'Emancipatiebeleid in feite vrijblijvende zaak
Lodewijkskerk verrijkt met
beeld van Paulus de Zesde
Jansen
Monseigneur uit Rome houdt preek over paus
VROUWELIJKE AUTORIJDERS
VERENIGD IN DE EVAC
VRIJDAG 31 AUGUSTUS I
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in, op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiek", kunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 215.
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
Eindelijk. Het borstbeeld, dat de Lissese beeldhouwster Heidemarie Groeneveld van
wijlen paus Paulus VI heeft gemaakt, is nu in brons gegoten en daarmede voltooid. En
wanneer het aan pastoor H. Vreeburg van de Lodewijkkerk ligt, zal het fraaie kunst
werk vrijdagavond 14 september tijdens een zogenaamd 'verlaat jaargetijde' door de
nuntius worden onthuld.
Dat laatste leek in kannen en kruiken.de nuntius had
immers toegezegd het doek van het beeld te zullen
verwijderen. Het toeval wil nu echter dat de datum,
die de pauselijke gezant destijds in zijn agenda no
teerdeeen andere is dan de 14de september.
Pastoor Vreeburg heeft de datum van onthulling na
melijk op stel en sprong naar voren geschovenEn dat
houdt weer verband met een bezoek van monseigneur
Karei Kasteel uit Rome die dag aan ons land, een
man die de 6 augustus vorig jaar overleden paus van
zeer nabij heeft meegemaakt.
Niet zo verwonderlijk dus dat pas
toor Vreeburg de monseigneur,
aangezien deze die dag toch in
ons land is, heeft gevraagd over
de persoon van wijlen de paus te
preken. „En daar toonde de mon
seigneur zich zeer genegen toe",
aldus pastoor Vreeburg.
Antwoord
Afgelopen donderdag heeft de
Leidse pastoor de nuntius van
deze vervroeging in kennis ge
steld. „Ik wacht nog op zijn ant
woord. Dat kan elke dag binnen
komen. Ik kan hem natuurlijk
niet achter zijn vodden gaan zit
ten."
Als de kerkelijke hoogwaardigs-
heidsbekleder verhinderd mocht
zijn, hoopt pastoor Vreeburg dat
diens eerste man. monseigneur
Berloco het borstbeeld wil ont
hullen.
Van de partij
Heidemarie Groeneveld, die het
beeld aan de Lodewijkparochie
heeft geschonken, zal in elk geval
wel van de partij zijn op de plech
tigheid. „Ik vind het beeld in de
bronzen verschijning goed tot
zijn recht gekomen," zegt zij.
Rechts van het altaar zal het beeld
een duidelijk in het oog vallende
plaats krijgen. Ook dat tot grote
tevredenheid van zijn Lissese
schepster, die het zonde van het
beeld vond het (aan het oog ont
trokken) in haar garage neer te
zetten. Daar was het immers al
lemaal om begonnen.
Pastoor Vreeburg met het bron
zen borstbeeld van wijlen paus
Paulus VI: "lk wacht nog op ant
woord van de nuntius. Dat kan elke
dag binnenkomen. Ik kan hem na
tuurlijk niet achter zijn vodden zit
ten"
"Ruim driehonderd tamelijk fanatieke autorijders". Zo omschrijft bestuurslid Maria Petri de leden
van de EVAC. Gisteren kwamen die autorijders het bestuur feliciteren met het twintigjarig bestaan van
de vereniging
DEf
Grote drukte gistermorgen op de parkeerplaats van
restaurant 'De Gouden Leeuw' in Voorschoten. Ter
viering van haar twintigjarig bestaan kwam daar de
'Eerste Vrouwelijke Automobilisten Club' (EVAC)
bijeen.
De EVAC is een landelijke vereniging van ruim 300
vrouwen, die elkaar tenminste één keer per maand
ontmoeten. Elke laatste donderdag van de maand
organiseert de EVAC voor haar leden in het cen
trum des lands een oriëntatie- of kaartleesrit.
In 'De Gouden Leeuw' voerden enkele leden van de
jubilerende vereniging gisteren enkele sketches op,
die betrekking hadden op de geschiedenis van de
club.
In 1959 werd de EVAC in het leven geroepen op
initiatief van enkele vrouwen, die duidelijke be
hoefte zeiden te hebben in hun üppiedeel te nemen
aan onder meer autopuzzelritten. Sommige vrou-
wen waren het zat die kaartleesritten af te leggen
met manlief naast zich aan het stuur.
