Overtoom wint Ong-probleemwedstrijd
KRUISWOORD
H3
Bridge bij
jeugd
populair
DDR vervolgt serie
oorlogsmonumenten
m
t
ft
S:
J
Oplossing
vorige puzzel
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
fc
ft
ft
ft
fc ft
ft
ft
ft
fc
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ftft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ftft
ft
ft
ft
ft
E|f
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
w
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1979
EXTRA
PAGINA 33
De Commissie Jeugdbridge
van de Nederlandse Bridge
Bond is al vele jaren enthou
siast bezig om bridge dichter
bij de jeugd te brengen en dan
met name de schooljeugd.
Bridge is vooral onder mid
delbare scholieren en studen
ten razend populair, omdat
het alles inhoudt wat een spel
de moeite waard maakt. Of,
om met de Engelsman Ca
vendish ts spreken: "Er is
geen kaartspel ter wereld
waarin kundigheid, gezond
oordeel en inzicht in de be
doelingen der tegenstanders
met meer succes wordt be
kroond dan bij bridge".
Veel jeugd wordt bereikt via le
raren die, dikwijls met steun
van de commissie, op school
een cursus geven. Frans
Schiereck it Zevenhuizen is
zo'n enthousiasteling en hij
laat ook niets na om collega-
leraren over te halen zijn
voorbeeld te volgen. Van hem
ontving ik de volgende im
pressie van een bridgeles op
school.
"Zo gauw als de jeugd een
beetje kan bridgen moet zij
een drive spelen. Dat is de
beste methode om jonge kin
deren te blijven boeien. Liefst
nog in competitieverband.
Wat bij zo'n drive bij hen voorop
staat is niet goed bridgen,
maar flink winnen. En zij ne
men daarbij allerlei middelen
te baat, waar wij als volwas
senen het hoofd over schud
den.
"Hé joh, hebbie niet hoger dan
de boer?" of "Is KL V er ei
genlijk al uit?" Foei, foei. Als
mentor van zo'n jeugdclub
moet je van meet af aan deze
stroom van "valsspelerij" in
dammen.
Valsspelerij is hier overigens
tussen aanhalingstekens ge
zet, omdat het niet echt vals
is. Onwetendheid is het ook
niet, daar behoor je als docent
al het een en ander aan ge
daan te hebben, het is meer
een niet kunnen laten.
Maar ook geef je hen regels
(zwart op wit) ze blijven de
docent uitproberen.
Het beste kun je in zulke geval
len eerst een waarschuwing
geven: "Niet meer doen, an
ders moet ik een arbitrale sco
re geven". Dat maakt indruk.
Vooral arbitrale score doet
het goed.
Een argeloze bridgedocent had
de eerste keer niet duidelijk
vooraf gezegd dat iedereen
aan tafel moest blijven zitten,
ook al was hij al klaar. Zo trof
hij de heren X en Y (14 en 15
jaar) aan bij het naburig tafel
tje, waar zojuist 3 SA gemaakt
was. 600 punten, da's niet
niks. In de volgende ronde
moesten zij dat spelen en de
naïeve docent nog vragen:
"Hebben jullie niets gehoord
aan die tafel?" "Nee hoor,
meneer". Hij is er toch maar
even bijgebleven. X opent 1
Ru met
74
A V 9
HVB765
AB
Rechter tegenstander 1 Sch, Y
past en nummer 4 past ook.
Wat moet X nu bieden? 3 SA.
"Zo zo vriendje". -"Ja ik dacht
zo, nou ik dacht dus dat 3 sans
wel dacht ik. Nou ja ik heb 17
punten nietwaar". X moet 2
Ru spelen en daarmee basta.
Hard hé. KEIHARD.
Na verloop van tijd krijgt men
wel door dat bridge geen jo
keren is. Die bridgedocent
van daarstraks wordt - enige
weken later - aan tafel geroe
pen door een 11-jarig meisje:
"Hij zei eerst Sch V, toen zei
de dummy nee sufferd je
moet Sch 10 spelen en nou
willen die jongens de 10 spe
len". Op tafel ligt Sch VB 10.
