etool
IPWfl
HERENSTRAAT.19
REISBUREAU
IChrispijn's Caravanbedrijf
WINTERSPORTREIZEN ZON IN DE WINTER
OVERWINTERINGSREIZEN KERSTREIZEN
Inlichtingen en boekingen:
30
JAAR
IN LEIDEN TEL. 125070-140777 - LEIDEN
Kip Tourist
Kip de Luxe
Kip
Grand de Luxe
Ook is de Kip 80 binnen.
['•J H M),
1 li
I RIJNDIJK 123 LEIDEN - TEL. 071-76.42.56
(tussen de Vink en Haagsche Schouw)
WATERDICHTE
DAMESLAARZEN
IN DIVERSE KLEUREN
EN HAKHOOGTES
VANAF 29,95
Match is 'n uniek blauw
winkeltje, in het hart van Leiden
'n winkeltje, vol met prachtige
ski's, bindungen, schoenen.... en
verrassende skikleding voor
mensen met 'n eigen idee.
Skiyot, ieder jaar weer skimode, met
'n eigen idee.... uit Zweden.
als je, zoals de mensen van skiyot in
de sneeuw geboren wordt ben je nu
eenmaal anders met die materie
bezig.
nieuwe rijn 42 071 - 123953 Leiden.
'n goed idee komt nooit alleen
SCHOENWINKEL
"BRABANT"
NOORDEINDE 42 LEIOEN
SPECIAAL
VOOR
WINTERSPORT:
MOONBOOTS REEDS
VANAF MAATJE
19 ot 46
beginprijs 19.95
WARME
SOKPANTOFFELS
VANAF 6,95
ZAKOPANE - Je eerste reactie is een vloek, wan
neer je pontificaal aangekleed staat, ski's over de
schouder, en de skileraar komt vertellen dat de
lift niet gaat. Het zachte briesje aan de grond
blijkt daarboven krachtiger vormen te hebben
aangenomen. Te veel wind in elk geval voor de
cabine
In de Alpen moet het behoorlijk spoken wanneer de lift aan de
grond blijft en in landen als Oostenrijk en Zwitserland is het
natuurlijk volstrekt ondenkbaar dat de lift een paar uur moet
wachten omdat de industrie eerst een beetje stroom moet
hebben.
En toch heeft het Poolse Zakopane zijn bekoringen. Alles is er
anders, maar je bent snel geneigd je daarbij neer te leggen.
Voor iemand die de traditionele westerse wintersportgebie
den kent is Zakopane een avontuur. Waar lopen de kippen vrij
rond over de pistes en waar kun je je voor een dubbeltje aan
een lift omhoog laten hijsen?
Geen snelle obers op grote zonneterassen, maar oude met
hoofddoekjes getooide vrouwen lopen met metalen kannen
een soort chocolademelk te venten tussen de her en der opge
stelde ligstoelen
Zakopane heeft iets eerlijks
Vooral in het voor- en na
seizoen, wanneer de rijke
Polen nog niet zijn gearri
veerd, is het geen circus in
de sneeuw waar mensen
elkaar de loef af willen ste
ken met de nieuwste mo
desnufjes. Geen blitse
ski's en geen super luxe
verbinding En ze skiën
toch goed daar.
Tussen de Alpen en de Kau-
kasus liggen de Karpaten
waarvan de Tatra-keten
het hoogste punt vormt.
Zakopane ligt aan de voet
van de Tatra, een relatief
laaggebergte in vergelij
king met de Alpen. Qua
natuurschoon doet de ge
hele Tatra zeker niet onder
voor andere bergmassie-
ven. Je merkt datje niet in
de Alpen bent. De berg
reuzen volgen elkaar niet
op tot aan de horizon. De
wereld van de mensen en
hun doen en laten gaat in
die Tatra minder op in het
kolossale
Aantrekkelijk
Voor zeer geroutineerde
skiërs heeft Zakopane
misschien iets te weinig te
bieden, maar beginners en
gevorderden kunnen goed
uit de voeten. Er zijn een
voudige, niet te lange af
dalingen die allemaal aan
trekkelijk zijn vanwege de
mooie stukjes natuur die
deze pistes omzomen.
Voor de betere skiërs ligt
er de 1985 meter hoge Ka-
sprowy. De vrij lange af
daling is een ruige tocht,
zeker wanneer de piste ge
kozen wordt die ook voor
wereldcupwedstrijden
wordt gebruikt.
Aan de noordkant van Za
kopane (850 meter) ligt de
veel lieflijker Gubalowka.
het zonneterras van het
wintersportoord. Deze
berg (1130 meter) telt ver-
schillende skiliften en de
afdalingen zijn bijzonder
geschikt voor aanvangers.
Op de top staan de typi
sche in Zakopaner-stijl
opgetrokken houten
huisjes waar drankjes en
hapjes te koop zijn. Alles
tamelijk primitief, maar
misschien daarom juist
doet die omgeving zo ge
moedelijk aan.
Zakopane heeft ruime lang-
laufmogelijkheden. In het
dorp zelf, maar vooral ook
even daar buiten liggen
tientallen kilometers
sneeuwweg voor de lang-
laufenthousiasten. Op
ruim tien kilometer van
Zakopane, in Bukowina,
hangen fantastische loi-
Ook Zakopane heeft zijn bekoringen. Op de achtergrond de Kasprowy.
