooral gunstig voor de overheid
en haar machtspositie wordt
hierdoor niet aangetast.
Dit is de voornaamste conclusie
uit een onderzoek waarop drs. A.
F. A. Korsten in Nijmegen is ge
promoveerd tot doctor in de so
ciologie. Toegespitst op de door
de regering toegezegde brede
maatschappelijke discussie over
kernernergie betekent dit vol
gens hem dat inspraak op dit on
derwerp weinig invloed zal heb
ben op de uiteindelijke parle
mentaire beslissing. „Ook de
Tweede Kamer blijkt met in
spraak uiteindelijk weinig te
doen", aldus drs. Korsten.
Volgens de promovendus dreigt
inspraak van burgers een ritueel
te worden dat op de lange duur
tot gevolg zal hebben dat het
straks afgelopen zal zijn met de
inspraak. „De mensen zijn nu nog
redelijk tevreden omdat inspraak
onder meer het begrip voor het
overheidsbeleid bevordert. Maar
als ze gaan inzien dat het allemaal
niets helpt, dan blijven ze vanzelf
wel weg bij de inspraak".
Het onderzoek waarop drs. Kor
sten promoveerde is gebaseerd
op de resultaten van provinciale
inspraak-procedures in Gelder
land. Daaruit zijn echter ook lan
delijke consequenties te trekken.
Belangrijk bij verbetering van de
inspraak-effecten is volgens drs.
Korsten dat het rijk voordat de
procedure begint duidelijk
maakt hoe er gedacht wordt over
de kwestie. „De insprekers moe
ten weten in hoeverre ze nog iets
in de melk te brokkelen hebben.
In veel gevallen heeft inspraak
geen enkele zin door het ontbre
ken van marges voor discussie.
Er moet daarom flink in het in
spraak-oerwoud worden ge
kapt"
Een opvallend resultaat dat uit
het onderzoek naar voren komt is
dat politieke partijen vaak geen
raad weten met de inspraak van
burgers in het overheidsbeleid.
„Politieke partijen komen in een
rolconflict. De vertegenwoordi
gers van de partijen staan voor
het probleem hun eigen verant
woordelijkheden af te wegen te
gen hun partijprogramma's. De
fracties gaan de ene keer met de
inspraakresultaten aan de haal en
lopen er een andere keer weer aan
voorbij".
Kortsten meent dat sinds enkele
jaren de politieke partijen be
gonnen zijn tegengas te geven.
..Ze willen de burgers duidelijk
maken dat ze geen al te hoge ver
wachtingen moeten hebben van
inspraak". De promovendus
vreest dat deze poging wel eens te
ver zou kunnen gaan. „Immers,
inspraakprocedures ontstonden
juist omdat de invloed van de
burgers op het overheidsbeleid te
gering was en politieke partijen
er niet meer in slaagden om op
vattingen van burgers over aller
lei kwestties „op te zuigen". Als
de inspraak een lege huls blijkt
zullen velen zich er teleurgesteld
van afwenden en zal de spanning
tussen de burgers en het beleid
sterk toenemen.
Ondanks zijn sceptische houding
tegenover de inspraak consta
teert Korsten toch ook een aantal
positieve gevolgen ervan. „Bur
gers krijgen onder andere een be
tere kijk op het provinciale ge
beuren. Onder de insprekers
daalde het aantal indieners van
bezwaarschriften, terwijl dit lan-
deijk juist steeg. De inspraak ac
tiveerde bovendien de over
heidsorganisaties. Er ontstond
druk op de ketel. Inspraak leidt
bovendien tot vermenselijking
van de bureaucraat en dat kweekt
goodwill".
DEN HAAG (GPD) - De Tweede Kamer heeft nogal wat
kritiek op de beperkte inhoud van het wetsontwerp van
minister Albeda (sociale zaken) over de openbaarheid van
inkomens. Een meerderheid van de Kamer vindt dat het
wetsontwerp verder moet gaan dan alleen de openbaar
heid van inkomens uit arbeid. Ook andere inkomsten, uit
vermogens bijvoorbeeld, zouden onder de nieuwe wet
moeten vallen.
Dat blijkt uit het tweede deel van de
schriftelijke voorbereiding op de
behandeling van dit wetsont
werp. WD-woordvoerder De
Korte noemt het ontbreken van
deze andere inkomensaspecten
een „kenmerkend manco". Hij
zet grote vraagtekens bij de haal
baarheid van de grotere inko
mens-openbaarheid als de minis
ter zich in zijn wetsontwerp tot de
inkomens uit arbeid blijft beper
ken.
De Korte wordt daarin bijgevallen
door de socialist Van der Doef,
die stelt niet door de argumenten
van de minister te zijn overtuigd.
