nra
Nicaragua vraagt
niet-gebondenen
geldelijke steun
Chomeini moet naar Teheran
Dajan zal
Hoessein
en PLO
uitspelen
Egypte heeft
compromis voor
Oost-Jeruzalem
PAKISTAN BEKLEMTOONT
NOODZAAK KERNENERGIE
Rhodesische
aanval
op Mozambique
Nieuwe wervelstorm in
Dominicaanse Republiek
Mogelijk
uittocht
van
Oostduitse
schrijvers
RUSSISCH
OVERLEG
BEGIN NEEMT AFSCHEID VAN SADAT
IRA WAARSCHUWT DE
BRITTEN VOOR
NIEUWE AANSLAGEN
Oeganda erkent Polisario
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1979
Aan vooravond 'Londen'
(Van
correspondent)
JOHANNESBURG - Troepen van
Zimbabwe-Rhodesië zijn sinds
woensdag over een breed front
tot de aanval overgegaan in Mo
zambique. Volgens de laatste in
formaties drongen zij minstens
320 kilometer door op grondge
bied van het onafhankelijke Mo
zambique. Gesteund door
straaljagers en gevechtshelikop
ters werden op verschillende
punten parachutisten neergela
ten.
Volgens een militaire woordvoer
der in Salisbury werden tot nog
toe vijf belangrijke bruggen ver
nield. Zevenentwintig soldaten
van het Frelimo-leger zouden zijn
gesneuveld, terwijl een helikop
ter van de Rhodesiërs werd neer
geschoten. Het Rhodesische
hoofdkwartier beweert dat de
laatste weken vooral in de pro
vincie Gaza een sterke concentra
tie van Frelimo-troepen werd
waargenomen, die van plan wa
ren om Rhodesië binnen te val
len.
De provincie Gaza ligt onmiddel
lijk aan de Rhodesische grens. De
strijd woedt het hevigst in het
stadje Aleida da Barragem. In de
buurt daarvan zijn ook verschil
lende kampen van de Zimbabwe
African National Union van Ro
bert Mugabe, een van de leiders
van het Patriottisch Front.
De aanval, die nog voortduurt,
werd gisteren voor het eerst ge
meld door Radio Maputo in Mo
zambique. Volgens de in Johan
nesburg ontvangen radioberich
ten werden ook Rhodesische
aanvallen uitgevoerd op doelen
op slechts 160 kilometer afstand
van de hoofdstad van Mozambi
que. Volgens Radio Maputo
duurden de gevechten gister
avond nog voort.
Militaire bronnen in Salisbury
meldden de laatste tijd verschil
lende malen dat Frelimo-solda-
ten in Rhodesië waren gevangen
genomen. Zij behoorden tot mili
taire eenheden van Mozambique,
die al geruime tijd deelnemen aan
de strijd van de Zanu- en Zapu-
guerrilla's. Journalisten in Salis
bury hadden aan de regering van
bisschop Abel Muzorewa ge
vraagd om met de gevangen ge-
nomen Frelimo-soldaten te mo- HAVANA - Daniël Ortega, lid
gen spreken. Dit werd tot nog toe de Revolutionaire Raad
echter geweigerd.
De tot nog toe hevigste aanval van
Rhodesische troepen op Mozam
bique valt samen met het vertrek
van bisschop Abel Muzorewa
naar Londen, waar hij aan de vre-
desgesprekken over Rhodesië
gaat deelnemen, die maandag
beginnen. In een rede, die hij gis
teravond aan het volk van Zim
babwe-Rhodesië hield, zei de bis
schop dat zijn delegatie zich be
schouwt als de wettig gekozen
regering van dit land en dat hij
nooit een nieuwe grondwet zal
aanvaarden die de weg open
maakt voor tirannie en chaos.
Na vier dagen vergaderen werd het president Castro van Cuba op
sommige ogenblikken wat te machtig. De slaap overmande hem bijna.
