Vier titels voor
Ingrid Bolleboom
HINAULT
VOLTOOIT
TRILOGIE
Dodge welkome partner voor DAF
Loting schaakstrijd uitgesteld
Nationale turnkampioenschappen
Van Doorne optimistisch over samenwerking
Froduktiehal
v> cexon
LU6TB1Z LlEJE JüFfRxiU;1-s
Wco? 's Mier scuaTtig
MAANDAG 24 SEPTEMBER 1979
PAGINA 21
SPORT
SPORT
DIEREN (GPD) - Na de
mistroostige ouverture
van de strijd om de Ne
derlandse turnkampioen
schappen dames, afgelo
pen vrijdagavond, toen de
verplichte stof op het pro
gramma stond, zijn de
deelneemsters in het
weekeinde (zaterdag de
keuze-stof en gisteren de
strijd om de titels per toe
stel) heel wat gemotiveer
der voor de dag gekomen.
Zo nu en dan werden uit
stekende prestaties ver
richt, vooral door enige
veelbelovende jongeren.
Uiteindelijk nam Ingrid
Bolleboom, zoals mocht
worden verwacht, de all-
in-titel van haar zuster
Monique over, terwijl ze
ook op de balk, aan de
brug-ongelijk en bij het
paardspringen kampioene
werd.
Buiten de afwezigheid van Moni
que kreeg Ingrid Bolleboom za
terdagavond de "meevaller" dat
Bibi Vos, die zich tot haar voor
naamste rivale had opgewerkt,
tijdens de vrge oefening van in
ternationale allure bij het uitvoe
ren van een dubbele schroef - zij
is de enige van de nationale selec-
tie die dit durft en kan - zó pijnlijk
terecht kwam, dat een gekneusde
voet daar het gevolg van was.
Daardoor moest zij het paard
springen en ook de wedstrijden
van de volgende dag laten lopen.
Medisch onderzoek wees later uit
dat een week rust voldoende zou
zijn om weer volop op Papendal
te kunnen meedoen.
Behalve Monique Bolleboom en
Bibi Vos waren er meer die met
blessures kampten, zoals Maija
Huyting, die van geen ophouden
wilde weten en tweede werd ach
ter de nieuwe kampioene. Zè
pakte bovendien een titel op het
onderdeel vrije oefening.
Voor het nationale keurturnen was
het bemoedigend te constateren
dat een nieuwkomer als Debbie
Amson (derde) zich snel in de
goede richting beweegt naar een
niveau, geschikt voor het interna
tionale platform. De 14-jarige
Amsterdamse was de afgelopen
drie dagen wat dit betreft de
meest opvallende figuur, al le
verden ook kleintjes als Trees
Koolhof en Carla du Plessis (gis
termiddag verbluffend trefzeker
een salto op de balk) het bewijs
dat de nationale selectie zich op
een bredere laag heeft gegrond
vest.
Trainster Leona Horvath: "Ik werk
hier nu een maand en vind dat er
zeker van een vooruitgang sprake
is. Maar met het oog op de WK is
de tijd eigenlijk te kort. Waar
moet ik aan werken? Ten eerste
de conditie opvoeren. Daarvoor
zal ik drie maanden nodig heb
ben, maar er is er slechts één. Ten
tweede de nervositeit wegwer
ken. Zoiets vergt minstens twee
maanden, maar ik heb er ook
hiervoor maar één tot mijn be
schikking. Ten derde moet er
meer zekerheid worden aange
leerd, terwijl de oefeningen ei
genlijk wat te eenvoudig zijn.
Gelukkig is de mentaliteit uitste
kend".
Van nu af aan tot aan Fort Worth
zijn er geen interlands meer. Op
Papendal dient nu de aanloop
naar minimaal een twaalfde
plaats in Fort Worth, begin de
cember, te worden geïntensi
veerd.
