Top Londen ontaardt in
politieke scheldpartij
Compromis op komst
in „Cub a-crisis
Jordanië en PLO nader tot elkaar
Milde straf voor leider
Westduitse neo-nazi's
99
Arafat w in
Spanje begrip
kweken voor PLO
Doden in
VS door
Frederik
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
(Van c
correspondent)
BEIROET - Deze week zijn ver
scheidene leiders van de Weste
lijke Jordaanoever voor bespre
kingen in de Jordaanse hoofd
stad Amman uitgenodigd. Poli
tieke waarnemers in Beiroet zien
hierin een toenemende rol van
Jordanië als centrale factor bij
een eventuele doorbraak bij de
huidige vredespogingen in het
Midden-Oosten.
Als mogelijke reden voor de uitno
diging van Westoever-leiders
naar Jordanië wordt genoemd:
het bespreken van een „politiek
programma" alvorens het wordt
vrijgegeven. Details van het „po
litiek programma" zijn niet be
kend, maar gespeculeerd wordt
dat het gaat om Ammans toe
komstige politieke strategie op
de Westoever, een gebied dat
door de Verenigde Naties for
meel als deel van Hoesseins
Hasjemitisch Koninkrijk van de
Jordaan (de officiële naam voor
Jordanië) erkend wordt, en dat
sinds 1967 door Israël bezet
wordt gehouden.
De vraag is nu of de nieuwe „poli
tieke strategie" uitsluitend het
geesteskind is van de Jordaanse
regering, of dat het is opgesteld
met medewerking van de Pale
stijnse bevrijdingsorganisatie
PLO. Anders gezegd, heeft Am-
mans Westoever-strategie de ze
gen van PLO-chef Jasser Ara
fat?
De afgelopen weken zijn er hard
nekkige geruchten over een Pa
lestijns-Jordaanse overeen
komst, welke Arafat en Hoessein
zouden hebben afgesloten tij
dens hun besprekingen op de
Noordjordaanse luchtmachtba
sis Mafraq, eind augustus. Het
Amerikaanse weekblad News
week interpreteert een en ander
als zou Hoessein zijn oude „Ver
enigd Arabisch Konink-
rijk"-plannen weer uit de ijskast
gehaald hebben. Dit plan, in 1972
door de PLO van de hand gewe
zen, stelt een federatie voor tus
sen Jordanië, de Westoever en
Gaza onder de hasjemitische
kroon. Koning Hoessein zelf wil
de Newsweek-berichten noch
ontkennen noch bevestigen, en
de PLO in Beiroet heeft tot nu toe
helemaal geen commentaar wil
len geven.
Dit alles kan niet los worden gezien
van de huidige Amerikaanse
Midden-Oostendiplomatie, die er
duidelijk op gericht is - in een
poging het Egyptisch-Israëlische
vredesverdrag en de in de Arabi
sche wereld zo verfoeide Camp-
Davidformule te redden - Jorda
nië te betrekken bij het vredes
overleg. Koning Hoessein heeft
dit tot nu toe consequent gewei
gerd, Israëlische en Egyptische
„aanmoedigingen" ten spijt. Su
per-ambassadeur Robert Strauss
was kortgeleden in Egypte en Is
raël, en in de bezette gebieden
sprak hij met de burgemeester
van Bethlehem, Elias Freij. De
Palestijnse eerste burger maakte
Strauss duidelijk dat de Ameri
kanen niet met hem, maar met de
PLO, de „enige wettige verte
genwoordigervan het Palestijnse
volk", aldus Freij, moesten on
derhandelen.
Hieraan waren andere ontmoetin
gen voorafgegaan tussen ten
minste acht Westoever- en Gaza-
leiders met de Israëlische minis
ter van buitenlandse zaken Mosje
Déüan. Enkelen hiervan waren
uitgesproken PLO-aanhangers.
