Toneel is machtig, maar het verslindt je wel r/Mfij\prggmm Theo Mann-Bonwmeester-ring voor Annet Nieuwenhuyzen toegelicht Acteur Coen Flinck stopt nu definitief Rijnlands Mannenkoor toont meer kwaliteit nu in een vrouwencafé DONDERDAG 20 SEPTEMBER 1979 AMSTERDAM (ANP) - De ac trice Annet Nieuwenhuyzen is door de vorige week overleden actrice Caro van Eyck bij tes tament aangewezen als de volgende draagster van de Theo Mann Bouwmeester- ring. Dit hebben de execu teurs-testamentair voor me vrouw Van Eyck gisteravond meegedeeld. Caro van Eyck koos Annet Nieuwenhuizen "op grond van de zuivere benadering van haar personages zowel in het klassieke als in het moder ne repertoire en het feit dat Annet Nieuwenhuyzen het zich nooit makkelijk heeft ge maakt, maar zoekt naar de ziel, de kern van de mens die zij moet vertolken", aldus de toelichting in het testament. Volgens de heer Palache, exe cuteur-testamentair en tevens directeur van de collectieve Israëlactie waaraan Caro van Eyck haar hele bezit na liet, was Annet Nieuwenhuy zen erg verrast en geroerd toen zij hoorde te zijn uitgeko zen. Wanneer zij de ring in ontvangst zal nemen, wordt later bekendgemaakt. Caro van Eyck kreeg de ring in 1960 van de actrice Else Mhaus.Het is de gewoonte dat deze ring door de draagster wordt toegekend aan een vol gende actrice. Bij haar leven Annet Nieuwenhuyzen hier in de rol van "Moederin het stuk "Een bruid in de morgen". wilde de 63-jarig geworden Caro van Eyck geen naam noemen uit vrees daarmee anderen verdriet te doen. VLISSINGEN (GPD) - „Flinck, de toneelman. Dat is een soort slepende ziekte, weinig tegen te doen. Je was het, je bent het, je zult het blijven. Je wordt er ook altijd naar gevraagd en ze weten na tuurlijk dat ik toch graag over toneel praat, ook al vraag ik dan om het eens over wat anders te heb ben. Haat-liefde? Och... Er is een licht puntje, een waar, glorend licht aan den einder, en dat is de we tenschap dat hoe minder men de toneelman ziet, hoe minder at tractief die man voor de mensen wordt. Een aflopende zaak voor die toneelman, terwijl ik voel dat het met Coen Flinck heel wat beter gaat". Coen Flinck wordt een van onze laatste echte „toneelleeuwen" genoemd, de man van het mach tig pathos, die aan het begin van zijn carrière onder het toeziend oog van Paul Steenbergen de Hamlet neerzette waar - in zekere kringen - nu nog over gesproken wordt. Finck wordt ook gevierd als de grote, bepaald niet lach- schuwe bon vivant van talloze radio- en tv-produkties, van Kootje de Beer tot en met Hol lands Glorie. Zinvol Hij had dit jaar zijn 25-jarig toneel jubileum moeten vieren, maar de acteur was het spelen te moe om zelfs maar aan spel te kunnen denken. Hij heeft een streep on der dat deel van zijn leven gezet, radicaal en definitief, anders dan bij gelegenheid van vorige retrai tes en zonder enigerlei vorm van officieel afscheid die de Heintje David-trofee binnen zijn bereik zou kunnen brengen. „Ik heb die streep inderdaad gezet en ik kan niet anders zeggen dan dat ik dat als definitief ervaar. Je weet nooit wat er over vijf of tien jaar aan de orde is, wat de om standigheden dan van je eisen. Dat is de betrekkelijkheid die aan zoveel dingen vastzit. Ik voel nu dat het zo goed is". „Ik schilder en schrijf, ik doe meer met de dingen die van mij zijn, ik kan in dat schilderen kortweg meer van mezelf stoppen dan