Uitslag: 1. Ingrid Bolleboom (Pro
Patria-Zoetermeer) 73,65 punten;
2. Maija Huyting (DQO-Utrecht)
73,05; 3. Debbie Amson (De Bad
hoeve-Badhoevedorp) 72,30; 4.
Marleen Houter (Klimop Heiloo)
70,45; 5. Carina de Koning (St.
Mauritius-Volendam) 69,80; 6.
Mirjam Derksen (Klimop-Heiloo)
68,90; 7. Trees Koolhof (Hera-
Winschoten) 67,35; 8. Carla du
Plessis (DOS-Rijssen) 67,10; 9.
Bibi Vos (Klimop-Heiloo) 63,70.
RIO DE JANEIRO (ANP) - De lo
ting van het interzonale schaak
toernooi in Rio de Janeiro is uit
gesteld na een protest van de
Russische delegatie. De Russen
tekenden bezwaar aan tegen de
indeling van de Russische spe
lers Petrosjan, Balasjov en Vaga-
nian als de nummers tien, elf en
twaalf. Deze nummering had als
konsekwentie dat de Russen -
geheel volgens de FIDE-regle-
menten - in de eerste drie ronden
tegen elkaar in het strijdperk
moeten treden.
noemde de procedure een "far
ce". Tweede arbiter Silvio Men-
des schorste daarop de bijeen
komst en deelde even later mee,
dat gewacht zal worden op de
komst van hoofdarbiter Harry
Golombek uit Engeland, wiens
vlucht van Londen naar Rio ern
stige vertraging had opgelopen.
Niet alle spelers waren overigens
op tijd voor deze loting. De Cu
baan Garcia werd niet voor gis
termiddag verwacht. Garcia on
dervond problemen bij de aan
vraag van zijn inreisvisum omdat
Cuba en Brazilië er geen diplo
matieke betrekkingen op nahou
den.
De toernooi-commissie heeft ook
een tweede protest in ontvangst
mogen nemen. Het is afkomstig
van de Canadese deelnemer Jean
Herbert. Deze wil niet uitkomen
onder de Canadese vlag, maar
onder die van Quebec, het Frans
talige deel van Canada, waaruit
hij afkomstig is.
De organisatoren hebben aange
kondigd dat in de wedstrijdzaal
vlaggen zullen ontbreken. Op de
tafels komt alleen een kaartje met
de naam van de speler, zijn titel
(grootmeester of meester) en zijn
nationaliteit.
Tony Miles heeft de rustdag van het
interzonale schaaktoernooi in
Riga uitstekend besteed. De Brit-
se grootmeester, die het evene
ment een flitsende start gaf met 2
uit 2 maar daarna diep wegzakte,
zette drie afgebroken partijen in
winst om en rukte daardoor op
naar de met Larsen gedeelde
vierde plaats met 7,5 punt.
Koploper blijft Mikhael Tal (9'/*
punt), die de voortzetting tegen
Herman van Riemsdijk, een Bra
ziliaan van Nederlandse komaf,
met remise besloot Zgn landge
noot Poloegajevski volgt op een
half punt. Ribli bezet door de af
gebroken partij tegen de Roe
meen Gheorghiu zonder verder
te spelen te winnen de derde
plaats.
CANNES (ANP)- Bernard Hinault
heeft gisteren zijn trilogie vol
tooid in de Grand Prix des Na
tions, de belangrijkste indivi
duele tijdrit van het wielersei-
zoen voor profs. In Cannes legde
hij de twee ronden van 45 kilo
meter af in 2 uur, 3 min. 57 sec.,
hetgeen een gemiddelde van
43.562 kilometer per uur bete
kende. Vorig jaar won Hinault
in 2.06.36, gem. 42.650 km/u.
De Breton, dit jaar voor de tweede
keer Tourwinnaar, is na zijn der
de zege nog ver verwijderd van
het record in de landenprijs. Zijn
landgenoot Jacques Anquetil, de
vijfvoudige tourwinnaar, zege
vierde negen keer in deze tijdrit.
