Afscheid van Burgerhout
Kryptogram
Brits velletje gewijd aan
„vader"van de postzegels
-OUZOS-
Schelde-
toernooi
niet weg
te denken
p JO®
n
n
z
z
n
n
r
L
X
n
n
n
n
n
n
n
n
H
n
B
H
A
A
X
A
A
X
B
HH1
nnn
B
fl
A
M
Fl
n
A
n
n
n
A
M
A
A
A
A
A
A
r
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
n
r^nnnnBr^
H
L
U
1
1
L
J
OPLOSSING
VORIGE
PUZZEL
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1979
PAGINA 37
Het Zeeuwse Scheldetoernooi
is zo langzamerhand niet
meer weg te denken van de
Nederlandse wedstrijdagen
da. Is er bij andere tweedaag
se evenementen vaak sprake
van massale bijeenkomsten;
het Scheldetoernooi heeft
door de beperkte deelname
van 80 paren iets knus. En dat
spreekt aan, getuige het feit
dat de run op de beschikbare
plaatsen als altijd weer groot
Organisator Rien van den Heu
vel, en niet te vergeten zijn
echtgenote, heeft daar geen
moeite mee. Hij hangt onver
biddelijk het bordje "vol" uit
en plaatst de laatkomers op
de reservelijst.
Rien van den Heuvel wil niet
anders, zoals hij ook in zijn
openingswoord zei. "We wil
len het gemoedelijk houden
en wij zouden u dan ook wil
len vragen niet te snel te pro
testeren". Het werkte, protes
ten waren in de Middelburg
se-schouwburg niet aan de
orde.
- Het toernooi werd gewonnen
door topspeelster Dickey
Hoogenkamp met Hans Vos
(Lisse), die bijna 60% scoor-
den, op korte afstand gevolgd
door Eddy Roosnek met Fien
van Hellenberg Hubar (Am
stelveen) en de Rotterdamse
combinatie Sjoerds - Dae-
men. Het echtpaar Van Hel
lenberg Hubar was trouwens
succesvol, wnat echtgenoot
Bob legde beslag op de 5e
plaats. Het beste Zeeuwse
paar was Risseeuw - Meeuw-
sen, die 14 werden.
A H 8
H 8 6 5 2
O 52
865
B 5 4 2 V 10 6
^V 10 973 C?4
O V 4 OHB763
10 7 V 9 4 2
973
AB
O 1 10 9 8
A H 8 3
Een leuk spei van de winnaars
(Zuid gever, allen kwetsbaar)
Dicky Hoogenkamp als zuid
opende 1 SA, waarop noord 2
Ru introduceerde. Dat is een
'transfer' bod. dat zuid dwingt
2 Ha te zeggen en bedoeld om
een eventueel hartencontract
in de sterke hand te krijgen.
Oost achtte zijn kans geno
men om een doublet af te ge
ven, waarop zuid met haar
mooie ruitens en veel topsla-
gen redoubleerde. Hetgeen
tevens het einde der bieding
betekende. Het contract zou
alleen problemen hebben
kunnen opleveren bij troef-
start maar het werd in de
praktijk bij klaverstart een
voudig gemaakt; goed voor
een zaaltop.
73
g V103
O 10 8 7 4
8 6 5 3
AH V 8 6 4
<29642 <2 A B 7
H 9 5 3 O AV
AH4 VB 102
B 10 9 5 2
<2 H 8 5
O B 6 2
97
De dames deden het voortref
felijk in Middelburg. Fien van
Hellenberg Hubar stuntte in
dit spel. Zij opende als west 1
SA (OW kwetsbaar), 2K1 bij
oost (Stayman), west 2 Ha,
waarna oost via azen vragen
parkeerde in 6 SA.
Klaverstart was voor het aas,
gevolgd door nog 3 rondjes
klaveren; zuid Sch 2 en Ha 8
L!) weg. Een schoppen voor
het aas werd gevolgd door Ru
AV en een kleine L!) harten na
vanonder Ha AB. Zuid zette
de heer (en wie zou dat niet
gedaan hebben), waarna de
snit op Ha V de 12e slag ople
verde.