in het toneel. Ik ben graag zinnig bezig. Ik hoor mezelf, als ik wat uitleggen moet, het woord zinvol gebruiken, telkens weer. Dat is niet zo gek. Ik ben erg intensief op zoek naar de zin van een aantal dingen. Ik heb die gevonden in zaken die voor een zeer belang rijk deel buiten het toneel liggen, dat schilderen, dat gewoon bui ten-leven. Dat is het eigenlijk, we ik kan niet anders zeggen dan dat ik dat als We stoppen niet en volgen een eindje spoor terug. Coen Flinck en zijn vrouw Ellen van Hemert, in picturaal opzicht een leerlinge van Melle, lieten al eerder wat en gagementen lopen. Een kleine twee jaar buitenleven in Ierland, een jaar Curacao en bijna vier jaar Frankrijk gingen aan nieuwe Gooise perioden vooraf. „We gingen om te gaan, zo simpel is dat. Ellen was mede door mijn toedoen en de zorgen voor het ge zin eigenlijk al snel opgehouden met acteren. Die is al heel lang bezig met tekenen en schilderen, en heeft wel veertig, vijftig maal geëxposeerd. Ze schildert echt. En ik, ik dacht ik moet het nu maar niet meer doen, een tijdje dat toneel. Het vreet aan je, het vreet je op. Toneel is machtig, maar het verslindt. Je hebt talent nodig en een uiterste concentra tie, een grote aandacht voor alles wat ermee samenhangt en niet te vergeten een gedegen soort vak manschap. Us één van die factoren terugloopt, als je voelt dat iets van dat al je ontglipt, dan is het de vraag of je het toneel nog wel langer voor je zelf mag gebruiken. Het is zo machtig mooi en ook zo'n inte ressante manier van bezig-zijn, datje nooit onder de 100 procent mag gaan. Dan gebeuren er af grijselijke dingen. Je rolt, bijna kritiekloos, van het ene wat mak kelijke succes in het andere. Je "Ik ben omgeving doet hetzelfde. Er wordt te weinig over nagedacht. De loop is bepaald: toneelfamilie aan alle kanten, dolle academie tijd. rol, glansrol, maar waar blijf je zelf? Is dat allemaal net niet een beetje te gemakkelijk?". dige uitspraken over de kenmer kende verschillen tussen een goed acteur en een middelmatig schilder. Hokjes, jongen, hokjes. Van Dalsum schilderde prachtig en als Karei Appel in het volgend Holland Festival de Othello wil spelen, dan moet-ie dat doen. Daar zul je mij niet moeilijk of dapper over horen doen". LEIDEN - "Sag' mir wo die Blu- men sind" - een bekend liedje dat mij gisteravond tijdens het con cert van het Rijnlands Christelijk Mannenkoor samen met de Ko ninklijke Militaire Kapel in de Stadsgehoorzaal te binnen schoot. Het antwoord is duide lijk: die zijn allemaal in het koor van Sander van Marion. Er is geen ander (gemengd) koor dat er nog aan te pas kan komen. En voor zover men in onze stad wel eens zijn twijfels heeft gehad over het aantal zingende mannen dat er nog is, dan is dat allemaal weg gevaagd bij het horen van zo'n overstelpende hoeveelheid, die gisteravond het podium in de Stadsgehoorzaal bevolkte. Het moet gezegd worden dat ze met overgave zingen en dat dirigent Sander van Marion hen aan een touwtje heeft en dat hij alle foef jes kent die met effect te maken hebben. We hebben wel eens meer getuigd, dat we niet in alle opzichten even enthousiast zijn, en daarin is, eerlijk gezegd, nog geen verande ring gekomen. Niet enthousiast dus over de keuze en over de be werkingen. Maar daar staat te genover dat dit mannenkoor toch zijn kwaliteiten heeft, zoals dis cipline en een mooi geëgaliseerde