"Heb jij eerst Sch V gezegd",
vfaagt de docent kil.
"Ja 'meneer".
"Dan moet je die spelen".
Keihard, ook voor die kleine
kinderen.
TON SCHIPPERHEYN.
Wanneer een schaakmeester in een ogenschijnlijk
eenvoudige stelling plotseling een offer brengt,
gaan de toeschouwers meteen rechtop zitten. Ons is
immers ingegeven dat een offercombinatie het
hoogste doel is van een schaakpartij, maar geheel
juist is dat natuurlijk niet. Ook een positionele partij
heeft zijn charmes en leerzame strategie.
De Deen Bent Larsen won in
Kopenhagen een niet sterk
bezet toernooi. Hij leed een
verrassende nederlaag tegen
de Fin Heikki Westerinen. Op
een gegeven moment offerde
Westerinen zijn dame, tot gro
te verbazing van de bezoe
kers. Onderstaande diagram
stelling ontstond na zwarts
32e zet (Df7).
Larsen
1
IP 3 n
V
i 1 Wli
(Xï
axflxei
I
S 1
BS
■öt' 2 '5
X
X
?m ra ra
1
Wit: Larsen
Zwart: Michaltschischin
1. c4 e6.2 Pf3 Pf6 3. b3 d5 4. Lb2
Le7 5. e3 0-0 6. Pc3 c5 7. cd5:
Pd5: 8. Pfd5: ed5: 9. Le2 Pc6
10. 0-0 d4 11. Lb5 de3: 12. de3:
Db6 13. Ld3 Pb4 14. Lc4 Le6
15. De2 Tad 816. Pe5 Lf6 17. a3
Pd5 18. f4 Pc7 19. Tadl Le5:
20. Le5: Lc4: 21. Dc4: Dc6 22.
b4 b6 23. h4?(Beter schijnt h3
te zijn) Pd5 24. Td3 Pf6 25.
Tfdl Td3: 26. Td3: Pg4 27. Lc3
Te8 28. bc5: bc5: 29. e4 h6 30.
e5 Tb8 31. Lel Tb2?! 32. Td8+
Kh7 33. Dd3+ g6 34. Df3 De6?
35. Da8! 36. h5 Tg2: 37.
Kg2: Pe3+ 38. Kf2 Da2+ 39.
Ld2! en zwart gaf op.
Een instructief offer ontstond
in de partij Djuric-Westerinen
uit bovengenoemd toernooi.
Westerinen
Westerinen
Larsen dacht waarschijnlijk dat
wit niet mocht nemen op g5
vanwege dameverlies (Thl+),
maar... Westerinen rekende
schijnbaar verder. 33. f4xg5ü
Dit dameoffer lag stellig niet
voor de hand! Er volgde: 33...
Thl+ 34. Khl: 35. gh6:+ Kf7
36. h7 Lh6 37. Lg6+! Lg6: 38.
Tf3+ Df3: 39. Tf3: Ke7 40.
h8D Th8: 41. Lh8: en Larsen
m
B
m
m
iftxif
1 ill
ift
m
m
X
m
X
V
ex
sr
ES 2
m
m x H
m
X
X
m
m
m
1
M m
Heikki Westerinen
Met het winnen van deze partij
verwierf Westerinen de eerste
schoonheidsprijs. 28...
Tb6xb3+!...
Prachtig gespeeld. Wit mag de
toren niet met de loper ne
men, vanwege 29... Pfd3+ met
damewinst. Er volgde in de
partij: 29. Ka2 Tc3:! (Fraai!)
30. Dc3: Pe2 31. Da5: b6 32.
Del Pg3: 33. Pg3: Df3: 34. Pf5
La4 35. La4: Pa4: 36. Lh4 Tf5:
37. ef5: Pc3+ 38. Kal Pdl: 39.
Dg3 Dg3: 40. Lg3: Pe3 en wit
gaf op.