TON SCHIPPERHEIJN
Dit is mijn eerste rubriek en gezien het feit 'dat u het
nu zonder de verhelderende damstukjes van mijn
illustere voorganger moet stellen, lijkt het mij lo
gisch om deze rubriek volledig aan Joop Burger
hout te wijden, die vanaf nü uw ex-dammedewerker
is.
Ontdekt door ons aller leer
meester Ton Sijbrands begon
Joop aan een veelbelovende
damcarrière. Getraind door
Sijbrands zou hij de wereld
top moeten kunnen bereiken.
Hoe anders verliep het alle
maal: de trainingspartijen
droegen een al te feestelijke
karakter.
De mislukte trainingsopzet was
niet het enige struikelblok op
weg naar het bovenste puntje
van de ladder!
Het grootste obstakel dat Bur
gerhout te overwinnen had
was de principiële damstrijd.
D.w.z. de speler doet geen en
kele concessie en gaat door op
de ingeslagen weg of hij nu.
tegen een muur aan loopt of
zegevierend de ereboog door
schrijdt.
Dit is trouwens een zeer vaak
voorkomend verschijnsel.
Meestal bereikt de practi-
scher ingestelde dammer een
titel, wat die dan ook waard
moge zijn. Slechts de Bron-
stringiaan bereikt mijns in
ziens het hogere en heeft veel
spelvreugde.
Genoeg gepraat! We kunnen
Joops capaciteiten het beste
laten zien met behulp van
diagrammen. In het eerste
diagram maakt Joop handig
gebruik van de combinatie
mogelijkheden die het open
veld 13 hem biedt.
Zwart aan
zet won door (22-28) 33x13
(24x33!) 38x18, meerslag,
(25-30!!), een gemakkelijk te
overziene meerslagfinesse,
34x23 (8x46).
Toen zwart, Nico Schaddelee,
in het tweede diagram tot
(9-14) besloot wist hij niet wat
hem boven het hoofd hing.
Echter Joop hielp hem snel
uit de narigheid met 22-17
(11x31) 28-23 (18x40) 32-27
(31x22) 33-28 (22x33) 38x7
(2x11) 39-34 (40x29) 26-21
(16x27) 37-32 (27x38) 42x21!!
Een dammetje op bezet veld.
li
M
11 1
m a
3 m
O O
m y
m
o S
9
J
m
J
Si
m
S
Joop Burgerhout
Dat sterke dammers ook goede
tot zéér goede sneldammers
zijn, is min of meer bekend.
Uitzonderingen daargelaten
natuurlijk. Iets dergelijks on
dervond de heer Godwald in
1975.
Na de hele partij passief geruild
te hebben, had Godwald een
kansrijke positie in handen,
gekregen. Echter de manier
waarop wit. Burgerhout, aan
de zwarte kansen volledig een
einde maakt verdient onze
volle aandacht'
1.28-22 2-7 Dit is gedwongen: op
(14-19) volgt natuurlijk 29-24
(20x29) 34x14 etc. Na (21-26) is
22-17 (12x21) 29-24 (20x29)
34x3 mogelijk.
O O
O O O
?f '~'2 H
q o
a a
is?.»®
m
2. 37-31!; Een werkelijk schitte
rende zet! Alles grootmees
terlijk gespeeld! Wat moet
zwart nu doen? Hierbij dient
wel opgemerkt te worden dat
wit geen 2. 22-17 kan spelen.
Weliswaar levert dit na (21-26)
29-24 etc. een dam op, maar
zwart heeft veel beter in
(14-19) 17x26 (19-24) 30x19
(13x22).
Maar wat moet zwart spelen?
Op (14-19) speelt wit weer
29.24. want na (20x29) 34x14
(25x34) 40x29 faalt (21-26)
simpel op 32-28 (26x37) 27-21
met schijfwinst. Na (7-11) kan
wit op twee manieren win
nend afwikkelend. Ten eerste
kan 31-26 met op (12-17) 29-24
(17x37) 26x6 (20x29) 34x3 etc.