koortoon. En als al deze dan ook nog met een roerende overgave zingen, dan hebben ze eigenlijk voor het grootste deel het pleit al gewonnen. Mooi ma teriaal is er ook, getuige de solis tische medewerking van Piet van Egmond, die met een beetje goe de wil wel eens bij de opera ver zeild zou kunnen raken. Koor- technisch voldeed het Israëlisch volksliedje "Hava Niquila" het meest. En "Edelweiss" van Ri chard Rogers het minst omdat het zo sentimenteel was. Stoere klanken liet de Koninklijke Militaire Kapel onder leiding van kapelmeester Pierre Kuypers de zaal indenderen, een te groot ge luidsvolume voor de Stadsge hoorzaal, die dit nauwelijks kan verwerken. Toch ook heel veel waardering voor de muzikale in tenties van de dirigent die zijn kapel met grote vakkundigheid heeft geleid. Even voor de pauze bood wethou der Schoute, tevens loco-burge meester, beide dirigenten de leg penning van de gemeente Leiden aan, geslagen t r gelegenheid van het feit dat 50 jaar geleden het Leidsé Stadhuis is afgebrand. En dat voor een concert dat werd ge geven ten bate van het fonds tot behoud van de Pieterskerk. BEP RIJNDERS „Toneel stelt een acteur in staat om - haast zonder controle - de waanzinnigste enormiteiten uit te halen en geen hond die blaft. Dat is de halfbakkenheid van de onderneming. Als een balletdan ser fout gaat, ligt-ie mooi op zijn smoel, bij een acteur ontdekt bij na niemand dat, maar het is pijn lijk om voor jezelf op je smoel te gaan. Wie dat zo voelt, moet stop pen, even of langer of helemaal. Wie dan toch doorgaat, doet zijn goede vak veel te kort. Ik heb dat gehad, ik heb het elke keer op nieuw geprobeerd, met als resul taat een cumulatie van lullighe den. Om het plechtig te zeggen, de feilen gaan steeds zwaarder wegen". Balans Schilderen als vervanging, als al ternatief? „Niet helemaal, hele maal niet. Ik heb altijd geschil derd en wat ik nu doe is - de ma nier waarop even buiten be schouwing gelaten - in wezen niet zo verschillend van wat ik gedaan heb. Ik heb me ook op het toneel met evenwicht bezigge houden, een soort balans tussen hersens en gevoel, samenge bracht in een manier van uiten. Nu ik schilder en gedachten op schrijf. ben ik met datzelfde evenwicht bezig. Af en toe heb ik het gevoel dat ik het in mijn werk bereikt heb, er al thans dichtbij zit en dan kun je de rest mooi gedag zeggen. Je hebt het allemaal niet meer nodig, want je hebt de zin ontdekt, een vervulling van een streven ten opzichte van jezelf, van wat je doet Toneel is uiteindelijk ook een vorm van beeldende kunstje geeft vorm. Ik zie, hoewel deze ■ÉÉHTP11' „Het wordt me kwalijk genomen, het wordt me zelfs zéér kwalijk genomen. Oud-Hollandse ver halen over de schoenmaker en de leest, hoogverraad en beslist aar- vaak met twijfels bezig, meer dan met zekerheden. Je re kent niet langer absoluut. Het is ook te zien aan de teksten, soms op het doek, soms erboven, onder of achter. Ik spreek graag over „gedachten op linnen", dat vind ik een betere aanduiding voor mijn werk dan „schilderijen". Ik hoop altijd op het evenwicht, dat samengaan van gedachten, woord en beeld". „Ik heb ze tentoongesteld die ge dachten en hun verbeeldingen, in Amsterdam. Ik betwijfel nu of ik daar wel goed aan heb gedaan, of het wel moést moést. Je zit dan met een uitnodiging van mensen die toevallig de moeite hebben genomen zo'n vijftig doeken van je door te