Westerinen eindigde in Kopen
hagen op de tweede plaats
met slechts een Va punt ach
terstand op Larsen.
verrassende offers kon bren
gen bewijzen de nu volgende
partijen. Hiermede voldoe ik
tevens aan het verzoek van
een aantal lezers om wat "uit
de oude doos" te brengen!
Zürich 1934.
Wit: Dr. Aljechin
Zwart: Dr. Em. Lasker
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 Pf6 4. Pf3
Le7 5. Lg5 Pbd7 6. e3 0-0 7. Tel
c6 8. Ld3 dc4: 9. Lc4: Pd5 10.
Le7: De7: 11. Pe4 P5f6 12. Pg3
e5 13. 0-0 ed4: 14. Pf5 Dd8 15.
P3d4: Pe5 16. Lb3 Lf5: 17. Pf5:
Db6? 18. Dd6! Ped7 19. Tfdl
Tad8 20. Dg3 g6 21. Dg5! Kh8
22. Pd6 Kg7 23. e4! Pg8 24. Td3
f6 25. Pf5+ Kh8 26. Dg6:ü
(Geweldig!) Zwart gaf op.
Wenen 1898.
Wit: Dr. Tarrasch
Zwart: Marco
1. e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. Pe5: d6 4.
Pf3 Pe4: 5. d4 Le7 6. Ld3 Pf6 7.
0-0 0-0 8. h3! Le6 9. c4 c6 10.
Pg5 Pa6 11. Pc3 Pc7 12. f4! h6
13. Pf3 Dc8 14. Dc2 Tb8 15. f5
Ld7 16. Lf4 b5 17. b3 c5 18. d5!
b4 19. Pe2 a5 20. g4! Ph7 21. h4
Dd8 22. Lg3 a4 23. Khl Ta8 24.
Tael Pe8 25. Pf4 Lf6 26. Pe6!
(Verrassend!) ab3: 27. ab3:
Db6 28. PfB: KfB: 29. g5! hg5:
30. hg5: Pg5: 31. Dh2! Kg8 32.
Pg5: Lg5: 33. f6ü g6 34. Lg6:!
en zwart gaf op.
Boedapest 1933.
Wit: Laszló
Zwart: Alföldy
1. d4 Pf6 2. c4 e5 (Aha... mijn
lievelingsvariant!) 3. de5: Pg4
4. Dd4 d6 5. ed6: Ld6: 6. Pf3
0-0 7. hr Pc6 8. De4 Te8 9. Dc2
Pb4 10. Dc3 Pe3! (Het gaat be
ginnen!) 11. Pa3 Pbc2+Ü 12.
Pc2: Lb4ü en wit gaf op.
Wanneer men zo'n kórt partijtje
ziet is men geneigd om te zeg
gen: "Het schaakspel is ma
gisch en diabolisch!"
BISHOP
DDR - Aan de lange rij zegels in
de serie Mahn- und Gedenk-
statten heeft de DDR op 28
augustus een nieuwe toege
voegd. Deze keer wordt op
een zegel van 35 pfennig (op
lage 3,5 miljoen) het monu
ment verbeeld dat is opge
richt ter nagedachtenis van
de tienduizenden mensen die
hun leven hebben gelaten in
het concentratiekamp Mit-
telbau-Dora bij Nordhausen.
Op de FDC een symbolische
voorstelling: bladeren aan
een stuk prikkeldraad. De ze
gel blijft tot 12 september aan
de loketten verkrijgbaar.
Aangezien we het vorig jaar
een overzicht hebben gege
ven van alle zegels die tot nu
toe in deze serie zijn verschij
nen zullen we dat deze keer
achterwege laten.
Op 28 augustus kwam nog een
vast programmapunt aan de
orde, de zegels ter gelegen
heid van de Leipziger
Herbstmesse. Op een zegel
van 10 pf., (oplage 16 miljoen)
wordt aandacht gevraagd
voor poppen en voor speel
goed dat van pluche wordt
gemaakt. Afgebedld wordt
een teddybeer. De andere ze
gel in de waarde van 25 pf.,
oplage 4 miljoen) toont het uit
1832 daterende gebouw
"Groszer Blumenberg" aan
het Richard-Wagnerplein in
Leipzig. Einde loketverkoop:
12 september. Op de FDC
beelden van Leipzig.