En i.p.v. (12-17), (14-19) 26x6
(20-24) of 29x20 (15x44) 45-40
etc. met winst voor wit. Ten
tweede: 22-17 (11x22) 31-26
(22x31) 26x17! (12x21) 29-24
(20x29) 34x3 (25x34) 3x48! wit
wint. Dus zwart speelt alweer
gedwongen een speelbaar lij
kende zet.
2. 21-26 Maaaaar
3. 22-17; 26x28 4. 29-24; 12x32 5.
38x27; 20x29 6. 34x3; 25x34 7.
3x24!!
Na dit technisch hoogstandje
wensen wij Burgerhout een
prettig en genoeglijk huwe
lijksleven toe!
RONALD VAN EGMOND
GROOT-BRITTANNIË - De
Britse posterijen hebben op
15 augustus drie frankeerze-
gels - met de beeltenis van
koningin Elizabeth - toege
voegd aan de reeds lange rij
van dit type. Uitgebracht
werden een zegel van 11'fop
(sepia), 13p (grijsgroen) en
15p (lichtblauw). Dan zij wat
deze frankeerzegels betreft te
melden dat sedert 20 augus
tus de 8p-zegels ook verkrijg
baar zijn met één fosfor-
streep en de 1 Op-zegels met
twee fosforstrepen. Daar
naast evenwel zullen de ze
gels van 6'/2p en van 8'/2p uit
de roulatie worden genomen,
omdat er maar weinig vraag
Dat zijn dan de laatste nieuw-
tjes van het Britse frankeer-
t zegelfront, waar de situatie
naar onze mening langza
merhand echter wel een
beetje onoverzichtelijk dreigt
te worden. We zullen daarom
trachten in een van de ko-
mende rubrieken een over
zicht te geven van alle Eliza-
beth-frankeerzegels die tot nu
toe aan de loketten verkrijg
baar zijn gesteld.
Hoewel we in een van de vorige
rubrieken hebben beloofd
iets dieper te zullen ingaan op
de betekenis van de "vader"
van de postzegel. Sir Row
land Hill, laten we dat door
ruimtegebrek toch maar ach
terwege. Daarom volstaan we
met de mededeling dat de
Britten Hill op 24 augustus
memoreerden met de uitgifte
van vier zegels: lOp, een por
tret van Hill; ll'/ïp, een zoge
naamde Bellman, een post
bode met een bel uithet begin
van de 19e eeuw; 13p, illustra
tie van de Londense post van
1801 tot 1840 door een bestel
ler uit die tijd en 15p, een Vic
toriaanse dame en haar doch
ter die een brief posten.
Deze vier zegels zullen ook
worden bijeengebracht in een
velletje dat op 24 oktober zal
verschijnen. Dat wordt dan
het tweede velletje in de ge
schiedenis van de Britse pos
terijen. Evenals op het eerste
velletje (dat het vorige jaar
verscheen en waarvan de ze
gels historische gebouwen la
ten zien) zal er ook nu een toe
slag van lOp worden geheven
om de grote internationale
postzegeltentoonstelling
London 1980 mee te helpen
financieren.
Het ziet er nu al naar uit dat dit
tweede velletje niet zo n suc
ces zal worden als het eerste.
Omdat de oplage daarvan
slechts twee miljoen bedroeg
was het binnen de kortste ke
ren uitverkocht. Overigens
wat heet succes. Want in der
gelijke gevallen zijn er snel
speculanten op de markt, met
het gevolg dat de prijs gauw
de pan uitrijst. Het velletje,
waarin zegels van 9p, 10'/2p,
lip en 13p, met dus een toe
slag van lOp, staat nu dan ook
in de Yvert 1980 genoteerd
voor 50 francs.
JERSEY - Voor de derde keer
in de postzegelgeschiedenis
van het Kanaaleiland Jersey
is een serie zegels uitgeko
men (op 13 augustus) waarop
schilderijen van beroemde
kunstenaars van het eiland
worden verbeeld. Deze nieu
we serie herdenkt de schilder
Sir John Everett Millais, die
150 jaar geleden werd gebo
ren. Kinderen zijn het mid
delpunt van de schilderijen
die op de zegels voorkomen:
8p, My First Sermon (1863);
lO'tep, Orphans (1885); lip,
The Princes in the Tower
(1878) en 25p, Christ in the
House of His Parents (1849).