Net als vorig jaar eindigde de Ita
liaan Francesco Moser op de
tweede plaats. Het verschil tus
sen de Fransman en de Italiaan is
gegroeid. Vorig jaar was dat 56
seconden, dit jaar één en drie
kwart minuut. Toch reed Moser,
onder duidelijk betere weersom
standigheden, aanzienlijk sneller
dan in 1978.
De derde plaats was net als vorig
jaar voor een Nederlander. Joop
Zoetemelk verscheen op het ere
podium met een achterstand van
drie minuten en twaalf seconden.
Zoetemelk, in 1978 vierde achter
Hennie Kuiper, bleef Roy Schui
ten en Bert Oosterbosch voor.
Schuiten werd na 70 kilometer
door Hinault ingelopen. Door de
Breton in zijn zicht te houden en
diens tempo over te nemen, kon
hij zijn vierde plaats zekerstellen.
Die stelling was enigszins geflat
teerd. Het parcours in Cannes is
voor de winnaar van de landen
prijs in 1974 en 1975 te bergach
tig
De vijfde plaats van Bert Ooster
bosch was bepaald niet slecht.
Oosterbosch kreeg - in tegen
stelling tot alle andere nco-profs -
geen inzinking. Een teken dat hij
zijn krachten goed verdeelde en
tevens een bewijs dat hij in de
toekomst - als zijn lichaam meer
gewend is aan de grote afstanden
van de profwedstrijden - aan
zienlijk harder kan. De zevende
plaats van Hennie Kuiper was
teleurstellend. Het was een weer
spiegeling van zijn matige - zeg
maar slechte - f
Nog veel slechter deed net de Duit
ser Didi Thurau. Hg verliet bij het
begin van de tweede ronde zon
der opgave van redenen het par
cours. Op dat moment reed hij in
elfde positie, bijna vier minuten
achter Hinault. Thurau's wan
prestatie was niet verwonderlijk
De avond tevoren onderhandelde
hij in zijn hotel bij een aantal fles
sen champagne over het kop
mansschap van een ploeg met
een Oostenrijkse sponsor
Damclub Lisse
herstelt zich:
Samen Sterk met
15-5 verslagen
LEIDEN - Damclub HDC/Alphen
heeft de traditioneel moeilijke
uitwedstrijd tegen OGB uit Bo
degraven deze keer m.Jckelijk
met 3-13 gewonnen. Zijlstra
zorgde al snel voor 2-0 waarna de
voorsprong geconsolideerd en
uitgebouwd werd door remises
van Baerveldt, Brunt, Van Muis
winkel en Van de Starren en
overwinningen van Van Eg-
mond, Van Ruitenberg en Van
Diggelen.
Titelkandidaat Lisse lijkt zich te
hebben hersteld van de teleur
stellende prestaties van vorige
week. Een andere kanshebber
voor het kampioenschap. Samen
Sterk, werd met 15-5 verslagen.
In Zegveld verloor het Alphense
ADC nipt van Kijk Uit 9-7. De
overige uitslagen: Samen Sterk
2-KDC 2 6-10 en HDC 2-LDG 2
6-10. LDG 2 staat met vier punten
uit twee duels aan de kop.
In de Zuidhollandse hoofdklasse
speelde WDG-Wassenaar op
nieuw sierk. Nu werd Damlust 2
verslagen: 9-11. De streekderby
Rijnsburg-Katwijk werd door de
thuisspelende ploeg met 11-9
gewonnen. Overige uitslagen:
Rijsoord-Papendrecht 10-10,
Hendrik Ido Ambacht-Gorkum
6-14 en Vlaardingen-Crescendo
5-15.