Dan moeten we attenderen op
een serie van vier zegels (dag
van uitgifte 11 september)
waarop verdienstelijke per
sonen uit de Duitse arbei
dersbeweging. Gememo
reerd worden: 10 pf., Philipp
Dengel (1888-1948); 10 pf., Ot
to Buchwitz (1879-1964); 10
pf., Bernard Koenen
(1889-1964) en 10 pf., Heirich
Rau (1899-1961). Van alle ze
gels zijn 12 miljoen exempla
ren aangemaakt. Einde loket
verkoop: 26 september Er
verschijnt geen speciale eer-
ste-dagenvelop.
OOSTENRIJK - De posterijen
van Oostenrijk hebben op 29
augustus twee zegels uitge
geven die aan wereldcongres
sen zijn gewijd die in Wenen
worden gehouden. Om te be
ginnen verschijnt op die dag
een zegel van 2,50 schilling
die in het teken staat van het
10e wereldcongres van de
IDF, de Internationale Diabe
tici Federatie. Het 10e IDF-
congres waaraan ook verte
genwoordigers uit Nederland
zullen deelnemen, zal van 9
tot 14 september in Wenen
worden gehouden. De zegel
toont schematisch en symbo
lisch het oog van een diabeti
cus die er minder goed aan toe
is, met daarvoor aangetaste
bloedvaten in het oog. Van de
zegel zijn 3,2 miljoen stuks
van de persen gekomen Eer
ste dag van geldigheid voor
frankering: 10 september.
De andere zegel vraagt aan
dacht voor het 16e wereld-
stratencongres (AIPCR, As
sociation Internationale
Permanente des Congres de
la Route), dat van 16 tot 21
september in Wenen plaats
heeft. Deze zegel (oplage 3,25
miljoen) laat een dwars
doorsnede zien van de oost
ingang van de Arlebergtunnel
in het Stanzerdal. Op 14 sep
tember mag de zegel voor
frankering worden gebruikt
Dan heeft Oostenrijk op 5 sep
tember een zegel van 3 schil
ling uitgegeven ter herden
king van het 175-jarig bestaan
van de Staatsdrukkerij. Op de
zegel een snelpers voor het
boekdrukken met stoomaan-
drijving. Oplage: 3,2 miljoen;
eerste dag van geldigheid: 18
september.
ZWEDEN - Op 6 september
heeft Zweden het najaarspro
gramma ingeluid met de uit
gifte van vier herdenkingsze
gels en drie gebruikszegels.
De herdenkingszegels vragen
achtereenvolgens aandacht
voor de Sundvallstaking 100
jaar geleden, arbeiders van
zagerijen legden toen het
werk massaal neer omdat ze
door de slechte tijden met
ontslag werden bedreigd,
maar men ging nadat stakers
was aangezegd dat ze uit hun
huizen zouden worden gezet
weer aan het werk (90 óre); het
100-jarig bestaan van de
Zweedse geheelonthouders
vereniging de Orde vam de
Goede Tempelieren (1,30 kr.);
de scheikundige Jöns Jacob
Berzelius (1779-1848), schei
kundige formules zijn geba
seerd op zijn lettersymbolen
voor de elementen (1,70 kr.)
en de theoloog Johan Olof
Wallin (1779-1839), in Zweden
bekend geworden door zijn
psalmen (4,50 kr.). Op de drie
gebruikszegels dieren: een li-
belle (60 öre), een snoek (65
óre) en een groen gevlekte
pad (80 öre).
