Patrese verantwoordelijk voor dood Peterson
Waterpoloteam ondanks
zege matig op dreef
Chocoladevla
halve liter tijdelijk
Ziekte oorzaak slecht beleid
NEDERLAND
BUNGALOW
VAKANTIELAND
OüWtMIlS
BORG WINT;
OKKER VERLIEST
„Zieken
aan de
macht"
Dramatisch
slot voor
Wiersma:
remise
Timman neemt zekere
voor het onzekere
WOENSDAG 3 OKTOBER 1979
SPORT
PAGINA 15
UTRECHT (GPD) - De tweede par
tij tussen Wiersma en Gantwarg
stond bol van sensatie en had
voor Wiersma een dramatisch
slot. Bijna acht uur lang had hij
fanatiek gevochten voor een
overwinning en Gantwarg zijn
wil opgelegd. Toch moest hij op
de 95e zet met remise genoegen
nemen. De teleurgestelde
Wiersma wist toen al dat hij op de
92e zet had kunnen winnen.
Vanaf de opening speelde Wiersma
met wit duidelijk op winst. In een
half klassieke partij probeerde
Wiersma via de korte vleugel de
stand te activeren. Gantwarg
trachtte door ruilingen het tempo
in handen te krijgen. Dat lukte
hem niet en met deze actie liep hij
positieverlies op. Op de negende
zet kon Wiersma een dam nemen,
maar daar zag hij vanaf omdat hij
de dam weer zou verliezen en
groot temponadeel zou oplo
pen.
Wiersma bleef met een tomeloze
aanvalsdrift spanningen in de
partij aanbrengen. Op de 24e zet
begon Wiersma met een nieuw en
opzienbarend plan de verzwakte
lange vleugel van Gantwarg aan
te vallen. Gantwarg kon zijn ei
gen spel niet meer bepalen en
werd door Wiersma meegesleurd
op avontuur. Wiersma offerde
een schijf om de aanval te ontke
tenen op de geheel verzwakte
lange vleugel van de wereldkam
pioen. Het bleek een ijzersterke
zet te zijn.
Beiden kwamen toen in tijdnood.
In deze fase verzuimden beiden
de scherpste voortzettingen.
Toch behield Wiersma het beste
spel en kon Gantwarg zich alleen
maar verdedigen. Op de 55e zet
had Wiersma een gewonnen
eindspel, dat echter zeer nauw
keurig moest worden afgespeeld.
Twaalf zetten later was er in deze
situatie nog geen verandering
gekomen.
Bij de 75e zet ging opnieuw de klok
een rol spelen. Het werd een
enorme slijtageslag, die honder
den belangstellenden, die via
monitoren de strijd volgden, vol
komen in de ban hield. Het ge
rucht deed de ronde dat Wiersma
kon winnen naar het voorbeeld
van een diagram dat in het boek
Strategie van de honderd velden
van Moser vermeldt staat op
bladzijde 114.
Deze winnende stand had Wiersma
op het bord kunnen krijgen, maar
hij deed het niet. Wiersma bleef
vechten maar Gantwarg wilde
zich niet overgeven. Op de 84e zet
dacht de Rus 28 minuten na en
kwam voor de derde maal, en ook
dat is een record, in tijdnood. Op
de 95e zet, na 7 uur en 40 minuten
te hebben gevochten, staakte
Wiersma zijn aanvallen en bood
remise aan terwijl de vlag van
Gantwarg op vallen stond.
MILAAN (AP) - De Ita
liaanse formule-1 cou
reur Riccardo Patrese
en de starter van de
Grote Prijs van Monza
van 1978 zijn in staat
van beschuldiging ge
steld in verband met
het ongeluk waarbij de
Zweedse coureur Ron-
ny Peterson om het le
ven kwam, zo hebben
betrouwbare bronnen
bij de Milanese recht
bank gisteren gezegd.