Met deze emissie wordt te
vens het "jaar van het kind"
gememoreerd.
LIECHTENSTEIN - De sep-
tember-emissie (6 september)
van Liechtenstein wordt dit
jaar gevormd door een vel
letje waarin vier zegels van
elk 20 franken, die zijn uitge
voerd in de kleuren donker
grijs-blauw, bruin, geeloran-
je, goud en zwart. Op de ze
gels hetzelfde beeld: St. Lu-
zius, beschermheilige van het
diocees Chur en schutspa
troon van het vorstendom en
St. Florinus, beschermheilige
van de kerk van Vaduz en
tweede patroon van het dio
cees en van Liechtenstein.
Het motief is ontleend aan
een fresco uit de kerk van
Waltensburg-Vuorz, Grau-
bünden.
NOORWEGEN - Op 4 septem
ber verschenen in Noorwe
gen twee zegels ter herden
king van de schrijver Johan
Falkberget (1879-1979). Op
een zegel van 125 ore (kar
mijnbruin, oplage 10 miljoen)
staat een portret van Falkber
get, getekend door Harald Dal
en een 180 ore-zegel (donker-
grijsblauw. oplage 2,5 mil
joen) toont het beeld (van
Kristofer Leirdal) Ann-Mar-
gitt en de stier van Hovi, die
een rol spelen in een van de
boeken van Falkberget.
HERO WIT
Nu de nieuwe competitie van de KNSB en de Leidse
Schaakbond weer voor de deur staat (seizoen
1979-1980), gaan we vandaag, zoals vanouds, weer
iets doen aan de theorie der openingen. Nog steeds
vraagt de oeroude Siciliaan de volle aandacht van
de grootmeesters en meesters, omdat van de hon
derd partijen er minstens tachtig met 1.c7-c5
wordt geopend, in antwoord op I.e2-e4.
Opvallend is dat men wederom
de voorkeur geeft aan de z.g.
"Draken-variant": g7-g6 be-
'w nevens Lf8-g7. I.e2-e4 c7-c5
V 2.Pgl-f3 d7-d6 3.d2-d4 c5xd4
4.Pf3xd4 Pg8-f6 5.Pbl-c3 a7-
f a6 6.f2-f4 g7-g6 7,e4-e5?!
Een te vroege aktie, maar zwart
moet wel goed tegenspelen.
Een goede zet is 7.Le2. De zet
7.Pf3, de terugtocht van Pd4,
wordt eveneens veel ge-
7 speeld. Zwart heeft met a6
een tempo verloren, dus wit
kan zich een tempoverlies
permitteren!
Minder sterk is 7.Ld3. Zwart zet
rustig zijn ontwikkeling
voort, maar ook kan direct
7 .Pc6 geschieden.
7 .d6xe5 8.f4xe5 Pf6-g4.
- Zie 8 Pd5? 9.LC4 Pc3: 10.bc3
Lg7 11.0-0 0-0 12.e6 f5 13.Lg5
Dc7 14.De2 Pc6 15.Tadl. -
X 1
X
1
i
1
1
4
1
X
4
4 £.4
'4
4
E V
i
8
a
Op 9 .Leb: komt 10.Le2! Pf6
ll.Peö: Dd 1: 12.Ldl: fe6:
met voordeel voor wit. 10.H2-
In de partij Honfi-Barczay ge
schiedde: 10.Lc4 Lg7 ll.Pce2
Pc6 12,Pc6: Ddl:+ 13.Kdl:
bc6: 14.Kei Tb8 met goed spel
voor zwart. 10.Pg4-e5
11.Lcl-e3 Pb8-c6 12.Pd4xc6
111
Niet goed is 12.Pf5:? wegens
12 .Le6:(gf5:? dan Dh5+
enz.) en zwart is in het voor
deel. (Bronstein-Tukmakow
1971). Weinig gespeeld wordt
12,Dd2 gevolgd door 13.0-0-0.
