Saamhorigheid op 3 oktober
vind ik het a
Jan Krul vandaag als gg§Ü
ezelhoeder bij De Waag l—P
Zoutgehalte van Rijn
naar recordhoogte
oubliek
Dichtersfestival in
Amsterdam en Utrecht
Alexander
Godoenov
weer op
de planken
WOENSDAG 3 OKTOBER 1979
VARIA
PAGINA 21
door
Sjak
Jansen
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in, op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiekkunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel 071-144941, toestel 215
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom
een vierde. Krul sloeg 50 jaar
geleden immers een Leidse
aan de haak en behalve haar
moest hij ook de sleutelstad
eeuwige trouw zweren „want
een Leidse meid krijg je nooit
de stad uit."
Sedertdien worden in de fami
lie Krul 2 en 3 oktober elk jaar
weer volgens een vast proto
col afgewerkt. Op de eerste
dag neemt uiteraard de taptoe
een voorname plaats in. 's
Avonds om een uur of zeven
sleept de familie Krul banken
en stoelen vanuit de ruime
woning aan de Vrouwen-
koorsteeg (a vijf gulden we
kelijks) naar de Haarlemmer
straat om met of zonder para-
Een Leidse
meid krijg je
nooit de
stad uit
plu de taptoe aan zich voorbij
te laten trekken.
De volgende ochtend volgt dan
in originele kleding („Het ligt
er maar aan wat ik weet op te
scharrelen") de processie
naar de Waag, waarna koers
naar de Donkersteeg wordt
gezet, alwaar de Krullen op de
muziek van de draaiorgels
een 3 oktobers dansje maken.
Dan naar huis voor de koffie
en vervolgens de ronde over
de Beestenmarkt. „En ook
nog de haring en wittebrooien
bezorgen bij mensen die
slecht ter been zijn."
Om twaalf uur 's middags trekt
Jan Krul zijn kloffie uit en
stort zich in de keuken op de
tien kilo uien en peen. „Ja tien
kilo! En vaak blijkt dat nog te
weinig. Al m'n kinderen ko
men immers langs. We heb
ben een enorm hechte fami
lieband."
Al roerende in de pan met hut
spot, houdt hij wel de klok in
de gaten. Want wanneer de
optocht zich eenmaal in gang
zet, is de vitale Krul er als de
kippen bij. Wederom gezeten
in de Haarlemmerstraat ziet
hij de bonte stoet voorbijgaan
en bedenkt zich dat de zware
wagens van vroeger zeker zo
gezellig waren als de geoliede
tractoren van nu. Hij vraagt
zich eveneens steevast af
waar al die 3 oktober-stokjes
zijn gebleven. Die dingen van
bamboe waarmee je evenals
die balletjes aan elastiekjes
(ze kostten een duppie) vroe
ger werd doodgegooid.
Buurtfeesten
En waarom die straten niet
meer zijn versierd en die
buurtfeesten niet meer wor
den gehouden, zijn dingen die
hem ook mateloos bezighou
den. Net zo goed als de vraag
waarom men tegenwoordig
op 3 oktober zonodig bui
tenshuis moet gaan eten.
Maar de saamhorigheid is
gelukkig nog als vanouds. En
dat vindt Krul dan ook het
fijnste van 3 oktober. Veel fij
ner dan die taptoe waarin ook
kleine kinderen ruim een uur
moeten lopen. „Want daar
heb ik medelijden mee. Voor
zulke peuters is zo'n lange
wandeling te zwaar."
„Maar die saamhorigheid is
fantastisch. Vrijwel alles is
geoorloofd. Helemaal geen
strijd. Net als in de oorlog.
Toen was de stad ook éen
grote eenheid."
„Verder de traditie hè. Helaas is
die erg in het slop geraakt.
„Dat was natuurlijk goeddeels
~WT H 1 1 te danken aan Claudia, de geit
m'n ronde langs de cafeetjes
m maakte, kreeg ze overal iets
Jan Krul gaf vanochtend aan de Waag weer acte de
presence, dat kon niet missen. Dit keer verkleed
als ezelhoeder en derhalve getooid met een onver
valste sombrero incasseerde de 71-jarige Leide-
naar nog vóór klokke tien z'n 92 haringen en veer
tien wittebroden.
En wist zich daarbij niet alleen
vergezeld van een heuse witte
ezel maar tevens van ettelijke
van zijn 46 kleinkinderen.
Die, zoals het traditionele 3
oktobervierders betaamt, ui
teraard ook fraai uitgedost.