Het is duidelijk dat al deze con
tacten geboren worden uit de
ernstige noodzaak voor de Egyp-
tisch-Israëlisch-Amerikaanse
onderhandelaars Palestijnen te
vinden die bereid zijn aan de au-
tonomie-formule hun medewer
king te gaan verlene.
De reden voor Jordanië tot her
nieuwde politieke coördinatie
met Palestijnse leiders in de door
Israël bezette gebieden kan als
tegenzet gezien worden voor de
Egyptisch-Israëlisch-Ameri-
kaanse „lokkertjes" van Pale
stijnse autonomie. Hoessein en
Arafat werken al samen wat be
treft het uitdelen van de 150 mil
joen dollar teneinde de „stand
vastigheid van de Arabieren in de
bezette gebieden" te garanderen.
Dit fonds, dat jaarlijks voor een
zelfde bedrag zal worden aange
vuld, werd opgezet door de Ara
bische topconferentie in Bagdad
in november '78. Hieruit kan ge
concludeerd worden dat de hui
dige contacten tussen Amman en
Westoever;-leiders goedgekeurd
worden door de PLO.
Een hartelijk welkom voor Jasser Arafat van premier Suarez.
(Van c
correspondent)
MADRID - „De Spaanse regering heeft op het ogenblik geen betrekkin
gen met Israël; hieraan hecht het Arabische volk grote waarde!". Met
deze woorden maakte Jasser Arafat, de leider van de Palestijnse bevrij
dingsbeweging PLO, gisteren in Madrid de bedoeling van zijn verblijf in
Spanje bekend.
Arafat, die door het kabinet-Suarez voor een driedaags bezoek is uitgeno
digd, wil ten koste van Israël in Spanje meer begrip kweken voor de
strijd van het Palestijnse volk voor een onafhankelijke staat.
De leider van de Palestijnse bevrijdingsbeweging kwam „om veiligheids
redenen" gistermiddag met vier uur vertraging aan op het militaire
vliegveld van Madrid, dat afgezet was met tot de tanden gewapende
soldaten.
Op het verwachte tijdstip van aankomst - tien uur 's ochtends - stonden de
Spaanse minister van buitenlandse zaken Marcelino Orega en diens
staatssecretaris Robles Piquer op het vliegveld, maar na enige tijd keer
den zij onverrichterzake terug naar het ministerie.
Jasser Arafat heeft gistermiddag besprekingen gevoerd met premier Sua
rez, Marcelino Orega en met de leiders van de socialistische arbeiders
partij PSOE en van de Eurocommunistische partij PCE. Vandaag heeft
de Palestijnse vrijheidsstrijder een onderhoud metoud-Franco-minister
Manuel Fraga Iribarne, thans secretaris-generaal van de conservatieve
democratische coalitie CD.
Een woordvoerder van het Spaanse ministerie van buitenlandse zaken
verklaarde dat de besprekingen tussen Arafat en de Spaanse autoritei
ten plaatsvinden in het kader van een politiek offensief van de PLO in
Europa, dat deze beweging heeft ingezet na het vredesverdrag tussen
Israël en Egypte. Arafat opende dit offensief in juli van dit jaar tijdens de
socialistische Internationale in Wenen, waar hij contacten had met Bru
no Kreisky, de Oostenrijkse premier van joodse afkomst, en met Willy
Brandt en Olof Palme.
Met betrekking tot het Midden-Oosten voert Spanje een pro-Arabische
politiek en wil Madrid geen diplomatieke betrekkingen met Israël aan
knopen voordat de Palestijnse kwestie op een bevredigende wijze is
opgelost.
In dit verband menen de Spaanse autoriteiten dat het Camp David-ak-
koord, dat onder druk van de Verenigde Staten tussen Israël en Egypte
werd afgesloten, de Palestijnse zaak ernstig heeft geschaad.