EINDHOVEN - „Dodge is een wel
kome partner voor de activiteiten
van DAF. Een eerste inventarisa
tie van beider faciliteiten en pro-
dukten geeft een goed vertrou
wen in de mogelijkheden tot sa
menwerking". Zo schetst DAF's
voorzitter van de raad van be
stuur, drs. Piet J. G. van Doorne,
zijn positie ten opzichte van de
partner waarmee het Eindhoven-
se bedrijf „mogelijkheden van
samenwerking"wil onderzoeken,
zoals begin september werd aan
gekondigd.
Maar bij zo'n aankondiging van
DAF dringt de herinnering zich
naar voren aan twee eerdere
vormen van samenwerking,
waarvan de resultaten toch wel
wat anders zijn uitgepakt dan de
bekendmakingen suggereerden.
„Daar gaat DAF's om zeep ge
brachte variomatic", is een op
merking die, wat schamper, van
daag de dag nogal eens valt wan
neer een Volvo-343 passeert, ter
wijl de luidruchtig aangekondig
de export van DAF-trucks naar
de VS, op grond van de overeen
komst die in 1972 met Internatio
nal Harvester Corporation (IHC)
uit Chicago werd gesloten, be
perkt is gebleven tot een truck of
twintig.
Piet van Doorne, tweede zoon van
de eerder dit jaar overleden op
richter dr. Huub van Doorne,
ontkent dit niet, maar nuanceert
het wel en laat verder uitkomen
dat DAF's positie in de overeen
komst die nu tot stand kan ko
men toch wel een andere is. Dod
ge verkeerde begin dit jaar nog in
de positie dat zijn nieuwe eige
naar PSA (het Peugeot-concern)
zich afvroeg of Dodge kon blijven
voortbestaan. „Uiteindelijk heeft
PSA ervoor gekozen met Dodge
op de markt te blijven", aldus
Van Doorne.
Dodge mag blijven, maar voor DAF
zou diezelfde vraag irreëel zijn.
Het concern is gezond, ook al
heeft het vorig jaar een slecht jaar
gehad. De bedoeling was 14.000
eenheden (trekkers, vrachtwa
gens, autobussen, legervoertui
gen) te produceren, maar door
aanloopproblemen bij een nieuw
produktie-besturingssysteem en
een staking bij de Belgische
dochter in Oevel kwamen er niet
meer uit dan 11.371.
De situatie, aldus Van Doorne, is nu
duidelijk beter. „DAF produceert
dit jaar zo'n 15.000 eenheden".
Van Doorne wijst erop dat dit
mede te danken is aan de over
eenkomst die DAF in 1972 heeft
gesloten met International Har
vester (IHC), „waarvan de eerste
van de twee doelstellingen wel
degelijk resultaat heeft gehad".
Het ging daarbij om meer dan al
leen het vinden van een nieuwe
exportmarkt.
„En wat de DAF-personenauto be
treft: de situatie in die sector was
wezenlijk anders dan bij de
trucks. Een zelfstandige DAF-
personenauto had op den duur
geen overlevingskans", aldus
Piet van Doorne. Een uitspraak
die wordt bevestigd door de si
tuatie waarin het bedrijf te Born
overname door Volvo.
Geld nodig
Met IHC, betoogt Van Doorne, lag
de situatie anders dan met Volvo.
„Produktie en verkoop van de
trucks kon en moest groeien,
maar we hadden in de eerste
plaats een partner nodig die be
reid was het geld in te brengen
om de capaciteitsuitbreiding te
financieren. De tweede doelstel
ling bij de overeenkomst met
IHC, waarvan inderdaad niet veel
terecht is gekomen, was het aan
boren van afzetmogelijkheden op
traditionele IHC-markten, in het
bijzonder de VS".
Als één van de oorzaken - er zijn er
meer - waardoor de export naar
de VS is mislukt, noemt Van
Doorne de waardedaling van de
dollar die sindsdien heeft plaats
gevonden. op het moment van de
overeenkomst met IHC was die
nog zo'n f3,20 waard. Dit maakte
de DAF-trucks duurder zonder
dat DAF zelf daar oorzaak van
Een andere factor was de stijging
van de Europese, en dus ook
DAF's, produktiekosten. Daar
door alleen al werden de DAF's in
de VS te duur nog voor de Bra
banders er goed en wel voet aan
de grond hadden kunnen krijgen.