Vermommingen die de fami
lie Krul zich aanmeet om de
traditie hoog te houden. En
dat zij daardoor van de me
terslange rij voor de Waag
toevallig voor mogen gaan, is
mooi meegenomen.
Traditie is heilig voor Jan Krul.
Elk jaar een andere outfit. En
die niet eerder aantrekken
dan de dag van 3 oktober zelf.
Vandaar dat u het in dit ver
haaltje zonder een foto van
Jan Krul als ezelhoeder zult
moeten stellen. Daarvoor in
Jan Krul loopt al ruim vijftig
jaar mee met de 3 oktober-
happening. De eerste optocht
die hij meemaakte was die ten
bate van het stichten van de
Leidse Hout. „Dat was in 1927
meen ik. Het was het eerste
evenement dat ik beleefde.
Ja, je moet weten dat ik m'n
jeugd in weeshuizen heb
doorgebracht. Elk vertier
ging aan je voorbij. Een feest
als 3 oktober was voor mij dus
volslagen nieuw
Origineel
Na die eerste kennismaking
met Leidens volksfeest
nummer één, volgde al gauw
een tweede en een derde en
Vroeger gingen erg veel Lei-
denaars nog verkleed de ha
ring halen. Maar in die dagen
kregen de vrouwen ook nog
een pak koffie en de mannen
een Goudse pijp met tabak",
mijmert Krul. „Maar dat heb
ik net niet meegemaakt."
Jan Kt~uI gisteravond in het café
de plaats een portret van hem
gisteravond achter een glas
bier, honderduit pratend over
de viering van Leidens ontzet
En een archieffoto van de op
koper uit De Camp, in de
hoedanigheid van soldaat.
Claudia
„Ja dat was vorig jaar", glun
dert Krul. „Toen was ik pre
cies 50 jaar uit militaire dienst
en had ik me verkleed als sol
daat van het regiment van
grenadiers en jagers. Onge
looflijk, wat ik daarmee in de
belangstelling heb gestaan.
Tientallen malen ben ik gefo
tografeerd."
Jan Krul vu rig jaar als soldaat.Welke pakken ik m al die jaren
allemaal niet heb aangetrokkenweet ik niet meer. Ben een keer als
Lou Bandy met strohoed gegaan.. En als Rus. helemaal in bont. En
als meester in de rechtenMet toga. Enfin. Het lag er maar aan wat
ik wist op te scharrelen."
Alarm van Westlandse tuinders
Oververmoeide
ambtenaren
DEN HAAG (ANP) - Het zoutgehalte van het Rijnwater is
de afgelopen twee maanden zo veel gestegen, dat de
Westlandse tuinders aan de alarmbel hebben getrok
ken. Het water, dat zij voor de bevloeiing van de gewas
sen gebruiken, heeft de grens van de toelaatbare zoutbe-
lasting sinds half september overschreden.
NEW YORK- Prinses Caroline van Monacoen haar echtgenoot Philippe
Junot verlaten een Broadway-theater in New York. waar zij de musical
lieten
geheimen
publiceren
WASHINGTON (UPI) - Uit giste
ren voor het Congres afgelegde
getuigenverklaringen is geble
ken dat verwaarlozing van de
normale veiligheidsbepalingen
door overwerkte ambtenaren
heeft geleid tot het bekend wor
den van geheime gegevens over
vervaardiging van de waterstof
bom.
Een van die documenten, waarin de
werking van een waterstofbom
wordt beschreven, is in een Ame
rikaans tijdschrift gepubliceerd
ondanks pogingen van de rege
ring publikatie te voorkomen.
In een rapport aan een subcommis
sie voor energie van de Ameri
kaanse Senaat zeggen functiona
rissen van het ministerie van
energie dat van 1971 tot 1976 een
massaal programma moest wor
den uitgevoerd, waarbij ongeveer
2,8 miljoen documenten moesten
worden nagezien of die al dan
niet langer geheim moesten blij
ven. Er werden 1,5 miljoen do
cumenten vrijgegeven.
In het laboratorium van Los Ala
mos werden in 33 dagen tijd
388.000 documenten nagezien.
De mensen die dit deden kregen
er duizend per dag te verwerken,
ofwel twee per minuut. "Ze had
den nauwelijks de tijd om de ti
tels te lezen", aldus de voorzitter
van de subcommissie, John
Glenn.
In mei 1978 kwamen functionaris
sen van het laboratorium tot de
ontdekking dat bepaalde docu
menten per abuis waren vrijge
geven. Dat bleek met ongeveer
vijf procent van de documenten
gebeurd te zijn.