HERO WIT
De probleemwedstrijd, die 4 augustus j.l. werd ge
publiceerd, is gewonnen door de heer Overtoom,
Bischojt Callierstraat 30 in Haarlem. Het deelne-
mersaa'ntal was deze keer vrij groot. We ontvingen
vier goede inzendingen. Naast die van de heer Over
toom, waren die van de hand van de heren Franken
(Leiden), William Overbeek Bloem (Leiden) en Mo-
lemaar (Leiden).
1 2 3 4 s
De juiste oplossingen van de
vier problemen zijn:
I: 24,494,394,4,40 (49 gedw) 43,
37, 21, 20, 44.
II: 327, 26, 19 (21 gedw), 14, (27
gedw), 10, (32 gedw), 5, (38
gedw), 37, (43 gedw), 48 (49
gedw), 25 (37 of 43, 35, 44.
III: 14 (19 gedw), 494, 32, 42, 11
(40)6(44)39 (611) 16, 11,33 of
28, etc.
IV: 404, 29, 4, 36, 43, 37, 16 etc.
Het prijsje wordt de heer
Overtoom toegestuurd.
Een nieuwe damredacteur.
Van de volgende week af zal
Ronald van Egmond deze ru
briek gaan verzorgen. In ver
band met een wat serieuzere
aanpak van mijn studie, heb
ik besloten om het dammen
een jaartje het dammen te la
ten. Heel misschien zal ik
mijn titel van Leids districts
kampioen verdedigen, want
helemaal het dammen opge
ven lukt me toch niet.
Ook Albert Huisman, die vorig
jaar aankondigde dat hij zou
stoppen, is zó gegrepen door
het spel, dat hij ondanks alles
weer gaat dammen. Hij heeft
bij een schaakclub enkele
partijen gespeeld, won bijna
alles, maar vond dammen
toch wel wat moeilijker en
mooier, zodat zijn loopbaan
van schaker zeer kortstondig
mag heten.
Mijn opvolger, Ronald van Eg-
mond, is de Alphense top-
speler, die na de nu al bijna
legendarische Zijlstra, de
tweede plaats bezet bij het
Alphense HDC. Zijn analyti
sche gaven zijn bekend.
Van de 195 rubrieken die van
mijn hand verschenen zijn,
heb ik een kleine selectie ge
maakt van de drie m.i. mooi
ste standen.
Als eerste diagram een stelling
van de Noordwijker Theo
Zwetsloot, die met zwart eens
speelde tegen Turk uit Lei
den. Deze stand is gepubli-
g' 91 '0 WW
im"m *w>,
mCl S3
I
ceerd in de rubriek van 20 no
vember 1976.
Zwetsloot, die als laatste zet
5-10 had gespeeld, hoopte op
1. 28-23 19x28, 2. 38-32 27x43,
3.43x23!. Het lijkt nu of zwart
geheel verloren staat en geen
enkele weg tot redding heeft.
Immers er dreigt een dam
naar veld vijf door 23-19, ter
wijl achterlopen door 13-19
verboden is door 37-31 en
31-27 met dam naar veld twee.
Turk, die inderdaad de 2-om-2
nam, droomde al van het zoet
der overwinning en na
Zwetsloots 22-27 kwam in
derdaad de klap naar veld
vijf: 3. 22-27, 4. 23-19 14x43,
5. 25x5?
Het antwoord van Zwetsloot
was grandioos: 5.13-19!!! 6.
46x22 (over 19, 27,11, 8 en 18)
17x50, zodat niet Turk, maar
Zwetsloot won. Een fenome
nale slagzet, die zeer uniek te
noemen valt.
Het tweede diagram publiceer
den we in 1975 en behelst een
stelling uit een vluggertje tus
sen mijn vriend Frans de
Jonge en Cees van den Bosch.
Zwart, of het nu Van den
Bosch of De Jonge was is me
onbekend, speelde uit arren
moede 23-29, waarna wit de
winst te vlug wilde forceren
met 39-34 (40-35 is winst).
Na 39-34 volgde een originele
slagzet naar veld 50 door
24-30!!, 2.33x35 13-18,3.22x24
20x29, 4. 34x23 26-31,5. 37x17
11x33, 6. 38x29 14-20, 7. 25x14
10x50!! Prachtig slagwerk
met een pure harmonie.