Na de oprichting groeide het ledental opmerkelijk
snel uit tot wat het nu nog is. „Ruim driehonderd
tamelijk fanatieke autorijdsters", legt bestuurslid
Maria Petri uit.
Zij weet te vertellen dat de EVAC door de Konink
lijke Nederlandse Automobiel Club wordt erkend.
Een startlicentie van die KNAC is het enige wat
nodig is om lid te kunnen worden van de EVAC.
Een club die overigens meer doet dan het organise
ren van autopuzzelritten voor vrouwen alleen.
Paula Wassen, voorzitter van de Emancipatiekommissie
Bijna vijfjaar geleden, in december 1974 - net voor het
Jaar van de Vrouw - werd de Emancipatiekommissie
(EK) voor vijfjaar ingesteld. De commissie kreeg tot
taak de regering te adviseren over een te voeren
emancipatiebeleid. Tot nog toe bracht de EK zeventig
adviezen uit,dit najaar zullen er nog vijf volgen.
De Emancipatiekommissie bestaat uit zestien leden uit
diverse maatschappelijke stromingen, die op de
hoogte zijn van de vrouwenbeweging en van diverse
gebieden zoals economie, wetgeving, enz. Bovendien
is vanuit negen ministeries een adviserend lid aan de
EK toegevoegd. Het uitvoerend werk (zoals het
schrijven van de adviezenwordt door de tien mede
werkers van het EK-secretariaat verricht. Alleen de-
DEN HAAG - „Een maatschappij waarin én mannen én
vrouwen acht uur per dag buitenshuis werken, zodat
niemand meer tijd heeft voor de kinderen, da*t lijkt ons
niet ideaal. Nee, echt goed wordt het pas als mannen en
vrouwen allebei genoeg tijd hebben om hun kinderen te
verzorgen. En dat laatste kan alleen als we al het werk
gaan herverdelen, en dus een kortere werkdag krij
gen".
ze tien secretariaatsmedewerkers en de voorzitter
van de EK. mevrouw Paula Wassen-Van Schaveren,
hebben een betaalde baan aan het werk. De overige
EK-ieden zijn vrijwilligers.
Na het aftreden van de EK zal - op advies van de EK
zelf - een Emancipatieraad ingesteld worden.
Staatssecretaris Kraaijeveld-Wouters heeft gezegd
a lles op alles te zullen zetten om geen gat in de advise
ring te laten vallen.
In bijgaand interview vertelt Paula Wassen-Van
Schaveren wat de gigantische stapel adviezen onder
meer over vrouwenbureaus, de wet tegen seksedis
criminatie, de oudere ongehuwde vrouw, informa
tievoorziening, alimentatie, vrijwilligerswerk, enz.)
in de praktijk heeft opgeleverd.
Dit zegt Paula Wassen-Van Schave
ren, voorzitter van de Emancipa
tiekommissie, een adviesorgaan
van de regering dat in december
van dit jaar na vyf jaar trouwe
dienst zal aftreden.
Een enkele blik in Paula's Rijs-
wijkse werkkamer maakt duide
lijk dat die ideale maatschappij
nog niet bereikt is: met behulp
van een badlaken en een paar
knuffelbeesten is een babyhoek
ingericht voor haar vier maanden
oude dochter. Een stretcher dient
als commode, een weinig ge
bruikte archiefruimte als baby-
slaapkamer. „Nu is het nog erg
gezellig zo", zegt Paula, „maar
over een paar maanden, als ze
gaat kruipen, gaat dit nauurlijk
niet meer. Hopelijk kunnen mijn
man en ik dan elk een paar dagen
per week thuis zijn".
Als het Paula Wassen-Van Schave
ren en haar echtgenoot zal lukken
om werk binnens- en buitenshuis
eerlijk te delen, zullen ze een van
de weinige uitzonderingen vor
men, en voorlopig waarschijnlijk
ook wel blijven
In juni 1975 drong de Emancipatie
kommissie al aan op een bevor
dering van arbeidstijdverkorting,
als ondersteuning voor de eman
cipatie. Dit standpunt werd on
der meer in het kritische com
mentaar van de EK op Bestek '81
nog eens herhaald, en zal uitvoe
rig aan de orde komen in het
„Advies Arbeid", dat dit najaar
nog verschijnt.