Het ontbreken van stappen in de
richting van openbaarheid van
inkomens uit vermogens maakt
de geloofwaardigheid van de uit
spraak van de minister dat hij
daar wel naar wil streven, er niet
groter op, zegt Van der Doef.
Maar op de meeste andere punten
van het wetsontwerp lopen de
meningen van WD en PvdA (de
andere partijen hadden hun
schriftelijke inbreng nog niet
rond) ver uit elkaar.s
ADVERTENTIE
ALS JE ECHT GOED
WILT LEREN SKIËN
Kom dan naar de
ski-piste
"DE MEERBERG"
in Hoofddorp
Vwxuueq de wKwde&gale
i« Kedetfawd!
SKI-PAS
Van der Doef vindt dat de regering
ten onrechte openbaarheid van
individuele inkomens blijft af
houden. Volgens de PvdA'er
hanteert Albeda te starre opvat
tingen over de privacy van indi
viduele burgers, in relatie tot hun
inkomen. Wel is hij het eens met
de suggestie van de bewindsman
dat individuele inkomens-open
baarheid via de openbaarmaking
van bepaalde belastinggegevens
te verwezenlijken is.
De WD'er De Korte daarentegen
verzet zich tegen het openbaar
maken van individuele inko
mens, voor zover die daardoor tot
op de persoon herleidbaar zijn.
De VVD wil openbaarheid van
inkomens naar functie. De rege
ring heeft voorgesteld die func
tie-inkomens openbaar te maken
voor bedrijven van meer dan 25
mensen. Maar de VVD vindt die
grens te laag liggen, omdat het
dan toch mogelijk wordt iemands
privé-inkomen uit te zoeken. De
Korte wil de grens op 100 werk
nemers leggen.
Het voorstel van de regering zou
volgens De Korte vooral de in-
komens-privacy van mensen met
hogere inkomens niet garande
ren. Hij noemt dat discrimine
rend ten opzichte van het mid
delbaar en hoger personeel.
Ook verzet De Korte zich tegen het
voorstel voor een nationaal func-
tie-klassificatiesysteem, dat vol
gens hem verstarrend zal werken.
Van der Doef daarentegen zegt
teleurgesteld te zijn dat de rege
ring niet is ingegaan op de sug
gestie om voor elke functie de
hoogste en laagste inkomens
grens aan te geven.
ski-piste"DE MEERBERG"
(02503)10138
Wapens van
schietpartij
in Den Haag
gevonden
DEN HAAG (GPD) - Voorbijgan
gers hebben gisteren tussen de
tramrails op de Haagse Koe
kamplaan twee wapens gevon
den die mogelijk gebruikt zijn bij
de schietpartij maandagavond in
Den Haag. De twee wapens, een
revolver en een pistool, zijn van
hetzelfde kaliber als de wapens
die maandag in een Chinees res
taurant op het Plein werden ge
bruikt. De 23-jarige Chinees Sui
Kong Pak kwam daarbij om het
leven, vijf anderen werden ge
wond. De Haagse politie onder
zoekt of de wapens iets met de
schietpartij te maken heb
ben.
Van de gewonden is een 31-jarige
Chinees uit Amsterdam er het
ergst aan toe. Hij liep een schot
wond onderzijn rechteroog op en
heeft waarschijnlijk hersenletsel.
De andere vier gewonden zijn
buiten levensgevaar.
Uit getuigenverklaringen en uit het
aantal verwondingen bij de
slachtoffers maakte de Haagse
politie op dat er ongeveer tien
schoten gelost moeten zijn. Van
de daders ontbreekt nog steeds
elk spoor. Ook de auto waarmee
zij ontkwamen is nog niet gevon
den.
SCHEVENINGEN - Overzicht van de speelzaal in het morgen te openen Scheveningse c
is door verordeningen van de overheid en financiële belemmeringen niet al te luxueus i
SCHEVENINGEN (GPD) -
Wanneer morgenavond in
Scheveningen het derde
casino in Nederland wordt
geopend, heeft ons land de
grootste casino-organisatie
van Europa. Er zullen dan 800
mensen werkzaam zijn in de
ze bedrijfstak, die ruim drie
jaar geleden in Nederland
werd opgericht. Schevenin
gen is met 24 speeltafels het
grootste speelhuis van ons
land. Verwacht wordt dat
jaarlijks 450.000 mensen in dit
casino voor een spelop-
brengst van 21 miljoen gul
den zullen zorgen.
Het casino in de badplaats bij
Den Haag heeft 20 miljoen
gekost, een bedrag dat aan
zienlijk minder is dan de be
lastingschuld van de Natio
nale Stichting Casinospelen.
Die schuld is als gevolg van
een verkeerd gekozen sys
teem voor de heffing van
kansspelbelasting inmiddels
opgelopen tot 320 miljoen.