1 2 3 4 5
I B 3 i I
0 mm»
1 'fi. 13 m m
m i, m m o
8 0 O O
s o a 0 9
BJBLJÖ S_jö|
De laatste stand vind ik per
soonlijk de fraaiste. In 1967
analyseerde Ton Sijbrands,
misschien wel de meest be
gaafde dammer die tot nu toe
geleefd heeft, een partij Sla-
vinskas-Andreiko. eén van
zijn analyse-standen was het
derde diagram.
Sijbrands vond een zet als 33-29
m
U 0
O O
9 9
m o 9
«99 m
9 o 9
9 9 9 f
9 9 9
r? 9 9
een grandioze lokzet en als U
die naspeelt zult U begrijpen
waarom mensen als Huisman
het dammen nooit definitief
de rug kunnen toekeren:
(11-17) 22x11 (2-8) 11x2 (1-7)
2x11 (16x7) 27x16 (15-20)
24x15 (7-11) 16x7 (8-12) 7x18
(13x31) 36x27 (19x37) en nu
wit 39-33 (30x28) 27-21
(26x17) 48-42 (37x39) 44x11!!
JOOP BURGERHOUT.
Horizontaal
1. wasbekken
6. schikgodinnen
11. vlaktemaat
12. oogholte
14. rivier in Tanganyika
15. samen
17. proost
19. bijbelse figuur
21. wilddieverij
22. zoogdier
23. water in friesland
24. vroegere heerser
25. lidwoord
26. gravin van Holland
28. paardje
30. weerbarstig
31. onduidelijk praten
33. duw
34. zandheuvel
35. besturen
1
ft
B
K
E
n!n
E
R
s
B
L
1
K
N
A
E
E
1
0
C
E
L
L
V
E
N
5
W
E
R
K
t
1
T
A
N
E
M
E
S
T
l
NT
E.
L
L E
C
T
A
~A
K
L
R
Lf
Vft
Eft
E
ftc
rA
K
R
U
1
S
V
E
R E
N
1
ft
GIN
G
T
1
L
ft
T
Z
ftElft
E
V**
A
R
0
ftC
ftN
S
M
E jE \R
K
E
E
S
B
A
R
r
H
ft 1
K
K
ft
1
ft U
K
U
S
TB
A
N
K
E
N
l
S
s
AR
ftE
1
K
A
T
ftft
tJë
T
ft
0
E
N
C
1
E
N
De prijs van 25,- werd toege
kend aan M.S. Verhorst-Riet
dijk, Prunusstraat 4, 2404 Al
phen aan den Rijn.
Oplossingen met vermelding
"Kruiswoordraadsel" op brief
kaart of envelop zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad, Wit
te Singel 1, 2311 BG Leiden.
38. leidsman
41. keurig
42. voertuig
44. onder anderen
46. kraakbeen
48. muzieknoot
49. mannelijk dier (mv)
51. Aziaat
53. plaats in Gelderland
54. reisgenoot
56. bijgevolg
57. verkeerd
59. dwaas
60. bouwland
61. plaats in België
62. vulkanisch gesteente
Vertikaal
1. verbinden
2. voering van klok vakje
3. schamel bezit
4. dieregeluid
5. inhoudsmaat
7. in orde
8. moeilijk oplosbaar
probleem
9. gekookte rijst
10. arren
12. preekstoel
13. lichtbundel
16. onheilsgodin
17. tennisterm
18. roem
20. plechtige gelofte
26. sleeën
27. vertegenwoordiger
28. geluid
29. zangstem
30. drinkgerei
32. gevangenis
36. korzelig
37. kloosterlinge (mv)
38. kalkgesteente
39. raaklijn
40. open plek in een bos
43. slaaf
45. plaats in Tchad
46. wig
47. muzieknoot
48. vis
50. honingbij
52. walvis
55. hulsvormig voorwerp
58. symbool voor Selenium
60. en anderen