Alle huisjes van Zakopane werden in dezelfde stijl gebouwd
pen tegen de bosrand aan
In Bukowina kan aan alpi
neskiën worden gedaan
Vooral voor kinderen is dit'
gebiedje ideaal. Men kan
naar hartelust de eerste
kennismakingen met de
sneeuw maken. Op door
deweekse dagen ziet men
slechts een handjevol
mensen op de pistes.
Wachttijden bij de liften
zijn er nauwelijks.
Dat is overigens anders bij
de liften in Zakopane. In
het weekeinde moeten de
Polen zelf vaak drie uur of
langer wachten voordat ze
de Kasprowy op kunnen.
De buitenlandse toeristen
kunnen in hun hotel
steeds 24 uur van tevoren
een kaartje kopen voor de
cabinelift. Op de tickets is
de vertrektijd aangege-
Natuurreservaat
Aan de Gubalowka-zijde van
Zakopane liggen de mo
derne hotels en staat een
beetje nieuwbouw, be
stemd voor de opvang van
toeristen. Het gehele Ta-
tragebergte, 55 kilometer
lang en 18 kilometer breed,
is tot natuurreservaat uit
geroepen en mag niet ver
der worden aangetast. Het
verhaal wil dat aan de Za-
kopanekant van de Tatra
nog één wilde beer leeft.
De Polen maken niet veel
haast met de verdere ont
wikkeling van hun winter
sportplaats nummer een.
De industrie gaat in alles
voor. Er is weinig geld, is
de veel gehoorde kreet. De
ontwikkeling van andere
wintersportplaatsen met
als doel een betere sprei
ding te verkrijgen, is in
studie. Zakopane trekt
jaarlijks drie miljoen toe
risten van wie de helft het
27.000 inwoners tellende
dorp in de zomer opzoekt
als het startpunt voor toch
ten in de Tatra. Hongaren,
Joegoslaven en Oost- en
Westduitsers zijn de be
langrijkste groepen toeris
ten.
Zakopane heeft 40.000 bed
den. Een nieuw hotel staat
op stapel, maar het wach
ten is op het benodigde
kapitaal. Het luxueuze ho
tel Kasprowy. het meest
gerenommeerde hotel van
de plaats, werd met Joego-
slavisch kapitaal ge
bouwd. Dit hotel, ietwat
van de dorpskern gelegen,
is de verblijfplaats van
vele Nederlanders die Za
kopane via een reisorgani
satie bezoeken.
Het hotel is in alle opzichten
comfortabel, het eten is
uitstekend en een zwem
bad, sauna en kegelbaan
staan de gasten ter be
schikking. Maar zo'n hotel
misstaat eigenlijk in de
Poolse gemeenschap. Het
is een, zoals in zovele ho
tels in de Oostbloklanden,
dollarhuis waar iedereen
zijn best doet om aan ster
ke valuta te komen en
waar prostituees voor de
animatie zorgen.
Zakopane heeft een aantal
kleine restaurants en en
kele barretjes. De menin
gen over de kwaliteit van
het gebodene in de typisch.
Poolse eethuisjes lopen
sterk uiteen. Onze erva
ring was dat het personeel
geen letter over de grens
spreekt en voor een paar
gulden een dagschotel le
vert die zeer matig en
vooral vet is. En de vrien
delijkheid van de Polen,
die nogal eens wordt ge
roemd, valt best tegen.
Voor de après-skiers heeft
het Poolse wintersport
plaatsje zeker iets te bie
den. Minder bontjassen en
rijk gevulde etalages, maar
de dorpsstraat is rond vier
uur in de middag zeker net
zo gezellig als de straatjes
in gerenommeerde wes
terse skiparadijzen.
Goedkoop
Alles is eigenlijk goedkoop
in Polen. De skischool, de
skihuur (twee gulden per
dag), het eten (uitbundig
menu tien gulden), taxi
(vier gulden voor een rit
van tien kilometer). De
pryzen gelden wanneer de
officiële koers wordt aan
gehouden. Opvallend is
echter dat bijna iedere toe
rist op de zwarte markt
geld wisselt. Bij de bank
krijgt men 30 zloty voor
een dollar. Iedere hotel-
employè betaalt grif hon
derd zloty voor een dollar.
„Je bent een dief van je ei
gen portemonnee, wan
neer je niet meedoet met
het zwart wisselen" wordt
door gasten in het Ka-
sprowy-hotel gezegd. Er
staat wel een zware straf
op het zwart wisselen. Ook
met de officiële bankkoers
is Zakopane in verhouding
tot de westerse sneeuw-
landen goedkoop.
Zakopane is met de auto
gemakkelijk in twee dagen
te rijden. De circa 1500
kilometer vanaf Utrecht
voert via Osnabruck, Han
nover, Magdeburg, Ber
lijn, Zasieki (Poolse
grens), Wroclaw (vroegere
Breslau), Krakau naai Za
kopane. De formaliteiten
aan de grens vergen in de
regel een half uurtje.
De autowegen in de DDR en
Polen zijn voor een groot
deel tweebaanswegen. Het
is aan te raden essentiele
reserveonderdelen mee te
nemen, omdat de wegen
wacht in een land als Polen
niet zo snel is te verwach
ten als by ons. En een
paard-en-wagen is dan
vaak de enige tegenlig
ger.
FRED KLAVER