Hun gemoedelijke, gelaten
„komt het vandaag niet, dan
komt het morgen" ging (ook) in
dit geval niet op.
Was dit alles misschien nog op te
vangen geweest doordat - niet in
het minst tot verrassing van DAF
zelf - de Amerikanen nogal inge
nomen waren met de zoveel com
fortabeler en ruimere cabine dan
zij van eigen bodem gewend zijn,
het pluspunt dat de DAFs een
zeer zuinig gebruik maken van
dieselolie sprak de Amerikanen
nauwelijks aan.
Zoveel te meer echter dat de VS
geen land van Europese afmetin
gen is, waardoor de actieradius
van de DAF beperkt zou blijven
tot dat deel - DAF had in eerste
aanleg de oostelijke staten op het
oog - waar een behoorlijk dealer-
net kon worden opgebouwd. En
zelfs dat is niet alles.
Van Doorne zet kort uiteen hoe
Amerikaanse vrachtrijders hun
voertuigen plegen te bestellen:
chassis van dit merk, motor van
dat merk, de assen van weer en
ander. Een Europese dealer, ge
wend het hele voertuig te leveren,
zou gek staan kijken wanneer hij
zo'n klant op visite kreeg.
International Harvesters financie
ring van DAF'g capaciteitsuit
breiding daarentegen heeft DAF
geen windeieren gelegd. IHC is
voor 33 procent aandeelhouder
van DAF Trucks BV en de pro
duktie is sinds 1972 naar het hui
dige aantal omhoog geklommen,
van toen acht- a negenduizend
stuks per jaar.
„Voor verdere capaciteitsuitbrei
ding heeft DAF weinig investe
ring nodig", aldus Van Doorne.
„Waar het nu om gaat, is de capa
citeit die we hebben beter te ge
bruiken. Dit verklaart ons stre
ven een partner te zoeken met de
zelfde ambitie, een ontwikkeling
waartegen IHC natuurlijk geen
bezwaar heeft.
„We menen die gevonden te heb
ben in Dodge Trucks Europe en
gaan ons nu bezinnen op de mo
gelijkheden die er zijn. Er komt -
overigens geheel in de lijn van de
lange-termijn planning die we
vorig jaar maart in de openbaar
heid hebben gebracht - een on
derzoek dat naar ik schat over
vier tot zes maanden kan zijn vol
tooid".
Wat zal de samenwerking globaal
inhouden? Van Doorne: „Het kan
de voorkeur verdienen bepaalde
onderdelen die we zelf in te klei
ne aantallen maken, uit te beste
den aan de andere partij, en om
gekeerd. Een belangrijke factor is
natuurlijk dat de één kwalitatief
levert wat de ander verwerken
wil, dat de onderdelen technisch
toepasbaar zijn, dat ze niet op
eens een heel stuk duurder uit
vallen. Zulk soort dingen zullen
we op hun merites bekijken", al
dus Van Doorne.
Hij verwijst naar de Dafbode, het
huisorgaan, voor zijn antwoord
op de vraag of een dergelijke
ontwikkeling niet ten koste van
de werkgelegenheid gaat. „Zeker
niet. Als ik zeg dat een vorm van
samenwerking tot beider voor
deel kan strekken, moet je dat
niet uitsluitend in winst met
daaraan verbonden overlevings
kansen vertalen. De continuïteit
van de werkgelegenheid neemt
ook een zeer belangrijke plaats
in. En daarvan schat ik de voor
uitzichten gunstig in".