Vrijblijvend
Paula Wassen-Van Schaveren:
„Zolang de regering geen ernst
maakt met de verkorting van de
arbeidsdag, is het emancipatie
beleid in feite marginaal en
vrijblijvend. Het ziet er op dit
punt somber uit; arbeidstijdver
korting kost geld, evenals het ge
lijktrekken van sociale voorzie
ningen voor mannen en vrouwen.
Waar haal je dat vandaan? Als je
de mensen voor korter werken
ook minder laat verdienen, wat
doe je dan met mannen die vrouw
en kinderen moeten onderhou
den, en wat met alleenstaan
den?"
„Dat zijn enorme problemen, waar
nu niks aan gebeurt en nauwe
lijks over nagedacht wordt. Men
realiseert zich amper dat er iets
aan moet gebeuren. En zolang
politieke partijen zich er niet
sterk voor maken, komt er ook
geen schot in de zaak. En welke
politieke partij durft zich hard te
maken voor een beleid waarbij
zoveel groepen een flinke veer
zullen moeten laten?"
„Totdat vrouwen, die per slot van
rekening de helft van de kiezers
vormen, laten merken dat ze die
arbeidstijdverkorting belangrijk
vinden. Maar de vrouwenbewe
ging houdt zich zo weinig met het
regeringsbeleid bezig..."
Rotklussen
- Maar afgezien daarvan, hoeveel
vrouwen willen inderdaad een
baan?
Paula Wassen-Van Schaveren:
„Dat zal erg afhangen van de
overgangsmaatregelen die je zult
weten te treffen. Je kunt niet op
korte termijn eisen dat vrouwen
een baan nemen: daar zijn voor
zieningen voor nodig die we hier
nog missen. En- bovendien zijn
vrouwen nu nog veel te weinig
toegerust: door hun lagere scho
ling zouden ze vooral in de
rotklussen terechtkomen: dat is
niet wat we willen bevorde-
„Net zomin als we willen bevorde
ren dat sociale voorzieningen op
zo'n manier gelijkgetrokken
worden dat vrouwen er in feite op
achteruit gaan. Neem nou zo'n
uitlating van staatssecretaris De
Graaf, waarin hij een afschaffing
bepleitte van de teruggave van de
AÖW-premie aan gehuwde
vrouwen; dat is een stukje gelijk
heid dat nadelig is x
Echte gelijkheid zou hier echter
betekenen dat gehuwde vrouwen
ook een zelfstandig recht op
AOW zouden moeten krijgen,
maar daar zei de staatssecretaris
niets over. Dergelijke voorbeel
den zijn ook te geven over de Wet
Werkloosheidsvoorzieningen
(WWV) en de Algemene Arbeids
ongeschiktheidswet (AAW)".
Winstpunten
- Het huidige emancipatiebeleid
zet dus weinig zoden aan de dijk.
Heeft al het werk dat de EK heeft
verricht dan wel nut gehad?
Paula Wassen-Van Schaveren: „O
ja, zeker. Al gaat het allemaal nog
veel langzamer dan ik al had ver
wacht. Een van de belangrijkste
winstpunten die we in de loop
van deze vijf jaar geboekt heb
ben, is dat iedere minister, ieder
kamerlid en wellicht ook iedere
ambtenaar nu weet dat er een
emancipatiebeleid bestaat, en
zich ervan bewust is dat dat be-
Een vergadering van de Emancipatiekommissie. Tweede van links Paula Wassen, voorzitter van de kommissie.
langrijk is. Vijf jaar geleden was
er, behalve het comité voor het
Jaar van de Vrouw, nog helemaal
niets. Dat is natuurlijk niet alleen
ónze verdienste, maar we hebben
eraan meegewerkt".
„Verder is er op ons advies een aan
tal ambtenaren voor emancipatie
aangesteld, is er een vaste kamer
commissie voor emancipatie ge
komen, en hebben we een staats
secretaris voor emancipatieza
ken".
Vrouwenbureaus
„Verder hebben we ervoor gepleit
dat de vrouwenbeweging meer
middelen zou krijgen: onder
steuning in de vorm van een lan
delijk en van regionale vrouwen
bureaus, en een aparte rijkssub
sidieregeling voor emancipatie
werk. Beide komen nu van de
grond".
- Erg blij is de vrouwenbeweging
daar anders niet mee: de vrou
wenbureaus worden als overbo
dig en betuttelend beschouwd,
en de subsidieregeling levert -
zeker in kleine gemeenten - zulke
lage bedragen op (20 cent per in
woner per gemeente) dat er wei
nig van te organiseren valt.