Over enkele maanden wordt
in de Tweede Kamer een
voorstel tot wijziging van de
wet op de kansspelbelasting
behandeld waarmee de casi
no's beter uit de voeten kun
nen. Een meerderheid voelt
niets voor het voorstel van
staatssecretaris Nooteboom
(financiën) om de schuld
kwijt te schelden.
De verwachting is dat het casi
no in Zandvoort 30 procent
van zijn bezoekers aan Sche
veningen zal verliezen. Het
Zuidlimburgse Valkenburg
heeft vrijwel geen concurren
tie te duchten van het casino
in het geheel gerenoveerde
Scheveningse Kurhaus. Vol
gend jaar zullen de drie
speelhuizen meer dan een
miljoen gokkers trekken. Alle
plannen voor nieuwe casino
vestigingen (Breda en Arn
hem zijn genoemd) zijn
voorlopig in de ijskast ge
zet.
In het casino in Scheveningen
is meer dan speciale aandacht
besteed aan de veiligheid.
Een staf van 15 rechercheurs
is aangesteld om te voorko
men dat ongeregeldheden
ontstaan zoals die onlangs
plaatsvonden in Valkenburg.
In dat casino werd een geor
ganiseerde groep valsspelers,
onder wie croupiers, opge
rold. Via een groot aantal ca
mera's wordt het casino 24
uur per dag bewaakt. Aan alle
speeltafels kunnen vals geld
of valse fiches met infrarood
worden opgespoord.
Er is 22 maanden gewerkt aan
het casino in de badplaats
Scheveningen. Het vrij mo
dern ingerichte speelhuis be
staat uit drie speelzalen (Car
ré, Santfoort en Valcken-
borghzaal), een bar en een res
taurant. De hoofdzaal is over
heersend rood. Opvallend is
dat het geen buitengewoon
luxieus casino is geworden.
Er is door de casinostichting
steeds uitgeroepen dat Sche
veningen het mooiste casino
van Nederland en Europa
moest worden. Het strenge
overheidstoezicht (o.a. de
Rijksgebouwendienst de
Raad voor de Casinospelen)
heeft er voor gezorgd dat niet
alle dure ideeën konden wor
den uitgewerkt. Bouwtechni
sche problemen waren er de
oorzaak van dat het bedrijf
vijf maanden later is opgele
verd dan aanvankelijk was
voorzien. In het Scheve
ningse casino zullen 300 men
sen komen te werken.
Burgemeester Schols van Den
Haag zal morgenavond het
eerste balletje in de roulette
werpen. Duizend genodig
den. onder wie staatssecreta
ris Hazekamp van economi
sche zaken, wonen de feeste
lijkheden bij. Er wordt een
speciale zilveren fiche ter
waarde van honderd gulden
uitgegeven en al het perso
neel is in een nieuw jasje
(ontwerper Dick Holthaus)
gestoken. Vrijdag wordt het
legale gokhuis na een groot
vuurwerk op de Scheve
ningse boulevard voor het
publiek open gesteld.
Met het openstellen van het
casino is een eerste grote fase
afgesloten in de opbouw van
een hernieuwd Schevenin
gen. De overheid en het be
drijfsleven hebben een mil
jard gulden gestoken in de fa
celift van de in verval geraak
te badplaats. Verwacht wordt
dat in 1981, wanneer de zaak
voltooid is, jaarlijks 3 miljoen
dagjesmensen naar de kust
plaats komen. Op het voorter
rein van het Kurhaushotel,
annex casino, moeten nog
restaurants, winkels en drie
woontorens met appartemen
ten verrijzen.
CDA-steun aan
bevrijdings
bewegingen
DEN HAAG (GPD) - Het CDA zal
steun gaan geven aan christen
democratische partijen in de
Middenamerikaanse staten Gua
temala, El Salvador en Panama
tegen militaire dictaturen in die
landen.
Deze toezegging hebben de CDA-
politici Lubbers en Kleisterlee
maandag gedaan in een gesprek
met leiders van de betreffende
partijen. Deze laatsten hebben de
aandacht gevestigd op het ge
weld dat El Salvador en Guata-
mala kenmerkt.
De Middenamerikaanse partijlei
ders hebben erop aangedrongen
de militaire regimes in hun lan
den onder druk te zetten om de
democratie te doen vestigen. Als
diplomatieke druk niet tot resul
taat leidt, zal de vrijheid onver
mijdelijk langs gewelddadige
weg gezocht moeten worden, al
dus de betreffende partijlei
ders.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (ANP) - Aan de ene
kant staat de samenleving wel
willend tegenover bejaarden,
maar aan de andere kant hebben
zij geen inspraak. Er wordt over
hen beschikt zonder dat zij zelf
hun zegje kunnen zeggen.
Dit is het "kernknelpunt" uit de no
ta "Ouderen willen een nieuw
beleid" van het Centraal Orgaan
Samenwerkende Bonden van
Ouderen in Nederland (COSBO).