De Stichting Reinwater, die voor de
tuinders actie voert ter vermin
dering van het zoutgehalte van de
Rijn, doet een beroep op de rege
ring stappen te ondernemen.
De stichting wil dat de regering
Frankrijk een termijn gaat stellen
binnen welke de kalimijnen in de
Elzas het afvalzout overeenkom
stig het zoutverdrag van 1976
gaan opslaan in plaats van in de
Rijn te lozen. Als dit niet gebeurt,
dan moet de Nederlandse rege
ring het bedrag van 24 miljoen
gulden, dat zij drie jaar geleden
neertelde als bijdrage in deze op
slag. terugvorderen. Het actie
comité is van mening dat of
schoon de Franse volksverte
genwoordiging het zoutverdrag
nog niet heeft geratificeerd, dit de
regering van Frankrijk niet ont
slaat van de verplichting tot het
nakomen van het verdrag.
De secretaris van de stichting
Reinwater, mr. D. N. J. Lasonder,
vindt het een schandelijke zaak
dat het zoutgehalte van het Rijn
water zo hoog heeft kunnen stij
gen.
Er is volgens hem thans sprake van
een noodtoestand. Eind septem
ber stroomde bij Lobith 300 mil
ligram zout per liter met de Rijn
ons land binnen. In het zoutver
drag wordt uitgegaan van een
toelaatbare grens van 200 milli
gram per liter.
ALMELO - De rechtbank in Al
melo heeft gisteren twee En-
schedeërs, H. J. ten C. (24) en F.
M. V. (28), voor drie verkrachtin
gen en mishandelingen conform
de eis veroordeeld tot een gevan
genisstraf van anderhalfjaar met
aftrek van voorarrest.
G. J. H. ten C. (28), een broer van
eerstgenoemde, werd voor deel
name aan twee verkrachtingen
en mishandelingen en het plegen
van twee diefstallen conform de
eis veroordeeld tot een gevange
nisstraf van een jaar en drie
maanden met aftrek van voorar
rest.
PICASSO'S
GEROOFD
PARIJS (Reuter/AFD) - Uit het
huis van een Parijse arts zijn ze
ven werken van Picasso met een
waarde van 200.000 gulden ge
stolen. Dokter Jaffe, die Picasso's
huisarts was, werd opgewacht
door een gewapende man toen hij
na een wandeling met zijn hond
thuiskwam. De dief dwong hem
de deur te openen en ging er ver
volgens met de buit vandoor. De
gestolen schilderijen en schetsen
had Picasso aan de arts geschon
ken.
Topambtenaar
media krijgt
andere baan
DEN HAAG (GPDi - Het voormali
ge D'66-Tweede-Kamerlid drs. W.
A. F. WHbers (47), sinds 1975
hoofd van de directie radio, tele
visie en pers van het ministerie
van CRM, is met ingang van 1 ok
tober j.l. benoemd tot raadadvi
seur in algemene dienst van dit
departement. Wilbers zal in zijn
nieuwe functie de drie CRM-be-
windslieden (minister Garde
niers en de staatssecretarissen
Kraayeveld-Wouters en Wallis de
Vries) direct adviseren op het ge
hele CRM-terrein.
In de opvolging van Wilbers als
hoofd van de directie radio, tele
visie en pers (RTP) is niet voor
zien.
I Tegen racisme. De Wereldraad
van Kerken geeft dit jaar onge
veer 700.000 aan bevrijdings.-
bewegingen en anti-racisme-
groepen, zo is in Genève meege
deeld. Ruim 30 organisaties in
alle continenten krijgen steun uit
het speciale fonds daarvoor, dat
niet uit de contributies van de
kerken aan de Wereldraad maar
louter uit bijdragen van personen
en instellingen wordt gefinan-
cierd
Het meeste geld gaat dit jaar niet
naar Afrika, zoals in voorgaande
jaren, maar naar Europa
(ƒ.240.000). Daarna volgen groe
pen in Canada en de Verenigde
Staten. In Afrika krijgen alleen
het Patriottisch Front van Rho-
desié-Zimbabwe en het Zuid-
afrikaanse Congres van Vakver
enigingen steun. De giften voor
Europa gaan vooral naar vier or
ganisaties in Frankrijk. Deze
strijden voor de rechten van gast
arbeiders uit Haïti. Senegal. Tu
nesië en Portugal. Volgens de or
ganisaties groeit in Frankrijk de
vijandigheid tegenover immi
granten
Geen toenadering. De Duitse
"evangelikalen", die verenigd
zijn in de Conferentie van belij
dende Christenen. blijven bij hun
standpunt dat de Evangelische
Kerk van Duitsland het lidmaat
schap van de Wereldraad van
Kerken moet opzeggen en andere
oecumenische contacten moet
zoeken.