Paula Wassen-Van Schaveren:
„Met dat laatste ben ik het eens,
die bedragen zijn vreselijk laag;
in sommige gemeenten krijgen
de vrouwen zelfs geen cent,
doordat het plaatselijk gemeen
tebestuur de aanvraag niet wil
doorsturen. Wij hadden dan ook
een regeling geadviseerd waarbij
vrouwen zich rechtstreeks tot de
overheid zouden kunnen richten,
maar dat heeft het niet ge
haald".
„Wat die vrouwenbureaus betreft:
ik denk dat de meeste kritiek
wordt veroorzaakt doordat men
niet weet waarom het gaat. Ze
zijn alleen maar bedoeld om de
continuiteit te bevorderen. Dat
dat maar al te hard nodig is, bleek
een paar weken geleden weer,
toen ik het „laatste nummer" van
een vrouwenblad, de Fem-Soc
Nieuwsbrief, in de bus kreeg, dat
altijd door vrijwilligers draaiende
was gehouden: de praktijk leert
dat je dat op den duur niet vol
houdt; dan moet je betaalde
krachten inschakelen".
Wetgeving
„Een ander belangrijk punt is dat
men zich er nu van bewust is dat
de wet onderscheid maakt tussen
mannen en vrouwen, en dat dat
discriminerend naar vrouwen
uitwerkt. Vijfjaar geleden dacht
iedereen nog dat vrouwen vol
gens de wetgeving gelijke rech
ten hadden. Nu weet ieder depar
tement wat eraan schort. Waar
mee de situatie natuurlijk nog
niet veranderd is. Een wet bij
voorbeeld die bepaalt dat er maar
één vrouw aanwezig mag zijn op
een binnenschip, die is gemak
kelijk te veranderen. Maar als het
geld kost, dan heeft het meer voe
ten in de aarde".
„In elk geval heeft de ministerraad
besloten een wet tegen seksedis
criminatie op te stellen, waarover
wij een advies hebben uitge
bracht - en dat is een belangrijke
wet".
- Ben je niet bang dat het uiteinde
lijke resultaat een slap aftreksel-
tje zal worden van jullie advies?
Ook de Nederlandse uitwerking
van Europese richtlijnen voor
gelijke kansen van mannen en
vrouwen - die in juni in de Twee
de Kamer werd aangenomen -
gaat veel minder ver dan jullie
graag gezien hadden.
Paula Wassen-Van Schaveren:
„Die kans zit erin. Wij hebben
geadviseerd ook discriminatie op
grond van homofilie en huwelijk
se staat in de wet tegen seksedis
criminatie te verbieden. Het zou
jammer zijn als de regering die
twee aspecten niet over zou ne
men, maar die mogelijkheid be
staat inderdaad".
Benoemingen
„Ook op het te
gen bij de ov^,,.t
gelopen vijfjaar
der gekome" XI*
benoemin-
rheid zijn we de af-
ïar een stukje ver-
Nu speelt al gauw
de gedachte „o jee. kunnen w<
geen vrouwen benoemen" als e
een vacature komt. En Pais
maakt er echt ernst mee: als e
voor het ministerie van onderwijs
advertenties geplaatst worden
staat er vaak bij dat „met namd
vrouwen dringend verzocht wor
den te solliciteren" - dat kun jd
vaak in de krant zien".
„Verder heeft Pais dit voorjaar een
nota met aanbevelingen uitgej
bracht, waardoor meisjes meej
kansen moeten krijgen in het onj
derwijs, waarvan wij zeggen
„Het is kennelijk toch doorgej
drongen wat we al die jaren bel
weerd hebben".
„Een laatste belangrijk punt is, dat
de regering onze doelstelling van
emancipatie heeft overgenomen!
die veel breder is dan je in hel
buitenland ziet; daar blijft emanj
cipatie vaak beperkt tot het inj
halen van achterstanden doon
vrouwen. Wij willen echter ooW
een opwaardering van activiteij
ten en eigenschappen die tradi-j
tioneel aan het vrouw-zijn gej
koppeld zijn. Zo moet huishou
delijk werk ook - bijvoorbeeld ira
schoolboekjes - als belangrijk!
gezien gaan worden. Maar en
moet ook erkend worden datl
mannen evenveel recht hebben!
op ouderschap als vrouwen: voor!
zijn er ook achterstan-