RIO DE JANEIRO (ANP) - Juist op
het moment dat deskundigen
meenden dat Jan Timman moge
lijkheden zou hebben op winst te
spelen tegen de Hongaarse
grootmeester Lajos Portisch be
sloot de Nederlander op de 24e
zet het remiseaanbod van zijn te
genstander te accepteren. Tim
man kwam daardoor op een to
taal van 2,5 punten uit zes partij
en en bivakkeert nog altijd op de
schamele twaalfde positie van de
achttien deelnemers. De met wit
spelende Timman, die al ruim
een week op zijn eerste overwin
ning wacht, kreeg een Nimzo-in-
dische verdediging voorgescho
teld, die zich lange tijd volgens de
theorie ontwikkelde. In de slot
stelling heeft Portisch een om
singeld paard en kan Timman
bogen op sterke torens gericht op
Patrese en de starter, Gianni
Restelli, werden beiden
doodslag ten laste gelegd, en
ook werden zij verantwoor
delijk gesteld voor de ver
wondingen die de Italiaanse
rijder Vittorio Brambilla op
liep, aldus dezelfde bronnen.
De Milanese rechter die het on
derzoek leidt, Armando Spa-
taro, bevestigde noch ont-
de vijandelijke koningszijde
Niettemin besloot de Nederlan
der het zekere voor het onzekere
te nemen.
Het verloop van de partij tussen
Jan Timman en Lajos Portisch
was als volgt:
Wit: Lagos Portisch (Hongarije)
Zwart Jan Timman (Ned).
1 d2-d4, pg8-f6. 2. c2-c4. e7-éG, 3. pbl-c3,
If8-b4, 4. e2-e3, c7-c5, 5. Ifl-d3, pb8-c6,
6. pgl-f3, Ib4xc3, 7. b2xb3, d7-d6, 8.
e3-e4, e6-e5, 9. h2-h3. h7-h6, 10. Icl-e3,
dd8-a5, 11. 0-0, 0-0, 12. ddl-b3, da5-c7,
13. tal-el, b7-b6, 14. d4-d5, pc6-e7, 15.
db3-dl. pe7-g6, 16. kgl-h2. Ic8-d7, 17
g2-g3, pf6-h7,18. pf3-d2, dc7-c8.19. h3-
h4. (7-f5, 20. e4xf5, Id7xf5, 21. Id3-e2.
dc8-d8, 22. tfl-hl, PG6-f4, 23. Ie2-f3
pf4-d3, 24. tel-gl, remise.
De slotstelling was: wit: kh2, ddl, tgl,
thl, le3,113, pd2, pionnen a2, c3, c4, d5,
f2, g3, h4.
Zwart: kg8, dd8, ta8, tf8, lf5, pd3, ph7
pionnen a7, b6, c5, d6, e5, g7, h6.
kende het bericht. Enkele van
zijn assistenten zeiden echter
dat de aanklachten al ver
stuurd waren. Volgens de
bronnen werd Restelli aan
geklaagd voor het veroorza
ken van een onregelmatige
start, en werd Patrese be
schuldigd van een ongeoor
loofde inhaalmanoeuvre.
Hierdoor raakte dc wagen van
de Brit James Hunt die van
Na de tweede periode stonden de
Nederlanders comfortabel met
7-1 voor, daarna ging het bergaf
waarts met de mannen van
Trumbic Mie moesten toestaan
dat de Fransen tot een voor hen
redelijk aanvaardbare score
kwamen.
In het internationale waterpolo is
het niet ongebruikelijk dat bij
een grote voorsprong van een
ploeg de scheidsrechters wat
strengere maatstaven gaan aan
leggen en iets meer de ogen
dichtknijpen bij acties van de
underdog. Aan die gewoonte
tornden de Italiaanse en Joego
slavische arbiters gisteravond
niet, maar het was wel een beetje
teleurstellend dat met name de
oudere garde op dat moment de
routine niet liet meespreken,
waardoor er nogal wat onrust
ontstond in de ploeg.
Reden voor dat nerveuze verweer
was er op dat moment niet, want
de Fransen werden geheel vol
gens de verwachtingen in die eer
ste twee perioden flink onder
druk gezet. Internationaal gezien
is de ploeg goed voor een bijrol in
de lagere regionen en hun laatste
wapenfeit op Europees niveau
was de onderste plaats in de B-
groep tijdens de Europese water-
polokampioenschappen in 1977
in Joenkoeping. Het laatste con
tact tussen Nederland en Frank
rijk dateert zelfs van 1970 toen bij
het Europees kampioenschap in
Barcelona het nationale team met
10-1 de tricolores overklaste.