(Van c
speciale verslaggever)
Ni
caragua, heeft gisteren een dra
matische oproep om geldelijke
bijstandgedaan aan de zesde
topconferentie van niet-gebon-
den landen in de Cubaanse
hoofdstand Havana. Hij zei dat
zijn land sinds 1855 driemaal het
slachtoffer is geweest van Ame
rikaanse inmenging, en daarbij
tweehonderdduizend mensenle
vens heeft verloren. De bombar
dementen die de pro-Amerikaan
se dictator Somoza het afgelopen
jaar heeft laten uitvoeren op bur
gerdoelen in de gebieden van het
SandinistisCh bevrijdingsfront
FLSN zouden alleen al 580 mil-
SANTO DOMINGO (DPA) - De
wervelstorm "Frederic" is giste
ren over de Dominicaanse Re
publiek getrokken en heeft daar,
volgens de eerste berichten, aan
OOST-BERLIJN (Reuter) -
Welingelichte kringen in
Oost-Berlijn hebben gisteren
verklaard, dat een van Oost-
duitslands vooraanstaande
schrijvers besloten heeft naar
het Westen te vertrekken en
dat spoedig een exodus zal
plaatsvinden van kritische
schrijvers die boeten vrezen
of gevangenisstraffen voor
het publiceren van hun wer
ken.
Klaus Poche, een van de negen
auteurs die wegens "anti
communistische agitatie" in
juni geroyeerd werden als le
den van de officiële schrij
versvereniging, heeft een uit
reisvisum voor drie jaar ge
kregen en wenst die tijd in
West-Duitsland door te bren
gen, zo is meegedeeld.
De communistische autoritei
ten hadden een aantal kriti
sche schrijvers een soortge
lijk visum aangeboden.
Bovendien zou een groot deel van
de 1530 miljoen dollar die Somo
za in de loop der jaren namens
zijn land heeft geleend, zijn ver
dwenen naar zijn eigen bankre
keningen in Noord-Amerika en
West-Europa. Bij de macht
sovername vonden de revolutio
nairen niet meer dan 3,5 miljoen
in de staatskas.
Zij worden echter wel aansprake
lijk gesteld voor deze schulden
van de overheid. Maar liefst 596
miljoen dollar aan korte termijn-
hoge rente leningen moeten nog
dit jaar worden afgelost, terwijl
het bruto nationaal produkt dit
jaar door de burgeroorlog met 25
procent is gedaald tot het niveau
van zeventien jaar geleden;
1962.
Hij riep de aanwezige landen dan
ook op het voorbeeld van Mexico
te volgen bij het geven van een
lange, termijnloze rente solidari-
teitslening die het land door de
allermoeilijkste beginperiode
heen moet helpen. Tegelijk kon
digde hij aan dat men zich even
onbuigzaam zou tonen bij de ver
dediging van de revolutie (bij
voorbeeld tegenover pogingen
om financiële druk uit te oefe
nen), als men zich edelmoedig
had betoond tegenover de over
wonnen leden van de Nationale
Garde.
TEHERAN (UPI/DPA) - De eerste
woordvoerder van de Iraanse re
gering, Sadeq Tabatabai, heeft
gisteren verklaard, dat premier
Mehdi Bazargan de Iraanse leider
ajatollah Chomeini nogmaals
heeft verzocht zijn residentie van
Qom naar Teheran te verleggen,
opdat Chomeini voor een soepele
behandeling en bespoediging
van het afhandelen van staatsza
ken zorg zou kunnen dragen.
"De huidige omstandigheden ver
eisen, dat Chomeini naar Teheran
gaat. Zijn aanwezigheid zou bij
dragen tot het oplossen van 's
lands vraagstukken en maatre
gelen bespoedigen op politiek,
sociaal en economisch terrein. Zij
zou bovendien een stabiliserende
zeker 23 mensen het leven ge
kost. De meeste slachtoffers vie
len door overstromingen als ge
volg van zware regenval, die met
de nieuwe wervelstorm gepaard
gaat. Veel huizen in het land zijn
onder water komen te staan. De
burgerwacht en het Rode Kruis
moesten opnieuw in actie komen.
In de Dominicaanse Republiek zijn
enkele dagen terug als gevolg van
de orkaan David enkele duizen-
den mensen gedood en gewond. a a/i" fd1f a a tv" c_
Volgens officiële cijfers is er voor xl-Lf-L i O
zeker 125.000 mensen gebrek aan
voedsel en medicamenten. Het
ministerie van buitenlandse za
ken in Santo Domingo heeft een
beroep gedaan op de wereld meer
hulp te verlenen.
De Verenigde Staten waren van
plan grote hoeveelheden hulp
goederen naar het gebied over te
vliegen, maar moeten vanwege
i regenval het transport
waarschijnlijk uitstellen. Ameri- OVER CUBA
kaanse piloten vertelden dat zy,
boven het gebied vliegend,
"overal lijken hadden zien drij
ven". Het officiële dodental ligt
iets boven de 1.000. Functionaris
sen in Santo Domingo vermoe
den dat het aantal doden op zal
lopen tot twee a drieduizend.