Spanje is het eerste Europese land dat Jasser Arafat officieel heeft uitge
nodigd. Hiermee verwerft de PLO, die tweeëneenhalf jaar geleden door
Madrid officieus werd erkend, een officiële status in Spanje. Uit het
officiële bezoek van Jasser Arafat aan Madrid blijkt dat de regering de
Palestijnse bevrijdingsbeweging niet ziet als een terreurorganisatie.
De verklaring van de Spaanse minister van buitenlandse zaken begin deze
week in Brussel, dat de ergste vijand van de rechten van de mens het
terrorisme is, geldt blijkbaar niet voor de PLO, die contacten onder
houdt met de radicale Baskische afscheidingsbewe ging ETA-militar.
Gezien de goede contacten tussen PLO en ETA-militar, die strijdt voor
een onafhankelijk marxistisch-leni nistisch Baskenland, is het zeer ver
wonderlijk dat geen enkele politieke partij of persmedium in Spanje een
protest heeft laten horen tegen het bezoek van Arafat.
(Van onze correspondent)
LONDEN - De Rhodesische conferentie begint wat te kra
ken in zijn voegen en te ontaarden in een politieke
scheldpartij. Dominee Sithole, lid van de officiële Salis-
bury-delegatie, heeft zich in een verklaring los en wat
afzijdig opgesteld van zijn eigen delegatieleider, eerste
minister Muzorewa.
zijn minst nog niet over heeft uit
gelaten en op zijn meest geen
voorstander van is. Muzorewa
vindt de huidige grondwet vol
doende, hij vindt dat de verkie
zingen die hem van de macht
brachten voldoende waren, en
wat hem betreft, is het nu de
plicht van de Britse regering om
zijn eigen regering te erkennen
en de economische boycot op te
heffen.
Er is dus sprake van een kleine
scheur in de gelederen van de
Rhodesische delegatie. Het Pa
triottisch Front van de guerrilla
leiders Nkomo en Mugabe, die tot
nog toe hun kaarten zuinig en
goed hebben uitgespeeld, klam
pen zich nu vast aan een uit
spraak van minister van buiten
landse zaken Lord Carrington.
Deze heeft inderdaad gezegd dat
een overeenstemming over een
nieuwe grondwet niet bindend
kan zijn zonder dat ook alle ande
re aspecten van het vraagstuk
behandeld worden, waaronder
die van de overgangsperiode en
het militaire vraagstuk.
Premier Muzorewa verwees op zijn
beurt naar de wat voorbarige
uitlatingen van zijn Britse collega
Margaret Thatcher, die in een wat
frivole opmerking in Australië
destijds zei dat er geen redenen
meer waren om het huidige Rho
desische bewind als illegaal te
bestempelen, dat zij verwachtte
dat de sancties (die in november
al of niet hernieuwd moeten wor
den) opgeheven zouden moeten
worden, en dat officiële diploma
tieke erkenning daarop zou kun
nen volgen.
MERIDAN (MISSISSIPPI) - De
orkaan met de codenaam
Frederik heeft tot dusver in
het zuiden van de Verenigde
Staten twee mensenlevens
geëist. Deze doden - een vier
jarige jongen en een 84-jange
vrouw - vielen in Mobile in de
staat Alabama.
Met windstoten tot 200 km per
uur trof de oorkaan de Ame
rikaanse zuidkust bij Pasca-
goula in Mississippi. Gisteren
lag het centrum boven Meri-
dan, in het noordoosten van
genoemde staat. Inmiddels
zwakte Frederik af tot een
tropische storm met windsto
ten tot 80 km per uur.
De orkaan gaat gepaard met
zware regenval. In gebieden
tussen Noordwest-Florida en
Louisiana viel 12 cm. of meer
water. Weerkundigen hebben
gewaarschuwd dat er uit de
Frederik nieuwe wervelstor
men kunnen ontstaan met
stortregens, waardoor over
stromingen dreigen.