De aansluiting met de Europese
topklasse zal echter nog wel even
op zich laten wachten. Dat bleek
gisteravond tegen Nederland dat
via aardige combinaties in de eer
ste periode uitliep tot een 3-0
stand waarbij Van Zeeland,
Peterson, die daarop tegen de
vangrail sloeg en in brand
vloog. Peterson werd door
Hunt en toesnellende brand
weerlieden uit zijn wagen ge
haald, maar overleed de vol
gende dag in een ziekenhuis
in Milaan.
Brambelli werd door een rond
vliegend wiel in de nek ge
raakt en liep een schedelba-
Noordegraaf en Nieuwenhuizen
voor de treffers tekenden.
Ook in het tweede kwart liep het
best in de Oranjeploeg, ondanks
het feit dat Trumbic door het in
zetten van Nonnekes, Heiden en
Korevaar de jeugd de kans wilde
geven wat internationale erva
ring op te doen. Noordegraaf,
Van Mil (tweemaal) en Veer zorg
den dat de score op zeven treffers
werd gebracht, voordat de Fran
sen door een verrassend doel
punt van Filippe Herve hun ha
telijke nul op het scorebord
wegwerkten.
Het was een brutaal doelpuntje dat
eigenlijk een waarschuwing had
moeten inhouden voor de Ne
derlandse ploeg, die in de derde
periode ineens het ritme en het
balgevoel kwijt was. Er werd
enorm slordig gewerkt, vooral
defensief. Dekkingsfouten en het
verkeerd beoordelen van Franse
acties waren de oorzaak dat Bris-
fer en Lefert de achterstand kon
den terugbrengen tot 7-3, onno
dige treffers, die het saldo van de
Nederlandse ploeg nog nadelig
beïnvloedden.
Even kwam er een antwoord van
Nederlandse kant toen Veer en
Van Belkum de marge weer op
voerden, maar Wouly de Bie, die
kort daarvoor doelman Ruud
Misdorp had vervangen, moest
vervolgens toch weer naar het net
na een schot van Lefert die ook
het vijfde Franse doelpunt voor
zijn rekening nam, nadat Van
Zeeland in het begin van de vier
de periode het Nederlandse to
taal op tien had gebracht.
Opvallend was dat de Fransen con
ditioneel dit duel aardig konden
bijbenen en in de slotfase zelfs de
betere kansen wisten te schep
pen door onvoorstelbaar veel
sisfractuur op. Hij is inmid
dels na een lange herstelpe
riode volledig genezen en
deed vorige maand alweer
mee aan races op Monza.
Rechter Spataro had meer dan
een jaar nodig om zijn onder
zoek rond te krijgen. Hij ge
bruikte daarbij ooggetuigen
verslagen, rapporten van
deskundigen en foto's en
balverlies aan Nederlandse kant.
Daarom was het ook niet zo ver
wonderlijk dat ten slotte Simon
de achterstand voor de Fransen
nog terugbracht tot 10-6, een re
sultaat waarmee zij beslist niet
ontevreden waren.
Die ontevredenheid heerste er wel
een beetje in de Nederlandse
filmopnamen van het onge
luk. Een aantal coureurs werd
vorige maand bij de Grand
Prix van Monza aan een on
dervraging onderworpen.
Restelli en Patrese waren na het
ongeluk zwaar bekritiseerd
door formule-1 coureurs en
journalisten. Patrese mocht
van zijn collega's niet starten
bij de volgende Grand Prix,
en Restelli. die al sinds jaren
starter was bij races op Mon
za, werd bij de Grand Prix van
dit jaar vervangen.
Beiden hadden gezegd zich niet
verantwoordelijk te voelen
voor het ongeluk.
ploeg, die unaniem van mening
was dat er slecht was gespeeld.
Uitslagen van de overige wedstrij
den: Griekenland-Engeland 3-2;
Bulganje-Spanje 4-4, waardoor
de Grieken verrassend met twee
gewonnen partijen de leiding
hebben genomen, voor Spanje
dat drie punten verzamelde.