12. ..Pe5xc6?! 13Ddlxd8+
Pc6xd8. Op 1311 lKd8 komt
14.Pd5! enz. 14.Pc3-d5
Wit staat goed. Er kan volgen
14.Pe6:? 15.Pb6 Tb8
16.Lc4! enzovoort. Tot zover
ons openingsvraagstuk.
Variant B
(l.e4 c5 2.Pf3 d63.d4 cd4: 4.Pd4:
Pf6 5.Pc3 a6 6.f4) 6 ,Pb8-c6
7.Lfl-e2 g7-g6 Of 7...Db6
8.Pb3 g6 9.L13 Lg7 10.De2 e5!
1 l.Le3 Dc7 12.0-0 ef4: 13.Lf4:
0-0 met ongeveer gelijk spel
(Olafsson-Aronin, Moskou
1959).
8.Lcl-e3 Lf8-g7 9.0-0 0-0 Op
9 .Db6'.' komt 10.Pf5! enz.
lO.Dd l-d2 en wit heeft het ini
tiatief.
Ik geef U in overweging deze
varianten een paar maal na
te spelen en te bestuderen,
vanwege de vele varianten
(6,Db6 en 6...Pbd7) die
schuilen in de S» iliaan!
Studiemateriaal
Om de lezer (en student) zoveel
mogelijk te helpen bij zijn
studie in de openingstheorie,
volgt hier wat "materiaal" uit
partijen van grootmeesters.
Ghizdavu-Ghitescu
l.e4 c5 2.P13 d6 3 d4 cd4: 4.Pd4:
Pf6 5.Pc3 a6 6.f4 g6 7.Pf3 Lg7
8.e5 Pg4 (Op 8de5:? volgt
9.Dd8: Kd8: lO.feö: Pg4
11.Lf4 met de dreiging 0-0-0).
9.h3 Ph6 10.Lc4 0-0 11.g4 Pc6
12.Le3 de5: 13.fe5: Le6
14.Le6: fe6: 15.Dd8: Pd8:
16.0-0 Phf7 enzovoort. Wit
Kapengut-Schidkow
l.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cd4: 4.Pd4:
P16 5.Pc3 a6 6.f4 g6 7.Ld3 Lg7
8.Pf3 Pc6 9.0-0 Lg4 lO.Del
(Met het plan e5 te spelen)
10 L(3: 11.T13: Tc8 12.Khl
Pd7 13.Le3 Pa5 14.Tdl!? Pc4
15.Lel Da5 16.Lfl! Pdb6 enz.
Wit won.
Tukmakow-Tal
l.e4 c5 2 Pf3 d6 3.d4 cd4: 4.Pd4:
Pf6 5.Pc3 ü6 6.f4 Dc7 7.Ld3 g6
8 Pf3 Pbd7 9.0-0 e5 lO.Del b5
ll.Khl Lb7 12.fe5: de5:
13.Dh4 Le7! (Dus geen
"draak"!) 14.Dg3? <Lg5!) Ph5!
15.DP2 0-0 16.Lh6 Tfe8 17 Pd2
Pdf6 18.a4 b4 19.Pe2 Lf8
20.Lg5 Lg7 (Toch een draken-
variant!) 21.h3 Te6! 22.Tael
Tae8 23.b3 h6 24.Le3 Ph7!
25.g4 Tf6! 26.Dh2 Tfl:
27.Tfl: P5f6 28.Pg3 Pg5
29.Dg2 Pe6 30.Df2 Tf8 31 Kh2
Pd7 32.Lc4 Kh7 33.Pf3 Pdc5
34.Ld5 Ld5: 35.ed5: Pd4!
(Tal laat er geen gras over
groeien. Ik beschouw hem als
de grootste "kunstenaar" van
na de tweede wereldoorlog.
Zelfs Bobby Fischer - nu mr.
Robert Fischer! - had eerbied
voor het combinatiebrein van
Michail Tal en dat wil heel wat
zeggen) 36.Pd4: ed4: 37.Lf4
(Op Ld4:? komt Pe4!)