bladeren. En, ik zeg eerlijk dat het ook de ijdelheid streelt. Het is best leuk om het te zien hangen in zo'n officiële gale- 'Of en Sien HILVERSUM (ANP) - Een aantal NOS-televisiepro- gramma's krijgt in het komende winterseizoen een ander gezicht. Dat geldt onder meer voor "Oten hoe zit het nou met Sien?", dat boven dien naar de woensdag avond verhuist, en voor het "Programma met de map". „Ot en Sien" zal zich voortaan af spelen in een vrouwencafé waarin vrouwen praten over zaken, die hun na aan het hart liggen, bijvoorbeeld over "huis houdscholen", "het recht van vrouwen op werk", "emancipa tie is moeilijk" en "wat doen de vakbonden voor vrouwen?" Ook zal het team van "Ot en Sien" een aantal afzonderlijke pro gramma's gaan maken, onder meer een uitgebreide documen taire over de vrouw in het ver zet. Het "Programma met de map" krijgt met ingang van januari een wekelijkse rubriek "Raad huis" op de zondag, waarin de kijkers veelzijdig worden voor gelicht over zaken als arbeids ongeschiktheid, ziekte, sollici teren, werkloosheid, onderwijs "Artsenij" „Artsenij", dat zondag naar de woensdagavond verhuist, zal in een aantal do cumentaires dieper ingaan op tal van problemen. Onder meer over de vergevorderde experi menten in erfelijkheidsleer en allerlei vormen van KZ-syn- dromen. De NOS zal de komende winter nog meer grote documentaires zelf maken maar ook in het bui tenland aankopen. Op 10 okto ber begint deze reeks met de door Dick van Recuwijk ge maakte documentaire over de strijd in begin 1945 op Texel tus sen het daar in opstand gekomen 822ste Georgische bataljon en de Duitsers. Achteraf zeg ik toch nee tegen die Toekomst toestand. Je werk in zo'n net aquarium, dat mag geen heilig moeten worden. Daarom ben ik uiterst content met zo'n ge- bruikszaaltje, waar een heleboel mensen komen die helemaal niet voor Coen FLinck op reis zijn ge gaan. Dan ben ik blij met de reac ties die ze achterlaten, omdat daaruit blijkt dat een en ander wel degelijk zinvol is, ook al vindt men het soms te koen en te flink". ADVERTENTIE ABONNEMENTEN vanal 18 sept aan de kassa ■■j van 10-16 uur. tel.11-16 uur Hg* 070-55 88 00 en op 22 sept voor de voorstelling vanat 19.30 uur CIRCUSTHEATER Een blik in de nabije toekomst van ons land wordt geworpen door Jef Rademakers in "Het gezicht van '80". Met ingang van januari wordt op zes zondagavonden de serie "De Afrikanen" vertoond, een inventarisatie van de eco- nomisch-politieke mogelijkhe den van een aantal Afrikaanse landen. In april en mei zal veel aandacht worden besteed aan het feit dat dan veertig jaar geleden ons land werd betrokken in de Tweede Wereldoorlog maar ook aan de 35ste verjaardag van de bevrijding. Daarover gaan onder meer een Canadese documentaire over het aandeel van de Canadese troepen in de bevrijding van Eu ropa en Nederland in het bijzon der, een Frans-Nederlandse co- produktie over Eva Braun, de vrouw van Hitier. Er bestaan ook plannen voor een film over het uitbreken van de oorlog in Nederland. Op cultureel gebied brengt de NOS de komende winter onder meer "Relache" van Erik Satie, een reconstructie van het Da daïstische ballet uit de jaren twintig en verder films over het nieuwe museum voorchristelij ke kunst in Utrecht, de cultuur politiek in Nederland, het ver nieuwde tropenmuseum in Am sterdam, niet-Europese kunst, concerten, balletuitvoeringen en "Der Kaiser