ADVERTENTIE
Bijvoorbeeld lang weekend
Sneekermeer v.a. f/l/)»
per bungalow Aêm\Jj
In bungalowpark „De Potten". Prachtig
gesitueerd, kompleet ingerichte bungalows.
Lees de gids „NS/Trans Vakantie
reizen in herfst, winter, lente". En boek: bij
NS-stations, Rabobank, ANWB, uw reisbureau
of bel 030-627844.
Reisbureau der N.V. Nederlandse Spoorwegen
Publicatie Icworo tot stand in samenwerking met
het Notionool Bureau voor Toerisme, Den Hoog.
Tegen Frankrijk
HVAR (GPD) - Het Nederlandse waterpoloteam heeft te
gen Frankrijk zijn plicht gedaan. Niet minder, maar ook
niet meer. Met 10-6 bleven de Oranjespelers de tricolores
de baas in een wedstrijd, die duidelijk twee gezichten had.
Aad i'an Mil: twee treffers in het waterpoloduel van Oranje tegen
Frankrijk.
GRONINGEN (ANP) - Tom Okker heeft in de openingspartij van het
internationale tenniscircuit, dat gisteren in de Martinihal in Groningen
begon, tegen de Amerikaan Tim Gullikson de winst laten glippen. De
eerste confrontatie tussen beiden eindigde in een zege van 7,5, 6-3 voor
de amerikaan.
Björn Borg stelde de organisatoren niet teleur door in de tweede partij de
Amerikaan Eddie Dibbs te verslaan: 6-4, 6-1. Voor 2400 toeschouwers
besliste de nummer één van de wereldranglijst de partij in iets meer dan
een uur. In de eerste set wist Dibbs een achterstand van 1-4 weg te
werken maar daarna maakte Borg zeven games op een rij. Dibbs mocht
van het Zweedse fenomeen in de tweede set de eer redden maar daar
bleef het bij: 6-1.
ADVERTENTIE
i Alleen voor Mclkunie-of Menken Landbouw produkten JÊ
DEN HAAG - President
Roosevelt leed eind
1944 aan de zogenaam
de ziekte van Alvarez
(hoge bloeddruk, hart
aanvalletjes, hersenbe
schadiging), waardoor
bij hem een verlies aan
werkelijkheidszin op
trad. Op de conferentie
van Jalta had hij geen
weerstand meer, gaf het
lot van Polen uit han
den en stierf zes dagen
later. Achtergronden
als deze worden uit de
doeken gedaan in het
boek „Zieken aan de
macht", waarvan nu
een Nederlandse verta
ling is verschenen.
Kennedy had ernstige
rugklachten toen hij presi
dent werd, als gevolg van
vroeger opgelopen blessures.
In 1958 openbaarde zich de
ziekte van Addison, waardoor
hij cortison moest gebruiken,
een middel dat nogal eens de
pressies en apathie veroor
zaakte. De lichamelijke en
geestelijke verschijnselen
van zijn ziekte gingen ge
paard met foutieve beslissin
gen: slechte contacten met
China, de mislukte Cubaanse
invasie, het in stand houden
van de oorlog in Vietnam.
Nixon boekte grote 5
zoals de betere verhoudingen
metdeSowjet-Unieen China,
het beëindigen van de strijd
in Vietnam en het verlagen
van de belastingdruk. Daar
naast maakte hij afgrijselijke
blunders, zoals het bombar
deren van Hanoi, zijn acties in
Chili en tenslotte Watergate.
De duidelijke tweeslachtig
heid in de figuur van Nixon
wordt verklaard door zijn
ziekte: dwangneurose.
„Zieken aan de macht" is de
Nederlandse vertaling van
het door P. Accoce en dr. P
Rentchnic geschreven boek,
waarin zij aantonen dat
geestelijk of lichamelijk zieke
mensen door de eeuwen heen
een belangrijke rol hebben
gespeeld in de geschiedenis
van de mensheid. Het boek is
verschenen bij uitgeverij
Becht. Het is een onthullend
boek. De gezondheidstoe
stand van één individu blijkt
enorme invloed te kunnen
hebben op de geschiedenis.