Deze nota staat centraal op het
congres dat vandaag in Den Haag
wordt gehouden ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van de
ouderenorgan isatie.
De bij het COSBO aangesloten ou-
derenorganisaties zijn de aange
wezenen om het noodzakelijke
emancipatieproces van deze be
volkingsgroep op gang te bren
gen. Een belangrijke bijdrage
daaraan moet van de overheid en
het particulier initiatief komen.
Daarom is het onder meer nood
zakelijk dat een vertegenwoordi
ging van ouderenorganisaties zit
ting heeft in overlegorganen als
de Sociaal-economische raad
(SER), de Ziekenfondsraad, en
het adviescollege van de bij
standswet. Tot nu toe zijn zij daar
echter niet te vinden, aldus het
COSBO.
Een doorn in het oog van het COS
BO is tevens de materiele positie
van ouderen. Meer dan een mil
joen mensen van 65 jaar en ouder
heeft momenteel een inkomen
van minder dan20811 guldi nj ei
jaar (het minimumloon ligt bijna
700 gulden hoger). De ouderen-
organisatie vindt dat het inko
mensbeleid voor deze groep van
de bevolking gericht moet zijn op
een gelijkwaardige positie.
DEN HAAG (GPD) - Het aantal
keuzepakketten voor het mavo,
havo en atheneumonderwijs
moet worden beperkt tot vier.
Die pakketten moeten dan wel
veel breder worden samenge
steld dan nu het geval is. Een
commissie van onderwijsdes
kundigen uit de WD stelt dit
voor in een gisteren onder de titel
„Vierstromenschool" gepubli
ceerd rapport.
Volgens de Landelijke Onderwijs
commissie van de WD, onder
voorzitterschap van het Tweede-
Kamerlid Nel Ginjaar-Maas. zou
den de nieuwe pakketten acht tot
tien vakken moeten omvatten.
Met die pakketten kan de kennis
van de middelbare-schoolleer-
lingen worden verbeterd. De be
doeling van de WD-commissie
is onder meer. het klasseverband
in de hogere klassen te herstellen
en daardoor de doorstroming van
mavo naar havo en atheneum te
verbeteren.
De commissie wil ook een keuze
van pakketten op te jonge leeftijd
voorkomen en de artistieke vak
ken een betere kans geven. De
vier pakketten zouden moeten
gelden voor de klassen mavo-4,
havo-4 en -5 en atheneum-4, -5 en
-6. De commissie meent dat door
deze voorstellen de oorspronke
lijke bedoelingen van de Mam
moetwet veel meer alsnog hun
kans krijgen.
De WD heeft al geruime tijd be
zwaren tegen de Mammoetwet.
Volgens de Landelijke Onder
wijscommissie is er te weinig ta
lenkennis bij de gediplomeerden,
zijn de examenpakketten te smal,
zijn er te veel keuzemogelijkhe
den in die examenpakketten en
worden de keuzepakketten on
voldoende afgestemd op de spe
cifieke begaafdheden van de
leerlingen.
Het voorstel van de WD-c
sie omvat de volgende vier vak
kenpakketten. - De nw-stroom;
met als hoofdvakken natuurwe
tenschappen en wiskunde. Alle
drie vreemde talen zijn verplicht,
maar ze hebben een beperkte in
vloed op de examenuitslag. - De
se-stroom: met nadruk op de so
ciaal-economische vakken en de
talen. Wiskunde-3 en natuurwe
tenschappen zijn verplicht, maar
hebben een beperkte invloed op
deexamenuitslag. Het wiskunde-
3 is anders dan de wiskunde uit
de nw-stroom en is meer doelge
richt op vervolgstudies. Natuur
wetenschappen omvat natuur
kunde, scheikunde en biologie in
een meer op de samenleving ge
richte vorm. - De t-stroom: waar
de vier moderne talen de hoofd
moot vormen. Ook hier zijn wis
kunde en natuurwetenschappen
weer verplicht, maar met een be
perkte invloed, evenals in het se-
pakket. Men kan hier voorts kie
zen tussen Latijn en eeonomie-2.
- De AT-stroom: hier ligt de na
druk op het nieuwe vak artistieke
vorming en de vier moderne talen
op t-stroomniveau. Ook hier de
keuze tussen Latijn en economie-
2. Wiskunde-3 en natuurweten
schappen vervallen.
In de WD-visie blijven mavo, havo
en atheneum gewoon bestaan en
blijft ook de keuze tussen „ge
makkelijke" en „moeilijke"
schooltypen overeind. In het
rapport ..Vierstromen school"
geeft de WD-t
systeem
puntentelling aan. Ook kan in hel
„vierstromensysteem" precies
worden aangegeven welk pakket
moet worden gekozen om later
een universitaire studie of hoger
beroepsonderwijs te kunni-n
gaan volgen.