David heeft ondanks het feit dat hij
geleidelijk aan kraoht verliest,
aan de Amerikaanse oostkust
voor vele miljoenen schade aan
gericht.
Met windstoten van circa 75 km per
uur en gepaard gaand met zware
regenval trok de storm over de
staat Virginia, na eerder Noord
en Zuid-Carolina en Georgia te
zijn gepasseerd.
Terwijl in Georgia en Noord-Caro-
lina de schade betrekkelijk ge
ring was, werden in Zuid-Caroli
na voor miljoenen dollars vernie
lingen aangericht aan de oogst en
aan wegen en huizen.
In de schade in Florida waar David
na zijn verwoestende tocht over.
het Caribische gebied was heen
getrokken, wordt de schade op 60
miljoen dollar (ongeveer 120
min) geraamd.
Voor het gebied tussen Savannah
in Georgia en de rivier de Merri-
mac in Massachusetts gelden
stormwaarschuwingen. De
weerkundige dienst vreest over
stromingen.
WASHINGTON (UPI) - Amerika is
besprekingen met de Russen be
gonnen over de twee- tot driedui
zend Russische militairen op Cu
ba, zo heeft een woordvoerder
van het departement van bui
tenlandse zaken in Washington
meegedeeld. Amerika wil op zijn
minst een verklaring over het
doel van die troepenmacht.
De voorzitter van de Senaatscom
missie voor buitenlandse betrek
kingen, Frank Church, heeft ge
zegd dat er geen schijn van kans
is dat de Senaat het Salt-2-ver-
drag met de Sowjet-Unie goed
keurt zolang de troepen op Cuba
zijn.
factor zijn", aldus Tabatabai in
een gesprek met het dagblad
"Kayhan".
Volgens de regeringswoordvoerder
heeft Bazargan in Qom met
Chomeini gesproken en hem ge
zegd, dat Chomeini's aanwezig
heid in Teheran de regering bete
re contacten met het 79-jarige
staatshoofd van Iran zou be. t-
gen.
Chomeini keerde op 1 februari naar
Iran terug, twee weken na het
vertrek van de sjah. Nadat Cho
meini Bazargan als zijn premier
had geïnstalleerd, vertrok hij op 1
maart naar Qom, waar hij sinds
dien is gebleven.
Na zijn samenkomst met Bazargan
heeft Chomeini verklaard, dat de
Iraanse regering goed werk had
verricht.
Vorige week vrijdag had Bazargan
reeds op terugkeer van Chomeini
naar Teheran aangedrongen. Hij
zei, dat hij gaarne zijn functie aan
een ander zou overdragen.
Chomeini heeft gisteren een "reor
ganisatie" gelast van het ministe
rie van justitie en een vereenvou
diging van de reglementen der
revolutionaire islamitische tri
bunalen.
Radio Teheran meldt verder, dat de
Iraanse minister van justitie, en
de procureur-generaal van de is
lamitische revolutie gistermid
dag in Qom door Chomeini zijn
ontvangen.
Tijdens het onderhoud drong de
ajatollah aan p versnelling van
de activiteit der revolutionaire
tribunalen.
Het Chomeini-gezinde blad Etelaat
meldt, dat de Iraanse minister
van onderwijs, Gholam Hossein
Chokouhi, is afgetreden.
De minister zelf geefl voor zijn af
treden gezondheidsredenen op,
maar volgens Etelaat zou hij het
bovenal hebben betreurd geen
revolutionaire programma's in
zijn departement te hebben kun
nen uitvoeren.
Etelaat voegt eraan toe, dat met een
reorganisatie van het kabinet-
Bazargan (de vierde) in de loop
van de volgende week rekening
moet worden gehouden.
(Van c
correspondent)
JERUZALEM - De uitspraak
van Egyptes president Sadat
dat koning Hoessein voor het
einde van het jaar aan de con
ferentietafel kan worden
verwacht en de aankondiging
dat Israëls minister van bui
tenlandse zaken Mosje Dajan
ontmoetingen met PLO-
mensen in de bezette gebie
den zal hebben, vallen samen,
en dat lijkt niet toevallig. Da
jan en Sadat zijn het over één
ding eens: zonder deelname
van Jordanië en de Palestij-
nen aan de onderhandelingen
heeft de autonomie geen kans
van slagen.