Met tientallen voorbeelden
wordt aangetoond dat ramp
zalige gevolgen uit deze situa
tie kunnen voortkomen.
Niet inenten
Hitler was bang voor de medi
sche wetenschap en verbood
op grond hiervan dat zijn
strijdkrachten tegen tetanus
werden ingeënt. Vele duizen
den militairen zijn als gevolg
van dit besluit gestorven.
Mussolini liep waarschijnlijk
in 1908 een neurosyphilis op
met in 1930 een heftige aller
gische reactie op salvarsan.
Sinds 1939 tastte de ziekte
zijn geestvermogens zodanig
aan, dat hij zich te buiten ging
aan een exhibitionisme,
waardoor van een normaal
leiderschap geen sprake meer
Franco leed sinds 1960 aan de
ziekte van Parkinson, waar
voor hij L-dopa gebruikte,
welk middel het denkvermo
gen nadelig beïnvloedt.
Spanje heeft daar tot Franco's
dood in 1975 duidelijk onder
geleden.
Churchill heeft hersenbloedin
gen eehad in 1949 en in 1952.
In 1953 ging hij in slechte li
chamelijke toestand naar de
Bermuda-eilanden voor een
conferentie met Eisenhower.
Hij dolf het onderspit. Van
regeren is sindsdien geen
sprake meer geweest.
Ontstellend
zorgeloos
De schrijvers van „Zieken aan
de macht" vinden het opval
lend, hoe ontstellend zorge
loos een volk is waar het zijn
politieke leiders betreft, die
zich wegens ziekte niet volle
dig aan hun taak kunnen wij
den. Zouden passagiers zon
der tegenstribbelen in een
vliegtuig stappen als zij wis
ten dat de aderen van een pi
loot er zo slecht aan toe zijn
dat hij elk moment aan een
hartaanval kan bezwijken?
Zouden de bewoners van een
vallei, die door een stuwdam
tegen het water moet worden
beschermd zich kalm houden
als zij weten dat de architect
van de stuwdam aan hersen
verweking lijdt? Hoe komt
het dan dat men dergelijke
dingen wel toestaat als het dc
leiding van de staat be
treft?
Dean Rusk heeft er herhaalde
lijk op gewezen dat het van
doorslaggevende betekenis
kan zijn als gesprekspartners
bij belangrijke beslissingen
hun stemming van hun hoge
bloeddruk laten afhangen.
Bepaalde beslissingen zou
den volgens hem anders zijn
uitgevallen als de betreffende
staatslieden in een goede ge
zondheid hadden ver
keerd.
Keuring
voor politici
De Nederlandse Stichting v
Gezondheidsbewaking NSG
heeft zich geruime tijd gele
den tot de voorzitter van de
Tweede Kamer gewend met
het verzoek politici, die voor
het land belangrijke beslis
singen moeten nemen, perio
diek lichamelijk te onderzoe
ken. Want in onze maat
schappij geldt nog te dikwijls
de regel: soldaten worden bij
indiensttreding gekeurd,
maar niemand bekommert
zich om de gezondheidstoe
stand van hun leiders.
Gezondheids-
keu ring
De NSG-gezondheidskeuring,
die wordt verricht door bij de
Stichting aangesloten (huis-)
artsen, heeft een uitgebreid
laboratoriumonderzoek ten
grondslag, uitgevoerd door
het Diagnostisch Centrum
Utrecht. Dit onderzoek be
staat uit het maken van
roentgenfoto's van de borst
kas, een elektrocardiogram,
een longfunctieonderzoek,
een cervixuitstrijkje bij da
mes, gehoortest. gezichtstest,
bloeddruk, lengte en gewicht,
uitgebreid urine-, faeces- en
bloedonderzoek.
De uitslagen worden beoor
deeld door o.a. long- en hart
specialisten en een patho
loog-anatoom. Al deze uitsla
gen vormen de basis voor het
totaal medisch onderzoek. De
keurende arts zal de conclusie
met de betrokkene bespreken
en na afwegen van diens be
langen de gegevens ter be
schikking van de behande
lende huisarts stellen. Deze
kan ze gebruiken voor zijn ei
gen kartotheek of een wense
lijke behandeling instel-