Voordat de orkaan bij de kust
aankwam, was ongeveer
300.000 mensen in de kust
strook aangeraden hun
toevlucht te nemen in schuil
kelders.
Foto: Ook de etalagepoppen in
deze winkel moesten het af
leggen tegen het geweld van
Frederik.
Sithole wil een nieuwe grondwet,
nieuwe verkiezingen onder toe
zicht van Londen, het Gemene
best, de Verenigde Naties, van de
Organisatie van Afrikaanse sta
ten - van wie dan ook. Hij wil ook
dat Engeland tijdens de over
gangsperiode de verantwoorde
lijkheid op zich neemt voor de
orde en veiligheid in Rhodesië.
Dat zijn stuk voor stuk punten,
waar premier Muzorewa zich op
Ontvoering en
moorden in
San Salvador
SAN SALVADOR (UPI) - In El
Salvador hebben gewapende
mannen gisteren een koffiefabri-
kant ontvoerd en zijn de met ma
chinegeweerkogels doorzeefde
lijken van drie studenten gevon
den.
De koffiefabrikant, de 40-jarige
Jaime Battle, werd ontvoerd uit
een kapperswinkel in Ciudad de
Santa Ana op 65 kilometer ten
westen van de hoofdstad.
Battle werd gegrepen door vier
mannen en een vrouw die het
kapperspersoneel machteloos
maakten, Battles handen boei
den en hem meenamen.
De lijken van de studenten, twee
mannen en een vrouw, werden
gevonden in een auto die gepar
keerd was in de buurt van het ge
rechtsgebouw in San Salvador.
President Carlos Humberto Rome
ro heeft op het volk van El Salva
dor een dringend beroep gedaan
zich als één man tegen het geweld
en bloedvergieten te keren
Vastnagelen
(Van onze correspondent)
BONN - Tijdens het eerste grote
proces in de Bondsrepubliek te
gen neo-nazi's werden gisteren
gevangenisstraffen geëist van
vier tot elf jaar. Het proces vond
plaats in Bückeburg, voor het
hooggerechtshof van de deelstaat
Nedersaksen en betrof zes neo
nazi's. De aanklacht luidde: „Na-
zi-propaganda, aansporing tot
rassenhaat, verheerlijking van
geweld, wapendiefstal, roofover
vallen, afpersing en mishande
ling van politieke tegenstan
ders". Tot de misdrijven van de
groep behoorde ook de overval
op een Nederlands NAVO-bivak
in Bergen-Hohne, op de Lüne-
burgerheide, waar vier machine
pistolen werden buitgemaakt. Bij
bankovervallen maakten de ver
oordeelden 166.000 mark buit.
De neo-nazisten hadden ook het
plan de obelisk van het vroegere
concentratiekamp Bergen-Bel-
sen op te blazen, iets wat door de
verdediging als een „bierpraatje"
werd afgedaan.
De leider van de rechts-radicale
groep, de 24-jarige in zwart leer
geklede ex-luitenant van de
Duitse Bundeswehr, Michael
Kuhnen, zei in zijn twee uur du
rend weerwoord dat het bestaan
van een nieuwe nationaal-socia-
listische stroming in de Bonds
republiek een feit is. „Het is ook
nodig dat het nationaal-socialis-
me bestaat", aldus Kuhnen. Hij
verdedigde de nazi-beweging
met „Onze jongens willen geen
joden vergassen, ze willen geen
communisten doden Tenmin
ste nu nog niet. En als ik hier te
hard word gestraft, sluit ik niet
uit dat aanhangers van mij wraak
zullen nemen".
De aanwezigheid van de leider van
de Amerikaanse neo-nazistische
beweging, Gerhard Lauck, als ge
tuige in dit proces, werd door
verdachte Kuhnen bestempeld
als „een historische gebeurtenis,
te vergelijken met het Reichs-
wehr-proces tegen Hitler in
1923". „Tijdens dat proces ver
klaarde Hitier, evenals Lauck nu,
dat de nationaal-socialisten pro
beren door legale middelen de
macht in handen te krijgen", al
dus Kuhnen.