De evangelikalen verwijten de We
reldraad, de eigenlijke opdracht
van de kerk te verwaarlozen ten
voordele van. wat zij noemen,
onbijbelse en partijpolitieke op
vattingen. Voor de evangelikalen
zijn het anti-racismefonds van de
Wereldraad en de giften uit dit
fonds aan bevrijdingsbewegin
gen ernstige confiictpunten.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Bruchem-
AMSTERDAM (ANP) - In
de Melkweg in Amster
dam en In 't Hoogt in
Utrecht wordt van 8 tot en
met 14 oktober het tweede
internationale dichtersfes
tival "One %vorld poetry"
gehouden. Meer dan vijf
tig dichters uit binnen- en
buitenland nemen hieraan
deel.
De openingsavond met alle dich-
ters is op 8 oktober in Paradiso in
Amsterdam, de afsluiting, een
muzikaal-poëtische marathon,
op 14 oktober in de Melkweg.
In de Melkweg zal het festival het
karakter hebben van een 'multi-
mediagebeuren", aldus de orga
nisatoren. Er is een volledig film
programma samengesteld met
films van onder andere Massimo
Dainese en Gerard Malanga.
Ook zullen er video-shows en uit
voeringen te zien zijn. is er een
open microfoon en zullen de
deelnemende dichters ook beel
dend werk exposeren. Verder
workshops, een boekenmarkt en
veel muziek
De dichter en toneelschrijver Mi
chael McClure, die kortgeleden
Kerkwijk. Genemuiden, IJssel-
muiden, Kamerik, 's Grevelduin-
Capelle en Stolwijk G. S. A. de
Knegt Barneveld, te Oudewater
G. J. van Steeg Dussen; aange
nomen naar Kamperveen kandi
daat A. Boon Sliedrecht, naar
Scheveningen C. J. Hollemaris
Marken-Binnen (laatstelijk zen
dingspredikant), naar Rijperkerk
(Fr) - in samenwerking met de
gereformeerde kerk - Th. Brus-
see Bellen.
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Uithuizen G. H. ter Maat Andel
(NB).
Christelijke Gereformeerde Ker
ken: beroepen te Gouda G. C. den
Hertog Kornhorn.
Gereformeerde Gemeenten: be
roepen te Vlissingen D. Hakken
berg Lisse; aangenomen naar
Veenendaal J. Mijnders Ridder
kerk.
Overleden: dr J. van der Werf
(52), hervormd predikant te
Utrecht. Hij kreeg bekendheid
door de opbouw van een wijdver
takt citypastoraat rond de Dom
kerk.
werd onderscheiden met de
Obie-prijs voor het beste stuk
(Amerika's hoogste toneelonder
scheiding) zal zelf zijn nieuwste
stuk "Coyote in chains" opvoe
ren. Het stuk duurt anderhalf uur
en werd nog niet eerder opge
voerd.
Vorig jaar september werd in de
Kosmos m Amsterdam het eerste
internationale dichtersfestival
gehouden. Op grond van het ar
tistieke succes, aldus de organi
satoren, werd de stichting. "One
world poetry" in het leven geroe
pen. die dit jaar voor de organisa
tie tekent.
Er is bij de gemeente Amsterdam
een subsidieaanvraag ingediend
voor 28.000 gulden. De totale kos
ten worden geschat op ongeveer
een ton.
NEW YORK (UPI) - Alexander
Godoenov, de sterdanser van
het Bolsjoi-theater die asiel in
de Verenigde Staten had ge
vraagd, heeft zich aangeslo
ten bij het American Ballet
theater voor het komend sei-
Hij zal met deze balletgroep in
december optreden in het
Kennedy Center in Washing
ton. Het zal zijn eerste open
bare optreden zijn sedert hij
op 23 augustus asiel vroeg.
Godoenov gaf een verklaring
uit waarin hy zei geweldig blij
te zijn met genoemde groef) te
kunnen optreden en het
enorm gevarieerde repertoire
te kunnen dansen met de
sterren van dat ballet.
"Zes jaar lang, al sinds mijn eer
ste bezoek aan dit land. heb ik
gedroomd van verbreding
van mijn artistieke horizon en
deelneming aan de choreo
grafische vernieuwingen van
het Westen. Ik hoop dat ik de
uitdaging met succes zal aan
kunnen".