Sinds Sadat's vredesinitiatief
heeft Dajan luid verkondigd
dat er voor Jordanië een rol is
weggelegd. Zijn ontmoetin
gen met lieden die zich met de
PLO vereenzelvigen lijkt met
die uitspraken in strijd, maar
is bij nader inzien een logi
sche consequentie van die
opvatting.
Koning Hoessein is een voor
zichtig man. Tegen Golda
Meir en Rabin heeft hij ooit in
een van hun vele geheime
ontmoetingen gezegd: „Als ik
100 procent van jullie krijg,
dan ben ik jullie man. Voor 95
procent moeten jullie bij de
PLO zijn. Ik kan die conces
sies niet doen".
Om diezelfde reden heeft Hoes
sein zich tegen Camp David
en de autonomie verklaard,
wetend dat hij volgens die
akkoorden minder dan 100
procent zou krijgen. Om zich
te kunnen verdedigen tegen
pressie van zijn Arabische
broeders en Amerika, zij het
in tegenovergestelde rich
ting, heeft koning Hoessein
één lijn getrokken met het
afwijzingsfront, en met name
met de PLO. Maar de samen
werking met PLO, als die al te
intiem wordt, heeft voor de
monarch eveneens risi-
Het gevaar is dat uiteindelijk
Hoessein zijn claim op de
Westoever van de Jordaan, nu
bezet door Israël, definitief
aan de PLO zal moeten af
staan. Dat risico is de afgelo
pen weken aanzienlijk toege
nomen, nu een dialoog tussen
Amerika en de PLO nog
slechts een kwestie lijkt te
zijn van tijd, misschien van
een volgende president.
Als ook voor Amerika de PLO
een gesprekspartner wordt
als het gaat om de toekomst
van de Westelijke Jordaanoe-
ver, dan is Hoessein's rol al
daar voorgoed uitgespeeld,
zoals president Sadat terecht
heeft geanalyseerd. En de al
gemene opvatting is dat
Hoessein zijn claim slechts
tijdelijk aan de PLO heeft
willen afstaan, om tactische
redenen.
Tegen deze achtergrond moe
ten Dajans gesprekken op de
Westoever en in de Gaza-
strook bekeken worden: de-
plo en Hoessein tegen elkaar
uitspelen. Dajan is in zijn
middelen beperkt, omdat Is
raël nu eenmaal hardnekkig
verklaart nooit met de PLO te
zullen onderhandelen. Da-
jan's gesprekken met lieden
die met de PLO worden geï
dentificeerd zijn niet in de
eerste plaats een signaal voor
de PLO, maar voor Jordanië.
TEL AVIV (DPA) -President
Sadat van Egypte heeft giste
ren zijn bezoek aan Israël
beëindigd en is terruggekeerd
naar Cairo. Hij zei dat de
ontvangst die hem in Israël
ten deel was gevalleneen ver
trouwensvotum voor het vre-
desstreven was geweest.
De president zei dat een "gewel
dige stap van nooit eerder ge
ziene afmeting" was gezet,
maar dat het slechts een eerste
stap kon zijn.
"De zegeningen van de vrede
zouden elke uithoek van het
Midden-Oosten moeten berei
ken", zei hij.
Premier Begin, die per helikop
ter met Sadat uit Haifa naar
Tel Aviv was gegaan, sprak
over de "grote vriendschap
tussen de vertegenwoordigers
van beide landen".
Hij zei dat Egypte en Israël aan
de oprichting van een "ge
bouw van de vrede" bezig wa
ren, waaraan de gehele we
reld zich spiegelen kon. Hij
sprak het vertrouwen uit dat
de nog bestaande moeilijkhe
den uit de weg geruimd zou
den worden.
TEL AVIV (UPI) - Egypte heeft een compromis uitgewerkt voor de toe
komst van Oost-Jeruzalem, maar president Sadat besloot het voorstel
nog niet aan de orde te stellen tijdens zijn jongste besprekingen met de
Israëlische premier Menachem Begin. Dit heeft een commentator van
de Israëlische televisie gisteravond bekendgemaakt.
Volgens de commentator voorziet het Egyptische plan erin dat Oost-Jeru
zalem deel woidt van een autonome westelijke Jordaanoever, waarbij
Israël twee soevereine enclaves in de stad houdt - een rond de Olijfberg
en een rond de Klaagmuur. Daarnaast zouden er parallel opererende
Arabische en joodse gemeenteraden moeten komen, die verantwoor
ding verschuldigd zijn aan een overkoepelende gemeenteraad.