Het gerechtshof zag niet in alle
misdrijven het bewijs geleverd
dat Kuhnen daaraan had deelge
nomen. Hij werd veroordeeld tot
de mildste straf in dit proces: vier
jaar.
Tegen de brutaalste van de be
schuldigden, Lothar Schulte,
werd een gevangenisstraf van elf
jaar geëist, tegen Lutz Wegener
acht, Uwe Rohwer negen jaar en
Klaus Diter Puls eveneens negen
jaar. Volgens de rechter behoor
den zij tot een terroristische be
weging, die door bomaanslagen
en geweldpleging het neo-nazis-
me wilde verspreiden. Beklaagde
Manfred Borm kreeg zeven jaar,
omdat hij deel uitmaakte van een
criminele bende.
Met de vonnissen bleven de rech
ters beneden de eisen van de pro
cureur-generaal, die straffen had
geëist van zes tot twaalf jaar. Te
gen een groot aantal getuigen eis
te de procureur-generaal een on
derzoek wegens valsheid in ge
tuigenis.
Met andere woorden, alle partijen
proberen de conservatieve Britse
regering vast te nagelen op geda
ne uitspraken en Lord Carring
ton, als voorzitter van de confe
rentie, zal tussen deze klippen
door moeten zeilen om een wer
kelijke overeenkomst te bewerk
stelligen.
Muzorewa had harde woorden voor
het Patriottisch Front. Hij noem
de Nkomo en Mugabe „arrogante
dictators" en „bloeddorstige
moordenaars, die schuldig zijn
aan het uitmoorden van een
volk". „Zij praten over door hen
bezette gebieden", zei Muzorewa,
„maar in feite hebben zij geen
vierkante centimeter om op te
staan". Volgens hem kon de oor
log niet door het Patriottisch
Front gewonnen worden.
Al deze scheldkanonnades spelen
zich tot nog toe echter buiten de
conferentiezaal af. Ze worden
gelanceerd op persconferenties
of in gestencilde documenten,
die door afgezanten onder de pers
worden uitgedeeld. Ook Muzo-
rewa's mededeling dat hij maar
twee weken had uitgetrokken
voor de conferentie, werd niet te
genover Lord Carrington gedaan,
maar ten overstaan van de inter
nationaal verzamelde pers.
Luchtvervu ilins
LOS ANGELES (AFP) - Honder
den inwoners van Los Angeles
zijn gisteren met ademhalings
moeilijkheden opgenomen in
ziekenhuizen als gevolg van een
golf van vuile lucht, zoals die zich
in een kwart eeuw niet heeft
voorgedaan in het zuiden van
Californië.
De stad is in de afgelopen dagen
door inwerking van de zon op in
dustriële afvalgassen in een dich
te wolk van vuile lucht gedom
peld.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - In de be
sprekingen tussen de VS
en de Sowjet-Unie over de
aanwezigheid van Russi-
che gevechtstroepen op
Cuba, tekent zich een
compromis af dat voor
beide kampen gezichts
verlies moet voorkomen in
het nietes-wellespel dat
zich na ernstige Ameri
kaanse beschuldigingen
heeft ontwikkeld.
Een hoge ambtenaar van het Ame
rikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft gezegd dat de
VS thans via hun inlichtingen
diensten nagaan of het waar kan
zijn, dat de Russiche troepen,
hun uitmonstering met tanks en
artillerie ten spijt, inderdaad op
Cuba zijn met een trainingsop
dracht, teneinde het Cubaanse
leger wegwijs te maken in de tac
tiek en de manoeuvres van grote
re eenheden.