Dodge Trucks. Europe moet dus
niet worden gezien als een Ame
rikaans bedrijf, en zeker niet als
de tweede Amerikaan bij wie
DAF „zijn heil zoekt". Dodge is
weliswaar afkomstig van de hui
dige, in zulke ernstige moeilijk
heden verkerende Chrysler Cor
poration, maar is samen met
Chrysler-Simca (nu Talbot) te
rechtgekomen bij het grote Fran
se Peugeot-concern (Peugeot So-
ciété Anonyme, PSA), waarin
ook Citroën is opgenomen.
Een groot deel van de trucks van
Dodge blijven in de twee landen
waar ze worden gebouwd. Voor
DAF zijn de grootste markten
Nederland (30 pet. van de pro
duktie), Groot-Brittannië, België
en Frankrijk. DAF heeft verder
eigen vestigingen in Wet-Duits-
land. Oostenrijk, Zwitserland,
Italië en verkoopkantor en in
Scandinavië, West-Afrika en het
Midden-Oosten.
Vernieuwing
Over een aantal jaren zal er echter
zowel bij DAF als bg Dodge een
programmavernieuwing moeten
plaatsvinden. „Op zichzelf niet
schokkend", aldus Van Doorne
relativerend: „Een vrachtauto is
en blijft een paard-en-wagen,
waarbij het trekpaard is vervan
gen door een motor. Wel, en sinds
die vervanging zijn er in deze be
drijfstak eigenlijk nooit meer ra
dicale veranderingen ge
weest".
„Het zijn evoluties: nu eens een
nieuw ontworpen as, dan weer
een nieuw ontworpen motor -
trekpaard dus - en ga zo maar
door. Maar nu zowel DAF als
Dodge voor een produktiever-
nieuwing staan, is het verstandig
naar een situatie toe te groeien
waarin de twee ondernemingen
optimaal gebruik maken van ei
kaars componenten.
„Bij die gang van zaken", aldus Piet
van Doorne, „zijn van meet af aan
allerlei mensen uit het bedrijf be
trokken. Om die reden hebben
we deze voorgenomen samen
werking in het vroegst mogelijke
stadium in de openbaarheid ge-
„Mi Amigo"
weggesleept
DORDRECHT (ANP) - Een sleep
boot is er kort voor drie uur van
ochtend in geslaagd het zend-
schip van de piratenzender Mi
Amigo vlot te trekken. Het schip
is inmiddels naar Stellendam ge
sleept. Het schip was vrijdag van
zijn ankers geslagen en in Ne
derlandse territoriale wateren op
een zandplaat geraakt. Volgens
een woordvoerder van de rijks
politie te watci m Dordrecht ver
liep he' leegpompen van Mj Ami
go zo voorspoedig dat het schip
voor de verwachte tgd al hoog
genoeg lag om versleept te wor
den.
Hoe lang de Mi Amigo in Stellen
dam zal blijven, kon de woord
voerder van de rijkspolitie te wa
ter niet meedelen. Hij achtte het
niet uitgesloten dat het schip la
ter naar Amsterdam zal worden
gesleept. Dat gebeurt pas nadat
er overleg is geweest met de
coördinator in deze zaak, de Am
sterdamse officier van justitie
Pieters, aldus de woordvoerder.
ADVERTENTIE
TER INTRODUCTIE
ir professionele doe het zetvers
bracht".
HARRY KUIPER
TERWJL APRIE METZUN
woarUoop-suRy?- -
STARS N06
STEEDS
W/ET 'T'
NAAST
IC6
A06LLLS
AU&EUi
IK 6Ê/J Joop PROO&, u UÊÊT
JEL, OAhi VE D.A.Kl.D. ve DROA/aO-
SLbEPlE A)LS JE EE/J
PR/MA \GOf?ZTTTER ZOEKT,
2EALÏ IK ZO
JUtóT HEB
TBLEfoAeazT ï*Jcap\e. w hiwéRSUR) 7E&£-
UKÖZrjP METTUÉE Z6...15&KE/0PENÉPLElpOvexS'
HÊT IMZICWT
EN l/JtPMSTEid-