von Atlantis", de in het concentratiekamp There- sienstadt door Ullmann gecom poneerde opera. NEDERLAND 1 18.00 18.30 18.45 18.55 18.59 19.55 20.55 21.37 21.55 22.10 23.20 Nieuws voor doven Sesamstraat (NOS) Paspoort (NOS) Journaal (NOS) De geschiedenis i i slechthorenden (NOS) de luchtvaart (6) (VARA) Wereldkampioenschap Circus (VARA) Voorwaarts en niet vergeten (7) (VARA) Journaal (NOS) Den Haag vandaag (NOS) Markant: Charlotte van Pallandt (NOS) Journaal (NOS) NEDERLAND 2 18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS) 18.59 - De Astronautjes (AVRO) 19 05 - AVRO's Toppop (AVRO) 20.00 - Journaal (NOS) 20.27 - Roots II, de volgende generaties, tv-serie (AVRO) 22.10 - Televizier Magazine (AVRO) 22.55 - AVRO's Sportpanorama (AVRO) 23.25 - Journaal (NOS) DUITSE TV DUITSLAND I 18.00 Filmdocumenaire. 18.25 Kin- derprogr. 18.50 Journ. (Region, progr. NDR: 19.00 Region, nieuws. 19.30 Actual. 19.45 Kleuterprogr. 19.55 Polizeiinspektor 1. tv-sene. 20.25 Region, magazine. 20.59 Progr.overz. WDR: 19.00 Berliner Stachelschweine, tv-serie. 19.15 Re portage. 20.15 Actual. 20.45 Licht progr.) 21.00 Journ. 21.15 Inform progr. 22.00 Televisieportret. 22.45 Amus.magazine. 23.30 Actual. 24.00 Ein bisschen schwanger, tv-film. 1.30 Journ. DUITSLAND II 18.00 Journ. 18.10 Tekenfilmserie. 18.40 Aktual. en muziek. 19.20 Wie erziehe ich meinen Vater, tv-sene. 20.00 Journ. 20.30 Amus.progr. 22.00 Aktual. 22 20 Inform, progr. 23 05 Der deutschen Jungfreu hausliches Glueck, tv-spel. 24.00 Filmmagazi- ne. 0.45 Joum. DUITSLAND III WDR 18.00-18.30 Schooltelevisie. 19.00 Kleuterprogr. 19.30 Cursus natuur kunde. 20.00 Documentaire-film. 20.45 Journal 3. 21.00 Journ. 21.15 Das grosse Manoever (Les grandes manouvres). speelfilm. 23.00 Cult, progr. 23.30 Reportage, ca. 1.00 Joum. BELGISCHE TV BELGIË VLAAMS 18.00 Kinderserie. 18.05 Jeugdprogr. 18.30 Dick Turpin, tv-serie. 18.55 Uit het leven van een toondichter, do- cum. 19.17 Standpunten. 19.37 Me- ded. en Morgen. 19.45 Joum. 20.10 Mork en Mmdy. tv-serie. 20.35 Pano rama. 21.25 Klass. muziek. 22.55 17.30-20.10 Zie Net 1. 20.10 Sport- progr. 20.40 De boeren, tv-sene 21.30 Filmmagazine. De beeldhouwster Charlotte van Pallandt, wonend en werkend in Noordu ijk. is het onderwerp van het NOS-televisieprogramma "Markant", dat vanavond van 22.10 tot 23.15 uur via Nederland 1 wordt uitgezonden. Charlotte Dorothée baronesse Van Pallandtgeboren 24 september 1898, is telg van eén der oudste adellijke geslachten van ons land. Zij bracht haar kinderjaren door op het landgoed Vrijland bij SchaarsbergenEr waren vijf kinderen: vier meisjes en één jongen Charlotte had met haar oudere zusje, Jacqueline, een bijzondere band. Zij hadden samen apart onderwijs, aparte gouvernantes, aparte vertrekken. Het overlijden van Jacqueline in 1910 is voor Charlotte een schokkende ervaring geweest Het milieu waar zij in opgroeide, was zeer gesloten: "Je werd er van alles wég gehouden", zegt zij. Om beeldhouwster te worden is zij haar eigen weg gegaan, onvoorwaardelijk en met ijzeren volharding. Zelf zegt zij: "Voor mij is het een heel groot voordeel geweest dat ik mijn brood niet hoefde verdienen, maar ik heb geleefd alsof ik dat wél moest. Ik heb gewerkt mijn leven lang. van 's ochtends tot 's avonds. Daar heb ik alles voor opgegeven. Ik heb de mij aangewezen weg stokstijf ge volgd en mij vrij gemaakt van mijn