Zo'n trainingsopdracht zou maar
een van de mogelijke opdrachten
zijn voor de Sowjet-soldaten, zo
werd gezegd. Het compromis zou
kunnen worden bereikt door
beiderzijds vast te stellen dat
voor de troepen geen gevecht-
staak is weggelegd en dit zou dan
toelaten dat de troepen en het
grootste deel van hun uitrusting
op Cuba zouden blijven. Niets
verbiedt de Russen hun wapen
tuig aan de Cubanen over te dra
gen en er dan vervolgens "in
leen" gebruik van te maken. Het
is ook niet uitgesloten, maar dat
veronderstelt al weer erg veel
Russische goede wil, een hoe
veelheid zware wapens van het
eiland te verwijderen, om vervol
gens toch bij de Cubanen te leen
te gaan. Een compromis langs
deze lijnen is voornamelijk van
kosmetische aard en het is niet
waarschijnlijk dat daarmee de
senatoren tevreden kunnen wor
den gesteld die onverkorte terug
trekking van de Russen hebben
geëist, hoewel andere senatoren
geneigd zijn met minder genoe
gen te nemen.
In elk geval wil Carter met het
voortzetten van de vrijwel dage
lijkse gesprekken tussen minis
ter van buitenlandse zaken Cyrus
Vance en de Russische ambassa
deur Anatoli Dobrinin bereiken
dat de crisissfeer verdwijnt die
het gegeven van de Russiche ge
vechtstroepen op Cuba in Was-
hingtons politieke kringen heeft
teweeg gebracht
Maar senator Henry Jackson, de
conservatieve Democraat die de
staat Washington (in het uiterste
noordwesten van de VS) verte
genwoordigt, beschuldigde Car
ter van pogingen om voor de
aanwezigheid van de Sowjet-
troepen een rationele verklaring
te bedenken, een poging die in de
Senaat evenveel opgang zou vin
den als "een ballon van lood".
Volgens Jackson gaat het om de
vraag of Cuba, met Russische
hulp en militaire aanwezigheid,
op 90 myl (150 kilometer) van de
Amerikaanse kust, tot een "fort
Cuba" kan worden versterkt
zonder dat de VS ingrijpen.
Een regeringswoordvoerder sig
naleerde dat de regering streeft
naar het ontwerpen van "een ge
loofwaardige formule die moet
verzekeren dat de Russen aan
Amerikaanse verlangens hebben
voldaan indien zij bepaalde stap
pen nemen". Het is in elk geval
zeker dat met verstrijken der da
gen de kansen op ratificatie van
de SALT-overeenkomst in de
Senaat, geringer worden. De ui
terst invloedrijke senator Russell
Long, op wiens stem voor SALT
het Witte Huis min of meer re
kende, ook al had hij zich niet
duidelijk uitgesproken, heeft be
kend gemaakt "tegen" te zullen
stemmen, onder meer omdat de
VS de Russiche aanwezigheid op
Cuba met een brigade gevecht
stroepen pas zeer laat hebben
ontdekt. In dat geval, zegt Long,
kan hij geen vertrouwen koeste
ren in de verzekeringen van Car
ter en anderen, dat de Ameri
kaanse inlichtingendienst" n in
staat zullen zijn toereikend te
controleren of de Russen zich aan
de SALT-overeenkomst houden.
Het zijn deze consequenties van de
"Cuba-Crisis 1979" die Carter en
consorten het meeste vrezen: het
verlies van stemmen die mogelijk
voor SALT hadden kunnen wor
den gewonnen en de vertraging
in de parlementaire procedure
die tot ratificatie moet leiden.
Veel tijdverlies bij de behande
ling van het akkoord in de Senaat
kan SALT een belangrijke rol in
de verkiezingen laten spelen. Aan
zulke gegevens heeft Carter geen
behoefte aan de vooravond van
een politiek bloedbad als de aan
staande strijd met Edward Ken
nedy onder Democraten te zien
zal geven.