37 .Dd7 38.Df3 a5 39.Tel d3!
40.cd3: Pb3: 41.d6 Pd4 en wit
gaf op.
Najdorf-Reshewsky
l.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cd4. 4.Pd4
Pf6 5.Pc3 a6 (Nïydorf) 6.f4 Dc7
7.Ld3 g6 8.0-0 Lg7 9 Khl 0-0
lO.Del b5 11.a3 Lb7 12.Pf3
Pbd7 13.Dh4 e6(Pcó!'') 14.Le3
d5? 15.e5 Pe8 16Pg5 h6
17.Pe6:fe6: l8.Lg6 Dd8
19.Dh3 De7 20.Pe2! d4 21.Pd4:
Pc7 22.Tael a5 23.Ld2 b4 en
wit won de partij.
Zolang de wereld blijft draaien
(dat hopen we maar) zal de Si
ciliaan zich blijven aandienen
met 6g6, 6 .Pc6, 6.Db6
en 6 .Pbd7.
Deze geliefde opening is
lang niet uitgedokterd'
BISHOP
P
-
m
nmnr
n
s>
9
L
0
t
A
'2
'5
n
m
'9
2Z
25
29
75
JT
29~
30
V
!=l
3T
m
k
L_
Horizontaal
1. Het knechtje is maar voor
een deel schoon.
4. Groente voor de keel.
8. Een vakantiedag maakt het
pikant.
11. Als 't schoon is gaan we
hiermee op reis.
12. Dit is van Sinterklaas.
13. De bom is 144 maal als zeke
ring gegeven.
LAVAB 0|KlN 0 R N E N
AjgjA R.E|KA SggK A AQA
S AAM|?AN T EBASER
STROPE N|REN> I E R
EE|E|TSAAR|s|tE
N|A t> A|E|A|KETp
BK R E C E l|lA L L EN|
p o r|eBÉBa|n o l
■men NENIMENT or|
BQnE TQOQAIKA R|H
o AflT|KNAR SHn|R E
S T I ERE N|M0 N G 0 0 L
T I E L|GE Z E L|E R G 0
RI S|NA R|Enk|O
Al) E GE MBKBB A S A L T
14. Vooruit, zet dit neer.
15. De nor in met deze wed
strijd.
17. Die mensen schijnen niet
meer te leven.
20. Een dier, mijn waarde.
23. De mus is op de plant.
26. Een zenuwtrek als wel
vaartsverschijnsel.
27. We geven maar gestampte
idit
cht?
op
De prijs van 25.- werd toege
kend aan A. van Egmond, Hen
drik Vinkhof 1 2202 XH
Noordwijk. De prijs wordt de
winnaar toegezonden. Oplos
singen met vermelding
"Kruiswoordraadsel" op brief
kaart of enveloppe voor don
derdag zenden aan: Redactie
Leidsch Dagblad, Witte Singel
1. 2311 BG Leiden.
32. O, lieg niet zo, 't waren er
heel veel.
33. Glijder aan de voet.
34. Een vogel met een hoofd
deksel. Gelachen dat we
hebben!
Verticaal
1. Pak beet voor de stevig
heid.
2. Veel geld kunt u er mee
3. Vogels uit Zuid-Holland.
5. Ton zagdoordekier.de vie
zerd.
6. Bij de maaltijd, S, maar 't is
niet veel.
7. De klant pakt het niet op,
9. O heeft beet. dat kost geld.
10. De gong van het vogelhuis
houdt het wel.
16. Het staat hier voor U.
18. Wat een dunne
19. Dank zij hun vlees zijn ze
goed door het examen ge
komen.
21. Vers gevuld met garen!
22. En niet nesten tekenen.
23. Het kleedje van de vrucht.
24. De vereniging tot behoud
van het centrum van Am
sterdam.
25. Is de rest vol als u vrij bent?
28. Een steen voor de berg
ruimte van de bediende.
30. Wordt gi) ter verantwoor
ding geroepen bij het dier?