Het Egyptische plan doet denken aan het voorstel van de Brit Lord Cara-
don, auteur van VN-resolutie 242 en de Britse permanente vertegen
woordiger bij de Verenigde Naties in de jaren 1964-1970.
Volgens de Israëlische commentator besloot Sadat het plan nog even
achter te houden tijdens zijn jongste ontmoeting met Begin in Haifa,
omdat hij bang was verstrikt te zullen raken in controversiële zaken.
LAHORE (Reuter) - Het hoofd van
de Pakistaanse commissie voor
kernenergie, Munir Ahmed
Khan, heeft gezegd dat nucleaire
technologie voor zijn land on
misbaar is om de energieproble
men in de komende twintig jaar
het hoofd te kunnen bieden. Hij
voegde eraan toe dat Pakistan
niet zal buigen voor de buiten
landse druk die op het land wordt
uitgeoefend om zijn nucleaire
programma niet uit te voeren.
Khan oefende kritiek uit op de V.S.
die weigeren een kerninstaliatie
in Karatsji nog langer van brand
stof en reserveonderdelen te
voorzien. Voorts wees hij erop
dat Pakistan een opwerkingsfa
briek nodig heeft om aan de stij
gende energiebehoefte te vol
doen, maar dat Frankrijk aarzelt
deze te leveren. Het land heeft
zelf voldoende uranium.
De Pakistaanse regering houdt vol
dat zij met haar activiteit op het
gebied van de kernenergie uit
sluitend vreedzame doeleinden
nastreeft, hoewel westerse inlich
tingendiensten er
zijn dat het land c
bom werkt.
HAVANA (Reuter) - Oeganda heeft aangekondigd dat
het de Saharaanse bevrijdingsbeweging. Polisario,
erkent als de regering van de westelijke Sahara. De
aankondiging werd gedaan door de Oegandese pre
sident Godfrey Binaisa in een toespraak tot de top
conferentie van de niet-gebonden landen in Havana.
Binaisa deed in zijn toespraak tevens een oproep tot
het omverwerpen van het regime van Bokassa in het
Centraalafrikaanse Keizerrijk.
"Wat de kwestie van de westelijke Sahara betreft", zei
Binaisa, "betreuren wij ten sterkste de actie van Ma
rokko, dat een Afrikaans land is, in het annexeren
van grondgebied van de westelijke Sahara. Wij be
treuren dat in dezelfde mate als de Europese impe
rialistische mogendheden Afrika tijdens de laatste
eeuw onder hen verdeeldenBinaisa noemde het
een schande dat Marokko zich als een imperialisti
sche macht zou gedragen en riep koning Hassan op
zijn militaire avontuur in de westelijke Sahara te
beëindigen.
BELFAST (AFP) - De voorlopige
IRA heeft gisteren de Britten ge
waarschuwd dat de kwestie Ier
land "nog veel Britse en Ierse
slachtoffers" zal eisen als Groot-
Brittannie zich blijft mengen in
de zaken van de Ierse natie".
Doelend op de begrafenis van Lord
Mountbatten en de andere
slachtoffers van de twee aansla
gen van 27 augustus zegt de IRA
in een aan de pers in Belfast ge
zonden communiqué: "Nu u uw
doden hebt begraven en de be
grijpelijk emotionele reactie die
op het gebeuren van vorige week
volgde (de aanslag op Lord
Mountbatten) voorbij is, hopen
wij oprecht dat u de enorme
problemen zult begrijpen die
door de aanwezigheid van uw re
gering in ons land zijn gescha
pen".
moeten realise!
hun regering
'met zekerheid
ke gebeurtenis
den voorspelt'.
dat de rol van
Noord-Ierland
martelij-
neuw lij-
De primaat van de Anglicaanse
kerk, aartsbisschop Donald Cog-
gen van Canterbury, heeft giste
ren gevraagd om het uitbannen
van de haat'in Noord-Ierland
De primaat hield zijn pleidooi in
een predikatie tijdens de begra-
fenisdienst voor Lady Brabour-
ne, de 82 jaar geworden schoon
moeder van Lord Mountbattens
dochter en diens 14 jarige klein
zoon Nicholas, die ook bij de aan-
llag op Mountbatten om het le
ven kwamen.