milieu". Als beeldhouwster is zij vooral gevormd in Parijs, door Charles Malfray aan de Académie RansonDaarvóór had zij tekenles gehad van André Lhote. In de portretkunst bekwaamde zij zich bij de beeldhouwer Charles Despia u.In Parijs vond zij het ideale klimaat voor haar onvoorwaardelijkheid: "Je was er een nummer .anoniem Je kon er werken in volstrekt isolement de meest inspirerende stad die ik ken". Haar bekendste werk is wellicht het drie meter hoge hardstenen beeld van koningin Wilhelmma in Rotterdam. Haar beroemdste portretten zijn die van A. Roland Holst. Peter Sjarov. koningin Juliana en baronesse Van Heemstra. Zij werkt nu aan enkele portretten van Albert Termote. van wie zij in 1929 enige tijd les heeft gehad. Zij is nooit lang bij een leraar gebleven: "Zogauw ik wist wat ik wilde, was ik wég.Zo heb iksteeds mijn eigen innerlijk kunnen volgen". DONDERDAG 20 SEPT HILVERSUM I NCRV: 18.11 (S) Hier en nu. 18.30 (S) Op de man af. 20.03 (S) T is Ted-tijd. 21.02 (S) Orgelmuziek. 21.40(S) Lite- rama-Donderdag. 22.02 (S) Bij de tijd. NOS: '23.02 (S) Met het oog op morgen. KRO: 0.02 (S) De Nacht spiegel. 1 02 (S) Tussen de hoezen 6.50 Het levende woord. HILVERSUM II IKON 1805 Kleur AVRO: 1835 Nederlands Israëlitisch Kerkge nootschap. PP. 18.50 Uitz. van de CDA. AVRO: 19.00 Zo hoor je nog eens wat. 19.20 (S) In de kaart ge speeld. 21.00 (S) Kamermuziek. 21.25 (S) La Calisto, opera van Ca- valli. (22.30 Nws.) 23.50 AVRO's Ra- diojourn. 23.55 Nws. HILVERSUM III NOS 18.03 (S) De Avondspits met de Nationale Hitparade TH' »S 19.02 (S) Poster. 20.02 (S) Soul Show. 22.02 (S) Sesjun 23 02 (S) Licht mu- ziekprogr. met LP-werk. VRIJDAG 21 SEPTEMBER HILVERSUM I KRO. 7 03 Echo. 7 13 (S) Even na ze ven (8.03 Echo) 9.03 (S) Gevarieerd programma. 12.03 <S> Gevarieerd programma. (13.03 Echo) 14 02 (S) De Harmonie is Iaat vandaag 15 02 (Si Terug luisteren in de tyd 17.02 (S) En zo hoort het ook HILVERSUM II VPRO 7.00 Nws 7 10 Ochtend- >k. 7.20 VPRO-Expresse (ANP 14.09.) (7.30 Nws. 8 00 Nws. 8.30 Nws) 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9 10 Wa terstanden 9.15 Express-VPRO NCRV 10.30 Onder schooltijd. NOS 10.45 Werkbank. 10.55 Programma- overzicht AVRO 11.00 Schoolradio. TROS 11.20 (S) Week in - week uit. 12.26 Mededelingen voor land- en tuinbouw. 12 30 Nws 12.36 (S) Ak tua. NOS 13.00 Nws. 13.11 Meer over minder 14 20 Op de z«*epkist k"mt u maar 14 45 't Kan van nut zijn (Met om 14 45 Rechtoprecht 15 00 Stad en land, met NOS-Visrubnek 15.15 Knollen voor cirtroenen). 15.30 Van onze redaktie (Met om 15 30 Kijk op de Derde Wereld en Oost- Europa. 16.10 Kijk op West-Europa. 16.20 Kijk op Den Haag. 16 30 Jour nalistenforum) VOO: 17.00 Info- Radio. (17.24 Mededelingen. 17.30 HILVERSUM III Ieder heel uur nieuws. EO 7 02 (S) Ronduit op drie 8.03 (S) EO-Metter daad-Memo 8 05 (S) Tijdsein 9.03 (S) De muzikale fruitmand. 10.03 (S) NCRV 11 03 (S) Pop non stop. 12.03 (S) Goeiemiddag VOO 14.03 (S) Tipparade. 15.25 (S Popjournaal NOS 7.00 Nws. 7 02 (S) Vroeg klas siek 9 00 Nws. 9 02 (S) Muziek uit de Middeleeuwen en Renaissance 9 30 (S) Vrijdagmorgenconcert Theater is Muziek. VOO 1100 (S) Muziek voor miljoenen (12 00 Nws i EO 13 00 (S) Klankspiegel 14 00 Nws 14.02 (S) Woord der Waarheid 14 20 (S) Klassiek Concert VPRO 15 00(S> Muziek-op-vier. De Radiola Impri»- p Salo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 5